MAGNHILD FOLKVORD OG EBBA WERGELAND SEKSTIMARSDAGEN - DEN NESTE STORE VELFERDSREFORMA? GYLDENDAL ARBEIDSLIV
Innhald INNLEIING VISJONEN OM DET GODE ARBEIDET 13 KAPITTEL 1 DET ER IKKJE PENGANE, MEN VILJEN DET STÅR PÅ... 17 Er økonomar betre spåmenn enn folk flest? 19 Reknestykka frå NHO 25 Produktivitetsutviklinga 26 Ikkje alt kan automatiserast 28 Kortare dag - ein litt større del av kaka så lenge det varer 28 Sagt om sekstimarsdagen: Øystein Dørum, sjeføkonom i DnB Nor Markets 29 KAPITTEL 2 KORTARE, MEN HARDARE ARBEIDSDAG? 32 Kva slag samfunn? 34 Utmatting 35 Kvalitet 36 Pausar er god investering 37 Gode løysingar 38 Sagt om sekstimarsdagen: Sigrun Vågeng, arbeidslivsdirektør i NHO 39 KAPITTEL 3 MINDRE VEKST, BETRE FORDELING 42 Økonomisk vekst og berekraft 44 Det private forbruket aukar mest 45 Sagt om sekstimarsdagen: Solveig Fiske, biskop i Hamar 48
1O INNHALD KAPITTEL 4 PROBLEM ELLER LØYSING FOR ELDREOMSORGA? 50 Effektivisering utan sekstimarsdag 51 Vil eldrebølgja krevja 130 000 nye årsverk? 52 Deltidsreserven 54 Konkurransedyktige omsorgsyrke 54 Meir tid til å ta seg av dei næraste 55 «Mangel på arbeidskraft» - det motsette av arbeidsløyse 56 Sagt om sekstimarsdagen: Rita Ottervik, ordførar i Trondheim 57 KAPITTEL 5 LETTARE Å VERA DELTIDSBONDE.'.' 59 Levande bygder 60 - For strevsamt med ful I jobb 61 Mange vil ha småbruk 63 Er små bruk eit svar på matvarekrisene? 64 KAPITTEL 6 GODT FOR HELSA-MEN KVIFOR AUKAR SJUKEFRÅVÆRET? 65 Mindre påkjenning og betre tid 65 Gir rom for eldre og gjer færre «funksjonshemma» 68 Kva seier forskinga? 68 Sekstimarsdag i omsorgsyrke - Noreg og Sverige 1995-98 69 Sekstimarsdag i offentleg sektor - Sverige 2005-2006 69 Kva med sjukefråværet? 70 Kva hender med fråværet i eit sekstimarsdagsforsøk? 71 KAPITTEL 7 KVIFOR KREV IKKJE FEDRAR SEKSTIMARSDAG? 74 Stiller opp for jobben 75 Frå forsørgjar til omsørgjar 76 Kva kjem etter fedrekvoten? 77 Er mannfolk berre einskildindivid? 78 Sagt om sekstimarsdagen: Gudrun Schyman, talsperson for Feministiskt initiativ i Sverige 80 KAPITTEL 8 EIT KRAFTTAK FOR LIKESTILLING 82 Sagt om sekstimarsdagen: Sigbjørn Johnsen, fylkesmann, om sekstimarsdagen i 1982 og 2008 86
INNHALD 11 KAPITTEL 9 NORMALARBEIDSDAGEN VERNAR OM FRITIDA OG LØNNSNIVÅET 88 Normalarbeidsdag og unntak 89 Arbeidstid, opningstid og driftstid 92 Sekstimarsdagen - eit vestleg luksuskrav? 94 KAPITTEL 1O KORTARE ARBEIDSDAG - El LANG HISTORIE 96 Disiplinering til industriarbeidar 96 Lovfesta grenser ^ 99 Dei første!\..7.7 102 Kvinnekrav 105 Motstand - og framgang 107 Sagt om sekstimarsdagen: Gerd-Liv Valta, tidlegare LO-leiar 109 KAPITTEL 11 SEKSTIMARSDAGEN PÅ KELLOGG ; S (1930-1985)... 113 Ein kapitalisme utan arbeidsløyse? 114 Mi tid, ikkje bedrifta si tid 114 Meininga med livet 116 KAPITTEL 12 FLEIRE SLAGS SEKSTIMARSDAG 118 Tine Heimdal: Har fått natta tilbake 119 Meir intensivt 120 På lag med fagrørsla 121 Bergen: Gjer ein betre jobb på seks timar 122 Ønske frå dei tilsette 124 Kamp om innteninga 124 Bømlo: Permanent prøveordning i trappefabrikken 125 Full produksjon 126 Full jobb 128 Reinhaldarar i Miljøservice, Trondheim eiendom: Orkar meir 129 Trondheim parkering KF: Meir tid til ungane 131 Minera, Otta: Tid til fotball og flugefiske 135 SinkaBerg-Hansen AS, Rørvik: Sekstimarsskift, men ikkje for alle 138 Krølle Frisør i Fauske: Lettare å vera blid med sekstimarsdag 141 Nardo Bil AS, Trondheim: Svarte ikkje til forventingane 142 Vikaunet fabrikker, Stjørdal: Sekstimarsdag om vinteren 143 Brandasund Fiskeforedling AS, Bømlo: Kostbar overtid 143 Sigurd Folland AS, Averøy: Sekstimarsskift i sesongen 144 Oslo-forsøket 145
12 INNHALD KAPITTEL 13 SEKSTIMARSDAGEN I SVERIGE 150 Kiruna: Fleire fekk heiltidsjobb 150 Toyota Center: Sekstimarsdag berre for menn 152 Sekstimarsdag med bonus 154 Av og på 155 Attraktiv lagerarbeidsplass 156 For mykje fritid? 157 Offentleg sektor 158 Sagt om sekstimarsdagen: Gåran Persson, tidlegare statsminister i Sverige 158 KAPITTEL 14 SEKSTIMARSDAG PÅ DIN ARBEIDSPLASS? 160 Kvifor sekstimarsdag? 161 Skiftarbeid 162 Kva med overtida? 163 KAPITTEL 15 BRUTTO NASJONAL LYKKE (BNL) 167 LITTERATUR 173