STRATEGIPLAN FOR MILJØTILTAK I LANDBRUKET 2013-2016

GLOPPEN KOMMUNE KOMMUNEDELPLAN Arkivopplysningar: 14/5322 V10 STRATEGIPLAN FOR MILJØTILTAK I LANDBRUKET 2013-2016 Foto: Åse Marie Ravnestad / Bernt Reed Vedteken av kommunestyret 18. mars 2013, sak 21/13 Tilskotssatsane i kap. 7.2.2. er endra av teknisk og landbruksutvalet 11. mars 2014, sak 9/14

INNHALD 1. Innleiing og bakgrunn... 2 2. Samandrag... 3 3. Saksgang - høyring og godkjenning... 3 4. Utfordringar... 3 5. Målsetjingar for bruk av miljøtilskota... 5 6. Strategiar/prioriteringar... 5 7. Tiltak/tema under tilskotsordningane... 6 7.1 Spesielle miljøtiltak i landbrukets kulturlandskap og områdetiltak (SMIL)... 7 7.1.1 Planleggings- og tilretteleggingstiltak/prosjekt... 7 7.1.2 Kulturlandskapstiltak og tiltak mot ureining... 7 7.2 Tilskot til nærings- og miljøtiltak i skogbruket... 8 7.2.1 Generelt... 8 7.2.2 tilskotsordningar... 8 7.3 Tilskot til skogbruksplanlegging med miljøregistreringar... 9 8. Prioriteringar... 9 9. Tilskotsbehov i perioden... 9 10. Kommunal forvalting av miljøordningane... 13 10.1 Kven kan søkje og korleis?... 13 10.2 Delegering... 13 10.3 Handsaming gjennom året - tildeling av midlar, rapportering og rullering... 13 11. Lokal forankring... 14 1. INNLEIING OG BAKGRUNN Stortingsmelding nr. 9 (2011-2012) Landbruks- og matpolitikken slær fast at sikker mat/matforsyning, landbruk over heile landet, auka verdiskaping og bærekraftig landbruk er overordna målsetjingar for landbruks- og matpolitikken. Samstundes fører strukturutviklinga i jordbruket til at det tradisjonelle grunnlaget for busetnad og sysselsetting i store delar av distrikta blir reduserte. Dette er ei utvikling vi ser i Gloppen òg. Nasjonalt er det difor etablert nye strategiar i landbrukspolitikken for å utvikle alternative inntekts- og sysselsettingsmulegheiter med utgangspunkt i garden sine ressursar. Dette omfattar både økonomiske verkemiddel (Innovasjon Norge, miljømidlar) og ein målretta eigedoms- og ressursforvaltingspolitikk. Landbruks- og matdepartementet sine strategiar for næringsutvikling og fylkesmannen sine innspel av 30. mai 2012 til revisjon av kommunal tiltaksstrategi for bruk av spesielle miljøverkemiddel står og sentralt i utforminga av kommunen sin strategi. Sidan 1. april 2004 fekk kommunane avgjerdsmynde i dei aller fleste sakene etter jordlova, konsesjonslova og skogbrukslova. Frå same dato fekk også kommunane forvaltingsansvar og vedtaksmynde for delar av verkemidlane under Landbrukets utviklingsfond (LUF). Dette gjeld fylgjande tilskotsordningar: Spesielle miljøtiltak i landbrukets kulturlandskap og områdetiltak (SMIL) Tilskot til nærings- og miljøtiltak i skogbruket (NMSK) Tilskot til skogbruksplanlegging med miljøregistreringar. Landbruksdepartementet fastsette den 4. februar 2004 eigne forskrifter for alle tre tilskotsordningane. Forskriftene som gjeld tilskot til nærings- og miljøtiltak i skogbruket er seinare endra med verknad frå 1. januar 2007. Side 2

Kommunal tildeling av tilskot til tiltak innafor SMIL og nokre av føremåla innan NMSK skal skje i samsvar med kommunen sin strategiplan for miljøtiltak i landbruket. Strategiplanen skal utarbeidast i samsvar med forskrift og i samarbeid med organisasjonane i landbruket. Tilskot til skogbruksplanlegging vert forvalta av fylkesmannen etter ein fastsett plan. I 2007 vart det gjennomført Miljøregistreringar i skogbruket ( MiS ) i kommunen i tråd med strategiplanen. Kommunane sine prioriteringar av midlane i dei to førstnemnde ordningane, skal gå fram av fleirårige tiltaksstrategiar som kommunane utarbeider. Gloppen kommune utarbeidde i 2004 tiltaksstrategiar gjeldande for perioden 2005 2008 og seinare for 2009-2012. Desse har vore grunnlag for fylkesmannen si fordeling av midlane mellom kommunane, og for kommunen sine prioritering av midlane til ulike tiltak. Tiltaksstrategiane har òg vore eit viktig grunnlag for dei prioriteringane som er gjort i arbeidet med Regionale miljøprogram (RMP) i regi av fylkesmannen. Av andre koplingspunkt til den kommunale forvaltinga av SMILmidlane, er det grunn til å nemne arbeidet med miljøplan trinn 1 og 2 på det enkelte gardsbruk. Det er ein føresetnad for tildeling av SMIL-midlar at det er utarbeidd slik miljøplan for bruket. 2. SAMANDRAG Landbruket bidreg med langt meir til samfunnet enn mat og trevirke. Viktige fellesgode frå landbruket er produksjon av sikker mat/matforsyning, bidrag til busetjing og næringsliv over heile landet, miljøgode som bevaring av biologisk mangfald, kulturlandskap og skogen og jorda sin funksjon som karbonlager. Landbruket er også viktig for å vidareføre tradisjonell kunnskap og kultur. Fleire av desse godene er unike for landbruket, og produksjonen skjer samstundes med, og på grunn av, landbruksdrifta. Landbruks- og matpolitikken vert utforma slik at næringa framleis skal levere fellesgode til nytte for heile samfunnet. 3. SAKSGANG - HØYRING OG GODKJENNING Arbeidet med revisjonen av strategiplanen er utført av landbrukskontoret i Gloppen kommune i samråd med faglaga i landbruket. Vi har i fellesskap, utifrå erfaringar med gjeldande plan strategiplan, drøfta oss fram til endringane vi ønskjer å gjere i planen. Tidsskjema: Desember 2012 Høyring og handsaming i faglaga 5. mars 2013 Handsaming i teknisk og landbruksutvalet 18. mars 2013 Slutthandsaming i kommunestyret. 4. UTFORDRINGAR Gloppen er ein stor landbrukskommune med eit flott og variert kulturlandskap frå fjord til bre, samt eit rikhaldig innslag av kulturminne og kulturtilbod. Skogareala er store med relativ store kubikkmassar av naturleg fure og lauv og planta gran. Jordbruksarealet er på ca 40000 dekar. Av dei om lag 600 definerte landbrukseigedomane i Gloppen, er arealet på om lag 500 av dei i drift. Dyretal og produsert mengde mjølk og kjøt har vore stabilt, men tal bruk med dyr har gått sakte nedover. Framleis er det likevel slik at over halvparten av søkjarane av produksjonstilskot har dyra sine på utmarksbeite. I alt beitar 13000 sauer/lam, 2000 storfe og 1200 geiter i utmarka i Gloppen kommune. Vidare driv 15 bruk med aktiv støylsdrift. Side 3

Hagebruket har det siste åra vore stabilt i tal produsentar og produsert mengd held seg relativt stabil. Det vert drive fornying av frukthagar og bærhagar. Det er ei viss auke i tal plommetre og areal med bringebær. Kommunen har eit skogareal på 162700 da med 103000 da produktiv skog. Kommunen vart områdetaksert i 1997, og fekk MiS-registreringar i 2008/2009. Gjennom skogreisinga er det bygd opp ein kulturskog som saman med naturskogen har ein årleg tilvekt på 28.000 m3. Ståande kubikkmasse i 1997 er berekna til 670.000 m3 fordelt med 240.000m3 gran, 265.000 m3 fure og 165.000 m3 lauv. Det har opp gjennom åra vore relativt stor aktivitet på dei fleste område i skogbruket. Vegbygging, hogst og kulturarbeid har vore på eit relativt høgt nivå. Gloppen var tidlegare svært offensive i vegbygginga og har i dag eit relativt godt utbygd skogsvegnett, sjølv om det ennå er skogområde som ikkje har tilfredsstillande tilkomst. «Dagmar» sine herjingar i romjula 2011 viste oss at det er ein del att før skogen i kommunen har tidhøvelege vegar for skogsdrift. Gjennomgåande lave tømmerprisar kombinert med god tilgang på alternativt arbeid, har redusert interessa for og aktiviteten i skogbruket. Det gjeld både interesse for vegbygging, hogst og kulturarbeid. Dette trass i at det er høge tilskot for skogkultur, drift med taubane og hest. Dei skattemessige vilkåra for bruk av skogfond er òg svært gode. Det ligg ei stor utfordring i å få aktiviteten i skogbruket opp til eit akseptabelt nivå. Slik som vi etter orkanen i 1992 fekk problem med å halde opp aktiviteten, vil vi etter «Dagmar» truleg få store utfordringar med å halde oppe eit akseptabelt driftsnivå i skogen. I ein kommune som Gloppen, der landbruket direkte og indirekte står for svært mykje av den økonomiske aktiviteten, seier det seg sjølv at dei negative konsekvensane blir store når landbruket sine rammevilkår stadig har vorte dårlegare, eller at aktivteten går ned. Både arbeidsplassar og busetnad blir truga. Attgroing av kulturlandskap, dårlegare tilgjenge til, eller tap av kulturminne, blir resultatet. I denne situasjonen blir den store utfordringa å rekruttere til tradisjonelt landbruk og å utvikle nye næringar med basis i garden sine ressursar, slik at kulturlandskapet kan røktast og utviklast vidare. Sjølv om dei fleste husdyrbruka i dag har god kvalitet på gjødsellager og siloar, opplever vi framleis utfordringar også knytt til ureining frå landbruket. Gloppen kommune har om lag 25000 dekar fulldyrka og overflatedyrka areal. Mykje av dette arealet treng oppattgrøfting. Vi tek ikkje for sterkt i om vi seier at dette gjeld vel halvparten av arealet. Meir nedbør og nyare driftsmetodar, samt at grøftesystema treng vedlikehald, talar for dette. Dei seinare åra har menneska sin påverknad på klimaet kome stadig meir i fokus. Produksjonen i landbruket må ta sin del av den samla påverknaden på klimaet. Husdyrbruk er tradisjonell produksjon, men måten ein produserer på kan variere og har meir eller mindre klimapåverknad. Moderne handtering av husdyrgjødsel og utstrakt bruk av maskinar med forbrenningsmotor gjev relativt store utslepp av klimagassar : Moderne høgt mekaniserte og automatiserte samdriftsfjøs, har eit langt større behov for tilført energi enn tradisjonell mjølkeproduksjon der ein større del av arbeidet er manuelt. Landbruket bør ta sin del av kuttet i klimagassar både ved å forbetre driftsformene, men òg ved å utnytte den energien som t.d. er i husdyrgjødsel og potensiale for binding av CO2 i skogproduksjon. Denne utfordringa kan i somme tilfelle framskundast av midlar frå nærings- og miljøtilskota i landbruket ved å vere med på prosessar/tiltak som framskundar ein meir klimagassnøytral produksjon eller auke Side 4

bindinga av klimagassar. Eit døme på dette er ordninga Miljøvenleg spreiing av husdyrgjødsel. Sett i forhold til potensialet for aktivitet, er ikkje dei økonomiske rammene for dei ovanfor omtalte tilskotsordningane store. For Gloppen kommune er det ei stor utfordring å få overført tilstrekkelege midlar til eit fornuftig aktivitetsnivå. Det er vidare ei utfordring å få gode søknader til miljøordningane. Dette vil igjen initiere større tildeling av miljøtilskot til kommunen. Aktivt plan-, aksjons- og informasjonsarbeid er framleis viktig, og kommunen vil samarbeide med faglaga i dette arbeidet. Viktige grunnlagsdokument i vurderinga av søknader om tilskot vil mellom anna vere: Rapport om biologisk mangfald i Gloppen kommune (rapport 2002:10) Kulturlandskap og kulturmarkstypar i Gloppen kommune. Sfdh-rapport nr, 26 Områdetakst for Gloppen Mis-registreringar i skog Naturmangfaldslova Viltkartlegging Artsdatabanken. Ajourføring av ulike registreringar og auka kompetanse innan området kulturlandskap og kulturminne, vil vere ei stadig utfordring for kommunen. Områdetaksten for kommunen bør ajourførast innan relativt kort tid, slik at han framleis kan vere ein nyttig reiskap i forvaltinga. 5. MÅLSETJINGAR FOR BRUK AV MILJØTILSKOTA Vedlikehalde og vidareutvikle det særmerkte og varierte kulturlandskapet mellom fjord og fjell/bre i Gloppen Fremje driftsmåtar i jord- og skogbruket som tek i vare viktige miljø- og kulturverdiar Førebyggje og redusere ureining/utslepp frå landbruket til jord, luft, vassdrag og sjø(jamfør kommunal klimaplan) Auke aktivitet i det tradisjonelle skogbruket med vekt på betre utnytting av ståande skogressursar, høgare innsats for kvalitetsproduksjon og auka CO2-binding Stimulere lokale aksjonar sett i verk av lag / organisasjonar og som har som mål å understreke forvaltaransvaret i landbruket Stimulere til oppattgrøfting av dyrka areal. 6. STRATEGIAR/PRIORITERINGAR Offisiell landbrukspolitikk legg opp til at ein stadig større del av bonden si inntekt skal knytast til landbrukets produksjon av kulturlandskap og miljøgoder. På denne bakgrunn er miljøtilskot SMIL forhandla fram gjennom jordbruksavtalen. Nasjonale og regionale mål og strategiar i forhold til landbrukets kulturlandskap, miljø- og klimabelastning frå landbruket skal vere styrande for Gloppen kommune sine strategiar for bruk av miljøtilskot så langt det høver for våre forhold. Ein hovudstrategi for Gloppen kommune vil vere å prioritere miljømidlar til aktivt drivne bruk for å styrke garden sitt næringsgrunnlag som eit bidrag til å skape livskraftige bygder og velhaldne kulturlandskap. Side 5

SMIL-tiltak som vert ført vidare/haldne vedlike med årlege tilskot gjennom det regionale miljøprogrammet (RMP), vil bli prioritert. Tiltak som òg er omfatta av RMP, vil bli prioritert. Kommunen vil arbeide for å kople aktive jordbruksføretak saman med eigarar av viktige miljøverdiar der drifta har opphøyrd, slik at desse verdiane kan bli skjøtta. Tiltak vert rekna som fellestiltak. For å få større effekt av midlane vil vi prioritere samarbeidstiltak som har verknad for eit større samanhangande område. I slike område vil bruk som ikkje er aktivt drivne kunne prioriterast på line med aktive bruk. Samarbeidstiltak vil kunne pårekne eit større tilskot enn einskildtiltak. Dersom eit fellestiltak vert vurdert som likeverdig med eit einskildtiltak i forhold til strategiplanen, vi fellestiltak bli prioriterte framfor einskildtiltak. Viktige kulturlandskap kan tildelast miljømidlar sjølv om bruket ikkje er i aktiv drift, eller har eit driftsnivå som ikkje kvalifiserer til produksjonstilskot. Skogkultur er prioritert høgast av dei tiltaka kommunen kan gje tilskot til. Forynging av skog og etterarbeid i plantefelt har høgst prioritet innafor skogkulturen. Aksjonar som tek sikte på aktivitetsauke i skogbruket, kan få tilskot. Som eit ledd i entreprenørskapstenkinga, som Gloppen kommune har eit aktivt forhold til, vil vi søke å få til eit samarbeid mellom t.d. skule, 4H m.fl. og tiltakshavar i gjennomføringa av tiltak innan miljøordningane. Dette er med på å auke forståinga av landbruket som berar av viktige økonomiske og kulturelle verdiar i lokalsamfunnet. Kommunen vil legge vekt på tiltak som hindrar ureining mot vassdrag og såleis er med å tryggje vassmiljøet, jf. vassdirektivet. Kommunen vil auke tilskotet til dei ulike tiltaka. Relativt høge tilskot gjer rett nok at vi ikkje når så mange saker kvart år, men det vil vere ein viktig stimulans for å setje i gong tiltak. 7. TILTAK/TEMA UNDER TILSKOTSORDNINGANE Fylgjande forskrifter er frå 4. februar 2004 gjort gjeldande for miljøordningane: Forskrift om tilskot til spesielle miljøtiltak i jordbruket (SMIL) Forskrift om tilskot til nærings- og miljøtiltak i skogbruket (NMSK) Forskrift om tilskot til skogbruksplanlegging med miljøregistreringar. Vidare er kort referert kva type tiltak/tema dei ulike tilskotsordningane er tenkt å fremje. Side 6

7.1 SPESIELLE MILJØTILTAK I LANDBRUKETS KULTURLANDSKAP OG OMRÅDETILTAK (SMIL) 7.1.1 PLANLEGGINGS- OG TILRETTELEGGINGSTILTAK/PROSJEKT Tilskotet kan nyttast til å planlegge miljøtiltak i eit område som t.d. eit vassdrag, ei grend/eit område. Tilskot: Det kan løyvast eingongstilskot med inntil 100 % av godkjent kostnadsoverslag ved planlegging, organisering og prosjektarbeid. Tilskot til planlegging og tilrettelegging vert rekna inn under dei ulike tiltaka under pkt 7.1.2. og kjem ikkje fram som eige tiltak i kap 9. 7.1.2 KULTURLANDSKAPSTILTAK OG TILTAK MOT UREINING Tilskot skal i hovudsak nyttast til: Tiltak for å fremje tilgjenge og opplevingskvalitet gjennom rydda stiar, turvegar og merking av løyper m.m. Tiltak for å oppretthalde miljøkvalitetane i kulturlandskapet ved å ta vare på kulturminne og det biologiske mangfaldet Tiltak for oppretthalde og forbetre miljøkvalitetane i jord, luft og vatn ved å avgrense og førebygge ureining frå landbruket Tiltak for å ta vare på kulturminne gjennom sikring/vedlikehald og røkt av kulturmiljø ved slått, beiting og istandsetjing av eldre gardsmiljø m.m. Tiltak for å ta vare på freda og verneverdige bygningar som gjennom sitt opphavlege preg, kan knytast til landbruksdrift Oppattgrøfting av dyrka areal. I det vidare er følgjande gruppering av tiltak nytta: Verneverdige, gamle bygningar. Tiltak for å ta vare på freda og verneverdige bygningar som gjennom sitt opprinnelege preg, kan knytast til landbruksdrift. Tilskot inntil 30 % Fellestiltak/andre tiltak. Fellestiltak og tiltak for å oppretthalde miljøkvalitetane i kulturlandskapet ved å ta vare på kulturminne, det biologiske mangfaldet, fremje tilgjenge og opplevingskvalitet gjennom rydda stiar, turvegar, merking av løyper m.m. Tilskot inntil 30 % Rydding av kulturmark og kulturminne med særleg verdi. Tiltak for å ta vare på kulturminne gjennom sikring/vedlikehald og røkt av kulturmiljø ved slått, beiting og istandsetjing av eldre gardsmiljø m.m. Tilskot inntil 30 % Årleg skjøtsel av kulturlandskapet. Tiltak for å oppretthalde miljøkvalitetar i spesielt viktige kulturlandskap på landbrukseigedomar som har drift som i omfang ikkje kvalifiserer til produksjonstilskot. Tilskot tilsvarar tilnærma satsane i produksjonstilskotet Hydrotekniske tiltak og miljøtiltak. Tiltak som betrar dreneringa i jorda, opne grøfter/kanaler og hovudgrøftar (støttar ikkje tradisjonell grøfting). Tilskot inntil 30 %. Tiltak der føremålet er å førebyggje eller redusere utslepp frå landbruket til jord, luft og vatn. Tilskot inntil 30 %. Planlegging og tilretteleggingsprosjekt. Planlegging av større miljøtiltak og tilrettelegging av samarbeid med med t.d. 4H, skular osv. Ordinær grøfting. Oppattgrøfting av dyrka areal For følgjande tiltak gjeld likevel slike satsar: Side 7

Kontroll av gjødsellager (tilstandsrapport), tilskot inntil 30 % eller kr 4.000,- pr tiltak Utbetring/skifting av gjødselport/lukar mv, tilskot inntil 30 % eller kr 20.000,- pr tiltak Utbetring av silo-/pressaftanlegg, tilskot inntil 30 % eller kr 20.000,- pr tiltak Mindre utbetringar av husdyrgjødsellager, tilskot inntil 30 % eller kr 30.000,- pr tiltak Legge til rette for lagring av rundballer, tilskot inntil 30 % eller 20.000,- pr tiltak Vedlikehald av fangdam/rensedam og skjøtsel av kantsoner mot vassdrag inntil 30 % eller kr 15.000 pr tiltak Driftstilskot til bekkelag eller liknande inntil kr 4.000 pr lag Tilskotsprosenten kan likevel aukast i særlege høve. 7.2 TILSKOT TIL NÆRINGS- OG MILJØTILTAK I SKOGBRUKET 7.2.1 GENERELT Under denne forskrifta ligg fem tilskotsstypar. Kommunen kan fatte vedtak om tilskot for to av tilskotsområda, medan fylkesmannen fattar vedtak om tilskot etter to av områda. Det femte tilskotsområdet er delt mellom fylkesmannen og kommunen. Tilskot kan gjevast til skogeigarar som har meir enn 10 da produktiv skog. Ved samarbeidstiltak kan dette fråvikast. 7.2.2 TILSKOTSORDNINGAR 1. Tilskot til skogkultur. Gjeld mellom anna arbeid som klargjering av foryngingsfelt, planting, etterarbeid i plantefelt, avstandsregulering og andre kvalitetsfremjande tiltak i foryngingar. Skjøtsel av skog i kantsoner og ved kulturminne er òg omfatta av tilskotet. Tilskot er sett til: Inntil 70 % av godkjende kostnader ved planting av gran etter granskog, fure etter fureskog, eller gran som skifte av treslag etter hogst Inntil 85 % av godkjende kostnader ved planting av gran etter granskog og fure etter fureskog innan foryngingsfristen etter hogst av orkanskadd skog Inntil 70 % av godkjende kostnader ved treslagsskifte i granskog hogd som orkanskadd skog Inntil 50 % av godkjende kostnader ved skifte av treslag etter hogst av granskog Inntil 50 % av godkjente kostnader ved anna skogkulturabeid. Kommunen forvaltar tilskotet. 2. Tilskot til skogsvegar. Tilskotet gjeld for vegar som held krav til klassane 3-7 i normalar for landbruksvegar. Moment i vurderinga om tilskot skal gjevast er om det er eit felles tiltak for fleire eigarar, utløyst areal og om tiltaket er del av hovudplan for skogsveg. Tilskot vert avgjort av fylkesmannen i tråd med deira retningslinjer. Fylkesmannen forvaltar tilskotet etter kommunal prioritering. 3. Tilskot til miljøtiltak i skog. Kommunen har no MiS-registrering på plass som viktigaste krav for å tildele tilskot til slike tiltaket. Det er ikkje fastsett satsar for tilskot, men samla tilskot til ein eigar skal normalt ikkje overstige 75.000 kr. Kommunen forvaltar tilskotet. 4. Tilskot til drift med taubane, hest o.a. Retningslinjer for tilskotet vert fastsett av fylkesmannen. Fylkesmannen fastset årleg storleiken på tilskotet. Minste kvantum for tilskot er 50 m3 eller 3 da. Fylkesmannen forvaltar tilskotet etter kommunal tilråding. 5. Tilskot til utdrift av skogsvirke til bioenergi og tilskot til andre tiltak i skogbruket. Side 8

-Det kan gjevast tilskot til utdrift av virke til energiproduksjon. Ved er ikkje omfatta av ordninga. Fylkesmannen forvaltar tilskotet. -Prosjekt som bidreg til å utvikle skogbruket i kommunen eller regionen med sikte på auka aktivitet eller auka ressursutnytting kan få tilskot. Storleiken på tilskotet vert vurdert i kvar einskild sak. Kommunen forvaltar tilskotet. 7.3 TILSKOT TIL SKOGBRUKSPLANLEGGING MED MILJØREGISTRERINGAR Tilskotsordninga omfattar utarbeiding av skogbruksplanar og ressursoversikter, samt registrering av skog- og miljøinformasjon. Gloppen har fått MiS-registrering og er ikkje inne med tiltak dei næraste åra. Fylkesmannen forvaltar tilskotet. 8. PRIORITERINGAR Grunnlaget for Gloppen kommune sine prioriteringar mellom dei ulike miljøordningane, ligg i våre målsetjingar og strategival, slik dei går fram av kapittel 4, 5 og 6. Mot slutten av året vil det bli gjort omfordelingar alt etter forbruket av midlar innan dei ulike ordningane. 9. TILSKOTSBEHOV I PERIODEN Tilskot til SMIL-tiltak i perioden 2013 2016: Det er erfaringstal frå dei siste fire åra (tabell 1) som ligg til grunn for forventa tilskotsbehov (tabell 2) i perioden. Det er også lagt inn tilskot til pilotprosjektet med fangdam i regi av Myklebustdalen Bekkelag. Foto: Bernt Reed Side 9

Tabell 1 : Løyvde tilskot innafor SMIL har vore slik dei 5 siste åra: Søknader / kostnader / tilskot i perioden 2008 2009 2010 2011 2012 SUM Verneverdige gamle bygningar 9 6 9 7 9 40 kostnad 980 000 1 643 199 1 087 482 912 471 1 141 010 5 764 162 tilskot 304 000 299 550 321 394 281 888 342 093 1 548 925 middel % tilskot 31 18 30 31 30 27 Fellestilstak / andre tiltak 2 3 5 3 6 19 kostnad 80 000 170 600 506 317 142 000 861 436 1 760 353 tilskot 20 000 69 382 106 546 60 000 107 795 363 723 middel % tilskot 25 41 21 42 13 21 Rydding av kulturmark og kulturminne 9 3 4 9 5 30 kostnad 460 000 212 262 181 411 831 056 221 000 1 905 729 tilskot 140 000 63 679 57 300 235 932 66 495 563 406 middel % tilskot 30 30 32 28 30 30 Tilskot til årleg skjøtsel i kulturlandskapet 7 4 6 2 2 21 tilskot 47 000 22 689 26 000 25 386 16 521 137 596 middel tilskot pr søknad 6 714 5 672 4 333 12 693 8 261 6 552 Tilskot til investeringar i utmarksbeite 3 2 0 0 0 kostnad 88 370 273 765 0 0 0 362 135 tilskot 28 000 93 000 0 0 0 121 000 middel % tilskot 32 34 0 0 0 33 Tilskot til hydrotekniske miljøtiltak 2 1 5 7 7 22 kostnad 44 246 109 800 155 000 806 691 664 995 1 780 732 tilskot 14 250 80 000 52 600 144 552 132 500 423 902 middel % tilskot 32 73 33 18 20 24 Tilskot til miljøtiltak (plansaker) 1 3 1 2 0 7 kostnad 238 041 138 408 285 459 417 300 0 1 079 208 tilskot 175 460 43 000 211 240 40 000 0 469 700 middel % tilskot 74 31 74 10 0 44 Sum tal saker 33 22 30 30 29 144 Sum kostnad 1 937 657 2 570 723 2 241 669 3 134 904 2 904 962 12 789 915 Sum tilskot 728 710 671 300 775 080 787 758 665 404 3 628 252 Tabell 2 TILSKOTBEHOV I PERIODEN: 2013 2014 2015 2016 SUM Verneverdige gamle bygningar 440 000 450 000 460 000 470 000 1 820 000 Fellestilstak/andre tiltak 200 000 200 000 200 000 200 000 800 000 Rydding av kulturmark og kulturminne 300 000 310 000 320 000 330 000 1 260 000 Årleg skjøtsel i kulturlandskapet 150 000 150 000 150 000 150 000 600 000 Hydrotekniske miljøtiltak og miljøtiltak 200 000 190 000 200 000 200 000 790 000 Planlegging og tilretteleggingsprosjekt 40 000 40 000 40 000 40 000 160 000 Myklebustdalen Bekkelag 200 000 100 000 50 000 350 000 Ordinær grøfting 2 000 000 2 500 000 3 000 000 3 000 000 10 500 000 Sum 3 530 000 3 940 000 4 420 000 4 390 000 16 280 000 Side 10

Tilskot skogbruk i perioden 2013 2016: Det er vanskeleg å vurdere den årlege trongen for tilskot til dei ulike skogtiltaka som kan få tilskot av statstilskotet. På grunn av relativt liten aktivitet dei siste åra er det eit etterslep spesielt på skogkultur som vi bør satse på å hente inn noko av. Målet bør vere å gjenreise noko av den naturlege aktiviteten som har vore i skogbruket i kommunen. Det gjeld også interessa for bygging av skogsveg. Vi ventar ein auke i skogkultur på grunn av auka hogst etter «Dagmar». Det vil truleg gje merkbart utslag først i 2014. Bruken av tilskot til skogbruk har vore slik dei 5 siste åra: 2008 2009 2010 2011 2012 SUM Skogkultur 9 9 16 12 6 52 kostnad 42 000 41 000 160 000 84 000 60 570 387 570 tilskot 29 000 29 000 99 000 51 000 42 399 250 399 Miljøtiltak 0 0 0 0 0 0 Andre tiltak 1 0 0 0 0 1 tilskot 20 000 0 0 0 0 20 000 Vegbygging 1 2 1 3 4 11 kostnad 343 000 79 000 1 170 000 960 000 1 163 700 3 715 700 tilskot 206 000 47 000 632 000 578 000 724 180 2 187 180 Drift 2 0 10 1 6 19 m3 485 0 3 210 61 1 488 5 244 tilskot 30 000 0 313 000 7 000 71 100 421 100 «Dagmar» som slo til i romjula 2011 sette sitt preg på skogativitetet i 2012 og vil gjere det i dei næraste åra. Foto : Harald Kjær Side 11

Kva er det som skjer her? Foto : Bernt Reed Forventa gjennomsnittleg årleg aktivitet innafor dei ulike tilskotsområda: Tiltak Tal saker Kostnad kr Tilskot kr Tilskots% Skogkultur 15 150 000 105 000 70 Miljøtiltak 0 0 0 0 Andre tiltak 0 0 0 0 Sum kommunalt statstilskot 150 000 105 000 0 Vegbygging 2 2 000 000 1 400 000 70 Drift med taubane og hest 3 70 000 Sum sentralt statstilskot 2 000 000 1 470 000 Sum tilskot til skogformål 2 150 000 1 575 000 Side 12

TILSKOTSBEHOV: 2013 2014 2015 2016 SUM Skogkultur 120 000 150 000 150 000 150 000 570 000 Miljøtiltak 0 20 000 20 000 20 000 60 000 Andre tiltak 0 0 0 0 0 Sum kommunalt statstilskot 120 000 170 000 170 000 170 000 630 000 Vegbygging 1 500 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 4 500 000 Drift med taubane og hest 120 000 100 000 75 000 75 000 370 000 Sum sentralt statstilskot 1 620 000 1 100 000 1 075 000 1 075 000 4 870 000 Sum tilskot til skogformål 1 740 000 1 270 000 1 245 000 1 245 000 5 500 000 10. KOMMUNAL FORVALTING AV MILJØORDNINGANE 10.1 KVEN KAN SØKJE OG KORLEIS? SMIL: Kommunen vil prioritere midlar til føretak eller eigarar som driv landbrukseigedom. Andre som har skriftleg løyve frå eigaren til å gjennomføre det aktuelle prosjektet, og er registrert i Einingsregisteret, kan òg søkje. Det er krav om miljøplan trinn 2 for eigedomen. Søknad om midlar skal skrivast på godkjent søknadsskjema. Søknaden skal innehalde omtale av tiltaket med spesifisert kostnadsoverslag Tiltaket skal visast på kart i høveleg målestokk For bygningsprosjekt skal det fylgje med målsette teikningar Det skal fylgje med foto av tiltaket/området. NMSK: Alle med skogeigedom som er større enn 10 da produktivt areal kan søkje tilskot. Det kan gjerast unnatak for mindre eigedomar dersom ein søkjer om fellestiltak saman med andre søknadsberettiga. Der det ligg føre søknadsskjema, skal dette brukast. 10.2 DELEGERING Følgjande mynde er delegert til teknisk og landbruksutvalet Mindre endringar i vedteken strategiplan i planperioden Følgjande mynde er delegert til rådmannen: Avgjerd om tilskot i einskildsaker som er i samsvar med vedteken strategiplan Omfordeling av midlar innan SMIL-ordninga 10.3 HANDSAMING GJENNOM ÅRET - TILDELING AV MIDLAR, RAPPORTERING OG RULLERING Det blir lagt opp til fylgjande handsaming gjennom året, forutsett at kommunen får tildelt miljømidlar: Side 13

1 Søknadsfrist 15. mars 2 Handsaming av søknader april/oktober 3 Omfordeling av restmidlar i Smil-ordninga oktober/november 4 Rapportering av forbruk til fylkesmannen november 5 Rapportering av endeleg forbruk til fylkesmannen januar/februar Dersom det er ledige midlar etter at rettidig innkomne søknader er handsama, kan søknadar takast inn til handsaming gjennom resten av året. Søknader som ikkje kan prioriterast inneverande år, kan liggje over til påfølgjande år. Tilskot til skogkultur vert ikkje omfatta av søknadsfrister. Fylkesmannen kunngjer søknadsfrist for dei tilskota han forvaltar. 11. LOKAL FORANKRING Strategiplanen for perioden 2013 2016 er utarbeidd i samarbeid mellom Gloppen kommune, landbrukskontoret og Gloppen Skogeigarlag, Gloppen Bonde- og småbrukarlag, Breim Bondelag, Gloppen Bondelag og Hyen Bondelag. Aktuelle endringar ved rullering av planen er drøfta med faglaga på førehand og før framlegget til plan vart lagt ut på høyring. Side 14