Fulldistribusjon. T: 56553000 F: 56553001 E: postmottak@kvam.kommune.no. Kvam herad. Årsmelding 2006. www.kvam.no

Fulldistribusjon T: 56553000 F: 56553001 E: postmottak@kvam.kommune.no Kvam herad Årsmelding 2006 www.kvam.no -

INNHALDSLISTE 1 Kvam herad i 2006...3 1.1 Samfunn - Kommuneplan 2002-2014...3 Drift og prioriteringar...3 1.2 Nøkkeltal og tenester...3 1.2.1 KOSTRA...4 1.2.2 Barnehage...4 1.2.3 Skulen....4 1.2.4 Pleie- og omsorgstenesta...5 1.2.5 Barnevern:...5 1.2.6 Sosialtenesta...5 1.2.7 Kommunehelse:...5 1.2.8 Kommunale vegar:...5 1.2.9 VAR-området...5 1.2.10 Kultur og næring...5 1.2.11 Plan- og oppmåling:...6 1.3 Brukarar...6 1.3.1 Informasjon...6 Brukardialog....7 1.4 Medarbeidarar...8 1.4.1 Medarbeidararundersøking...8 1.4.2 Helse, miljø og sikkerhet (HMS)...8 1.4.3 Ytre miljø...8 1.5 Sakshandsaming og IKT...9 1.5.1 Sakshandsaming...9 1.5.2 Informasjons- og kommunikasjonsteknologi (IKT)...9 2 Årsrekneskap 2006...11 2.1 Økonomisk driftsoversikt...11 2.1.1 Rekneskapsskjema 1A...13 2.1.2 Rekneskapsskjema 1B...13 2.2 Investeringar Kvam herad 2006...14 2.2.1 Økonomisk hovudoversikt investeringsrekneskap 2006...14 2.3 Prosjekt...14 2.3.1 Rekneskapsskjema 2B...16 2.4 Balanse Kvam herad 2006...17 2.5 Notar 2006...18 2.5.1 Aksjar og andelar...18 2.5.2 Obligasjonsportefølgje...18 2.5.3 Låneportefølgje...19 2.5.4 Endring arbeidskapitalen...19 2.5.5 Anskaffelse og bruk av midlar...19 2.5.6 Avsetningar og bruk av avsetningar...19 2.5.7 Note til balanserekneskapen...19 2.5.8 Pensjonsnote...20 2.5.9 Garantinote...20 2.5.10 Note til VAR-området...21 2.5.11 Kapitalkonto (25990)...22 2.5.12 Vedlegg: Årsverk endring frå 2005 til 2006...22 Revisjonsmelding for 2006... 23 Nettkalenderen...... 24 Nokre av Kvam herad sine nettportalar Kvam har eigne sider for bibliotek, barnehagar, skular, lag og organisasjonar, Kvamskogen, ordførar, kart og politikarar. Artiklar frå nesten alle desse sidene finn du og på hovudsuda vår: www.kvam.no 2 - www.kvam.no

1. Kvam herad i 2006 Statsbudsjettet for 2006 gav kommunane auka økonomisk ramme gjennom Soria Moria -erklæringa, og sektoren fekk i tillegg over 6 milliardar kroner i meir skatteinngang målt i forhold til overslaget i Revidert nasjonalbudsjett 2006. Likevel er fokus på utgiftskontroll i kommunane hovudårsaka til det gode resultatet for 2006. Nye utrekningar viser at årslønsveksten i kommunesektoren var på ca. 4 % (Kvam herad ca. 4,5%) i 2006. Dette er 0,5% over det som vart lagt til grunn då kommuneopplegget for 2006 vart vedteke i statsbudsjettet. I tillegg til auka årslønsvekst kjem auka tenesteproduksjon. Driftsinntektene til kommunesektoren auka i 2006 med 9,2 % (Kvam herad 6,3%) i forhold til året før, mens driftsutgiftene auka med 7,0% (Kvam 6,2%). Dette ga et netto driftsresultat på 5,4%, (Kvam herad 4,8%). I Kvam skapte Soria Moria store forventningar frå ulike interessegrupper i befolkninga og frå tilsette i ulike fagmiljø. Desse vart presentert for Kvam heradsstyre gjennom budsjettframlegget for 2006. Etter fleire år med fokus på nedskjeringar vedtok Heradsstyret gjennom budsjettvedtaket og i 1. tertialrapport auke i drifta på ulike område. I 2004 og 2005 var det gjennomført ei arbeidskrevjande nedbemanning med 24 årsverk. Den samla planlagde nedskjeringa på 15 årsverk i Pleie og omsorg vart gjennom budsjettvedtaka i 2006 redusert til 8. I tillegg var det spesiell fokus på ulike kultur og næringstiltak, t.d. auka støtte til Sjuseteløypa, Tusenårsstaden (Kabuso), Fartøyvernsenteret, Hardanger folkemuseum, Kyrkjeleg fellesråd, kyrkjegardane. Det er vedteke oppstart av ny planarbeid for kultur og næringstiltak, tilrettelegging av nytt verftsområde i Hansvågen, arbeid med å etablera nye arbeidsplassar i Ålvik. Skulesaka har vore den mest arbeidskrevjande både for administrasjonen og politikarane. Dei motstridande syna på kva som er beste løysinga verkar negativt på samkvemmet mellom kvemmingane. Slik er vi for lite opptekne av målet om i fellesskap å byggja og visa fram den gode Kvammabygda. Samtidig er det svært viktig å peika på at den gode innsatsen tilsette i Kvam herad gjer for å tilby gode tenester til innbyggjarane. Brukarane av pleie- og omsorgstenestene har fått svært gode butilbod gjennom utbyggingsplanen for eldreomsorga. Siste utbyggingstrinn var den nyopna Toloheimen, som vart teken i bruk i februar. Viktigaste for svært mange barnefamiliar var den flotte innsatsen dei tilsette i barnehagane gjorde for å sikra barnehagetilbod til alle som søkte. 1.1 Samfunn - Kommuneplan 2002-2014 1.2 Drift og prioriteringar - Nøkkeltal og tenester Kommuneplanen Dei tilsette arbeider etter måla i kommuneplanen og i samsvar med dei oppgåvene kommunane skal yta i samsvar med lovverk og kommunale budsjettvedtak. I dagleg arbeid er Balansert målstyring styringsreidskapen med 5 fokus-område: utvikling av eit godt samfunn (1), at vi har nøgde brukarar (2), at vi har nøgde tilsette (3) som har god kompetanse og gode arbeidsmetodar (4) og har god økonomistyring (5). I juni 2006 vart arealdelen i kommuneplanen vedteken, og det vart auka innsats på å ferdigstilla Kvamskogplanen. Desse politiske vedtaka gjev befolkninga og tilsette klare retningsliner for arealbruk og bør redusera trongen for dispensasjonssøknader. Samfunn Folketalet hadde også nedgang først i 2006. Siste halvår var det ein liten oppgang. Fødselstalet var 67, som er det lågaste kommunen har hatt etter Kvam vart ny kommune i 1964. Det har vore stor byggeaktivitet i kommunen og gjennom arealdelen vart det klarlagt kva som er attraktive nye byggeområde. Særleg er det forventning til å få klarlagt ein spennande reguleringsplan for strandlinene i Norheimsund og Øystese. Straks skytebanen i Tolomarka vert flytta, er 50 regulerte tomter i Tolomarka utbyggingsklare. Bu i Kvam, jobb kvar du vil vart formulert som slagord i årsmeldinga for 2005. Nytt slagord i 2006 er 3- T ; tunnelprosjekta mot Bergen, som vil korta ned vegen mot Bergen i det omfanget at Kvam vert innanfor akseptabel pendlar-avstand. Internasjonalt arbeid. Kvam er med i samarbeidet om Vestnorsk Brusselkontor. Fem konkrete områder for samarbeid er teke med her: qsamarbeidet med Marijampole, Litauen er fasa ut av det opphavleg samarbeidsprosjektet med KS som sentral medspelar. Det vert arbeidd med nye prosjekt, finansiert av EUmidlar. Samarbeidet markerte 10årsjubileum i 2006. Det er inngått ein avtale for vidare samarbeid. qlærlingar i Irland, barne- og ungdomsarbeidarfag. Barnehagesjefen har organisert utplassering for lærlingar i Irland finansiert av EU-midlar. qutveksling med franske kommunar. Ein delegasjon frå Frankrike var i Kvam i juni 2006. Med i delegasjonen var fleire ordførarar og andre sentrale politikarar frå regionen La Confluense. Hordaland fylkeskommune og andre kommunar i regionen var med i eit opplegg for besøket. Det ser ikkje ut til at det er aktuelt å vidareføra dette som eit fast samarbeid. qsafe Community heradet er godkjent som trygt lokalsamfunn. Arbeidet vart ført vidare i 2006. qheradsstyret har vedteke at skulane skal ha internasjonal kontakt. Arbeidet er så vidt starta opp. Ein skule er inne i prosedyren med kontaktar gjennom Commenius. Årsmeldinga, som er presenter her, er eit utdrag frå sentrale element av aktiviteten i Kvam herad i 2006. Den interne årsmeldinga, som er i elektronisk form, gjev eit fyldigare og meir detaljert bilete av aktivitet innanfor kvar eining. Alle dokument er å finna på www.kvam.no, både på saksarkivet og arkivet til eininga Økonomi og organisasjon. Kultur/Idrett 3 % Komm.helse 5 % Adm. 6 % Barnehage 9 % KOSTRA (KOmmune-STat- RApportering) er eit nasjonalt informasjonssystem som gjev informasjon om kommunal og fylkeskommunal verksemder. Kommunane rapportarer til SSB som utarbeidar desse statistikkane årleg. Heile materialet ligg på www.kostra.no. Dei fyrste KOSTRA-tala for rekneskapsåret vert publisert 15. mars. Reviderte og meir gjennomarbeidde tal vert lagt ut 15. juni. Driftsutgifter 2006 fordelt på KOSTRA-grupper Anna 22 % Skule 23 % PLO 32 % www.kvam.no -

KOSTRA Netto driftsutgifter pr. innbyggjar vil endra seg når følgjande 3 faktorar endrar seg: Reell driftsutgift, prisstigning (nominell utgift) og innbyggjartal. I Kvam sitt tilfelle har vi ein nedgang i folketalet, slik at dersom ikkje driftsutgiftene fylgjer denne nedgangen, vil den stiga pr. innbyggjar. Dette er ein av dei store utfordringane til kommunen. Driftsutgifta kan endra seg som følgje av at drifta er meir effektiv og av at temaet er høgare eller lågare prioritert. Nøkkeltal må difor analyserast nærare og sjåast i samanheng for å finna ut om det er ei positiv eller negativ utvikling for tenesteproduksjonen. Utviklinga seier heller ikkje noko om opplevd kvalitet. Kostra tala viser og at opplevd fattigdom i Kvam er relativ, samanlikna med andre kommunar. Kvam herad er organisert på ein annan måte i høve til fellesfunksjonar enn dei fleste andre kommunar. Dei administrative funksjonane er i stor grad sentralisert og kostnadene vert ikkje fordelt ut på tenesteproduksjonen elles. Det gjer eit litt skeivt bilete av KOSTRA-tema i høve til andre kommunar. Kvam får høgare adm. kostnader og relativt lågare tenesteutgifter. Kva viser overordna KOSTRA-tala for Kvam herad? Stort sett bruker Kvam meir innan dei fleste tenester enn landsgjennomsnitt. Særleg gjeld dette kommunehelse og skule. Unntaket er Pleie og omsorg, der ressursbruken er lågare pr. brukar. Dette fortel noko om interne politiske prioriteringar. 1.2.1 Barnehage Nye avdelingar i Norheimsund og Øystese. Grunna ventelister klarte vi å få til to ekstra avdelingar som gav plass til 40 barn. Prosessen gjekk fort, men til slutt vart begge bygga godkjende. Rett før årsskiftet opna ei ny uteavdelingsgruppa i Tolomarka barnehage i mellombelse brakkebygg. Den framtidige barnehagen i Øystese fekk namnet Busdalen etter staden den skal liggja. Regulering og arkitektarbeid har gått parallelt. Planen er at den skal vera ferdig til 01.08.08. Tal born og plassar. Etter at barnehagesatsane har gått ned, har trongen for heildagsplassar alle dagar auka. Berre Fykse barnehage har tilbod 4 dagar. Barnehagedekninga har gått opp for alle aldersgrupper. Pr. 15. januar var 402 born i barnehage (374 i 2005). Barnehageåret 2005/06 har det vore ventelister for plass i barnehagen. Med nye mellombels avdelingar i Øystese og Norheimsund er ventelista vekke. Barnehagesektoren har ( i lag med skulane) teke i bruk IT-basert administrasjonsprogram. Utvalde KOSTRA-tal Kvam 2006 Kvam 2005 Kommgr. 2006 Norge 2006 Netto driftsutg. pr. innb. i kr., adm., styring og fellesutgifter 3 086 2 979 3 075 3 038 Andel barn 1-5 år med barnehageplass 84,5 76,8 81,3 80,4 Netto driftsutgifter per innbygger 1-5 år i kroner, barnehager 17 138 17 975 11 750 11 593 Netto driftsutgifter pr. innbygger i kroner, 1 922 1 938 1 362 1 294 kommunehelsetjenesten Legeårsverk pr 10 000 innbyggere, kommunehelsetjenesten 10,8 11,9 9,2 8,9 Fysioterapiårsverk per 10 000 innbyggere, 14,0 13,0 9,0 8,8 kommunehelsetjenesten Årsverk av helsepersonell pr. 10000 innbyggere. 0,6 1,0 2,1 1,8 Netto driftsutgifter pr. innbygger i kroner, pleie- og 13 701 12 141 12 615 10 416 omsorgtjenesten Netto driftsutg., pleie og omsorg pr. innbygger 80 år og over 192 092 172 378 227 275 224 940 Netto driftsutg., pleie og omsorg pr. innbygger 67 år og over 79 688 71 115 83 855 80 480 Andel beboere i bolig til pleie- og omsorgsformål 80 år 64,8 66,7 45,6 45,5 Plasser i institusjon i prosent av mottakere av pleie- og 15,6 21,4 17,6 21,3 omsorgstjenester Andelen sosialhjelpsmottakere i forhold til innbyggere 2,7 2,8 2,7 2,8 Netto driftsutgifter til sosialtjenesten pr. innbygger 1 101 1 211 1 166 1 522 Andel barn med barneverntiltak ift. innb. 0-17 år 4,1 4,6 4,1 3,7 Årsgebyr for vannforsyning (gjelder rapporteringsåret+1) 1 654 1 654 2 015 2 138 Årsgebyr for avløpstjenesten (gjelder rapporteringsåret+1) 1 779 1 779 2 799 2 534 Årsgebyr for avfallstjenesten (gjelder rapporteringsåret+1) 1 967 1 967 1 960 1 935 Netto driftsutgifter kultursektoren i prosent av kommunens 4,0 4,3 3,8 4,4 totale netto driftsutgifter Netto driftsutgifter i kr pr. innbygger, samferdsel i alt 782 839 701 544 Lengde kommunale veier og gater i km pr. 1 000 innbygger 12,2 12,0 12,6 8,2 Netto driftsutgifter til grunnskoleundervisning, per innbygger 8 652 8 335 7 941 6 967 Netto driftsutg. til grunnskoleopplæring, per innb. 6-15 år 79 942 75 037 73 183 70 363 Netto driftsut. til skolefritidsordning, per innbygger 6-9 år 2 784 3 501 3 204 2 721 Netto driftsutgifter til kommunale musikk- og kulturskoler, 2 285 1 787 1 858 1 381 per innbygger 6-15 år Timer spesialundervisning i prosent av antall lærertimer 19,3 16,8 15,8 14,3 totalt Elever per kommunal skole 86,0 90,0 150,0 203,0 Antall elever i 1.-3. årstrinn i prosent av antall elever i 8.-10. 78,3 77,4 92,3 96,9 årstrinn Gjennomsnittlig gruppestørrelse, 1.til 7.årstrinn 10,8 11,6 12,2 13,5 Gjennomsnittlig gruppestørrelse, 8.til 10.årstrinn 13,6 13,3 14,2 15,2 1.2.2 Skulen. Kvammaskulen 2007 Oppfølgjinga av vedtaket frå mars 05 har ein organisert i prosjektet Kvammaskulen 2007. Det har vore mykje diskusjon og skriving om prosjektet. I stor grad har det vore ein debatt om felles ungdomsskule for Norheimsund Øystese og ny skule Strandebarm skule ved Idrettsparken på Tangerås. Kunnskapsløftet Heradsstyret vedtok i september plan for kompetanseutvikling ved skulane i heradet. Skulane har arbeidd med lokale læreplanar, tilpassa opplæring, IT (It's learning) og tema i grenselandet mellom Kunnskapsløftet og Kvammaskulen 2007. Grunnskule. Rammene for undervisningstimetalet skuleåret 2006/07 er på same nivå som året før. Timetalet oppå basis (timar til deling, tilpassa opplæring og spesialundervisning i høve til timetalet klassen skal ha) er 41,5 %. Heradsstyret har som mål ( skulebruksplanen) å liggja på 47%. Dette måltalet er heilt ut fastsett lokalt og er ikkje knytt til sentralt regelverk. Kvam er med i skulevurderingsystemet til Hardanger-Voss kompetanseregion. Skulebruksplanen vart vedteken i mars 2005. Planen omhandlar kva innhald og kvalitet skulen skal ha i Kvam. Vedtaket inneber at frå august 2009 skal Kvam ha 6 grunnskular. Elevtal. Tendensen for elevtalsutviklinga er som før. Tabellane under viser elevtal i 06/07 og elevtalsutvikling i åra frametter. SFO: Inneverande skuleår er det SFOtilbod på Innstranda, i Norheimsund og i Øystese. Vaksenopplæringa: Vaksenopplæringa er delt inn i to avdelingar, spesialpedagogisk avdeling og framandspråkleg avdeling. Elevtalet har vore stabilt samanlikna med tidlegare år. Kulturskulen. Kulturskulen har hatt høg aktivitet. Elevtalet har auka med 70 frå sist år til 456 elevar. Skulen har profilert sin eigen aktivitet og Kvam som kulturkommune på ein god måte. Ved skulane er elevtalet slik i 2006/07 tala henta frå GSI Barnetrinn Ungdomstrinn Sum 1. år 2. år 3. år 4. år 5. år 6. år 7. år Barnetrinn 8. år 9. år 10. år Ungdoms -trinne Sum 1-10 Gutter 48 48 45 48 58 58 63 368 73 67 69 209 577 Jenter 60 46 49 67 43 61 52 378 60 61 48 169 547 I alt 108 94 94 115 101 119 115 746 133 128 117 378 1124 - www.kvam.no

1.2.3 Pleie- og omsorgstenesta Pleie- og omsorgstenesta har i 2006 hatt størst auke i tal på brukarar over 85 år og yngre 0-17 år, fordelt på 429 i heimetenesta og 75 i institusjon. Tal mottakarar i heimetenesta som mottek hjelp meir enn 35,5 t/v har auka frå 12 til 18. Samla var det 504 ( 469 i 2005) brukarar i pleie- og omsorgstenesta. Tenesta vert drive i samsvar med serviceerklæringane. Ombygd Toloheimen vart teken i bruk 18. februar. 2006. Med dette har Kvam nådd måla i handlingsplanen for eldreomsorga. Vi har ein nettoauke på 23 institusjons- og omsorgsbustader med 75 sjukeheimsrom, 100 omsorgsbustader og 55 trygdebustader for eldre. Målet om å nytta like mykje ressursar i institusjons- og heimetenestene er nådd. Sjukeheimsplassane vert no berre nytta til rehabilitering, korttid, avlastning, og omsorg for demente og alvorleg sjuke. Omsorgsbustader gjev gode bu- og omsorgstilbod (også heildøgnstilbod) og trygdebustadane er tilrettelagde for eldre som treng funksjonelle bustader og heimetenester. 1.2.4 Barnevern Barnevernet var fram til 2006 deltakar i KS sitt Effektiviseringsnettverk, og er no med i eit nytt og utvida KS-nettverk. Fokus har vore å arbeida med dei rette sakene, og avklara ansvar og oppgåver mot sosial og pleie- og omsorgstenesta. Dessutan har fokus vore å gje fleire barn hjelpetiltak i eigen heim framfor omsorgstiltak. Samarbeidet med Kvam-Voss familiesenter har utvikla seg godt ( 2006 er det 2. året i 3 års-prosjektperioden). Ved årsslutt var det 74 born som tok imot hjelp 4 av desse er i omsorgstiltak. Bemanninga er stabil. Heradsstyret fekk ved 1. tertialrapport ei særskilt tilbakemelding om dei tiltak som var sett i verk og hadde gjeve god verknad, m.a. med færre born under omsorg. Fylkesmannen førte tilsyn med barnevernet i desember 2006. Registert avvik var at det var gjennomført berre 2 av 4 pålagde tilsyn med fosterheimane. 1.2.5 Sosialtenesta Sosialtenesta har også dette året hatt fokus på den lokale etableringa av NAV (Nasjonal arbeids- og velferdskontor) og oppstartsdato er sett til 1. oktober. 07. Tenesta har også teke del i KS-Effektiviseringsnettverket. Resultatet viser at Kvam herad har ei god teneste, men arbeider med ulike forbetringspunkt. Det er ein liten nedgang i talet sosialhjelpsmottakarar. Det har lukkast å skaffa fleire støttekontaktar, men framleis er det rekrutteringsvanskar. Det er vanskeleg å skaffa tilrettelagde bustad- og fritidstilbod for rusbrukarar, og tenesta har spesielt fokus på å betra oppfølginga av desse personane. 1.2.6 Kommunehelse Innbyggjarane får utført tenestene i samsvar med service-erklæringane og det er få (2) klager på helsetenesta. Det er litt ventetid både på legekontora og fysioterapi-institutta. Personellet er framleis stabilt, det er difor god kontinuitet for brukarane. Legevaktsordning har hatt auka tal brukarar (totalt 4.500) og legane prioriterer også akutthjelp på dagtid. Sentrale føringar peikar på trong for auka legeressurs i sjukeheimane. Talet nyfødde i 2006 er 67 (102 i 2005). Førebyggjande tiltak er prioritert, m.a. har helsestasjon for unge 160 brukarar. Fysioterapeutane gjev gruppetrening for ulike pasientgrupper. Eit godt samarbeid med spesialisthelsetenesta (særleg Voss sjukehus) har medført auka poliklinisk tilbod i Kvam. Gjennom opptrappingsplanen for psykisk helsevern er fleire flytta ut frå institusjonar til kommunale butilbod. Nytt aktivitetstilbod er under planlegging. 1.2.7 Kommunale vegar Kvam har om lag 110 km kommunal veg, der 90 % har fast dekke. Målet for 2006 var: 1. Å oppretthalda / føra vidare driftog kvalitetsnivå som 2005 utan kostnadsauke. 2. Fremja sak om det kommunale vegnettet gjennomgang og vurdering av omfang evt. overføring til private. Både 2005 og 2006 hadde ekstremt mykje nedbør med uventa hendingar som ras/rasfare, flaum osv. Driftskostnaden er difor høgare enn budsjettert. Det har ikkje vore kapasitet i eininga til å fremja sak om det kommunale vegnettet. Asfalteringsprogrammet er gjennomført i samsvar med plan, men det er framleis er eit stykke att før ønskt fornyingstakt på om lag 15 år er nådd. 1.2.8 VAR-området Avlaup Kommunedelplan for avløp 2006 2014 vart vedteken i 2006. Planen har 25 prioriterte tiltak i perioden og er retningsgjevande for arbeidet innan tenesteområdet. Kvam herad sine tekniske anlegg er 60 km, avlaupsleidningar, 19 pumpestasjonar, 2 silanlegg og 5 slamskiljarar. Vassforsyning Kvam-, Strandebarm- og Kvamskogen vassverk er kommunale. Overtaking av Oma vassverk vart vedteke i 2006, det praktiske arbeidet starta i 2006 og er forventa ferdig 1. halvår 2007. Oma vert då integrert i Strandebarm vassverk. Overtaking av VA -anlegga i Ålvik fekk nokre ekstromgangar i 2006. Det formelle er no løyst og vi er klare for vidare planlegging. 1.2.9 Kultur og næring Kultur Dei 340 frivillige lag og organisasjonane i Kvam er ein bærebjelke i det lokale kulturlivet. Kvam vart kåra til årets kulturkommune i Hordaland 2006 og gjekk vidare i til landsfinalen, der vi var mellom dei nominerte. I november vart det arrangert konferanse Kvam i kultur og opplevingsøkonomien v/flemming Madsen. Konferansen gav inspirasjon til oppfølging og vidare arbeid. Innan idrett har Kvam ein anleggssituasjon som er god for fotball, friidrett, ski og hallidrett. Nye anlegg i 2006: Banen i Øystese omarbeidd til krøllgrasbane, etter lokalt initiativ. Kvam kino hadde 5746 vitjande gjester i 2006, ein auke på over 10 % frå 2005. Det var 155 framsyningar,- fordelt på 62 titlar. Tilbodet om billettar på nettet er positivt motteke av kvemmingane. Kvam bygdemuseum og Ingebrigt Vik Museum vart i 2006 ein del av det konsoliderte Hardanger Museum. Eit oppgradert og utvida Ingebrigt Vik Museum opna i juni. Museet vert no drive i nært samarbeid med kunsthuset Kabuso. Næring Førstelineprosjektet, der Kvam var ein av deltakarane, vart avslutta i 2006. Kommunen har og vore aktiv i arbeidet med elevbedrifter i ungdomsskulen. Det er vart registrert 91 nye foretak i 2005 og 97 i 2006, ein oppgang på bortimot 7%. Kvam herad hadde som mål å få godkjent etablering av SIVA næringshage i 2006.Diverre lukkast vi ikkje, men er oppfordra til å søkja på nytt i 2007. I juni vart Ålvik utvalet oppnemnd for å arbeida med omstilling i samband med flyttinga av Elkem Bjølvefossen til Island. For å få best mogeleg grep om dette arbeidet er det oppretta eit kommunalt foretak Ålvik Vekst. Kvam har fått eit godt omdøme blant båtfolket, noko gjestehamna i Norheimsund skal ha æra for. Kommunen har arbeidd målretta med å få etablera eigen gjestekai i Botnen. Arbeidet er no i hamn og det gjev nye moglegheiter for dei som ynskjer å oppleva landskapet i Fyksesundet frå fjorden. Fyksesund landskapspark vart etablert i 2006. Fylkesmannen reknar dette som det beste prosjektet i Hordaland. Føremålet er å nytta dei unike kulturog naturlandskapsverdiane i og rundt sundet til næringsutvikling for grunneigarane, basert på opplevingar og aktivitetar for tilreisande gjester frå inn og utland. Kvam herad har vore representert i førearbeidet til Hardanger kunstskule, og oppretta med verknad frå 2007 tre etablerarstipend á kr 50.000, - til kunstnarar som vil etablera seg i kommunen. Kvam herad og Kvam næringsråd gjennomførte i oktober eit reiselivsseminar, der mellom anna reiselivsanalyse for Kvam vart presentert. Analysen peika på dei moglegheitene som er i kommunen. Næringsutvikling i landbruket Bygdeutviklingsmidlar frå Innovasjon Noreg er viktig verkemiddel for næringsutvikling innan landbruket. År Tilskot Lån 2006 1 335 515 586 000 2005 1 800 625 6 475 000 2004 1 781 407 695 600 2003 2 368 725 2 500 000 2002 1 857 400 1 165 000 2001 1 648 700 5 313 000 BU-midlar løyvde til landbruket i Kvam i perioden 2001-2006 Tabellen viser BU midlar løyvd til Kvam i perioden 2001-2006. 2003 var eit "toppår" i denne samanheng. Nedgangen i 2006 kan ha samanheng med ein generell redusert vilje til investering innan landbruket. Svinginga kan også vera tilfeldig, vi kjenner til eit par større prosjekt som er utsette til 2007. Generelt er det stor etterspurnad etter desse midlane. www.kvam.no -

1.2.10 Plan- og oppmåling Kvam herad har som mål at ein ved god planlegging skal leggja til rette for vekst i kommunen. Trass gode planar er trenden nedgang i folketalet, pr 01.01.07 var det 8230 innbyggjarar i Kvam, ein nedgang på 76 personar i frå 01.01.06. 1.3 Brukarar Kommuneplanen sin arealdel for perioden 2006 2014 var vedteken den 13.06.2006. Andre viktige planar i 2006 : Reguleringsplan for Norheimsund sentrum, Haldeplassen - Kaldestad. Ny kommunedelplan for idrett- og friluftsliv Arbeidet med ny kommmunedelplan for Kvamskogen har diverre teke lengre tid enn forventa, og vart ikkje klar for høyring og offentleg ettersyn i 2006. Totalt vart det i 2006 vart vedteke 11 ulike reguleringsplanar og reguleringsendringar Av 17 søknader om tiltak i strandsona, godkjende kommunen berre 5. To av dei godkjende tiltaka var i samsvar med godkjent plan. 12 søknader vart avslått. Kvam herad førte tilsyn med 13 prosjekt i fjor. Generelle funn er at føretaka har system for eigenkontroll. For å nå regjeringa sitt mål om tilsyn, må heradet føra 50 gonger så ofte tilsyn som i 2006. Geodata Bygg- og anleggsaktiviteten i kommunen er framleis stor Det vart i 2006 utført 220 kart- og delingsforretningar i samsvar med serviceerklæringa. Inntektene knytt til Kartog oppmåling vart 109,5 % av mål sett i budsjettet. Det var formidla sal av 7 kommunale bustadtomter og 2 industritomter i 2006. Ved årsskiftet er det ledig 38 bustadtomter (kommunale/private) i Øystese og Norheimsund, samla i heile Kvam er talet på 56 ledige bustadtomter Det er om lag 10 da ledig industriareal i Øystese- og Norheimsundsområdet. I resten av Kvam er det 18720 m 2 ledig industriareal. Kvam forvaltar samla eit digitalt leidningsnettverk på 386,5 km / 6671 VA-punkt/ 1108 VA-vedlegg (skisser, bilete). Samanlikna med talet i fjor har avdelinga kartlagt 70 km VA-leidning, som ei auke på 18 %. 6 - www.kvam.no 1.3.1 Informasjon Kvam herad er ein open organisasjon, der innbyggjarane/brukarane på ein enkel måte kan få tilgang på offentleg informasjon og dokumentasjon. Tal brukarar Unik døgnbruk av www.kvam.no 1200 1000 800 600 400 200 0 2004 2005 2006 Juli November Heile året Auka bruk av www.kvam.no, og positive tilbakemeldingar er ein indikasjon på at tenesta fungerer for brukarane. Kundemottaket i rådhuset og i biblioteka er og lagt til rette med vekt på at brukarane skal kjenna seg velkomne og få den informasjon dei har behov for. Digitale kommunikasjonskanalar er eit av våre viktigaste verkty i kommunikasjon med innbyggjarar og tilsette, enten via spesialportalar som Lagsportalen, skule/barnehagesider, Intranett og kartsider eller via hovudsida vår www.kvam.no. Ved norge.no si rangering av nettstader var kvam. no 4. beste kommune når det gjeld innhald, men kom samla på 40. plass. I Hordaland var vi samla den 3.beste kommunen. Å hevda seg på nasjonalt plan er ressurskrevjande, men motiverande. Målet er å gjera ei ny teneste interaktivt tilgjengeleg kvart år, i 2006 vart søknad om barnehageplass opna. Alle søknader kjem no elektronisk. Utvikla biblioteka til offentlege informasjonssentra og møteplassar. (strategi 27.3) Bibliotektenestene er under stadig utvikling, og vi ser at biblioteka har etablert seg som ny informasjonsarena og møteplass for mange. Dette er med på å byggje opp om det strategiske målet Gode levevilkår med spennande og varierte tilbod og viktige steg på vegen mot målet om 24- timars kommunen. Statistikk over utlån: Utlånet av bøker og andre media i Kvam var i 2006 på om lag 7,6 per innbyggjar. Til samanlikning var landsgjennomsnittet i 2005 på 5,41. Utlånet ved biblioteket i Norheimsund har no stabilisert seg. * Hovudbiblioteket i Norheimsund har laurdagsope + ope heile sommaren. Totalt utlån 2005 2006 Ope pr. veke Norheimsund * 35 368 32 395 36 t Strandebarm 8 556 7 242 8,5 t Øystese 13 368 14 533 25 t Ålvik 2 700 3 549 6 t Bokbussen 4 712 5 827 KVAM 64 704 63 546

Brukardialog Brukarane har siste åra vore sentralt plassert i Kvam herad sitt organisasjonskart. Service-erklæringane vert systematisk oppdatert og det vert nytta brukarundersøkingar, brukarpanel og annan brukardialog / kurs og konferansar for å kartleggja om vi utfører tenestene slik forventningane er, og for å setja i verk eventuelle tiltak. Siste 2 åra har alle brukarorganisasjonane 2 gonger i året vore invitert til fellesmøte. Målet er å koma med innspel til forbetringar og tiltak som kan betra tilhøva for personar med funksjonshemmingar eller med diagnostiserte sjukdomar. Brukardialog skjer elles i dagleg kontakt mellom brukarane og tilsette, og gjennom kontakt med representantar frå kultur- og næringslivet og gjennom lovpålagde organ som FAU i barnehage og skule. I 2006 har vi førebudd etablering av nytt sentralt plassert biblioteket også i Ålvik. Elevundersøkinga Skulane må delta i Elevundersøkinga (tidlegare kalla Elevinspektørene) for elevane på 7. og 10. trinnet. Resultatet av dei finn ein på www.skoleporten.no - og resultatet frå vår 2006 vart slik: Ein merkar seg at tendensane går igjen i Kvam og nasjonalt. Dette er tredje året vi har resultat frå Elevundersøkinga. Beste resultat har ein på trivsel og mobbing, svakast skårer vi på elevmedverknad og fysisk læringsmiljø. Elevane har svart på spørsmåla i tida februar til og med april. Generelt har ikkje resultatet endra seg særleg desse åra med elevundersøkingane. 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Elevundersøking våren 2006-7. og 10. klasse Trivsel Mobbing Arbeidsmiljø Arbeidsplaner og læreplanmål Elevråd Kvam 7. tr. Nasjonalt 7. tr. Kvam 10. tr. Nasjonalt 10. tr. Elevmedvirkning Kvam herad tek del i Kommunens Sentralforbund sitt Effektiviseringsnettverk, som har utvikla standardiserte brukarundersøkingar for ulike kommunale tenester, og med høve for kommunane til å samanlikna seg med kvarandre, læra av kvarandre og setja i verk ulike forbetringstiltak i desse tenestene for å oppnå betre resultat ved neste undersøking. Den årlege brukarundersøkinga som gjeld matomsorga i pleie- og omsorgstenesta vart gjennomført våren 2006. Denne har vore gjennomført i tillegg til tilbakemeldingar frå det faste brukarpanelet. Resultata er gode, og dei har betra seg år for år. Elevenes motivasjon Motiverende lærere Fysisk læringsmiljø Eksamensresultat Eksamensresultatet finn ein og på www.skoleporten.no og resultata frå våren 2006 ser du under her. Desse viser at elevane i Kvam i snitt skårer høgare eller likt med landsgjennomsnittet. Fram t.o.m. våren 2005 kom elevane ved ein skule opp til eksamen i samme faget. Frå våren 2006 kom gruppene/klassane opp i ulike fag dette for at det skal vera lettare å organisera bruken av datamaskinene under eksamen. Dette gjer at skulane får fleire eksamensdagar. Karakterar 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Eksamensresultat vår 2006 Hovedmål Sidemål Matematikk Engelsk Kvam herad Hordaland Nasjonalt Foreldreundersøking i skulen i Kvam Våren 2006 gjennomførte vi ei foreldreundersøking som Utdanningsdirektoratet administrerer. Tendensen i svara frå foreldra i Kvam går att i svara nasjonalt. Foreldra gjev positiv tilbakemelding om: - at dei ser på skulegangen som viktig og dei hjelper barnet i skulearbeidet - at foreldresamtalen/utviklingssamtalen fungerer godt - at dei vert møtt på ein god måte når dei tek kontakt med skule Foreldra gjev negativ tilbakemelding på: - standarden på skulebygg - mange foreldre melder at dei ikkje er nøgde med standard på lærebøker/ undervisningsmateriell og heller ikkje nøgde med skulen sine uteareal - mange foreldre er ikkje nøgde med den digitale kompetansen eleven har utvikla på skulen - mange foreldre melder at dei har liten innverknad på område som går på innhaldet i undervisninga og undervisningsopplegg www.kvam.no -

1.4 Medarbeidarar Plan for strategisk kompetanseutvikling vart utarbeidd 2006. Den omtalar kompetansebehov og rekrutteringsbehov 15 år framover. Planen er bygd på vedteken Kommuneplan, strategikartet i Balansert målstyring og Personalpolitisk handlingsplan. Personalpolitisk handlingsplan vektlegg normstyring framfor rigide reglar, og inneheld etisk plattform for tilsette. Slik personalpolitikk krev bevisste leiarar og motiverte medarbeidarar, m.a. er det viktig å drøfta kva kjerneverdiane engasjement, kompetanse, integritet og samspel inneber i dagleg arbeid. Kvam har etablert god dialog med dei tilsette og deira organisasjonar. I desember vart det gjennomført KS si leiaropplæring om Medarbeidarskap, der den einskilde medarbeidar vert ansvar til å ta ansvar. Slik kompetanseheving gjev gode rammer for ein moderne og fleksibel personalpolitikk. Fokus på nedbemanning har også prega 2006. Omstillingsavtalen med fagorganisasjonane har vore lagt til grunn for arbeidet i den sentrale partssamansette stillingsvurderingsgruppa. Alle stillingsbehov har vore vurdert. Arbeidet har vore prega av felles forståing av måla og ein god dialog. Personalfesten i Øystesehallen i desember samla nær 400 tilsette. 14 tilsette med 25 års tenestetid vart spesielt heidra med den kommunale gåva, eit hovold, som symbolet våre evne til samhald, halda ut og til å ta eit tak. 1.4.1 Medarbeidarundersøking Det har ikkje vore gjennomført nye medarbeidarundersøkingar i 2006. (Pleie og omsorg gjennomfører sin i febr. 2007). Kvam herad si medarbeidarundersøking byggjer på den som er utvikla gjennom KS sitt effektiviseringsnettverk, der vi også har teke del i 2006. Vi tek sikte på kartlegging kvart 2. år. Sosial og barnevern hadde undersøking på slutten av 2005. Resultata i undersøkingane er grunnlag for ulike tiltak, men alle undersøkingane som har vore gjennomført viser først og fremst ønskje om forbetring i høve til for stort tidspress. Sett bort frå dette gjev medarbeidarundersøkingane gode tilbakemeldingar. 1.4.2 Helse, miljø og sikkerhet (HMS) Kvam har utvikla eit godt (elektronisk ) system for det systematiske Helse-, Miljø og sikkerhetsarbeidet. Trygdeetatens arbeidslivssenter og Ytre Hardanger Bedriftshelseteneste (YHB) er samarbeidspartar i individuelle og organisatoriske tiltak for å oppnå målsetjingane i avtalen om Inkluderande Arbeidsliv (IA). Eit aukande behov for å tilretteleggja arbeidsplassar for personar med helseplager eller redusert arbeidsevne 12,00 % 10,00 % 8,00 % 6,00 % 4,00 % 2,00 % 0,00 % er eit ressurskrevjande arbeid for leiarar og ei utfordring for det totale arbeidsmiljøet. Kommunen har no ein rammeavtale med YHB som omfattar heile organisasjonen og ikkje berre innan dei tenestene der vi har innmelde medlemer. Sjukefråvær: Prosentvis fråvær Sjukefråværet har auka med 0,3 % i 2006 samanlikna med 2005. Gjennomsnittleg sjukefråvær var i 2006 8,2% mot 7,9% i 2005. Både i 2005 og 2006 er det nedgang på slutten av året. Høgare sjukefråvær tidleg på året har vanlegvis samanheng med årlege influensa-utbrot. Truleg er det innføring av IA-avtalen og systematisk arbeid som gjer at vi ikkje har fått auke frå 2004, slik den generelle tendensen i arbeidslivet elles viser. I Kvam er målsetjinga lågast mogleg fråvær utan å talfesta det, samt fokus på tiltak for å få til auka nærvær framfor fokus på fråvær. Barnehage og Pleie og omsorg ligg Sjukefråvær: Prosentvis fråvær 8,18 % 2004 2005 2006 06-snitt Jan. Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Des framleis høgaste, barnehage hadde ein liten nedgang, medan pleie- og omsorg ein oppgang. 1.4.3 Ytre miljø Kommunen har utvikla gode system for sikker vassforsyning og avløp. 2006 vart avløpsplanen revidert. Kommunen er nøgd med renovasjonsavtalen med BIR. Gjennom reinseverk (VA) og kjeldesortering freistar Kvam herad å ureina det ytre miljø minst mogeleg. Renovering av bygg innan pleie- og omsorg er gjennomført og i skulebruksplanen er det vedteke renovering av dei skulane som skal drivast etter strukturendringa. 25-års jubilantar - www.kvam.no Foto: Lauritz Eide

1.5 Sakshandsaming og IKT 1.5.1 Sakshandsaming Kjerneverdiane (kompetanse, engasjement, integritet og samspel), skal avspegla vårt møte med brukarane, anten det er i direkte kontakt eller gjenom skriftleg sakshandsaming. I tillegg til fagkompetanse krev god sakshandsaming dialog og koordinering internt i organisasjonen og med brukar/innbyggjar, politikar næringsliv og andre offentlege etatar. Kvam har høg produksjon av saker og heller få klagesaker. Vi har som mål at sakshandsaminga skal vera løysingsorientert innan dei rammer lovverket set, og at vi i prosessen skal ha ein positiv dialog med søkjarane. Statistikk over Inn- og utgåande brev 1995 2006 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 11150 1995 Registrerte I/U-dokument 1995-2006 12000 1996 14000 1997 15720 1998 18758 1999 22175 2000 24517 2001 25772 2002 27888 2003 29300 2004 30600 2005 30900 2006 Politiske møte og saker 2004 2006 Aktivitet politiske møter 2004-2006 2004 2005 2006 Nr Organ Møte Saker Møte Saker Møte Saker 1 Heradsstyre 10 2 Formannskap 19 3 Eldreråd 11 4 Adm.utval 10 5 AMU 5 6 Klagenemd 0 140 11 119 11 133 255 17 211 15 189 25 10 32 11 43 19 2 6 3 5 10 3 6 3 5 0 0 0 2 3 Politiske arb.grp: 41 18 12 Tema-og arbeidsmøte 12 5 1 Samla 108 449 66 374 58 378 Møteaktiviteten i dei politiske organ er stabil over år. Bruk av politiske arbeidsgrupper er varierande og aktiviteten i 2006 er redusert til under 1/3 i høve til 2004, som var første året med ordninga.. I tillegg til reine politiske arbeidsgrupper, er det og prøvt ut administrative prosjektgrupper med politisk deltaking. ( Kvammaskulen 2007, NAV i Kvam og Kommunedelplan for avløp) Evaluering av den politiske organiseringa konkluderte med å oppretthalda den politiske organiseringa med bruk av tidsavgrensa arbeidsgrupper. I tillegg vart det vedteke å avvikla Viltnemnda frå og med neste valperiode Dokumentmengd er ein av indikatorane på aktivitet i organisasjonen. Statistikken for 2006 viser liten auke. I 2006 vart 30.900 dokument registrert, ein vekst på 300 dokument frå 2005. Saker etter plan- og bygningslova 2000 2006 Talet på saker etter plan- og bygningslova viser ein stabil vekst i frå tusenårsskiftet og fram til i dag. 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Saker etter plan- og bygningslova Meldingsaker R.plansaker Frådelingsaker Byggesaker 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Kvam herad mottok totalt 835 søknader om tiltak etter plan- og bygningslova i 2006. Av desse var 122 meldingssaker og 264 frådelingssaker. Sakshandsamingstida for søknader, med lovpålagt behandlingsfrist på 12 veker, var om lag 10 veker. Kvam herad mottok i alt 247 saker på Kvamskogen i 2006. Av desse var 107 delingssaker, 16 saker galdt tilknyting til offentleg vass- og avlaupsanlegg og 124 byggjesaker Klagesaker etter Plan- og bygningslova og 2000-2006 Talet på klagesaker auka i 2006. og dei fleste er relatert til Kvamskogen 60 % av alle klagesakene vart fremja av Fylkesmannen i Hordaland. 25 20 15 10 5 0 Klagesaker etter plan- og bygningslova Klagesaker i alt Klager på byggesaker Klager på delingsaker Klager på plansaker 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1.5.2 Informasjons- og kommunikasjonsteknologi I Kommuneplanen er Kvam som IKT-kommune eit tema. Hovudmålet er å: Leggja til rette for å byggja ut eit tenleg høgfartssamband for næringsliv, innbyggjarar og det offentlege i Kvam. Kvam herad skal leggja til rette for at teknologiverksemder vil etablera seg i Kvam. Teknisk utrustning av data-nettverk i heradet pr. 31.12.06. - Ca 750 datamaskiner knytt i nettverk av desse ca 400 elevmaskiner - Ca 150 nettverkseiningar - Ca 45 servere - Ca 100 printerar - Ca 47 hus og bygg tilknytt breiband. - Ip telefoni med ca 500 brukarar. Det vart kjøpt inn 230 Datamaskiner til skulane i 2006. Dei aller fleste gjekk til utbytting av gamalt matriale. Nytt av året er større innkjøp av bærbare maskiner. Prosjekt. 1. Kvammaskulen 2007 - IKT. Det store IT- prosjektet i skulen vart starta opp i 2005 og held fram i 2006. Prosjektet er planlagt ferdig våren 2007 Prosjektet er 3-delt og dekkar administrasjon av elevar, pedagogiske hjelpemiddel på internett, og pc-administrasjon på elevnettet. Skuleprosjektet er eit samarbeid mellom Kvinnherad kommune og Kvam herad, og omfattar både barnehage og skule. 2. Starta opp turnusprogram for helse-sektoren. Målet er å effektivisera bruk av personalressursar og skapa meir fleksibel organisasjon. Arbeidet er ikkje starta opp. 3. Utarbeida ein IKT-plan. Utkaste til plan frå IKT er ferdig, pga. bytte av rådmann er ikkje planen lag fram. 4. Samspel : eit prosjekt som tek sikte på å samkjøyra ressursar (fagsystem osb ) internt og eksternt. Prosjektet er tenkt å gå til 2012. Delprosjekt - Lønnslipp på epost. - Forenkla innlogging. Planlegging starta 06. Vert truleg realisert 07. - Min side tilpassingar til nettsidene. Planlegging starta 06. 5. VA overvaking. IKT har saman med Teknisk eining og bygg vedlikehald vore med å sett i gong eit felles prosjekt for overvaking av bygg, vatn og avlaup i heradet. 6. Telefoni løysingar. Ny avtale om innkjøp og trafikk er inngått med Telenor i samarbeid med 26 andre kommunar i Hordaland / Haugaland. www.kvam.no -

T: 56553000 F: 56553001 E: postmottak@kvam.kommune.no Kvam herad Årsrekneskap 2006 www.kvam.no

2 Årsrekneskap 2006 Årsrekneskapen for 2006 er sett opp i samsvar med kommunale rekneskapsforskrifter. 2.1 Økonomisk driftsoversikt Kommentar til tabell: I = L23 (D) + L34 (G) + L35 (motpost avskrivingar) Brutto driftsresultat (LN23) Driftsinntektene er 449,4 mill kr. dvs.. 21,3 mill.kr høgare enn budsjettert, medan utgiftene er 439,6 mill kr. dvs. 1,1 mill.kr høgare enn budsjettert. Totalt gjev dette eit brutto driftsresultat er 9,7 mill.kr og 20,2 mill.kr betre enn budsjettert, eller 11,6 mill.kr betre enn i fjor. I høve til 2005 har inntektene auka med på 26,7 mill.kr, medan utgiftene, eksl. avskriving, er auka med 23,1 mill.kr. Avskrivingar på anleggsmiddel har auka med 2,7 mill.kr, som er ein effekt av dei store investeringane som kommunen har gjort dei siste åra. Det største avviket i driftsutgiftene i 2006 (2,2 mill.kr) finn vi under sosiale utgifter. I hovudsak skuldast dette utgiftsført premieavvik på pensjonsordningane til kommunen (5,2 mill.kr Lønsutgiftene har auka med 13,2 mill. kr. Dvs. ein auke på 5,7% Lønsbudsjettet viser at vi har brukt 99,7% av budsjettert. Budsjettavvik er forklara nedanfor. DRIFTSINNTEKTER (LN03-LN12) Brukarbetaling (LN03) Meirinntekt 0,7 mill kr. Brukarbetaling for Kvam kunstskule vart 0,4 mill kr. større enn budsjettert og for pleie- og omsorgstenesta 0,5 mill kr. For kommunehelsetenesta er brukarbetalinga 0,2 mil kr. mindre enn budsjettert. Elles er det ein del mindre vesentlege reduksjonar i ulike einingar, til saman 0,1 mill.kr. Andre sals- og leigeinntekter (LN04) Meirinntekter 4,1 mill kr. For tilknyting vatn/avløp og renovasjon er inntektene høgare enn budsjett, hhv. 1,9 mill.kr og 0,6 mill.kr. Leigeinntekter for idrettshallen i Øystese var 0, 7 mill kr høgare enn budsjettert, pga. etterbetaling frå fylket. Salsinntektene innanfor pleie- og omsorg vart 0,3 mill kr. høgare enn budsjettert. Planavdelinga hadde 0,3 mill kr. høgare. Elles er det meirinntektene på 0,1 mill.kr som er jamt fordelt. Overføring med krav til motyting (LN05) Meirinntekt 3,9 mill.kr. Dei fleste avvik i inntekt er knytt til øyremerkte eller klientorienterte tiltak. Det ofte vanskeleg å budsjetterta, men inntekter og utgifter varierer som oftast i takt. LN03 Brukarbetalingar 17 798 17 059 18 189 20 367 740 LN04 Andre sals- og leigeinntekter 40 983 36 925 35 764 35 307 4 058 LN05 Overføringar med krav til motyting 70 762 66 859 75 085 85 308 3 902 LN06 Rammetilskot frå staten 113 959 119 038 117 508 105 298-5 079 LN07 Andre statlege overføringar 22 255 22 095 20 632 19 076 160 LN08 Andre overføringar 8 406 7 546 8 851 7 636 860 LN09 Skatt på inntekt og formue 162 215 146 383 147 913 139 518 15 832 LN10 Eigendomsskatt 9 462 9 100 9 100 7 093 362 LN11 Andre direkte og indirekte skattar 3 527 3 060 2 950 3 110 467 LN12 Sum driftsinntekter B 449 367 428 065 435 992 422 715 21 303 DRIFTSUTGIFTER LN14 Lønsutgifter 245 080 245 889 242 567 231 890 809 LN15 Sosiale utgifter 61 315 59 133 63 765 55 856-2 183 LN16 Kjøp av varer/tenester som inngår i komm tenesteprod. 60 554 59 305 56 083 59 034-1 249 LN17 Kjøp av tenester som erstatter komm tjenesteproduksjon 18 724 18 334 15 653 16 758-390 LN18 Overføringar 36 963 38 164 34 661 36 011 1 200 LN19 Avskrivingar 18 035 18 542 18 542 15 386 508 LN20 Fordelte utgifter -1 028-793 -896-836 235 LN21 Sum driftsutgifter C 439 643 438 574 430 376 414 099-1 070 LN23 BRUTTO DRIFTSRESULTAT D=B-C 9 724-10 509 5 617 8 616 20 233 EKSTERNE FINANSTRANSAKSJONER LN25 Renteinntekter, utbytte og eigaruttak 24 030 20 249 14 569 21 199 3 781 LN26 Mottekne avdrag på lån 205 45 25 107 160 LN27 Sum eksterne finansinntekter E 24 235 20 294 14 594 21 306 3 941 LN29 Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter 15 042 13 210 13 810 12 530-1 832 LN30 Avdragsutgifter 15 298 15 000 15 000 15 205-298 LN31 Utlån 26 13 10 698-13 LN32 Sum eksterne finansutgifter F 30 366 28 223 28 820 28 433-2 143 LN34 Resultat eksterne finansieringstransaksjoner Det er 0,4 mill.kr som er knytt til prosjekt, og vert kommentert i eige kapittel. Konto 17000 Øyremerkte tilskot frå staten viser ei meirinntekt på 2,3 mill kr. Det er knytt til; barnehage (0,7 mill kr), kommunehelse (0,4 mill kr.), grunnskule (0,4 mill kr), vaksenopplæring (0,6) og landbruk (0,3 mill kr) diverse (0,1 mill kr mindre). Konto 17005 Trygderefusjonar og Konto 17009 Andre refusjonar frå staten meirinntekt 0,5 mill. Det meste gjeld Kommunehelsetenesta. Konto 17100 Sjukelønsrefusjon frå folketrygda og Konto 17101 Refusjon fødselspengar meirinntekt 0,7 mill. Konto 172* MVA-kompensasjon, meirinntekt 0,3 mill. Konto 17500 Refusjon frå andre kommunar, mindreinntekt 0,4 mill kr. Det er 1,0 mill kr. mindre i inntekt på skule, 0,4 mill kr. i meirinntekt på Pleie og omsorg og anna 0,2 mill kr. Rammetilskot frå staten (LN06) mindreinntekt 5,1 mill kr. Det er ei kopling mellom den inntektsutjamnande delen av rammetilskotet og skatteinntektene. Reduksjonen kjem som fylgje av ein høgare skatteinngang i Kvam enn resten av landet. Andre statlege overføringar (LN07) Meirinntekt 0,2 mill kr. Det gjeld høgare tilskot frå Husbanken på 0,2 mill kr G=E-F -6 130-7 929-14 226-7 126 1 799 LN35 Motpost avskrivingar 18 035 18 542 18 542 15 386-508 LN36 NETTO DRIFTSRESULTAT I 21 628 104 9 933 16 876 21 524 AVSETNINGAR LN38 Bruk av tidligare års regnskapsmessige mindreforbruk 4 666 4 666 895 0 0 LN39 Bruk av disposisjonsfond 8 314 10 519 9 698 7 844-2 205 LN40 Bruk av bundne fond 17 233 18 114 16 858 17 204-881 LN42 Sum bruk av avsetningar J 30 213 33 299 27 451 25 048-3 086 LN44 Overført til investeringsrekneskapet 1 634 1 950 1 800 2 043-316 LN46 Avsetningar disposisjonsfond 13 787 11 590 17 775 15 185 2 197 LN47 Avsetningar til bundne fond 22 942 19 863 17 809 20 925 3 079 LN49 Sum avsetningar K 38 363 33 403 37 384 38 153 4 960 LN51 DRIFTSINNTEKTER Rek 06 Bud 06 Oppr. bud 06 Regnskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk Andre overføringar (LN08) Meirinntekt 0,9 mill.kr. Det er 1,3 mill kr. i meirinntekt knytt til prosjekt. Det er ei mindreinntekt knytt til heime-pc-ordningar på 0,5 mill kr. Skatt på inntekt- og formue (LN09) Meirinntekt 15,9 mill.kr. Det har samanheng med sterk vekst i skatteinntektene i Norge generelt i 2006, og som ekstra effekt i Kvam kjem sterk auke i tilleggsforskots-skatt. Eigedomsskatt (LN10) Meirinntekt 0,4 mill kr.. Andre direkte og indirekte skattar (LN11) Meirinntekt 0,5 mill kr. Det gjeld konsesjonsavgift frå vassfall. DRIFTSUTGIFTER (LN14-LN23) Lønsutgifter (LN14) Mindrekostnad 0,8 mill.kr. Etter lønsoppgjeret låg det att 2,6 mill kr. i lønsjusteringspotten. Om lag tilsvarande sum er meirforbrukt innanfor pleie- og omsorg. Innanfor dei andre områda i heradet er det ei rekkje mindre avvik som summerer seg til 0,8 mill kr. Sosiale utgifter (LN15) Meirkostnad Rek 05 Bud.avvik 2006 L=I+J-K 13 478 0 0 3 771 13 478 2,2 mill.kr Av dette utgjer auka kostnad arbeidsgiveravgift 1,6 mill kr. og pensjon 0,8 mill kr. Diverse forsikringar viser ein mindrekostnad på 0,2 mill kr. Kjøp av varer og tenester som inngår i produksjonen (LN16) Meirforbruk på 1,2 mill.kr. Dei største avvika finn ein i barnehagen med eit meirforbruk på 1,1 mill kr., skule 0,7 mill kr., pleie og omsorg 0,5 mill kr., finans 0,4 mill kr.,vaksenopplæring 0,3 mill kr., kommunale bustader 0,3 mill kr, ikkje ordinære tenester 0,2 mill kr., naturforvaltning 0,2 mill kr., og 0,5 mill på div. tenester. Det er mindreforbruk på administrasjon og administrasjonslokale på 1,3 mill kr. ( dei største postane er konsulenthonorar 0,6 mill kr. og leige av utstyr 0,5 mill kr), 0,7 mill kr. på kommunehelsetenester, plan og bustad 0,5 mill kr., næring 0,2 mill kr., landbruk 0,1 mill kr. og anna 0,2 mill kr.. Kjøp av varer og teneste som erstattar produksjon (LN17) Meiforbruk 0,4 mill. Det er brukt 0,4 mill.kr meir til barnevern og 0,7 mill kr. meir til pleie og omsorg. Det er eit mindreforbruk på 0,3 mill kr. på kommunehelsetenesta, 0,3 mill kr. på veg og 0,1 mill kr. på politiske organ. www.kvam.no - 11

Overføringar (LN18) mindreforbruk 1,2 mill.kr. Det er eit meirforbruk på 0,4 mill kr. på sosialtenesta til bidrag til livsopphald, MVA-kompensasjonen er 0,3 mill høgare enn budsjettert, overføringar til private, næring, er 0,4 mill kr. høgare enn budsjettert. Det er 1,2 mill kr. mindreforbruk til næringstilskot, overføring til andre kommunar (skule) 0,5 mill kr., overføring til fylke ( kultur/idrett og naturforvaltning) 0,6 mill kr. Avskrivingar (LN19) mindrekostnad 0,5 mill kr.. mindre- Fordelte utgifter (LN20) kostnad 0,2 mill kr. Resultat eksterne finanstransaksjonar (LN34) meirinntekt 1,8 mill kr. Finans viser eit underskot på 6,1 mill kr. mot budsjettert underskot på 7,9, dvs eit resultat som er 1,8 mill kr. betre enn budsjettert. Netto renter er 1,9 mill kr. betre enn budsjettert. Det skuldast i hovudsak utsette prosjekt og dermed større fondsmidlar og mindre låneopptak. Netto avdrag er 0,1 mill kr. dårlegare enn budsjettert. Driftsutgifter fordelt på grupper av tenester. Tabellen under viser korleis sum driftsutgifter (LN21) fordeler seg på KOSTRAgrupper. Det gjev eit godt oversyn over omfanget av tenesteproduksjon som Kvam herad driv KOSTRA-gruppe Pleie og omsorg (PLO) Skule Barnehage Admin og adm lokale. Kommunehelseteneste Kultur/Idrett Vatn og avlaup (VA) Sosialtenester Veg Barnevern Komm. disp.bustad Plan og bustad Brann Vaksenopplæring Næring Fellesteneste Kyrkje/religion Sysselsetting (ungd. og PU) Introduksjonsording flyktningar Politiske organ Bistand til bolig Landbruk Ikkje ordinære komm tenester Aktiv.tilb barn/unge Naturforvaltning Renovasjon Finans Totalt Rek 06 Bud 06 Avvik 139 929 298 136 932 762 2 996 536 101 756 865 101 340 516 416 349 38 578 462 37 192 476 1 385 986 26 143 506 27 942 309-1 798 803 21 182 149 22 063 490-881 341 13 805 009 13 902 728-97 719 10 574 960 10 444 502 130 458 10 410 884 10 414 680-3 796 9 392 131 9 203 807 188 324 9 121 137 8 543 026 578 111 8 345 490 10 750 805-2 405 315 7 705 822 8 412 011-706 189 6 124 696 5 659 314 465 382 5 619 849 5 570 721 49 128 5 105 895 6 018 961-913 067 4 730 667 3 043 650 1 687 017 4 648 837 4 734 800-85 963 3 713 426 3 355 286 358 140 3 703 361 4 025 932-322 571 3 012 094 3 807 492-795 398 1 991 000 1 800 442 190 558 1 286 639 1 471 805-185 166 915 085 606 640 308 445 830 694 1 111 082-280 388 577 906 445 690 132 216 437 346 377 997 59 349 0-599 300 599 300 439 643 208 438 573 624 1 069 584 FINANSINNTEKTER (LN25-LN27) Renteinntekter, utbytte og eigaruttak (LN25) har auka med 3,9 mill.kr i høve til budsjettet. Det er kursgevinstar 0,4 mill kr., renteinntekter 3,3 mill kr. og motteke avdrag på lån 0,2 mill kr. Mottekne avdrag på lån (LN26) mindrekostnad 0,2 mill kr. FINANSUTGIFTER (LN29-LN32) Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter (LN29) har auka med 2,1 mill.kr i høve til budsjettet. Avdrag på lån er 0,3 mill kr. høgare enn budsjettert, 0,6 mill kr. i auka utbetalt lån og tilskot Husbanken, 0,4 mill kr i kurstap ved sal av obligasjonar, 1,2 mill kr. i auka kostnader på grunn av nedgang i likningsverdi på obligasjonar, og reduserte pga. 0,4 mill kr mindre i rentekostnader. Avdragsutgifter (LN30) er auka med 0,3 mill.kr. i høve til budsjettet. Utlån (LN31) Ingen vesentlege avvik. Netto driftsresultat (LN36) Netto driftsresultat viser eit overskot på 21,6 mill kr., mot budsjettert 0,1 mill kr., dvs. eit forbetra resultat på 21,5 mill kr. 12 - www.kvam.no Tabellen under viser korleis dette fordeler seg på KOSTRA-grupper.. Skilnaden frå tabellen som viste sum driftsutgifter er at i denne tabellen er sum driftsinntekter (LN 12) og KOSTRA-gruppe Rek 06 Bud 06 Avvik Pleie og omsorg (PLO) Skule Admin og adm lokale. Kommunehelseteneste Sosialtenester Barnevern Barnehage Kultur/Idrett Veg Brann Kyrkje/religion Fellesteneste Sysselsetting Introduksjonsording flyktningar Plan og bustad Vaksenopplæring Politiske organ Finans Ikkje ordinære komm tenester Aktiv.tilb barn/unge Bistand til bolig Landbruk Naturforvaltning Renovasjon Komm. disp.bustad Konsesjonsavgift Vatn og avlaup (VA) Næring Skatt og rammetilskot Totalt 111 604 825 110 844 093 760 732 89 084 906 88 940 434 144 472 21 393 603 23 168 709-1 775 106 15 819 433 17 024 994-1 205 561 8 985 280 9 558 947-573 667 8 470 883 8 001 784 469 099 8 062 231 7 970 319 91 912 7 892 968 10 331 728-2 438 760 7 246 555 7 395 457-148 902 4 877 090 4 665 184 211 906 4 626 837 4 700 000-73 163 4 596 800 2 960 888 1 635 912 3 670 685 3 355 286 315 399 3 647 969 4 007 827-359 858 3 326 327 4 264 311-937 984 3 183 791 3 636 714-452 923 2 841 417 3 567 520-726 103 1 079 023 2 262 051-1 183 028 781 985 512 709 269 276 741 615 1 024 770-283 155 689 642 103 442 586 200 664 419 1 004 135-339 716 398 184 302 300 95 884-481 525 89 387-570 912-3 050 534-2 099 053-951 481-3 547 784-3 060 000-487 784-8 025 529-6 241 908-1 783 621-17 791 470-16 881 943-909 527-302 417 622-291 514 000-10 903 622-21 627 999-103 915-21 524 083 eksterne finanstransaksjonar (LN34) trekt ut. Difor viser tabellen kva ulike aktivitetar netto kosta Kvam herad i 2006. Motpost avskrivingar (LN35) Ingen vesentlege avvik. Avsetningar (LN38-LN49) Netto er det sett av 8,1 mill kr. Det vil seia at av overskotet (LN36) på 21,6 mill.kr er det 13,5 mill.kr som ikkje er disponert (jfr. Rekneskapsmessig mindreforbruk, LN 51). Bruk av disposisjonsfond (LN39) Det er brukt nesten 2,2 mill.kr mindre av disposisjonsfond. 0,7 mill.kr gjeld prosjekt. Av resten på, 1,5 mill kr., vart 1,1 mill kr. sett av i samband med årsavslutninga for 2005 og er ikkje nytta. Resten er diverse mindre avsetningar på 0,4 mill kr. Bruk av bundne fond (LN40) Det er brukt 0,9 mill kr mindre enn budsjettert. For prosjekt er det eit mindreforbruk på 0,2 mill.kr. Til inndekking av VAR er det brukt 0,4 mill kr meir. Til kommunehelseteneste 0,1 mill kr. mindre og til næring 1,0 mill kr mindre enn budsjettert. Overført til investeringsrekneskapen (LN44) Mindreoverføring 0,4 mill.kr Overføringa gjeld avsetning av rente på fond, som er noko mindre enn budsjettert. Avsetning til disposisjonsfond (LN46) Meiravsetning 2,2 mill kr. Det er sett av 2,1 mill kr. meir til prosjekt enn budsjettert og 0,1 mill kr. meir til rente til fond. Avsetning til bundne fond (LN47) Det er sett av 3,1 mill.kr meir til bundne fond. Det er sett av 0,1 mill. til skule, kultur/idrett 0,1 mill kr, bustader 0,1 mill kr mindre., landbruk 0,3 mill meir, renovasjon 0,6 mill kr. meir, konsesjonsavgift 0,5 mill kr. meir og VA 1,6 mill kr. meir. Rekneskapsmessig meirforbruk/ mindreforbruk (LN51) Rekneskapen for 2006 er gjort opp med eit mindreforbruk på 13,5 mill.kr. Dette resultatet er ikkje disponert.

2.1.1 Rekneskapsskjema 1A Frie disponible inntekter Frie disponible inntekter (pkt. 6) er 11,7 mill kr. høgare enn budsjettert og finansresultatet (pkt. 10) er 1,7 mill kr. betre enn budsjettert. Tabellen viser at rekneskapen for 2006 er gjort opp med eit rekneskapsmessig mindreforbruk/overskot (punkt 21) på 13,5 mill.kr. REKNESKAPSSKJEMA 1A Rek-06 Bud 06 Oppr.bud 06 Rek 05 Driftsinntekter 1. Skatt på inntekt og formue -162 215-146 383-147 913-139 518 2. Ordinært rammetilskot -113 959-119 038-117 508-105 298 3. Skatt på eigedom -9 462-9 100-9 100-7 093 4. Andre direkte eller indirekte skatter -3 527-3 060-2 950-3 110 5. Andre generelle statstilskot -22 255-22 095-20 632-19 076 6. Sum frie disponible inntekter -311 418-299 676-298 103-274 095 7. Renteinntekter og utbytte -24 030-20 249-14 569-21 199 8. Renteutgifter, provisjon og andre finansutgifter 15 042 13 210 13 810 12 530 9. Avdrag lån 15 298 15 000 15 000 15 205 10. Netto finansinntekter / -utgifter 6 310 7 961 14 241 6 535 12. Til ubundne avsetningar 13 787 11 590 17 775 15 185 13. Til bundne avsetningar 22 942 19 863 17 809 20 925 14. Bruk av tidlegare overskot -4 666-4 666-895 0 15. Bruk av ubundne avsetningar -8 314-10 519-9 698-7 844 16. Bruk av bundne avsetningar -17 233-18 114-16 858-17 204 17. Netto avsetningar 6 516-1 846 8 133 11 062 18. Overført til investeringsrekneskapet 1 634 1 950 1 800 2 043 19. Til fordeling -296 958-291 611-273 929-254 455 20. Sum fordelt til drift (skjema 1B) 283 480 291 611 273 929 250 684 21. Rekneskapsmessig meirforbruk(+)/mindreforbruk(-) -13 478 0 0-3 771 2.1.2 Rekneskapsskjema 1B Rekneskapsskjemaet skal visa korleis midlane som kjem fram i skjema 1A vart fordelt mellom dei ulike postane, i høve til det politisk regulerte budsjettet. I Kvam er rammene gitt lik den økonomiske driftsoversikten. Rekneskapsskjema 1B svarar såleis til økonomisk driftsoversikt med frådrag av postane i 1A. Avvik i høve til budsjett for skjema 1B er kommentert under økonomisk driftsoversikt. Samla kan vi seia at av rammene på 291,6 mill kr. som er fordelt til drift er det brukt 283,5 mill kr. REKNESKAPSSKJEMA 1B Driftsinntekter eksl. skatt og statstilskot Rek-06 Bud 06 Oppr.bud 06 Rek 05 Bud. avvik 2006 LN03 Brukerbetalinger 17 798 17 059 18 189 20 367 740 LN04 Andre salgs- og leieinntekter 40 983 36 925 35 764 35 307 4 058 LN05 Overføringer med krav til motytelser 70 762 66 859 75 085 85 308 3 902 LN08 Andre overføringer 8 406 7 546 8 851 7 636 860 Sum driftsinntekter eksl. skatt og statstilskot B 137 949 128 388 137 889 148 619 9 561 Driftsutgifter LN14 Lønnsutgifter 245 080 245 889 242 567 231 890-809 LN15 Sosiale utgifter 61 315 59 133 63 765 55 856 2 183 LN16 Kjøp av varer og tjenester som inngår i kommunal t 60 554 59 305 56 083 59 034 1 249 LN17 Kjøp av tjenester som erstatter kommunal tjenestep 18 724 18 334 15 653 16 758 390 LN18 Overføringer 36 963 38 164 34 661 36 011-1 200 LN19 Avskrivninger 18 035 18 542 18 542 15 386-508 LN20 Fordelte utgifter -1 028-793 -896-836 -235 LN21 Sum driftsutgifter C 439 643 438 574 430 376 414 099 1 070 Brutto driftsresultat, eksl. skatt og statstilskot D=B- C -301 694-310 185-292 486-265 479 8 491 Andre eksterne finansieringstransaksjoner 0 LN26 Mottatte avdrag på lån 205 45 25 107 160 Mottatte avdrag på lån E 205 45 25 107 160 LN31 Utlån 26 13 10 698 13 Sum utlån F 26 13 10 698 13 Resultat andre eksterne finansieringstransaksjoner G=E- F 180 32 15-591 147 LN35 Motpost avskrivninger 18 035 18 542 18 542 15 386-508 Sum fordelt til drift (skjema 1A) -283 480-291 611-273 929-250 684 8 131 www.kvam.no - 13

2.2 Investeringar Kvam herad 2006 2.2.1 Økonomisk hovudoversikt investeringsrekneskap 2006 Kommentar: Tabellen viser kor mykje Kvam herad har investert i 2006 og korleis det er finansiert. Oversikta over viser at det er det i 2006 er investert for 51,1 mill kr. I tillegg var det 10,1 mill kr. i finansieringstransaksjonar, samla ( M+N) 61,3 mill kr. Dette er finansiert med inntekter 24,2 mill kr. og ulike former for finansiering 37,0 mill kr., samla (L+R) 61,2 mill kr. Den viktigaste grunne til avvik er forskyving mellom år. Investeringar vert vedteke og ført over prosjekt og difor kommentert under desse. INVESTERINGSINNTEKTER Rek 06 Bud 06 Oppr. Bud 06 Rek 05 Bud. avvik LN03 Sal av driftsmidler og fast 10 643 8 500 3 500 5 426 2 143 eiendom LN04 Andre salgsinntekter 7 0 0 80 7 LN05 Refusjoner 13 595 13 350 13 250 8 775 245 LN06 Statlige overføringer 0 0 0 3 000 0 LN07 Andre overføringar 0 1 176 0 6 106-1 176 LN09 Sum inntekter L 24 245 23 026 16 750 23 387 1 219 INVESTERINGSUTGIFTER LN11 Lønnsutgifter 2 213 1 090 740 1 972-1 123 LN12 Sosiale utgifter 490 360 260 536-130 LN13 Varer og tenester i kommunal 42 577 51 024 90 096 65 637 8 447 eigenproduksjon LN15 Overføringar 4 672 3 787 15 825 13 565-886 LN16 Renteutgifter og omkostningar 1 176 1 050 1 600 2 504-126 LN18 Sum utgifter M 51 128 57 311 108 521 84 213 6 183 FINANSUTGIFTER LN19 Avdragsutgifter 350 200 0 217-150 LN20 Utlån 1 019 2 000 5 000 5 348 981 LN21 Kjøp av aksjer og andeler 232 150 150 453-82 LN22 Avsatt til ubundne 7 256 8 980 3 780 14 949 1 724 investeringsfond LN23 Avsetninger til bundne fond 1 269 1 020 920 21-249 LN25 Sum finanstransaksjonar N 10 126 12 350 9 850 20 987 2 224 LN26 Finanseringsbehov O=M +N-L 37 008 46 635 101 621 81 813 9 626 FINANSIERING LN28 Bruk av lån 24 402 27 784 93 910 55 063 3 382 LN29 Motteke avdrag på utlån 1 248 1 000 900 1 779-248 Bruk av tidlegare års overskot 0 0 0 2 738 0 LN31 Overføringar fra 1 634 2 000 1 800 2 043 366 driftsregnskapet LN32 Bruk av disposisjonsfond 2 124 2 573 1 895 1 971 448 LN33 Bruk av ubundne 7 219 12 813 3 016 17 719 5 594 investeringsfond LN34 Bruk av bundne fond 382 465 100 500 83 LN36 Sum finansiering R 37 008 46 635 101 621 81 813 9 626 LN38 Udekka/udisponert 0 0 0 0 0 2.3 Prosjekt Kvam herad har både drifts- og investeringsprosjekt, men driftsprosjekta er relativt små. Avslutta prosjekt 2006 Tabellen til høgre viser avslutta prosjekt. Avvika kan oppsummerast slik tabellen viser. Tekst K15063 Grunninnløysing Breimyråsen HST-081/05 K62061 Scene Øystese idrettshall P15056 Høyring Haldeplassen - Kaldestad P19031 Forprosjekt "Ei dør" P30991 Utbyggjing av aldersbustader Sum aktive prosjekt Forbruk (rekneskap) Totalramme (inkl. fondsavsetning) Rest på totalramme 653 600-53 146 150 4 265 250-15 0 1 000 1 000 217 772 216.806-996 218 836 218 806 30 Kommentar: Lista over avslutta prosjekt viser at totalkostnaden for prosjekta er 218,4 mill kr., mot budsjettert 218,8 mill kr. Dvs. balanse. 14 - www.kvam.no P 19031 Forprosjekt Ei dør Budsjett 2004. Prosjektet vart ikkje realisert. P 30991 - Utbygging av aldersbustader Budsjett 2001 2006. Budsjett 216,8 mill kr. Kostnaden vart 217,8 mill kr. Avviket på 1,0 mill kr.

Prosjekt som er aktive. Prosjekta i tabellen til høgre er sette i gang, og vil halda fram i 2007. Nokre av prosjekta er kommentert under. Merknad til nokre av prosjekta: Prosjekta strekkjer seg over mange år,. Størstedelen har karakter av investeringsprosjekt, medan ein relativt liten del er driftsprosjekt. Driftsprosjekt. P11010 Næringsutvikling Ålvik Budsjettert 2001. Det vart brukt kr. 20.000, - i 2006 P15050 Reguleringsplan Sandven Budsjettert 2005-2006. Det vart brukt kr. 238.000, - til konsulentoppdrag i 2006 P15061 Utgreiing sjøkabel Budsjettert 2006. Det er overført kr. 350.000,- til Kvam Bompengeselskap AS for å utgreia alternativet med sjøkabel. P15062 Turistveg Hardanger, ny oppstart Budsjettert 2006-2009. Prosjektet i Kvam er konsentrert omkring Steinsdalsfossen. Prosjektet er starta opp i 2006. P15063 KU og plan for Hansvågen Budsjettert 2006-2007. Prosjektet er i rute så langt. Det har brukt kr. 165.000, - til konsulentoppdrag i 2006. P60051 - Skytebane Norheimsund/ Øystese tidlegare vedtak Budsjettert 2002-2007. Arbeid med reguleringsplan held fram i 2007. Investeringsprosjekt P13052 IT-prosjekt PLO Budsjettert 2005-2007. Prosjektet gjeld innføring av turnussystem i PLO. Målet er å forenkla og forbetre turnusplanlegginga for å effektivisera bruk av personell. Prosjektet er planlagt gjennomført i 2007. P13061 IT-investeringar Budsjettert 2006. Dette gjeld innkjøp av mellom felles servarar og programvarer for heile kommunen. P13062 Breiband, fase 2 Budsjettert 2006-2010. Det langsiktige målet er å byggja eit robust datanettverk bygd på fiber. For 2006 vart det brukt kr. 400.000,-, som budsjettert. P50012 Tusenårsstaden Budsjettert 2001-2008. Det vert vist til tidlegare kommentarar i budsjett og tertial. Det er til no brukt 4,7 mill kr. I 2007 skal vi overføra til fylket 2,0 mill. kr. og tilsvarande sum i 2008. P50021 Regionalt kulturhus I samsvar med vedtak er det i 2006 sett av 2,0 mill kr. til kulturhus. Prosjekt nr. Tekst P60011 Trafikksikring tiltak og P60081 Investering i Trafikksikringsplan Budsjettert 2001-2007. Trafikksikringsplan for Kvam for planperioden 2006-2010. Det er sett av midlar til og med 2007. I 2006 vart det brukt kr. 131.000,-. P60056 - Ny barnehage Øystese Budsjettert 2006-2008. Brukt kr. 264.000,- i 2006. P60057 - Strandebarm idrettspark tidlegare vedtak Budsjettert 2005-2007. Anlegget er ferdig. Det står att ein del finansielle postar som vert gjort opp i 2007. P60058 - Fornyingsplan bilar/utstyr teknisk tidlegare vedtak Budsjettert 2005-2010. Planen blir fylgt. Brukt 1,3 mill kr. i 2006. P60061 Kunstgras og utandørsanlegg Øystese Budsjettert 2006. Mellomfinansiert av Kvam herad mellombels. Brukt i 2006 4,0 mill kr. P60061 Norheimsund idrettsbane Tilskot til NIL og kjøp av grunn Budsjettert 2003-2006. Total kostnad til no 11,4 mill kr. Det brukt 5,5 mill kr. til kjøp av grunn og 5,5 mill kr. i overføring til private. P61065 Asfaltering vegar, rest Budsjettert 2005-2006. Det er brukt 2,1 mill kr. i 2006. Forbruk (rekneskap) P61066 Sikring Hatlevegen Budsjettert 2006. Det er brukt 0,5 mill kr. mot budsjettert 0,3 mill kr. P90053 Kvammaskulen 2007 IKT løysing Budsjettert 2005-2007 I 2006 er det brukt 3,3 mill kr. og samla 5,0 mill kr. Det er 0,3 mill kr. kr. meir enn budsjettert. I 2007 vert prosjektet avslutta. P90070 P90060 Kjøp av gnr. 121/ bnr. 10 Strandebarm Dette gjeld kjøp av Strandebarm husmorskule 5,1 mill kr. Prosjektet er finansiert ved å internt sal, 3,0 mill kr, til det nye skule- og idrettsprosjektet. Resten er finansiert ved sal av sjølve hsmorskulen til Strandebarm Idrettspark AS. Aktive skuleprosjekt. P90070 P90078 Kvammaskulen 2007 Prosjektet Kvammaskulen 2007 er delt opp i underprosjekt, eitt for kvar utbygging (sjå prosjekt-tabell). Framdrifta går etter planen, slik han er skissert i 2. tertial 2006 sak 06/729) Aktive VA-prosjekt Dei fleste prosjekta i denne gruppa er forklart i detalj i Kommunedelplanen for avløp 2006-2014. Totalramme (inkl. fondsavsetning) Rest på totalramme P11010 Næringsutvikling i Ålvik 3 154 4 591 1 437 P15050 Reguleringplan næringsareal Sandven 438 475 37 P15055 Småskala næringsutvikling 24 270 246 P15061 Utgreiing sjøkabel 350 500 150 P15062 Turistveg Hardanger, ny oppstart 40 3 300 3 260 P15063 KU og plan for Hansvågen 165 500 335 P15065 Næringshage 40 40 0 P19061 NAV - for- og etableringsprosjekt 79 500 421 P27001 Opprusting av uteområde bhg 353 118-236 P60051 Skytebane Norheimsund / Øystese 63 3 700 3 637 Sum aktive driftsprosjekt 4 706 13 994 9 287 K15062 Tomt, Hardanger Fartøyvernsenter 23 500 477 K60052 Kjøp tomt (Busdalen) 2 376 2 400 24 K62061 Scene Øystese idrettshall 146 150 4 P13052 IT-prosjekt PLO 185 1 075 890 P13061 IT-investeringar 2006 1 971 1 800-171 P13062 Breiband, fase 2 329 1 700 1 371 P50012 Tusenårsstaden 4 683 12 997 8 314 P50021 Regionalt kulturhus 950 1 450 500 P60011 Trafikksikring - tiltak 1 231 1 580 349 P60056 Ny barnehage i Øystese 383 16 000 15 617 P60057 Strandebarm idrettspark 9 744 11 530 1 786 P60058 Fornyingsplan bilar/utstyr Teknisk 1 561 7 000 5 439 P60061 Kunstgras og utendørsanlegg i Øystese 3 972 3 563-410 P61030 Nhs. idrettsbane -Tilskot til NIL og kjøp av grunn 11 440 12 025 585 P61065 Asfaltering av vegar, rest 2 123 4 000 1 877 P61066 Sikring Hatlevegen 472 290-182 P62061 Bryggja og sanitæranlegg i Botnen 385 375-10 P90053 Kvammaskulen 2007 - IKT-løysingar 4 981 4 700-281 P90060 Kjøp av gnr. 121/bnr. 10, Strandebarm 5 143 5 143 0 Sum aktive investeringsprosjekt 52 098 88 278 36 179 P90070 Kvammaskulen - Forprosjekt 3 733 3 400-333 P90071 Kvam ungdomsskule 2 734 86 600 83 866 P90072 Strandebarm skule 1 951 50 000 48 049 P90073 Strandebarm nærings- og idrettspark 1 595 26 800 25 205 P90074 Norheimsund barneskule 28 39 700 39 672 P90076 Øystese barneskule 558 10 300 9 742 Sum aktive skuleprosjekt 10 599 216 800 206 201 P60062 Veg og VA Straumen - Sandven Nord 34 7 500 7 466 P60063 Veg og VA-anlegg til g.nr.11/b.nr. 449 12 455 443 P61012 VA-utbygging i Kvam 10 902 15 675 4 773 P61020 Renovasjon - avfallsplass 6 038 6 000-38 P61043 Vidareutbygging VA på kvamskogen 4 916 8 135 3 219 P61051 Hovudplan avløp 403 400-3 P61061 Vassverk Oma 3 560 6 000 2 440 P61063 Avløp Vikøy og sanitæranlegg 126 2 300 2 174 P61064 Ringleidning Sandven 1 516 2 300 784 Sum aktive VA-prosjekt 27 507 48 765 21 258 Sum aktive prosjekt 94 910 367 837 272 925 P61012 VA-utbygging Kvam Budsjettert 2001 2010. Generelt prosjekt til div. mindre anlegg. Brukt i 2006 2,3 mill kr. P61020 renovasjon avfallsplass Budsjettert 2002 2006. Brukt i 2006 0,2 mill kr. P61043 Vidareutbygging VA på Kvamskogen (2006-2009) Budsjettert 2002 2006. Vidareføring av anlegget til Sporvegshytta. Prosjektet er under avslutning. Brukt i 2006 0,6 mill kr. P61051 Hovudplan avlaup Budsjettert 2005 2006. Brukt i 2006 0,4 mill kr. P61061 Vassverk Oma Budsjettert 2006 2007. Brukt i 2006 3,6 mill kr. P61063 Avlaup Vikøy og sanitæranlegg. Budsjettert 2006 2007. Brukt i 2006 0,1 mill kr. Samla avlaup frå kyrkja til Framnes med ny utsleppsleidning. P61064 Ringleidning Sandven Budsjettert 2006 2007. Brukt i 2006 1,4 mill kr. Styrkja vass-leveransen til Steinsdalen. www.kvam.no - 15

Prosjekt som ikkje er starta opp. Pro.nr. Tekst Forbruk (rekneskap) Totalramme (inkl. fondsavsetning) Rest på totalramme Tabellen viser prosjekt som er vedtekne i perioden 2007-2010, men ikkje starta opp. P11041 Vi vil jobba i Hardanger 0 137 137 P19071 Jondalstunnelen 0 19 000 19 000 P60074 Vegplan 0 250 250 Sum aktive driftsprosjekt 0 19 387 19 387 K15071 Kjøp Geodata-utstyr 0 150 150 K15101 Tomteareal Hardanger Fartøyvern 0 5 000 5 000 K37071 Kjøp sykesignal Strandebarm 0 120 120 K60061 Kjøp bustad til kapellan 0 2 500 2 500 P13071 IT-investeringar 2007 0 1 500 1 500 P13081 IT-investeringar 2008 0 1 500 1 500 P13091 IT-investeringar 2009 0 1 500 1 500 P60055 Bårehus Øystese 0 1 500 1 500 P60064 Kryss Vikøy/Hegrehaugen 0 600 600 P60071 Utviding Tørvikbygd barnehage 0 3 000 3 000 P60072 Holmsund - sanitæranlegg og utforming 0 750 750 P60073 Utbetring vegar 0 1 500 1 500 P60081 Investeringar i Trafikksikringsplan 0 1 200 1 200 Sum aktive investeringsprosjekt 0 20 820 20 820 P90075 Tørvikbygd skule 0 10 600 10 600 P90077 Ålvik skule 0 6 100 6 100 P90078 Kvammaskulen - reserve 0 7 000 7 000 Sum aktive skuleprosjekt 0 23 700 23 700 P61071 Reservevassforsyning 0 1 000 1 000 P61072 Vassleidning Torpe 0 1 250 1 250 P61073 Ny pumpestasjon P5, Tolo 0 670 670 P61074 Separering og vatn Sundsvik og Norheim 0 3 200 3 200 P61075 Digitale teikn VA 0 300 300 P61076 Overvåkingsanlegg 0 1 000 1 000 P61081 Utsleppsanering Evjo, Øystese 0 1 320 1 320 P61082 VA-anlegg mot Eikedalen 0 18 000 18 000 P61083 Oppgradering vassverk Kvamskogen 0 7 000 7 000 P61084 Høgdebasseng og trykkaukestasjon Torpe 0 800 800 P61091 Felles slamavskiljar Vikøy 0 700 700 P61092 Sanering VA NHS sentrum 0 3 800 3 800 P61101 Kloakksanering Kvam 0 3 570 3 570 Sum aktive VA-prosjekt 0 42 610 42 610 Sum aktive prosjekt 0 106 517 106 517 Økonomisk oversikt Investering Rekneskapsskjema 2 A REKNESKAPSSKJEMA 2A Rek 06 Bud 06 Oppr.bud 06 Rek 05 1. Investert anleggsmiddel 51 128 57 311 108 521 84 213 2. Utlån og forskuttering 1 251 2 150 5 150 5 801 3. Avdrag på lån 350 200 0 217 4. Avsetninger 8 525 10 000 4 700 14 970 5. Årets finansieringsbehov 61 253 69 661 118 371 105 200 6. Finansiert slik: 7. Bruk av lånemidlar -24 402-27 784-93 910-55 063 8. Inntekter frå sal av anleggsmiddel -10 643-8 500-3 500-5 426 9. Tilskot til investeringar 0-1 176 0-9 106 10. Mottekne avdraq på lån -14 843-14 350-14 150-10 554 11. Andre inntekter -7 0 0-80 12. Sum ekstern finansiering -49 895-51 810-111 560-80 229 13. Overført frå driftsrekneskapet -1 634-2 000-1 800-2 043 14. Bruk av avsetningar -9 725-15 851-5 011-22 928 15. Sum finansiering -61 253-69 661-118 371-105 200 16. Udekka(+)/ udisponert(-) 0 0 0 0 2.3.1 Rekneskapsskjema 2 B REKNESKAPSSKJEMA 2B Investeringsutgifter Rek 06 Bud. 06 Oppr. Bud 06 Rek 05 LN11 Lønnsutgifter LN12 Sosiale utgifter LN13 Varer og tenester i kommunal eigenproduksjon LN15 Overføringar LN16 Renteutgifter og omkostningar Finansutgifter 2 213 1 090 740 1 972 490 360 260 536 42 577 51 024 90 096 65 637 4 672 3 787 15 825 13 565 1 176 1 050 1 600 2 504 LN18 Sum utgifter M 51 128 57 311 108 521 84 213 LN19 Avdragsutgifter LN20 Utlån LN21 Kjøp av aksjer og andeler LN22 Avsatt til ubundne investeringsfond LN23 Avsetninger til bundne fond LN25 Sum finanstransaksjonar 350 200 0 217 1 019 2 000 5 000 5 348 232 150 150 453 7 256 8 980 3 780 14 949 1 269 1 020 920 21 N 10 126 12 350 9 850 20 987 Til investering (frå 2A) 61 253 69 661 118 371 105 200 16 - www.kvam.no

2.4 Balanse Kvam herad 2006 Kommentarar til Balansen Aktivasida: (A) Anleggsmidlar Aktivasida viser pr. 31.12.06 eigeluter på i alt 1,4 mrd kr (1,3 mrd i 31.12.05.) (A) Anleggsmidlar har endra seg med 50 mill. kr. til 1015 mill kr. Av dette er 16 mill kr. Faste eigendomar og anlegg og Utstyr, maskinar og transportmidlar har auka med 6 mill kr. I tillegg er det reduksjon i Utlån med 0,4 mill kr., auke i Pensjonsmidlar med 27 mill.kr., og Aksjar og andelar med 0,2 mill kr. Det er investeringsprogrammet til Kvam herad som gjer at anleggsmidlar og utstyr stig. Det er etter kvart store midlar som er bundne opp i faste eigendomar som ikkje er likvide. (B) Omløpsmidlar Premieavvik er reduser med 3,6 mill kr. på grunn av endring i forventa premiekostnader i framtida (sjå eigen note). Kortsiktige fordringar er auka med 2,2 mill kr. Kortsiktig likviditet varierer i løpet av året. Obligasjonar Innskot i obligasjonar har auka med 27,1 mill kr. Auken skuldast i stor grad at heradet tok opp store lån i 2006. Midlane vart sett inn Mill kr. 500 400 300 200 100 0 158 Lånegjeld Kvam herad 2000-2006 158 224 i obligasjonsmarknaden. Kvam herad tente i 2006 på å ta opp lån og setja dei inn i obligasjonsmarknaden (Sjå elles eigen kommentar under Rekneskapsskjema 1A Renter og utbytte ) Kasse, bankinnskot auka med 18,8 mill kr. det heng saman med det gode driftsresultatet til Kvam herad i 2006. Eigenkapital og gjeld (C) Eigenkapital Fond. Det vert vist til eigen note for fond. Rekneskapsmessig mindreforbruk er auka med 13,5 mill kr. Midlane er knytt til årets mindreforbruk. (D) Gjeld Langsiktig gjeld Pensjonsforpliktelse Aukar med 35,3 mill kr. (sjå eigen pensjonsnote). Ihendehavarobligasjonar og Andre lån vart redusert 3,5 mill kr. Figuren under viser, endring i lånegjelda til Kvam herad dei siste åra. Kortsiktig gjeld redusert med 0,4 mill kr. Premieavvik er 0,1 mill kr. (sjå eigen note) Memoriakontoar er hjelpekontoar utanfor sjølve balansen. 296 406 430 465 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 EIGELUTER R-2006 R-2005 (A) Anleggsmidlar Faste egiendommar og anlegg 605 463 588 907 Utstyr, maskinar og transportmidlar 24 248 18 520 Utlån 21 579 21 987 Pensjonsmidler 350 773 322 838 Aksjer og andelar 63 384 63 182 Sum anleggsmidler 1 065 446 1 015 433 (B) Omløpsmidlar Premieavvik 1 582 5 883 Kortsiktige fordringar 22 861 20 697 Obligasjoner 229 277 201 884 Kasse, bankinnskot 56 212 37 432 Sum omløpsmidlar 309 931 265 895 SUM EIGELUTER (A + B) 1 375 378 1 281 328 EIGENKAPITAL OG GJELD (C) EIGENKAPITAL Disposisjonsfond 31 721 28 373 Bundne driftsfond 32 231 26 903 Ubundne investeringsfond 81 079 81 041 Bundne investeringsfond 2 317 1 049 Regnskapsmessig mindreforbruk 13 478 4 666 Likviditetsreserve -3 807-3 807 Kapitalkonto 201 568 195 604 SUM EIGENKAPITAL 358 587 333 828 (D) GJELD Langsiktig gjeld Pensjonsforpliktelse 477 629 442 334 Ihendehaverobligasjonslån 129 500 133 000 Andre lån 335 021 297 169 Sum langsiktig gjeld 942 150 872 504 Kortsiktig gjeld Anna kortsiktig gjeld 74 522 74 996 Premieavvik 118 0 Sum kortsiktig gjeld 74 640 74 996 SUM GJELD (D) 1 016 790 947 500 SUM EIGENKAPITAL OG GJELD (C + D) 1 375 378 1 281 328 BALANSENS NETTOSUM 0 0 (E) MEMORIAKONTI Ubrukte lånemidlar 78 272 52 674 Andre memoriakonti -2 805 2 133 Motkonto for memoriakontiane -75 467-54 807 SUM MEMORIAKONTI 0 0 www.kvam.no - 17

2.5 Notar 2006 2.5.1 Aksjar og andelar Konto Navn Antal aksjar Pålydande Sum 22163001 Biblioteksentralen 3 700 2 100 22163003 Det Norske Teater 2 400 1 22165001 Bergensbanens Forkortelse as 25 200 5 000 22165003 Bir AS 166 1 000 996 000 22165004 Norheimsund Industrier 38 5 000 190 000 22165006 Hardangerbrua A/S 1 10 000 10 000 22165008 Storeholmen Arbeidssamvirke 50 1 000 25 000 22165011 Kommunekraft 1 1 000 1 000 22165012 Reisemål Hardanger Fjord AS 17 2 000 34 000 22165013 Hardangervegen AS 250 200 50 000 22165014 Kvam Kraftverk AS 100 % 10 000 000 22165015 BKK Aksjeoppskriving 0,90 % 50 576 543 22165016 Eigenkapitalinnskot KLP 977 565 22165017 Kvam bompengeselskap 300 000 22165018 Jondalstunnelen AS 12 000 22165019 Hardanger Museum - grunnkapital 56 944 22170001 Tide ASA 132 20 2 640 22170004 Øvre Steinsdalen vassverk BA 16 500 8 000 22170006 Øystese Burettslag 1 100 100 22170007 Oma Vasslag 44 1 000 44 000 22170008 Vikøy vasslag BA 12 500 6 000 22170009 Ølve og Hatlestrand avløysarlag 267 100 26 700 22170010 Tørvikbygd vasslag BA 50 000 22170013 Hardanger Fartyvernsenter 50 200 10 000 Sum aksjar og andelar 63 383 593 2.5.2 Obligasjonsportefølgje VPS nr Konto Utgjevar Pålydande Likningsverdi 1020593 21120036 Storebrand Bank 10 000 000 10 071 000 1020876 21120021 Sparebanken Vest 10 000 000 10 032 000 1021825 21120035 Sparebanken Øst 20 000 000 20 076 000 1025224 21120038 Storebrand Bank 10 000 000 10 025 000 1025430 21120005 DnB NOR 25 000 000 25 000 000 1025754 21120042 Sandsvær Sparebank 20 000 000 20 012 000 1026611 21120007 Melhus Sparebank 10 000 000 10 010 000 1018047 21120025 Trøgstad Sparebank 15 000 000 15 027 000 1029961 21120039 Holla og Lunde Sparebank 15 000 000 14 994 000 1030866 21120040 Lillestrøm Sparebank 10 000 000 9 987 000 1032078 21120041 Aurskog Sparebank 5 000 000 4 996 000 1022377 21120022 Sparebanken Vest 10 000 000 10 050 000 1023566 21120037 Nordea Bank Norge as 10 000 000 9 802 000 1031122 21120043 Fana Sparebank 15 000 000 14 511 000 10341407 21120044 Landkreditt 06/09 10 000 000 9 893 000 10324049 21120045 Terra Boligkreditt AS 06/09 10 000 000 10 002 000 10346927 21120046 Sandnes Sparebank 15 000 000 14 932 500 1023960 21120020 Sparebank1 SR-Bank 10 000 000 9 856 000 Sum Obligasjonar 230 000 000 229 276 500 18 - www.kvam.no

2.5.3 Låneportefølgje Lånenr. Lånetype Konto Långiver 03.040400.1 Sum KLP 13945068.8 13508133.9 13521879.0 13542663.3 13547281.9 13550234.2 13551919.7 Sum Husbanken 7367 Sum Kommunekreditt 20050318 20030139 20050259 20040073 Sum Kommunalbanken Sum KLP Sum Lån Lånegjeld pr. 31.12.2006 24819030 KLP -111 850 002-111 850 002 OPPF 24819067 Husbanken -1 710 800 KJØP 24819063 Husbanken -194 275 ETAB 24619026 Husbanken -333 330 ETAB 24619027 Husbanken -4 583 330 ETAB 24619028 Husbanken -5 000 000 ETAB 24619029 Husbanken -5 000 000 START 24619030 Husbanken -4 700 000-21 521 735 N 3 mnd -8 pkt 24819002 Kommunekreditt -10 576 222-10 576 222 Fast til 3.5.2010 24819004 Kommunalbanken -28 383 260 Fast til 28.02.06 24819005 Kommunalbanken -25 263 120 Kort pt 24819007 Kommunalbanken -31 426 920 21819008 Kommunalbanken -57 750 000 24819009 Kommunalbanken -50 000 000 Kort pt 24219001 Kommunalbanken -129 500 000-322 323 300 24819999 Avdrag som KS Gjeld 1 750 000 1 750 000-464 521 259 2.5.4 Endring arbeidskapitalen SPESIFIKASJON AV ENDRING I ARBEIDSKAPITAL LN1 LN2 LN3 LN4 Endring i betalingsmiddel Endring ihenderhaverobligasjonar og sertifikat Endring kortsiktige fordringar Endring i materialbeholdning 18 780 330 27 393 000 2 163 583-4 300 730 2.5.6 Avsetningar og bruk av avsetningar D. AVSETNINGAR OG BRUK AV AVSETNINGAR Avsetningar Bruk av avsetningar 58 732 319-39 937 931 Netto avsetningar W=U 18 794 388 LN5 LN6 Endring omløpsmidler Endring kortsiktig gjeld 44 036 183 356 206 2.5.7 Note til balanserekneskapen LN7 Endring arbeidskapital 44 392 389 NOTAR TIL BALANSEREGNSKAP Disposisjonsfond 2.5.5 Anskaffelse og bruk av midlar C. ANSKAFFELSE OG BRUK AV MIDLAR LN01 Anskaffelse av midlar LN2 Inntekter driftsdel (kontoklasse 1) 449 367 045 LN3 Inntekter investeringsdel (kontoklasse 0) 24 245 082 LN4 Innbetalinger ved eksterne 49 884 918 finanstransaksjonar LN5 Sum anskaffelse av midler S 523 497 044 LN01 Disposisjonsfond pr. 1.1 LN02 + Avsatt til disp.fond i driftsreknskapet LN03 - Bruk av disp.fond i investeringsreknskapet LN04 - Bruk av disp.fond i driftsreknskapet LN05 Disposisjonsfond pr. 31.12 Ubundne investeringsfond LN06 Ubundne investeringsfond pr. 1.1 LN07 + Avsatt til ubundne investeringsfond LN08 - Bruk av ubundne investeringsfond LN09 Ubundne investeringsfond pr.31.12 28 373 225 13 786 508 2 124 058 8 314 391 31 721 284 81 041 124 7 256 473 7 218 890 81 078 707 LN07 Bruk av midlar LN8 Utgifter driftsdel (kontoklasse 1) 421 608 553 LN9 Utgifter investeringsdel (kontoklasse 0) 49 951 422 LN10 Utbetalinger ved eksterne 33 142 681 finanstransaksjonar LN11 Sum anvendelse av midler T 504 702 656 Bundne investeringsfond LN10 Bundne investeringsfond pr. 1.1 LN11 + Avsett til bundne investeringsfond LN12 - Bruk av bundne investeringsfond LN13 Bundne investeringsfond pr. 31.12 Bundne driftsfond 1 048 645 1 268 604 381 717 1 935 532 LN13 Anskafelse - bruk av midlar U=W 18 794 388 LN14 Endring i ubrukte lånemidlar 25 598 001 LN15 Endring i arbeidskapital V 44 392 389 LN14 Bundet driftsfond pr. 1.1 LN15 + Avsatt til bundne driftsfond LN16 - Bruk av bundne driftsfond i driftsregnskapet LN17 Bundet driftsfond pr. 31.12 26 902 552 22 942 348 17 232 640 32 612 259 www.kvam.no - 19

Felleskonto Kvam herad har lånt ut namnet sitt som kontohavar for ein felleskonto i Sparebanken Hardanger, kontonr. 3450.35.38689. Kontoen hadde ein saldo pr. 31.12.06 på kr 974.112,17, som ikkje er bokført i balanserekneskapen. Årsaka er at dette ikkje er Kvam herad sine pengar åleine, men gjeld uavklart fordeling av erstatning frå Statkraft. Det er usemje om eigedomsgrensene der fem partar er involvert. Kontoen er sperra og kan ikkje brukast utan fullmakt frå alle. 2.5.8 Pensjonsnote Pensjonsnote 2006 STB KLP SPK Sum Pensjonsforpliktelse 31.12.05 = IB -259 793 831-53 956 290-113 817 432-427 567 553 Noverdi av årets pensjonsopptjening -12 168 913-2 176 729-7 027 657-21 373 299 Rentekostnad av påløpt pensjonsforpliktelse -12 432 158-2 893 006-6 039 987-21 365 151 Administrasjonskostnader - Utbetalingar pensjonar for året 9 184 377 1 326 883 1 312 987 11 824 247 Amortisert estimatavvik 6 558 485-2 390 543-7 638 794-3 470 852 Pensjonsforpliktelse 31.12.06 = UB -268 652 040-60 089 685-133 210 883-461 952 608 Pensjonsmidler 31.12.05 = IB 188 065 218 48 158 065 86 614 360 322 837 643 Forventa avkastning av pensjonsmidlane 11 023 597 3 002 072 5 249 729 19 275 398 Innbetaling pensjonsmidlar 14 206 379 3 430 833 8 115 825 25 753 037 Administrasjonskostnader -732 357-118 635-156 016-1 007 008 Utbetalingar pensjonar for året -9 184 377-1 326 883-1 312 987-11 824 247 Amortisert estimatavvik -2 892 374 883 793-2 253 006-4 261 587 Pensjonsmidler 31.12.06 = UB 200 486 086 54 029 245 96 257 905 350 773 236 Netto pensjonsforpliktelse -68 165 954-6 060 440-36 952 978-111 179 372 Arbeidsgjevaravgift av netto pensjonsforpliktelse 31.12.06-9 611 400-854 522-5 210 370-15 676 291 Endring arb.gj.avg netto p.forpliktelse i 2006 502 335-36 972-1 374 737-909 374 Akkumulert og amortisert premieavvik 2006 13-1 nr e og 13-4 nr c,d,e Antall år premiavvik skal dekkes inn på (1 eller 15) 1 1 1 1 Akkumulert premiavvik 31.12.05 4 736 814 92 181 326 698 5 155 693 Sum amortisert premieavvik - se tekst nedenfor 4 736 814 92 181 326 698 5 155 693 Arbeidsgiveravgift av sum amor. Premieavvik 667 891 12 998 46 064 726 953 Akkumulert premieavvik 31.12.2006-103 452 1 244 535 141 894 1 282 977 Arb.gj.avg på akkumulert premieavvik 31.12.2006-14 587 175 479 20 007 180 900 Føresetnader for berekningane: Avkastning på pensjonsmidlane 6,00 % 6,00 % 6,00 % Diskonteringsrente 5,00 % 5,00 % 5,00 % Årleg lønsvekst 3,19 % 3,19 % 3,19 % Årleg auke i G 3,19 % 3,19 % 3,19 % Årleg regulering av pensjonar 3,19 % 3,19 % 3,19 % 2.5.9 Garantinote Person, firma, organisasjon Garantiansvar pr 31.12.06 (i kr) Garantien utløper (år) Bergenshalvøens kommunale kraftselskap 15 675 660,00 2008 (del av ansvar) Kvam kraftverk 2 500 000,00 2008 (ansvar for obligasjon) BIR AS 324 283,00 2013 (del av ansvar) Heradet sitt garantiansvar pr 31.12.2006 18 499 943,00 20 - www.kvam.no