ROS- analyse Detaljregulering for Lontjørnshaugane. Endring. Odda kommune. 22. januar 2016 rev

Transkript

1 ROS- analyse Detaljregulering for Lontjørnshaugane Endring Odda kommune 22. januar 2016 rev

2 Innhald 1. Føremål og omgrep Føremål Omgrep Vurdering av mogelege uønska hendingar Planføresetnadar Planområdet Farekategoriar for vurdering av mogelege uønska hendingar Naturgitte tilhøve Ras/ skred Geoteknikk Flaum Ekstrem nedbør Ekstrem vind Skog- og grasbrannar Infrastruktur Veganlegg Ulukke i kryss og av-/ påkøyring Ulykke med gåande/ syklande Støy til omgjevnadene Stråling Trafikkstøy Prosjektgitte tilhøve Terrengformasjon Analyse og konklusjon Kriteria for rangering av sannsyn Kriteria for rangering av konsekvens Risikomatrise Akseptkriterium Uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak Konklusjon

3 1.Føremål og omgrep 1.1 Føremål Føremålet med risiko- og sårbarhetsanalysar er å utarbeida eit grunnlag for planleggingsarbeidet slik at beredskapsmessige omsyn kan integrerast i den ordinære planlegginga, og at det kan gi betre grunnlag for beredskaps- og kriseplanlegging i samfunnet. 1.2 Omgrep Risiko uttrykker den faren som uønska hendingar representerer for menneske, miljø, økonomiske verdiar og samfunnsviktige funksjonar. Risiko er eit resultat av sannsynet for (frekvensen) og konsekvensane av uønska hendingar (DSB) Sårbarhet er eit uttrykk for eit system si evne til å fungera og oppnå måla sine når det blir utsett for påkjenningar (DSB) Sannsyn er eit uttrykk for kor hyppig ei hending kan ventast å inntreffa. Vurderinga må byggja på kjennskap til lokale tilhøve, røynsler, statistikk og anna relevant informasjon. Konsekvens er mogeleg verknad av ei hending. 2.Vurdering av mogelege uønska hendingar 2.0 Planføresetnadar Planområdet Det er planlagt ei endring av gjeldande bebyggelsesplan for Solfonn, Langedalen frå Endringane gjeld for delfelt L, M, Q og R, som er lokalisert ved Lontjørnshaugane, derav reguleringsnamnet. Føremåla for næringshytter er teken ut av planen, og erstatta av frittliggjande hytter. Elles omfattar planarbeidet å gjere mindre endringar i infrastruktur, høgder og storleikar. Fleire av dei tidlegare næringshyttene i M- feltet vart erstatta av eit færre antal gjennom ei mindre endring, og det er føreslått fire nye hyttetomter som erstatning for desse. Området er av Odda kommune vurdert til ikkje å utløysa krav om konsekvensutgreiing (KU), då planarbeidet er i hovudsak i samsvar med gjeldande bebyggelsesplan og kommunedelplan i området

4 2.1 Farekategoriar for vurdering av mogelege uønska hendingar I plankartet vil område med potensiale for risiko synast med omsynssone. ROS-analysen er utført i samsvar med «Veileder for kommunal risiko- og sårbarhetsanalyser» utgitt av Direktoratet for sivilt beredskap (2010), Norsk Standard 5814:2008, «Veiledning om tekniske krav til byggverk» utgitt av Direktoratet for byggkvalitet (2010), og Fylkesmannen i Hordaland sin FylkesROS. Odda kommune har ikkje utarbeidd mal for ROS- analyse eller vedtekne eigne akseptkriterium for risiko og sårbarheit i arealplansamanheng. Omega Areal AS vil difor nytte eigne akseptkriterium og metode for rangering av sannsyn og konsekvensar i samsvar med dei nemnte rapportane. Det er laga ei sjekkliste ut i frå liste med farekategoriar der det er vurdert om farekategoriane er aktuelle å kartleggja eller ikkje. Hending/ situasjon Aktuelt? Naturgitte tilhøve Ja Nei Er området utsett for eller kan planen medføre risiko for: Ras/ skred (steinsprang, snø, sørpe og lausmasseskred) Geoteknikk (bergartar, lausmassar og stabilitet) Flaum (elv, bekk) Ekstrem nedbør (stormflo, høgvasstand, store bølgjer og stigning av havnivå) Ekstrem vind Skog- og grasbrannar Menneskeskapte tilhøve Ja Nei Kan planen få konsekvensar for eller kan planområdet verta påverka av: Veganlegg Trafikkstøy Ulukke i kryss og av-/ påkjøring Ulukke med gåande/ syklande Skipstrafikk Industri og næringsliv i nærområdet Ureining (akutt og anna, Ureining av grunn, deponi etc.) Transport av/ulukke med farleg gods Brann og eksplosjon Dambrot Støy til omgjevnadene Stråling (høgspent linje, radon) Terrengformasjon (naturlege terrengformasjonar som utgjer spesiell fare) - 4 -

5 2.2 Naturgitte tilhøve Ras/ skred Steinsprang, snø, sørpe og lausmasseskred frå naturleg terreng Langs fjellskrenten ned mot europavegen er det registrert aktsemdsone for snø- og steinskred, utarbeidd av NGI på oppdrag for NVE. Desse karta er basert på vurderingar knytt til kart og enkel synfaring, og råkar planområdet i eit mindre område lengst aust. Det er også registrert fleire skredhendingar ved europavegen. Utsnitt over tilgjengelege karttema for NGI snø- og steinskred og NGU jord- og flaumskred. Kjelde: Brun tett skravur: Aktsemdkart for NGI snø- og steinskred Brun og kvit skravur: Aktsemdkart for NGU Jord- og flaumskred Dette arealet ligg innafor L4- feltet i gjeldande bebyggelsesplan, og som vert vidareført til herverande plan (sjå utsnitt neste side). Losningsområdet for skredfaren er lokalisert øvst i terrenget, og ligg for dei sørlegaste tomtene i delfeltet mellom kote +575 og På denne høgda (og over) ligg i dag hovudtilkomstvegen til hyttefeltet, samt ny veg til delfeltet, KV1. Opparbeiding av tomtene vil føre til ei terrengformasjon som gjer at losningsområdet vert flytta mot skrenten. Stein og snø kan ikkje losne ved planerte flater eller frå opparbeidde murar. Vi vurderer det slik at ei framtidig opparbeiding av tomtene vil flytte skredfaren lenger ut mot skrenten i nordaust, og at aktsemdområdet på den måten ikkje lenger er gjeldande for nye hytter i L4- feltet. Det bør i føresegnene setjast krav til at det før utbygging i området skal føreliggje ei vurdering som sikrar tilfredsstillande tryggleik i høve til rasfaren i området. Eventuelle sikringstiltak i form av opparbeidde tomter eller liknande skal leggjast fram før byggjeløyve innafor kvart byggjeområde vert gitt. Det vert ikkje sett på som naudsynt med geoteknisk vurdering av områda grunna omfang og lokalitet av aktsemdområdet, plassering av nye hytter og kotehøgd på tilkomstvegar

6 Illustrasjon med område for skredfare ved delfelt L4. Kjelde skredkart: Geoteknikk Bergartar, lausmassar og stabilitet I området er det lite lausmassar og hyppige fjellblotningar slik at sannsynet for utrasing og erosjon i samband med oppføring av hytter og anlegging av vegar er liten. Det må gjerast stadlege tilpassingar slik at hytter passar inn i omliggjande terreng. Det vil ikkje vere naudsynt med vidare kartlegging av grunntilhøva i området forutan om det skal byggjast i område med aktsemdsoner for snø- og steinskredfare. I samsvar med berggrunnskarta til NGU, er det førekomst av granittisk øyegneis i området. I Noreg er øyegneis svært vanleg både i grunnfjellet og i den kaledonske fjellkjeda. Det er ikkje registrert ressursar i området som er eigna for uttak. I yttergrensene mot vest og i austlege del av planen heller terrenget til mellom 15 og 25 grader. Elles er det frå 0 til 15 grader helling på terrenget innafor planområdet, jf. brattleikskarta til NVE

7 2.2.3 Flaum Elv, bekk Innafor planområdet er det tre små tjødn, og det går eit vassdrag lenger vest. Desse skaper trivsel og nærleik til natur og friluftsliv i nærområdet, og bør takast vare på. Det er ikkje naudsynt med vidare tiltak med tanke på herverande reguleringsendring ut over kva som er planlagt i gjeldande bebyggelsesplan Ekstrem nedbør Stormflo, høg vasstand, store bølgjer og stigning av havnivå Sør- Noreg ligg midt i vestavindbeltet og er mykje utsett for lågtrykk som kjem inn frå havet mot Sør- Noreg og vidare mot Vestlandet. Lågtrykka kan gje mykje nedbør og sterk vind. I høve til klimaframskrivingane framlagt i rapport «Klima i 2100» utgitt av Norsk klimasenter i 2009, vil nedbøren på Vestlandet auke med 18 % i Sjølv om temperaturen vil auke mellom 2 og 4 grader, i følgje same rapport og NOU 2010:10, vil det vere ein overgangsperiode der nedbøren kan auke betrakteleg, utan at temperaturen fell. Større nedbørsmengder i form av snø kan difor opptre i framtida. Drenering av overflatevatn må vurderast særskilt ved prosjektering grunna potensiale for større snømengder kombinert med smelting og nedbør. Tilstrekkeleg sideareal til veganlegga for lagring av snø i gjeldande bebyggelsesplan må vidareførast herverande plankart Ekstrem vind Ekstrem vind kan føre til at tre, lause gjenstandar og bygningsdelar losner og gjer skade. Ofte fell tre ut i vegen og stansar trafikken, eller veltar over hengande el- kablar som fører til straumbrot. Naturårsaker er vanskelege å gjere tiltak mot, og klimaprognosar syner til at det vil kome meir ekstrem nedbør og vind i framtida. Det er utarbeidd gode varslingssystem, og det er viktig å gjere dei tiltak som er naudsynte for å sikre materielle verdiar og menneskeliv ved ekstremvér Skog- og grasbrannar Ved svært tørre periodar kombinert med uforsiktig bruk av eld kan brann oppstå i gras og lyng i fjellsidene som kan spreia seg. Avstandar mellom hyttene skal vere minimum 8.0 meter dersom ikkje anna tiltak for førebygging mot brannspreiing er sett i verk. Tilstrekkeleg sløkkjeutstyr må sikrast. Odda brann og redning består av to avdelingar, som førebyggjer brann og andre ulukker, og som rykker ut. Det er lokalisert ein brannstasjon i Odda, og ein i Røldal. Avkøyrsla til planområdet ligg omtrent 22 km frå Odda sentrum og 20 km frå Røldal sentrum. Dette gir ei køyretid for redningsbilane på ca. 20 minutt. Planlagte veganlegg i gjeldande bebyggelsesplan som vert vidareført til herverande reguleringsendring, samt opparbeidde veganlegg ligg slik at utrykkingskøyretøya skal kome fram

8 2.3 Infrastruktur Veganlegg Veganlegg i gjeldande bebyggelsesplan er vidareført til planendringa. Desse ligg med 6.0 m breidde på hovudtilkomstvegen som fører vidare mot hytteområda i vest, og på vegtilkomsten inn mot service- bygningen. Resterande veganlegg ligg med meter breidd. Det er gjort ei opprydding i veganlegga som følgje av planendringa. Dette er nærare skildra i planomtalen. Dei fleste veganlegga er opparbeidd i dag, og reguleringsendringa vil føre til mindre justeringar av desse planlagte vegane slik at regulert veg og parkering samsvarar betre med eksisterande høve. Det er i hovudsak personbilar som vert nytta i hyttefeltet. Veganlegga ligg med slik kurvatur og stigning at det vil bli nytta låg fart og høg merksemd på vegane. Hyttene ligg også så tett at det er naturleg å halde merksemda oppe, då slik utnytting fører til større aktivitet i området. Årsdøgntrafikken på hovudvegen og veganlegga elles er sesongbetont, og er avhengig av kor mange som er på hytta samtidig. I L, M, Q og R- feltet åleine er det regulert til 135 hytter, noko som vil generere ein del trafikk. Likevel køyrer dei fleste til hytta på første dag, medan bilen for det meste vert ståande ut opphaldet Ulukke i kryss og av-/ påkøyring Då dekke på vegane ikkje er fast, samtidig som det er relativt bratte tilhøve somme stader, vil det verte nytta låg fart gjennom hytteområdet. Konsentrasjonen av hytter er med på å skape visuelle element og ein gatestruktur som gjer at merksemda auker og farten går ned. Det bør etablerast gjerde/ autovern ved bratte fjellsider slik at utforkøyring på vinterstid kan forhindrast. Ved brøyting vinterstid må ein passe på at lagring av snø ikkje skjer i strid med sonene for frisikt Ulykke med gåande/ syklande Som over, er det truleg at det vert nytta høg merksemd og låg fart innad i hytteområdet. På vinteren kan snø og is i vegbanen føre til farlege situasjonar mellom gåande og bilistar. Bruk av refleks og hodelykt hos mjuke trafikantar og låg fart hos bilistar kan vere med på å skape trygge omgjevnader, også i mørke Støy til omgjevnadene Støy til omgjevnadene er først og fremst eit problem i anleggsperioden, og må påreknast Stråling Radon Alle bygningar skal vere prosjektert og utført med radonførebyggjande tiltak slik at innstrauminga av radon frå grunn vert avgrensa. Radonkonsentrasjonen i inneluft skal ikkje overstige 200 Bq/m3, jf. TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, 13-5 Radon. Følgjande skal minst vere oppfylt: Bygning berekna for varig opphald skal ha radonsperre mot grunn. Bygning rekna for varig opphald skal tilretteleggjast for eigna tiltak i byggjegrunn som kan aktiverast når radonkonsentrasjonen i inneluft overstig 100 Bq/m

9 Punkta på førre side gjeld ikkje dersom det kan dokumenterast at dette ikkje er naudsynt for å tilfredsstilla kravet om maksimal konsentrasjon på 200 Bq/m Trafikkstøy Vegstrekningen mellom krysset med fv. 13 i nord og Seljestadtunnelen i sør har ein ÅDT på 2080 og 18% tunge køyretøy (2014), jf. kartdatabasen til Vegvesenet, Vegkart. Med ein så låg ÅDT er det i stor grad den tunge trafikken som genererer støy i området. Utstrekninga av støysonene går likevel ikkje inn over byggjeområda for fritidsbustadar, sannsynlegvis grunna terrenget i området. Utsnitt frå støyvarselkart, med planområdet ringa inn. Kjelde

10 2.4 Prosjektgitte tilhøve Terrengformasjon Det vil alltid vere naturlege skrentar i eit fjellområde, og det er ikkje ynskjeleg å byggje ned desse områda med gjerder eller liknande. Det må visast vanleg aktsemd ved ferdsle i fjellet. Eventuelle høgdeskilnader ved bygging av hytter må sikrast i anleggsperioden og når hytta står ferdig. 3.Analyse og konklusjon 3.1 Kriteria for rangering av sannsyn Kommunen har ikkje eigne skjema for ROS- analyse. Det vert difor nytta nytte eigne akseptkriterium og metode for rangering av sannsyn og konsekvensar med utgangspunkt i rapportane skildra i punkt 2.1. Sannsynet er justert i høve til tryggleiksklassar for skred jf. TEK Sannsynsklasse Kor ofte kan ein vente hendingar: Vekttal Svært sannsynleg Meir enn 1 hending per 20 år. 5 Sannsynleg Mindre enn 1 hending per 20 år, men minst ei hending per 200 år. 4 Noko sannsynleg Mindre enn 1 hending per 200 år, men minst 1 hending per 1000 år. 3 Lite sannsynleg Mindre enn 1 hending per 1000 år, men minst 1 hending per 5000 år. 2 Usannsynleg Mindre enn 1 hending per 5000 år

11 3.2 Kriteria for rangering av konsekvens Estimert tap innan dei ulike kategoriane, menneske, natur eller ting/ bygg går på samfunnsøkonomiske tap, det svarer ikkje til personleg tap eller kjensler knytt til hendingane. Storleik på omfang Menneske (liv helse) Ytre miljø (luft, vatn, jord) Samla verdi på materielle skadar i NOK Vekttal Katastrofalt Meir enn 5 omkomne. Svært omfattande øydeleggingar på større areal med varige konsekvensar for ytre miljø. Varig skadar på infrastruktur/ Skadar for meir enn Kritisk 2-4 omkomne og alvorlege personskadar. Svært omfattande øydeleggingar på mindre areal med varige konsekvensar for ytre miljø. Infrastrukturen er nede over lang tid, med fare for liv/ skadar for mellom til Alvorleg 1 omkommen og alvorlege personskadar. Alvorleg skade på areal, kan utbetrast med tiltak. Infrastrukturen er nede over kort tid, med fare for liv/ skadar for mellom til Ein viss fare Inntil 2 alvorlege personskadar. Noko skade på ytre miljø som kan utbetrast på kort sikt. Infrastrukturen er ute av drift over tid, utan fare for liv og helse/ skadar for til Ufarleg Mindre skadar som normalt lækjer seg sjølv. Lita eller ingen innverknad på ytre miljø, små skadar som kan utbetrast innan relativt kort tid. Det er korte brot i infrastrukturen, utan fare for noko liv eller helse/ skadar for inntil

12 3.3 Risikomatrise Risikomatrisa syner vurdering av risiko som produkt av sannsyn og konsekvens. Risikomatrise Svært sannsynleg 5 Sannsynleg 4 Noko sannsynleg 3 Lite sannsynleg 2 Usannsynleg 1 Sannsyn Konsekvens Ufarleg Ein viss fare Alvorleg Kritisk Katastrofalt Akseptkriterium Ved gjennomføring av ROS-analyse for nye utbyggingsområde skal det leggjast til grunn følgjande akseptkriterium: Akseptkriterium Ikkje akseptabelt Moglegvis akseptabelt Uakseptabel risiko. Må undersøkast gjennom meir detaljerte analyser (for eventuelt å avkrefte risiko eller avklare moglege risikoreduserande tiltak). Tiltak kan gjennomførast for å redusera risikoen. Kost-nyttevurdering av risikoreduserande tiltak. Akseptabelt Akseptabel risiko i utgangspunktet. Risikoreduserande tiltak gjennomførast når det er mogleg ut frå økonomiske og praktiske vurderingar

13 3.5 Uønska hendingar med mogelege førebyggjande tiltak Tabell over uønska hendingar og aktuelle tiltak. Uønska hending Sannsyn Konsekvens Risiko Aktuelt tiltak/ kommentar Ras/ skred Digitale aktsemdsoner i samsvar med NGI snø- og steinskredkart må innarbeidast i plankartet saman med føresegner som sikrar akseptabel tryggleik i høve til skredfare. Det skal ikkje byggjast innafor faresoner med årleg nominell sannsyn på 1/1000 utan sikringstiltak. Geoteknikk Fundamentering vert ikkje sett på som noko problem. Flaum Det er ikkje vurdert at herverande reguleringsendring krev ytterlegare sikring av tjødn og vassdrag enn kva som er lagt til grunn i gjeldande bebyggelsesplan. Ekstrem nedbør Drenering av overflatevatn må vurderast særskilt ved prosjektering grunna potensiale for større snømengder. Ekstrem vind Bygningsdelar må dimensjonerast for å tole sterk påkjenning frå vind. Skog- og grasbrannar Naudsynt slokkeutstyr må sikrast. Veganlegg Det er ikkje noko som tilseier tiltak på planlagte vegar. Trafikkstøy Støy frå europavegen vil ikkje gå inn over område for hytteutbygging. Trafikkstøy frå interne tilkomstvegar må påreknast. Det vil likevel nyttast låg fart og dermed mindre støy. Ulukke i kryss og av-/ påkjøring Høg merksemd og låg fart er viktig i eit hyttefelt som dette. Det må vurderast om vegar ved skråning bør ha gjerde/ autovern som hindrar utforkøyring på vinterstid. Brøytekantar må ikkje vere i strid med soner for frisikt

14 Ulukke med gåande/ syklande Her er det også viktig med høg merksemd og låg fart på bilistane. På vinterstid bør refleks og hovudlykt prioriterast. Brann og eksplosjon Naudsynt slokkeutstyr må sikrast. Støy til omgjevnadene Støy er i hovudsak eit problem i anleggsfasen. Stråling Krav i høve til TEK10 gjelder. Terrengformasjon Eventuelle høgdeskilnader ved bygging av hytter må sikrast i anleggsperioden og når hytta står ferdig. 3.6 Konklusjon Tiltak med kommentarar over bør innarbeidast i reguleringsplanen, og eventuelt med tilhøyrande føresegner der dette er føremålstenleg. Det er vidare ikkje noko som tilseier at det er naudsynt med andre risikoreduserande tiltak på planområdet utover det som er lagt inn i planen og vurdert nedanfor. Krav til slokkevatn må sikrast i samsvar med TEK 10, forskrift om tekniske krav til byggverk, Alle bygningar skal vere prosjektert og utført med radonførebyggjande tiltak slik at innstrauminga av radon frå grunn vert avgrensa. Digitale aktsemdsoner i samsvar med NGI snø- og steinskredkart må innarbeidast i plankartet saman med føresegner som sikrar akseptabel tryggleik i høve til skredfaren