BUDSJETT 2016 OG ØKONOMIPLAN 2016-2019 FOR GULEN KOMMUNE Vedtatt av Gulen kommunestyre, K-sak 125/15, datert 10.12.15
INNHALD INNLEIING... 3 ØKONOMISK HOVUDOVERSYN... 4 INNTEKTSFØRESETNADER... 5 Dei frie inntektene... 5 Skatt og rammeoverføringar... 5 Eigedomsskatt og konsesjonskraftinntekter... 5 Konsesjonsavgift... 5 NORM-deponiavgift... 5 Øvrige generelle statstilskot og kompensasjon for meirverdiavgift... 6 FINANS- OG UTGIFTSFØRESETNADER... 6 Renteinntekter og utbytte... 6 Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter... 6 Bundne avsettingar... 6 Overføring til investeringsrekneskapen... 6 Pensjonsføringar... 6 Dekking av underskot/frie avsettingar... 7 DRIFT 2016-2019... 7 Prioritering dei siste åra... 7 Økonomiske nøkkeltal dei siste åra... 7 Framtidsutsikter for drifta i økonomiplanperioden... 7 Føresetnader for løns- og prisutvikling i 2016... 8 Budsjettrammer for 2016... 8 Satsingsområde... 8 Kostnadsreduserande tiltak/auka finansiering... 8 Rammer for 2017-2019... 9 INVESTERINGAR 2016-2019... 9 VEDTAK, K-SAK 125/15: BUDSJETT 2016/ØKONOMIPLAN 2016-19... 13 VEDTAK, K-SAK 124/15: FORSKRIFT OM GEBYR, AVGIFTER, HUSLEIGE OSB. 2016... 15 BUDSJETTSKJEMA 1A DRIFTSBUDSJETTET... 17 BUDSJETTSKJEMA 1B DRIFTSBUDSJETTET... 17 BUDSJETTSKJEMA 2A INVESTERINGSBUDSJETTET... 18 BUDSJETTSKJEMA 2B INVESTERINGSBUDSJETTET... 18 ØKONOMISK OVERSIKT DRIFT... 19 ØKONOMISK OVERSIKT INVESTERING... 20 2
INNLEIING Budsjett og økonomiplan er den viktigaste kommunestyresaka i løpet av eit år. Det er i dette arbeidet kommunestyret tek viktige vurderingar og avgjerder om korleis kommunen sine ressursar skal forvaltast og fordelast. Det politiske handlingsrommet målt i kroner kan opplevast som svært avgrensa, men det er viktig å sjå den situasjonen i lys av at rådmannen sitt forslag i stor grad er eit resultat av tidlegere politiske avgjerder. Behandlinga av budsjett og økonomiplan er politikarane sin arena for diskusjon og prioriteringar. Alle innbyggarane i kommunen kan delta i denne prosessen. Dokumentet vert lagt fram av rådmannen i starten på november, og avgjerda vert først fatta av kommunestyret 10. desember. Rådmannen ynskjer å legge til rette for ein god demokratisk prosess. Det er difor eit håp om at budsjettdokumentet med sine vurderinger, prioriteringer og taloppsett er greitt å forstå. Det er viktig for kommunen sine innbyggarar og ikkje minst viktig for det nye kommunestyret som til slutt skal gjere sitt vedtak. Kommuneøkonomien kan på mange måtar samanliknast med eit hushaldningsbudsjett, berre i noko større målestokk. I periodar med mindre inntekter og høge utgifter må det gjerast ei prioritering og utgifter må kuttast i kombinasjon med at ein ser på moglegheiter for å auke inntektene. Dei seinare åra har ein i Gulen sett at kombinasjonen av romslegare rammer og auka tenestebehov har gjort sitt til at utgiftssida har auka for mykje. Kommunen opplever no at det økonomiske handlingsrommet strammar seg til. Utifrå dei politiske signal om ein økonomisk dreining frå distrikt til vekstområder kan vi vente at denne trenden fortset. I budsjettframlegg frå rådmannen er det ikkje lagt opp til driftsomleggingar i 2016 som skal gje store innsparingar. I budsjettåret er det likevel lagt opp til at det skal køyrast prosessar, då særleg innafor pleie og omsorg, som sikrar at vi får eit godt avgjerdsgrunnlag for å ta vidare økonomiske grep. Det er viktig at vi til ei kvar tid legg opp til å ha eit budsjett der driftsutgiftene ikkje overstig dei inntektene vi kan rekne med å få inn i eit normalår. I budsjettframlegget er det balanse mellom ordinære inntekter og utgifter, men det er likevel ikkje funne rom for 1,8 % driftsmargin, slik vi burde ha. Det er likevel viktig å halde på prinsippet, og setje av noko til sparing/investering. Budsjettet slik det no vert presentert er likevel svært sårbart for nedgang i skatteinntekter og uføresette utgifter. På innbyggarmøter i samband med kommunereformarbeidet fekk kommunen gode tilbakemeldingar på dei tenestene vi leverer. Både tilsette og leiarar i Gulen kommune har eit sterkt ynske om å levere best mogleg. Det kan vere utfordrande i tider der vi må vurdere driftsomleggingar. Eivindvik 4. november 2015 Reidun K. Halland Rådmann 3
ØKONOMISK HOVUDOVERSYN Rekneskap Rev. b. Budsjett ØP ØP ØP (ALLE TAL I 1000 KR) 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Skatt på formue og inntekt 56 011 58 082 61 093 61 120 66 256 66 256 66 256 66 256 Rammeoverføring* 86 734 88 958 91 745 91 244 93 516 93 420 93 390 93 359 Eigedomsskatt + kons.kr.inntekter 12 427 11 516 12 771 15 175 15 981 16 081 16 181 16 281 Konsesjonsavgift 337 337 339 338 340 340 340 340 NORM-deponiavgift 5 955 4 304 4 554 7 000 3 000 3 000 3 000 3 000 Generelle statstilskot, flyktningar o.a. 1 729 4 728 1 463 1 600 6 984 6 984 6 984 6 984 Sum frie inntekter 163 193 167 925 171 965 176 477 186 077 186 081 186 151 186 220 Renteinntekter og utbytte 5 974 5 741 5 354 3 946 3 940 3 890 3 840 3 790 Renteutgifter og andre finansutg. -2 223-3 151-2 571-2 650-2 675-3 075-3 475-3 875 Avdrag på lån -3 785-4 307-4 336-5 100-5 300-6 100-6 900-7 700 Netto finansinntekter/-utgifter -34-1 717-1 553-3 804-4 035-5 285-6 535-7 785 Avsetting til/bruk av bunde fond* -6 527 27 492-610 -589-610 -610-610 -610 Overføring til inv.rekneskapen -2 268-5 728 0 0 0 0 0 0 Pensjonspremieavvik 0 0 1 188-891 5 194 4 900 4 900 4 900 Tidl. pensjonspremieavvik 0 0 0 0 127-615 -1 315-2 015 KLP-betaling av pensjonspremie 0 1 323 3 925 3 800 652 652 652 652 Bruk av tidl. års mindreforbruk 14 115 4 542 3 621 3 215 0 0 0 0 Frie avsettingar*/bruk av frie fond -6 780-29 387-4 840-4 898-765 -237-857 -226 Netto avsettingar -1 460-1 758 3 284 637 4 598 4 090 2 770 2 701 Avskr. og kalk. renter, motpost 4 459 5 149 5 181 5 199 5 831 6 200 6 600 7 000 Til fordeling drift 166 158 169 599 178 877 178 509 192 471 191 086 188 986 188 136 Fordelt til rammeområde: 100 Ymse føremål 20 943 21 716 23 960 25 685 25 091 25 166 24 866 25 016 2xx Oppvekst 46 730 47 753 48 630 49 689 53 860 52 900 52 400 52 400 3xx Omsorg 72 036 73 919 81 099 80 237 91 127 90 357 89 057 88 057 400 Plan, landbruk og teknisk 21 907 22 590 21 973 22 898 22 393 22 663 22 663 22 663 Sum fordelt til drift 161 616 165 978 175 662 178 509 192 471 191 086 188 986 188 136 Resultat (inkl. frie avsettingar) 4 542 3 621 3 215 0 0 0 0 0 *I 2013 vart NORM-fond og premieavviksfond overført frå bundne fond til frie fond Rammeområde, %-vis fordeling 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 100 Ymse føremål 13,0 13,1 13,6 14,4 13,0 13,2 13,2 13,3 2xx Oppvekst 28,9 28,8 27,7 27,8 28,0 27,7 27,7 27,9 3xx Omsorg* 44,6 44,5 46,2 44,9 47,3 47,3 47,1 46,8 400 Plan, landbruk og teknisk 13,6 13,6 12,5 12,8 11,6 11,9 12,0 12,0 SUM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Det som står vidare i dette dokumentet byggjer på postane i hovudoversynet over. I hovudsak er dei "frie inntektene" forklart under Inntektsføresetnader, finansielle tilhøve under Utgiftsføresetnader, og budsjettrammene for dei ulike delane av den kommunale verksemda under Drift. Kapitlet Investeringar påverkar i første rekkje dei finansielle tilhøva under utgiftsføresetnader. Dokumentet er oppdatert i høve til vedtaket i kommunestyret, slik at informasjonen som står er i samsvar med vedteke budsjett og økonomiplan. Innleiinga på side 1 er basert på rådmannen sitt framlegg. 4
INNTEKTSFØRESETNADER Dei frie inntektene Frie inntekter er inntekter som kommunen i utgangspunktet kan bruke utan andre bindingar enn gjeldande lover og forskrifter. Gulen har relativt høge frie inntekter per innbyggjar, i hovudsak som eit resultat av kompensasjon gjennom inntektssystemet for t.d. mange eldre innbyggjarar og store reiseavstandar (Gulen er mellom dei ti mest spreiddbygde kommunane i landet). Men fordi desse faktorane også gjev høge utgifter for kommunen, er dei frie inntektene i Gulen i røynda ganske oppbundne. Opning for generell eigedomsskatt har gitt kommunane betre høve enn før til å regulere eigne frie inntekter. På grunn av stor utbygging av fritidsbustader dei siste åra har Gulen kommune eit større inntektspotensiale frå slik skatt enn fleire av grannekommunane. I kor stor grad eigedomsskatt skal nyttast for å finansiere det kommunale tenestetilbodet, vert eit politisk spørsmål. Skatt og rammeoverføringar Ved utrekning av rammeoverføringar og skatteinntekter er Statsbudsjettet og KS sin «Prognosemodell for rammetilskot til kommunar, versjon 1504treaar», lagde til grunn, med tillegg av kr 359 000, som i framlegget til statsbudsjett er tatt ut av rammeoverføringane fordi regjeringa ynskjer statleg skattoppkrevjing, men som kommunen trur blir reversert. Finansdepartementet reknar med 6,4 % auke i kommunale skatteinntekter i 2016. Kommunane sin del av skatten frå personlege skattytarar er auka med 0,45 % til 11,8 %. Gulen kommune har dei siste åra hatt skatteinntekter pr. innbyggjar på over 100 % av landsgjennomsnittet. I 2016 er forventa 102,0 %. Etter trekk for finansiering av inntektsutjamningsordninga er nivået rekna til 99,5 % av landssnittet. Hovudoversynet er basert på uendra folketal utover i planperioden. Om folketalet går ned, vert både skatteinntektene og rammeoverføringane lågare. Tapet vert noko dempa på grunn av INGAR (inntektsgarantiordning) som vart innført frå 2009, og som gjeld rammeoverføringane, men ikkje skatteinntektene. Auka folketal gjev auka inntekter. Dei ordinære skjønsmidlane er inkludert i rammeoverføringane med kr 1,9 mill. i 2016 og same summen dei andre åra i planperioden. Det er ikkje lagt inn store endringar i rammeoverføringane i økonomiplanperioden, sjølv om heile inntektssystemet skal reviderast i 2016.. Gulen kommune får 3,8 % vekst i frie inntekter i 2016, mot 4,3 % på landsbasis. Den kommunale deflatoren, som gjev uttrykk for samla pris- og lønsvekst, er i statsbudsjettet venta å bli 2,7 % i 2016. Eigedomsskatt og konsesjonskraftinntekter I økonomiplanen er det lagt opp til ein sats på 7 promille for «verk og bruk» (om lag kr 8,5 mill.) og 3,5 promille frå andre eigedommar (om lag kr 5,6 mill.) i årleg inntekt. Hovudtaksering av "verk og bruk" vart gjennomført i 2007, andre eigedommar vart i hovudsak takserte i 2008/2009. Nye objekt vert takserte etter kvart, og er rekna å gje kr 100 000 i årleg skatteauke. Konsesjonskraftinntekter er rekna inn med kr 800 000 kvart år, utifrå ein forventning om høgare kraftprisnivå enn i 2015 heile perioden. Konsesjonsavgift Konsesjonsavgift (frå Matre- og Kløvtveit-utbyggingane) inngår i inntektene til kraftfondet, og vert utgiftsført att under posten Bundne avsettingar. NORM-deponiavgift Frå 2008 til 2014 fekk kommunen kr 38,5 mill. i inntekt som kompensasjon for NORMdeponi (tidl. kalla LRA-deponi) i Sløvåg. Inntekta har vore sett av til fond og nytta til finansiering av investeringar (Hovden II, brann- og redningsvesen, omsorgsbustader Dalsøyra). I 2015 ventar kommunen NORM-kompensasjon på kr 7,0 mill., og noko avsetting til fond. Frå 2016 er rekna ei årleg inntekt på kr 3,0 mill., som svarar til noko over 70 tonn nytt avfall til lagring. I 2016-19 er heile inntekta budsjettert nytta i drifta. 5
Øvrige generelle statstilskot og kompensasjon for meirverdiavgift Kommunane får kompensasjon for meirutgifter til investeringar i skulebygg i samband med 6-åringsreforma i 1997. Kompensasjonen skal dekkje rente- og avdragsutgifter, og vert gradvis lågare som fylgje av reduserte renteutgifter på det kalkulerte låneopptaket. «Skulepakken», som er ei liknande kompensasjonsordning til investering i skule og symjeanlegg, men som berre dekkjer renteutgiftene, slår inn frå 2016, og veg opp for det årlege tapet i samband med den gamle ordninga. Kommunane får og kompensasjon for meirutgifter til investeringar i omsorgsbustader på slutten av 1990-talet, og til gjennomføring av eineromsreforma. Kompensasjon for betalt meirverdiavgift i samband med investeringar er frå 2014 ført rett i investeringsrekneskapen, og reduserte inntektene på posten med om lag kr 2 mill. Tidlegare år har inntektene vore ført tilbake til investeringsrekneskapen under Avsettingar. Endringa har difor ikkje netto verknad på drifta. FINANS- OG UTGIFTSFØRESETNADER Renteinntekter og utbytte Rentenivået på innskot er rekna inn med 2,0% i heile økonomiplanperioden. Som følgje av bruk av fond til å finansiere investeringar er gjennomsnittleg renteinntekt rekna å verte redusert med kr 50 000 kvart år framover. Noko av renteinntektene høyrer til bundne fond, og må difor førast ut av drifta att under posten Bundne avsettingar. Renteinntekter frå NORM-fondet (ubunde driftsfond) er føresett brukt i drifta. Utbyte frå BKK er rekna inn med kr 1,1 mill. årleg i økonomiplanen. Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter Rentenivået på lån er rekna til 2,0% i heile økonomiplanperioden. Planen legg opp til ei netto årleg auke i renteberande lånegjeld på om lag kr 20 mill. kvart år + startlån. Dette fører til auke i renteutgifter på kr 400 000 kvart år, og auke i avdrag med kr 800 000 årleg. Nye lån er føresett tatt opp som serielån med 25 års løpetid. Bundne avsettingar Bundne avsettingar er i hovudsak renter som skal leggjast til kraftfond og næringsfond. Elles inneheld posten avsettingar til NORM-fond fram til 2013, då både NORM-fondet og pensjonspremieavviksfondet (kr 28,1 mill.) vart overført frå bunde fond til ubunde fond. Overføring til investeringsrekneskapen Posten inneheld tilbakeføring av mva.-kompensasjon frå investeringar, som fram til og med 2013 skulle førast som inntekt i driftsrekneskapen. Frå 2014 er denne kompensasjonen ført direkte i investeringsrekneskapen. Overføringar frå driftsrekneskapen er difor ikkje budsjettert frå 2016. Pensjonsføringar Premieinnbetalingane til KLP er varsla å verte langt høgare i 2016 enn den utrekna pensjonskostnaden. Dette vil gje eit positivt premieavvik på om lag kr 5,9 mill. i 2016, som fordelast på dei neste 7 åra med ein utgift på 1/7 kvart år. I 2015 var det og varsla høge innbetalingar på førehand, men faktisk avvik ser ut til å bli eit negativt avvik på kr 0,9 mill. Dette skuldast låg lønnsvekst og bra resultat for KLP. På bakgrunn av det høge estimatavviket for 2015 er premieavviket for 2016 sett til noko lågare enn varsla frå KLP (kr 5,2 mill.). Avviket er sett til kr 4,9 mill. i åra 2017-19, som inneber at årlege summar belasta rammeområda vert om lag som i 2016. Overskot frå KLP, som delvis vert ført tilbake til eigarkommunane i form av betaling av kommunal pensjonspremie, har frå 2013 vore synleggjort som ein eigen inntektspost i rekneskapen. I økonomiplanen er rekna med at dette «utbytet» vil utgjere kr 652 000 kvart år. 6
Dekking av underskot/frie avsettingar KS tilrår kommunane å setje av minst 1,8 % av brutto driftsinntekter kvart år til ymse naudsynte og ynskjelege tiltak, t.d. delfinansiering av investeringar og buffer mot uventa utgifter og større eingongstiltak innafor drifta. For Gulen kommune utgjer dette om lag kr 3,3 mill. Kommunen har om lag kr 30 mill. i ulike frie fond, etter nokre år med høgare inntekter enn normalt. Om innsparingstiltaka dei neste fire åra vert gjennomførte som føresett, vil driftsmarginen liggje på kr 765 000 i 2016, kr 237 000 i 2017, kr 857 000 i 2018, og kr 226 000 i 2019. DRIFT 2016-2019 Prioritering dei siste åra Tabellen under syner korleis Gulen kommune prioriterer ressursane, samanlikna med høvesvis kommunar som liknar Gulen (gruppe 05) og alle kommunane i landet: Kommunale prioriteringar i Gulen samanlikna med andre kommunar (alle tal i kr) Netto driftsutgifter pr innbyggjar 1-5 år, barnehagar Netto driftsutg. pr innb. 6-15 år, grunnskuleopplæring Gulen 2010 7 Gulen 2011 Gulen 2012 Gulen 2013 Gulen 2014 Gr. 5* 2014 Landet 2014 25 696 117 952 124 850 141 520 134 716 136 475 129 744 117 502 132 047 137 377 141 240 149 718 141 266 103 064 - Utgifter til skoleskyss, per innbygger 6-15 år 3 650 4 067 4 276 4 373 4 339 4 028 1 978 Netto driftsutg. pr innbyggjar, kommunehelsetenesta 3 113 3 397 3 458 3 657 3 794 4 406 2 278 - Netto driftsutg. til diagnose, beh. og rehab. pr. innb. 2 283 2 543 2 531 2 750 2 788 3 391 1 580 Netto driftsutg. pr innb. 67 år og over, pleie 133 037 132 792 142 234 144 021 148 840 128 489 115 144 og omsorg Netto driftsutg. pr. innb. 80 år og over, pleie og omsorg 355 940 362 080 398 831 399 118 433 955 389 739 377 520 - Andel innb. under 67 år som får heimetenester 1,7 1,5 1,5 1,5 1,5 2,3 1,9 - Andel innb. 67-79 år som får heimetenester 6,3 5,4 6,4 4,8 6,4 8,5 6,8 - Andel innb. over 80 år som får heimetenester 43.7 41,3 39,2 36,6 37,0 37,2 32,6 - Andel innb. 80 år og over som bur på 17,9 16 18,2 13,1 14,9 18,1 13,5 institusjon Netto driftsutgifter pr innb. 20-66 år, sosialtenesta 1 231 1 242 798 1 128 2 081 2 085 3 488 Netto driftsutg. pr innb. 0-17 år, barneverntenesta 5 149 5 482 5 088 4 822 5 258 8 091 8 021 Netto driftsutg. pr innb., adm., styring og fellesutgifter 5 569 6 381 7 426 8 095 8 536 9 776 3 994 *Gruppe 05 er kommunar som kan samanliknast med Gulen, dvs. kommunar med få innbyggjarar, høge bundne kostnader og middels frie inntekter. Frå 2010 til 2013 var Gulen i gruppe 04 (få innbyggjarar, høge bundne kostnader og låge frie inntekter). I høve til andre i denne gruppa nyttar Gulen høvesvis mykje av ressursane til m.a. pleie og omsorg og grunnskule, og mindre til m.a. barnevern og administrasjon, styring og fellesutgifter. Økonomiske nøkkeltal dei siste åra Økonomiske nøkkeltal frå Gulen samanlikna med andre kommunar Gulen Gulen Gulen (alle tal i kr) 2010 2011 2012 Langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter Arbeidskapital i prosent av brutto driftsinntekter Gulen 2013 Gulen Gruppe 05* 2014 2014 Alle 2014 168,3 157,9 172,9 173,2 186,9 213,7 201,8 28,2 36,1 38,1 21,7 29,4 18,2 12,0 Frie inntekter i kroner pr innbyggjar 52 767 58 960 61 998 63 516 65 455 67 735 49 322 Netto lånegjeld i kroner pr innbyggjar 29 340 30 100 29 128 29 593 33 042 55 850 40 512 Framtidsutsikter for drifta i økonomiplanperioden Med relativt låg vekst i rammeoverføringane dei siste åra, og utsikter til framleis låg vekst i overføringane framover, må Gulen kommune kontinuerleg fokusere på nøktern økonomisk drift og innsparingar. Kommunen har ei stor utfordring med å finne ei økonomisk berekraftig organisering av tenestene innan Omsorg. Revidering av strategiplanen for pleie og omsorg er starta opp, med sikte på å ha vedtatt ny plan i løpet av første halvår 2016. Innan Oppvekst ynskjer vi å sjå på utvikling av GulenSkulen. Som eit alternativ til strukturendring ynskjer vi å modernisere opplæringstilbodet ved einingane i Gulen der ein
tar i bruk teknologi til å samordne meir av undervisninga og tar i bruk nye nettbaserte læremiddel. Målet er å drive Gulen oppvekst som ei felleseining med 4 avdelingar. For Gulen kan maksimal eigedomsskattesats (7 promille) gje meirinntekter på om lag kr 5,6 mill. utover det som ligg i økonomiplanen. Med om lag like mange fritidsbustader som heilårsbustader i kommunen, har Gulen høgare inntektspotensial enn mange andre kommunar. Føresetnader for løns- og prisutvikling i 2016 Lønsveksten er rekna inn i budsjettet med 2,8 % utifrå lønsnivået i september 2015. Utgift til pensjonsordninga er budsjettert med 16 % i KLP og 11,15 % i SPK (pedagogisk personell). Arbeidsgjevaravgifta er 10,6 % av all løn. Utgangspunktet for budsjettarbeidet har vore ein prisvekst på 2,5 %. I kommuneproposisjonen er forventa pris- og lønsvekst samla venta å bli 2,7 % i 2016. Budsjettrammer for 2016 Økonomiplanen vert vedteken som netto utgiftsramme for kvar sektor (100 Ymse føremål, 2xx Oppvekst, 3xx Omsorg, 400 Plan, landbruk og teknisk), med bindande rammer for 2016 (årsbudsjett), og rettleiande rammer for planlegging i 2017-2019. Alle summar for 2016-2019 er førte opp i faste 2016-prisar. Gulen kommune innførte 01.01.04 tonivåmodell, og har no 14 ulike budsjettansvarlege for kvart sitt budsjettområde. I budsjett/økonomiplan er desse områda grupperte sektorvis. Desse netto budsjettrammene gjeld i 2016: Rammeområde Budsjettramme (i 1000 kr) 1xx Ymse formål * 25 091 2xx Oppvekst 53 860 3xx Omsorg 91 127 4xx Plan og utvikling 22 393 *inkl. Kyrkjeleg fellesråd kr 2 508 000 Satsingsområde Desse nye satsingane ligg i økonomiplanen: Nr Nye tiltak finansierte over drift 2016 2017 2018 2019 1 Auke av politikargodtgjersle (jf. K-sak 110/15) 130 000 130 000 130 000 130 000 2 Ordning av gamle arkiv 150 000 150 000 3 20% st.auke kulturkons. (kr 120 000, dekt av integreringstilskot) 0 0 0 0 4 Trimrom for rehabilitering, Gulen sjukeheim 70 000 10 000 10 000 10 000 5 Samarbeid i HAFS, bibliotektenesta 20 000 20 000 20 000 20 000 6 Konsulentkjøp, revidering av omsorgsplan 250 000 7 Auke av tenestekjøp, ressurskrevjande brukarar 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 8 Auka bruk av aktivitetssenter, PU-tenesta 150 000 150 000 150 000 150 000 9 300 % stilling som helsefagarbeidar, PU-tenesta 1 400 000 1 400 000 1 400 000 1 400 000 10 100 % stilling som helsefagarbeidar, sone BBD 600 000 600 000 600 000 600 000 11 Vaktordning vatn og avlaup (brutto kr 100 000, dekt av gebyr) 0 0 0 0 12 Abonnement naudnett (brann- og redningsvern) 300 000 300 000 300 000 300 000 13 Auka driftsutgifter Brekke og Hovden barnehage 270 000 270 000 270 000 Sum 4 070 000 4 030 000 3 880 000 3 880 000 Kostnadsreduserande tiltak/auka finansiering Dette ligg i økonomiplanen: Kostnadsreduserande tiltak/auka finansiering 2016 2017 2018 2019 1 Reduksjon av avsett ramme til effektiviseringstiltak 400 000 400 000 400 000 400 000 2 Innsparing straum Gulen sjukeheim 220 000 220 000 220 000 220 000 3 ENØK-tiltak/Låge straumpriser 280 000 280 000 280 000 280 000 4 Driftsomlegging sentraladministrasjon 40 000 40 000 40 000 40 000 5 Driftsomlegging oppvekst 40 000 1 000 000 1 500 000 1 500 000 6 Driftsomlegging PU 200 000 200 000 500 000 1 500 000 7 Driftsomlegging omsorg etter revidert omsorgsplan 40 000 500 000 1 500 000 1 500 000 8
8 Auka gebyr/leiger 100 000 100 000 100 000 100 000 9 Nye skatteobjekt verk og bruk 100 000 200 000 300 000 400 000 10 Auka rammeoverføring (skatteoppkrevarfunksjon) 359 000 359 000 359 000 359 000 Sum 1 779 000 3 299 000 5 199 000 6 299 000 Rammer for 2017-2019 I ramma for 100 er val lagt til med kr 150 000 i 2017 og 2019, og trekt ut att i 2018. Tilskot til Utkant (kr 75 000) er fjerna frå 2017. Satsing på arkiv er trekt ut med kr 150 000 frå 2018. I ramma for 2xx er omlegging til GulenSkulen fasa inn med reduksjon av ramma på kr 960 000 frå 2017 og ytterlegare kr 500 000 frå 2018. I ramma for 3xx er kr 60 000 trekt ut etter investeringar i trimrom ved GS i 2016. Kr 300 000 er trekt ut i 2018 som følgje av driftsomlegging etter at PU-aktivitetssenter på Dalsøyra er bygd. I 2019 er ytterlegare kr 1 mill. trekt ut på grunn av dette. Ramma har og fått fråtrekk i 2017 på kr 250 000 på grunn av konsulentkjøp i 2016, og på kr 460 000 i 2017 og ytterlegare kr 1,0 mill. frå 2018 på grunn av driftsomlegging etter revidert omsorgsplan. I ramma for 4xx er kr 270 000 lagt inn i 2018 som følgje av auka driftsutgifter knytt til nytt driftsareal etter barnehageutbygging i Brekke og Hovden. INVESTERINGAR 2016-2019 Det er lagt opp til investeringar i økonomiplanperioden på om lag kr 289 mill. Det er ein oppjustering frå kr 184 mill. i 2015. Auken er i hovudsak knytt til auka rammer for vassforsyning Gulen sør, symjeanlegg og nybygg innan tenester til brukarar med særlege behov. På grunn av auka investeringsnivå inneheld økonomiplanen (drift) kr 800 000 meir i avdragsutgifter og kr 400 000 i auka renter for kvart år framover. Nedbetalingstida for nye lån vert i regelen 25 år. I driftsbudsjettet er netto renteberande lånegjeld føresett å auke med om lag kr 20 mill. årleg, dvs. kr 25 mill. av dei årlege investeringane er føresett finansiert med lånopptak. Lånegjelda aukar då årleg med kr 8 700 kr pr innbyggjar i økonomiplanperioden. I tillegg til tabellen under skal inntekter frå tomtesal og låneordningar til vidare utlån gjennom Husbanken førast i investeringsrekneskapen. Utifrå nivået dei siste åra er årlege nettoinntekter frå sal av bustadtomter i åra 2016-19 sett til kr 200 000. Årlege låneopptak frå Husbanken til vidare utlån (startlån), som over tid vert finansiert av låntakarane, er sett til kr 2 mill. Oppstarta, ikkje fullførte investeringsprosjekt frå 2015 inngår ikkje i oversikta under (med unnatak for dei store prosjekta 3280 og 5270). Løyvingar til desse vert vurderte overført til 2016 i eigen sak, og kjem såleis seinare inn i tabellen. Planen i 2016 vert då noko meir omfattande enn tabellen no gjev uttrykk for. Det er ikkje lagt inn driftsmessige effektar av investeringane, med unnatak for barnehageutbyggingane. IKT-investeringane vil føre til noko auka driftsutgifter. Desse må dekkjast innafor dei vanlege budsjettrammene. Dei bygningsmessige investeringane vil kunne føre til både auka og reduserte driftsutgifter, avhengig av korleis prosjekta vert utforma. T.d. gjev ENØK-investeringar lågare driftsutgifter, medan bygging av meir areal gjev høgare driftsutgifter i framtida. Før dei større prosjekta i planen vert oppstarta skal det som hovudregel leggjast fram ei politisk sak med detaljering av dei ulike prosjekta. Investeringsprosjekt som skal gjennomførast/gjev utgifter i perioden Brutto investeringar 2016-2019 (i 1 000 kr) 2016 2017 2018 2019 Sum IKT ymse (1100-1220) 1 000 1 000 1 000 1 000 4 000 Økonomi, løns- og personalsystem (1111) 500 500 Investeringstilskot til Gulen kyrkjelege fellesråd (6110) 150 150 150 150 600 Bilar ymse (2100) 600 300 300 300 1 500 9
Opprusting Ånneland vassverk (xxxx) 1 000 3 000 4 000 Opprusting Eivindvik vassverk (4920) 600 600 Utbygging vassverk Gulen sør (3280)* 19 000 19 000 Kloakksanering Eivindvik sone 6 og 8 (3300) 1 500 1 500 Kloakktiltak jf. rammeplan avlaup (3310) 500 3 000 3 500 Sentrumstiltak Eivindvik (xxxx) 5 000 5 000 Ny barnehage, Hovden (4320) 14 000 14 000 Utviding Brekke barnehage (4330) 11 700 11 700 Uteanlegg Brekke barnehage (xxxx) 1 215 1 215 Symjeanlegg (4400)* 80 000 80 000 Trafikksikringstiltak (4510) 1 500 1 500 3 000 Investeringar kommunale vegar (4530 og 4550) 2 000 2 000 2 000 2 000 8 000 Oppgradering kommunale bygg (4910) 1 500 1 500 1 500 1 500 6 000 Eivindvik skule ventilasjon (4203) 3 000 3 000 Byrknes skule ventilasjon (xxxx) 1 500 1 500 Omsorgsbustader Dalsøyra inkl. sprinkling (5220, 5270)* 20 000 7 500 27 500 Tusenårstaden Gulatinget (6150) 400 400 53 400 400 54 600 Bustadfelt Dalsøyra (6450) 10 000 10 000 Bustadfelt Eivindvik (6460) 10 000 10 000 Bustadfelt Ortneset (xxxx) 5 000 5 000 Utleigebustader Eivindvik (4111) 11 300 11 300 Eigenkapitalinnskot - KLP (7020) 550 550 550 550 2 200 Oppgradering Oppedal bru (4521) 1 000 1 000 Sum 98 515 112 900 69 900 8 900 290 215 * Delfinansiert med NORM-midlar. Det er viktig å presisere at tabellen over viser bruttoinvesteringar. For fleire av postane ligg det inntekter/tilskot som er vist til i tabellen og kommentarane under. Utover i økonomiplanperioden ligg det fleire store prosjekt som lite truleg vert gjennomført utan medfinansiering frå andre. Finansieringsbehovet i 2016 vert dekt slik: Finansiering av brutto investeringar Alle tal i 1000 kr Lån 52 382 Disposisjonsfond 550 Disposisjonsfond: NORM-fond 10 000 Mva.komp. frå investeringar 14 633 Eigne tilskot Tilskot frå andre 20 950 Sum 98 515 Kommentarar til investeringane 2016-2019 IKT ymse Summen gjeld ymse investeringar knytt til auka bruk av IKT i heile organisasjonen. Vert fordelt av administrasjonen på ulike prosjekt gjennom året. Økonomi, løns og personalsystem FØYS kommunane har i fellesskap gått ut på anbod i høve bytte av økonomi-, løns- og personal-system (ERP system). Prosjektet har ei totalramme på 7,1 mill, og inneheld midlar til prosjektleiarstilling, system og implementering. Avsette midlar er Gulen kommune sin del av prosjektet. 10
Investeringstilskot til Gulen kyrkjelege fellesråd Ny post som erstattar ekstra tilskot i driftsrekneskapen. Tilskot til andre sine investeringar skal til vanleg førast i driftsrekneskapen. Kyrkjelova heimlar eit unntak for dette på grunn av dei særskilte pliktene kommunen har for kyrkjene. Det finst ei ordning for rentekompensasjon av lån til oppgradering av kyrkjebygg, der det kommunale bidraget kan inngå som del av finansieringa. Bilar Ulike tenester har behov for nye køyretøy. Utstyret er mykje i bruk, og det er difor kvart år budsjettert med bytte av bil. I 2016 er dette konkretisert i 1 spesifisert bil + 1 ymse bil. Dette er meint som ein buffer i dei tilfeller vi kjem i ein situasjon der det ikkje lenger svarar seg å reparere ein bil. Vert fordelt av administrasjonen på ulike prosjekt gjennom året. Opprusting Ånneland vassverk Etter planen skal kommunen overta Ånneland vassverk frå 01.01.2017. Vassforsyningsanlegget har for liten kapasitet og må oppgraderast. Prosjektet vert over tid betalt av vassverksabonnentane (sjølvkost). Opprusting Eivindvik vassverk Vegen til reinseanlegget er dårleg og bratt, og må utbetrast. Vassforsyningskapasiteten nærmar seg ei grense, og magasinkapasiteten bør difor aukast om få år. Prosjektet vert over tid betalt av vassverksabonnentane (sjølvkost). Utbygging vassverk Gulen sør Næringslivet i søre del av kommunen treng auka vassforsyning, og det er vedteke å auke forsyningskapasitet frå Andvik. Vatn skal leverast til sjølvkost, og prosjektet vert over tid betalt av vassverksabonnentane. Prosjektet inneheld anleggsbidrag frå verksemdene i Gulen sør. Kloakksanering Eivindvik sone 6 og 8 Tiltaket er i samsvar med Rammeplan for avløp (1995), og gjeld montering av slamavskiljar og påkopling av abonnentar. Prosjektet vert over tid betalt gjennom gebyr (sjølvkost). Kloakktiltak, jf. rammeplan avlaup Gjeld ferdiggjering av kloakksanering i bygdene Byrknes, Eivindvik, Dalsøyra og Eidsbotn, jf Rammeplan for avløp). Prosjektet vert over tid betalt gjennom gebyr (sjølvkost). Sentrumstiltak Eivindvik Det er behov for oppgradering av veg i sentrum Eivindvik. Føremålet må vere å få på plass betre skilje mellom bilar og fotgjengarar. Tiltaket er tenkt gjennomført i samband med kloakksanering i området. Ny barnehage, Hovden Forprosjektet er ferdig. Førebels utbyggingsutgift er sett opp med kr 14 mill. Utviding av Brekke barnehage m/uteanlegg Forprosjektet er ferdig. Førebels utbyggingsutgift er sett opp med kr 11,7 mill. Uteområdet er planlagt oppgradert som eit nærmiljøtiltak. Avsett midlar kr. 1,2 mill. Symjeanlegg Sum på kr 80 mill. (13 mill. i eigendel) til symjeanlegg er sett opp i 2017. Tiltaket er gjeve prioritet i kommunen sin idrettsplan. Trafikktryggingstiltak Avsett ramme til trafikktryggingstiltak som får fylkeskommunalt tilskot (60 %). Kommunane søkjer om midlar etter ein kommunal plan, men kan ikkje rekne med å få tilskot kvart år. Ramma vert fordelt til konkrete prosjekt når tilskot er innvilga. 11
Investering kommunale vegar (4530 og 4550) Tenkt som ei ramme som inneheld fleire oppgraderings- og investeringsprosjekt på kommunale vegar, bruer, kaier osb. Vert fordelt av administrasjonen på ulike prosjekt gjennom året. Dei siste åra har mange kommunale vegar fått asfaltdekke, men nokre vegar står att. Det er gjennom inspeksjonar utført av konsulent funne avvik ved fleire av dei kommunale bruene. Fleire stader manglar sikring i form av autovern, og det er behov for å oppgradere enkelte vegparti. Kommunen eig 15 kaiar - fleire av desse treng opprusting. Dette prosjektet kan sjåast i samanheng med trafikktryggingsprosjektet. Oppgradering kommunale bygg Tenkt som ei ramme som inneheld fleire mindre oppgraderings- og investeringsprosjekt på kommunale bygg. Vert fordelt av administrasjonen på ulike prosjekt gjennom året. Ventilasjon Eivindvik skule Krav etter forskrift. Ventilasjon Byrknes skule Krav etter forskrift. Omsorgsbustader Dalsøyra Nye bustader for ressurskrevjande brukarar ved Dalsøyra bu- og omsorgssenter er ferdig planlagt og godkjent for oppstart. Prosjektet vart i 2014 utvida til også å omfatte ny kontordel og nytt aktivitetssenter. Sprinkling ved bu- og omsorgssenteret ligg i prosjektet. Tusenårsstaden Gulatinget Investeringstiltak i utviklingsplanen er vedteke i K-sak 103/06. Økonomiplanen føreset eit investeringsnivå på kr 400 000 pr år, der kommunal eigenfinansiering (næringsfondet og anna) er rekna inn med kr 200 000, medan fylkeskommunen bidreg med tilsvarande sum. Det er føresett at det vert søkt å skaffe anna ekstern finansiering i flest mogleg av tiltaka. I 2018 er rekna inn nybygg. Det er søkt om statsstøtte til tiltaket. Bustadfelt Dalsøyra Tiltaket vart alt sett opp i økonomiplanen for 2012, og ligg no i økonomiplanen for 2017 med kr 10,0 mill. Bustadfelt Eivindvik Tiltaket vart alt vart sett opp på lista for 2013, og ligg no i økonomiplanen for 2017 med kr 10,0 mill. Bustadfelt Ortneset Prosjektet er i tidleg fase. I kommuneplanarbeidet vart eit kommunalt område på Ortneset avsett til bustadområde. Arealmessig avklaring i 2016. Flyktningebustadar Eivindvik Det er planlagt ny bustad med 3-4 bueiningar på Monsverket i Eivindvik. Kommunen har elles eit samarbeid med private om bygging av nye gjennomgangsbustader, men dette prosjektet som kommunen sjølv står for er å sjå på som eit ekstraordinært tiltak i samband med den akutte flyktningekrisa vi ser i verda. Husbankmidlar utgjer ein stor del av finansieringa. Eigenkapitalinnskot KLP I takt med auka omsetnad har KLP hatt behov for tilføring av ny kapital frå eigarane. Nivået i økonomiplanperioden er sett utifrå prognosar. 12
VEDTAK, K-SAK 125/15: BUDSJETT 2016/ØKONOMIPLAN 2016-19 1. a) Desse nye satsingane ligg i økonomiplanen: Nr Nye tiltak finansierte over drift 2016 2017 2018 2019 1 Auke av politikargodtgjersle (jf. K-sak 110/15) 130 000 130 000 130 000 130 000 2 Ordning av gamle arkiv 150 000 150 000 3 20% st.auke kulturkons. (bruk integreringstilskot) 0 0 0 0 4 Trimrom for rehabilitering, Gulen sjukeheim 70 000 10 000 10 000 10 000 5 Samarbeid i HAFS, bibliotektenesta 20 000 20 000 20 000 20 000 6 Konsulentkjøp, revidering av omsorgsplan 250 000 7 Auke av tenestekjøp, ressurskrevjande brukarar 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 8 Auka bruk av aktivitetssenter, PU-tenesta 150 000 150 000 150 000 150 000 9 300 % stilling som helsefagarbeidar, PU-tenesta 1 400 000 1 400 000 1 400 000 1 400 000 10 100 % stilling som helsefagarbeidar, sone BBD 600 000 600 000 600 000 600 000 11 Vaktordning vatn og avlaup (dekt av gebyr) 0 0 0 0 12 Abonnement naudnett (brann- og redningsvern) 300 000 300 000 300 000 300 000 13 Auka driftsutgifter Brekke og Hovden barnehage 270 000 270 000 270 000 Sum 4 070 000 4 030 000 3 880 000 3 880 000 b) Desse innsparingane ligg i økonomiplanen: Kostnadsreduserande tiltak/auka finansiering 2016 2017 2018 2019 1 Reduksjon av avsett ramme til effektiviseringstiltak 400 000 400 000 400 000 400 000 2 Innsparing straum Gulen sjukeheim 220 000 220 000 220 000 220 000 3 ENØK-tiltak/Låge straumpriser 280 000 280 000 280 000 280 000 4 Driftsomlegging sentraladministrasjon 40 000 40 000 40 000 40 000 5 Driftsomlegging oppvekst 40 000 1 000 000 1 500 000 1 500 000 6 Driftsomlegging PU 200 000 200 000 500 000 1 500 000 7 Driftsomlegging omsorg etter revidert omsorgsplan 40 000 500 000 1 500 000 1 500 000 8 Auka gebyr/leiger 100 000 100 000 100 000 100 000 9 Nye skatteobjekt verk og bruk 100 000 200 000 300 000 400 000 10 Auka rammeoverføring (skatteoppkrevarfunksjon) 359 000 359 000 359 000 359 000 Sum 1 779 000 3 299 000 5 199 000 6 299 000 c) Desse bindande rammene for netto driftsutgifter i 2016 vert godkjent: Rammeområde Budsjettramme (i 1000 kr) 1xx Ymse føremål * 25 091 2xx Oppvekst 53 860 3xx Omsorg 91 127 4xx Plan og utvikling 22 393 *inkl. Kyrkjeleg fellesråd kr 2 508 000 Rådmannen får fullmakt til å justere rammene for dei ulike områda i tråd med kommunestyret sitt vedtak. d) Kommunestyret ber administrasjonen utgreie ei sak om å auke etableringstilskot til kr 100 000,- til revidert budsjett i juni 2016. Kommunestyret ber administrasjonen greie ut moglegheitene for at nyetablerte bedrifter med postadresse i Gulen ikkje vert ilagt skatt på verk og bruk dei første 5 åra frå etablering. Gulen kommune utarbeider ein heilskapleg plan for Byrknes barnehage og skule der også vurdering av barnehagebygg vert vurdert. Planutkastet vert lagt fram for kommunestyret innan juli 2016. Gulen kommunestyre ber administrasjonen greie ut på kva måte kommunen kan engasjere seg i drift og vedlikehald av eksisterande og framtidige veglysanlegg i kommunen og legge fram tilråding med kostnader innan budsjettarbeidet for 2017. 2. For år 2016 skriv Gulen kommune ut forskotsskatt på inntekt og formue med dei maksimaltakstar som vert fastsett av Stortinget. 3. Med heimel i Eigedomsskattelova 2 og 3 vert i 2016 skrive ut eigedomsskatt på alle faste eigedomar i Gulen kommune. Skattesatsen blir etter 11 fastsett til 7 promille, men 3,5 promille for bustaddelen i eigedomar med sjølvstendige bustaddelar (jf 12 a). Vedtekter er godkjende i K-sak 51/08. Eigedomsskatten skal betalast i fire terminar; mars, juni, september og desember i skatteåret. a. Desse eigedommane får fritak etter 7 a) i eigedomsskattelova: a. Alle fylkesvegar b. Asheim grendahus, Austgulen grendahus, Brandangersund samfunnshus, Breidvik/Bålen grendahus, Byrknes samfunnshus, Dalsgrend grendahus, Grendahuset Gulatun, Hisarøy grendahus, Mjømna bygdehus, Nordgulfjorden grendahus, Oppedal grendahus, Sande grendahus, Sygnefest grendahus, Sørøyane grendahus, Takle grendahus, Ungdomshuset 13
Vårtun, Brekke stadion, Eivindvik stadion, skyteanlegg på Henriksbø, skyteanlegg på Tjørnleite, skyteanlegg på indre Oppedal, Brekke MC sitt lagshus på Ortneset, Brekke bedehus, Byrknes bedehus, Dalsøyra bedehus, Fivelsdal bedehus Desse bygningane får fritak etter 7 b) i eigedomsskattelova: Sellevåg treskofabrikk på gbnr. 76/3, Lovisendal på gbnr. 130/4 og våningshuset på Skjerjehamn på gbnr. 85/2. Desse bygningane får fritak etter 7 c) i eigedomsskattelova: Bygning som heilt eller i nokon mon vert nytta til husvære (heilårsbustad), og som er/blir oppført eller rehabilitert etter 01.01.1999 til ein kostnad på minst kr 500 000, dokumentert etter faktura. Fritaket gjeld i 10 år frå den tid bygningen er/vart ferdig/rehabilitert. For bustaddelen av eigedomar (gjeld og fritidseigedomar) som ikkje vert nytta til næringsverksemd gjeld et botnfrådrag på kr 50 000 kroner av takstverdien (jf. 11). 4. Sats for etableringstilskot i 2016 vert sett til kr 40 000. For utleigeeining kr 20 000. 5. a) Slikt investeringsnivå for 2016-2019 vert godkjent (2016-summane er bindande): Brutto investeringar 2016-2019 (i 1 000 kr) 2016 2017 2018 2019 Sum IKT ymse (1100-1220) 1 000 1 000 1 000 1 000 4 000 Økonomi-, løns- og personalsystem (xxxx) 500 500 Investeringstilskot til Gulen kyrkjelege fellesråd 150 150 150 150 600 Bilar ymse (xxxx) 600 300 300 300 1 500 Opprusting Ånneland vassverk (xxxx) 1 000 3 000 4 000 Opprusting Eivindvik vassverk (xxxx) 600 600 Utbygging vassverk Gulen sør (3280)* 19 000 19 000 Kloakksanering Eivindvik sone 6 og 8 (3300) 1 500 1 500 Kloakktiltak, jf. Rammeplan avlaup (3310) 500 3 000 3 500 Sentrumstiltak Eivindvik (xxxx) 5 000 5 000 Ny barnehage, Hovden (4320) 14 000 14 000 Utviding Brekke barnehage (4330) 11 700 11 700 Uteanlegg Brekke barnehage (xxxx) 1 215 1 215 Symjeanlegg (4400)* 80 000 80 000 Trafikksikringstiltak (4510) 1 500 1 500 3 000 Investeringar kommunale vegar (4530 og 4550) 2 000 2 000 2 000 2 000 8 000 Oppgradering kommunale bygg (4910) 1 500 1 500 1 500 1 500 6 000 Eivindvik skule ventilasjon (xxxx) 3 000 3 000 Byrknes skule ventilasjon (xxxx) 1 500 1 500 Omsorgsbustader Dalsøyra m/sprinkling (5220, 5270)* 20 000 7 500 27 500 Tusenårstaden Gulatinget (6150) 400 400 53 400 400 54 600 Bustadfelt Dalsøyra (6450) 10 000 10 000 Bustadfelt Eivindvik (xxxx) 10 000 10 000 Bustadfelt Ortneset (xxxx) 5 000 5 000 Flyktningebustader Eivindvik (xxxx) 11 300 11 300 Eigenkapitalinnskot - KLP (7020) 550 550 550 550 2 200 Oppgradering Oppedal bru 1 000 Sum 98 515 112 900 69 900 8 900 290 215 Prosjekta merka med * er føresett delfinansiert med NORM midlar. b) Investeringane i 2016 skal finansierast slik: Finansiering av brutto investeringar Alle tal i 1000 kr Lån 52 382 Disposisjonsfond 550 Disposisjonsfond: NORM-fond 10 000 Mva.komp. frå investeringar 14 633 Eigne tilskot Tilskot frå andre 20 950 Sum 98 515 c) I tillegg skal investeringsbudsjettet for 2016 innehalde ei ramme for nye startlån på kr 2 mill. d) Ikkje fullførte investeringsprosjekt frå 2015 vert å ta stilling til overføring av i eigen sak. e) Administrasjonen får fullmakt til å fordele investeringsramme på prosjekt IKT, Bilar, Oppgradering kommunale bygg og Investering kommunale vegar. 6. Låneopptak i 2016 på kr 46 mill. til investeringar og kr 2 mill. til vidare utlån (startlån) vert godkjent. 7. Framlegget til budsjett 2016 og økonomiplan 2016 2019 vert godkjent. 14
VEDTAK, K-SAK 124/15: FORSKRIFT OM GEBYR, AVGIFTER, HUSLEIGE OSB. 2016 Slike satsar for gebyr, avgifter, husleige osb. skal gjelde for 2016: RAMMEOMRÅDE 1xx YMSE FØREMÅL 12020 Økonomiforvaltning Kommunale gebyr etter Inkassolova og Rettsgebyrlova vert sett til maksimum i lovene for alle krav der det er høve til det. Det skal reknast morarenter på alle kommunale krav der det er høve til det. 12050 Fellesfunksjonar og fellesutgifter Sjølvkostprinsippet skal gjelde for prisar på kopieringstenester, laminering osb. 38500 Bibliotek Overdagsgebyr for seint innleverte bøker: kr 20 pr. dag. RAMMEOMRÅDE 2xx OPPVEKST 20100 Barnehagedrift Tal dagar pr. veke Foreldrebetaling pr. mnd. 5 kr 2 655 4 kr 2 125 3 kr 1 595 2 kr 1 065 Brukarbetaling vert kravd inn 11 månader pr. år. Juli er betalingsfri månad for alle, uavhengig av kva tid barna har ferie. Søskenmoderasjon er 30 % for barn nr 2, 70 % for barn nr 3 og 80 % for barn nr 4. Takstar for tillegg: Kjøp av tilfeldige dagar: kr 275 pr. dag Matpengar: Heil plass: kr 175 pr. mnd. Delt plass: kr 35 i reduksjon pr. fridag i veka Redusert foreldrebetaling for barnehageåret 2016/2017: Maksimal foreldrebetaling for 2016 er 29 205 kr pr. barn. Dette skal maksimalt utgjere 6% av husstanden si årsinntekt. Husstandar som har ei årsinntekt lågare enn 486 000 kroner kan difor søkje kommunen om redusert foreldrebetaling for barnehageåret 2016/2017. Månadsbetalinga vert då sett til 6% av dokumentert årsinntekt i sjølvmeldinga for 2015. Søskenmoderasjon vert rekna med utgangspunkt i månadsbetaling for 1. barn. Søknadsfrist er 1. juni. Ein kan søkje om redusert foreldrebetaling i løpet av barnehageåret, men då vil dei nye satsane gjeld frå månaden etter at vedtaket er gjort. Gratis kjernetid: 4- og 5-åringar og barn med utsett skulestart i husstandar som har lågare årsinntekt enn 417 000 kroner, har etter søknad rett til 20 timars gratis kjernetid i barnehagen. Sjølvmeldinga for 2015 gjeld som dokumentasjon. 21320 Opplæring framandspråklege Timesats for dei som deltek på norskopplæring utan rett til slik opplæring: kr 40 pr. time. 21500 Skulefritidstilbod: Heil plass (8,5 t eller meir pr. veke): kr 1 950 pr. mnd. Halv plass (2,5 8 timar pr. veke): kr 975 pr. mnd. Til og med 2 timar pr. veke: kr 450 pr. mnd. Brukarbetaling vert kravd inn 9,5 månader pr. år; halv takst i august, desember og juni, betalingsfri i juli. Søskenmoderasjon vert gitt der fleire søsken har heil plass, eller der barn med heil plass har søsken med barnehageplass. Moderasjonen er 30 % for barn nr 2, 70% for barn nr 3 og 80% for barn nr 4. Når foreldre har barn i barnehage og SFO, skal utrekning av søskenmoderasjonen ta utgangspunkt i at barnehagebarna kjem før SFO-barna ved fastsetting av rekkefølgja. Matpengar - heil plass: kr 65 pr. mnd. Takstar for tillegg: SFO-tilbod i meir enn 12 dagar i skuleferiar/elevfrie dagar: kr 3 600 SFO-tilbod inntil 12 dagar i skuleferiar/elevfrie dagar: kr 2 600 Kjøp av enkeltdagar: kr 270 pr. dag Kjøp av tilfeldige timar: kr 80 pr. time Kjøp av enkeltmåltid: kr 15 pr. måltid 15
38310 Musikkskule Enkeltelevar, barn/unge: kr 2 420 pr. år Enkeltelevar, vaksne: kr 2 420 pr. år Korps og kor: kr 350 pr. time i inntil 4 timar kvar veke RAMMEOMRÅDE 3xx OMSORG 24180 Psykiatri Eigenbetaling for leige av lyskabinett: kr 245 pr behandlingsperiode. 25300 Pleie, omsorg, hjelp i institusjon Satsar for tenestesal ved Gulen sjukeheim i 2015: Full pensjon: kr 125 Middag: kr 95 Kledevask: kr 56 Betaling for korttidsopphald skal fylgja maksimalsats fastsett av Stortinget. 25400 Pleie, omsorg, hjelp i heimen Eigenbetaling for heimehjelp: Inntekt under 2G: maksimalsats fastsett ved forskrift Inntekt over 2G: kr 245 pr time Alarmtelefonar: kr 320 pr mnd. (inkl. kr 35 i adm.gebyr) Tenestesal, heimetenestene : Full pensjon: kr 125 Middag: kr 95 Kledevask: kr 56 Betaling for korttidsopphald skal fylgja maksimalsats fastsett av Stortinget. 24240 Skjenkekontrollen Gebyr einskildhøve skjenkekontroll: kr 350 RAMMEOMRÅDE 4xx PLAN, LANDBRUK OG TEKNISK 26500 Kommunalt disponerte bustader Justering etter konsumprisindeks: 2,1 % auke evt. justert til gjengs leige ihht husleigelova 4-3. 30100 Planlegging 5 % auke 30200 Byggesaksbehandling 5 % auke 30300 Kart- og delingsforretning 5 % auke 32540 Landbrukskontor Saker etter jordlova (fastsett i forskrift): kr 2 000 Saker etter konsesjonslova (fastsett i forskrift): kr 5 000 33810 Feiarvesen Ingen auke 34500 Distribusjon av vatn/34000 Produksjon av vatn 5 % auke 35310 Kloakknett Ingen auke 35400 Tømming av slamavskiljarar, septiktankar 10 % auke Renovasjonsgebyr Som vedtatt i NGIR sin representantskap 36020 Viltforvaltning Fellingsavgift for hjort : Maksimalsats (kr 330 pr. felt vaksen hjort) Maksimalsats (kr 200 pr. felt kalv) 16
BUDSJETTSKJEMA 1A DRIFTSBUDSJETTET Budsjett Justert budsjett Rekneskap 2016 2015 2014 1 Skatt på inntekt og formue 1) -66 256 000-61 120 000-61 093 026 2 Ordinært rammetilskot 1) -93 516 000-91 244 000-91 745 466 3 Skatt på eigedom -15 181 000-14 375 000-12 029 552 4 Andre direkte eller indirekte skattar 2) -340 000-337 800-339 309 5 Andre generelle statstilskot 3) -8 709 700-2 954 000-4 437 978 6 Sum frie disponible inntekter -184 002 700-170 030 800-169 645 331 7 Renteinntekter og utbyte 4) -2 940 000-2 946 000-4 352 774 8 Gevinst finansielle instrument 0 0 0 9 Renteutgifter, provisjonar og andre finansutgifter 2 600 000 2 528 500 2 280 148 10 Tap finansielle instrument 0 0 0 11 Avdrag på lån 5 300 000 5 100 000 4 336 181 12 Netto finansinntekter/-utgifter 4 960 000 4 682 500 2 263 555 Til dekning av tidlegare års rekneskapsmessige 13 meirforbr 0 0 0 14 Til ubundne avsettingar 764 600 4 898 300 7 119 900 15 Til bundne avsettingar 5) 1 389 000 1 178 400 3 767 228 16 Bruk av tidlegare års rekneskapsmessige mindreforbruk 0-3 214 900-3 621 302 17 Bruk av ubundne avsettingar 0-3 512 900-1 937 587 18 Bruk av bundne avsettingar 5) -1 482 700-1 157 500-3 022 049 19 Netto avsettingar 670 900-1 808 600 2 306 189 20 Overført til investeringsbudsjettet 0 0 21 Til fordeling drift -178 371 800-167 156 900-165 075 587 22 Sum fordelt til drift (frå skjema 1B) 178 371 800 167 156 900 161 860 674 23 Meirforbruk/mindreforbruk = 0 0 0-3 214 913 BUDSJETTSKJEMA 1B DRIFTSBUDSJETTET Budsjett Justert budsjett Rekneskap 2016 2015 2014 1xx Ymse føremål 25 091 300 25 642 200 23 960 116 2xx Oppvekst 53 859 600 49 876 600 48 630 194 3xx Omsorg 91 126 800 80 394 000 81 099 428 4xx Plan, landbruk og teknisk 22 393 500 23 205 700 21 972 847 Sum 192 471 200 179 118 500 175 662 586 Korrigert for motpost avskr, avsettingar m.m. -14 099 400-10 501 000-13 801 913 Sum fordelt til drift i flg. skjema 1A 178 371 800 168 617 500 161 860 674 17
BUDSJETTSKJEMA 2A INVESTERINGSBUDSJETTET Budsjett Justert budsjett Rekneskap 2016 2015 2014 1 Investering i anleggsmidlar 97 975 000 22 951 000 13 561 585 2 Utlån og forskottering 2 000 000 2 382 400 850 000 3 Kjøp av aksjar og andelar 550 000 539 500 524 038 4 Avdrag på lån 1 011 000 700 000 796 280 5 Dekking av tidlegare års udekka 0 0 264 974 6 Avsettingar 200 000 5 255 000 2 318 115 7 Årets finansieringsbehov 101 736 000 31 827 900 18 314 992 8 Finansiert slik: 9 Bruk av lånemidlar -54 382 000-14 182 500-12 209 907 10 Inntekter frå sal av anleggsmidlar -200 000-3 779 700-726 175 11 Tilskot til investeringar -160 000-988 100 0 12 Kompensasjon for meirverdiavgift -14 633 000-2 903 700-1 748 049 13 Mottekne avdrag på utlån og refusjonar -21 811 000-5 753 900-2 595 623 14 Andre inntekter 0 0 0 15 Sum ekstern finansiering -91 186 000-27 607 900-17 279 753 16 Overført frå driftsbudsjettet 0 0 0 17 Bruk av tidlegare års udisponert 0 0 0 18 Bruk av avsettingar -10 550 000-4 220 000-1 035 238 19 Sum finansiering -101 736 000-31 827 900-18 314 992 20 Udekka/udisponert = 0 0 0 0 BUDSJETTSKJEMA 2B INVESTERINGSBUDSJETTET Prosj.nr. Prosjektnamn 2016 (kr) 1100 IKT-investering adm 1 000 000 1111 Økonomi-, løns- og pers.system 500 000 2100 Bil ymse 600 000 3280 Utbygging vassverk Sløvåg 19 000 000 4111 Utleigebustader Eivindvik 11 300 000 4203 Eivindvik skule - ventilasjon 3 000 000 4213 Uteområde Brekke barnehage og skule 1 215 000 4320 Ny barnehage, Hovden 14 000 000 4330 Utviding Brekke barnehage 11 700 000 4521 Oppgradering Oppedal bru 1 000 000 4550 Oppgradering vegar 2 000 000 4910 Oppgradering bygg 1 500 000 4920 Opprusting Eivindvik vassverk 600 000 5270 Omsorgsbustader Dalsøyra 20 000 000 6100 Tomtesal 210 000 6110 Investeringstilskot til Gulen kyrkjelege fellesråd 150 000 6151 Tusenårsstaden Gulatinget 400 000 6460 Bustadfelt Eivindvik 10 000 000 7000 Utlån husbankmidlar 2 000 000 7020 Eigenkapitalinnskot 550 000 Sum 100 725 000 18
ØKONOMISK OVERSIKT DRIFT Budsjett Justert budsjett Rekneskap 2016 2015 2014 Brukarbetalingar -7 209 000-6 765 600-6 811 387 Andre sals- og leigeinntekter -13 522 000-12 539 600-12 724 823 Overføringar med krav til motyting -31 344 500-31 171 700-30 281 285 Rammeoverføring -93 516 000-91 244 000-91 745 466 Andre statlege overføringar -8 709 700-2 954 000-4 437 978 Andre overføringar -4 170 000-8 277 500-8 256 024 Inntekts- og formuesskatt -66 256 000-61 120 000-61 093 026 Eigedomsskatt -15 181 000-14 375 000-12 029 552 Andre direkte og indirekte skattar -340 000-337 800-339 309 Sum driftsinntekter -240 248 200-228 785 200-227 718 850 Lønsutgifter 145 171 100 134 414 274 129 462 299 Sosiale utgifter 32 126 800 34 461 626 31 817 629 Kjøp av varer og tenester som inngår i komm. tenesteprod. 27 997 700 28 000 400 28 363 793 Kjøp av tenester som erstattar komm. tenesteproduksjon 21 886 600 20 833 400 20 970 064 Overføringar 10 808 900 11 196 600 12 343 711 Avskrivingar 5 848 100 5 213 500 5 191 351 Fordelte utgifter -3 523 800-3 163 600-3 183 303 Sum driftsutgifter 240 315 400 230 956 200 224 965 545 Brutto driftsresultat 67 200 2 171 000-2 753 306 Renteinntekter og utbyte -2 940 000-2 946 000-4 352 774 Gevinst finansielle instrument 0 0 0 Mottekne avdrag på lån -50 000-50 000-154 035 Sum eksterne finansinntekter -2 990 000-2 996 000-4 506 810 Renteutgifter og låneomkostningar 2 600 000 2 528 500 2 280 148 Tap finansielle instrument 0 0 0 Avdrag på lån 5 300 000 5 100 000 4 336 181 Utlån 200 000 200 000 314 035 Sum eksterne finansutgifter 8 100 000 7 828 500 6 930 364 Resultat eksterne finansieringstransaksjonar 5 110 000 4 832 500 2 423 554 Motpost avskrivningar -5 848 100-5 194 900-5 191 351 Netto driftsresultat -670 900 1 808 600-5 521 103 Bruk av tidlegare års rekneskapsmessige mindreforbruk 0-3 214 900-3 621 302 Bruk av disposisjonsfond 0-3 512 900-1 937 587 Bruk av bundne driftsfond -1 482 700-1 157 500-3 022 049 Sum bruk av avsettingar -1 482 700-7 885 300-8 580 939 Overført til investeringsbudsjettet 0 0 0 Avsett til dekning av tidlegare års rekneskapsmessige meirforbruk 0 0 0 Avsett til disposisjonsfond 764 600 4 898 300 7 119 900 Avsett til bundne driftsfond 1 389 000 1 178 400 3 767 228 Sum avsettingar 2 153 600 6 076 700 10 887 128 Rekneskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk 0 0-3 214 913 19