Særutskrift - 183/41 - riving av reiskapshus - Valen - Handeland Gard AS

Transkript

1 Politisk sekretariat «MOTTAKERNAVN» «ADRESSE» «POSTNR» «POSTSTED» «UTLANDSADRESSE» Saksbehandlar Tlf. direkte innval Vår ref. Dykkar ref. Dato Hildegunn Furdal 2016/ «REF» Særutskrift - 183/41 - riving av reiskapshus - Valen - Handeland Gard AS Kvinnherad forvaltningskomité hadde saka føre i møte som sak 2017/15. Vi legg ved utskrift av møteboka og syner til vedtaket. Dersom du vurderer å klaga på vedtaket, viser vi til reglane i forvaltningslova samt eventuelt bestemmelsar i særlov om klage. Klagefristen er 3 veker frå du har motteke denne meldinga om vedtaket. Med helsing Bente Høyland Møtesekretær Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Kopi til: Hildegunn Furdal Mottakarar: Handeland Gard AS Handelandsvegen VALEN Rosendalsvegen Rosendal Tlf: Fax: Org. nr: Bankgiro: post@kvinnherad.kommune.no

2 Mottakarar: Sunnhordland folkemuseum Prosjekt Konsult Kvinnherad AS Stabburshaugen HUSNES

3 Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2016/ Hildegunn Furdal Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2017/15 Forvaltningskomiteen Behandling løyve til tiltak - 183/41 - riving av reiskapshus - Valen - Handeland Gard AS Innstilling frå rådmannen: Kvinnherad forvaltningskomite gjev med heimel i plan- og bygningslova (PBL) 20-3 løyve til riving av reiskapshus (bygningsnr ), jamfør søknad og tilhøyrande planar og teikningar journalført Reiskapshuset som ein del av bygningsmiljøet har ein bevaringsverdi, men Kvinnherad kommune vurderer denne bevaringsverdien til ikkje å vera høg nok til å hindre riving av bygningen (SAK ), og då det ikkje er aktuelt for kommunen å lage ein detaljplan for området, vil det ikkje bli lagt ned forbod mot riving, jamfør PBL Godkjenninga omfattar og tiltaksklassar, gjennomføringsplan og ansvarsrettar for funksjonane SØK, PRO og UTF: Prosjekt Konsult Kvinnherad AS, Sandvoll Entreprenør AS. Vilkår: 1. Tiltakshavar/ansvarleg søkjar er ansvarleg for at riving av bygg vert utført på ein trygg og forsvarleg måte. Bygningsavfallet skal takast hand om til gjenbruk eller leverast til renovasjonsselskap. Spesialavfall skal leverast til godkjent deponi. 2. Sluttrapport for avfallsplan skal sendast Kvinnherad kommune når bygningen er riven. Tiltaket kan igangsetjast straks. Løyvet er gyldig i 3 år frå vedtaksdato, etter denne tid fell løyvet vekk. Om føresetnadane vert endra i høre til dette løyvet, må det søkjast om endring av løyvet. Dette løyvet er eit enkeltvedtak som ein kan klaga på etter vilkår i forvaltningslova 28 og PBL 1-9. Klagefristen er 3 veker frå løyvet vert motteke. Behandling i Forvaltningskomiteen den Rådmannen si innstilling vart samrøystes vedteken. Vedtak frå Forvaltningskomiteen den Kvinnherad forvaltningskomite gjev med heimel i plan- og bygningslova (PBL) 20-3 løyve til riving av reiskapshus (bygningsnr ), jamfør søknad og tilhøyrande planar og teikningar journalført Reiskapshuset som ein del av bygningsmiljøet har ein bevaringsverdi, men Kvinnherad kommune vurderer denne bevaringsverdien til ikkje å vera høg nok til å hindre riving av bygningen (SAK ), og då det ikkje er aktuelt for kommunen å lage ein detaljplan for området, vil det ikkje bli lagt ned forbod mot riving, jamfør PBL 13-1.

4 Godkjenninga omfattar og tiltaksklassar, gjennomføringsplan og ansvarsrettar for funksjonane SØK, PRO og UTF: Prosjekt Konsult Kvinnherad AS, Sandvoll Entreprenør AS. Vilkår: 1. Tiltakshavar/ansvarleg søkjar er ansvarleg for at riving av bygg vert utført på ein trygg og forsvarleg måte. Bygningsavfallet skal takast hand om til gjenbruk eller leverast til renovasjonsselskap. Spesialavfall skal leverast til godkjent deponi. 2. Sluttrapport for avfallsplan skal sendast Kvinnherad kommune når bygningen er riven. Tiltaket kan igangsetjast straks.

5 Søkjar: Handeland Gard AS, Handelandsvegen 75, 5451 VALEN Ansvarleg søkjar: Prosjekt Konsult Kvinnherad AS, Stabburshaugen 5, 5460 HUSNES Søknad dagsett: Om søknaden og eigedommen: Det er søkt om å rive reiskapshuset på gnr. 183 bnr. 41, òg kjent som Handeland Gard (vedlegg 1). Eigedomen ligg mellom Valen og Sandvoll i Kvinnherad kommune, og ligg ved inngangen til Handelandsdalen. Reiskapshuset har dei siste tiåra forfalle. I dag ligg det ein barnehage nordaust for bygningen, og området i nord blir nytta som parkeringsareal og det ferdast til tider personar/born i området. Det har løsna takheller som fell ned, og tiltakshavar ser seg nøydd til å gjere tiltak for å hindre personskadar og andre materielle skadar. Tiltakshavar har i fleire år tenkt på kva bygningen kan nyttast til (sjå sak 2010/172), men meiner i dag at riving er den beste løysinga. Ei riving av reiskapshus frigjer areal. Deler av dette arealet ynskjer tiltakshavar å dele frå til Handeland friluftsbarnehage slik at barnehagen får parkering på eigen grunn og moglegheit til å utvide. Vedlagt søknaden ligg ein miljøsaneringsrapport, datert (vedlegg 2) HISTORIE OG EIGEDOM Handeland gard har frå gamalt av høyrt til Halsnøy kloster. Klosteret hadde avlsgarden sin på denne garden og her var i ei sag som tidleg vart teken i bruk. I 1906 vart garden seld til Hordaland

6 fylke og i mange år var det koloni under Valen sjukehus her. Reiskapshuset vart truleg bygd tidleg på 1900-talet. Det er funnet aviser får 1925 i veggane. I 1997 stengde Valen sjukehus si verksemd her, og i 2004 vart garden kjøpt opp av lokale interessentar. Hovudbygningen, den gamle drengestova («Kvitahuset»/«Handelandsstova») og den gamle løa, i dag friluftsbarnehagen, er pussa opp og godt vedlikehalde. KULTUR Bygget er ikkje SEFRAK-registrert. Men då reiskapshuset er ein del av bygningsmiljøet kring Handeland gard, vart søknaden sendt til uttale både til Kulturkontoret i Kvinnherad kommune ( ) og Hordaland fylkeskommune v/fylkeskonservatoren (sendt ). Uttalen til kulturkontoret i kommunen v/ Linda Øen, : «Kvinnherad kommune er no i gang med å laga kulturminneplan. Ein del av arbeidet som skal gjerast er å samla kunnskap om kva innbyggjarane i dei ulike bygdene våre er opptekne av å ta vare på. Dette arbeidet har ikkje starta ennå, men det er naturleg å anta at Handeland gard vil vera ein del av dette. Bygningen er ikkje sefrakregistrert, samstundes framstår den som eit del av miljøet rundt Handeland gard, og har vore ein viktig del av drifta dei siste 100 åra og det er eit spørsmål om ein øydelegg eit viktig kulturmiljø ved å tillata riving. I og med at Kvinnherad kommune ikkje har klar ein kulturminneplan ynskjer eg at denne saka vert sendt vidare til Hordaland fylkeskommune til uttale.» Uttale frå Hordaland fylkeskommune, fylkeskonservator v/ Gunnbjørg Austrheim, : «Etter Hordaland fylkeskommune sitt syn er det uheldig at søknaden legg opp til riving av reiskaphuspå gnr 183 bnr 41 Handeland Gard AS. Vi kan ikkje sjå at det ligg føre dokumentasjon i plansaka som konkluderer med at denne bygningen må rivast av di dei er i for dårleg stand eller at dei ikkje kan leggjast til rette for ny bruk. Vi ber om at Bjørn Arve Lunde ved Sunnhordland folkemuseum vert kontakta for å ta ein synfaring på staden. Som del av det nasjonale målet om å sikre ei bærekraftig forvalting av kulturminne, meiner vi at dennebygningane burde vore sett i eit «vern gjennom bruk» perspektiv. Ivaretaking og vern av viktige lokale kulturminne, jf. pbl 3-1, bokstav a. Vi minner om at kommunen sjølv har ansvar for ivaretaking av lokale kulturminne, jf. pbl 3-3, og pliktar å ta omsyn til overordna statlege og regionale interesser i si planlegging jf. pbl 11-1 andre ledd. Hordaland fylkeskommune rår difor i frå tiltaket på reiskapshuset på Hadeland Gard på gnr 183 bnr 41 i Kvinnherad kommune.» På bakgrunn uttalen frå fylkeskonservatoren, vart saka sendt til bygningsvernkonsulenten til Kvinnherad kommune. Det var avtala ei synfaring på Handeland gard, men denne vart seinare avlyst grunna langvarig sjukdom. Bygningsvernkonsulenten kom med ein munnleg uttale til kulturkontoret der han sa seg einig i fylkeskonservatoren sin uttale, og rådde i frå riving av reiskapshus. Difor vart det gjort avtale som ei synfaring onsdag der representantar for tiltakshavar (tiltakshavar, advokat og selskap) og kommunen (plan, byggesak og kultur) deltok. Reiskapshuset og bygningsmiljøet vart studert under synfaringa, og det vart gjort klart frå kommunen si side at det ikkje er reiskapshuset i seg sjølv som kan vera/er eit viktig kulturminne, men bygningsmiljøet det er ein del av. Postvegen (den Stavangerske posttour) har to trasé-val i området, der den eine delen går igjennom reiskapshuset, medan den andre går vest for FV 48. Mange startar turen langs Postvegen frå Handeland Gard, og i nyare tid nyttar mange traseen gjennom tunet og reiskapshuset.

7 Arealstatus og strandsone Gjeldande plan for området er kommunedelplan for Husnes-området (vedteke ) og arealføremålet for eigedomen er LNF. Reiskapshuset ligg over 600 meter frå strandlina og rådmannen vurderer reiskapshuset til å liggja utanfor funksjonell strandsone. Nabovarsel Søknaden om riving av reiskapshuset er nabovarsla, og det er ikkje kome merknader til tiltaket. Naturmangfaldlova Ingen registreringar. Kulturminne Reiskapshuset er ikkje SEFRAK-registrert. Det ligg 2 SEFRAK-bygningar i nærleiken ( og ) og det er registrert automatisk freda dyrkingsspor nordvest for garden. Støy Ikkje relevant. Klimatilpassing Tiltaket kjem ikkje innanfor faresone eller aktsomheitsone for ras, skred eller flaum. Veg, vatn og avløp Ikkje relevant. Vurdering Handeland Gard er ein del av kulturhistoria til Kvinnherad kommune. Reiskapshuset er med på å laga ramma til bygningsmiljøet i lag med hovudhuset, barnehagen og drengestova, og dette bygningsmiljøet ser kommunen på som viktig. Bygget er ikkje SEFRAK-registrert, men det hadde vore ynskjeleg om bygningen hadde vorte ivareteke og verna gjennom bruk, jamfør PBL 3-1, bokstav a. Ivaretaking av bygninga blir støtta av uttalen frå Fylkeskommunen og bygningsvernkonsulenten.

8 vart det gjeve løyve til ombygging av reiskapshuset til overnattingsbygg. Karakteren til bygget var planlagt endra, og fasadane ville blitt annleis enn slik bygningen står fram i dag. I 2010 vart ikkje bygningen vurdert som verneverdig. Ombygginga vart ikkje gjennomført innan 3 år, og IG-løyvet er gått ut. Moglegheita for kommunen til å hindre riving av reiskapshus er å leggje ned mellombels forbod mot riving, jamfør PBL Det krev at området blir regulert gjennom reguleringsplan eller områdeplan innan 4 år, elles fell det mellombelse forbodet vekk. Administrasjonen ser ikkje at kommunen kjem til å lage ein detaljplan for dette området, og eit mellombels forbod er difor ikkje ei aktuell løysing. Ein ferdig kulturminneplan der Handeland Gard blir teke med som eit viktig bygningsmiljø, vil ikkje vera nok til å stoppe ei riving; det må lagast ein detaljplan (PBL kap. 13). Slik reiskapshuset er plassert i dag, rammar reiskapshuset i lag med dei andre bygningane inn tunet. Om reiskapshuset blir fjerna, vil «veggen» mot sør opnast og innramminga forsvinn, men ein vil til gjengjeld få ei flott utsikt mot jordbruks- og kulturlandskapet i sør. Tiltakshavar har tidlegare vist ei stor interesse for å ta vare på eldre bygningar; hovudhuset på Handeland Grad, Kvitahuset/Handelandsstova og i seinare tid Ekely (gnr. bnr. 185/186). Tiltakshavar ser i dag ingen nytte av bruk og vern av bygningen. Reiskapshuset som ein del av bygningsmiljøet har ein bevaringsverdi, men administrasjonen vurderer denne bevaringsverdien til ikkje å vera høg nok til å hindre riving av bygningen (SAK ), og då det ikkje er aktuelt for kommunen å lage ein detaljplan for området, vil det ikkje bli lagt ned forbod mot riving, jamfør PBL Administrasjonen gjer difor igangsetjingsløyve til tiltak med ansvarsrett til riving av eksisterande reiskapshus på gnr. bnr. 183/41, jamfør PBL Vedlegg: Søknad om riving Miljøsaneringsrapport Uttale Fylkeskonservatoren Til: Tiltakshavar Ansvarleg søkjar Til orientering: Kulturkontoret Kvinnherad kommune, Linda Øen Hordaland Fylkeskommune v/fylkeskonservatoren, Gunnbjørg Austrheim Bygningsvernkonsulenten v/sunnhordland Museum, Bjørn Arve Lunde