Initiativ til folkerøysting - ferjesambandet Kvinnherad-Stord

Transkript

1 Fellestenester Politisk sekretariat Einar Saghaug, Saghaugvegen 13, 5350 sunde Håkon Røstbø, Kaldestad, 5450 Sunde Rosendalsvegen ROSENDAL Tel: Fax: Org. nr: Bankgiro: www. kvinnherad.kommune.no facebook.com/kvinnherad Saksbehandlar Tlf. direkte innval Vår ref. 2011/ Dykkar ref. Dato Initiativ til folkerøysting - ferjesambandet Kvinnherad-Stord Kommunestyret hadde saka føre i møte , sak 2011/67. Vi legg ved utskrift av møteboka og syner til vedtaket. Med helsing Mette Guddal møtesekretær

2 Side 2 Saksframlegg Saksmappe Saksbehandlar 2011/ Asbjørn Skår Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2011/74 Formannskapet /67 Kommunestyret Initiativ til folkerøysting - ferjesambandet Kvinnherad-Stord Innstilling frå rådmannen: styre viser til saksutgreiinga og sluttar seg til at det ikkje er grunnlag for å gjennomføra ei rådgjevande folkerøysting om ferjesambandet Kvinnherad Stord ved kommunevalet Behandling i Formannskapet den Delt ut: - Underskriftsliste: folkerøysting om sambandet Kvinnherad Stord - Brev frå Håkon Røstbø motteke FRAMSETTE FORSLAG FRÅ: Håkon Røstbø (IP): styre går inn for at det skal gjennomførast folkerøysting om ferjesambandet Kvinnherad Stord mellombels skal gå Sunde Jektevik til framtidige sambandet er på plass. Folkerøystinga skal gjennomførast i vallokala og samstundes med kommunevalet Ole Torbjørn Holmedal (Frp): styre er positiv til folkerøystingar. Ei folkerøysting krev ei forsvarleg førebuing, og i denne saka er framlegget sett fram for seint. RØYSTING. Innstillinga / Holmedal sitt forslag fekk 8 røyster, 1 røysta for Røstbø sit forslag. Deretter vart innstillinga vedteken med 8 røyster, 1 røysta for Holmedal sitt forslag. Innstilling frå Formannskapet den styre viser til saksutgreiinga og sluttar seg til at det ikkje er grunnlag for å gjennomføra ei rådgjevande folkerøysting om ferjesambandet Kvinnherad Stord ved kommunevalet 2011.

3 Side 3 Behandling i Kommunestyret den Delt ut på møtet: underskriftslister / nye underskrift / kart. Brev motteke frå Håkon Røstbø. FRAMSETT FORSLAG FRÅ Einar Saghaug (IP): styre går in for at det skal gjennomførast folkerøysting om ferjesambandet Kvinnherad Stord. Folkerøystinga skal gjennomførast i vallokala og samstundes med kommunevalet Røystinga det vert å ta stilling ja eller nei til, er vedlagt som forslag til røystesetel og er at kommunen skal arbeida for at ferja skal gå mellombels Sunde Jektevik fram til framtidig samband er på plass. Grunngjeving. Innbyggjarpartiet sette fram forslag om folkerøysting i brev av i samband med valet Dette vart den gang avvist. I OT.prp. Nr. 32 ( ) står i førearbeidet og vert presisert at det ikkje er høve til bindande folkerøysting. Kommunestyret kan såleis ikkje fråskriva seg det rettslege og politiske ansvaret for vedtak som vert tekne. Det står vidare at lova legg til grunn at det skal vera opp til kommunane sjølve å avgjera regelverket ut frå lokale tilhøve, t.d. om folkerøystinga skal gjelda heile eller delar av kommunen. Departementet vil ikkje gje nærare reglar om korleis ei slik folkerøysting skal gjennomførast i praksis, men viser til at det kan vera naturleg at kommunane tar utgangspuunkt i regelverket i vallova. Etter rådføring med Fylkesmannen (Edvard Høgestøl) seier ikkje kommunelova noko om formelle tidsfristar, kommunen bestemmer suverent, og bestemmer kommunestyret at det er nok tid er dette tilstrekkeleg. Ei må merka seg at dette er ei rådgjevande folkerøysting der politikarane kunn vert gitt det råd å arbeida vidare med ei endring av sambandet Kvinnherad Stord som kommunen må utgreia konsekvensar og seinare vedtakast av kommunestyret. Truleg er konsekvensane eit betre og snøggare samband, betra sikkerhet ved at ein unngår trafikken på smale halsnøyvegar og sikrare inntekter ved bompengeinnkrevjing på ferja og i tunnellen i tillegg til at trafikken aukar generelt og tungtrafikken kjem tilbake i sambandet. RØYSTING (33 repr. tilstades under avrøysting) Innstillinga vedteken med 29 røyser, 4 røysta for Saghaug sitt forslag (Innbyggjarpartiet) Vedtak frå Kommunestyret den styre viser til saksutgreiinga og sluttar seg til at det ikkje er grunnlag for å gjennomføra ei rådgjevande folkerøysting om ferjesambandet Kvinnherad Stord ved kommunevalet 2011.

4 Side 4 Saksutgreiing: Bakgrunn. I brev frå leiar av Innbyggjarpartiet, Einar Saghaug, dagsett , vert det bede om at tar opp til folkerøysting at sambandet mellom Kvinnherad og Stord skal gå frå Sunde til Jektevik. Det vert i brevet vist til uttale frå styre til NOU 2006:7 Det lokale folkestyret i endring?, handsama i styre Innbyggjarpartiet legg til grunn at dette er ei viktig sak for innbyggjarane i Kvinnherad, som kvalifiserer for ei folkerøysting ved det føreståande kommunevalet, jf vedlegg. Med brevet følgjer også framlegg til røystesetel, vedlegg. Utgreiing. Kommunelova. I Kommunelova 39b heiter det: 1. Kommunestyret eller fylkestinget kan selv bestemme at det skal avholdes rådgivende lokale folkeavstemninger. 2. Kommunene og fylkeskommunene plikter å rapportere de opplysninger som departementet finner er nødvendig for å offentliggjøre informasjon om lokale folkeavstemninger. Kompetansen til å setja i gang ei slik lokal folkerøysting ligg til kommunestyret, og kan ikkje delegerast, jf professor Jan Fridthjof Bernt. I Ot.prp. nr.32 ( ) går det fram at departementet ikkje vil gje nærare reglar om korleis ei slik folkerøysting skal gjennomførast i praksis, men viser til at det kan vera naturleg at kommunane tar utgangspunkt i regelverket i vallova. Førearbeidet til lova legg til grunn at det skal vera opp til kommunane sjølve å avgjera regelverket ut frå lokale tilhøve, t.d. om folkerøystinga skal gjelda heile eller delar av kommunen. I førearbeidet vert det presisert at det ikkje er høve til å halda bindande folkerøystingar. Kommunestyret kan såleis ikkje fråskriva seg det rettslege og politiske ansvaret for vedtak som vert tekne. Kommunestyret Kommunestyret handsama i møte uttale til NOU 2006:7 Det lokale folkestyret i endring? Kommunestyret vedtok følgjande: 1. sluttar seg til saksutgreiinga og merknadene frå den oppnemnde utgreiingsgruppa. 2. styre vil spesielt peike på behovet for: - Å styrke lokalpolitikarane sitt renommé ved å redusere det altfor høge forventningspresset mot kommunane som media og sentrale politikarar er med og skaper. - P la lokalval vera lokalval. Om rikspolitikarane vil halde fram med å dominere, bør det vurderast å ha kommuneval og stortingsval same dag. - Å knyte folkerøysting i viktige saker til ordinære val. - Å gje kommunane utvida råderett spesielt over ressursbruken. Byråkratisk overprøving av politiske vedtak må bli forbudt ved lov. - Å la kommunane stå mest mogleg fritt med omsyn til organisering. Kun kommunestyre og formannskap bør vera lovpålagde organ. - Å la lokale lister få same vilkår som det til ei kva tid registrerte partiet. - Å på ny la veljarane få høve til å stryka kandidatar på ei valliste. - Å las veljarane få nytte elektroniske hjelpemiddel ved stemmegjeving. - Kommunen har trong for større handlefridom ved at ein i større grad enn no får økonomiske rammer som er meir i samsvar med dei oppgåvene som er pålagd. 3. styret ønskjer ikkje å utprøve ordninga med parlamentarisme og direkteval av ordførar. Ferjesambandet Kvinnherad Stord. Politisk handsaming.

5 Side 5 Kvinnherad formannskap og kommunestyre har ved ei rekkje høve handsama sak om ferjesambandet Kvinnherad Stord, både bruk av Sunde eller Ranavik som ferjeleie i Kvinnherad, og lokalisering av ferjeleie på Stord. I formannskap og kommunestyre har det ved alle avrøystingar vore fleirtal for å halda fast på ferjeleie på Halsnøy, med Ranavik som ferjeleie inntil flytting til Klosterneset kan realiserast, jf vedtak i styre Den handsama formannskapet sak om planprogram for lokalisering av nytt ferjeleie på Stord. I vedtaket frå formannskapet heiter det: 1. Kvinnherad formannskap ser på innkorting av ferjesambandet mellom Kvinnherad og Stord som heilt avgjerande for den vidare utviklinga i regionen generelt, og i spesielt. Formannskapet kan difor ikkje akseptera at Skjersholmane blir peikt ut som endeleg løysing. Jektevik kan kun aksepterast som ei midlertidig løysing. 2. ser det vidare som heilt nødvendig med rask realisering an nytt permanent ferjeleie på Stord. For at høge kostnader ikkje skal føra til unødig utsetjing, vil ein difor rå til at det i det vidare planarbeidet primært vert fokusert på Sævarhagsvikjo og Kvernaneset. 3. vil på det sterkaste oppmode om at prosjektet blir prioritert ved første revisjon av investeringsprogrammet i Nasjonal Transportplan. I møte handsama formannskapet kommunedelplan med konsekvensutgreiing for RV 544 nytt ferjeleie på Stord. I vedtaket frå formannskapet heiter det: 1. viser til tidlegare lovnad frå staten ved Samferdselsdepartementet og held fast på at Skjersholmane ferjeleie kun er ei midlertidig ordning. 2. sluttar opp om den klare tilrådinga frå Satens vegvesenet og prioriterer Kvernaneset som nytt ferjeleie på Stord. 3. Kvernaneset medfører store innsparingar for dei reisande og store reduksjonar i offentlege ferjetilskott. Prosjektet må difor realiserast så raskt som mogleg i planperioden Om nødvendig er innstilt på å akseptera ei bompengeordning der ferjebilletten blir uendra etter innkorting. 5. Så snart Kvernaneset er godkjent og prioritert, vil starte planarbeidet med flytting av ferjeleiet frå Ranavik til Ungholm på Klosterneset. Samferdselsdepartementet svara i brev av på søknad om å nytta Jektevik som mellombels ferjeleie på Stord inntil opprusting av riksvegen på Halsnøy var ferdig. Departementet viste til Stortinget sitt vedtak om bompengefinansiering av RV 544 Halsnøysambandet, der trafikkgrunnlaget føreset eit pendelsamband mellom Ranavik og Skjerholmane, slik at trafikken mellom Kvinnherad og Stord nyttar prosjektet. Samferdselsdepartementet ville ikkje føreslå for Stortinget endringar i dette opplegget. Vurdering. Kommunestyret har i medhald av kommunelova 39b mynde til å vedta rådgjevande folkerøysting. I førearbeidet til lova vert det lagt til grunn at regelverket i vallova vert følgd ved slik folkerøysting. Kommunestyret har sitt møte , og datoar for kommunevalet er Etter rådmannen si vurdering vil det verta svært kort tid til å ivareta dei praktiske åtgjerdene før ei slik røysting kan gjennomførast. Valstyret må i alle høve ta stilling til gjennomføring av røystinga. Rådmannen legg til grunn at ei rådgjevande folkerøysting føreset at det før røystinga har vore ein prosess med informasjon og drøftingar, der ulike alternativ og konsekvensar er analyserte og vurderte. Framlegget frå Innbyggjarpartiet inneber at politikarane i Kvinnherad skal arbeida for å nytta Sunde og Jektevik som ferjeleie i det framtidige sambandet Kvinnherad Stord. I spørsmålet om endringar i planane for dette sambandet, vil det vera nødvendig å henta inn synspunkt og uttale frå andre instansar som sit med avgjerslemynde og interesser i ei slik sak. Ei endring av planane

6 Side 6 om noverande bompengefinansiering, vil kunna ha økonomiske konsekvensar for kommunen, som bør vera utgreidd og avklart før folket vert beden om råd. Eit råd frå folket i ei viktig sak må byggja på at dei røysteføra har fått tilgang til informasjon og har kunnskap om saka, er kjent med moglege konsekvensar, og at temaet er sett på dagsorden og debattert i god tid før røystinga skal finna stad. Rådmannen kan ikkje sjå at dette er tilfelle i denne saka. Kommunestyret har i sak 2006/62 tilrådd å knyta folkerøysting i viktige saker til ordinære val. Rådmannen finn at det er eit politisk skjøn om denne saka tilhøyrer.. viktige saker.. som ein vil ha ei rådgjevande folkerøysting om, og at kommunestyret må ta stilling til dette. Tilråding. Rådmannen finn ikkje at det vil vera forsvarleg å gjennomføra ei rådgjevande folkerøysting ved kommunevalet 2011 om ferjesambandet Kvinnherad Stord, då grunnlaget som skal sikra at folket gjev kommunestyret eit informert råd, ikkje er til stades. Rådmannen vil såleis rå frå ei slik folkerøysting ved kommunevalet Brevet frå Innbyggjarpartiet er stila til v/valstyret/formannskapet. Rådmannen finn at valstyret ikkje har ei rolle i denne saka før eit eventuelt vedtak om rådgjevande folkerøysting i kommunestyret, men har vore i tvil om formannskapet si rolle. Etter konsultasjon med fylkesmannen har ein vald å la formannskapet innstilla i saka. Uttale frå Eldrerådet: Ikkje aktuelt. Uttale frå Rådet for dei funksjonshemma: Ikkje aktuelt. Økonomisk konsekvens: Eit vedtak om ei rådgjevande folkerøysting vil kunna føra til noko auka utgifter ved kommunevalet. Miljømessig konsekvens: Ingen. Vedlegg: Brev frå Innbyggjarpartiet av med vedlegg.