Handlingsplan mot mobbing og antisosial åtferd ved Indre Hafslo oppvekstsenter Tryggleik og trivsel gir meistring og læring
Bakgrunn for handlingsplanen: Handlingsplanen/tiltaksplanen er laga på grunnlag av 9a i opplæringslova. 9a: Kapittelet presiserer at kvar enkelt elev har rett til eit godt fysisk og psykososialt miljø. Dersom elevane meiner at rettane deira ikkje er sikra, kan dei sjølve eller deira føresette be skulen rette opp mogelege brot på lova. Oppmodinga skal behandlast som eit enkeltvedtak i samsvar med forvaltningslova. Den som kjem med oppmodinga, har rett til å klage på enkeltvedtaket dersom han eller ho ikkje er nøgd med det. Avsnittet «Førebyggjande» er å forstå som ei oppramsing av aktuelle ting og bevisstgjering. Tiltak er å forstå som skal gjerast. Kunnskap, bevisstheit og engasjement i personal- og foreldregruppa må vere grunnlaget i alt arbeid mot mobbing på Indre Hafslo oppvekstsenter. Temaet skal prioriterast. Alle som arbeider med born skal alltid ha fokus på borna sine sosiale relasjonar. Det handlar om å bry seg.
Definisjon på mobbing: Med mobbing meinast: Gjenteken negativ eller vondsinna åtferd frå eit eller fleire barn retta mot eit anna barn som har vanskeleg for å forsvare seg. (Olweus). Dan Olweus skildrar tre hovedkriteriar i relasjon til definisjonen; 1. Negativ/ vondsinna åtferd 2. Gjentaking over tid 3. Ubalanse i faktisk eller opplevd styrkeforhold Desse symptoma kan vere teikn på at ein elev blir mobba: Ustabilt humør- gret ofte, overfølsom Øydelagde kle. Går uvanlege vegar til og frå skulen. Kjem uvanleg tidleg eller uvanleg seint til skulen. Vegrar seg for å gå på skulen, nektar å stå opp. Stengjer seg inne og vil ikkje ut i friminuttane. Skuleprestasjonane blir dårlegare. Mykje fråvær, stadig vondt i hovud eller mage. Blir latterleggjort. Går mykje åleine. På Indre Hafslo oppvekstsenter praktiserer me felles skulereglar: 1. Me skal ikkje mobbe andre 2. Me skal forsøke å hjelpe andre elevar som blir mobba 3. Me skal og vere saman med elevar som lett blir åleine 4. Viss me veit at nokon vert mobba, skal me fortelje det til kontaktlærar eller ein annan vaksen på skulen og dei heime
Oppvekstsenteret sitt mål: Indre Hafslo oppvekstsenter skal ved førebyggande tiltak forhindre at elevar blir utsatt for mobbing. Indre Hafslo oppvekstsenter sine rutinar skal avdekke om mobbing føregår. Indre Hafslo oppvekstsenter skal følgje opp mobbeoffer og mobbar. Indre Hafslo oppvekstsenter sine rutinar skal sikre ein god dokumentasjon og best mogeleg samarbeid med foreldre/føresatte. Årlege førebyggande tiltak mot mobbing og antisosial åtferd: KVA NÅR ANSVAR Trivselsundersøking Kvart år 1 gong i året Rektor/Olweus Kartlegging av mogelege mobbeområder ute og inne (på skulen og på skulevegen) Repetere ordensreglar og skulereglar mot mobbing Elevsamtalar med m.a. kartlegging av sosiale relasjonar Klassemøte med tema Ved skulestart haust Revidering ved oppstart etter jul Ved skulestart haust Ved oppstart etter jul Heile året, men MINIMUM ein gong pr. halvår Minimum to gonger pr. bolk ressursperson Personalet ved skulen, inkl. assistentar og tilsette ved SFO Kontaktlærarar Kontaktlærar Kontaktlærar innanfor Olweusarbeid Mobbing som tema i Minimum to Rektor
elevrådsmøte Trivselsfremjande aktivitetar og aldersblanda prosjekt som fjellturar, sosial veke og Olweus-dagar Pedagogisk samtalegruppe Mobbing som tema på stor-personalmøte/ kollega-rettleiing Informasjon om antimobbe-arbeid på stor-foreldremøte Olweus-brev til heimen elevrådsmøter Ved skulestart og vidare gjennom året Ein gong pr.bolk, ved oppstart Ein gong haust og ein gong vår Ved oppstart haust Ved oppstart av ny bolk Pedagogisk personale/assistentar/ rektor Olweus ressursperson Olweus ressursperson Olweus ressursperson Olweus ressursperson og rektor Vidare om tiltak: Førebyggjande tiltak: Klare og kjende reglar for akseptabel åtferd og språkbruk: bevisstgjering på samanheng mellom språkbruk og mobbing. Nært samarbeid med dei føresette: byggje opp gode relasjonar på klasse og skulenivå føresette som ressurs for klassen. (kva kan dei føresette bidra med) Tydeleg leiarskap: kontaktlærar skal utvise tydeleg leiarskap faste møter mellom føresette og kontaktlærar, men også ved akutte behov avslutta dagen med «Korleis har vi hatt det i dag?»
Elevsamtalar: kontaktlærar har samtalar med kvar einskild elev mobbing er obligatorisk tema Fadderordning: 6. og 7. klasse er fadrar for 1. og 2. klasse. Inkluderande elevmiljø: få elevane til å bry seg få elevane til å vere merksame på utestenging Fellesopplevingar/trivselstiltak: felles samlingsstunder, sosialveke, aktivitetsdagar o.s.v FAU arrangerer sosial kveld to gonger pr. skuleår Olweus-dagar minst to gonger i året 5.klasse les for den største gruppa i barnehagen ein gong pr.veke Tilsette ved skulen og dei føresette sine haldningar: vere bevisste på eksempelets makt. positiv omtale av skulen, andre elevar, tilsette og føresette Bevisstgjere alle partar om media/ data si påverkningskraft: debattere uheldige TV-program både med elevar og foreldregruppa diskuterer bruk av filmar og Internett setje fokus på elevane sin bruk av sosiale medier Skape gode og varierte leikearenaer: vidareutvikle og fornye leiker både ute og inne trivselsagentar som legg til rette for leik eit friminutt i veka vaksendeltaking i leik. Kartlegge mogelege mobbearenaer: Både på skulen og på skulevegen / buss ( samarbeide med transportør.) Det er viktig at dei føresette tek kontakt med skulen med ein gong dersom dei har mistanke om at ein elev vert mobba eller er med på å mobbe andre. Tiltak på skulenivå: skulen skal jamnleg ta opp dette temaet til debatt og utveksle informasjon som fast innslag på personalmøta årlege trivselsundersøkingar: - elevnivå, foreldrenivå, tilsettenivå tilstrekkeleg inspeksjon: - alltid to eller tre tilsette ute
ikkje mobiltelefon på skulen eller på arrangement i regi av skulen lage årsplan med aktivitetar aktivitetsplan på skulenivå møte i pedagogisk samtalegruppe: alle lærarane deltek på møte ein gong i bolken alle tilsette møter på eit personalmøte om hausten og eit om våren, t.d kollegarettleiing klassemøte: ein til to gonger i bolken der temaet skal skrivast på vekeplanen Det er laga felles Olweusårshjul for skulane i Luster. Årshjulet gjeld også for Indre Hafslo oppvekstsenter. Tiltak på individnivå ved mobbing: (skal gjerast) 1. Dersom skulen får melding frå føresette, tilsette ved skulen eller andre om at det føregår mobbing skal det handlast med ein gong. 2. Det er rektor og kontaktlærar som har ansvar for å finne ut om det er ei mobbesak. - Mogelege framgangsmåtar ved mistanke om mobbing: Kontaktlærer kan bruke mange metodar: Intensivere observasjon, ute og inne. Forhøyre seg med kollegaer og andre tilsette Bruke inspeksjons-logg. Elevsamtaler. Samtale med foreldre. Intervju m/utvalgte elevar. Elevlogg. Vurdere evnt. strakstiltak for å skjerme eleven.
3. Rektor og kontaktlærar har ansvar for å informere alle tilsette ved skulen snarast. Rektor kan i hastesaker kalle inn til morgonmøte (kl. 08.00) eller møte etter skuleslutt. Det er viktig at alle veit. 4. Tilsette ved SFO og reinhaldar skal også informerast. 5. Rektor har ansvar for å informere føresette til den som blir mobba. Ein bør ha hyppig kontakt med elev og føresette. (Kanskje kvar dag i starten) 6. Rektor tek kontakt med føresette til elevar som mobbar. 7. Alle tilsette ved skulen har ansvar for å «sikre» ein elev som blir mobba. 8. Alle i kollegiet hjelper til med å observere. 9. Dersom det føregår mobbing på skulen skal dette takast opp i klassen. 10.Rektor har ansvaret for at ei mobbesak blir følgd opp slik at mobbinga kan opphøyre. Reaksjonar / sanksjonar som kontaktlærer / team/skule kan iverksetje ved uønska åtferd eller mobbing. 1) Eleven vert teken vekk frå leiken/aktiviteten 2) Kontaktlærar samtalar med eleven 3) Ved gjentekne brot på skulereglane gjeld: Eleven får ei munnleg åtvaring frå rektor Eleven må ringje heim og seie at ein ikkje kan innordne seg skulen sine reglar
Eleven får brev med heim. Brevet skal underskrivast av føresette og sendast attende til skulen. Brevet blir arkivert på skulen. Elevane skal få umiddelbare reaksjonar på uakseptabel åtferd, og umiddelbar ros for positiv åtferd! Dersom mobbinga ikkje opphøyrer: Utforming av individuell tiltaksplan: mobbaren vert sett i fokus alle partar vert gjort kjent med planen Mobbar med føresette møter offeret sine føresette saman med rektor. Mobbaren si åtferd vert gjort kjent på klassemøte. Tiltak som kan nyttast: Mobbar får «frimerke» i alle friminutt. (må gå saman med lærar) Eleven må være inne, får ikkje friminutt saman med dei andre. Skal sitte inne saman med ein vaksen. Føresette må bringe og hente eleven. Eleven må jobbe åleine når klassen har gruppearbeid Arbeid med sosiale relasjoner. Eit av måla her vil vere å avdekke såkalla jenteproblematikk ; utfrysing, utestenging. Dette opplever me som ikkje-inkluderande åtferd som Olweusprosjektet tek sterk avstand frå. Dette er den formen for mobbing
som ofte er vanskeleg å oppdage i tide, og både er tidkrevjande og komplisert å løyse. Derfor er det viktig å arbeide førebyggande med dette. Allerede i barnehagen og dei første skuleåra må elevane få kunnskap om og øving i å vise empati som eit ledd i elevane sin sosiale kompetanse. Førebyggande tiltak med tanke på sosiale relasjonar: Jamnlege klassemøter. Elevsamtalar. Samtalegrupper, for eksempel smågrupper, jente- og gutegrupper Haldningsskapende arbeid, for eksempel Steg for Steg eller "Det er mitt valg" (Lions Quest Foundation). Øve opp sosiale ferdigheiter gjennom t.d rollespel, leikar og andre øvingar i samspill. Avtaler med elevgrupper og enkeltelever. Kontinuitet Denne handlingsplanen mot mobbing og antisosial åtferd skal sikre kontinuitet i skulen sin innsats på dette området. Eit jamnt og vedvarande forbetringsarbeid er nødvendig dersom planen skal føre til eit trygt arbeidsmiljø for elevane. Me må fortløpande evaluere, sikre og om nødvendig betre ordningane for:
Vaksentettleik / inspeksjon Rutinar og strukturer i dei respektive klassane Organisering og arbeidsmåtar i klassane Kontinuitet i førebyggingsarbeidet. Mobbing som tema må på dagsorden med jamne mellomrom Lojalitet i personalgruppa og foreldregruppa i forhold til vedtak