Arbeidstidsordningar i barnehagen 2010 Høyringsuttale Hordaland.

Transkript

1 Arbeidstidsordningar i barnehagen 2010 Høyringsuttale Hordaland. 1. Fylkeslaget si tilnærming til saka 2. Oppsummering av svar frå klubbane/lokallaga 3. Innspel frå seksjonstyret 4. Innspel frå arbeidstids-verkstad 5. Oppsummering 1. Fylkeslaget si tilnærming til saka Utdanningsforbundet Hordaland har utarbeida denne uttalen på bakgrunn av dei innkomne svara frå medlemmene våre ute i barnehagane og på møter i lokallaga. Vi har hatt diskusjon i seksjonsstyret barnehage samt ein arbeidstids-verkstad, nedsett av Fylkesstyret. I tilegg til dei spørsmåla som vart trekt fram i debattnotatet, valgte vi å spisse nokre av dei og utfordra klubbane til å drøfta våre tilleggspørsmål. Vi har valgt å legge fram eit av svara her, då vi meiner at det er representativt for eit stort fleirtal av alle dei svara vi har fått tilbake. Det er viktige moment medlemmene gjev uttrykk for her, og vi meiner det er viktig å ta dei med i det vidare arbeidet med arbeidstidsordningane. 1. Hvis vi forutsetter flere pedagoger i barnehagen, er det da nødvendig med endringer i bestemmelsene om tid til for og etterarbeid og faglig ajourføring? (ubunden tid) I så fall, hva slags endringer? Det er bra med flere pedagoger, men det må settes av tid til samarbeid i den bundne tiden og det er behov for en egen fast tid, avsatt til dette. Denne må være like fastlagt som den ubundne tiden. Det er nødvendig med mer bunden tid til samarbeid. Man er mer sårbar i forhold til vakter når det er flere pedagoger, da de har kortere vakter på avdelingen hver dag. Dersom pedagogtettheten økes, er det naturlig at ped leder får noe mer tid enn pedagog2, men den kan være bundet eller ubundet. 4 timer ubundet bør alle ha.. 1

2 2. Ville det vært en fordel å få fastsatt tid pr uke til administrative oppgaver, rapportskriving, dokumentasjon etc.? Det er positivt å få avsatt fast tid til administrative oppgaver. Det er viktig at det blir et system på dette, slik man får større aksept for å gå ut av barnegruppa for å jobbe med administrative oppgaver, som nevnt over. Nå er dette oppgaver som enten blir tatt i ubunden tid, eller skal gjøres innimellom mens man er på avdelingen. Vi ønsker oss en tre-deling av arbeidstiden vår. 3. Hvordan bør det sikres at man som ped.leder har tid til å veilede sine medarbeidere? Dersom man får avsatt tid til administrative oppgaver, kan f.eks noe av denne tiden brukes til forberedelse/ gjennomføring av veiledning. 4. Hvordan kan vi best sikre tid til planlegging, samarbeid og utvikling i barnehagen? En tredeling av arbeidstiden vil her være en stor fordel. Mye av jobben som nå blir gjort innimellom, vil man da få avsatt tid til. Man kan f.eks vurdere hva man sier ja til av planleggingsdager og kurs, trenger alle gå på alt? Kan noen bruke tiden sin i barnehagen? Ellers er ped.ledermøte et viktig fora her. Både fellesmøter (personalmøter) og avdelingsmøter er viktig. Styrer har et ansvar å se til at dette blir gjennomført på tilfredsstillende måte. 5. Hvilke tiltak er mulige for å sikre tid til å holde seg faglig à jour? Øke bemanningen, da kan noen i personalet fristilles. Færre oppgaver som presses over i ubunden tid. 6. Bør vi gå inn for at det (på sikt) alltid skal være en utdannet pedagog til stede i barnegruppen? Ja, det er et viktig prinsipp, men det er praktiske utfordringer med å få dagen til å gå i hop. Det må da være et system for at det settes inn en pedagog når en annen går ut, det kan vi få til med flere pedagoger i barnehagen. Vi kan begynne i det små med dette, få dekket opp ubunden tid og møter etc med fast vikar. 2

3 2. Oppsummering av svar frå klubbar og lokallag: Svara som kom inn vitna om eit stort engasjement ute i felten, og det er tydelig at medlemmene våre opplever dette som eit viktig område i det som omhandler arbeidsvilkår. Når det gjeld viktige områder som mange av svara har til felles, kan vi her nemne følgande: Auka pedagogbemanning vil absolutt vera eit gode for einskildbarnet og barnegruppa. Utfordringane ein kan møte på ved ein slik auke kan vera fleire, og eit av spørsmåla som har vore trekt fram er om pedagogane skal ha lik fordeling av den tida som ikkje er bunden opp til arbeidsplassen. Her meiner dei fleste at pedagogisk leiar treng meir, men alle må ha 4 timar. Meir tid til ped.leiar kan vere i form av administrasjonstid i bunden tid. Ei sentral problemstilling er om antal timer ubunden tid skal vera lik for små og store grupper barn. Fleire av klubbane ser det som rimelig at ein pedagogisk leiar som har ansvar for 18 barn har meir tid ein ein pedagogisk leiar som har ansvar for 9 barn. Korleis dette reknestykket skal løysast kan vera at ein reknar det ut forholdsmessig der det vert utarbeida ei norm for kor mykje tid det skal avsettast ut i frå gruppestorleiken/antal barn pr pedagog. Idag har pedagogane lik ubunden tid uavhengig av kor mange barn ein har ansvar for. Det kjem og fram i svara at det er pedagogane som skal ha styringsrett på tida som er ubunden. Smørbrødlista med oppgåver som skal løysast i den ubundne tida er allereie stor, og med stadig nye krav og oppgåver vert det mindre tid til faglig oppdatering m.m Vidare kjem det tydeleg fram at ein viktig føresetnad i denne samanhengen er ansvar- og rolleavklaring. Det må vera ein pedagog som framstår som leiar på avdelinga/basen. I tilbakemeldingane er samtlige positive til å få avsett tid til administrative oppgåver i den bundne tida, det vil letta presset på den ubundne tida. Nokre av medlemmene våre har løfta opp tema som omhandler kjernetid på lik line med det som lærarane i dag har. Det er ikkje stor oppslutnad om å ha ei begrensa kjernetid på til dømes 4 timer, det meste av dagen må sjåast som kjernetid. Ved å få fleire pedagoger i barnehagen, kan det til dømes bli to ped.leierteam eller fleire ut i frå storleik på barnehage. Team 1 jobber frå , og har kontortid på ettermiddag. Team2 jobber frå og har kontortid på morgonen. Såleis kan pedagogar nytte kontortid til for- og etterarbeid, samt teamarbeid. Tida utover dette kan dekkast opp av assistenter og vaktordninger som dekker opp barnehagen si opningstid. Men for at det skal vere tid att til kontortid eller teamarbeid, så må muligens ubunden tid leggast utanom og kompenserast med fritid (gjennomsnittsberekning). Barnehagesektoren opplever ein revolusjon i ulike måter å organisera verksemdene på. Pedagogisk leier har dei seinare åra fått delegert stadig fleire oppgåver, og det vert stadig mindre tid til å konsentrere seg om det aller viktigaste, det å vera førskolelærer saman med 3

4 barna. Vi må sikre at barna får den tida med førskolelærer dei har krav på, og at den einskilde førskolelærer får nok tid til det pedagogiske arbeidet. Andre viktige moment som fleire av klubbane har trekt fram er mellom anna det som omhandlar avsett tid til veiledning. Veiledning av medarbeidarar bør skje regelmessig i formelle, planlagde situasjonar og det bør setjast av min til gjennomføringa. 3. Seksjonstyret barnehage sine moment: I samband med forskrift om finansiering må det samstundes på plass ein nasjonal standard for bemanning i barnehagane. Vi meiner dette må ha form av eit tal på kor mange barn kvar vaksen kan ha ansvar for (der små barn vert omregna med 2 for eitt og to åringane, medan 3 åringane tel med 1,5) Dette vil vera eit fleksibelt system i høve til korleis ein organiserar barnegruppene. Snakkar vi om ny arbeidstidsordning for pedagogane utan at bemanninga er sikra, slit vi i høve til eigne medlemar. For dei fleste i vårt område er det ikkje mangel på pedagogar som er det verste, det er presset ved at stadig fleire barn får plass fordi ein har pedagogar nok. I Bergen er det no ei politisk målsetnad å redusera assistentbemanninga til 1,8 pr avdeling, fordi dette går bra i Trondheim. Det kallast best praksis. Vi opplev ei massiv støtte i å halda på 4 timer ubunden tid for alle pedagogar i barnehagen. Mange gjev uttrykk for at pedagogisk leiar treng meir tid, men det kan vera i form av øyremerka tid i den bundne tida. Vi har ei stor utfordring med å skapa rom for alt arbeidet ein førskulelærar har som ikkje ligg i ubunden tid, og som ikkje er knytt direkte opp mot arbeid med barn. Utviklinga har ført til at ein vert splitta i kvardagen, då mange oppgåver ikkje er plassert og i praksis skal skje samstundes med at ein er ein del av bemanninga og skal utføre det direkte arbeidet med barna. Eit prinsipp om tre-deling av arbeidstida til vera eit godt utgangspunkt for vidare utvikling av arbeidstidsordninga, og ikkje minst sikre barna si tid med pedagogen. Seksjonsstyret er negativ til at ein går i retning av pedagogisk kjernetid i barnehagen, vi meiner at heile dagen i prinsippet skal vere dekt av pedagogar. Dette synspunket har brei oppslutnad hjå dei medlemmene som har gjeve sin uttale i høve arbeidstidsordningar. Vi meiner pedagogsk kjernetid vil vera øydeleggjande for barnehagen sin eigenart og det heilskaplege læringssynet vi legg til grunn i arbeidet vårt. På lang sikt ønskjer vi ei arbeidstidsordning som er tilpassa arbeidet vårt som pedagogar i barneghagen, med følgande element: 1. Arbeid med barn 2. Felles planlegging/samarbeid/rettleiing/kartlegging/administrasjon, 4

5 3. Individuelt for- og etterarbeid. Dette kan gjerne reknast som eit gjennomsnitt gjennom året, slik at det vert arbeidsfrie periodar, som igjen vert dekt opp av auka pedagogisk bemanning i barnehagen. Kva legg vi i begrepet meir tid til administrasjon hjå pedagogisk leiar på ein avdeling/base? Vi ser for oss at den pedagogiske leiaren har avsett tid administrative oppgåver som omhandler møter med ulike samarbeidsinstanser, veiledning av medarbeidare, for- og etterarbeid av kartlegging og dokumentasjonsmateriale, rapporter m.m. Med ei slik fast avsett tid vil ein kunne skjerme tida ein har saman med barna og i større grad vera tilstades i gruppa. Det er viktig at denne tida ikkje vert tatt av den ubudne tida til pedagogane. Ein annan viktig faktor er at det må vera tilrettelagt gode fysiske rammer (kontorplass) for å kunne utøve dette arbeidet på arbeidsplassen. På kort sikt trur vi det er bra å kreve forbetringar som er små (realistiske), men som samstundes går i den retning vi vil. Vårt forslag er difor at det vert sett av 1-3 timar pr veke for pedleiar i kvar gruppe, gradert etter storleiken på gruppa. Til dømes 9 barn 1 time, 18 barn 2 timer, 26 barn 3 timer. Dersom det er fleire ped.leiarar i gruppa, er det den som er leiande som får tida. Her kan ein ta i bruk ped.leiar 1 omgrepet som vi allereie har i KS avtalen. Det må nedfellast i tariffavtalen at ein skal styrkja bemanninga ved at det vert dekt opp med fast vikar når pedagogar har ubunden tid og avsett tid til administrasjon/leiartid. Då vil ein eliminera motstanden mot fleire pedagogar ved at ein dekkjer bemanningsbehovet. Vi er positive til at det kjem andre pedagogar i barnehagen i tillegg til ein godkjend ped.leir pr 9/18 barn. 4. Verkstad om arbeidstidsordning i barnehagen. Det er eit hovudproblem at så mykje av pedagogane sitt arbeid i barnehagen ikkje er dimensjonert i høve til tid. Eit anna stort problem er at barna ikkje er sikra tid med pedagog. Utdanningsforbundet må setja pedagogen sine arbeidsvilkår først i prioriteringa, det handlar både om arbeidstidsordningar og bemanning. I høve til tariff-forhandlingar dette året er det arbeidstid som må stå i fokus, for å sikre rekruttering, behalda førskulelærarar og sikre kvalitet i barnehagen. Utdanningsforbundet på leggja vekt på å få fram tre hovudelement som arbeidstida består av. Tid til arbeid med barn Tid til felles planlegging, møter, rettleiing, dokumentasjon, kartlegging, osb Individuelt for- og etterarbeid 5

6 Tankemodellar: Vi har ein tanke om at heile den ubundne tida kan gjennomsnittsbereknast gjennom året, det vil gje ca 22 dagar som ein tar ut som arbeidsfri i samband med ferier el. etter ein turnus. Dette må sjølvsagt dekkast opp av ein annan pedagog. Den samme tankegangen kan ein nytte i høve til dei møta ein må ha på kveldstid, slik at årsverket vert sett under eitt. Eit utgangspunkt for inndeling av ei veke kan vera som følgande: Individuell tid 4 t pr veke Tid med barna 25 t pr veke Tid til samarbeid møter etc 8,5 t pr veke I tabellen under vil vi prøve og gje ein oversikt over fordelinga av arbeidstida til pedagogane. Forslag til inndeling av årsverk i for pedagogisk leiar: Barnehage Barneskule i dag Samla årsverk 1687,5 1687,5 Planleggingsdagar 37,5 37,5 Individuelt for og etterarbeid Tid med barn Tid til felles planlegging, rettleiing, dokumentasjon etc Samanlikninga med barneskulen har vi tatt med som grunnlag for refleksjon, ikkje fordi vi vil at barnehagen skal kopiere det. I tilnærminga til betre arbeidsvilkår for våre medlemmer må ei leggja vekt på ulike strategier. Den langsiktige strategien må vere å få til ei tenking i retning tre-deling og gjennomsnittsberekning av årsverket. Den kortsiktige strategien må vera å fremma viktige krav som mange vil kjenne seg igjen i, og som ein trur kan vera realistiske i høve til situasjonen i dag. Vi vil då retta fokus på situasjonen til pedagogiske leiarar, som utgjer dei fleste medlemmene og har mange paralleller til kontaktlærarane. I barnehagen handlar oppgåvene og det som går på å leie fleire andre vaksne. Pedagogiske leiarar treng avsett tid til dokumentasjon, kartlegging, foreldresamarbeid og rettleiing av medarbeidarar. Dette må dimensjonerast i høve til kor mange barn dei har ansvar for. 6

7 Det er ein føresetnad at det kjem presise formuleringar i tariffavtalane/særavtalane om dei ulike elementa i arbeidstidsordninga, slik at ein unngår ulik praktisering. Det må avtalast at den tida pedagogane er vekke frå barna/ avdelinga pga ubunden tid eller avsett tid til andre oppgåver vert dekt opp av andre, fortrinnsvis pedagogar. Dette kan vera første skritt mot auka bemanning og pedagogdekning. 5. Oppsummering Debattheftet stilte mange spørsmål, og det var kort tidsfrist til å gå like grundig inn i dei ulike problemstillingane. Til tross for det, har vi fått mange svar frå klubbar i barnehagane og vi ser eit klårt samsvar i dei svara vi har fått inn. Meir avsett tid til pedagogisk leiar (ubunden eller bunden) og ei tenking med tre-deling er det som går mest igjen. Pedagogane vil ha betre og meir klåre rammer for å kunna utøva eit pedagogisk arbeid med høg kvalitet. Barna må ha rett på tid med pedagog. Vi ser det som særs viktig at det kjem på plass sentral avtale i det som omhandler arbeidstid i barnehagen. Dette er ein viktig føresetnad for å unngå lokale varianter samstundes som det vil sikre medlemmene våre gode arbeidsvilkår slik at dei kan utføre eit profesjonelt og kvalitativt godt arbeid. Det er viktig å understreka at dei svara vi til ei kvar tid gjev i denne uttalen forutset at det er tilstrekkelig bemanning på den einskilde avdeling/base i barnehagen. Når vi i denne samanhengen nyttar begrepet tilstrekkelig bemanning, meiner vi at det til ei kvar tid er nok vaksne tilstades saman med barna. I dag opplever medlemmene våre eit stort press på det å ta inn fleire born i gruppene og arbeidsmengda er auka som ein konsekvens av at det har vorte fleire born pr vaksne. (Jmf nøkkeltal for barnehagen 2009). Det som òg er viktig å understreka,er at vi ikkje drar inn pedagognorma i dette reknestykket. Den må til ei kvar tid etterlevast etter Lov om barnehage. Ut i frå eit fagforeningsperspektiv vil det til ei kvar tid vera første prioritet å kjempe for gode arbeidsvilkår for medlemmene våre. Dei fleste medlemene i barnehagen er pedagogiske leiarar, og det er ein god strategi å starte med å betre vilkåra for dei. Utdanningsforbundet Hordaland meiner det er viktig å få på plass gode arbeidstidsordninger slik at ein sikrar alle medlemmene våre gode vilkår som legg til rette for høgt kvalitativt arbeid i barnehagane. Utdanningsforbundet må arbeide for ein sentral arbeidstidsavtale som tar høgde for kompleksiteten i førskulelærarrolla, og som samstundes ivaretar medlemmene sine ulike behov. Fylkestyret i Utdanningsforbundet Hordaland

8 8