Aktuelle grønsaksortar 2019 Eg har prøvd å rangera sortane etter tidlegheit. Prøvesortar anbefalast å prøva i liten målestokk. Det vil bli prøvd mange fleire nye sortar i forsøk/registreringsfelt enn det som er teke med her. Tidlegkål Jetma F1 Hovudsort. Utviklingstid som Ladi, jamne og svært fine hovud. Kan stå ei stund på feltet utan å sprekka. Ranini Bejo 3156 Prøvesort. Veksttid ca. som Jetma. Runde og mørk grøn farge. Parel F1 Sommarkål Hovudsort etter Jetma. Tidleg sommarkål med fine, faste hovud, kan vera litt spiss i "toppen". Fin farge og konsentrert hausting. * Veksttid ca. 60 døgn. Shelta F1 Castello F1 Haustkål Liten, kompakt plante. Jamne, runde og fine hovud. Ca. 5 dagar tidlegare enn Castello. Hovudsort. Runde, grøne, friske hovud. Sterk mot sprekking. Toler tett planting (opptil 7500 planter/daa). Tidlegheit avgjer ein med planteavstand. * Veksttid ca. 80-90 døgn. Kilacees SG 0472 Prøvesort. Klomprottolerant. Kraftigveksande sort, ca 7 dagar etter Castello. Runde hovud med god dekking. Vinterkål Bartolo F1 Hovudsort. Høgrunde hovud. Lang indre stilk. Har lang veksttid (150-160 døgn), bør difor plantast tidleg. God lagringsevne. Zakapa Bejo 3160 Prøvesort. Ny tidlegare Expect-type. Runde til flatrunde hovud. Kilastor SG 0307 Prøvesort. Klomprottolerant. Runde til høgrunde hovud, står godt i felt. Til langtidslagring. Expect F1 Sein sort til langtidslagring, seinare enn Bartolo. Frisk, sjukdomssterk og kraftigveksande sort. Raudkål IntegroF1 Halvtidleg sort (90-100 dg). Rund og kompakt haustkål, kan lagra i nokon veker. Davaro F1 Prøvesort. Halvtidleg sort (90-100 dg). Rund/svakt høgrund, nokon dagar etter Integro. Kort stilk og fin farge. Litt flikete blad. Bandolero F1 Stor kraftigveksande plante, utviklingstid rundt Rovite. Står godt i felt. Rodima F1 Seinare enn Autoro. Gir mindre avling, men er ikkje så utsett for bladrandskade. Aktuell for langtidslagring. Speedia F1 Marthe F1 Maximus F1 Crispus F1 Sofia F1 Brigitte F1 Rosenkål Kraftigveksande "oppstartssort", tidlegheit som Gustus. Relativt stor rosenkål, fin. Halvtideleg sort, nokon dagar tidlegare enn Maximus. Fine, jamne rosenkål. Runde, glatte rosenkål. Fleksibel på planteavstand. Vil ha meir nitrogen enn Boxer. Klomprottolerant. Maximus-type, noko kraftigare og nokre dagar seinare enn Maximus. Glatte, jamne og fine rosenkål, kraftigveksande plante. Utviklingstid ca. som Maximus. Litt lys på farge? Hovudsort. Mørkare farge enn Maximus. Runde og glatte rosenkål. Sterk mot indre rote. Rosenkålen er litt tung å plukka med hand. Svært fin rosenkål. Større avling enn Maximus. 1
2
Blomkål Momentum F1 Dekker betre enn Oviedo, utviklingstid om lag som Oviedo. Konsentrert hausting. Speedstar F1 SG 1008 Prøvesort. Mellomstor plante, god dekking til å vere tidlegsort. Bør prøvast saman Abeni F1 med Momentum og Abeni. God dekking, opprett, utviklingstid om lag som Gipsy. Mellomstor plante Fin overgangssort til Freedom. Andromeda F1 SG 2074 Prøvesort. Genetisk kvit blomkål. Kraftigveksande og opprett plante, lett å hausta. Ok dekking, held fargen sjølv om den blir ståande open. Må ha "mat" heilt frå utplanting. Freedom F1 Hovudsort. Sommar og haustsort, veksttid rundt Fremont. Liknar mykje på Fremont. Klimastabil sort. Alcala F1 Prøvesort. Middels stor plante. God dekking, fin også i varme periodar. Sommar og haustsort. Zaragoza F1 Bejo 3000 Klumprottolerant. Kompakt, mellomstor med middels dekking. Tidleg haust og utover. Korlanu F1 Sterk mot klumprot. Opprett, mellomstor robust plante. Kvite, tunge og fine hovud. Svært god dekking. Forsommar, sommar og haust. Solida Haz 10-817 Prøvesort. Mellomstor og robust plante som klarde seg godt i varmen i sommar. God Delfino F1 Clarina F1 dekking. Nokon dagar etter Freedom. Kraftigveksande, opprett sort. Utviklingstid litt før Aviso. Svært god dekking. Fin bukettering. Høgrunde og kompakte hovud. Klumprottolerant. Mellomstor og opprett sort, 5-7 dagar etter Delfino. God dekking og god kvalitet på hovuda. Brokkoli Koros F1 Hovuda kan vera litt flate og sit litt lågt. Kan vera nokre dagar tidlegare enn Milady. Aquiles F1 Hovudsort tidleg. Fine små knoppar, jamn. Kan vera nokre dagar tidlegare enn Milady. Spe plante som krev ekstra mat og gode forhold. CLX 3570 F1 Prøvesort. Halvtidleg sort. Kompakt og open plante, skal vere varmetolerang og sterk mot missfarging. Marathon F1 Fin sort til alle hold. Svak mot bakterieblautrote om hausten. Kuba F1 Open, fin plante, veksttid som Ironmann, eller nokon dagar før. Sommar og haustsort, godt alternativ til Ironman om sommaren. Ironman F1 CMS - Iron nokre dagar etter Marathon. Kompakt hovud. Fine knoppar, litt gjennomveksing av blad. Det kan sjå ut som om Ironman er sterk mot kålbladskimmel. Titanum F1 Finknoppa, kompakte hovud. Hovuda står høgt og har få stilkblad - og er dermed lett å hausta. Sorten har vist seg svak mot langvarig og sterk varme. Ettersommar og haust. Monclano F1 Klumprottolerant sort. Vekstkraftig plante med store blad. Kan vere litt svak for bakterierote. Mindre gjødsling? SV 1002 Mellomstor og open plante. Faste hovud med god vekt, hovuda set høgt på planta. Toler varme godt. Sort for sommar/ettersommar. Larsson F1 RZ 25-735 Prøvesort. Kraftigveksande, relativt open plante. Hovuda set middels høgt i planta. Ikkje hul stilk. Prøves sommar, ettersommar og haust. Steel F1 Hovudsort. Slektning av Ironman. Svært fin, store, tunge, bua hovud og stor open plante. Utviklingstid 8-14 dagar etter Ironman. Sterk mot bakterieblautrote. Vigod Sandvikur Vige Kålrot Hovudsort. Også aktuell til tidlegdyrking under plast. Rund fin rot med fin skoltfarge. Meir lauv enn på linje 34. Sterk gjødsling (husdyrgjødsel?) kan gje mykje sprekk i seine hold med sådd Vigod. Lagrar godt. Rund, fin rot med fin skoltfarge. Lauvet er litt meir utliggjande enn på Vige. Sorten er kanskje nokre dagar etter Vigod. Kvitare i «kjøtet» enn dei tre andre sortane. Best resultat tidleg. God sort for både tidlegdyrking og lagring. Rund form, lite lauv og siderøter. Vige manglar hals og er svak for mjøldogg. Rask å pussa pga. utprega «pålerot». 3
Neve Linje 34 Linje 23 Slektning av Vigod. Rund, fin rot med fin skoltfarge, jamn. Er ofte litt liten hjå oss og har vist ujamt lagringsresultat i Rogaland. Kan sjå ut til at sorten må ha litt meir gjødsel enn dei andre sortane for å bli stor nok. Svak mot svartskurv? Prøvesort. Tidleg og svært rund kålrot. Liten kålrot, mindre enn Neve. Kinakål Preduro F1 Tidleg og kompakt sylinderforma sort. Frisk og fin utvendig farge. Prøvast tidleg og tidleg Manoko F1 sommar. Slankare og litt lengre enn Questar. Til tidleg- og sommarhold, 2-4 dagar seinare enn Nerva. Kompakte, relativt små hovud med grøn frisk farge. Sterk mot stokkrenning. Sprinkin F1 Kraftigveksande sort, kan bli stor. Sterk mot klumprot. Kiseki F1 Lang, tønneforma Bilkolignande sort. Mellomgrøn utvendig farge og god indre farge (betre enn Bilko). Haust og lager. Bilko F1 Tidlegheit som Parkin. Klumprottolerant sort, men svak for ytre bladrand. Hovudsort til lagring. Bazuko F1 Litt sterk mot klumprot. Lang, slank og sylindrisk Bilko-type. Mørkare utvendig farge og betydeleg betre indre farge enn Bilko. På tidleg hold gjekk den i stokk hjå oss i 2015. Haust og lager. Issalat/Isbergsalat BL: Bremia linje NR: Resistent mot salatbladlus (Nasanovia) Ensemble Utviklingstid ca. som Matcht. Kompakt, faste fine hovud. Plantast på god jord. BL 16-27, 29 + 32. Ikebanas Hovudsort tidleg. Kompakt, rask, fin sort til prøving heile sesongen. BL 16-35 + NR0. Elsol Rask, rund, fin sort til prøving under dekke. BL 16-35. RZ 45-188 Knox Core Prøvesort. Kompakt sort med Knox (forsinka oksidasjon på stilken), til prøving heile sesongen. I feltet vårt var det ein del rote. BL 16-35 + NR0. Etude Halvtidleg sort, relativt kompakte, runde hovud. Anbefalast på forsommar, sommar og tidleg haust. BL 16-27, 29 + 32. Adanto E 10398 Prøvesort Runde, store hovud, relativt sein. Dyrkes sein vår og utover heile sesongen. BL 16-35 + NR0. Diamantinas Storvokst, mørk, flatrund og fin. Prøvast saman med Morinas, ikkje siste hold. BL 16-35 + NR0. Eduardo Rund til flatrund, stor sort. Sort for sommar og tidleg haust. BL 16-35 + NR0. Kyoto RZ 45-150 Prøvesort Rund, mellomstor, fin salat til sein vår tidleg haust på alle jordartar. BL 16-35 + NR0. RZ 45-195 Prøvesort Rund, mellomstor Diamantinas type, med større haustevindu. Salat frå sein vår og ut sesongen på alle jordartar. BL 16-35 + NR0. Pluskin NUN 177 Storvaksen sort, lett å hausta. Frisk sort til heile sesongen. BL 16-35 + NR0. Jasperinas RZ 45-193 Mellomstor, litt større Diamantinastype, men med lengre haustevindu. Prøver spesielt på jord der hovudstorleiken ofte blir liten. BL 16-35 + NR0. Gulrot Napoli F1 Noko tidlegare enn Nanthya. Røtene er lengre og betre farga. Stor avling. Blir stor og grov ved for sein hausting. Sort for bunting eller tidleg pakking. Yukon F1 Halvtidleg. Glatte røter med fin rotavslutning. Lauvmengda er klart betre enn Panther. Kan vera ein grei sort i overgangen etter Napoli. Nominator F1 Litt kortare og meir fylt enn Namdal. Sylindrisk, lang, slank og jamn. Overgangssort frå tidlegproduksjon til frilandsproduksjon. Lagrar godt om den haustast før den er overmoden». Natalja F1 Sylindrisk, glatt og fin rot. Lengde som Panther eller noko lengre. Meir og betre lauv enn Panther. Haust og lagringssort. Kan prøvast litt til bunting på hausten. Sorten er finast på litt lett jord. 4
Jerada F1 Halvsein sylindrisk sort. Glatt og fin rot. Kan lagra godt, har vore litt «blanda» lagringsresultat. Namdal F1 Halvtidleg, lang og svakt konisk. Toler tett plantebestand. Sterk mot brekkasje. Viktig at gulrota ikkje er overmoden når den blir hausta for lagring. Romance F1 Sylindrisk til svakt konisk rot. Svært fin rot. Fin sort til bunting både tidleg og seint, friskt og sterkt lauv. God til lagring. Panther F1 Hovudsort til langtidslagring. Omlag like tidleg som Nanthya, men har kortare rot. Toler å stå på feltet. Lauvet legg seg mykje ved sein hausting om hausten. Sorten har vist seg veldig svak for stokkrenning i 2013, 2014 og 2015. Beste lagringssorten. Triton F1 Sein, svakt konisk rot. Glatt, fin og fylt. God smak. Lagrar godt. Deliance F1 NUN 13076 Ny Brillyance-type, litt tidlegare og ikkje fullt så lang. Stort bladverk. Tribord F1 CLX 31528 Ny sein Triton-type. Ei fin, spe, sylindrisk gulrot. Litt mindre lauv enn Triton, men bladfestet skal vera sterkare. Treng lang utviklingstid. Brillyance F1 Slektning av Romance, seinare, og ein lenger og slankare type. Lauvfestet er sterkt nok til hausting, men slepp lettare enn Romance. Glatt fin rot. Cadence F1 Lang, slank rot. Opprett og fint lauv. Sein. Prøvesortar som ligg på lager: Deliance (NUN 13076), Narvik ( Bejo 3083), Nacton, Octavio, Subito, Norway, Tribord (CLX31528) og Cadence. Duraton F1 Krypton F1 Belton F1 Lexton F1 Prinz Ilona Diamant Markiz Codex Merga Otago Premio Julius Mambo Kelvin Octavius Purre Tidlegare enn Krypton, noko uryddig vekst, men fin etter pussing. Tidlegsort. Mørk, mellomgrøn med kort-middels skaftlengde. Hovudsort. Litt lengre skaft, fastare, tyngre og meir opprett enn Ashton. Mørk, blågrøn farge. Jamn og svært fin. Ein del stokkrenning hjå oss. Hovudsort. Sein sort med utviklingstid ca. som Lampton. Opprett, blågrøn farge og lett å pussa. Skaftlengde litt kortare enn Lampton. Mykje stokkrenning hjå oss. Knollselleri Opprett vekst med glatte, fine stilkar. Fin til bunting, også fin haustsort. Sterk mot stokkrenning. God avling. Lagrar bra. Kraftigveksande sort. Fine, litt flate knollar. Har litt røter opp langs sidene på knollen. Fine knollar, opprett bladverk. Lett å hausta/pussa (samla rotmasse). Sorten eignar seg både til bunting og lagring. Lengre og mindre opprett blad enn Prinz. Tung, tett og lite svampevev. Innvendig kvit farge, relativt sein sort. Noko svakare mot stokk enn Prinz. Lagrar godt. Fin sort. Prøvesort Sorten er lik Markiz, litt usikker på indre kvalitet, om den er like fast i "kjøtet". Prøves til lagring. Prøvesort Fine knollar, lys innvendig og lite hulrom. Prøves til lagring. Relativt sein sort, innvendig kvalitet er fin, hovudsort til lagring i NL. Litt siderøter. Stilkselleri Mellomgrøn, langstilka og opprett sort. Utviklingstid om lag som Lino. Litt ribber, sterk mot Septoria. Bør erstatte Conga, spesielt med tanke på at den er sterk mot Septoria. Prøvesort Langstilka, opprett, mellomgrøn og relativt tidleg sort. Prøves sommar og haust. Rask sort. Opprett, mellomgrøn. Glatte fine stilkar. Skal vera sterk mot Septoria. Mørk, opprett, langskafta ny Stetham-type. Middels ribber, bør også prøvast til lager. Lange, kjøttfulle stilkar. Mellomgrøn sort til haust og lager. 5
Darki Wega E2008 Laica Peione Taunus F1 Boro F1 Pablo F1 Bettolo F1 Kruspersille Mørk grøn med korte internodier. Blada er godt krusa. Kraftigveksande, middels finkrusa, rask Darki-type. Prøvesort Finkrusa, rask og jamn. Sort som vert prøvd både på friland og i veksthus. Bladpersille Stor, mørk, kraftig og avlingsrik bladpersille. Italian giant- type. Mørk, kraftig, kompakt Italian Giant-type, meir finoppdelte blad og ein aning mindre. Raudbete Lang, slank, sylindrisk, med god farge. Meir spe vekst enn Carillion. Må ikkje såast for tjukt. Rund, fin form og farge. Kraftig bladverk. Sterk mot bladflekksjukdomar ( Alternaria og Cercospora). Lagrar godt. Rund, Action-type som eignar seg spesielt til mini-produksjon. Blir runde på eit tidleg stadium. Fin og jamn. Sein, litt høgrund, kjent for spesielt god smak. Lagrar godt. Beter andre fargar Avalance Kvit Stort, kraftig bladverk. Litt høgrund. Bør så 25 % mindre frø/løpemeter enn dei andre farga sortane. Golden Eye Gul Tidlegare Touchstone Gold. Gul-orange utvendig skallfarge og djup mørk gul innvendig farge. Bolder Gul Gul-orange utvendig farge. Litt klarare og lysare innvendig gulfarge enn Golden Eye. Guardsmark (polka-bete) Chiogga Vekselvis raude og kvite ringar inni. Hypark F1 Hysky F1 Summit F1 Hytech F1 Løk kepaløk Tidlegare Hytech type med jamn, fin og rund form. Stor avling og lagrar godt. Tidleg Hytech-type. God skalkvalitet og lagring. Rund og fin løkform. Tynn hals og god skalkvalitet. Sterk mot stokkrenning. Eignar seg godt til lagring. Allroundsort. Hovudsort. Rund til flatrund, jamn og fin. Kraftigveksande, god skalkvalitet og lagringsevne. Raudløk Red Baron Tidleg- middelstidleg sort. Rund - flatrund form. Sterk raudfarge. Red Ray F1 Ny Hyred/redbaron type med betre rotsystem enn Hyred. Rund, fin form og god lagring. Retano F1 Intens raudfarge, rund fin form. Tynn hals, litt seinare enn Red Baron. Lagrar godt. Katana F1 Performer Yoda Vårløk Rask og jamn sort til bruk tidleg. Ny Parade, men mørkare og litt kortare skaft enn Parade. Ikkje løkdanning. Ny, mørk og opprett sort, relativt rask. Opprett bladverk, dyrking heile sesongen. *Veksttid - døgn frå planting til hausting (kan variere ein heil del frå år til år). Norsk Landbruksrådgiving Rogaland, Postvegen 211, 4353 Klepp st. Tlf: 51 78 91 80 Web: http:\\rogaland.nlr.no 6