saksframlegg Dato: Referanse: Vår saksbehandlar: 15.4.216 26715/216 Lisbeth Nervik Saksnr Utval Møtedato Regional- og næringsutvalet 2.5.216 Statusrapport akvakulturforvalting og fiskeri per mars 216 Akvakulturforvalting Vedtak fatta etter akvakulturlova Løyve i perioden mars 216 3 Avslag i perioden mars 216 1 Akvakultursøknader under behandling Laks og aure i sjø 13 Laks og aure på land (landbasert) 3 Andre arter i sjø 2 Andre arter på land Skaldyr Havbeite * Løyver i perioden er mest lokalitetsklareringar for laks og aure, men kan også vere nye løyver for settefisk av laks og aure + løyver generelt til marine artar og skjell. Lokalitetsklarering kan t.d. vere: geografisk endring av anlegg, at det vert lagt til ein fôrflåte, utviding av MTB på eksisterande lokaliteter m.m. Lakselus generelt: Lakselus er ein naturleg parasitt på laksefisk i saltvatn, og er funne i alle havområder på den nordlege halvkule. Lakselus er den vanlegaste parasitten på oppdrettslaks, og ei stor utfordring for oppdrettsnæringa. Omfanget har auka mykje i takt med veksten i oppdrettsnæringa. Meir oppdrettslaks betyr fleire vertar som lusa kan feste seg på, og fleire lus som spreiar seg vidare. Frå 213 har myndigheitene fastsatt ei maksimalgrense på,5 vaksen holus per fisk. Lakseselskapa må derfor sørgje for å sette inn tiltak i god tid før dei når denne grensa. Lakselus formeirar seg heile året, men raskare når temperaturen aukar, spesielt på seinsommaren. Lakseselskapa er pålagt å rapportere om lusemengda til Mattilsynet ein gong i veka.
Lakselus status: Det vert i desse dagar gjennomført ei samordna våravlusing i heile Noreg med tanke på at smittepresset skal vere minst mogleg i perioden den ville laksesmolten vandrar ut i havet. Det er sett av ei 3-vekers behandlingsperiode for oppdrettarane innanfor eit samarbeidsområde for å gjennomføre denne avlusinga. Oppdrettarane innanfor eit område har dermed moglegheit til å ta regionale omsyn til viktige lakseelver, samt at det kan takast høgde for eventuelle variasjonar i utvandring mellom elvene. Etter avlusinga er det eit krav om at det ikkje skal vere meir enn,1 bevegelege lus OG vaksne holus totalt på fisken. Mattilsynet konkluderte med at den samordna våravlusinga i 215 hadde generelt tilfredsstillande effekt (Kjelde: Lakselusrapport: Våren 215 - Mattilsynets oppsummering av utviklingen av lakselus våren 215). I år er det også opna for meir bruk av ikkje-medikamentelle metodar/tiltak under den samordna våravlusing. Mattilsynet er positive til meir bruk av ikkjemedikamentelle tiltak fordi oppdrettarane vil kunne halde lusenivået nede over lengre periodar, og dermed vil meir av utvandringsperioden for vill laks og aure vere dekka. Ikkje-medikamentelle metodar reduserer også risikoen for resistensutvikling. Samtidig får oppdrettarane eit større ansvar for å planlegge og gjennomføre behandlingane på ein måte som gjev lågast mogleg smittepress på utvandrande smolt. I vår region er dei mest brukte ikkje-medikamentelle metodane som er i bruk i våravlusinga ferskvatn i brønnbåt, varmevatn og børstar. I tillegg vert det brukt mykje reinsefisk heile året. Lakselusestatstikk: Stk 1,4 1,2 1,,8,6,4,2, Utviklinga dei siste åra 214 215 216 Bevegelege lus Vaksne holus
Noreg Møre og Romsdal 214 215 216 Stk Vaksne holus Stk Vaksne holus,7,6,5,4,3,2,1,,7,6,5,4,3,2,1, % Behandlingar 16 14 12 1 8 6 4 2 % Behandlingar 16 14 12 1 8 6 4 2 % Reinsefisk 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Kjelde: www.lusedata.no % Reinsefisk 1 8 6 4 2
Marknad Dei største sjømatmarknadane, etter verdi. Volum i 1 tonn og verdi i mrd. NOK. Januar mars 216 Januar mars 215 Volum Verdi Volum Verdi Totalt 617 21,293,698 17,447 EU 361 14,297,448 11,75 Polen 52 2,141 47 1,634 Frankrike 33 1,831 35 1,5 Danmark 61 1,774 134 1,62 Storbritannia 35 1,373 37 1,313 USA 19 1,16 14,73 Norsk eksport av laks omrekna til rund vekt. Volum i 1 tonn og verdi i mrd. NOK. Januar mars 216 Januar mars 215 Volum Verdi Volum Verdi Totalt 262 13,47 278 11,69 EU 199 9,897 29 8,78 Polen 35 1,662 36 1,347 Frankrike 32 1,621 36 1,347 Storbritannia 2,9 22,92 Danmark 17,856 2,734 Spania 16,787 15,582 Norsk eksport av klippfisk. Volum i 1 tonn og verdi i mrd. NOK. Pris som NOK/kg. Januar mars 216 Januar mars 215 Volum Verdi Pris Volum Verdi Pris Totalt 18,5,815 44,4 21,9,98 44,71 EU 4,8,275 56,81 5,7,283 49,57 Brasil 5,7,251 43,94 7,8,379 48,44 Portugal 3,9,229 58,25 4,9,478 5,47 Kjelde: Norges sjømatråd kr/kg 8, 6, 4, 2, Eksportpris - 1 8 15 22 29 36 43 5 Veke Kjelde: SSB Eksport fersk laks 214 215 216 tonn 25 2 15 1 5 Eksportvolum 1 8 15 22 29 36 43 5 Veke
Kommentarar Noreg eksporterte sjømat for 21,3 milliardar kroner i første kvartal av 216. Dette er ei auke på 22 prosent eller 3,8 milliardar kroner målt mot første kvartal 215. Det er laksen som bidrar sterkast til verdiveksten i første kvartal med ei verdiauke på 2,3 milliardar kroner samanlikna med første kvartal fjor. Marknaden for fersk skrei i Europa har også vakse, og bidrar til at prisane for skreien er gode gjennom heile første kvartal. Også reker og skaldyr går godt med ein dobling av eksportverdien samanlikna med første kvartal i fjor. Ein gunstig valutasituasjon for den norske krona har også vore positiv for eksporttala, i lag med høge prisar og auka etterspørsel. Det vart eksportert laks for 13,4 milliardar kroner første kvartal. Dette ei auke på 21 prosent eller 2,3 milliardar kroner samanlikna med første kvartal i 215. Målt i produktvekt vart det eksportert 227 464 tonn laks i første kvartal. Det er ein reduksjon på 6 prosent samanlikna med første kvartal i 215. Gjennomsnittprisen for fersk heil laks var i første kvartal på 56,68 kroner per kilo. Det er 33 prosent eller 14,12 kroner høgare enn i første kvartal i fjor. I same periode vart det eksportert aure for 96 millionar kroner. Dette er ei auke på 99 prosent eller 45 millionar kroner frå første kvartal i fjor. Målt i produktvekt vart det eksportert nær 18 693 tonn aure i første kvartal. Det er en auke på 91 prosent frå første kvartal 215. Polen og Frankrike var dei største kjøperane av fersk laks frå Noreg i første kvartal, medan Kviterussland, Polen og Japan var dei største kjøperane av aure frå Noreg i same periode. Eksporten av ferske torskeprodukt var på 1,39 milliard kroner i første kvartal. Dette er ei auke på 27 prosent eller 296 millionar kroner samanlikna med første kvartal i 215. Målt i volum auka eksporten med 19 prosent frå første kvartal i fjor. Salet av fryste torskeprodukt auka med 29 prosent eller 264 millionar kroner til totalt 1,17 milliardar kroner. Eksporten av fryste torskeprodukt har aldri vore høgare i første kvartal enn i år. Noreg eksporterte klippfisk for 815 millionar kroner i første kvartal. Dette er ein nedgang på 17 prosent eller 165 millionar kroner samanlikna med første kvartal 215. Totalt vart det eksportert 18 511 tonn klippfisk, som er ein reduksjon på 16 prosent eller 3 411 tonn. Eksporten av saltfisk, både heil og filet, gjekk opp med 13 millionar kroner til 443 millionar kroner i same periode. Dett er ei auke på 3 prosent. Eksporten av pelagisk fisk var på 1,8 milliardar kroner i første kvartal. Det er ei auke på 6 prosent frå første kvartal i fjor. Det vart eksportert sild for 862 millionar kroner i første kvartal, ei auke på 74 prosent eller 367 millionar kroner frå i fjor. Makrelleksporten var på 777 millionar kroner. Det tilsvara ei auke på 44 prosent eller 236 millionar kroner. For lodde auka eksporten med 78 prosent til 133 millionar kroner.
Forslag til vedtak: Regional- og næringsutvalet tek statusrapporten om akvakulturforvalting og fiskeri til orientering. Ottar Brage Guttelvik fylkesrådmann Bergljot Landstad regional- og næringssjef