Budsjett 2014 og økonomiplan

Transkript

1 Arkivsak: 13/236 Løpenummer: 13/8421 Arkivkode: FE-151 Saksbehandlar: Reidun K. Halland Saksnummer Utval Møtedato 046/13 Formannskapet /13 Formannskapet Kommunestyret Budsjett 2014 og økonomiplan Kommunestyret har endeleg avgjerdsmynde i saka. Administrasjonen sitt framlegg til vedtak: 1. a) Desse nye satsingane ligg i økonomiplanen: Nye tiltak finansierte over drift Ny heimel fysioterapeut Auka tilskot til kyrkja Sum b) Desse innsparingane ligg i økonomiplanen: Kostnadsreduserande tiltak/auka finansiering Generelt kutt på rammenivå; innkjøp, kurs/reise KLP sparing - omlegging utg,føring Kutt i stilling sentraladministrasjonen Redusere driftsmargin frå 4,1 til 1,5 mill Oppvekst effektivisere / tilpasse tal born PU tenesta meir samordna ressursbruk Nattevakt overgang til ambulant GS omlegging drift pga ambulant nattvakt Nattevakt omlegging drift Eivindvik PLT generelt krav utg.reduksjon / innt. auke Konsesjonskraft overgang til forvaltningsavtale Eigedomsskatt hus/hytter auke med 1 promille Eigedomsskatt halvere fritaksår c) Desse bindande rammene for netto driftsutgifter i 2014 vert godkjent: Rammeområde Budsjettramme (i 1000 kr) 1xx Ymse formål * xx Oppvekst xx Omsorg xx Plan og utvikling *inkl. Kyrkjeleg fellesråd kr

2 Rådmannen får fullmakt til å justere rammene for dei ulike områda i tråd med kommunestyret sitt vedtak. 2. For år 2014 skriv Gulen kommune ut forskotsskatt på inntekt og formue med dei maksimaltakstar som vert fastsett av Stortinget. 3. Med heimel i Eigedomsskattelova 2 og 3 vert i 2014 skrive ut eigedomsskatt på alle faste eigedomar i Gulen kommune. Skattesatsen blir etter 11 fastsett til 7 promille, men 3,5 promille for bustaddelen i eigedomar med sjølvstendige bustaddelar (jf 12 a). Vedtekter er godkjende i K-sak 51/08. Eigedomsskatten skal betalast i fire terminar; mars, juni, september og desember i skatteåret. a. Desse eigedommane får fritak etter 7 a) i eigedomsskattelova: a. Alle fylkesvegar b. Asheim grendahus, Austgulen grendahus, Brandangersund samfunnshus, Breidvik/Bålen grendahus, Byrknes samfunnshus, Dalsgrend grendahus, Grendahuset Gulatun, Hisarøy grendahus, Mjømna bygdehus, Nordgulfjorden grendahus, Oppedal grendahus, Sande grendahus, Sygnefest grendahus, Sørøyane grendahus, Takle grendahus, Ungdomshuset Vårtun, Brekke stadion, Eivindvik stadion, skyteanlegg på Henriksbø, skyteanlegg på Tjørnleite, skyteanlegg på indre Oppedal, Brekke MC sitt lagshus på Ortneset, Brekke bedehus, Byrknes bedehus, Dalsøyra bedehus, Fivelsdal bedehus Desse bygningane får fritak etter 7 b) i eigedomsskattelova: Sellevåg treskofabrikk på gbnr. 76/3, Lovisendal på gbnr. 130/4 og våningshuset på Skjerjehamn på gbnr. 85/2. Desse bygningane får fritak etter 7 c) i eigedomsskattelova: Bygning som heilt eller i nokon mon vert nytta til husvære (heilårsbustad), og som er/blir oppført eller rehabilitert etter til ein kostnad på minst kr , dokumentert etter faktura. Fritaket gjeld i 10 år frå den tid bygningen er/vart ferdig/rehabilitert. For bustaddelen av eigedomar (gjeld og fritidseigedomar) som ikkje vert nytta til næringsverksemd gjeld et botnfrådrag på kr kroner av takstverdien (jf. 11). 4. Sats for etableringstilskot i 2014 vert sett til kr For utleigeeining kr a) Slikt investeringsnivå for vert godkjent (2014-summane er bindande): Brutto investeringar (i kr) Sum IKT ymse ( ) Bil barnevern (xxxx) Bil open omsorg Byrknes (xxxx) Bil open omsorg PU (xxxx) Lastebil PLT (xxxx) Minitraktor PLT (xxxx) Traktor PLT (xxxx) Overvåkingssystem Eivindvik vassverk (xxxx) Opprusting Eivindvik vassverk (xxxx) Utbygging vassverk Sløvåg (3280) Kloakksanering Eivindvik sone 6 og 8 (3300) Kloakktiltak jf. Rammeplan avlaup (3310) Nytt låssystem på administrasjonsbygget Oppgradering skular ( ) Brekke skule ventilasjon Eivindvik skule ventilasjon Symjeanlegg (4400)

3 Trafikksikringstiltak (4510) Investeringar kommunale vegar (4530 og 4550) Omsorgsbustader Dalsøyra inkl. sprinkling (5270) Enøk og varme Gulen sjukeheim (5280) Brannsikring, enøk og oppgrad. andre bygg (5290) Tusenårstaden Gulatinget (6150) Oppgradering brannvern (6410) Bustadfelt Dalsøyra (6450) Bustadfelt Eivindvik (xxxx) Rehabilitering/nybygg Eidsbotn barnehage Dementavdeling Gulen sjukeheim inkl. sprinkling Utviding Brekke barnehage Eigenkapitalinnskot - KLP (7020) Sum b) Investeringane i 2014 skal finansierast slik: Finansiering av brutto investeringar 2014 Alle tal i 1000 kr Lån Disposisjonsfond Disposisjonsfond: NORM-fond Mva.komp. frå investeringar Eigne tilskot 200 Tilskot frå andre 700 Sum c) I tillegg skal investeringsbudsjettet for 2014 innehalde ei ramme for nye startlån på kr 2 mill. og inntekter frå sal av eigedommar med netto kr 0,2 mill., som skal tilførast ubunde investeringsfond. d) Ikkje fullførte investeringsprosjekt frå 2013 vert å ta stilling til overføring av i eigen sak. 6. Låneopptak i 2014 på kr 9,7 mill. til investeringar og kr 2 mill til vidare utlån (startlån) vert godkjent. 7. Framlegget til budsjett 2014 og økonomiplan vert godkjent. Behandling i Formannskapet : Nye framlegg: Felles Formannskapet tek framlegget frå rådmannen til orientering, og avventar behandling til neste møte. Røysting: Samrøystes FSK-046/13 Vedtak: Formannskapet tek framlegget frå rådmannen til orientering, og avventar behandling til neste møte.

4 Behandling i Formannskapet : Til saka vart det delt ut fråsegn frå hovudutval for omsorg etter møte Nye framlegg: Felles framlegg frå SP/H til endring av punkt 1. og 3 Nye driftstiltak Nattevakt Brekke Behalde 2,5 promille eigedomsskatt Finansiering Redusere fritakstid for nye bustader til 0 år Fjerne driftsmargin Bruk av NORM-midlar Sum Framlegg frå H til endring av punkt 1. og 5 Nye driftstiltak Opprette Frivilligsentral Støtte til private veglys Finansiering Etableringstilskot skal berre gjelde utleigebustad, kr pr stk Sum Endring av investeringsbudsjettet Sal av Rørtveit og Tannbu vert gjennomført, med budsjettert inntekt kr Bruk av NORM-fond til investeringar vert redusert tilsvarande. Symjeanlegg (utgift kr ) vert flytta frå 2017 til Bustadfelt Eivindvik og Dalsøyra vert tatt ut av planen (redusert utgift kr og kr i 2017). Framlegg frå AP til endring av punkt 1. og 3 Nye driftstiltak Behalde 2,5 promille eigedomsskatt Finansiering Auka generelt rammekutt Fjerne driftsmargin Sum Framlegg frå V til endring av punkt 1

5 Nye driftstiltak Opprette Frivilligsentral Støtte til private veglys Auka driftsmargin Finansiering Ikkje nattevakt Byrknes Sum Røysting: Felles framlegg frå SP og H: 3 (SP, H) mot 2 Framlegg frå H: 1 (H) mot 4 Framlegg frå AP: 1 (AP) mot 4 Framlegget frå V: 1 (V) mot 4 FSK-052/13 Vedtak: Framlegget frå rådmannen, med endringar som fylgjer av felles framlegg frå SP og H, vert godkjent Sakstilfang Nye vedlegg: Budsjett 2014 og økonomiplan Fråsegn frå HOP Budsjett 2014 og økonomiplan Fråsegn frå råd for menneske med nedsett funksjonsevne Budsjett 2014 og økonomiplan Fråsegn frå eldrerådet Budsjett 2014 og økonomiplan fråsegn frå HPU Budsjett 2014 og økonomiplan Fråsegn AMU Budsjett 2014 og økonomiplan framlegg til hovuddokument Ny stilling fysioterapeut ansvar 310 Vedlegg til FSK-046/13 Reduksjon stilling ambulerande nattevakt sone Brekke ansvar 375 RedusereStillingarOppvekst Vakanse- og auka inntekter ansvar 400 Reduksjon stilling nattevakt Eivindvik sone ansvar 371 PU samordne bruk av dagsenter samordning av ressursar ansvar 376 Budsjettinnspel til Gulen kommune - vedlikehald og investeringar Vedlegg - Statistik sentralbyrå Sak 14/13 - Budsjettinnspel til Gulen kommune Sak 13/13 - Vedlikehald og investeringar Administrasjonen si saksutgreiing: Bakgrunn for saka: I K-sak 72/09 vedtok kommunestyret at administrasjonen skal legge fram for formannskapet eit framlegg til saldert budsjett og økonomiplan. Deretter tek det politiske nivået over styringa fram mot endeleg vedtak i kommunestyret. Rådmannen legg i denne saka fram eit hovuddokument i økonomisk balanse. Dokumentet er basert på lover og føresegner, samfunnsdelen i kommuneplanen og vidareføring av drifta i dag. I tillegg er det tilrådd endringar i drifta gjennom nye tiltak og omprioriteringar ut frå

6 politiske vedtak som er gjort både sentralt og lokalt i løpet av Til slutt er det gjort framlegg om investeringar som vi meiner bør gjerast for å vere godt rusta for framtidig utvikling. Den administrative prosessen har involvert einingsleiarane og andre tilsette i kommunen, fagorganisasjonane og verneombod. Vurderingar: A. Drift I statsbudsjettet er det berekna at løns- og prisveksten for kommunesektoren vert på 3 % frå 2013 til Gulen kommune kan rekne med ein vekst i inntektene på 4,5 %, noko som er høgre enn gjennomsnittsveksten i fylket, men rett under gjennomsnittsveksten i landet. Dette skuldast først og fremst at vi har lågare vekst i folketalet i høve landet. Budsjettframlegget er basert på vidareføring av drifta pr oktober 2013, justert for kjende, vedtekne endringar. Inntektene er berekna etter dei mest positive men realistiske modellane for rammeoverføring og skatteinntekter. Heile summen vi reknar med å få i NORM-avgift vert brukt i drifta. Det er lagt inn ei driftsmargin på kr 1,5 mill. Kommunen var utan driftsmargin i budsjett 2013 ut i frå ei vurdering om at dette kunne forsvarast for 2013, av di ekstraordinære inntekter føregåande år har ført til større avsetningar. Dersom ein såg dei 3 siste åra i samanheng oppfylte kommunen likevel krav til 3 % gjennomsnittleg driftsmargin. Den situasjonen har no endra seg. Administrasjonen vil ikkje rå til at ein fortset utan å ha ei driftsmargin. Det gjer situasjonen svært sårbar. Tabell fondsmidler utvikling: Fond pr , grove tal ( i parantes) Disposisjonsfond Mill. kr 8,4 (12,6) Premieavvikfond 7,4 ( 9,5) NORM-fond 20,0 (28,1) Ubunde investeringsfond 0,5 ( 1,4) Sum 36,3 (51,6) Som vi ser av tabellen over har kommunen noko fondsmidlar, men det er sterkt nedadgåande. Sidan kommunen oppnådde økonomisk balanse i 2006, har kommunen opplevd nokre år med høgre inntekter og meir handlefriheit. I dag ser vi det tydeleg igjen på utgiftssida. Når no inntektssida ikkje lenger heng med betyr det at vi igjen står i ein situasjon med underbalanse. Med desse føresetnadane, har vi ein underbalanse på om lag 13,3 mill. kr i budsjettet for Utfordringane for budsjettframlegg for 2014 ligg i hovudsak i: Heilårsverknadar av nye stillingar som vart vedteke i budsjett for Dette gjeld i hovudsak helse og pleie- og omsorg. Heilårsverknad av stillingar knytt til nye brukarar innan PU. Sterk auke i pensjonskostnader KLP (større krav til avkastning + at alle stillingar skal inn). Auka utgifter til legevakt etter overgang til NLV. Høgare lønns- og prisauke enn berekna, fordi vi har større del av utgiftene som løn enn gjennomsnittsberekninga byggjer på. Rådmannen finn det derfor naudsynt å føreslå både innsparingstiltak på drift, og auke i inntektene. I tillegg til tiltak som ligg i rådmannen sitt forslag, er det nokre andre forslag som administrasjonen meiner er forsvarleg å gjennomføre, og som kan fremjast som alternativ. Det

7 er også utarbeidd ei liste over tiltak som er ynskjelege å legge inn i drifta, men som rådmannen ikkje har funne rom for. Omtale av enkeltelement i framlegget. 1. Auka inntekt. Det vert føreslått å auke satsen for eigedomsskatt med 1. I tillegg vert det føreslått å halvere lengda på fritak for nybygg/rehabilitering til 10 år. Inntektsauke: kr 2 mill. 2. Bruk av tidlegare avsett pensjonsfond. KLP skisserer at kommunen sine pensjonsutgifter for 2014 vil auke frå kr 15 mill. til kr 19 mill. Kommunen har hatt som praksis at ein kostnadsfører heile årets pensjonsutgift, dette er definert som at ein amortiserer på 1 år. Det er då gjennomført ei frivillig fondsavsetning. Dei fleste andre kommunar gjennomfører ein modell med kostnadsføring av pensjonsutgifta pluss/minus premieavvik, og amortiserer på 10 år. Ulempa med denne modellen er at kommunane bygger seg opp ein pensjonsgjeld. Gulen kommune sin modell inneber at ein ikkje bygger opp noko pensjonsgjeld, men det inneber at det vert store variasjonar frå år til år kva gjeld påverknad på driftsbudsjettet. Så lenge kommunen har gode rammer kan kommunen tole store fluktuasjonar kva gjeld pensjonskostnader, men når rammene er knappe er det behov for meir forutsigbarheit. Administrasjonen vil ikkje tilrå at ein endrar praksis no, mykje fordi ordninga no er under endring. Det ligg no ute ei høyring der staten går for ei innstramming av kommunane sine moglegheiter til å skubbe på kostnadane. I høyringa ligg det forslag om 7 eller 5 års fordeling av premieavvik. Høyringsfrist er i januar 2014 og endringa vil gjelde frå Administrasjonen vil tilrå at ein no avventar nye endringar for deretter å ta ein grundig gjennomgang for val av framtidig modell. For 2014 budsjettet ser imidlertid administrasjonen behov for å utjamne den sterke auken i noko grad. Framtidige pensjonskostnader veit vi lite om, men ein kan på bakgrunn av den generelle kunnskapen ein har, samt utviklinga/fluktuasjonane dei seinare år sein noko om korleis ein trur trenden vert dei neste åra. Modellen under har teke utgangspunkt i ulike måtar vedr. føring av pensjonskostnader. Alternativ 1 er 10 år amortisering. Etter våre berekningar vil Gulen kommune få låge pensjonskostnader dei første åra, men vil med denne modellen bygge seg opp ein ikkje bokført pensjonsforpliktelse. Alternativ 2 er dagens modell. Denne gjev store årlege sprang. Alternativ 3 er ein modell med 1 år amortisering, men ikkje avsetning til det frivillige fondet. Alternativ 4 er ein modell der ein framleis amortiserer på 1 år, men brukar tidl avsett fond til å jamne ut topp og botn, slik at ein får ei jamn og forutsigbar utvikling.

8 Administrasjonen vil tilrå at ein for 2014 går for bruk av modell 4. I tråd med dette vert avsettinga til premieavviksfondet tilrådd redusert med kr 2,8 mill. i 2014 i høve til tidlegare praksis. For 2015 har ein forventning om at avsetninga til fondet må aukast med kr 1 mill. igjen. 3. Driftsmargin. Det vert føreslått å redusere denne til eit minimum på kr 1,5 mill. Administrasjonen kan ikkje tilrå at ein køyrer nye år utan driftsmargin. 4. Innsparingstiltak. Det vert føreslått å ikkje gjennomføre desse tidlegare vedtekne tiltaka: a. Innføre eigen nattevakt i Brekke. Tilsette nattevaktar i dag knytt til Byrknes vert omdisponert/plassert i Dalsøyra sone og nytta som ambulant nattevakt for sone Byrknes, Dalsøyra, Brekke. Innsparing kr 1,5 mill. b. Opprette 20 % stilling som klimakoordinator. 5. Nye innsparingstiltak: Ymse; her legg vi inn eit generelt innsparingskrav på kr 0,5 mill. Einingane må ta ein generell gjennomgang og vurdere innstramming på innkjøp, kurs og reiser. Viser også til KLP vurdering referert over. I sentraladministrasjonen vert det foreslått ei innsparing tilsvarande 0,5 st. Dette kan skje gjennom effektivisering, meir prosjektarbeid eller vakanse. Oppvekst, sjå eige tiltakskort. Omsorg, sjå eige tiltakskort. PLT får eit generelt innsparingskrav. Sjå eige tiltakskort. 6. Av nye tiltak har rådmannen berre funne rom for ny stilling som fysioterapeut og ei auka av kyrkja si ramme. Gulen kommune tok bort ei stilling som fysioterapeut som eit innsparingstiltak i Denne stillinga bør på plass att, både for betre behandling og for å kunne drive førebyggjande arbeid i tråd med Folkehelselova. Kyrkja melder om behov for auka driftsramme. Dette for å kunne auke det løpande vedlikehaldet/mindre investeringar. Det kostar svært mykje å halde 3 kyrkjer, men vi må likevel ikkje komme i ein situasjon der kyrkjene forfell. Det er ei lang liste over driftstiltak som det ikkje er funne rom for. Administrasjonen si prioritering av slike tiltak:

9 1. 0,3 st. knytt til framandspråklege elevar. Pr no har administrasjonen vurdert det slik at dette behovet må sjåast i samanheng med tiltak for justering av drift etter barnetal % stilling for oppfølging av klimaplan vart vedteken i staden for å auke kulturkonsulentstilling frå 80 % til 100 %. Dette skulle finansierast med prosjektmidlar. Administrasjonen har ikkje lukkast med å finne den naudsynte finansieringa og har i løpet av året måtte omprioritere arbeidet over på kompetanse- /tilflyttingsarbeid (vedteke gjennomført med 20 % innanfor administrasjonen si ramme). 3. Oppretting av frivilligsentral. 4. Det burde vore sett av ein pott på kr til mindre tiltak knytt til arbeidsmiljø. Skulane melder om behov for opprusting av kjøkken og utskifting av gardiner frå Dei innmelde ynskja må no sjåast i samanheng med skulepakkemidlar. Det er imidlertid ikkje ynskjeleg å lånefinansiere så stor grad av løpande oppgradering som det no kommunen legg opp til. B. Investering. I høve til førre økonomiplan er no investeringsprosjekta gjennomgått og budsjettsum oppjustert til eit nivå som administrasjonen meiner er meir realistisk. Det gjort framlegg om nokre nye større tiltak: Brutto investeringar (i kr) Sum IKT ymse ( ) Bil barnevern (xxxx) Bil open omsorg Byrknes (xxxx) Bil open omsorg PU (xxxx) Lastebil PLT (xxxx) Minitraktor PLT (xxxx) Traktor PLT (xxxx) Overvåkingssystem Eivindvik vassverk (xxxx) Opprusting Eivindvik vassverk (xxxx) Utbygging vassverk Sløvåg (3280) Kloakksanering Eivindvik sone 6 og 8 (3300) Kloakktiltak jf. Rammeplan avlaup (3310) Nytt låssystem på administrasjonsbygget Oppgradering skular ( ) Brekke skule ventilasjon Eivindvik skule ventilasjon Symjeanlegg (4400) Trafikksikringstiltak (4510) Investeringar kommunale vegar (4530 og 4550) Omsorgsbustader Dalsøyra inkl. sprinkling (5270) Enøk og varme Gulen sjukeheim (5280) Brannsikring, enøk og oppgrad. andre bygg (5290) Tusenårstaden Gulatinget (6150) Oppgradering brannvern (6410) Bustadfelt Dalsøyra (6450) Bustadfelt Eivindvik (xxxx) Rehabilitering/nybygg Eidsbotn barnehage Dementavdeling Gulen sjukeheim inkl. sprinkling Utviding Brekke barnehage

10 Eigenkapitalinnskot - KLP (7020) Sum Investeringstiltak som fekk løyving i 2013, men som ikkje er gjennomført, står på lista utan løyvingar i Det vert tidleg i 2014 lagt fram eiga sak for kommunestyret om løyvingar frå 2013 som skal overførast til 2014, eventuelt om det er tiltak som skal gå ut. Administrasjonen vil elles peike på at lista over investeringstiltak er lang. Med noverande administrativ kapasitet kan det vere vanskeleg å få klargjort alle for utføring etter tidsplanen. Viser til hovuddokumentet for meir detaljar.