KOMMUNEPLAN FOR ASKØY KOMMUNE AVGRENSA HØYRING - FRÅSEGN

Transkript

1 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Regionalavdelinga Planseksjonen Arkivsak Arkivnr. 713 Saksh. Lien, Helene; Dahl, Solveig Roti; Ekerhovd, Per Morten; Grude, Nils E; Korsøen, Endre; Saksgang Møtedato Kultur- og ressursutvalet KOMMUNEPLAN FOR ASKØY KOMMUNE AVGRENSA HØYRING - FRÅSEGN SAMANDRAG Askøy kommune har sendt revidert forslag til arealdelen for kommuneplan på avgrensa høyring. Avgrensa høyring av revidert planforslag inneber i hovudsak å gje fråsegn til dei endringane som er gjort i planforslaget etter 1.gangs høyring. I revidert planforslag er det gjort i underkant av 30 endringar i arealføremål, og ein del endringar i planføresegnene. Kultur- og ressursutvalet gav fråsegn til 1.gangs høyring av forslag til kommuneplanens arealdel i møtet Fylkeskommunen hadde motsegn til opphavleg planforslag i høve samferdsel, kulturminne, rekkjeføljekrav knytt til idrettsanlegget på Bergheim og tilhøve for fylkesidrettsanlegget for seglsport i Hauglandsosen. Motsegnene vart tatt til følje med unntak av krav om omsynssone d) kring kulturminne på plankartet. I revidert planforslag er det totale arealet til nye område for bustad og LNF-spreidd bustad monaleg redusert samanlikna med 1.gangs høyring. Samstundes er det lagt til ca. 19 nye område for bustad i det reviderte planforslaget. Fylkeskommunen har kommentarar til ein del av desse områda, og til heilskapen i det reviderte planforslaget, når det gjeld omsynet til friluftsliv og langsiktig byggjegrense mot markaområde / LNF-område, samordna areal- og transportplanlegging, landskapsomsyn og gang- og sykkelveg til næraste skule. Det er knytt motsegn til bustadområde Follese/ Hetlevik Innspel 3037 og Kleppestø Innspel 3073 grunna omsynet til friluftsliv / byggjegrense mot markaområde og landskapsomsyn. Til opphavleg planforslag var fylkeskommunen kritisk til nytt areal til forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter), og til at planforslaget ikkje inneheldt føresegn som regulerte at forretningsområde ikkje måtte ha preg av kjøpesenter i konkurranse med Kleppestø sine naturlege senterfunksjonar. Justert areal til forretningsområde på Øvre Kleppe er med i revidert planforslag, og fylkeskommunen rår til at slike føresegn vert utarbeida.

2 Endringane i føresegnene om at byggjegrense mot sjø i hovudsak skal følje funksjonell strandsone er i tråd med regionale retningsliner og er eit positivt grep i planforslaget. Fylkeskommunen er kritisk til føresegn pkt. 3-1 a) i revidert planforslag dersom dette punktet opnar for at nye område for naust ikkje vert omfatta av krav om detaljregulering. Akvakulturområde sør for Ramsøy bør takast inn igjen i planen, eventuelt må ein finne eit nytt alternativ for lokalisering. Lokaliteten er godkjent og det står fisk for store verdiar i anlegget. Det er knytt motsegn til dette punktet. Føresegnene for LNF-område i høve til spreidd utbygging tek ikkje nok omsyn til potensial for funn av hittil ikkje kjende automatisk freda kulturminne. Hordaland fylkeskommune fremjar motsegn til føresegnene. Området ved Berland ligg i A-område i kulturminneplan for Askøy og det er fleire Sefrak-registrerte naust i nærleiken. Det må utarbeidast reguleringsplan for dette området. Det er knytt motsegn til dette punktet. Fylkeskommunen fremjar vidare motsegn til planen inntil Herdla torpedobatteri, del av Herdla kyrkjestad frå mellomalderen og Ask mellomalderkyrkjestad er avmerka på plankartet med omsynssone d). Statens vegvesen har kommentarar til tre områder langs med Fv 562 i høve samferdsel. FORSLAG TIL VEDTAK 1 I revidert planforslag er det totale arealet til nye område for bustad og LNF-spreidd bustad monaleg redusert etter 1.gangs høyring. Dette er ei positiv utvikling då opphavleg planforslag hadde eit for sterkt fokus på vekst i bustadareal og for lite fokus på fortetting langs kollektivaksar. 2 Askøy kommune er ein viktig vekstkommune i Bergensregionen og fylkeskommunen hadde helst sett at kommunen la opp til eit overordna utbyggingsmønster som i sterkare grad fremja fortetting og samordna areal- og transportplanlegging. Nye bustadområde bør liggje langs sentrale kollektivaksar og med gang- og sykkelveg til næraste skule for å fremje trygg og berekraftig transport. Fylkeskommunen rår ifrå føljande nye bustadområde / LNF-område med spreidd bustad i revidert planforslag: a) Delområde Træet Innspel 2155 grunna samordna areal- og transport og landskap b) Delområde Tveit Innspel 3177 grunna samordna areal- og transport c) Delområde Træet Innspel 3015 grunna samordna areal- og transport og landskap 3 I vekstkommunar i Bergensregionen er det viktig å verne om langsiktige byggjegrenser mellom byggjeområde og viktige grøntområde / markaområder av omsyn til friluftsliv og folkehelse. Fylkeskommunen rår ifrå føljande nye bustadområde i revidert planforslag: a) Delområde Follese/ Hetlevik Innspel 3037 grunna friluftsliv og landskap b) Delområde Kleppestø Innspel 3073 grunna friluftsliv og landskap Det er knytt motsegn til pkt. a) og b) 4 Forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter) må ikkje ha preg av kjøpesenter i konkurranse med Kleppestø sine naturlege senterfunksjonar. Dette bør sikrast gjennom føresegner for området. 5 Endringane i føresegnene til kommuneplanen om at byggjegrense mot sjø i hovudsak skal følje funksjonell strandsone er i tråd med regionale retningsliner og er eit positivt grep i planforslaget. 2

3 6 Akvakulturområde sør for Ramsøy bør takast inn igjen i planen, eventuelt må ein finne eit nytt alternativ for lokalisering. Det er knytt motsegn til dette punktet. 7 Hordaland fylkeskommune vil rå i frå at A-område i Kulturminneplanen til Askøy vert sett av til byggeområde eller LNFR-areal med spreidd bustad- og fritidsbygging. 8 Hordaland fylkeskommune tek atterhald om byggjeområde i planen inntil undersøkingsplikta etter 9 i Kulturminneloven er oppfylt. Dette gjeld både land- og sjøområde. 9 Føresegnene for LNF-område i høve til spreidd utbygging tek ikkje nok omsyn til potensial for funn av hittil ikkje kjende automatisk freda kulturminne. Hordaland fylkeskommune fremjar motsegn til føresegnene. Motsegna fell bort dersom kommunen innarbeidar i føresegnene følgjande punkt: Kvar einskild byggjesak innanfor LNF-område med høve til spreidd utbygging skal sendast kulturvernmyndet for avklaring i høve til Kulturminneloven. 10 Området ved Berland ligg i A-område i kulturminneplan for Askøy og det er fleire Sefrakregistrerte naust i nærleiken. Det må utarbeidast reguleringsplan for dette området. Det er knytt motsegn til dette punktet. 11 Fleire områder skal avmerkast på plankartet med omsynssone d). Dette gjeld Herdla torpedobatteri, del av Herdla kyrkjestad frå mellomalderen og Ask mellomalderkyrkjestad. Herdla mellomalderkyrkjestad og Ask mellomalderkyrkjestad er automatisk freda kulturminne, og skal visast som omsynssone d) i plankartet jf. Pbl. 11-8, (H- 730). Til delen av kyrkjestaden på Herdla som er frå mellomalder høyrer avgrensing av ei sikringssone på 5 meter, jf. Kulturminnelova 6, som inngår i det automatisk freda kulturminnet. Herdla torpedobatteri skal forskriftsfredast og må og avsettast til omsynssone d). Det er knytt motsegn til dette punktet. Paul M. Nilsen Fylkesrådmann Jan Per Styve Regionaldirektør Vedlegg: Kart Kommuneplanens arealdel, Askøy kommune Alle dokumenta i saka ligg på Askøy kommune sine nettsider: ory.id=1115 3

4 FYLKESRÅDMANNEN, : 1. Bakgrunn Askøy kommune har sendt revidert forslag til arealdelen for kommuneplan på avgrensa høyring med høyringsfrist Det er bede om utsett frist til grunna politisk handsaming. Kultur- og ressursutvalet skal gje fråsegn til dei endringane som er gjort i det reviderte planforslaget etter 1.gangs høyring. 1.1 Om handsaming i fylkeskommunen Fråsegn vert gitt i hovudsak ut i frå regionale planar og fylkeskommunen sitt forvaltningsansvar. Dersom viktige regionale og nasjonale interesser står på spel, kan fylkeskommunen fremje motsegn til planen. Dersom det vert gjeve fagleg tilråding om motsegn på bakgrunn av nasjonale kulturminneinteresser og dette ikkje vert fylgt opp av politiske organ i fylkeskommunen, skal fylkeskommunen gje melding om dette til Riksantikvaren som kan fremja motsegn i saka (jfr. Forskrift til Kulturminnelova kap 1, 3). Det er ikkje mogeleg å oppfylla undersøkingsplikta etter Kulturminnelova fullt ut i overordna kommuneplanar. Fylkeskommunen må difor ta atterhald om at det kan oppstå trong for undersøkingar i samband med reguleringsplanar. 1.2 Planprosess og medverknad Askøy kommune melde oppstart av arbeidet med kommuneplanens arealdel i skriv av Hordaland fylkeskommune gav fråsegn til planprogrammet i brev av Askøy kommune la fram høyringsforslaget i møte i regionalt planforum Forslag til kommuneplanens arealdel vart sendt på høyring i tidsrommet Kultur- og ressursutvalet gav fråsegn til planen i møtet Fylkeskommunen hadde motsegn til planforslaget i høve samferdsel, kulturminne, rekkjeføljekrav knytt til idrettsanlegget på Bergheim og tilhøve for fylkesidrettsanlegget for seglsport i Hauglandsosen (sjå vedtak i møtet , under). Motsegnene vart tatt til følje med unntak av krav om omsynssone d) kring kulturminne på plankartet. Askøy kommune har no sendt revidert forslag til arealdelen for kommuneplan på avgrensa høyring. Avgrensa høyring av revidert planforslag inneber i hovudsak å gje fråsegn til dei endringane som er gjort i planforslaget etter 1.gangs høyring. I revidert planforslag er det gjort i underkant av 30 endringar i arealføremål, og ein del endringar i planføresegnene. Vedtak i Kultur- og ressursutvalet i møte : Forslag til kommuneplan for Askøy kommune Arealdel - Fråsegn 1. Kultur- og ressursutvalet syner til plandokumentet og saksutgreiinga frå fylkesrådmannen, og gjer på den bakgrunn fylgjande vedtak: Kultur- og ressursutvalet vil peika på at Askøy kommune har gjennomført ein grundig planprosess med god dialog både med innbyggjarane og regionale og statlege etatar Kultur- og ressursutvalet ser positiv på kommunen sitt arbeid med å kartleggja areal for næringsutvikling og ein systematisk gjennomgang av tema grønstruktur. 2. Samferdsle: Kultur- og ressursutvalet ber om at fylgjande føresegner vert teken inn i planen, av omsyn til trafikktryggleik og effektiv transport på fylkesvegane. a) byggjegrense til fv 562 er 50 m. For det øvrige fylkesvegnettet gjeld ei byggjegrense på 30 meter. b) rammeplan for avkøyrsler for riks- og fylkesvegar i Region Vest ( ) skal 4

5 leggjast til grunn ved handsaming av søknader om avkøyrsler og byggjegrenser. Det er knytt motsegn til punkta a) og b). Motsegnene vert trekt dersom føresegnene vert endra i samsvar med ovanståande. 3. Strandsone: Kultur- og ressursutvalet ber om at det vert gjort fylgjande endringar i føresegnene: a) funksjonell strandsone bør samsvara med byggjegrense for nye bustadområde b) funksjonell strandsone bør vera utgangspunkt for byggjegrense i eksisterande byggjeområde, medan 25 meter byggjegrense bør vera ei absolutt minimumsgrense i særskilte grunngjeve områder. c) naustområder bør avgrensast i planen og føresegnene bør innarbeida omsyn til kulturminne. 4. Kulturminne: Kultur- og ressursutvalet har fylgjande merknader i høve kulturminnar: a) Alle freda kulturminne (med 5 meters sikringssone) må visast som omsynssone c i plankartet. 1 b) kommunen bør sikra Thomas Erichsens Minde med hageanlegg i eit større landskapsrom med å visa eit større område rundt som omsynssone c. c) det vert rådd frå at A-område i Kulturminneplanen til Askøy vert sett av til byggjeområde eller LNFR-areal med spreidd bustad- og fritidsbygging. d) det vert teken atterhald om byggjeområde i planen inntil undersøkingsplikta etter 9 i kulturminnelova er oppfylt. Dette gjeld både land- og sjøområde. Det er knytt motsegn til punkt a). 5. Bustader befolkning Kultur- og ressursutvalet ber om at planen vert justert ut frå fylgjande merknader: a) Det er lagt ut bustadfelt i dei fleste deler av kommunen grunna det er usikkert kvar vegutbetringane vil koma. Planen bør i større grad samordna nye områder for bustadbygging opp mot satsing på vegutbygging. Dette vil føra til at større areal kan takast ut av planen og i neste omgang vera ledig for eventuell vurdering til annan arealbruk ved neste rullering. b) kommunen må gjera ein analyse av fortettingspotensiale i eksisterande byggeområde. c) vekstkommunar som Askøy bør i større grad vurdera trongen for, og leggja til rette for ulike bustadtypar som t.d einebustader, rekkehus, lavblokk og blokker. d) Nye felt må liggja langs sentrale kollektivaksar og ha gangavstand på gang- og sykkelsti til næraste skule. 6. Fritidsbustader: Kultur- og ressursutvalet ber om at det vert gjort fylgjande endringar i planen: a) Samtlege nye områder for fritidsbustader vert teken ut av planen. Dersom områda skal byggjast ut bør kommunen ivareta potensialet for framtidig bustadbygging. b) Eksisterande område for fritidsbustader som ikkje er bygd ut bør verta vurdert teken ut av planen. Det er knytt motsegn til punkt a). 7. Sentrumsføremål/ forretningar: Kultur- og ressursutvalet ber om at fylgjande merknader vert teken omsyn til: a) Forretningsområde på Øvre Kleppe må ikkje ha preg av kjøpesenter i konkurranse med Kleppestø sine naturlege senterfunksjonar. Dette må sikrast gjennom føresegner for området. 1 I pkt 4 a) i vedtaket var det ein skrivefeil i framlegg til vedtak som vart lagt fram til politisk handsaming. I staden for krav om at alle freda kulturminne må visast som omsynssone d, vart det i framlegg til vedtak skrive "omsynssone c". Askøy kommune vart varsla om feilen i brev av

6 8. Næringsområde: Kultur- og ressursutvalet har fylgjande merknader til næringsområda i planen: a) kommunen har gjort eit godt arbeid i høve å analysera alternative område for næringsføremål. Næringsutvikling og å skapa nye arbeidsplassar er viktig for vekstkommunen Askøy. b) areala til næring i Tresmarka og Jonasdalen er konfliktfylte og bør vurderast på nytt før planen vert vedteken. c) areal til utviding av næringsareal i Marikoven bør takast ut av planen 9. Offentlege område: Kultur- og ressursutvalet ber om at det vert gjort fylgjande endringar i planen: a) det må verta knytt føresegner for rekkefølgekrav i høve utviding av idrettsanlegget på Bergeheim. Vegen på først utbetrast slik at det den vert trafikksikker for mjuke trafikkantar samt at bussar kan køyra fram til anlegget Det er knytt motsegn til punkt a) 10. Råstoffutvinning: Kultur- og ressursutvalet ber om at det vert gjort fylgjande endringar i planen: a) område for råstoffutvinning i Mjølkeviksvarden bør takast inn i planen avgrensa i samsvar med tidlegare vedtak i Miljøverndepartementet. 11. Idrett, friluftsliv og seglsport: Kultur- og ressursutvalet ber om at det vert gjort fylgjande endringar i planen: a) riggområdet i Hauglandsosen vert redusert av omsyn til fylkesidrettsanlegget for seglsport. b) kommunen bør vurdera andre løysingar i høve industri og næring i Hauglandsosen og ved Seglsportsenteret. Det er knytt motsegn til punkt a) 2. Innhald i planen 2.1 Plandokument Forslag til revidert kommuneplan er sendt på høyring med føljande dokument: Plankart dagsett , revidert Plankart vertikalnivå 4, datert Endringskart, dagsett , revidert Føresegn, dagsett Konsekvensutgreiing av nye byggjeområde, dagsett , revidert Verdikart til konsekvensutgreiing, dagsett , revidert ROS-analyse, dagsett , revidert Arealrekneskap for bustadområde, dagsett Oppsummering av fråsegn frå høyringsinstansar, dagsett Oppsummering av motsegn, dagsett Konsekvensutgreiing Etter forskrift om konsekvensutgreiing (KU) er nye areal til utbyggingsføremål konsekvensutgreidd i revidert forslag til kommuneplan. Kommentar: Konsekvensutgreiinga i det reviderte planforslaget synleggjer konsekvensane av ny utbygging på ein oversiktleg måte. 6

7 3. Vurdering av regionale interesser i planforslaget Planforslaget berører mange område som er gjenstand for regional politikk nedfelt i regionale planar, eller der fylkeskommunen har forvaltningsansvar. Tilhøvet mellom aktuelle regionale interesser og hovudtrekka i den føreslåtte arealdisponeringa er omtalt og kommentert i det følgjande. Detaljert omtale av konkrete arealformål i planen er omtalt i kapittel Utbyggingsmønster Bustad Fylkesmannen i Hordaland fremja i 2010 motsegn til alle nye område for bustad og LNF-område med spreidd bustad i fråsegn til kommuneplanens arealdel I det reviderte planforslag som no er sendt på høyring har ein difor redusert det totale arealet til bustad og LNF-område med spreidd bustad som vist i tabellen under: Fig. 1 Oversikt over bustadareal, henta frå Arealrekneskap for bustadområde. I revidert planforslag har ein i tillegg til å ta vekk område for bustadutbygging også lagt til ca. 19 nye bustadområde. Nye areal til bustad i revidert planforslag er til dels mindre areal og nokre av endringane er justeringar i tråd med dagens bruk. 7 av dei nye områda er over 5 daa. Nye bustadområde i revidert planforslag ligg i følgjande delar av Askøy kommune: Delområde Ask: Delområde Erdal: Delområde Kleppestø: Delområde Follese/Heltevik: Delområde Tveit: Delområde Davanger: Delområde Træet: Delområde Fauskanger: 5 bustadområde 2 bustadområde 1 bustadområde 2 bustadområde 2 bustadområde 1 bustadområde 4 bustadområde + 1 LNF-område med spreidd bustad 1 bustadområde Kommentar: I fråsegn til kommuneplanens arealdel hadde fylkeskommunen kommentarar knytt til at planen hadde eit for sterkt fokus på vekst i bustadareal. Planen la opp til store reserveareal for bustad og LNF-område med spreidd bustad utan at trongen for dette vart dokumentert gjennom befolkningsprognosar, utgreiing av fortettingspotensiale og vurdering av bustadtypar. Planforslaget 7

8 var i for høg grad prega av enkeltinnspel og eit utflytande utbyggingsmønster som ikkje i stor nok grad tok omsyn til kollektivaksane og til kor ein kunne vente framtidige utbetringar i vegnettet. På bakgrunn av dette er ein reduksjon i omfanget av nytt areal til bustadføremål eit positivt element i revidert planforslag. Særleg reduksjonen i LNF-område med spreidd bustad i delområdet Træet er positivt. Delområdet Træet ligg usentralt til nord på Askøy og er prega av landbruksdrift kor det er lite ynskjeleg med oppsplitting av landbruksareal i form av spreidd bustadutbygging. Når det gjeld nye areal til bustad i revidert planforslag og heilskapen i planforslaget er fylkeskommunen på generelt grunnlag kritisk til dei areala kor ein opnar for ny bustadutbygging utan god kollektivdekning. Bilbasert utbygging utan tilknyting til kollektivakse ikkje er i tråd med regionale mål om god samordna areal- og transportplanlegging og bryt med retningsliner vedteke i handlingsprogrammet til Klimaplan for Hordaland Som i fråsegna til opphavleg planforslag er fylkeskommunen framleis av det syn at det ikkje bør leggjast til rette for LNF-område i Askøy der det er tillete med spreidd bustadbygging. I Bergensregionen bør ein fokusere på fortetting og effektiv arealutnytting. Eit tett utbyggingsmønster gjer det td. vesentleg enklare å betjene bustadområda med kollektive transportmiddel. I fylkesplan for Hordaland står det i kap under arealpolitiske retningslinjer at i vekstkommunar i Bergensregionen skal ein unngå spreidd bustadbygging utan tilknyting til overordna kollektivnett. I det reviderte planforslaget gjeld dei overståande punkta særleg innspel om nye bustadområde i delområde Ask, Tveit og Træet. For detaljert omtale av konkrete areal med tilråding sjå kapittel 4. Fylkeskommunen er på generelt grunnlag kritisk til nye område for bustad som fremjar eit utflytande utbyggingsmønster i høve langsiktige grenser mellom byggeområde og viktige grøne område eigna for friluftsliv. Askøy ligg i Bergensregionen kor større samanhengande kultur- og naturlandskapsområde har stor verdi for friluftsliv og folkehelse, og kor langsiktige byggjegrensar mot urørt naturlandskap ikkje bør overskridast utan at ein har tungtvegande grunnar for dette. I fråsegn til opphavleg planforslag kommenterte fylkeskommunen at Askøy kommune har gjort grundig arbeid med temakart for grønstruktur som vil vere eit godt verkty i forvaltinga av dei grøne områda i kommunen. Fire område i Askøy sør er sett av til markaområde (Dyrdalsfjellet, Kolbeinsvarden, Follesemarka og Tveitaskogen). I revidert planforslag er det framlegg om utbygging av areal som ligg like inntil / delvis i område som er registrert som viktig regionale friluftsområde og innanfor grensa til markaområde sett av Askøy kommune. Særleg i delområde Follese/Hetlevik, Kleppestø og Erdal vert det i konsekvensutgreiinga peika på at enkelte nye bustadareal har negative konsekvensar i høve landskap og friluftsliv. Fylkeskommunen har motsegn til føljande innspel i revidert planforslag grunna friluftsliv og landskap: 1) Delområde Follese/ Hetlevik - Innspel 3037: Areal til bustad ligg innanfor markagrensa til Follesemarka og viktig regionalt friluftsområde. Utbygging med bustad inneber at grensa til grøntområdet må flyttast og at viktig tursti og innfallsport til Follesemarka vert nedbygd. Arealet ligg eksponert til i landskapet i bratt terreng. Sjå fig 2, 3 og 4. Fig 2 Utsnitt frå konsekvensutgreiinga (s.20). Nytt bustadområde med raud ring. 8

9 Fig 3 Utsnitt frå Askøy kommune sitt temakart for grønstruktur. Nytt bustadområde med raud ring. Fig 4 Utsnitt frå Kartivest. Viktig regionalt friluftsområde i rosa skravur. 9

10 2) Delområde Kleppestø - Innspel 3073: Areal til bustad ligg innanfor markagrensa til Dyrdalsfjellet og viktig regionalt friluftsområde. Inneber at grensa til grøntområdet må flyttast monaleg. Arealet ligg eksponert til på ein topp i landskapet og langs eit høgdedrag kor ny utbygging vil gje stor grad av fjernverknad. Tursti langs høgdedraget vert nedbygd og alternativ trasé for tursti synest vanskeleg grunna bratt terreng. Sjå fig 5 og 6. Definerast i konsekvensutgreiinga som nærturområde. Fig 5 Utsnitt frå konsekvensutgreiinga (s.18). Nytt bustadområde med raud ring. Fig 6 Utsnitt frå Askøy kommune sitt temakart for grønstruktur. Nytt bustadområde med raud ring. 10

11 3.2 Næring I revidert planforslag har ein tatt inn 3 nye område for næring, samt eit område for forretningsføremål (Øvre Kleppe, Askøy senter) og eit område for LNF-spreidd næring (Heggernes). Kommentar: Næringsutvikling og lokale arbeidsplassar er viktig både for lokal og regional utvikling. I nytt næringsområde på Skarsholmen rår fylkeskommunen til at ein legg vekt på estetikk, landskapstilpassing og arkitektonisk kvalitet i utbygginga. Planområdet ligg m vest for Askøybroen og nye tiltak i området vil ha vesentlege visuelle konsekvensar i kystlandskapet og i innseglingsleia til Bergen sentrum. I Eikevågen er det lagt inn ei utviding av eksisterande næringsområde. Til opphavleg planforslag kommenterte fylkeskommunen at forslaget var konfliktfylt med omsyn til regionalt friluftsområde i sjø, og i høve landskap og strandsone. I revidert planforslag er areal for nytt næringsområde flytt lenger sør. Arealet ligg framleis i strandsona, men flyttinga synest som ei forbetring når det gjeld landskapsinngrep og eksponering i kystlandskapet. På Heggernes er det lagt inn eit område for LNF-spreidd næring (gardsturisme). Til opphavleg planforslag kommenterte fylkeskommunen at føremålet var i konflikt mellom anna med omsynet til strandsona. I revidert planforslag er hovuddelen av arealet flytt lenger vekk frå strandsona. I fråsegn til opphavleg planforslag hadde fylkeskommunen følgjande kommentar til utvidinga av forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter): Det er sett av eit areal til forretningar mellom Askøy senter og fv 562. Kjøpesenteret har nyleg utvida og i planforslaget er arealformålet endra frå forretning til eksisterande kjøpesenter. Dette er eit resultat av innspel frå grunneigar/eigedomsutviklar som har presentert planar for eit framtidig areal for storhandel-varehus med utgangspunkt i bilbasert handel. Utviding av Askøy senter vil vera i direkte konkurranse med Kleppestø senter. Planframlegget bør leggja opp til ein arealbruk som styrker dagens sentrum som er Kleppestø. Ei utviding av Askøy senter vil også vera i strid med kommunen sin plan for senterstruktur. Fylkeskommunen rår til fylgjande endringa i planen: Forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter) må ikkje ha preg av kjøpesenter i konkurranse med Kleppestø sine naturlege senterfunksjonar. Dett må sikrast gjennom føresegner for området. Justert areal til forretningsområde på Øvre Kleppe er med i revidert planforslag, og tilrådinga om å utarbeide føresegn som sikrar at forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter) ikkje må ha preg av kjøpesenter i konkurranse med Kleppestø sine naturlege senterfunksjonar står ved lag. 3.4 Strandsone I revidert planforslag har ein tatt inn areal til ei ny småbåthamn ved Skarsholmen. I føresegnene til kommuneplanen er det gjort endringar slik at funksjonell strandsone utgjer byggjegrense mot sjø for område sett til busetnad og anlegg og område sett til LNF-spreidd fritidsbustad. Byggjegrensa skal med nokre unntak vere minimum 30 meter frå sjø. For andre føremål gjeld med nokre unntak ei byggjegrense på 100 meter. I føresegn pkt. 3-1 a) og pkt. 3-2 i revidert planforslag har kommunen gått vekk i frå plankrav til naustområde som ikkje er avmerka med RD (detaljregulering) på plankartet. Kommentar: På vilkår at det vert teken omsyn til ålmenta sin tilgang til strandsona samt til estetikk og landskapstilpassing er fylkeskommunen positiv til etablering av nye småbåthamner. 11

12 Endringane i føresegnene om at byggjegrense mot sjø i hovudsak skal følje funksjonell strandsone er i tråd med fylkeskommunen sine tidlegare innspel og er eit positivt grep i planforslaget. Kartlegging av funksjonell strandsone er tilrådd i Fylkesplan for Hordaland og i strandsonerettleiaren for Hordaland. Askøy kommune har lagt ned mykje arbeidd i å kartleggje funksjonell strandsone og det hadde vore uheldig om ei slik kartlegging ikkje vart gjort styrande for framtidig arealbruk. Det er også positivt at byggjegrensa er heva frå minimum 25 meter til 30 meter frå sjø. Strandsona er eit areal med store verdiar som skal vere tilgjengeleg for ålmenta og skjermast for unødig nedbygging og privatisering. Fylkeskommunen er kritisk til føresegn pkt. 3-1 a) i revidert planforslag dersom dette punktet opnar for at nye område for naust ikkje vert omfatta av krav om detaljregulering. Dersom alle nye naustområde i kommuneplanen er merka med RD (detaljregulering) på plankartet, og dermed likevel er omfatta av plankrav, fell denne kommentaren bort. 3.5 Akvakultur Hordaland fylkeskommune forvaltar akvakulturlovgjevinga. I høve plan- og bygningslova er det fylkeskommunen sin rett og plikt å sjå til at kommunen sin arealplan når det gjeld havbruk ikkje er i strid med lovverket, og at planen er tilstrekkeleg tilpassa det som til ei kvar tid er definert som nasjonale og regionale retningsliner. Dette planframlegget inneheld to endringar i sjøareal sett av til einbrukskategori akvakultur i høve til det fyrste høyringsframlegget. 1. Område for akvakultur ved Ramsøy er teken ut og dette sjøarealet er endra til føremålet Bruk og vern av sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone. 2. Område for akvakultur ved Marholmen er teken ut og dette sjøarealet er endra til føremålet Bruk og vern av sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone. Kommentar: Løyve etter akvakulturlova til dyrking av skjel ved Marholmen er trekkt attende, og det eksisterer soleis ikkje nokon rett til å drive akvakultur her. Fylkeskommunen har ikkje merknader til at dette området vert endra. Hordaland fylkeskommune vil fremje motsegn til framlegget om å fjerne Akvakulturområde sør for Ramsøy. Verksemda Lerøy Vest AS har sør for Ramsøy eit løyve etter akvakulturlova til oppdrett av matfisk av laks og aure med ein maksimal tillaten biomasse på 3120 tonn. Lokaliteten er godkjent for eit plastring anlegg med 6 merdar med tilhøyrande fôringsflåte. Anlegget er i bruk, og det står fisk for store verdiar i anlegget. Det er kjent at det er motstand hjå dei som er busett i område mot plasseringa av anlegget. På bakgrunn av dette har verksemda kome med framlegg om alternativ plassering i samband med 1. gongs høyring av planen. Kommunen har ikkje sette av noko alternativt areal. Verksemda har trong for å ha ein alternativ lokalitet å plassere produksjonen på. Noko som ikkje er på plass verken i Askøy kommune eller andre kommunar i området. Fylkeskommunen kan ikkje godta at arealbruk akvakultur vert teke ut av planen ved den godkjente matfisklokaliteten Ramsøy, jf. akvakulturlova 15 Forholdet til arealplanar og vernetiltak, kan løyve til akvakultur ikkje gjevast i strid med ein vedteken arealplan. Motsegna vert trekkt attende dersom akvakulturområde vert teke inn att i planen, alternativt at det vert sett av eit anna tilfredstillande areal i kommunen. 3.6 Samferdsel Revidert planforslag legg ikkje opp til konkrete arealbruksendringar for veg/samferdsleanlegg. For fleire av dei nye bustadområda vert det i konsekvensutgreiinga påpeika at trygg skuleveg til næraste skule manglar. 12

13 Kommentar: Samferdsel/transport og kollektivaksar og kollektivbetening er godt dekt inn i planen. Når det gjeld avkjørsler viser fylkeskommunen til at Rammeplan for avkjørsler og byggegrenser på riks- og fylkesvegar no er ute på høyring i kommunane og skal handsamast politisk i fylkeskommunale organ hausten Fylkesplan for Hordaland har som ei retningsline at skulevegar skal sikrast med gang- og sykkelvegar. Større nye område for bustad som i høg grad manglar trafikksikker skuleveg bør ikkje byggast ut før gang- og sykkelveg til næraste barneskule er etablert. Dette er sikra i revidert planforslag gjennom føresegnene, pkt. 3-6: I områder avsatt til arealformål fremtidig boligbebyggelse kan det ikke gis tillatelse til tiltak før gangog sykkelvegnett til nærmeste skole er etablert. Om ein vel å leggje ut nye større areal til bustadområde som i dag har vesentlege manglar i høve trafikksikker skuleveg er det viktig at føresegn pkt. 3-6 vert følgd opp i den daglege planhandsaminga. Alle aktørar må vere førebudd på at ei slik føresegn i praksis kan fungere som eit byggjeforbud. I område der ein ikkje ventar bedring i form av gang- og sykkelveg før neste revisjon av kommuneplanen bør ein vurdere å vente med å leggje ut nytt areal til bustad til neste revisjon. Dette for å unngå moglege mistydingar om at arealet er klart for utbygging eller moglege søknader om dispensasjon på bekostning av trafikktryggleik. Dette punktet gjeld særleg Tveit Innspel 3177 (sjå kapittel 4). Til det reviderte planforslaget har Statens vegvesen, Region vest, i brev av kommentarar til tre områder langs med Fv 562. Den fyrste kommentaren gjeld eit areal på nordsiden av Fv 562 på Fromritoppen, satt av til offentleg tenesteyting. Dette er eit større areal som skal ha tilkomst til Fv 562. Det må gå fram av tekstdelen for området at det skal vere premisleverandør for tilstøytande areal i framtida. Det vil seie at påkopling på Fv 562 må utformast på ein slik måte at hytte/bustadområder kan også nytte påkoplinga. Området må få krav om realisering av planskilt kryssing av Fv 562 slik det går fram av Reguleringsplanen for Fromritoppen. Det andre arealet er lokalisert på austsida av Fv 562 mellom avkøyring til Davanger og Åsebø. Dette er avsett til deponi for rene masser. Ved førre høyring gjorde vegvesenet det klart at ein ikkje kom til å akseptere nye avkøyringar på dette strekket på Fv 562. Vegvesenet forstår at det allereie er etablert ein bom i område og at det er noko aktivitet på staden. Statens vegvesen set føre at det vert stilt plankrav til dette området, som må ta med seg areal fram til Fv 562 for å avklare avkøyring etter dagens trafikale krav på hovudvegsystemet. Eksisterande avkøyring frå Fv 562 via opent areal langs med Fv 562 stetter ikkje Vegnormal 017 sine krav til trafikksikker avkøyring. Statens vegvesen vil vidare peike på areal der det er lagt opp til bustadbygging på båe sider av fylkesvegnettet. Dette gjeld til dømes i området mellom Fromritoppen og Kjerrgarden. I dette området er det i reguleringsplansamanheng lagt opp til gang og sykkelveg på sørsida av Fv 562. Med ei utbygging av bustadar også på nordsida vil det i framtida truleg vere trong for å etablere gang og sykkelveg på denne sida av Fv 562, med realisering av tilhøyrande planskilt kryssing av Fv Kulturminne og kulturmiljø Askøy kommune har tidlegare gjort eit omfattande arbeid med ein kommunedelplan for kulturminne. Planen er ikkje vedtatt, og har av den grunn ikkje den tyngde den bør ha når det gjeld byggverksemd og arealdisponering i kommunen. Forslag til kommunedelplan for kulturminne er nytta i verdivurderinga som er gjort ved konsekvensutgreiinga. I tillegg er databasane Sefrak og Askeladden frå Riksantikvaren nytta. Kulturmiljø og kulturminne er vist som eigne punkt i konsekvensutgreiinga. Kommentar: Hordaland fylkeskommune rår Askøy kommune til å vedta kommunedelplan for kulturminne slik at den kan legge sterke føringar for arealdisponering. Kommunedelplanen for kulturminne kunne ha vore 13

14 samkøyrd med sjølve kommuneplanen. Hordaland fylkeskommune tilrår at kommuneplankart viser verneverdige kulturminne, -miljø, -landskap på plankartet. Det er fleire kulturminne og kulturmiljø på Askøy som bør omtalast i kommuneplanen. Kulturminne er ein ressurs som må sikrast og som kan brukast i satsingsområde innanfor reiseliv, utdanning, fysisk miljø, og for utvikling av attraktive tettstader, marknadsføring og identitetsskaping i kommunen. Naustområdet ved Berland ligg i A-område i Askøy sin kulturminneplan, det er også fleire Sefrakregistrerte naust i dette området. Det er uheldig at det ikkje er krav om reguleringsplan i dette området. Hordaland fylkeskommune set krav om reguleringsplan for dette området. Det er knytt motsegn til dette punktet. I konsekvensutgreiinga er området for utviding av Haugland skule gnr 15 bnr 9 mfl. (område for tenesteyting) vurdert til å ha stor negativ verknad for kulturminne og kulturmiljø. Området ligg i A- område i kommunedelplan for kulturminne på Askøy. Hordaland fylkeskommune vil generelt rå i frå at A-område i kulturminneplanen vert sett av til tenesteyting, byggeområde eller LNFR-areal med spredt bustad og fritidsbygging. Dersom det på reguleringsplannivå ikkje vert tatt godt nok omsyn til dette vil Hordaland fylkeskommune vurdere motsegn. Vi minner om fråsegn av då planen sist var til offentleg høyring. Følgjande byggjeområde er i konflikt med freda kulturminne: Skansen, Middagsfjellet nytt bustadareal er berre nokre få meter frå Askeladden id 91776, steinalderlokalitet. Dette skal avklarast på reguleringsplannivå. Dersom det ikkje er tatt godt nok omsyn til kulturminne vil Hordaland fylkeskommune vurdere motsegn. Tveitaskogen og nord for Davangskrysset, offentleg tenesteyting ligg nær bergmaling i Ræveuri Askeladden id Dette skal avklarast på reguleringsplannivå. Dersom det ikkje er tatt godt nok omsyn til kulturminne vil Hordaland fylkeskommune vurdere motsegn. Følgjande LNFR-areal spreidd bustad/fritidsbustad er i konflikt med freda kulturminne: Sekkevika, Gulbrandsøy eksisterande LNF spreidd bustad - Askeladden id og 91766, gravrøyser. Hop eksisterande offentleg areal og LNF spreidd bustad - Askeladden id 91779, gravhaug. Naustvika, Frommereid eksisterande spreidd bustad og bustadområde - Askeladden id 91765, hellar. Kommunen må ta omsyn til desse kulturminna ved søknadspliktige tiltak i områda. Verdifulle kulturminne og kulturlandskap skal vere ivareteke av føresegn 10-8 (LNF-areal, Spredt boligbebyggelse) og 11-7 (LNF-areal, Spredt fritidsbebyggelse): Det skal ikke gis tillatelse til tiltak som kommer i konflikt med verdifulle kulturminne eller forstyrrer helheten i verdifulle kulturlandskap. Kommuneplanen omfattar fleire prioriterte område for marinarkeologi. Bergen Sjøfartsmuseum vurderar potensialet for automatisk freda eller verna kulturminne i sjøen som større her enn andre områder. Dette skuldast mellom anna Askøy sin nærleik til Bergen. Det er fleire stader på Askøy, til dømes Strusshamn og Florvåg, som vart brukt som ventehamner for skip. I samband med gamle ankrings- og hamneområder finn ein gjerne marine kulturminne og maritime kulturmiljø, og slike stader vurderar Bergens Sjøfartsmuseum også som viktige for marinarkeologien. Vi vil elles minne om samarbeidsplikta etter 25 i kulturminneloven, og at kommunen har plikt til å sørgje for undersøkingsplikta etter 9 i kulturminneloven er oppfylt uansett om tiltaket er i tråd med kommuneplanen eller ikkje. 14

15 Innspel frå Riksantikvaren Riksantikvaren ber om at delen av Herdla kyrkjegard som er frå mellomalderen må visast som bandlagt areal, omsynssone d) (H730). Tilhøyrande føresegner må med: Mellomalderkyrkjegarden er eit automatisk freda kulturminne. Innanfor mellomalderkyrkjegarden er gravlegging berre tillate i eksisterande graver. Alle inngrep i grunnen eller andre tiltak som kan virke inn på det freda kulturminnet er ikkje tillate utan etter dispensasjon frå kulturminneloven. Eventuell søknad om løyve til inngrep skal sendast rette antikvariske mynde, Riksantikvaren, i god tid før arbeidet er planlagd satt i gang. Kostnadar knytt til naudsynte undersøkingar og eventuelle arkeologiske utgravingar vert belasta tiltakshavar. Mellomalderkyrkjestaden på Ask, id 83803, er automatisk freda og området må avmerkast med omsynssone d). Nøyaktig plassering og utstrekning er ikkje avklara, men den er å finne med ei lokalisering i Askeladden som kan vere eit utgangspunkt. Vi ber om at dette forholdet blir omtala i føresegnene for det arealformål området er avsett til, og at det vert gjort klart at det ikkje er løyve til nokon form for inngrep i kulturminnet. Om kommunen ynskjer det kan Riksantikvaren kome med innspel til avgrensinga. Herdla torpedobatteri er varsla freda etter kulturminnelova 22 a, og må avmerkast med omsynssone d) på plankartet. Dersom kommunen gir melding om at kommuneplanen ikkje vert endra i tråd med Riksantikvaren sine merknader, og Hordaland fylkeskommune ikkje finn å ville fremje motsegn til planen, må fylkeskommunen utan opphør varsle Riksantikvaren om dette. Riksantikvaren vil i så fall normalt ta over planen som kulturminnemynde og fremje motsegn til planen. 15

16 4. Arealplan med føresegner Med grunnlag i gjennomgangen av dei regionale interessene på dei føregåande sidene har fylkeskommunen ein del konkrete kommentarar knytt til enkelte arealdisponeringar i revidert kommuneplan. Desse kommentarane er presentert på dei kommande sidene. Nye område i planforslaget er vist i tabell etter arealkategoriar i plan- og bygningslova BUSTAD Delområde Follese/ Hetlevik Innspel 3037 og Innspel 661 Regionale interesser: Ligg innanfor markagrensa til Follesemarka og viktig regionalt friluftsområde. Inneber at grensa til grøntområdet må flyttast. Viktig tursti og innfallsport til Follesemarka vert nedbygd. Arealet ligg eksponert til i landskapet i bratt terreng. Fylkeskommunen rår i frå forslaget grunna friluftsliv og landskap. Det er knytt motsegn til dette punktet. Delområde Kleppestø Innspel 3073 Regionale interesser: Ligg innanfor markagrensa til Dyrdalsfjellet og viktig regionalt friluftsområde. Inneber at grensa til grøntområdet må flyttast monaleg. Arealet ligg eksponert til på ein topp i landskapet og langs eit høgdedrag kor ny utbygging vil gje stor grad av fjernverknad. Nærturområde. Tursti langs høgdedraget vert nedbygd og alternativ trasé for tursti synest vanskeleg grunna bratt terreng. Fylkeskommunen rår i frå forslaget grunna friluftsliv og landskap. Det er knytt motsegn til dette punktet. Delområde Træet Innspel 2155 Regionale interesser: Nytt byggjeområde (7,5 daa) i revidert planforslag med dårleg tilknyting til kollektivnett og annan infrastruktur. Landskapsmessig eksponert areal på ei høgde i terrenget og innanfor kartlagd funksjonell strandsone. Barn og unges interesser i høve manglande trygg skuleveg. Området bør takast ut av planen eller reduserast monaleg grunna samordna areal- og transport og landskap. Delområde Tveit Innspel 3177 Regionale interesser: Stort nytt byggjeområde (41,7 daa) i revidert planforslag med dårleg tilknyting til kollektivnett og annan infrastruktur. Barn og unges interesser i høve manglande trygg skuleveg. Halve arealet ligg i støysona til veg med tungtransport til næringsområde på Hanøytangen. Området bør takast ut av planen grunna samordna areal- og transport. LNF-OMRÅDE MED SPREIDD BUSTAD Delområde Træet Innspel 3015 Regionale interesser: Nytt område (4 daa) med dårleg tilknyting til kollektivnett og annan infrastruktur. Landskapsmessig eksponert areal på ei høgde i terrenget. Ligg i kjerneområde for landbruk. Barn og unges interesser i høve manglande trygg skuleveg. Området bør takast ut av planen grunna samordna areal- og transport og landskap. 16

17 OFFENTLEG TENESTEYTING Utviding av Haugland skule Kulturminneinteresser: I konsekvensutgreiinga er området for utviding av Haugland skule vurdert til å ha stor negativ verknad for kulturminne og kulturmiljø. Området ligg i A-område i kommunedelplan for kulturminne på Askøy. Fylkeskommunen rår i frå forslaget grunna kulturminne. NÆRING FORRETNING Forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter): Regionale interesser: Ei utviding av Askøy senter vil vere i direkte konkurranse med Kleppestø som handels- og kommunesenter, og i strid med kommunen sin plan for senterstruktur. Fylkeskommunen tilrår føresegn som regulerar funksjon/ utbygging i høve Kleppestø som handels- og kommunesenter. NAUSTOMRÅDE Naustområdet ved Berland Kulturminneinteresser: Naustområdet ved Berland ligg i A-område i Askøy sin kulturminneplan, det er også fleire Sefrak-registrerte naust i dette området. Hordaland fylkeskommune set krav om reguleringsplan for dette området. Fylkeskommunen set krav om reguleringsplan for området. Det er knytt motsegn til dette punktet. OMRÅDE FOR AKVAKULTUR Akvakulturområde sør for Ramsøy Regionale interesser: Akvakulturområde sør for Ramsøy er teken ut av planen. Lokaliteten er godkjent for eit plastring anlegg med 6 merdar med tilhøyrande fôringsflåte. Anlegget er i bruk, og det står fisk for store verdiar i anlegget. Området bør takast inn igjen i planen, event. bør ein finne eit nytt alternativ for lokalisering. Det er knytt motsegn til dette punktet. 17

18 5. Oppsummering Askøy kommune har sendt revidert forslag til arealdelen for kommuneplan på avgrensa høyring. I revidert planforslag er det gjort i underkant av 30 endringar i arealføremål, og ein del endringar i planføresegnene. I revidert planforslag er det totale arealet til nye område for bustad og LNF-spreidd bustad monaleg redusert etter innspel/mekling i etterkant av 1.gangs høyring. Dette er ei positiv utvikling då opphavleg planforslag hadde eit for sterkt fokus på vekst i bustadareal og for lite fokus på fortetting langs kollektivaksar. I revidert planforslag er det lagt til ca. 19 nye område for bustad. Fylkeskommunen har kommentarar til ein del av desse områda, og til heilskapen i det reviderte planforslaget, når det gjeld omsynet til friluftsliv og langsiktig byggjegrense mot markaområde / LNF-område, samordna areal- og transportplanlegging, landskapsomsyn og gang- og sykkelveg til næraste skule. Som i fråsegna til opphavleg planforslag er fylkeskommunen fremleis av det syn at det ikkje bør leggjast til rette for LNF-område i Askøy der det er tillete med spreidd bustadbygging. Fortetting og ei avgrensing av nye bustadområde til areal langs kollektivaksar er viktig i vekstkommunar i Bergensregionen som td. Askøy. Større nye område for bustad som i høg grad manglar trafikksikker skuleveg bør ikkje byggast ut før gang- og sykkelveg til næraste barneskule er etablert. Det er knytt motsegn til bustadområde Follese/ Hetlevik Innspel 3037 og Kleppestø Innspel 3073 grunna omsynet til friluftsliv / byggjegrense mot markaområde og landskapsomsyn. Til opphavleg planforslag var fylkeskommunen kritisk til nytt areal til forretningsområde på Øvre Kleppe (Askøy senter), og til at planforslaget ikkje inneheldt føresegn som regulerte at forretningsområde ikkje måtte ha preg av kjøpesenter i konkurranse med Kleppestø sine naturlege senterfunksjonar. Justert areal til forretningsområde på Øvre Kleppe er med i revidert planforslag, og fylkeskommunen rår til at slike føresegn vert utarbeida. Endringane i føresegnene om at byggjegrense mot sjø i hovudsak skal følje funksjonell strandsone er i tråd med regionale retningsliner og er eit positivt grep i planforslaget. Fylkeskommunen er kritisk til føresegn pkt. 3-1 a) i revidert planforslag dersom dette punktet opnar for at nye område for naust ikkje vert omfatta av krav om detaljregulering. Akvakulturområde sør for Ramsøy bør takast inn igjen i planen, eventuelt må ein finne eit nytt tilfredstillande alternativ for lokalisering. Lokaliteten er godkjent og det står fisk for store verdiar i anlegget. Det er knytt motsegn til dette punktet. Føresegnene for LNF-område i høve til spreidd utbygging tek ikkje nok omsyn til potensial for funn av hittil ikkje kjende automatisk freda kulturminne. Hordaland fylkeskommune fremjar motsegn til føresegnene. Området ved Berland ligg i A-område i kulturminneplan for Askøy og det er fleire Sefrak-registrerte naust i nærleiken. Det må utarbeidast reguleringsplan for dette området. Det er knytt motsegn til dette punktet. Fylkeskommunen fremjar vidare motsegn til planen inntil Herdla torpedobatteri, del av Herdla kyrkjestad frå mellomalderen og Ask mellomalderkyrkjestad er avmerka på plankartet med omsynssone d). Statens vegvesen har kommentarar til tre områder langs med Fv 562 i høve samferdsel. 18