Trafikksikringsplan for Kvam

Transkript

1 Trafikksikringsplan for Kvam Periode Foto: Olav Bjørkum Utarbeidd Revidert: Godkjent: (etter høyringsrunde) Av Prosjektgruppgruppe Prosjekt- Heradsstyret Arkivsak 11/1386 HST sak 132/12

2 POLITISK VEDTAK Heradsstyret i Kvam gjorde (HST-132/12) flgj vedtak: 1. Kvam heradsstyre vedtek rådmannen sitt framlegg til Trafikksikringsplan for Kvam for planperioden med følgjande endring: Punktet om «alkolås» frå kommunale bilar vert fjerna frå plandokumentet. 2. I heradet sitt årsbudsjett for 2014 vert det avsett ein eigen post for trafikksikringstiltak på kr som skal nyttast til gjennomføring av prioriterte tiltak i Trafikksikringsplanen. Midlar for etterfølgjande år skal takast opp i samband med ordinær budsjetthandsaming. 3. For å gjennomføra prioriterte tiltak så raskt som mogleg, skal administrasjonen i tillegg til heradet si eiga finansiering nytta offentlege og private tilskotsordningar så langt råd er. 4. Kvam herad legg ein kortversjon ut på Kvam herad si heimeside. Dei som ønskjer å få tilsendt denne «kortversjonen» i papirformat kan venda seg til Kvam rådhus. Kvam heradsstyre vedtek at ein solid annonse i HF skal opplysa om denne. 5. Prioritering i planen gjeld trafikksikring av vegnettet, og skal ikkje vera ei prioriteringsliste for betring av vegstandard i heradet generelt.

3 FORORD I samband med Trafikksikringsplan for Kvam for perioden gjorde heradsstyret i Kvam 21 mars 2000 flgj vedtak: å setja i gang utarbeiding av ein kommmunal trafikksikringsplan som legg føringar for administrative og politiske vedtak innan trafikksikring og planarbeid i Kvam. Trafikksikringsplanen skal gå inn som del av det totale tryggleiksarbeidet i kommunen, og skal samordnast med prosjektet Tryggleik vårt ansvar Den første trafikksikringsplanen for vart rullert for perioden , og er no rullert for perioden Rulleringsarbeidet for denne planperioden starta 14 des Innspel til planarbeidet vart invitert frå skular, barnehagar, grendeutval, eldreråd, ungdomsråd, vegvesen, Trygg Trafikk, politi, fylkeskommune, trafikkskular og transport-næring. I alt er det registrert 114 innspel, somme av dei på same tiltak. Desse er vurderte av prosjekt-gruppa, og prioriterte tiltak inngår i handlingsdelen av planen. Kvam herad og Statens vegvesen takkar alle som har bidrege med kartlegging av trafikktryggleiksproblem og framlegg til tiltak. Trafikksikringsplan for Kvam er ein fagplan/handlingsplan, og er ikkje handsama som ein kommunedelplan. Bakgrunnen for dette er primært at handsaming som kommunedelplan vart vurdert som meir tids- og ressurskrevjande utan at ein nødvendigvis ville få noko meir igjen til slutt. Skade-statistikk med tilhøyrande vurderingar er berre gjennomført for trafikkulukker med personskade, og ikkje for trafikkuhell der skaden berre er materiell. Prosjektgruppa som har jobba med trafikksikringsplanen, har vore: Heming Lunestad Statens vegvesen Arne Aase Trygg Trafikk Kjell Magne Seim Kvam Trafikkskule Geir Ove Neteland Suldal Transport Vidar Ramsli Rolland Kvam lensmannskontor Paul Ringheim Kvam herad, politisk representant * Marit Heidi Seim Rådet for menneske med nedsett funksjonsevne ** Leiv Ingmar Kaale Kvam herad, offentlege planar Jarle Sortevik Kvam herad, skule Arne Aksnes Kvam herad, kommuneoverlege Magnus Torvik Kvam ungdomsråd ** Tore Skeie Kvam herad, teknisk, prosjektleiar * Gjekk inn i stadenfor Anita Hesthamar som politisk representant ** Var med i prosjektgruppa frå mai 2012

4 Innhaldsliste Politisk vedtak 2 FORORD 3 Målsetjing 6 Trafikkulukker: data og trendar 6 Trafikksikringstiltak 7 Haldnings- og åtferdsendrande tiltak 7 Fysiske tiltak 7 Trafikksikring i kommunal planlegging 8 1 INNLEIING Lovgrunnlag Trygge lokalsamfunn Linkar til nettsider 9 2 VISJON OG MÅL Visjon Overordna mål Mål for perioden Hovudmål Delmål Effektmål (målbare suksess-kriterium) Evaluering av måloppnåing i tidlegare plan ( ) 12 3 PRESENTASJON AV KVAM Geografi Folketal og busetnad: Fakta og trendar Trafikkmønster Trafikksikringsarbeid i kommunen pr ULUKKES-ANALYSE Grunnlagsdata Skadeutvikling Kven rammar trafikkulukkene? Alvorsgrad i trafikkulukker Kjønnsfordeling av trafikkulukker Når skjer trafikkulukkene? Kvar skjer ulukkene? Korleis fordeler ulukkene seg mellom aktørar i trafikken? Kor mange av dei trafikkskadde kjem frå Kvam? 22

5 4.10 Kva med føret og ulukkene? Kvifor skjer ulukkene? Kva kostar trafikkulukkene? 22 5 FYSISKE TILTAK Generelt Satsingsområde Kriterium for prioritering av fysiske tiltak Strakstiltak for planperiode Langsiktige prioriterte fysiske tiltak i perioden Farleg eller vanskeleg skuleveg Innmelding av farlege tilhøve Veglys 30 6 HALDNINGAR OG ÅTFERD I TRAFIKKEN Definisjonar Åtferdsendring nødvendig for å redusera trafikkulukker Trafikanten sitt ansvar Milepælar og endra trafikant-rollar Mål i Kunnskapsløftet Haldningsskapande tiltak 33 7 TRAFIKKSIKRING I KOMMUNAL PLANLEGGING Arealplanlegging Kommuneplanen sin arealdel Reguleringsplanar Økonomi 36 8 KONKLUSJON Oppsummering Vurdering av målsetjingane Prioritering av tiltak Budsjettmessige og administrative konsekvensar Budsjett for trafikksikring Rullering av trafikksikringsplanen Ansvar for oppfølging 38 9 VEDLEGG 39 Vedlegg 1: Langsiktige prioriterte fysiske tiltak 39 Vedlegg 2: Ulukkesanalyse 39 Vedlegg 3: Ulukkeskart 39 Vedlegg 4: Innspel til TS plan 39

6 SAMANDRAG Kvam herad ligg i regionen Hardanger og Voss i Hordaland fylke, og er ein mellomstor kommune med ca innbyggjarar og eit totalareal på ca 615 km2. Vegnettet omfattar ca 120 km fylkesvegar og 110 km kommunale vegar. Trafikksikringsplanen er utarbeidd av ei prosjektgruppe med representantar frå Statens vegvesen, trafikkskule, transportnæring, Trygg Trafikk, politi, lokalpolitisk gruppe inklusiv ungdomsråd, Råd for menneske med nedsett funksjonsevne, og Kvam herad. MÅLSETJING Overordna mål Innan 2020 skal kombinasjonen av endra haldningar og åtferd, trafikksikre køyretøy og vegsystem føra til at ingen omkjem eller vert svært alvorleg skadde i trafikken i Kvam ( 0- visjonen ). Effekt-mål Redusera gjennomsnittstal på trafikkskadde til 12 personar/år for perioden (frå 15.6 i perioden ) Redusera gjennomsnittstal på trafikkskadde innan aldersgruppa år til 4 skadde/år for perioden (ca 6 skadde/år i ) Redusera talet på omkomne/svært alvorleg skadde i trafikken i gjennomsnitt/år: o : : : 0 Ha rullert trafikksikringsplanen innan utgangen av 2015 Alle strakstiltak i TS-planen skal vera gjennomførte innan utgangen av 2015 Eigen post for trafikksikring i kommunale årsbudsjett TRAFIKKULUKKER: DATA OG TRENDAR Statistikken frå 1989 til 2011 viser ei gledeleg utvikling med færre ulukker og færre skadde på kvammavegane, og dette samsvarar godt med den nasjonale trenden. Aldersgruppa år er sterkt overrepresenterte i skadebiletet med ca 25% av totalen. Det same finn ein på landsbasis også. Dei fleste trafikkulukkene skjer på kvelden rundt helgane i den llyse årstida. Trafikkskadde pr år Utviklingstrend trafikkskadde Periode Bilulukker dominerer med 72%, medan mc/moped-ulukker utgjer 21% som er høgare enn landsgjennomsnittet. Talet på fotgjengar- og sykkelulukker er moderat, men er truleg sterkt under-rapportert. Det har vore ei opphoping av trafikkulukker på viss punkt og strekningar. Desse er identifiserte, og fleire av dei mest ulukkesutsette strekningane vert no utbetra gjennom Kvammapakken.

7 TRAFIKKSIKRINGSTILTAK Tiltak for å redusera talet på trafikkulukker er primært retta mot høg-risiko gruppa år gjennom åtferdsendrande tiltak utbetring av skuleveg, område ved skular og barnehagar, og faktiske ulukkespunkt/- strekningar Haldnings- og åtferdsendrande tiltak Tiltak retta mot viktige milepælar for gruppa born og unge etter kvart som dei vert eksponerte for nye trafikk-situasjonar og skifter trafikant-rolle: Spedborn foreldre med spedborn i trafikken Barnehage ferdsel mellom heim og barnehage 6-åringar skulestart, nye på skulevegen 10-åringar bruk av sykkel på skuleveg 16-åringar bruk av moped, start øvingskøyring med bil åringar nye bilførarar Tiltaka inkluderer informasjon, korrigering av åtferd, rolle-medvit, og ansvarsoppskriving av foreldra si rolle Fysiske tiltak Tematisk er fysiske tiltak spissa mot Skuleveg (gang og sykkelveg, busstopp, veglys, transport) Avleverings- og hente-område ved skular og barnehagar Ulukkespunkt/-strekningar Dei fysiske tiltaka er i planen delt opp i: Strakstiltak : Tiltak det er realistisk å gjennomføra i perioden, og som ikkje krev planprosess. Alle desse tiltaka er tenkt gjennomførte i perioden under føresetnad av at midlar vert sikra i budsjetta. Type tiltak er: busstopp, veglys, siktutbetring, gangfelt, kryssutbetring, fartsdemparar, skilting, kontrollar. For utfyllande informasjon, sjå kap 5.4. Langsiktige : Større tiltak som kan krevja reguleringsendringar, grunnerverv og finansiering som går ut over det kommunale trafikksikringsbudsjettet og dei forventa årlege fylkeskommunale tilskota til trafikksikring. Tiltak der planarbeid eller fysiske arbeid er tenkt starta opp innan utgangen av For utfyllande informasjon, sjå kap 5.5. Ein samanhengjande gang/sykkelveg mellom Laupsa-Lid-Aksnes og Vikedal-Ålvik er eit prioritert mål. Del-strekningar er prioriterte slik: Ranking Område Punkt/ strekning Vegid Tiltak Ansvar GANG OG SYKKELVEGAR 1 Norheimsund Tolo-Nes Fv 7 Gang/sykkel veg Stat veg 2 Øystese Laupsa-Øyst sentrum Fv 7 Gang/sykkelveg Stat veg 3 Ålvik Vikedal-Ålvik sentrum Fv 7 Plan for gang/sykkelveg KH 4 Vikøy-Aksnes Odland-Lidarende Fv 49 Komplettera gang/sykkel veg Stat veg 5 Øystese Øysteseheimen- Fv 131 Gang/sykkel veg Stat veg/kh Fitjadalsvegen 6 Ålvik Skjeret-Ålvik sentrum Fv 7 Gjennomføra reguleringsplan (g/s veg, avkøyrsle-sanering) Stat veg

8 Tiltak som er med i Kvammapakken er merkte med blått Kostnad og finansiering: Haldnings- og åtferdsendrande tiltak: er inkludert i ordinært driftsbudsjett og vil ikkje krevja ekstra investeringsmidlar. Fysiske strakstiltak: Eit grov-estimat syner kostnad på ca 3.6 mill. Av dette må Kvam herad ta ca 1.7 mill og Hordaland fylkeskommune/statens vegvesen ca 1.6 mill. Finansiering vert gjennom løyvingar og ordinære driftsmidlar. Fysiske langsiktige tiltak: Dei mest krevjande tiltaka er inkluderte i Kvammapakken. Andre tiltak i lista vil truleg kunna gjennomførast innan ei samla kostnadsramme på mill (bortsett frå opprustning av strekninga Skjeret Ålvik sentrum som vil krevja meir detaljert plan før kostnadskalkyle). TRAFIKKSIKRING I KOMMUNAL PLANLEGGING På overordna plan skal trafikksikring vera med som: tema i alle arealplanar i Kvam ( føre-var -prinsipp) eigen post i dei kommunale årsbudsjetta (for å sikra gjennomføringskapasitet)

9 1 INNLEIING Eit godt utbygd og trafikksikkert vegnett er eit viktig trivnads- og tryggleikselement i eit godt lokalsamfunn. Trafikksikringsplanen for Kvam tek sikte på å gje ein status over trafikksikringsutfordringane på vegnettet i kommunen, og samstundes gje eit godt grunnlag for prioriteringar innan trafikktryggleik i åra som kjem. 1.1 LOVGRUNNLAG Det finst ikkje noko spesifikt lovgrunnlag for utarbeiding av kommunale trafikksikringsplanar, men det er ei rekkje lover og forskrifter som verkar inn på trafikktryggleiken. Nokre av desse er: Veglova Vegtrafikklova Plan- og bygningslova omfattar generelle tilhøve innan trafikktryggleik, mellom anna planlegging, bygging og vedlikehald av veg, avkøyrsler, eigedomsinngrep og kven som er pliktig til å bera kostnader for tiltak på ulike vegtypar. med forskrifter og vedtekter utgjer grunnlaget for svært mange trafikksikringstiltak (trafikkreglar, skilting, kontrollar, krav til køyretøy og førar). set krav til arealplanlegging og utforming av bygg og konstruksjonar, og er viktig for å kunna gjennomføra fysiske tiltak i kommunen. Ein viser også til Statens vegvesen si Handbok 209 Kommunale trafikksikkerhetsplaner veiledning som er eit nyttig verktøy i planprosessen. 1.2 TRYGGE LOKALSAMFUNN Kvam herad vart i 2005 godkjent av Verdens Helseorganisasjon (WHO) som eit Safe community / Trygt lokalsamfunn. Denne godkjenninga krev at tryggleiksarbeidet vert ivareteke kontinuerleg. Kommunar som arbeider etter WHO-konseptet, skal gjera ein aktiv innsats for å førebyggja ulukker i sitt nærmiljø. Arbeidet skal vera sektorovergripande og tverrfagleg der kommune, politi, vegvesen, interesse-organisasjonar og næringsliv samarbeider om å få redusert talet på ulukker og skadar. Kvam heradsstyre har vedteke at trafikksikringsplanen skal inngå som ein integrert del av det overordna tryggleiksarbeidet i kommunen (Heradsstyret 21 mars 2000). 1.3 LINKAR TIL NETTSIDER På internett ligg det mykje informasjon om trafikktryggleik, ulukkesstatistikk, og artiklar og presentasjonar om tema tryggleik på vegane. Nedanfor er det lista opp nokre linkar til slike sider. Hordaland Fylkeskommune er som eigar av fylkesvegar, ein viktig aktør på TS-arenaen. Trafikksikringsrådet i Hordaland ligg under fylkeskommunen. Det viktige dokumentet Handlingsplan for trafikksikring i Hordaland er lagt ut på fylkeskommunen si heimeside Trygg Trafikk er ein landsdekkande medlemsorganisasjon for det frivillige trafikktryggleiksarbeidet i Norge.

10 Denne nettstaden er eit verktøy for kommunen i det kommunale trafikktryggleiksarbeidet. Målgruppe er primært kommunen sine leiarar på ulike nivå, samt kommunen sine politikarar. Transportøkonomisk Institutt (TØI) er eit nasjonalt senter for samferdselsforskning med ansvar for å driva og fremja denne forskinga til nytte for norsk samfunns- og næringsliv. TØI skal også formidla informasjon om forskingsresultat og bidra til at forskingsresultata vert nyttiggjort i samfunnet. Trafikksikkerhetshåndboken er eit velutvikla oppslagsverk på tema trafikktryggleik. Kvam herad si heimeside. Link til innmelding av Farlege forhold Finansnæringens Fellesorganisasjon (FNO) sine medlemer driv finansiell verksemd av ulik karakter, m.a livsforsikring og skadeforsikring, og har eit omfattande statistisk underlag for trafikkuhell som ligg tilgjengeleg på nettet Forkortingar og ordforklaringar I denne planen har vi freista å unngå unødige forkortingar, men nokre få vil du finna: KH: Kvam herad Kvammapakken: bompengefinansiert vegutbetringspakke av Fylkesveg 7 og Fylkesveg 49. Kostnadsramme 440 mill. Gjennomføringsperiode ROS-analyse: Risiko og sårbarhetsanalyse Stat veg: Statens vegvesen Straksregisteret: Statens vegvesen sitt register over politi-rapporterte trafikkulukker TS-plan: Trafikksikringsplan TØI: Transportøkonomisk Institutt ÅDT: Årsdøgntrafikk. Årsgjennomsnitt av talet på køyretøy som passerer eit gjeve punkt på vegen pr. døgn

11 2 VISJON OG MÅL 2.1 VISJON Kvam ein trygg og god kommune å bu, leva og ferdast i 2.2 OVERORDNA MÅL Innan 2020 skal kombinasjonen av endra haldningar og åtferd, trafikksikre køyretøy og vegsystem føra til at ingen omkjem eller vert svært alvorleg skadde i trafikken i Kvam ( O-visjonen ). For å oppnå vidare nedgang i talet på trafikkskadar er det ein føresetnad at nødvendige ressursar vert stilte til rådvelde i trafikksikringsarbeidet lokalt, regionalt og nasjonalt. 2.3 MÅL FOR PERIODEN Hovudmål Hovud-mål Redusera talet på trafikkskadde til maksimalt 12 skadde/år (15.6 skadde/år i ). Særleg merksemd skal rettast mot reduksjon av trafikkskadar innan aldersgruppa år (kfr. effektmål under). Redusera gjennomsnittstalet på omkomne/svært alvorleg skadde i trafikken til: : 0.6 pr år : 0.3 pr år Historiske tal: : 0 pr år : 1.0 pr år : 0.8 pr år Fokus på aldersgruppa år er grunna i: sterk over-representasjonen i skadestatistikken stort individuelt tap av livskvalitet høg samfunnskostnad (livsløpskostnad) Delmål Del-mål OVERORDNA PLANLEGGING Trafikksikring og tryggleik skal vera tema i kommuneplanen Trafikksikring skal vera med i alle reguleringsplanar Trafikksikring skal vera ein prioritert del av folkehelse-arbeidet i kommunen

12 Trafikksikring skal vera med som post i kommunal økonomiplan TRAFIKKSIKRINGSPLAN Rullera trafikksikringsplan i planperioden, dvs innan utgangen av Nytta metodikk for risiko- og sårbarhetsanalysar (ROS-analysar) under analyse og tiltaksdel. HALDNINGSSKAPANDE/ÅTFERDSENDRANDE TILTAK Prioritera haldningsskapande/åtferdsendrande tiltak retta mot aldersgruppa år som er høgrisikogruppa i trafikken Effektmål (målbare suksess-kriterium) Effekt-mål Redusera gjennomsnittstal på trafikkskadde til 12 personar/år for perioden (frå 15.6 i perioden ) Redusera gjennomsnittstal for trafikkskadde innan aldersgruppa år til 4 skadde/år for perioden (ca 6 skadde/år i ) Redusera talet på omkomne/svært alvorleg skadde i trafikken i gjennomsnitt/år: o : : : 0 Ha rullert trafikksikringsplanen innan utgangen av 2015 Alle strakstiltak i TS-planen skal vera gjennomførte innan utgangen av 2015 Eigen post for trafikksikring i kommunale årsbudsjett 2.4 EVALUERING AV MÅLOPPNÅING I TIDLEGARE PLAN ( ) Effekt-mål Redusera gjennomsnittstal på trafikkskadde til 12 personar/år for perioden Redusera gjennomsnittstal på trafikkskadde innan aldersgruppa år til 3.2 skadde/år for perioden Ha rullert trafikksikringsplanen innan utgangen av 2010 Alle strakstiltak i TS-planen gjennomførte innan utgangen av 2010 Eigen post for trafikksikring i kommunale årsbudsjett Måloppnåing Ikkje oppfylt (17 skadde pr år). NB! 2011 vart eit svært positivt år med berre 7 skadde. Trenden over siste 20 år er positiv. Ikkje oppfylt (ca 6 skadde pr år) Ikkje oppfylt. Oppstart rullering des Godkjend hausten Delvis oppfylt. Oppfylt Kvifor måla i tidlegare TS-plan ikkje vart oppfylte, veit vi ikkje sikkert. Fleire faktorar kan tenkjast: Dårleg samsvar mellom ambisjonsnivå og tiltaksstyrke For lita merksemd mot høgrisiko-grupper ( tiltaket traff ikkje tilstrekkjeleg godt ) Utilstrekkelege ressursar mobiliserte Ulike prioriteringar mellom aktørar i trafikken (veg-eigarar og andre har sine eigne prioriteringar som ikkje nødvendigvis fell saman med prioriteringane i TS-plan for Kvam) Vi skal også vera klar over at dei statistiske årstala for trafikkulukker er relativt små og kan ha store variasjonar over tid, og at det difor er relevant å sjå utviklingstrend over ein lengre tidsperiode.

13 3 PRESENTASJON AV KVAM 3.1 GEOGRAFI Kvam Kvam herad ligg i regionen Hardanger og Voss midt i bilde Hordaland fylke på nordsida av Hardangerfjorden. Folketalet er ca (SSB 3. kvartal ). Kvam har eit areal på 616 km2, og er ein fjell- og fjordkommune med over 200 km strandline. Kommuneadministrasjonen ligg i Norheimsund. Kommunen er eit viktig trafikkknutepunkt langs Hardangerfjorden, og avstand til jernbane og flyplass er relativt kort (ca 1 times køyring). Vegnettet i kommunen er ca 120 km fylkesveg og ca 110 km kommunal veg. 3.2 FOLKETAL OG BUSETNAD: FAKTA OG TRENDAR Folketal Folketalsutviklinga i Kvam var i perioden negativ, men har vore svakt stigande dei siste åra. Statistisk Sentralbyrå sin prognose av kommunen sitt folketal i 2040 er ca Næringsliv

14 Viktige sektorar: Mekanisk produksjon Skipsbygging Møbelindustri Fiskeindustri Turisme landbruk (klipt frå Energi og klimaplan ) 3.3 TRAFIKKMØNSTER Veg-nettet i Kvam Vegtype Europaveg Riksveg Fylkesveg Kommunal veg Lengd (km) 0 0 Ca 120 km Ca 110 km (tala er henta frå rapport om ÅDT registreringar, Statens vegvesen) Registrerte køyretøy Pr var det registrert køyretøy i Kvam herad. Ved utgangen av 2011 var dette talet auka til Køyretøy - gruppe Tal på køyretøy i Kvam Køyretøy pr. innbyggjar i Kvam (8.500 innb) endring Personbil % Buss % Kombi-bil %

15 Varebil % Lastebil % Traktor % Moped % Motorsyk kel % Kjelde: Nasjonal Vegdatabank Vegdirektoratet - Køyretøybestand pr eks motorredskap /beltemotorsykkel/tilhenger) Bortsett frå køyretøy i gruppa buss/lastebil/kombi-bil der det har vore ein nedgang, så er det til dels stor auke i dei andre køyretøy-typane. Samla sett har talet på køyretøy auka med 26.7% frå 1999 til Årsdøgnstrafikk (ÅDT) Trafikkvolumet på vegnettet i Kvam er registrert på ein del punkt, og vert rekna i årsdøgntrafikk. Endringar i trafikkvolumet ÅDT dei siste åra på ein del veg-punkt: Veg Parsell Punkt / 2010/ Endring i Periode perioden % Fv 7 Hp 13 Steinstø >2010 Fv 7 Hp 15 Skipadalen >2011 Fv 7 Hp 17 Kvamskogen * 2001->2011 Fv 7 Hp16 Bomstasjon Lid Ca *** Fv 48 Hp 15 Mundheim ** 1999->2011 Fv 49 Hp 16 Aksnes 1505 Ca >2010 (Kjelde: Statens vegvesen) * av dette er 11% tunge køyretøy ** uvisst om trafikkteljinga er føreteken på same stad i Mundheim sentrum *** av dette er 11.5% tunge køyretøy Høgste trafikkvolumet i kommunen er målt i Norheimsund sentrum med ÅDT 5000 i Einaste strekning med måledata som viser større trafikkauke etter 2001, er fylkesveg 7 over Kvamskogen med 8.6 %. Forventa større endringar i trafikkbiletet Jondalstunnelen vert opna hausten 2012, og dette vil redusera køyretida mellom Kvam og Odda. Kva effekt dette vil ha på gjennomgangstrafikken i vår kommune, er det for tidleg å seia noko om, men det er forventa noko trafikkauke gjennom Norheimsund sentrum. Utviklinga her bør følgjast opp gjennom trafikkmålingar som grunnlag for seinare tiltak. Dette er med som eige tiltak i denne TS-planen. 3.4 TRAFIKKSIKRINGSARBEID I KOMMUNEN PR 2011 Kvam herad

16 Skule og barnehage driv førebyggjande trafikksikringsarbeid i form av opplæring og haldningsskapande aktivitetar. Barnehagar: Opplæring i å gå langs veg Grunnskule: Bruk av refleks og sykkelhjelm Gå knapp Opplæring i ferdsel langs veg og med buss Sykkeldag/sykkeltest Skulepatrulje Eining for tekniske tenester Ansvar for trafikktryggleik på det kommunale vegnettet. Ansvarsområdet omfattar: Planlegging, bygging og vedlikehald av kommunale vegar Oppfølging av innmelde farlege forhold Skilting på kommunale vegar Revisjon av trafikksikringsplan for Kvam Eining for planar Trafikksikring som element i sjekkliste under arealplanlegging Vurdering av trafikksikring som del av planprosessar Eining for Helse og Velferd Promille-kontroll gjennomført i samarbeid med andre i den såkalla rus-frie veka Årleg trafikksikringsdag for elevar i første klasse vidaregåande skular i samarbeid med brann/redning, prest, ambulanse, sanitetskvinner, statens vegvesen og politi. Helse-etaten er operativ og sentral i handtering av trafikkulukker. Lensmannen i Kvam Lensmannen i Kvam er engasjert i ulike typar trafikksikringstiltak: Trafikkontrollar med særskilt merksemd mot fart, rus, manglande bruk av verneutstyr og aggressiv køyreåtferd. Patruljekøyring Undervisning i skule m.m. særskilt opp mot elevar i vidaregåande skule, russen m.m. Informasjon i ulike lag og bedrifter når det er ønskt Informasjon i ulike lag og bedrifter når det er ønskt. Vurdering/tilråding i skiltsaker/fartsreduserande tiltak m.m. Etterforskning av trafikkulukker/-lovbrot med pålagd rapportering. Førebyggjande tiltak i samarbeid med andre aktørar, som t.d. Kvam herad, Utrykningspoliti, Statens vegvesen/trafikkstasjon og Trygg Trafikk. Statens vegvesen Statens vegvesen i regi av Transport og Køyretøy har fleire tilbod knytt opp til haldningsskapande arbeid og trafikksikring. Det kan vera kampanjar retta mot skuleverket både barne- / ungdomsskular og vidaregåande skular, ofte saman med politiet og andre redningsetatar. Meir praktisk retta tiltak mot ungdomsgruppa. Vegvesenet driv ei rekkje tiltak retta mot trafikk-tryggleik: Førarprøvar Samarbeid/tilsyn med trafikkskular Informasjon til publikum (vegmeldingssentral, skuleverk, presse, info-materiell) Teknisk kontroll av køyretøy Kontroll: køyre- og kviletid, sikring av last, periodisk køyretøy-kontroll, ombygging av køyretøy

17 Ulukkesetterforskning: I samband med ulykkesetterforsking er det ei eiga gruppe på distrikt- /fylkesnivå, i tillegg er det ei eige UAG-gruppe (UlykkesAnalyseGruppe) på regionsnivå (Rogaland, Hordaland, Sogn og Fjordane). Det er dødsulukker og alvorlege ulukker desse gruppene undersøker. Bygging, drift og vedlikehald av statlege og fylkeskommunale vegar Skilting/fartsreduserande tiltak Deltaking i utarbeiding av kommunale trafikksikringsplanar TS-dag (saman med lokale redningsetatar) retta mot vidaregåande skular og lærlingar. Praktisk øving med bl a Velte-petter og Brå stopp Sei frå, to-trinns kampanje retta mot ungdom. Del 1- info, orientering, film. Del 2 (etter ca 2 veker) kontroll, påpeika feil/manglar Mengdetreningsprogram, auka erfaringsgrunnlaget for unge (16-18 år) sjåførar. Retta mot ungdom og foreldre for å få mest mogeleg køyretrening før oppkøyring / sertifikat Trafikale grunnkurs, ungdomskulenivå. Avhengig av lokale drivkrefter og eksterne trafikklærarar Skuleskyss, bruk av belte i skulebuss, kontrollar og info Refleks/- vestar m m, utdeling til dei minste skuleborna Møte på skular, elevar og foreldremøte, info og haldningsskapande kampanjar Noko av dette arbeidet vert gjort i samarbeid med andre statlege og fylkeskommunale organ. Køyreskular Køyreskulane i heradet er primært retta mot aldersgruppa år, dvs. høg-risiko gruppa i trafikken, og omfattar: Mopedopplæring Trafikalt grunnkurs (frå 15 år og oppover) Førarkort-opplæring for bil og mc Oppfriskingskurs for eldre personar med førarkort (lite etterspurt) Vidaregåande skular Kvam har tre vidaregåande skular: Øystese Gymnas, Norheimsund vgs, Framnes kristne vgs. Ingen rapporterte aktivitetar i eigen regi. Deltek på den årleg trafikksikringsdagen for elevar i første klasse i vidaregåande skular i samarbeid med brann/redning, prest, ambulanse, sanitetskvinner, statens vegvesen og politi. Trygg Trafikk Innsats retta mot barnehage og skule. Refleksjakt og sykkelundervisning klasse Sykkelhjelmkampanje Reflekstiltak Opplegg for russ: Ungdom og trafikk- ungdom og rus Deltaking på foreldremøte og kurs for personell Hordaland fylkeskommune Yter tilskot til trafikksikringsplanar ogts- tiltak, arrangerer TS-konferansar, og tilbyr ulike opplæringsprogram. Hordaland Fylkeskommune er eigar av fylkesvegar, og finansiering av tiltak på desse (drift, vedlikehald, investering) går over Hordaland Fylkeskommune sitt budsjett. Statens vegvesen er utøvande organ for fylkeskommunen når det gjeld fylkevegar. Kvam Motorsport Senter:

18 Mekke-senter for motor-interessert ungdom i alderen år. Bilar, motorsyklar, mopedar, gokartar. Andre Ulike fråhaldsorganisasjonar, bilinteresse-organisasjonar og forsikringsselskap har aktivitetar som omfattar trafikksikring, men omfang og type er ikkje registrert

19 4 ULUKKES-ANALYSE 4.1 GRUNNLAGSDATA Data-fangst for lokale trafikkulukker er henta frå: Statens vegvesen sitt ulukkesregister for ( STRAKS -ulykkesregisteret) Lensmannen i Kvam for ulukker i 2011 Finansnæringens Fellesorganisasjon (uhellsregistrering/materielle skadar, ) For utfyllande informasjon og data-materiale, sjå Vedlegg 2 i denne planen. 4.2 SKADEUTVIKLING Tal på ulukker og omkomne/skadde i Kvam tal på ulukker og skadde/omkomne ulukker skadde/drepne Utviklingstrend trafikkskadar i Kvam Statistikken frå 1989 til 2011 viser ei utvikling med færre ulukker og færre skadde på kvammavegane, og dette samsvarar godt med den nasjonale trenden. Frå ca 1990 til perioden har det vore ein nedgang i talet på trafikkskadde i Kvam på ca 45% trass i at talet på køyretøy har auka sterkt i same perioden. Periode Trafikkulukker pr år Trafikkskadde pr år KVEN RAMMAR TRAFIKKULUKKENE? Aldersfordeling trafikkskadde ,0 25,0 25,0 20,0 % 15,0 10,0 10,2 8,1 8,5 7,2 7,6 7,2 5,0 0, ,8 0,8 2, ,8 4,2 3,0 2,5 2,1 3,4 2,1 1, ukjent alder

20 Aldersvinduet år utgjer 25% av dei trafikkskadde, og nivået har halde seg nokså konstant etter Denne gruppa omfattar urøynde førarar av moped, mc og bil, og er sterkt over-representert på statistikken. Det er truleg i denne gruppa at potensialet for positiv endring er størst. 4.4 ALVORSGRAD I TRAFIKKULUKKER Lettare skadd 72 % Svært alvorleg skadd 2 % Alvorleg skadd 20 % Omkomne 6 % Fordeling alvorsgrad 72% av dei trafikkskadde var Lettare skadde. Talet på omkomne er svært lite og varierer mykje frå år til år, typisk 0-2 omkomne/år. For perioden var talet på trafikkomkomne pr 1000 innbyggjarar i Kvam ca 0,08, medan landsgjennomsnittet var ca KJØNNSFORDELING AV TRAFIKKULUKKER Av 10 trafikkskadde er 7 menn. Dette er typisk også på nasjonalt nivå. 4.6 NÅR SKJER TRAFIKKULUKKENE? jan febr Trafikkulukker fordelt på månad mars april mai juni juli august september oktober november des Dei fleste ulukkene skjer i den lyse årstida. 45 % av alle ulukkene skjer i mai-august. Då er også trafikk-volumet størst. Nasjonalt er tilsvarande tal 38% ( ). 49% av alle ulukker skjer i helga (fredagsundag). Nasjonalt tilsvarande tal er 42.4% ( ). 38% skjer i tida mellom kl Tilsvarande tal på landsbasis er ca 33% Kvam har høgare frekvens på helge-ulukker enn gjennomsnitt på landsbasis, særleg i den lyse årstida. Det kan ha samanheng med at kommunen har stor gjennomgangstrafikk, ikkje minst på sommarstid. Når skjer dei mest alvorlege ulukkene?