Strandsoneanalyse. Tematisk utgreiing til arealdelen av kommuneplanen

Transkript

1 Strandsoneanalyse Tematisk utgreiing til arealdelen av kommuneplanen Balestrand

2 1. Status for bruk, planlegging og utbygging dei seinare åra I dag er ca 42 % av bygningane i kommunen innanfor 100-meterssona til sjø. Når det gjeld hytter ligg 63 % av desse innanfor same sone (Kjelde: Strandsona ein felles ressurs, strandsonerettleiar utgjeve av Fylkesmannen i sogn og Fjordane og Sogn og fjordane fylkeskommune) Gjeldande kommuneplan har reglar for spreidd utbygging i LNF-område i relativt store område, men då inntil 50 meter frå sjø. Dette må nok sjåast i samanheng med at planen vart vedteke før nye reglar om bygging i 100-meterssona. Sidan kommune planen vart vedteken i 1991 har det vore godkjent 6 reguleringsplanar som opnar for ny utbygging i 100-meterssona Sagen hytter nye einingar (private hytter) Grønlund hytter nye einingar (utleigehytter) Målsnes hytter nye einingar (utleigehytter) Lundsviki bustader nye einingar (bustader) Farnes nye einingar (utløeigehytter) Bolstad nye einingar (hytter/bustadhus) Gjennomført bygging i 100-meterssona i perioden i denne perioden frå 1991 har vore 35 bustader og hytter. Av desse er 25 fritidsbustader og 10 bustader. Alle bustadene er del av reguleringsplan eller byggeområde i kommuneplanen. Når det gjeld hyttene er 16 bygd med bakgrunn i reguleringsplan, medan 9 er bygd etter dispensasjon frå LNF-område i kommuneplanen. Naust, moloar og kaier kjem i tillegg. Dei siste 17 åra er det med andre ord bygd i gjennomsnitt 2 hytter eller bustader i 100-meterssona. 2. Vurdering av framtidig bruk 100-meterssona har vore og er utvilsam attraktiv i utbyggingssamanheng også i Balestrand kommune. Relativ høg utnytting av denne sona opp gjennom tidene kan forklarast ut i frå landskapsmessige tilhøve. Historisk har vore naturleg å ha busetjingar nær fjorden då dette er dei beste byggeareala, medan areala lengre vekk frå sjøen mange stader bratte og mindre eigna. På denne måten har bygging i 100-meterssona vore naturleg, og er ein del av Balestrand si historie og identitet. I Balestrand kommune går offentleg veg, i hovudsak riksveg, langs nesten heile strandlina i kommunen. Nokre stader går vegen noko frå strandsona, men andre stader så nær at areal også på oppsida kjem innanfor 100-meterssona. I praksis vil utbygging ligge minst 20 til 25 meter oppom riksveg på grunn av byggegrense til denne. Då riksvegen vil vere eit fysisk skilje, vil generelt ikkje utbygging i 100-meterssona oppom riksvegen hindre tilgang til eller allmen bruk av strandområde. Det bør difor vere kurant å nytte areal oppom vegen til utbyggingsføremål ut i frå omsyn til 100- meterssona. På nedsida av riksvegen er problematikken til bruk av 100-meterssona reell. Sett frå kommunen si side er 100-meterssona ein ressurs som i alle tider har vore nytta og framleis må nyttast aktivt for å få ei utvikling i kommunen. Dette gjeld både område som er særleg viktige å halde tilgjengelege for allmen bruk og område som kan utnyttast til næringsmessig utvikling. Vurdering av aktuelle utbyggingsføremål:

3 Utleigehytter Det er etterspurnad etter hyttetomter i kommunen. Dette både til utleigeføremål og som private hytter. For utleigehytter er det avgjerande at hyttene ligg nær fjorden for at det skal vere akseptabel økonomi for eigar. Det er slik ein vurderer det viktig å prioritere eventuell bruk av sjønære område til slik næringsretta verksemd. I plansamanheng er det aktuelt å gje slike område eit næringsføremål i staden for byggeområde for fritidsbustader. Det er då mogeleg å ha reglar i føresengene om at einingane ikkje skal kunne delast i frå og seljast som separate einingar. Områda bør om mogeleg knytast til område der det er utbygd frå før og til område med små interessekonfliktar i høve til allmen bruk, eller andre særlege natur og landskapskvalitetar. Bustader Å ha gode bumiljø og attraktive bustadtomter er ei overordna målsetjing i kommuneplanen. Det er aktuelt å sjå må område innanfor 100-metersonen til slikt dette føremålet. Næringsområde Næringsområde skal som hovudregel ikkje lokaliserast i 100-metersona. Ei unntak er næringsområde som ligg oppom riksvegen og næringsområde med tilkomst direkte til sjø med kai. Friluftsområde/friområde Strandsona er viktig for friluftsliv. Dette gjeld både for friluftslivsaktivitet frå land og båtliv frå sjøsida. Viktige friluftsområde er avmerkte på kart og skal ikkje nyttast til byggeføremål. Oppdrett/havbruk Oppdrett og havbruk ligg i sjøområde og ikkje i 100-metersona. For skjelanlegg er det ikkje anlegg på land anna enn eventuelle festepunkt. Drift av anlegga skjer frå sjø. Område for anlegg bør derimot samordnast ved arealbruken på land og t.d. ikkje ligge direkte i tilknyting til viktige friluftsområde. Naust, moloar/kaier Må naturleg nok ligge ved sjø. Viktig å unngå unødige terrenginngrep eller lokalisering i viktige natur eller friluftsområde. Frå Kvamsøy

4 3. Analyse av strandsona Analysen bygger på Strandsona ein felles ressurs, strandsonerettleiar utgjeve av Fylkesmannen i sogn og Fjordane og Sogn og fjordane fylkeskommune i Målet med analysen er å definere område som bør skjermast for ny utbygging ut i frå andre viktige interesser eller konflikter. Det er vurdert område med spesielle naturkvalitetar, område som er naturlege stengsel, område viktige for rekreasjon, for landskap, kulturverdiar og viktige næringsinteresser. Ut i frå dette er det laga eit sårbarheitskart som er ein del av analysen. Områdeavgrensingane på dette kartet må ikkje sjåast som heilt eksakte. Kartet og analysen skal samla gje eit heilskapleg bilete, og skal vidare nyttast som grunnlag for mellom anna arealdelen i kommuneplanen. 3.1 Område med spesielle Naturkvalitetar Område som skal haldast fri for utbygging pga naturverdiar (viktige naturtypar, biologisk mangfald m.v.), inkludert behovet for å ta vare på buffersoner og oppretthalde korridorar Vetlefjordøyra naturreservat Elvedelta til Vetlefjordelva. Reservatet dekker eit areal på omlag 172 da, av dette er omlag 57 da landareal. Føremålet med fredinga er å ta vare på eit viktig våtmarksområde med naturleg tilhøyrande vegetasjon og dyreliv, særleg med omsyn til deltaområdet som naturtype (geomorfologisk og med rikt utvikla strandeng) og området sin verdi for våtmarksfugl i trekktida. 3.2 Naturlege stengsel Område som ikkje er tilgjengelege frå sjøsida og område som ikkje kan utbyggjast (bratt og eller utilgjengeleg frå landsida). Store delar av strandområda i Balestrand kommune er i denne kategorien. Områda er her kort kommentert. Det kan vere moglege einskildtomter eller små område det er mogeleg å bygge ut innanfor desse områda. Desse vi i så fall krevje nøye vurdering før det eventuelt vert gjeve løyve til dette. Høyanger grense - Koldingsnes Bratt og veglaust. Lånefjorden Kongsnes Rasutsett i Lånefjorden. Kongsnes - Nessane Nessane - Nokkaneset Sagelvi - Tussviktunellen

5 Furuneset - Hasleviki Målsnes Bratt smalt mellom riksvegen og sjø (to område). Hamrane Ese Esebotn Bratt smalt mellom riksvegen og sjø, rasutsett. Sandskreda - Farnes Bratt smalt mellom riksvegen og sjø, dels rasutsett. Farnes Dale Bratt smalt mellom riksvegen og sjø, rasutsett Dale - Sværen Bratt smalt mellom riksvegen og sjø, rasutsett Sværen Thorsnes Bratt smalt mellom riksvegen og sjø, rasutsett. Thorsnes Vetlefjorden Bratt smalt mellom riksvegen og sjø, rasutsett. Moldskreda - Menes Menes Kulestad Bratt og veglaust Kulestad - Sogndal grense Bratt og veglaust, rasutsett. 3.3 Område som er viktige for rekreasjon Område som bør reserverast til rekreasjon og friluftsliv/båttilkomst. Viktige ferdslekorridorar. (Områda er avgrensa til område i 100-meterssona) Lånefjorden Bolstad Avsett område til båtplassar/friområde i reguleringsplan for Bolstad Lånefjorden Hellevik Avsett område til båtplassar/friområde i reguleringsplan for Hellevik

6 Nessane Fine og tilgjengelege svaberg for opphald. Fine fiskeplassar. Den nedste sona bør vere allment tilgjengeleg. Viktig å ha ferdslekorridorar ned til området. Haukedalsneset Fine og tilgjengelege svaberg for opphald og bading. Fin fiskeplass. Hasleviki Fine og tilgjengelege svaberg for opphald og bading. Fin fiskeplass. Dananeset Fine og tilgjengelege svaberg for opphald og fisking. Kvamsøy friområde Tilrettelagt friområde og badeplass på området mot vest. Dette er eit viktig friområde som også har regional verdi. Området i aust er svært bratt ned mot fjorden og er ikkje tilrettelagt. Dette området er då også i svær liten grad brukt som friområde. Grjotvin gåvestol Lite tilrettelagt friområde i Balestrand tettstad. Gamleheimsfjøra Mindre grøntområde og badeplass i Balestrand tettstad. Hittunsfjøra Avsett som friområde i gjeldande kommuneplan. Ikkje tilrettelagt og heller ikkje brukt som friområde. Sentrum parken/småbåthamna Tilrettelagt park med kaier for småbåtar og bading. Esebotn Område som i dag ikkje er nytta. Potensial som tilrettelagt friområde. Særskilde landskapskvalitetar. Lunde friområde/ arboretet på Lunde Godt tilrettelagt parkområde/arboret og badeplass. Viktig område. Veganeset Naturmessige og landskapsmessige kvalitetar og fine svaberg. Lite tilrettelagt. Sværen Lite område inst inne i Sværefjorden. Tidlegare nytta som ilandstigingsplass då Sværeskaret var nytta som ferdsleveg. Langesva (Thorsnes) Fine og tilgjengelege svaberg. Ligg inne i gjeldande kommuneplan, men er ikkje vidare tilrettelagt. Stølsberg Lokal badeplass i Vetlefjorden. Lunde friområde

7 3.4 Landskap Område, silhuett, landemerke og landskapsrom som bør skjermast pga landskapsomsyn. Inngrepsfrie område som bør skjermast for inngrep. Dananeset Eksponert landskapspunkt. Unngå bygging som kjem i silhuett, spesielt heilt mot toppen. Bruk av vegetasjon til å dempe/skjule ev utbygging vil vere viktig. Viktig å ikkje få utbygging på dei bare svaberga heilt nede mot sjøen. Målsneset Eksponert landskapspunkt der fjorden svingar. Kombinert med kulturminne. Veganeset Eksponert landskapspunkt i fjorden. Viktig å ikkje få utbygging på dei bare svaberga heilt nede mot sjøen. Bygg kan plasserast lengre inne på neset tilpassa terreng og vegetasjon. 3.5 Kulturverdiar Område som bør haldast frie for utbygging pga kulturverdiar(viktige kulturminne/fornminne/ kulturmiljø), inkludert behovet for å ta vare på buffersoner og opprette korridorar. Kvamsøya Kvamsøy gamle kyrkje og området kring denne er freda i medhald av Kulturminnelova. Frå Kvamsøy

8 Målsnes Fleire gravhaugar i området. Også fint kulturlandskap lengre mot vest. Utbygging kan skje her om ein tek omsyn til dette kulturlandskapet. Veganeset - Dragsvik Fleire gravhaugar i området. Område med verdifullt kulturlandskap I Balestrand kommune er det kulturlandskap høg kvalitet fleire stader. I frå LNF-område vurdering i samband med arealdelen av kommuneplanen er det gjort følgjande vurdering: Landbruksområde med særskilde kulturlandskapsverdiar. Bruk av og stell av områda for å bevare kulturlandskapet er viktig. Kan tillate bygging av bustader og fritidsbustader i områda, men viktig med god tilpassing i høve til byggeskikk, kulturlandskap og eventuelle kulturminne. Følgjande areal er teikna inn på temakartet: Lånefjorden vestside Kvist Sagi Tenndalen Lindane Kvamsøy Målsnes Hanevik/Stokkabø/Tue Hjelseng/Tjugum Menes Dette gjeld og i samband med strandsona. Desse areala er ikkje merkt på sårbarheitskartet for strandsona, men er lagt inn på temakart for LNF-område. Fornminne Registrerte verna fornminne i form av gravhaugar, tufter o.l er lagt inn på sårbarheitskartet. 3.6 Næringsinteresser Område som er nytta eller eigna til sjøtilknytta næring. Lånefjorden - Hellevik Området ligg lunt til og egnar seg av den grunn for småbåthamn med tilhøyrande anlegg. Kan dekkje behovet for småbåtplassar til busetjing og hytter i eit større område, også for folk som bur i Høyanger kommune. Nessane Eksisterande næringsområde ved Nesseplast. Tilkomst med båt til eksisterande kai. Næringsområde på Nessane

9 Sæle Eksisterande næringsverksemd ved Sæle sag. Tilkomst med båt til eksisterande kai. Delar av kaianlegget vert nytta til tømmerkai. Kvamsøy Området ligg lunt til og egnar seg av den grunn for småbåthamn med tilhøyrande anlegg. Kan dekkje behovet for småbåtplassar til busetjing og hytter i eit større område. Balestrand sentrum Eksisterande kaianlegg for person og godstransport, ferjekai til riksveg og småbåthamn. Dragsvik Ferjekai for riksveg. Farnes I reguleringsplan for Farnes er det lagt ut område til ei større småbåthamn med tilhøyrande anlegg. Kan dekkje behovet for småbåtplassar i eit større område. Vil styrke grunnlaget til butikken. Dale Område som kan eigne seg til mellom anna lagring og utskiping av sand og grusressursane i området. Kaia og ferjekaia i Balestrand sentrum. Landarealet vert nytta til trafikk og opphald.