Periode 1: Debattar: 1) 25. januar 1967 Interpellasjonsdebatt (+ 6. juni 1967 Innstilling frå sosialkomitéen: Ratifisering av FNs 'Single Convention on psychotropic substances' 1 talar) 2) 9. november 1967 Innstilling frå sosialkomitéen: Bevilling til statens klinikk for narkomane 3) 31. mai 1968 Behandling av Ot.prp. 46: Heving av strafferamma for grove narkotikabrotsverk. 4) 28. mai 1969 Interpellasjonsdebatt. 5) 20. april 1970 Innstilling frå sosialkomitéen om tiltak for narkomane. 6) 25. november 1970 Interpellasjonsdebatt. 7) 27. mai 1971 Innstilling frå sosialkomitéen om kjøp av eiendom til oppretting av forvernssenter for narkomane. 8) 8. februar 1972 Innstilling frå utenriks- og konstitusjonskomiteen om rapport frå Nordisk Råds møte i København feb. -71: 9) 15. mars 1972 Interpellasjonsdebatt. 10) 21. mars 1972 Innstilling frå justiskomitéen om endringar i straffelova (+ 14. april 1972 Behandling i lagtinget av odelstingets vedtak om endringar i straffelova 1 talar)
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Innlegg (ulike talarar) totalt 17 (15) 5 (4) 17 (15) 17 (16) 14 (12) 17 (15) 10 (10) 4 (4) 16 (15) 11 (11) Tabell 1.1: Brukarar (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 13 (11) 3 (3) 9 (9) 13 (12) 10 (10) 15 (14) 9 (9) 3 (3) 12 (12) 8 (8) Unge 8 5 9 7 11 6 2 10 7 Veike/hjelpelause 6 2 3 2 2 1 5 2 4 7 Unormale/utanfor 5 4 3 4 4 2 Smittefarlege 3 2-1 5 Nedbrutte/øydelagte 5 1 5 3 2 4 4 1 5 4 Uskuldige/ofre 4 2 2 3 Ansvarslause/umoralske 1 6 3 1 Brukar-seljarar 1 1 3 Differensiering mellom unge og eldre 1 1 1 1 Sosial problembakgrunn 2 Tabell 1.2: Seljarar (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 10 (8) 10 (10) 9 (9) 7 (7) 8 (8) 3 (3) 1 4 (4) 9 (9) Profittmotivasjon 9 6 2 6 2 3 3 7 Moralsk dom 5 7 2 4 5 1 1 2 1 Haiar 1 1 6 2 1 2 2 Lokkar/bearbeider/øydeleggjer 1 7 3 2 2 1 3 Seljar-brukarar 2
Tabell 1.3: Politikarar (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 4 (3) 1 4 (4) 2 (2) 3 (3) 5 (5) 3 (3) 4 (4) 2 (2) Ansvar, plikt (vern, hjelp) - positiv 3 1 2 2 1 1 1 2 2 Ansvar, plikt (vern, hjelp) - negativ 1 1 1 1 Førebilete 1 1 1 Kunnskap 1 1 2 Omsorg 1 Normalitet/friske 1 Tabell 1.4 Fagfolk (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 5 (5) 3 (3) 4 (4) 1 2 (2) 3 (3) Nøytral referanse (støtter politikk) 2 1 2 1 1 Nøytral referanse (mot politikk) 1 Negativ omtale (dissens frå politikk, nyansering av fare) 4 2 2 2 2 Tabell 1.5: Pårørande (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 2 (2) 1 1 Lidende, fortvilte, redde 1 1 1 Ressurs/kunnskapsrike 1 Svikta av politikarar/hjelpeapparat 1 Fråverande/uoppmerksame 1
Tabell 1.6: Fakta (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 7 (7) 9 (8) 13 (13) 6 (6) 8 (8) 5 (5) 1 4 (4) 4 (4) Auke/stort omfang 3 5 3 4 8 4 4 1 Erfaringar med allmennprev. effekt 1 2 2 1 1 1 2 Effekt av stoff alvorleg skade/død 3 2 3 1 1 1 Yngre brukarar 1 1 1 Fakta om tilstanden i Danmark 1 1 Kriminalitet/brutalisering 1 Liten/ingen auke/skade 1 Differensiering mellom stoff Innlegg med referansar 1 4 3 3 1 1 2 2 Tabell 1.7: Framlegg til politikk (periode 1): Innlegg (ulike talarar) 14 (13) 4 (3) 13 (13) 13 (13) 11 (10) 16 (14) 10 (10) 2 (2) 14 (13) 9 (9) Straff 12 12 5 3 8 4 1 9 9 Straff for bruk 4 1 1 3 2 Straff for reklamering 1 2 Ruste opp politi/tollvesen 6 3 1 4 4 3 Isolasjon/tvangsinnlegging 1 2 1 8 Bryte opp miljø 2 1 1 Mot liberalisering 2 Mot avkriminalisering 2
Mot differensiering av straff 1 Reiserestriksjonar (unge til Københ.) 7 3 Arbeide for felles nordisk politikk 5 1 1 Styrking av moral og familieverdiar 1 1 Styrking av familie og nærmiljø 1 3 Registrering/kartlegging av brukarar 1 2 Koordinering, sentralstyring 3 2 Evaluering av strafferamme 2 Mot opplysing 1 1 Opplysing 6 5 4 5 2 7 1 Behandling, ettervern 4 3 4 5,3 4,4 1 1 4 1 Forebygging 1 1 3 1 2 Forsking 1 2 Sosialpolitiske tiltak 2 1 Strengare straff - pro-contra 1 Differensiering mellom sal og bruk 2 1 Mot minimumsstraff 1 Mot strengare straff 1 For avkriminalisering 1
Tabell 1.8: Grunngiving: Eit utval av viktige framlegg til politikk frå periode 1, og tal på grunngivingar for dei. Seljarkarakteristikk Brukark. Almennpreventiv effekt Erfaringar (navngitt land) Erfaringar («andre land») Politiet ønsker Fagfolk tilrår Alvor Markere samfunnssyn Andre grunnar Straff 36 16 5 5 2 7 3 2 11 Straff for bruk 11 1 3 2 Ruste opp politi/tollvesen 2 1 2 16 Isolasjon/tvangsinnlegging 13 2 5 Opplysing 4 25 Behandling, ettervern 14 1 15 Forebygging 2 6 Differensiering mellom sal og bruk 1 2 1 Ingen klar grunn
Periode 2: Debattar: 1) 9. desember 1976 Innstilling frå justiskomitéen om politiets adgang til telefonavlytting + 14. desember 1976 Behandling i Lagtinget av Odelstingets vedtak til midlertidig lov om adgang til telefonavlytting (4 talarar) 2) 19. januar 1977 Interpellasjonsdebatt. 3) 18. april 1977 Innstilling frå sosialkomitéen Stortingsmelding 66 (75-76) Om narkotikaproblemet. 4) 8. november 1978 Interpellasjonsdebatt + 6. desember 1978 Innstilling frå justiskomitéen om forlenging av midlertidig lov om politiets adgang til telefonavlytting i narkotikasaker. 5) 28. mai 1978 Innstilling frå justiskomitéen om adgang til legemsundersøking i fengsel og om endringar i rettergangsmåten i straffesaker. 6) 7. juni 1979 Innstilling frå sosialkomitéen om plan for auka innsats mot narkotikaproblemet. 7) 8. desember 1980 Innstilling frå justiskomitéen om forlenga gyldigheit av lov om adgang til telefonavlytting i narkotikasaker. 8) 26. mai 1981 Innstilling frå justiskomitéen om heving av strafferammen for narkotikaforbrytelser + 2. juni 1981 Behandling i Lagtinget av Odelstingets vedtak om heving av strafferammen for narkotikaforbrytelser (7 talarar) 9) 23. november 1981 Innstilling frå justiskomitéen om tilleggsbevillingar for -81 til auka innsats mot narkotikaproblemet. 10) 14. mai 1984 Innstilling frå justiskomitéen om heving av strafferamma for grove narkotikabrotsverk
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Innlegg (ulike talarar) totalt 25 (15) 21 (17) 32 (30) 21 (18) 10 (10) 38 (36) 4 (4) 24 (18) 22 (19) 24 (17) Tabell 2.1: Brukarar (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 6 (6) 7 (7) 20 16 (16) 7 (7) 21 (21) 1 9 (9) 12 (12) 9 (9) Unge 2 7 16 13 1 16 1 2 10 4 Veike/hjelpelause 2 15 8 12 7 1 Unormale/utanfor 1 6 5 5 6 Smittefarlege 2 1 1 3 1 Nedbrutte/øydelagte 4 7 7 2 15 3 4 2 Uskuldige/ofre 2 7 3 2 5 2 4 Ansvarslause/umoralske 1 1 1 2 Desperate/kriminelle 1 1 Brukar-seljarar 1 4 Differensiering: Hardast belasta 1 1 2 Differensiering: Unge-eldre 1 Klient, pasient 1 1 Kjem frå problemheim 1 1 1
Tabell 2.2 Seljarar (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 7 (7) 10 (10) 13 (13) 2 (2) 4 (4) 14 (14) 1 11 (11) 4 (4) 6 (6) Profittmotivasjon 3 7 7 2 4 1 5 1 3 Moralsk dom 6 5 7 2 2 5 1 6 1 6 Haiar 2 4 7 1 2 6 4 1 3 Lokkar/bearbeider/øydeleggjer 5 8 1 6 3 1 Seljar-brukarar 5 5 Tabell 2.3 Politikarar (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 3 (3) 2 (2) 6 (6) 5 (5) 1 6 (6) 1 4 (4) 5 (5) Ansvar, plikt (vern, hjelp) - positiv 2 1 5 5 2 1 1 1 Ansvar, plikt (vern, hjelp) - negativ 1 2 1 Førebilete 1 4 1 4 Kunnskap 1 1 Omsorg 1 2 Normalitet/friske 1 1 Tabell 2.4 Fagfolk (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 2 (2) 4 (4) 4 (4) 8 (8) Nøytral referanse (støtter politikk) 1 1 1 3 Nøytral referanse (uenige) 1 Negativ omtale (dissens frå politikk, nyansering av farle) 1 3 4 4
Tabell 2.5 Pårørande (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 1 5 (5) 7 (7) 10 (10) 6 (6) 2 (2) Lidende, fortvilte, redde 2 7 10 2 Ressurs/kunnskapsrike 1 2 3 3 1 Svikta av politikarar/hjelpeapparat 1 5 5 5 2 Fråverande/uoppmerksame 1 1 1 Tabell 2.6 Fakta (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 4 (4) 10 (10) 13 (13) 3 (3) 4 (4) 17 (17) 8 (5) 9 (9) 3 (3) Auke/stort omfang 1 1 3 1 10 2 8 Erfaringar med allmennprev. effekt 2 2 1 1 Effekt av stoff alvoleg skade/død 1 1 2 2 Dødsfall 1 4 Yngre brukarar 2 2 Kriminalitet/brutalisering 1 4 1 1 Mer heroin/hardare stoff 7 6 1 5 2 Stepping-stone-teorien 4 Aukande sosial aksept av cannabis 6 Synkande sos. aks. av narkotikabruk 3 Positiv - negativ 3 3 Brukarar = innsatte 1 2 1 5 2 Brukarar = frå lavt sosialt lag, taparar 1 1 Samanheng med alkoholbruk 5 Svak almennprev. effekt av straff 1 Liten/ingen auke/skade 1 4
Gode erfaringar med avlytting 2 Dårlege erfaringar med avlytting 1 Innlegg med referansar 4 7 7 1 2 7 2 2 Tabell 2.7 Framlegg til politikk (periode 2): Innlegg (ulike talarar) 21 (13) 17 (16) 24 (22) 18 (17) 10 (10) 34 (34) 15 (12) 16 (16) 16 (16) Straff 8 13 2 1 10 10 2 10 Straff for bruk 1 1 2 Straff for reklamering 1 Ruste opp politi/tollvesen 7 10 1 5 4 4 Isolasjon/tvangsinnlegging 1 11 13 16 2 Mot liberalisering 1 Mot differensiering av straff 3 Strengare kontroll i fengsel 1 8 3 Utreiserestriksjonar 2 Innreiserestriksjonar 1 Styrking av moral og familieverdiar 3 3 2 Styrking av familie og nærmiljø 3 2 Registrering/kartlegging av brukarar 2 1 Koordinering, sentralstyring 2 1 Stoppe dyrking i prod.land 3 4 1 Opplysing/haldningsskapande arb. 4 6 7 10 1
Behandling, ettervern 2 4,1 3 7 1 3 Forebygging 4 1 8 1 2 1 Forsking 1 2 Sosialpolitiske tiltak 3 1 Utdanning, sysselsetting 5 2 Alkoholpolitikk 8 2 Lavterskel-helsetilbod 1 Heroinutdeling 1 Bedre soningsforhold 1 Mot strengare kontroll i fengsel 1 Bedre differensiering av straff 2 Mot strengare straff 3 2 1 2 5 3 For avlytting 12 1 2 3 Mot avlytting 5 1 Avlytting: pro-contra 2 Kontroll i fengsel: pro-contra 1
Tabell 2. 8: Grunngiving: Eit utval av viktige framlegg til politikk frå periode 2 og tal på grunngivingar for dei. Ingen klar grunn Syn på seljarar Syn på brukarar Fakta: Heroin Alvor Omsyn til foreldre Politiet ønsker Fagfolk tilrår Straff 4 29 4 12 31 13 1 Straff for bruk 1 2 1 2 Mot differensiering (straff) 3 For avlytting 5 2 8 1 6 2 Kontroll i fengsel 2 1 1 6 1 Ruste opp politi/tollvesen 17 4 5 2 10 Isolasjon/tvangsinnlegging 2 31 19 1 10 Opplysing 18 5 1 9 Behandling, ettervern 12 10 2 2 Forebygging 3 3 Mot strengare straff 2 5 22 * Bedre differensiering 2 Mot avlytting 1 2 3 1 Mot kontroll i fengsel 1 Almennprev. Signaleffekt Bieffekt Ikkje ønska effekt Andre grunnar * Sjå Tabell 2.9 for detaljert framstilling
Tabell 2. 9: Dybdestudie: For og mot strengare straff for sal av narkotika i periode 2 utviklingstrekk: For: Mot: Debatt 1) 2) 3) 4) + 5) 6) 7) 9) 10) Debatt 1) 2) 3) 4) + 5) 6) 7) 9) 10) Seljar-kar. 1 7 11 2 6 2 Domfelte er brukar-seljarar 3 1 2 Almennprev. 1 3 6 4 6 1 4 Bieffekt (brutalisering) 1 1 Allmennprev. (ref Japan) 2 2 2 Straff ikkje hatt ønska effekt 1 1 1 1 1 Fakta: Heroin 4 Sovepute 1 1 3 1 Alvor 1 2 6 1 2 Koordinering i Norden 1 2 Signaleffekt 1 4 8 Manglande sakkyndig vurd. 2 Øke politiets prioritering 1 Høringsinstanser mot 1 1 2 Ingen klar grunn 1 1 2 Prinsipp 1
Periode 3: Debattar: 1) 20. mai 1985 Innstilling frå justiskomitéen om endringar i lov om politiets adgang til telefonavlytting i narkotikasaker 2) 13. mars 1986 Innstilling frå sosialkomitéen: Stortingsmelding 13: Om narkotikaproblemene og narkotikapolitikken 3) 17. april 1986 Innstilling frå justiskomitéen om endringar i lov om teieplikta. 4) 20. mai 1988 Innstilling frå justiskomitéen om endring i straffelova (utbytteheleri ved narkoforbrytelser). 5) 30. mai 1988 Innstilling frå sosialkomitéen om blant anna oppretting av Rusmiddeldirektoratet. 6) 14. desember 1990 Innstilling frå justiskomitéen om forlenging av midlertidig lov om politiets adgang til telefonavlytting 7) 14. november 1991 Innstilling frå sosialkomitéen om endringar i lov om sosiale tenester (tvangsinnlegging) 8) 19. mai 1992 Innstilling frå justiskomitéen om å gjere lov om politiets adgang til telefonavlytting permanent
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Innlegg (ulike talarar) 6 (6) 27 (26) 11 (11) 6 (6) 5 (5) 4 (4) 25 (13) 36 * (15) Tabell 3.1: Brukarar (periode 3): Innlegg (ulike talarar) 15 (15) 2 (2) 2 (2) 10 (9) 3 (3) Unge 11 1 1 2 Veike/hjelpelause 7 6 Unormale/utanfor 5 Nedbrutte/øydelagte 6 2 1 Uskuldige/ofre 1 Differensiering: Hardast belasta 2 Differensiering: Unge-eldre 1 2 Klient, pasient 3 1 1 Medmenneske 1 Har rett til egne avgjerder 1 Tabell 3.2: Seljarar (periode 3): Innlegg (ulike talarar) 3 (3) 7 (7) 7 (5) Profittmotivasjon 1 3 1 Moralsk dom 3 4 Haiar 1 2 Lokkar/bearbeider/øydeleggjer 1 1 1 * Svar til replikkar er her rekna som del av hovudinnlegget.
Tabell 3.3: Politikarar (periode 3): Innlegg (ulike talarar) 1 7 (7) 1 Ansvar, plikt (vern, hjelp) - positiv 1 3 1 Kunnskap 1 Omsorg 3 Tabell 3.4: Fagfolk(periode 3): Innlegg (ulike talarar) 2 (2) Nøytral referanse (støtter politikk) 1 Negativ omtale (dissens frå politikk, nyansering av fare) 1 Tabell 3.5: Pårørande (periode 3): Innlegg (ulike talarar) 2 (2) 1 Lidende, fortvilte, redde 1 Ressurs/kunnskapsrike 1 1
Tabell 3.6: Fakta (periode 3): Innlegg (ulike talarar) 1 14 (14) 2 (2) 2 (2) 5 (5) 4 (4) Auke/stort omfang 2 2 1 3 Aukande sosial aksept av kokain 4 Yngre brukarar 3 Meir heroin/hardare stoff 2 Auke i fengsel 2 Større helseproblem (aids) 2 Fosterskader 5 Positiv - negativ 7 Brukarar = innsatte 1 Samanheng med alkoholbruk 2 1 Bakmenn har ikkje blitt tatt 1 Liten/ingen auke/skade 7 Oslo fleire ODar enn Amsterdam 1 Tal på avlytting av off. telefonar 1 Innlegg med referansar 1 1 1 1 2 1
Tabell 3.7: Framlegg til politikk (periode 3): Innlegg (ulike talarar) 25 (25) 11 (11) 6 (6) 3 (3) 4 (4) 21 (13) 39 (15) Straff 2 1 Straff for heleri 5 Ruste opp politi/tollvesen 3 Strengare kontroll i fengsel 3 Mot metadon 1 Internasjonalt samarbeid 3 Opplysing/haldningsskapande arb. 6 1 Behandling, oppsøkande, ettervern 11 1 Forebygging 9 1 Sosialpolitiske tiltak 7 Utdanning, sysselsetting 7 Alkoholpolitikk 2 Alternativ soning, kontraktsavd. 3 Oppmyking av teieplikt 2 5 Mot oppmyking av teieplikt 3 Teieplikt: Pro-contra 3 For avlytting 2 1 9 Mot avlytting 1 1 4 Avlytting: pro-contra 2 2 1 Tvangsinnlegging 10 Tvangsinnlegging av gravide 8
Mot ---------''-------- mer enn 3 mnd 7 Mot tvangsinnlegging 1 Tvangsinnlegging: Pro-contra 3
Tabell 3.8: Grunngiving: Nokre viktige forslag frå periode 3 Høyringsinstansar Klientar unngår å søke hjelp Fare for sosialarbeidarar Aids Omsyn til foreldre Omsyn til foster For tvangsinnlegging 6 8 11 Mindre teieplikt 1 5 2 Kontroll i fengsel 1 2 Opplysing 1 2 3 Behandling, ettervern 4 2 5 Forebygging 9 Sosialpolitiske tiltak 7 Utdanning/sysselsetting 7 Mot tvangsinnlegging 6 2 1 Mot mindre teieplikt 2 5 2 Alvor Ingen klar grunn Signaleffekt Politiet ber Vanskeleg å etterforske Vanskeleggjer sal God kontroll 18 3 2 3 7 6 1 7 Naudsynt for rehabilitering Stigmatisering Brukarkarakt. Tabell 3. 9a Grunngiving for avlytting: Alvor Seljarkarakteristikkar Vi har etisk ansvar Tabell 3.9b: Grunngiving av motstand mot avlytting: Høyringsinstansar Avlytting av uskyldige Liten effekt Dårleg kontroll Kan føre til avl. i andre saker Ikkje godt grunngitt Manglande prins. drøfting 3 4 6 6 4 1 2 4 Prinsipp
Periode 4: Debattar: 1) 18. februar 1993 Interpellasjon frå Fridtjof F. Gundersen om revurdering av narkotikapolitikken 2) 26. april 1993 Innstilling frå sosialkomitéen om tiltak mot narkotikaproblemet og forslag frå John I. Alvheim om metadonbehandling. 3) 22. mars 1994 Innstilling frå justiskomitéen om utvida adgang til telefonavlytting + 8. juni 1995 Innstilling frå sosialkomitéen om utvida hjemmel for tvangsinnlegging av gravide 4) 22. mai 1997 Instilling frå sosialkomitéen om narkotikapolitikken og forslag frå Ellen Chr. Christiansen om legalisering. 5) 29. januar 1998 Interpellasjon frå Kristin K. Devold om tiltak mot narkotika i fengslene. 6) 28. april 1998 Interpellasjon frå Einar O. Skogholt om middel til utviding av metadonprogrammet. 7) 16. februar 1999 Interpellasjon frå John I. Alvheim om narkomanes livskvalitet og hjelpetiltak på gateplan. 8) 16. juni 1999 Innstilling frå sosialkomitéen om forslag frå Gunnhild Øyehaug og John I. Alvheim om narkotikapolitikken. 9) 20 januar 2001 Interpellasjon frå Einar O. Skogholt om tiltak mot at stadig yngre menneske blir narkotikabrukarar 10) 5. mai 2001 Innstilling frå sosialkomitéen om forslag fra M-B. Vihovde, L. Sponheim, O. E. Dørum og G. Kvassheim om kriseplan mot overdosedødsfall
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Innlegg (ulike talarar) 18 (14) 32 (15) 10 (10) 47 (15) 13 (11) 13 (11) 14 (11) 21 (13) 14 (10) 14 (8) Tabell 4. 1 Brukarar (periode 4): Innlegg (ulike talarar) 7 (6) 7 (7) 4 (4) 8 (7) 3 (3) 9 (9) 5 (4) 5 (5) 3 (3) 2 (2) Unge 3 5 2 3 Veike/hjelpelause 5 3 1 1 1 3 2 3 Unormale/utanfor 1 1 1 1 Nedbrutte/øydelagte 1 3 1 2 4 1 3 3 1 Kan ta fornuftige/eigne val 1 2 1 Desperate/kriminelle 2 1 Differensiering: Hardast belasta 1 5 Medmenneske 2 2 1 Urettferdig behandla 1 Tabell 4.2: Seljarar (periode 4): Innlegg (ulike talarar) 3 (3) 1 1 1 1 1 Profittmotivasjon 1 1 1 Moralsk dom 1 1 1 1 1 1 Haiar 1
Tabell 4.3: Politikarar (periode 4): Innlegg (ulike talarar) 1 5 (4) 3 (3) 2 (2) 1 4 (4) 2 (2) 2 (2) Ansvar, plikt (vern, hjelp) - positiv 3 2 Ansvar, plikt (vern, hjelp) - negativ 1 1 2 1 1 Førebilete 1 Kunnskap 1 Omsorg 1 3 Respekt/solidaritet 1 1 Tabell 4.4: Fagfolk (periode 4): Innlegg (ulike talarar) 4 (3) 5 (5) 2 (2) 2 (2) 2 (2) 4 (2) 4 (4) Nøytral referanse (støttar talaren) 1 3 2 1 1 3 Nøytral referanse (fagfolk er usamde) 2 1 2 Nøytral referanse (usamd med talaren) 1 Negativ omtale (dissens frå politikk, nyansering av fare) 1 1 1 1 Tabell 4.5 Pårørande (periode 5): Innlegg (ulike talarar) 1 4 (4) 4 1 2 (2) Lidende, fortvilte, redde 1 1 2 Ressurs/kunnskapsrike 1 1 Svikta av politikarar/hjelpeapparat 3 1 Ikke alltid dei beste til å vurdere tvang 1 Trygler om tvangsinnleggelse 2
Tabell 4.6: Fakta (periode 6): Innlegg (ulike talarar) 10 (9) 8 (8) 4 (4) 9 (9) 5 (5) 7 (7) 10 (10) 8 (8) 6 (6) 8 (6) Auke/stort omfang 1 2 4 2 6 Aukande medikamentbruk 3 Liberale land har meir bruk/krim. 5 3 Dårlege erfaringar med sprøyterom 1 1 1 80% av ODar skjer i private rom 1 Auka tilgang leier til auka bruk 3 Dårlege erfaringar med metadon/sub. 3 1 1 3 Fleire overdosedødsfall/overdosetal 2 1 2 2 7 6 4 Færre overdosedødsfall (nyleg) 1 Stepping-stone-teorien 2 1 Yngre brukarar 1 1 2 1 Kriminalitet/brutalisering/hardare stoff 1 1 1 Aukande bruk i fengslar 3 Ikkje aukande bruk i alle fengslar 2 Positiv - negativ 1 2 1 Rekruttering til harde miljø stagnert 1 2 Mange unge avviser bruk 1 Rusmisbruk skadar fostre 2 4 Tal på alkoholskadar/død 2 1 1 50% av brukarar ukjente for hjelpeapp 3 1 Noreg høgste ODtal i Vest-Europa 1 2 Gode erfaringar med metadon/subutex 1 4 1 3 Små skadeverknader av bruk 1
Gode erfaringar med sprøyterom 1 1 Nederl. har mindre problem enn No. 1 1 1 Innlegg med referansar 3 2 4 5 4 4 1 5 Tabell 4.7: Framlegg til politikk (periode 4): Innlegg (ulike talarar) 15 (14) 19 (15) 7 (7) 39 (15) 12 (11) 10 (9) 13 (13) 16 (13) 12 (12) 12 (8) Straff 2 2 1 Ruste opp politi/tollvesen 8 1 2 1 1 Mot liberalisering/legalisering 13 2 9 1 2 1 Strengare kontroll i fengsel 5 Mot strengare kontroll i fengsel 2 Kontroll i fengsel: pro-contra 4 Telefonavlytting 2 Opplysing/haldningsskapande arb. 4 2 11 (9) Behandling, ettervern, oppsøkande 4 4 15 (12) 1 1 3 4 Forebygging 3 1 1 6 6 (5) 4 Sosialpolitiske tiltak 3 1 Utdanning, sysselsetting, bustad 2 1 3 Tvangsinnlegging 2 4 6 (4) 1 Mot tvang 1 2 Tvang: Pro-contra 1 Tvang for gravide 4 3 1 Mot utviding av tvang for gravide 2 1 Tvang for gravide: Pro-contra 1
Mindre teieplikt 1 Mot mindre teieplikt 1 Lavterskel-helsetilbod 1 4 For (utvida) metadon/subutex-beh. 1 2 8 (7) 8 11 8 4 (3) 5 (3) Mot (utvida) metadon/subutex-beh. 9 (7) 2 2 3 1 4 Metadon/subutex: Pro-contra 1 2 For sprøyterom 2 1 Mot sprøyterom 3 5 1 2 Vurdere subutex/sprøyterom 3 2 Kritisk vurdering av politikk 1 Legalisering 2 (1)
Tabell 4.8 a-d: Grunngiving: Nokre viktige forslag frå periode 4: Tabell 4.8a: For å vurdere, innføre og/eller utvide metadon/subutex-behandling og sprøyterom: Respekt for brukarar Brukarar si meining Liv, helse, livskvalitet Pårørande ber Redusere kriminalitet Fagfolk si meining Avvenning/ rusfridom Skaffe erfaring (prøve) Faktapåstand (konkret) Faktapåstand (uspesifisert) 3 2 44 1 3 1 1 1 11 8 6 Faktapåstand (konkret) Faktapåstand (uspesifisert) 5 2 5 6 1 3 2 6 6 5 Ingen klar grunn Ingen klar grunn Tabell 4.8c: Tvangsinnlegging: Skade på Fagfolk si foster meining Redde liv Plikt til å verne/ hjelpe Pårørande ber Syn på brukarar Klienter unngår å søkje hjelp For 8 2 1 3 4 1 2 Mot 2 2 4 1 Ingen klar grunn Tabell 4.8b: Mot å vurdere, innføre og/eller utvide metadon/subutex-behandling og sprøyterom: Uønska Ikkje ønska Fagfolk si Avvenning/ Brukarar Ikkje nok Mot FNkonvensjon = liberalisering/ bieffektar effekt meining rusfridom si meining kunnskap signaleffekt «Opptørking» Plassmangel Stigmatisering Tabell 4.8d: Mot liberalisering: Signaleffekt Alvor Mot FNkonvensjon Plikt til å verne unge Vil auke kriminalitet/bruk Vil leie til narkoturisme Brukarar/pårørande/ behandlarar er mot Faktapåstand (konkret) Faktapåstand (uspesifisert) 6 2 1 1 7 1 1 3 8 14 Ingen klar grunn