Rv. 5 Kjøsnes - Lunde Kjøsnesfjorden

Transkript

1 Region vest Ressursavdelinga Planseksjonen Juni 2015 Rv. 5 Kjøsnes - Lunde Kjøsnesfjorden KU Naturressursar Kurt Skagen

2

3 FØREORD Statens vegvesen, Region vest, planlegg skredsikringstiltak på rv. 5 i Kjøsnesfjorden, Jølster kommune. Det skal utarbeidast reguleringsplan med konsekvensutgreiing (KU) for skredsikring på strekninga Støylsnestunnelen Kjøsnes. Planprogrammet gjer greie for kva som skal utgreiast i samband med planlegginga. Denne temarapporten omhandlar tema for naturressursar. Rapporten inneheld vurderingar av verdi og konsekvensar for naturressursar knytt til utbyggingsalternativet. Føreliggjande fagrapport om konsekvensar for naturressursar utgjer eitt av grunnlagsdokumenta til den samla konsekvensutgreiinga. 1

4 Innhold FØREORD INNLEIING SAMANDRAG PLANOMRÅDET UTBYGGINGSALTERNATIV GRUNNLAG OG METODE Definisjonar og mål Overordna mål og føringar Innsamling av data Verdi Omfang Konsekvensar DAGENS SITUASJON FOR NATURRESSURSAR Ny tunnel Kjøsnes Vikane Kjøsnesfjorden VERDIVURDERING Ny tunnel Kjøsnes Vikane Kjøsnesfjorden OMFANG- OG KONSEKVENSVURDERING Ny tunnel Kjøsnes Vikane Kjøsnesfjorden Oppsummering av verdi, omfang og konsekvensar ALTERNATIVET Omfang av 0-alternativet SAMLA KONSEKVENSVURDERING OG OPPSUMMERING KJELDER

5 1. INNLEIING Arbeidet med konsekvensutgreiinga for naturressursar er utført med metode som vist i handbok V712 Konsekvensanalyser. Grunnlaget for analysa er gitt i planprogrammet som vart utarbeidd i samband med varsel om oppstart av reguleringsplanarbeidet. Formålet med analysa er å få fram kunnskap om verdiane i influensområdet og vise korleis tiltaket vil kunne påverke tilhøva for naturressursar. 2. SAMANDRAG Det er utført ei konsekvensanalyse for fagtema Naturressursar med bruk av registreringskategoriane jordbruk, utmarksbeite, skogbruk, fiskeri, georessursar, og vassressursar. Området er delt inn i delområda Ny tunnel, Kjøsnes, Vikane og Kjøsnesfjorden. Ved samanstilling av konsekvensane for tiltaket når det gjeld fagtema Naturressursar, er det vurdert at tiltaket vil ha liten til middels positiv konsekvens. 3

6 3. PLANOMRÅDET Planområdet strekkjer seg i aust frå litt inn i den eksisterande Støylsnestunnelen og vestover til kryss med fv Mot vatnet føl planområdet om lag strandlinja langs vegen, med unntak av nokre område der det er tatt med mindre areal i vatnet. Mot fjellet er det tatt med område som skal vere tilstrekkeleg for å dekke linja til tunnelen. Figur 3.1 viser planområdet det er varsla reguleringsplanarbeid for. Figur 3.2. Planområde for rv. 5 skredsikring ved Kjøsnesfjorden. Henta frå planprogrammet Figur 3.1: Planområde for tiltaket. 4. UTBYGGINGSALTERNATIV For å oppnå god nok skredsikring langs Kjøsnesfjorden, er det valt å byggje samanhengande tunnel mellom den eksisterande Støylstunnelen og Kjøsnes. Dette vil gi ein tunnel med total lengde på om lag 8,5 km, der den nye tunnelen vil utgjøre ei lengde på om lag 6,5 km. I samband med eit forprosjekt vart ulike alternativ vurdert, men det er berre dette eine alternativet vi no sit att med, og som skal konsekvensutgreiast. Figur 4.1 viser oversiktskart over strekninga med tiltak. 4

7 Figur 4.1: Oversiktskart over tiltaket. Ved bygging av tunnelen, vil det vere aktuelt å etablere eit tverrslag ved Pevika. Eksisterande vestre utgang av Støylsnestunnelen gir også ein mogleg tverrtilkomst til tunnelen. Begge tverrtilkomstane kan nyttast som nødutgang og/eller til ventilasjon av tunnelen. Løysing for ventilasjon og ev. bruk av tverrtilkomstane som rømingsveg vil bli nærare planlagt i prosjekteringsarbeidet. 5. GRUNNLAG OG METODE Formålet med konsekvensutgreiinga for fagtema naturressursar er å skaffe kunnskap om verdiane i influensområdet, og vise korleis tiltaket vil kunne påverke forholda for naturressursar. Som grunnlag for utgreiinga er det henta inn dokumentasjon av naturressursar i området. Analysen er gjennomført i samsvar med metodikk for vurdering av ikkje-prissette konsekvensar skildra i Statens vegvesen si handbok V Definisjonar og mål I handbok V712 er omgrepet naturressurs nærare definert: Naturressursar er ressursar frå jord, skog og andre utmarksareal, fiskebestandar i sjø og ferskvatn, vilt, vassførekomstar og geo-ressursar (berggrunn og mineralar). Temaet omhandlar landbruk, fiske, havbruk, reindrift, vatn, berggrunn og lausmassar i eit ressursperspektiv. 5

8 Med ressursgrunnlaget meiner ein dei ressursane som er grunnlaget for verdiskaping og sysselsetting innan primærproduksjon og foredlingsindustri. Vurdering av ressursgrunnlaget omfattar både mengde og kvalitet. Vurderinga omfattar ikkje den økonomiske utnyttinga av ressursen. Med fornybare ressursar meiner ein vatn, fiskeressursar i sjø og ferskvatn, og andre biologiske ressursar. Med vassressursar meiner ein ferskvatn (overflate og grunnvatn), kystvatn, og andre bruksområde. Med ikkje-fornybare ressursar meiner ein jordsmonn og georessursar (berggrunn og lausmassar) og bruksmuligheitene til desse. 5.2 Overordna mål og føringar Eit sentralt mål for forvaltninga av naturressursar er i størst mogleg grad å bevare dei for framtida. Bærekraftig utvikling er her eit sentralt omgrep. Ei berekraftig utvikling blir definert som ei utvikling som tilfredsstiller dei behova vi har i dag utan at det går ut over framtidige generasjonar sine moglegheiter. Det nasjonale målet for jordvern er å ta vare på god matjord. Vassressursane skal sikrast ein heilskapleg beskyttelse og forvaltast på ein god måte som legg til rette for berekraftig utnytting. 5.3 Innsamling av data I planprogrammet er fokusområda på utgreiinga verknad for landbruk og stølsdrift i området og verknader for Kjøsnesfjorden ved drenering av tunnelen, sjå utdrag frå planprogrammet i Tabell 5-1. Kilde til informasjon har vore ulike kart over området som t.d. fylkesatlas.no og kommunens arealplan. Det er utarbeidd støysonekart for eksisterande situasjon og ettersituasjon. Statens vegvesen sine tal for trafikkmengde og del lange køyretøy er brukt ved berekning av støy. Det er også brukt digitale kart og veggeometri for ny veg og tunnel. Naturressursar Definisjon tema Fokus utgreiinga av for Naturressursar er ressursar frå jord, skog og andre utmarksareal, fiskebestandar i sjø og ferskvatn, vilt, vassførekomstar, berggrunn og mineralar. Temaet omhandlar landbruk, fiske, reindrift, vatn, berggrunn og lausmassar som ressursar. Verknad for landbruk og stølsdrift i området. Verknad for Kjøsnesfjorden ved drenering av tunnel. Finne gode løysingar. Utgreiingsbehov Metode Eksisterande materiale Arealbruk i planområdet. Handbok V712. Arealrekneskap for ulike typar areal. Fylkesatlas Sogn og Fjordane Tabell 5-1: Utdrag frå planprogrammet. Naturressursar. 6

9 5.4 Verdi Konsekvensutgreiinga vil skildre og vurdere området sitt karaktertrekk og verdi innanfor temaet. Kriteria for verdisetting av naturressursar er basert på handbok V712 og er vist i Figur 5.1. Alle delområda skal verdisettast. Verdien blir angitt på ein glidande skala og blir markert med ei pil som vist nedanfor. Figur 5.1: Skala for verdisetting. Henta frå Statens vegvesen, handbok V712. Kriteria for verdisetting er gitt i handbok V712, som vist i Tabell

10 Tabell 5-2: Kriterier for verdisetting av naturressursar. Handbok V712 Konsekvensanalyser. 5.5 Omfang Omfanget vert vurdert ut frå ein trinnlaus skala frå stort positivt omfang til stort negativt omfang. Omfang er vurdering av kva endringar tiltaket vil føra til for det enkelte delområdet, og vert vurdert for dei same områda som er verdivurdert. Omfanget vert vurdert i forhold til 0-alternativet (dagens situasjon). 8

11 Figur 5.2. Skala for vurdering av omfang. Henta frå Statens vegvesen, handbok V712. Gjennom omfangsvurderinga skal det vurderast i kva grad tiltaket vil påverke dei ulike delområda. Omfang skal vurderast i forhold til den effekten tiltaket vil få når det gjeld arealbeslag, forureining av jord og avlingar, oppsplitting av jordbruksareal som gjer landbruksdrifta vanskelegare, endra vekstvilkår som følgje av m.a. lokalklimatiske endringar, drenering, forureining av elver, innsjøar, fjordar, grunnvatn, drenering av grunnvatn, endra strømmingsforhold og endra næringsforhold. Arealbeslaget av dei ulike registreringskategoriane skal gjevast opp. 5.6 Konsekvensar Med konsekvens meiner ein dei fordelane og ulempene eit definert tiltak vil medføre i forhold til 0-alternativet. Konsekvensgraden for eit alternativ får ein ved samanstilling av verdi og omfang. Dette blir gjort etter konsekvensvifta som er vist i Figur 5.3. Konsekvensvurderingane blir gitt på ein ni-delt skala frå meget stor negativ konsekvens til meget stor positiv konsekvens. 9

12 Figur 5.3: Konsekvensvifte - der ein finn konsekvensgrad ved samanstilling av verdi og omfang. 6. DAGENS SITUASJON FOR NATURRESSURSAR Informasjonen om dagens situasjon er henta frå Jølster kommune sin kommuneplan, både samfunnsdelen og arealdelen, fylkesatlas.no, kilden.skogoglandskap og elles samtalar med grunneigarar. Det er gjort ei vurdering av kva for registreringskategoriar som er aktuelle for å skille ut mindre delområde i influensområdet. Registreringskategoriar for naturressursar er vist i Tabell 6-1 nedanfor. 10

13 Tabell 6-1: Registreringskategoriar for naturressursar. Handbok V712. Registreringskategoriane dannar grunnlag for å dele inn planområdet/influensområdet i einskaplege delområde. Det er valt å dele planområdet/influensområdet inn i følgjande delområde: Ny tunnel Kjøsnes Vikane Kjøsnesfjorden 6.1 Ny tunnel Georessursar Den nye tunnelen vil gi om lag m 3 overskotsmasse. Steinprøvar viser at bergarten eignar seg som byggjeråstoff. Det kan vere stein av dårlegare kvalitet i svakheitssoner i fjellet, men ein reknar likevel med at desse massane også kan nyttast som byggjeråstoff for enkelte føremål. Om lag m 3 av overskotsmassane skal brukast i prosjektet E39 Bjørset Skei. Dette prosjektet har midlar til oppstart i Det er aktuelt å ta ut massar frå tverrslaget i Pevika og starte driving av tunnel for å skaffe massar til vegbygging langs E39 Bjørset Skei. 11

14 Det pågår reguleringsplanarbeid for bygging av forbikøyringsfelt langs rv. 5 mellom Lunde og Fjærlandstunnelen. Her reknar ein med at det vil vere behov for om lag m 3 av overskotsmassen frå tunnelen for etablering av det ekstra feltet. Da er det fortsatt igjen om lag m 3 overskotsmasse som kan brukast til andre tiltak eller plasserast i deponi. Gjennom planarbeidet er det komme innspel på bruk av overskotsmassar. Ei oversikt over aktuelle innkomne innspel som gjeld bruk av masseoverskot er gitt nedanfor: Bygging av skogsbilveg mellom Skei og Fossheim. Det er behov for om lag m 3 til bygging av denne vegen. Bygging av rasvollar ved bustadområde Viken. Det er meldt inn behov for om lag m 3 for bygging av rasvollar. Grunneigar av gnr. 30 bnr. 1 har gitt innspel på at eit område ved skogsvegen ovanfor rv. 5 på Kjøsnes kan nyttast som mellombels deponiområde. Massar for bygging av skogsbilveg og rasvollar kan leggast på mellombels deponi her, og det kan også plasserast om lag m 3 her for seinare bruk. Grunneigar ved Bolset (gnr. 26 bnr. 4) ønskjer massar for opparbeiding av landbruksareal og massar til mellombels lager. Totalt om lag m 3. Bygging av rasteplass ved kryss mellom rv. 5 og fv Massebehov ca m 3. Det er elles sett på eit aktuelt tiltak med utbetring av kryss mellom E39 og fv. 453 mot Stardalen, og ev. terrengtiltak for å plassere massar her. Dette gir eit massebehov på om lag m 3. Ut frå dette, står det att om lag m 3 overskotsmassar som må plasserast andre stader eller gjennom andre tiltak. Det er også mogleg at det dukkar opp fleire behov for massar som gjer at rest av overskotsmassar blir mindre. Det er i hovudsak to alternativ som vert vurdert som aktuelle for deponering av resten av overskotsmassane: Permanent deponi ved Lunde, i nærleiken av eksisterande deponi frå kraftutbygginga. Krev eigen reguleringsplan. Reknar med at om lag m 3 kan plasserast her. Utfylling ved Kjøsnesbrua og etablering av nytt landareal. Krev eigen reguleringsplan. Reknar med at om lag m 3 kan plasserast her. Der utarbeidd ein eigen rapport om vurdering av massehandtering og bruk av overskotsmassar. Denne er lagt med som vedlegg til konsekvensutgreiinga. 6.2 Kjøsnes Jordbruk Det er blitt drevet jordbruk på Kjøsnes gjennom mange hundre år. Jordbruksareala er blitt utvida etter kvart ved at det er tilført jord utanfrå. Størstedelen av jorda mellom rv. 5 og vatnet er fulldyrka, medan det på oppsida av rv. 5 er mest innmarksbeite. Figur 6-2 viser jordbruksareal på Kjøsnes. 12

15 Figur 6.1:Kartet viser jordbruksareal ved Kjøsnes. (kilden.skogoglandskap.no) Skogbruk Ved Kjøsnes er det tidlegare planta ein del granskog. Denne er snart hogstmoden. Figur 6-3 viser skogbonitet på Kjøsnes og elles i planområdet. Det er planlagt bygging av skogsbilveg mellom Kjøsnes og Fossheim for å ta ut tømmeret. Figur 6-4 viser utsnitt frå hovudplan for skogsvegar i Jølster kommune. Skogsbilvegen mellom Kjøsnes og Fossheim inngår i denne planen. Det er store områder ved Kjøsnes med høg og særs høg bonitet. 13

16 Figur 6.2: Kartet viser skogboniteten i planområdet. (kilden.skogoglandskap.no) Figur 6.3: Utsnitt frå hovudplan for skogsvegar i Jølster kommune (fylkesatlas.no). 14

17 Vassressursar Gardsbruka gnr. 30 bnr. 1 og 2 på Kjøsnes har hovudvasskjelde frå brønn som vist på kart i Figur 6-5. Dei har reserveløysing med å bruke vatn frå Kjøsnesfjorden. Plassering av brønn er vist om lag på kartet nedanfor. Brønnen ligg på bnr. 2 like ved der skogsbilvegen kryssar eigedomsgrensa. Vassleidningen føl skogsbilvegen eit stykke ned mot rv. 5 og kryssar under riksvegen og blir ført vidare langs driftsveg i grensa mellom gnr. 30 bnr. 1 og 2. Figur 6.4: Hovudvasskjelde for gnr. 30 bnr. 1 og Vikane Vikane er eit område langs eksisterande rv. 5 der det i lang tid har blitt drevet stølsdrift med geitehald. Det ligg tre geitefjøsar i området. Pevika, der tverrslaget frå tunnelen er planlagt, er ein del av dette området. Figur 6.5: Stølsområde ved Vikane. 15

18 Utmarksbeite Om sommaren blir det drevet stølsdrift med geitehald i Vikane. Området er vist med bruksklasse 0-25 sau/ geit pr. km 2 i fylkesatlas.no, men dette kan vere misvisande sidan kartet viser store areal over fjellområdet i Jølster. Geitene som beiter i området ved Vikane held seg i dette området. Ein går difor ut frå ein høgare bruksklasse; sau/ geit pr km 2. Figur 6-7 er bilete frå stølsområdet i Vikane. Figur 6.6: Beiteområde langs rv. 5 i Vikane. Foto: Kurt Skagen. Skogbruk Store delar av områda langs eksisterande rv. 5 har skog med særs høg eller høg bonitet. Figur 6.9 viser bonitetkart for planområdet. Området i Vikane har i hovudsak skog med særs høg bonitet. 16

19 Figur 6.7:Bonitetkart over planområdet/ influensområdet ( 6.4 Kjøsnesfjorden Kjøsnesfjorden og Jølstravatnet er knytt saman ved Kjøsnes. Kjøsnesfjorden er om lag 9 km lang frå Lunde og ut til brua ved møte med Jølstravatnet. Det djupaste området i Kjøsnesfjorden ligg rett ut for skredløpa Streksvora 1 og Streksvora 2, ved vestenden av Bjørnabakktunnelen. Her er djupna om lag 150 m. Jølstravatnet er om lag 30 km langt og har ei største djupne på over 200 m. Fiskeri Kjøsnesfjorden møter Jølstravatnet ved Kjøsnesbrua. Jølstravatnet er eit av Nord-Europa sine beste fiskevatn. Her blir det årleg tatt opp om lag 15 tonn aure. Det blir drevet fiske i Kjøsnesfjorden også, men ikkje i same grad som i Jølstravatnet. Ein del grunner langs strandsonen og god tilførsel av vatn frå fjellområda i nærleiken gir gode oppvekstvilkår for fisken både i Kjøsnesfjorden og i Jølstravatnet. 17

20 Vassressursar Vatn frå Kjøsnesfjorden er reservevassforsyning til gnr. 30 bnr. 1 og 2. Det ligg eit pumpehus ved strandkanten som vist i Figur Figur 6.8: Pumpehus for reservevassforsyning frå Kjøsnesfjorden. 7. VERDIVURDERING Ved verdivurdering av dei ulike delområda, er det handbok V712 som er lagt til grunn, som omtalt under kap. 5.4 Verdi. 7.1 Ny tunnel Overskotsmassane frå den nye tunnelen vil gjere det mogleg å gjennomføre andre prosjekt i nærområdet. Prosjektet for E39 Bjørset Skei har behov for massar til vegbygging, og vil måtte skaffe massar frå eit anna område om dei ikkje kan ta ut massar frå Kjøsnestunnelen. Bygging av skogsbilvegen mellom Skei og Fossheim og rasvollar ved bustadfelta ved Viken, vil kunne få massar lett tilgjengeleg ved Kjøsnes. Det vil også vere mogleg å nytte massar for andre tiltak, som t.d. heving av landbruksareal og vegbygging/ -utbetring. I tillegg kan ein ha massar i eit mellombels deponi slik at ein har tilgjengelege massar for framtidige prosjekt. Det er forslag om å nytte overskotsmassar frå prosjektet til å etablere nytt landareal ved Kjøsnesbrua. Dette vil kunne tilføre området ved Kjøsnes nye eigenskapar. 18

21 Overskotsmassane er vurdert til å komme inn under «Områder med bergarter/ malmer». Med kriterie for verdivurdering som «Større forekomster av løsmasser som er vanlig forekommende og meget godt egna til byggeråstoff». I tabell 5-2 gir dette ei verdivurdering med middels verdi. Overskotsmassane frå prosjektet med ny tunnel blir difor satt til middels verdi. 7.2 Kjøsnes Jordbruksområdet på Kjøsnes består i hovudsak av fulldyrka jord. Området blir difor vurdert til å ha stor verdi som jordbruksområde. Skogbruksområdet ved Kjøsnes består av m.a. eit felt med planta granskog. Området blir vurdert som skogareal med høg bonitet. Det er ikkje skogsbilveg som utløyser heile granfeltet i dag, så det er ikkje tilrettelagt for drift og uttak av skog enno. For skogbruk blir verdien satt til liten til middels verdi sidan det ikkje er tilrettelagt for drift enno. Brønn ved skogsvegen er hovudvassforsyning til gnr. 30 bnr. 1 og 2, og har kapasitet til vassforsyning til fleire husstandar og garder. Verdien av denne vassressursen blir vurdert til middels verdi. Samla sett blir tema for naturressursar for delområde Kjøsnes vurdert til middels til stor verdi. 7.3 Vikane Skogbruksareal i Vikane er registrert med høg bonitet. Driftsforholda blir satt til vanlige, og verdien for skogbruksarealet blir satt til middels verdi. Det er under pkt. 6.3 gitt ei klassifisering av beiteområdet til bruksklasse sau/ geit pr. km 2, dvs. middels beitebruk. Områder med middels beitebruk blir vurdert til middels verdi ved verdisetting av naturressursar. Samla sett blir tema for naturressursar for delområde Vikane vurdert til middels verdi. 7.4 Kjøsnesfjorden Vassressursar med middels til god kvalitet og kapasitet til fleire hushaldingar/ gardar blir vurdert til middels verdi som naturressurs. Det blir vurdert at Kjøsnesfjorden kjem inn under dette kriteriet for verdisetting som naturressurs, og blir derfor vurdert til middels verdi. Grunne område langs strandsona i både Kjøsnesfjorden og Jølstravatnet er viktige oppvekstområde for fisk. Sidan det er store vatn med lange strandsoner, vil det vere mange moglege oppvekstområde for fisken. Oppvekstområda langs Kjøsnesfjorden blir vurdert som viktige/ svært viktig oppvekstområde. Det blir årleg fiska om lag 15 tonn jølstraaure. Ein del av dette er næringsfiske. Verdisettinga blir vurdert til middel til stor verdi som naturressurs. Samla sett blir tema for naturressursar for delområde Kjøsnesfjorden vurdert til middels til stor verdi. 19

22 Kart i figur 7.1 viser verdivurderingane for dei ulike delområda for fagtema Naturressursar. Figur 7.1: Verdikart for fagtema Naturressursar 20

23 8. OMFANG- OG KONSEKVENSVURDERING Omfang og konsekvens av tiltaket er vurdert for kvart delområde. 8.1 Ny tunnel Bygging av tunnelen vil gjere at det blir byggjeråstoff tilgjengeleg for anna prosjekt. Prosjektet E39 Bjørset Skei kan hente massar til vegbygging. Skogsbilvegen mellom Kjøsnes og Fossheim kan byggjast ved m.a. bruk av overskotsmassane frå prosjektet. Anleggsarbeidet vil føre til at skogsvegen på Kjøsnes vil vere utilgjengeleg for bruk frå når det blir etablert forskjering for tunnelen og til ny portal til tunnelen er bygd og skogsvegen er ført over portalen. Kor lang tid skogsvegen vil vere utilgjengeleg for bruk må avklarast i byggjefasen. Plassering av overskotsmassar til bruk for bygging av skogsvegen mellom Kjøsnes og Fossheim må tilpassast byggjefasen. Det kan plasserast ut massar der før forskjering blir etablert, eller etter at skogsvegen er bygd ferdig over portalen. Omfanget av ny tunnel som naturressurs vil avhenge av bruken av overskotsmassane. Overskotsmassane vil gjere det mogleg å få gjennomført andre prosjekt og tiltak i nærområdet. Når tiltaket med bygging av ny tunnel er gjennomført, vil overskotsmassane ha bidrege til ein forbetra situasjon, både med massar til prosjektet E39 Bjørset Skei, skogsbilveg Kjøsnes Fossheim, skredsikring ved bustadfelt, opparbeiding av landbruksareal o.a. Tiltaket blir difor vurdert til å kunne gi ein forbetra situasjon i ettertid, og middels positiv omfang. Konsekvensen av tiltaket for det gjeld georessursar blir difor satt til middels positiv. 8.2 Kjøsnes Jordbruk Jordbruksarealet på Kjøsnes vil bli spesielt råka i anleggsperioden, sidan det vil bli anleggsområde også på nedsida av rv. 5. Dette arealet er fulldyrka jordbruksareal. Etter at tiltaket er gjennomført, skal jordbruksarealet vere stelt til igjen for dyrking som tidlegare. Omfanget for den framtidige konsekvensen for jordbruksareal blir vurdert til lite negativt. Skogbruk Det må etablerast forskjering og portal i området der skogsbilvegen går i dag. Skogsbilvegen må difor leggast om. Det kan vere periodar under anleggstida at skogsbilvegen vil vere utilgjengeleg til bruk for grunneigarane. Skogsbilvegen skal leggast om slik at den vil gå over tunnelportalen. Det er under pkt. 6.1 vist til plan for skogsbilveg mellom Kjøsnes og Fossheim. I samband med bygging av den nye tunnelen, vil det bli store mengder overskotsmassar. Ein del av desse massane kan nyttast til bygging av skogsbilvegen mellom Kjøsnes og Fossheim. Massane til vegen kan ev. mellomlagrast i anleggsområdet. Avkøyrsla som i dag blir brukt som skogsbilveg, har noko krapp kurvatur for tømmerbil. Den nye avkøyrsla vil vere ei forbetring i høve eksisterande avkøyrsle. Omfanget av tiltaket blir, med bakgrunn i at massar blir stilt til disposisjon for bygging av skogsbilveg mellom Kjøsnes og Fossheim, vurdert til middels positiv, og at ein får ein forbetra situasjon for skogbruket etter at tiltaket er gjennomført. 21

24 Vassressursar Under anleggsarbeidet må det takast omsyn til at det er vassforsyning og vassleidningar i området, og gjerast ev. nødvendige tiltak for å unngå skade på installasjonane. Det skal ikkje gjerast tiltak ovanfor brønnen som ein reknar med skal verke inn på vasskvalitet eller mengde vatn. Det skal takast prøver av vatnet (både kvalitet og mengde) både før, under og etter anleggsarbeidet for å sjå om kvalitet eller mengde endrar seg pga. anleggsarbeidet. Viss det blir gjort skade på vassforsyninga slik at denne ikkje fungerer som tidlegare, må det vurderast å gjennomføre tiltak for å skaffe like god vassforsyning som før anlegget starta. Kva omfang tiltaket vil få er noko usikkert, men det blir vurdert til intet og ingen endring, sidan det må gjerast tiltak viss det skulle skje skadar på vasstilførsel pga. anleggsarbeidet. Samla sett blir omfanget av tiltaket på Kjøsnes vurdert til lite til middels positivt, og konsekvens av tiltaket blir vurdert til liten til middels positiv. 8.3 Vikane Det vil bli etablert tverrslag for driving av tunnel i Pevika. På grunn av fare for steinsprang i området, skal det settast opp rasgjerde i starten av anleggsarbeidet. Når anleggsarbeidet er ferdig, skal det gjerast ei vurdering om rasgjerde kan fjernast igjen, eller om det fortsatt skal stå som ei sikring ved tverrslaget/ nødutgangen. Det skal elles ikkje gjerast tiltak som skadar utmarksområdet sin verdi. Når den nye tunnelen er opna for trafikk, vil det bli minimalt med trafikk gjennom beiteområdet. Ein reknar fortsatt med middels beitebruk etter at tiltak er gjennomført. Omfanget av tiltaket blir difor vurdert til intet, eller ingen endring. Konsekvens av tiltaket blir vurdert til liten positiv konsekvens. 8.4 Kjøsnesfjorden Sjølve tiltaket med bygging av tunnelen, vil ikkje komme i berøring med Kjøsnesfjorden. Omfang av tiltaket vil avhenge av om ein kjem til å nytte vatnet som deponiområde for overskotsmassar. Det er starta ei utgreiing av konsekvensar for fisk og fiskeinteresser ved ei slik dumping av overskotsmassar i vatnet. Først etter denne utgreiinga vil ein ta stilling til om det kan vere aktuelt å vurdere å dumpe massar i vatnet. Ved ev. dumping av massar i vatnet, må det også takast omsyn til at Kjøsnesfjorden er reservevassforsyning for to av gardsbruka på Kjøsnes. Viss det blir aktuelt å vurdere å deponere overskotsmassar i vatnet, vil det bli laga eigen reguleringsplan for dette. I denne konekvensvurderinga blir det difor sett bort frå omfang ved deponering av massar i vatnet. Det vil bli lagt opp til at tunnelen skal drenerast ut ved Pevika og eksisterande vestre utløp av Støylsnestunnelen. Det skal etablerast oljeavskiljar som skal hindre at ev. ureining siv ut i Kjøsnesfjorden. Samla sett blir omfang av tiltaket vurdert til lite eller intet for Kjøsnesfjorden når det gjeld naturressursar, og at det blir ingen endring som følgje av tiltaket. Konsekvensane av tiltaket blir vurdert til ubetydelige. 22

25 8.5 Oppsummering av verdi, omfang og konsekvensar Tabell 8-1 viser vurdering av verdi, omfang og konsekvens for dei ulike delområda og samla vurdering for alle delområda. Oppsummert er den totale konsekvensen av tiltaket for naturressursar vurdert til å vere liten til middels positiv. Delområde Verdi Omfang Konsekvens Ny tunnel Middels Stort negativt Middels negativt Lite el. intet Middels positivt Stort positivt Middels positiv (++) Kjøsnes Middels - Stor Stort negativt Middels negativt Lite el. intet Middels positivt Stort positivt Liten middels positiv (+/++) Vikane Middels Stort negativt Middels negativt Lite el. intet Middels positivt Stort positivt Liten positiv (+) Kjøsnesfjorden Middels Stort negativt Middels negativt Lite el. intet Middels positivt Stort positivt Ubetydelig (0) Samla Tabell 8-1: Vurdering av verdi, omfang og konsekvens for kvart delområde. Liten middel positiv (+/++) 9. 0-ALTERNATIVET Alternativ 0 er dagens veg på strekninga Støylsnestunnelen Kjøsnes. Dette alternativet er med som eit referansealternativ i konsekvensutgreiinga, og effekten av dei andre alternativa blir målt i forhold til dette. 0-alternativet tek utgangspunkt i dagens situasjon, og omfattar i tillegg forventa endringar utan tiltaket i analyseperioden. 9.1 Omfang av 0-alternativet I forprosjektet er det vurdert ulike tiltak for skredsikring på strekninga mellom Støylsnestunnelen og Kjøsnes. Viss ein skulle ha skredsikra langs eksisterande veg, ville det vore naudsynt med fleire tiltak langs strekninga, med mellom anna forbetring av eksisterande skredsikring og etablering av nye skredsikringstiltak. Det vart vurdert at sjølv med til dels store investeringar ville ein uansett ikkje klare å oppnå god nok skredsikring til at akseptkriteria for skred var tilfredsstilt. Rv. 5 kan i framtida bli ein del av aust-vest sambandet med tilknyting mellom rv. 52/ E16 og E39. Dette vil sannsynlegvis føre til ein trafikkauke på rv. 5 mellom Sogndal og Skei. Ein slik trafikkauke vil føre til enno større ulemper med trafikk gjennom stølsområdet og utmarksbeitet i Vikane. Det har vore trafikkulykker med påkøyring av geiter i vegbana. Fartsgrensa er difor satt ned til 70 km/t gjennom beiteområdet i beitesesongen. Problemet med fare for påkøyring av dyr kan bli større med aukande trafikk. 10. SAMLA KONSEKVENSVURDERING OG OPPSUMMERING Tiltaket med bygging av tunnel mellom Støylsnestunnelen og Kjøsnes, er gjennom konsekvensanalysen vurdert til å kunne gi ein liten til middels konsekvens når det gjeld naturressursar. Det ligg ein usikkerheit i vurdering av framtidig verknad av tiltaket. Det er 23

26 viktig å få til ei god ressursutnytting av overskotsmassane frå tunnelen. Georessursane gir moglegheit til gjennomføring av andre prosjekt i nærområdet, og kan gi ei vidare utvikling både innan landbruk, skogbruk, busetnad, vegbygging og anna arealutvikling. 11. KJELDER Elektroniske kjelder:

27 Statens vegvesen Region vest Ressursavdelinga Askedalen LEIKANGER Tlf: ( ) firmapost-vest@vegvesen.no vegvesen.no Trygt fram sammen