Bryne ungdomsskule ÅRSPLAN 2016/17. FAG: Naturfag. Trinn: 9

Transkript

1 ÅRSPLAN 2016/17 Bryne ungdomsskule FAG: Naturfag Trinn: 9

2 Periode 1: veke Tema: Kap 1 - Grunnleggende kjemi Kompetansemål Bison, Les og sei noko. Vurdere egenskaper til grunnstoffer og forbindelser ved bruk av periodesystemet Læringsmål Gjera greie for korleis atoma er bygde opp, og kva som skjer når atom slår seg saman. Vurdera eigenskapane til grunnstoff og sambindingar ut frå periodesystemet. Planleggja og gjennomføra forsøk med påvisingsreaksjonar og analysera eit ukjent stoff. Forsøk 4, 5, og 6 Periodesystembingo Oppgåver Periodesystemet.no Bison Tokolonnenotat Gjera greie for korleis atoma er bygde opp, spørje og vere aktiv i timane Gjera forsøk og skriva rapport Skriftleg prøve Eleven skal kunne forklara: Korleis atomet er bygd opp. Kva som skjer når atom slår seg saman.

3 Eigenskapane til grunnstoff og sambindingar ut frå periodesystemet Påvisingsreaksjonar. Periode 2: veke Tema: Kap. 6 Olje og Gass Kompetansemål Forklare korleis råolje og naturgass er blitt til, og korleis dei brukast Læringsmål Kunne fortelje korleis råolje og naturgass har blitt til, korleis desse stoffa blir brukte, og korleis dei påverkar miljøet Kunne forklare korleis vi kan bruke fossilt brensel til å produsere elektrisk energi Kunne fortelje korleis vi kan framstille plasstoff fra råolje, og korleis stoffa kan behandlas vidare Kunne gjere greie for viktige eigenskapar hos plast, og korleis desse eigenskapane kan forklarast ut frå den indre bygnaden til plaststoffa Ekskursjon til oljemuseet? Film Oppgåver Forsøk: destillasjon og krakking Oljekatastrofe i miniformat? Undersøking av plast Prosjekt skriftleg (høg kompetanse, middels k, låg k). Individuell innlevering av prosjekt. Vurdering ut frå læringsmåla:

4 Korleis råolje og naturgass har blitt til, korleis desse stoffa blir brukte, og korleis dei påverkar miljøet Korleis vi kan bruke fossilt brensel til å produsere elektrisk energi Korleis vi kan framstille plasstoff fra råolje, og korleis stoffa kan behandlas vidare Greie for viktige eigenskapar hos plast, og korleis desse eigenskapane kan forklarast ut frå den indre bygnaden til plaststoffa Individuell karakter på prosjekt/skriftleg innlevering (høg, middels, låg). Periode 3: veke Tema: Kap 4 Elektrisitet Kompetansemål Bruke begrepene straum, spenning, resistans, effekt og induksjon til å forklare resultat frå forsøk med straumkrinsar Læringsmål Forklara kva elektrisk straum, spenning og resistans er, og kjenna måleiningane for dei. Beskriva eigenskapene til viktige måleinstrument og komponentar i elektriske krinsar. Teikna og kopla enkle elektriske krinsar. Forklara skilnaden på serie- og parallellkopling. Måla elektrisk straum og spenning. Forklara om straum og spenning i ulike koplingar. Bruka Ohms lov til enkle utrekningar. Forklara kva statisk elektrisitet er, og beskriva krefter mellom elektriske ladningar. Forsøk om statisk elektrisitet, serie- og parallellkoplingar, måling av straum og spenning, leiarar og Ohms lov Oppgåveløysing Bison Tokolonnenotat

5 kriteria skal Praktisk/munnleg vurdering (høg kompetanse, middels k, låg k) Karakter Sjå læringsmåla Periode 4: veke Tema: Kap.5 Den elektriske verda Kompetansemål (Bruke begrepene straum, spenning, resistans, effekt og induksjon til å forklare resultat frå forsøk med straumkrinsar). Forklare korleis vi kan produsere elektrisk energi frå fornybare og ikkje-fornybare energikjelder, og diskutere kva for miljøeffektar som følgjer med ulike måtar å produsere energi på Læringsmål Kunne måleiningane for effekt og elektrisk energi og forklare korleis vi bruker det Forklare kva vi meiner med effekt, og korleis vi kan rekne ut effekten ein straumkrins tåler Kome med forslag til moglege energiøkonomiseringstiltak heime Forklare omgrepet kortslutning og vite korleis ei sikring fungerer Kople saman ein leidning med støpsel, brytar og kontakt Forklare kva som er meint med induksjon, og korleis ein generator og transformator verkar Forklare korleis elektrisk energi blir produsert og overført i Noreg Forklare funksjonen til transistorar, diodar og kondensatorar i elktroniske krinsar Forklare omgrepa analog og digital, og fordelen med å bruke digitale signal Gjere greie for dei mest sentrale elktroniske kommunikasjonssystema Oppgåver

6 Forsøk om elektromagnet, generator og transformator Bison Tokolonnenotat Prøv deg sjølv: Test Nabo retter Høg kompetanse, middels k, låg k Periode 5: veke 4-8 Tema: Kap.7 - Romforsking Kompetansemål Beskrive universet og ulike teoriar for korleis det har utvikla seg Undersøkje eit emne frå utforskinga av verdsrommet, og samanstille og presentere informasjon frå ulike kjelder Læringsmål Forklare hovudtrekka i romfartshistoria Gi eit oversyn over ulike typar romfartøy, og forklare skilnaden mellom dei Forklare kvar det er aktuelt å leite etter liv andre stader i universet Forklare korleis visse typar utstyr og teknologiske forbetringar har ført romforskinga framover etter månelandingane Gi eksempel på teknologisk utstyr og teknikkar som er utvikla i samband med romforsking, og som seinare er tatt i bruk på andre område. Film Tidslinje

7 Oppgåver Miniprosjekt med munnleg framføring Bison Tokolonnenotat Fleirvalsvurdering på it s learning med karakter Munnleg presentasjon/miniprosjekt med vurdering (høg kompetanse, middels k, låg k). Periode 6: veke 9-14 Tema: Kap 2 - Kroppen Kompetansemål Forklare korleis nervesystemet og hormonsystemet styrer prosessar i kroppen Læringsmål Forklara korleis ei nervecelle ser ut, og gi eit oversyn over nervesystemet hos mennesket. Fortelja korleis sansane og nervesystemet fungerer saman i styringa av kroppen. Fortelja kva eit hormon er, kvar hormona blir laga, og korleis dei blir transporterte. Beskriva hormonsystemet og fortelja korleis hormon styrer ulike prosessar i kroppen. Fortelja kva rolle hypofysen har i hormonsystemet. Forsøk (ulike forøk med sansane, refleksar, blodsukker) Oppgåver

8 Film Bison Tokolonnenotat Skriftleg/munnleg vurdering Prøv deg sjølv Test Nabo rettar Høg kompetanse, middels k, låg k Periode 7: veke Tema: Kap. 8 Teknologi og design Kompetansemål Ut i frå kravspesifikasjonar utvikle produkt som gjer bruk av elektronikk, evaluere designprosessen og vurdere produkta sin funksjonalitet og brukarvennlegheit. Teste og beskrive eigenskapar ved materiale som brukast i ein produksjonsprosess, og vurdere materialbruken ut frå miljøomsyn Læringsmål Forklare kva vi legg i omgrepet teknologi Forklare kva vi legg i omgrepet design Designe og lage eit produkt. Vurdere produktet og kome med forslag til forbetringar.

9 Gjennomføre forsøk innan mekanikk og elektronikk Forsøk/aktivitet: Vassrakett Lage bru Eggeembalasje Bison Tokolonnenotat Prøv deg sjølv Test Nabo rettar gk/ikg Vurdering av vassrakett/bru (høg, middels, låg) Periode 8: veke Tema: Kap 1-8 Repetisjon Kompetansemål Vurdere egenskaper til grunnstoffer og forbindelser ved bruk av periodesystemet Forklare korleis råolje og naturgass er blitt til, og korleis dei brukast Bruke begrepene straum, spenning, resistans, effekt og induksjon til å forklare resultat frå forsøk med straumkrinsar Forklare korleis vi kan produsere elektrisk energi frå fornybare og ikkje-fornybare energikjelder, og diskutere kva for miljøeffektar som følgjer med ulike måtar å produsere energi på Beskrive universet og ulike teoriar for korleis det har utvikla seg Undersøkje eit emne frå utforskinga av verdsrommet, og samanstille og presentere informasjon frå ulike kjelder Forklare korleis nervesystemet og hormonsystemet styrer prosessar i kroppen Ut i frå kravspesifikasjonar utvikle produkt som gjer bruk av elektronikk, evaluere designprosessen og vurdere produkta sin

10 Læringsmål funksjonalitet og brukarvennlegheit. Teste og beskrive eigenskapar ved materiale som brukast i ein produksjonsprosess, og vurdere materialbruken ut frå miljøomsyn Repetisjon av kap. 1, 2, 4-8 Elevane kan velje eit førsøk frå 9. trinn som skal framførast Prøve på its? Karakter Individuell karakter på framføring (høg kompetanse, middels k, låg k)