Lov om stadnamn iverksetting av lova og konsekvensar for det offentlege

Transkript

1 Lov om stadnamn iverksetting av lova og konsekvensar for det offentlege Aud-Kirsti Pedersen, Stadnamnansvarleg for Nord-Noreg i Kartverket, Geovekstsamling for Troms

2 Dette skal handle om Kort om lov om stadnamn Kva gjer Kartverket Kva gjer kommunane Saksbehandling etter lov om stadnamn Litt om adressenamn/adressetilleggsnamn

3 Lov om stadnamn I verkesett (endra 2005 og 2015) Lova fastset både grammatiske normer (skrivemåten av stadnamn) og bruksnormer for stadnamn Hovudpunkt i lova Namnevern og namnsetjing Fastsetjing av skrivemåten Om saksbehandling Reglar for gards- og bruksnamn Bruk av stadnamn Klage Stadnamnkonsulentar Stadnamnregister

4 Kartverket skal Føre Sentralt stadnamnregister (SSR) innsyn via Norgeskart.no og Sestedsnavn.no, jf. 12 i lova. Saksbehandle stadnamn, dvs. starte namnesaker og gjere vedtak i namnesaker som inneheld naturnamn, gardsnamn, bruksnamn, seternamn, namn på statlege anlegg (t.d. riksvegar, namn på jernbanestasjonar, off. turisthytter o.a), jf. 5, tredje ledd i lov om stadnamn. Iverksette vedtak t.d. å bruke vedtekne skrivemåtar på offentlege kart. Sjå 9 i lova.

5 Kommunen skal Saksbehandle namnesaker (samordne saksbehandlinga) og fatte vedtak om skrivemåten av offisielle adresser, by- og tettstadnamn, bydelar, bygde- og grendenamn, kommunale gater, torg, bustadfelt, kommunale anlegg og institusjonar, jf. 5, andre ledd. Kunngjere vedtak som andre offentlege organ har fatta, jf. 9 i forskrift til lov om stadnamn, femte ledd. Rapportere vedtak til SSR. Sjå 12 i lova. Iverksette vedtak fatta etter lov om stadnamn. Sjå 9 i lova.

6 Fylkeskommunen skal Saksbehandle og fatte vedtak om skrivemåten av namn på fylkeskommunale anlegg o.l., jf. 5, andre ledd. Rapportere vedtak til SSR Iverksette vedtak.

7 Hovudregelen for å fastsette skrivemåten av stadnamn 4. Reglar om skrivemåten Dersom ikkje anna er fastsett i denne lova, skal det ved fastsetjing av skrivemåten av stadnamn takast utgangspunkt i den nedervde lokale uttalen. Skrivemåten skal følgje gjeldande rettskrivingsprinsipp for norsk og samisk. For kvenske stadnamn skal skrivemåten følgje gjeldande rettskrivingsprinsipp for kvensk. Skogfinske stadnamn på Austlandet følgjer norske rettskrivingsprinsipp.

8 Nærmare om fastsetjing av skrivemåten av stadnamn Forskrift om stadnamn 1. Generelle reglar om norske, samiske og kvenske stadnamn Stadnamn som inneheld allment kjende ord eller namneledd, skal skrivast i samsvar med gjeldande rettskriving, når ikkje anna følgjer av reglane nedanfor. Stadnamn som inneheld utdøydde eller uklare språkelement, skal skrivast i samsvar med gjeldande rettskrivingsprinsipp. Har skrivemåten vore lenge i bruk og er vel kjend og innarbeidd, kan ein fråvike gjeldande rettskriving og rettskrivingsprinsipp. For samiske og kvenske stadnamn skal det takast særleg omsyn til munnleg tradisjon. Skal eit objekt som ikkje har hatt namn, namnsetjast, skal det takast omsyn til lokale, nedervde stadnamn og tradisjonelt ordtilfang på staden.

9 Fastsetting av skrivemåten konsekvensar for rekkefølga i saksbehandlinga av namn 4, andre ledd i lov om stadnamn Når det same namnet er brukt om ulike namneobjekt på den same staden, skal den skrivemåten som er brukt for det namneobjektet namnet opphavleg vart brukt om, som hovudregel vere retningsgivande for skrivemåten for dei andre namneobjekta. T.d.: Straumsnes el. Strømsnes (namn på nes) > Gardsnamn, bruksnamn, stasjonsnamn, adressenamn, brunamn, skolenamn, barnehagenamn osb.

10 Saksgang - rekkefølge 1. Nokon reiser namnesak, t.d. Statens vegvesen, som vender seg til vedtaksorganet, t.d. Kartverket 2. Kartverket førebur saka og sender saka til kommunen. 3. Kommunen skal kunngjere saka slik at lokale organisasjonar får høve til å uttale seg. Minimum tre vekers høringsfrist. Kommune skal også kontakte brukseigarar om bruksnamn inngår i saka. Kommunen kan også uttale seg (men må ikkje). 4. Kommunen sender høringsfråsegner til stadnamntenesta, som er eit rådgjevande organ. 5. Stadnamntenesta gjev råd om skrivemåte til vedtaksorganet. 6. Vedtaksorganet fattar vedtak og sender det til alle partane i saka. 7. Kommunen kunngjer vedtaket og opplyser om retten til å klage på vedtaket (skrivemåten av namnet). 8. Ev. klage same prosedyre som med førstegongssak. 9. Vedtaksorganet fattar nytt vedtak. 10. Om klagar ikkje får medhald, skal Klagenemnda for stadnamnsaker behandle saka og gjere endeleg vedtak.

11 Adressenamnsaker Regulert av matrikkellova, matrikkelforskrifta skrivemåten regulert av lov om stadnamn og forskrift om stadnamn 1. Kommunen fastset val av namn. Val av namn kan ikkje påklagast. 2. Sende namneforslag til stadnamntenesta (norsk, samisk, kvensk teneste) 3. Stadnamntenesta gjev råd om skrivemåte/val av namn og opplyser om kva for namn som ev. må avklårast i namnesak. 4. Reise namnesak, sjå saksgang om namnesaker.

12 Adressetilleggsnamn, matrikkelforskrifta Når adressen gjelder et gårdsbruk, kan den som har grunnbokshjemmel til eiendommen som eier, kreve at den offisielle adressen også skal omfatte gårdens bruksnavn, dersom navnet faller språklig og geografisk sammen med et nedarvet stedsnavn, jf. lov 18. mai 1990 nr. 11 om stadnamn. 2. Når adressen gjelder en særlig kjent institusjon eller bygning og allmenne hensyn taler for det, kan kommunen på anmodning fra registrert eier fastsette at den offisielle adressen også skal omfatte et navn på institusjonen eller bygningen. 3. Kommunen kan tildele adresser innenfor mindre grender, boligeller hyttefelt eller andre avgrensede områder et felles adressetilleggsnavn. 4. Tildeling av adressetilleggsnavn etter første og andre ledd går foran tildeling etter tredje ledd.

13 Nettadresser om stadnamn og adressenamn, sjå Kartverkets nettsider &zoom=4&lat= &lon= om stadnamn

14 Søk i Norgskart.no

15