Kommunedelplan for Trafikksikring 2010-2022 Godkjent i Lindås kommunestyre 28.10.2010, sak 95/10.

Kommunedelplan for Trafikksikring 2010-2022 Godkjent i Lindås kommunestyre 28.10.2010, sak 95/10.

Lindås kommune Side 1 (43) Oppdraget sitt namn: Trafikksikringsplan, Lindås kommune Dokumentet sitt namn: Stikkord: Oppdragsgjevar: Oppdragsgjevar sin representant: Multiconsult AS: Oppdragsleiar: Medarbeidar: 2010-2022 Analyse av ulykker og utryggleik Forslag og prioritering av tiltak Lindås kommune Berit Karin Bruvoll Olaf Bøckmann Silje Aaberge 1 2011-02-10 43 (+17) SAA KSD KSD 0 2010-05-28 43 (+17) SAA KSD OB Revisjon nr. Dato Tal sider rapport (+ vedlegg) Utarbeidd Kontrollert Godkjend Oppdrag nr. Dokument nr. Filnamn 612754 11-1 g:\p\5579 kommunedelplan ts lindås\~dok\rapport\ferdig\endeleg vedteke\612754 kommunedelplan trafikksikring lindås kommune.docx Multiconsult AS

Lindås kommune Side 2 (43) FORORD Lindås kommune ynskjer å ha stor fokus på trafikksikringsarbeid. Dette er eit nasjonalt satsingsområde som Lindås kommune ynskjer å ta del i for å førebyggje at ulykker skjer, og for å redusere skadeomfang ved ulykker. For å ha klare mål og retningslinjer å arbeide etter, har Lindås kommune utarbeidd kommunedelplan for Trafikksikring. Dette er ein plan som har gjeve alle innbyggjarane høve til å ta del i kva og kor ein skal ha fokus innan trafikksikring dei neste 12 åra. Planen er ein kommunedelplan som skal vare i 12 år, frå 2010 til 2022. Planen skal rullerast kvart 4. år. Handlingsplanen, med forslag til tiltak, skal vurderast kvart år i arbeidsgruppa. Planen er viktig for kommunen for å påverka andre offentlege instansar til å få gjennomført ulike tiltak. Statens Vegvesen og Hordaland Fylkeskommune gjer eigne prioriteringar på sitt vegnett, og det er viktig å visa kva prioritering kommunenn ynskjer at dei gjer på desse vegane. Planen gjev grunnlag for søknadar om trafikksikringsmidlar for å få gjennomført tiltaka. Planen er i hovudsak ein revisjon av Kommunedelplan for trafikksikring 2001 2004 utarbeidd i april 2001. Lindås kommune startaa opp arbeidet med trafikksikringsplanenn hausten 2009. Planen er utarbeidd i ei arbeidsgruppe som er satt saman av ulike etatar med fokus på trafikksikring. Det har òg vore politisk representasjon i gruppa. Planen har status som kommunedelplan og er såleis politisk godkjend i Lindås kommunestyre, sak. 95/10, vedteke den 28.10.2010. Lindås kommune vil nytta anledninga til å takke alle som har kome med innspel til planen, og dei som har vore med i arbeidsgruppa og ytt god fagleg kompetanse i arbeidet med planen. Arbeidsgruppa er sett saman av: Arne Eikefet, Lindås kommune, Teknisk drift Berit Karin Bruvoll, Lindås kommune, Teknisk drift Einar Fanebust, Lindås kommune, skule og oppvekst Sveinung Toft, Lindås kommune, Plan Berit Dale Øgaard, Lindås kommune, Plan- og miljøutvalet (politisk) Tore Svendsen, Lindås kommune, Plan- og miljøutvalet (politisk) Ove Bjarne Hindenes, Nordhordlandd Lensmannskontor Svein D. Viken, Statens vegvesen, Region vest Arne Aase, Trygg Trafikk Hordaland Olaf Bøckmann, Multiconsult AS Silje Aaberge, Multiconsult AS Multiconsult AS har hatt sekretærfunksjon i arbeidsgruppa og har hatt ansvar for å utforma rapporten. Lindås kommune, mai 2010 Statens vegvesen Region vest NORDHORDLAND LENSMANNSKONTOR

Lindås kommune Side 3 (43) SAMANDRAG Lindås kommune ligg sentralt i Nordhordlandsregionen med Bergen som næraste nabo i sør. Kommunen har ei flatevidde på 476 km². Folketalet er på rundt 14.000 innbyggjarar. Frå 1.1. 2010 vart alle riksvegar i Lindås kommune omklassifisert til fylkesvegar. Dette betyr at Rv 57, Rv 565, Rv 569 og Rv 570 frå 1.1.2010 er eigd av Hordaland fylkeskommune og har fått namna Fv 57, Fv 565, Fv 569 og Fv 570. Europaveg 39 er den einaste vegen i Lindås kommune som no er eigd av staten. Eit trafikksikkert vegnett er eit av fleire behov som må vera tilfredsstilt for at innbyggjarane i ein kommune skal trivast. Kommunedelplan trafikksikring 2010-2022 avløyser 2001-2004 for Lindås kommune, og tek sikte på å gje status over trafikksikringsproblema på vegnettet i kommunen. Målsetjinga med planen er i fyrste rekkje å auke den kommunale innsatsen i trafikksikringsarbeidet. Vidare skal rapporten skapa eit grunnlag som kan letta prioriteringa mellom dei ulike tiltaka. Planen er avgjerande for å få ekstra midlar til å utføra trafikksikringstiltak. Det har vore sett ned ei arbeidsgruppe med deltakarar frå Lindås kommune, Statens vegvesen Region vest, Nordhordland lensmannskontor, Trygg Trafikk og Multiconsult AS. Gjennom analysar og opplysningar frå innbyggjarar i Lindås kommune har arbeidsgruppa arbeidd seg fram til tiltak som vil redusere ulykkene og auke trafikktryggleiken i kommunen. Val av tiltak er gjort med utgangspunktet i: Trafikkulykker med personskade I siste 10-årsperiode, 2000 2009, har det totalt skjedd 253 politirapporterte personskadeulykker i Lindås kommune. I snitt er dette 25,3 ulykker pr. år. I desse ulykkene er 402 personar skadde og 9 personar drepne. For perioden 2005-2009 er det registrert 132 personskadeulykker med til saman 202 skadde eller drepne. Av desse er 6 personar drepne. Av dei 132 politirapporterte ulykkene med personskade, har 59 % av desse ulykkene skjedd på dagens fylkesvegnett. Europavegen, E 39, har hatt 33 % av ulykkene. Dei viktigaste særtrekka ved dei registrerte ulykkene i perioden 2005-2009: Utforkøyringsulykker er dominerande Fleire ulykker i mørket, utan veglys, samanlikna med resten av fylket Aldersgruppa 15-24 år er mest utsett for ulykker. Denne aldersgruppa er ofte innblanda i dei alvorlegaste ulykkene, og det er oftast menn. Stader der innbyggjarane i kommunen kjenner seg utrygge i trafikken I samband med planarbeidet har Lindås kommune fått inn ei rekkje skriv frå skular og andre interesserte. Dette syner eit stort engasjement og syner at trafikksikring er noko som innbyggjarane i Lindås er opptekne av. Dei viktigaste særtrekka ved registreringane er: Mange føler seg utrygge i samband med ferdsel langs veg (skuleveg). Dette skuldast ofte smale vegar, dårleg standard, dårleg sikt, manglande veglys og manglande tilbod til mjuke trafikantar. Dei fleste innspela går på ynskje om fysiske tiltak, men det har og kome nokre innspel med ynskje om fri skuleskyss.

Lindås kommune Side 4 (43) For Lindås kommune har vi definert følgjande visjon og mål for trafikksikringsarbeidet: VISJON: Ingen skadde eller drepne på vegane i Lindås kommune. I arbeidet vårt mot visjonen skal vi fokusere på tre ulike strategiar, med tilhøyrande hovudmål: 1. Trafikantopplæring, informasjon og kontroll Hovudmål Skapa gode haldningar og framferd i trafikken gjennom opplæring, informasjon og kontroll. Ein ser at unge trafikantar er oftare involvert i ulykker, og det er viktig å koma tidleg inn med opplæring/ haldningsskapande arbeid. 2. Vegutforming og fysiske tiltak Hovudmål Betra vegutforminga og gjennomføra fysiske tiltak for å få eit vegnett med færre ulykker og utan alvorleg skadde. Ein ser at ein må leggje vekt på å utbetra tilbodet til mjuke trafikantar, særleg i samband med skuleveg. 3. Kommuneplanlegging og forvaltning Hovudmål Trafikksikring skal vere eit tema i kommuneplanen. I ROS analysen for nye planar skal trafikktryggleiken vurderast særskilt, og det skal utførast TS-vurdering på alle plannivå. Hovudmåla, med tilhøyrande delmål fins i kapittel 4. I handlingsplanen (kap. 5) har Lindås kommune føreslege tiltak med bakgrunn i politirapporterte personskadeulykker og utryggleikspunkt. Det er skilt mellom såkalla kortsiktige tiltak (strakstiltak) og kostnadskrevjande tiltak. Eit kortsiktig tiltak (strakstiltak) kan definerast som eit tiltak som ikkje krev ekstraordinære løyvingar, men som kan gjennomførast innafor dei årlege budsjetta. Dette vil med andre ord seia at dei strakstiltaka som er ført opp normalt må kunne gjennomførast i perioden (2010-2013). Kostnadskrevjande tiltak kan definerast som tiltak som krev større løyvingar (statlege, fylkeskommunale eller kommunale). Det er ikkje sett tidsfrist for gjennomføring av desse tiltaka. Alle tiltak ut frå personskadeulykker gjeld Europaveg 39, fylkesveg 565 og fylkesveg 57. Fysiske tiltak er sortert etter vegtype (ansvarleg) og tiltakstype (strakstiltak og kostnadskrevjande tiltak). I tillegg er det satt opp ei liste over andre tiltak, som ikkje er direkte knytt mot ein konkret stad, der t.d. tiltak retta mot planlegging og arealdisponering kjem inn. Til slutt er det laga ei liste over trafikantretta/haldningsskapande tiltak (sjå kapittel 5). Dei føreslegne tiltaka i kap. 5 er avhengige av ulike budsjett (statlege, fylkeskommunale og kommunale). Prioriteringane som er gjort skal leggjast til grunn ved budsjetthandsaming. På bakgrunn av denne planen vil Lindås kommune søkja om statlege midlar for å gjennomføre tiltaka. Det skal gjennomførast eit årleg møte mellom Statens vegvesen, Lindås kommune og Nordhordland lensmannskontor for å fylgja opp trafikksikringsplanen. Lindås kommune v/einingsleiar Teknisk drift er ansvarleg for å ta initiativ til eit slikt møte.

Lindås kommune Side 5 (43) INNHALD FORORD... 2 SAMANDRAG... 3 1. INNLEIING... 7 2. PRESENTASJON AV KOMMUNEN... 8 2.1 LINDÅS KOMMUNE... 8 2.1.1 Generelt... 8 2.1.2 Busetnad og folketal... 8 2.1.3 Næringsliv... 9 2.1.4 Trafikkmønster... 10 2.1.5 Trafikkmengder... 10 2.1.6 Dagens trafikksikringsarbeid i kommunen... 11 3. REGISTRERINGAR OG PROBLEMANALYSE... 13 3.1 DEFINISJONAR... 13 3.2 POLITIREGISTRERTE PERSONSKADEULYKKER... 14 3.2.1 Ulykkesutviklinga siste 10-årsperiode... 14 3.2.2 Særtrekk ved ulykkene i perioden 2005-2009... 15 3.2.3 Kvar har ulykkene skjedd... 15 3.2.4 Fordeling på vegkategori... 15 3.2.5 Fordeling på type ulykker... 16 3.2.6 Tidsfordeling av ulykkene... 17 3.2.7 Fordeling på føretilhøva... 18 3.2.8 Fordeling på lystilhøva... 18 3.2.9 Skadde og drepne... 19 3.2.10 Skadde og drepne dei fem siste åra... 19 3.2.11 Aldersfordeling... 20 3.2.12 Fordeling på trafikkantgrupper... 21 3.2.13 Skadeindeksar... 22 3.2.14 Oppsummering av ulykkesanalysen... 22 3.2.15 Ulykkesutsette strekningar og punkt... 23 3.3 UTRYGGLEIK... 27 3.3.1 Innleiing... 27 3.3.2 Innsamling av data... 27 3.3.3 Innkomne bidrag... 27 3.3.4 Analyse og prioritering av innkomne bidrag... 27 3.3.5 Nokre utrygge punkt i kommunen... 28 4. VISJON OG MÅLSETJING... 29 4.1 INNLEIING... 29 4.2 VISJON FOR TRAFIKKSIKRINGSARBEIDET I LINDÅS KOMMUNE... 29 4.3 MÅL FOR PERIODEN 2010-2022... 29 4.3.1 Trafikantopplæring, informasjon og kontroll... 30 4.3.2 Vegutforming og fysiske tiltak... 30 4.3.3 Kommuneplanlegging og forvaltning... 30 5. HANDLINGSPLAN... 31 5.1 GENERELT... 31 5.2 FORSLAG OG PRIORITERING AV TILTAK PÅ RIKSVEGAR (E 39), UT FRÅ ULYKKER OG UTRYGGLEIK... 32 5.2.1 Strakstiltak... 32 5.2.2 Kostnadskrevjande tiltak... 32 5.3 FORSLAG OG PRIORITERING AV TILTAK PÅ FYLKESVEGNETTET UT FRÅ ULYKKER OG UTRYGGLEIK... 33 5.3.1 Strakstiltak... 33 5.3.2 Kostnadskrevjande tiltak... 35 5.4 FORSLAG OG PRIORITERING AV TILTAK PÅ DET KOMMUNALE VEGNETTET UT FRÅ UTRYGGLEIK... 37

Lindås kommune Side 6 (43) 5.4.1 Strakstiltak... 37 5.4.2 Kostnadskrevjande tiltak... 38 5.5 ANDRE TILTAK... 39 5.5.1 Kommunale og fylkeskommunale vegar - prioriteringsliste... 39 5.5.2 TS-inspeksjon... 39 5.5.3 Særleg farleg skuleveg og vurdering av fri skuleskyss for born i grunnskulen... 39 5.5.4 Veglys... 39 5.5.5 Tiltak retta mot planlegging og arealdisponering... 39 5.5.6 Oppsummering andre tiltak... 41 5.6 TRAFIKANTRETTA / HALDNINGSSKAPANDE TILTAK... 42 LITTERATUR... 43 Vedlegg 1: Oversiktskart, Lindås kommune - ulykker Vedlegg 2: Oversiktskart, Lindås kommune (Knarvik sentrum) ulykker Vedlegg 3: Innkomne merknadar til trafikksikringsarbeidet i Lindås kommune

Lindås kommune Side 7 (43) 1. INNLEIING Eit trafikksikkert vegnett er eit av fleire behov som må vera tilfredsstilt for at innbyggjarane i ein kommune skal trivast. for Lindås kommune tek sikte på å gje ein status over trafikksikringsproblema på vegnettet i kommunen. Dette gjeld både faktisk og følt risiko. Målsetjinga med planen er i første rekke å auke fokuset på og innsatsen i trafikksikringsarbeidet. Vidare skal rapporten skapa eit grunnlag som kan letta prioriteringa mellom dei ulike tiltaka. Arbeidet med revisjon av kommunedelplanen starta opp hausten 2009. Arbeidsgruppa hadde sitt første møte 25. august 2009. Det har vore gjennomført til saman 6 arbeidsmøte og 2 synfaringar i samband med planarbeidet. Kommunedelplanen avløyser Kommunedelplan Trafikksikring, 2001-2004. I løpet av arbeid har det skjedd ei omklassifisering av vegnettet. Frå 1.1.2010 er alle riksvegar i Lindås kommune omklassifisert til fylkesvegar. Den einaste riksvegen i kommunen er no E 39. I denne rapporten vert tidlegare riksvegar omtalt som fylkesvegar. Det har vore brei kontakt ut mot innbyggjarane i kommunen og andre som har hatt interesse for planarbeidet. Barne- og ungdomsskular, barnehagar, ulike velforeiningar, lag og bedrifter har vore kontakta for å få innspel til planen. I tillegg har det vore annonsert i lokalpressa/internett. Vi meiner at det er sett av god tid til prosessen rundt planarbeidet, og at dei ulike aktørane har fått reell medverknad. Dette har vore viktig både med omsyn til det faglege innhaldet i planen og til den identiteten / tilhøyrsla dei ulike aktørane vil få til plandokumentet. Dette reknar arbeidsgruppa med vil påverke engasjementet for å få realisert prosjekta, samt å driva arbeidet med trafikksikring vidare. Rapporten er delt inn i 5 hovudkapittel. Kapittel 2 inneheld ein kort presentasjon av Lindås kommune og dagens organisering av trafikksikringsarbeidet i kommunen. I kapittel 3 vert det synleggjort kva og kvar trafikksikringsproblema er i kommunen. Dette er gjort ved å kartleggja: 1. Politirapporterte personskade-ulykker 2. Område / strekningar der dei busette i kommunen kjenner seg utrygge For kvar av gruppene er det sett nærare på dei verste områda. Innanfor kvar gruppe vert det freista å finna tiltak som kan betra tilhøva i kvart område. Kapittel 4 inneheld visjon og målsetjingar for å auka trafikktryggleiken i Lindås kommune med bakgrunn i dei problema som er avdekte i analysearbeidet. Kapittel 5 inneheld ein handlingsplan for 2010-2022. Her finn ein prioriterte tiltak ut frå ulykkes- og utryggleiksanalysen. Både fysiske tiltak og trafikantretta / haldningsskapande tiltak er tekne med. Figuren under viser ei skisse over korleis prioriteringsdelen for dei ulike vegane (riksvegar, fylkesvegar og kommunale vegar) i rapporten er bygd opp. Prioritering utifrå personskadeulykker Prioritering utifrå utryggleik SAMLA PRIORITERING Figur 1: Prioritering av tiltak

Lindås kommune Side 8 (43) 2. PRESENTASJONN AV KOMMUNENN 2.1 Lindås kommune 2.1.1 Generelt Lindås kommune ligg sentralt i Nordhordlandsregionen, med Bergen kommune som næraste nabo i sør. Kommunen har ei flatevidde på 476 km². Kommunesenteret Knarvik er regionsenter for Nordhordland. Næraste bysenter er Bergen. Avstanden frå kommunegrensa til Bergen sentrum er 25km. Lindås er ein fjordkommune. I austre delen av kommunen er det høge fjell og relativt stabile snøtilhøve. Figur 2: Lindås kommune i utstrekning. Nordhordlandskart.no Bergen 2.1.2 Busetnad og folketal Folketale i Lindås kommune veks. Pr 1.1.2009 budde det 14.036 personar i kommunen. Sidan 1986 har folketalett auka med 1 % i snitt kvart år. 1990 og 2000 er dei einaste åra der folketalet har gått ned. Dei siste 6 åra har folkeauken vore mellom 1,2 2,,4 % kvart år. Folketal 15000 10000 5000 11861 12207 12721 12879 13043 13285 13594 13778 14036 11091 0 1986 1990 1995 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Årstal Figur 3: Folketalet i Lindås kommune 1986 2009 (fylkesstatistikk for Hordaland 2009) Største folkeauken har kome i Knarvik/Alversund og Lindås-området. Frå 1999 til 2009 har busetnadenn i Knarvik auka frå litt under 29 % til nesten 35 % av folketalet i heile kommunen.

Lindås kommune Side 9 (43) 16,00 % 14,00 % 12,00 % 10,00 % 8,00 % 6,00 % 4,00 % 2,00 % 0,00 % Lindås Hordaland Figur 4: Folkemengd i Lindås etter alder 1. januar 2009 (fylkesstatistikk for Hordaland 2009) Befolkningsstrukturen over syner at Lindås kommune ikkje skil seg ut frå resten av fylket. Statistisk sentralbyrå si folketalsframskriving for åra 2010-2030 syner oppgang i Lindås kommune (fylkesstatistikk for Hordaland 2009). 2.1.3 Næringsliv Sidan 1960 - åra har Lindås endra seg frå jordbrukskommune til service- og industrikommune. Mongstad har den største konsentrasjonen av industriarbeidsplassar, og regionsenteret Knarvik har flest arbeidsplassar i servicenæringane. Totalt var det 6874 arbeidsplassar i Lindås i 2008 (fylkesstatistikk for Hordaland 2009). Figuren nedanfor syner kva sektorgrupper arbeidsplassane er i. Talet på sysselsette er størst i servicenæringa. 40,0 % 35,0 % 30,0 % 25,0 % 20,0 % 15,0 % 10,0 % 5,0 % 0,0 % Lindås Hordaland Figur 5: Sysselsette fordelt på næring (fylkesstatistikk for Hordaland 2009) Lindås kommune har omtrent like mange arbeidsplassar som talet på arbeidsstokken. Dette tyder at Lindås kommune er sjølvforsynt med arbeidsplassar. Det er arbeidspendling både inn til kommunen og ut frå kommunen. Dei fleste pendlar til / frå Bergen. Ein god del pendling skjer gjennom kommunen pga. arbeidsreiser til og frå Mongstad.

Lindås kommune Side 10 (43) 2.1.4 Trafikkmønster Europaveg 39, Fylkesveg 57 (tidlegare Rv 57), Fylkesveg 565 (tidlegare Rv 565), Fylkesveg 569 (tidlegare Rv 569) og Fylkesveg 570 (tidlegare Rv 570) utgjer det overordna vegnettet (hovudvegnettet) i kommunen. Frå 1.1.2010 vart alle riksvegar i kommunen omklassifisert til fylkesvegar. Det betyr at om lag 51,5km riksveg no er fylkesveg. Den totale lengde av fylkesvegnettet i kommunen er no om lag 185km. Frå sør (Bergen kommune) kjem ein inn i Lindås kommune via E 39, over Nordhordlandsbrua og Hagelsundbrua. Ein kjem då til Knarvik, som er kommunesenteret. E 39 går gjennom Knarvik i sør, til Romarheim og vidare til Masfjorden og Sogn i nordaust. I Knarvik deler trafikken seg mot Mongstad (ein vesentleg del tungtrafikk), mot Romarheim (langtransport til ytre deler av Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal) og mot Radøy/Austrheim. Fylkesveg 57 tek av frå E 39 i Knarvik. Vegen går forbi tettstadane Seim og Lindås, og er hovudvegen til Mongstad heilt nord i kommunen. Følgjer ein fylkesvegen vidare kjem ein til Austrheim kommune og ferjesambandet Leirvåg Sløvåg (Sogn og Fjordane). Fylkesveg 565 tek av frå Fv 57 i Isdal, og går nordover til Radøy og Austrheim kommune. Vegen møter igjen Fylkesveg 57 heilt i nord (Austrheim kommune). Den interne trafikken i Lindås kommune går i hovudsak mellom Ostereidet Knarvik (E 39) og Lindås Knarvik (Fv 57). I tillegg finst det ei rekkje samlevegar i kommunen (fylkesvegar), samt meir underordna vegar (kommunale og private vegar). For oversikt over vegsystemet i kommunen vert det vist til vedlegg 1, Oversiktskart, Lindås kommune. 2.1.5 Trafikkmengder Europaveg 39 har mykje gjennomgangstrafikk, men har òg mykje lokaltrafikk til og frå Knarvik. Norhordlandsbrua opna i 1994. Årsdøgntrafikken(ÅDT) over brua har auka kraftig, særleg etter at ein slapp bompengar i 2006. I 2008 var årsdøgntrafikken om lag 15 000 køyretøy. Vidare viser trafikkteljingar frå Statens vegvesen store trafikkvariasjonar på europavegen. I Knarvik sentrum er det i 2008 registrert 17 000 i ÅDT, mens det er registert om lag 2000 i ÅDT i Romarheim. Trafikkmengdene på Fv 57 varierer òg mykje, frå om lag 14 000 i Knarvikområdet til rundt 3700 køyretøy mot grensa til Austrheim (2008). Trafikkteljingar for Fylkesveg 565 (Alver x Fv 404) syner ein årsdøgntrafikk på om lag 6100, og i Isdalstø om lag 8500 i 2008. På samlevegane på fylkesvegnettet viser målingane som er gjort låge trafikkmengder (under 1500 i ÅDT i 2008).

Lindås kommune Side 11 (43) 2.1.6 Dagens trafikksikringsarbeid i kommunen Lindås kommune Lindås kommune har ansvar for at tryggleiken er tilfredsstillande på det kommunale vegnettet for alle trafikantgrupper. Det er også kommunen som har ansvaret for at tryggleiken på vegane vert ivareteke i nye reguleringsplanar der private står som utbyggjar. Kommunen lagar kommunedelplanar og ein del reguleringsplanar. I alle planane vert nye vegar planlagde etter sentrale regelverk. Kommunen ser også til at nye vegar vert bygde i samsvar med planane. Det er Teknisk drift som driftar eksisterande kommunale vegar. Ein ser blant anna til at tryggleiken for trafikantane er ivareteke i nye avkøyrsler, det vert arbeida med rassikring, og det vert utført kantklipping for å oppretthalde sikt langs vegane. Også dette er i samsvar med sentralt regelverk. Skulen i Lindås kommune jobbar med trafikkopplæring i samsvar med læreplanen. I barneskulen er denne læringa lagt til kroppsøvingsfaget. Skulane står sjølve fritt til å organisera læringa opp mot måla i læreplanen, og elevane vert vurdert opp mot desse måla i 4., 7. og 10. klasse. Krava i læreplanen er som fylgjer: Kunne følgje trafikkreglar for fotgjengarar og syklistar. Fagplan: kroppsøving etter 4. trinn. Kunne praktisera trygg bruk av sykkel som framkomstmiddel. Fagplan: kroppsøving etter 7. trinn. Kunne gjera greie for korleis trafikktryggingsutstyr hindrar og minskar skadar ved uhell og ulykker. Fagplan: naturfag etter 10. trinn. Skulen samarbeider også med andre organisasjonar om trafikksikring på vegane slik som foreldreråd, samarbeidsutval, bygdelag og lensmannsetaten. Lensmannen i Nordhordland Politiet /Lensmannskontoret deler trafikkinnsatsen inn i tre hovudområde: 1) Førebyggjande arbeid - Besøk av barnehagar etter ynskje - Undervisning i 1. klasse, gå-reglar og refleksbruk - Undervisning i 5. klasse, sykling og bruk av hjelm - Undervisning i vidaregåande skule, fart, åtferd og rusproblematikk 2) Trafikkontrollar (fart, promille, åtferd og verneutstyr). 3) Etterforsking i samband med trafikkulykker og andre trafikklovbrot. Statens vegvesen Statens vegvesen er det største fagmiljøet innan veg og vegtransport og har fått ansvar som på nokon område overlappar andre sine ansvarsområde og andre aktørar sine vegnett. Statens vegvesen har sektoransvar for veg og vegtrafikk, herunder å fremja sektoren sitt bidrag til eit betre samfunn. Statens vegvesen sine hovudoppgåver : Ansvar for planlegging, bygging, drift og vedlikehald av riks- og fylkesvegar ( for fylkesvegane er Statens vegvesen underlagt fylkeskommunen). Gje råd til fylkeskommunen og kommunane om trafikktryggleik Utarbeide retningslinjer og føresegner for vegutforming, vegtrafikk, føraropplæring og køyretøy. Trafikantrettleiing og informasjon Kjøretøykontroll Fagorgan for Samferdselsdepartementet når det gjeld trafikktryggleik Statens vegvesen bidreg med utøving av sektoransvar på vegtransportområdet innanfor ei rekke område, mellom anna: Koordinera trafikksikringsarbeidet Koordinera arbeidet med nasjonal sykkelstrategi Vera pådrivar for å få fleire gåande

Lindås kommune Side 12 (43) Andre Trafikkfagleg samarbeidsutval(tfu), som er eit prosjekt i regi av Trygg Trafikk, Politi, Ambulanse og Brannvesenet, kom i stand for 5 år sidan. Dei driv med førebyggjande arbeid for trafikksikring i Hordaland. Prosjektet kom i stand fordi ein såg at ungdom var ekstra utstatt for å verte involverte i ulykker. Kvart år i forkant av russefeiringa har utvalet eit arrangement om trafikksikring, retta mot avgangselevane på dei vidaregåande skulane. Arrangementet er delt i to, den første delen er av fysisk karakter der ein får demonstrert kva krefter som er i sving i ei ulykke. Den andre delen er ein meir stille seanse. Her får ein kjenne på følelsane som ei ulykke medfører, enten i form av at pårørande fortel om ei hending, eller at andre som sjølv har vore involvert i ei ulykke fortel. Ein får blant anna høyre litt om korleis redningspersonell opplever ei ulykke, og korleis ein prest opplever det å måtte gå med den tunge bodskapen til pårørande. Prosjektet har også eit arrangement retta mot lærlingane på Mongstad, og dei driv temakveldar for eigne fagfolk i distriktet. Hensikta med prosjektet er å gje ungdommen eit innblikk i kva dette handlar om, og konsekvensar, og ikkje minst at det er greitt å seie ifrå. Prosjektet er støtta av enkelte kommunar og også frå fylket. Trygg Trafikk har ein visjon om trygg trafikk for alle. Trygg Trafikk: har som mål å vera ein leiande aktør i det førebyggjande trafikksikringsarbeidet skal bidra til at alle born og ungdom får ein kontinuerleg og god trafikkopplæring skal påverka trafikantane til sikker åtferd og setja trafikksikring på dagsorden skal vera kompetansesenter for trafikkopplæring av born og unge skal vera pådrivar og kunnskapsformidlar skal vera bindeledd mellom det offentlege og frivillige trafikksikringsarbeidet Nyttige adresser: www.tryggtrafikk.no www.barnastrafikklubb.no www.trafikkogskole.no

Lindås kommune Side 13 (43) 3. REGISTRERINGAR OG PROBLEMANALYSE 3.1 Definisjonar Trafikkulykke: Politiregistrert ulykke i trafikken som medfører personskade i kategoriane: drepne, svært alvorleg skadde, alvorleg skadde, lettare skadde. Ulykkene er registrert i Statens vegvesen sin database for trafikkulykker (STRAKS-registeret). Tala på ulykker som vert nytta i analysane er lågare enn dei faktiske tala. Dette heng saman med sein rapportering av skadar (for eksempel nakkeskadar) og generell underrapportering av ulykker. Spesielt gjeld dette mjukare trafikantar og ulykker med lettare skadde. Drepne: Som drepen i ei trafikkulykke reknast personar som dør umiddelbart eller innan 30 dagar som følgje av skadar ved ulykka. Svært alvorleg skadde: Skadar som i ein periode truar pasienten sitt liv eller som fører til varige mein av betydeleg omfang (30-100 % medisinsk invaliditet). Alvorleg skadde: Skadar som krev innlegging på sjukehus og lengre behandling, men som ikkje fører til varige mein av betydeleg omfang (dvs mindre enn 30 % medisinsk invaliditet). Lettare skadde: Som lettare skadd reknast mindre brot, sår og skrammer. Hardt skadde: I 0-visjonen nyttast omgrepa drepne og hardt skadde. Definisjonen av hardt skadde er ulykker med svært alvorleg skade eller alvorleg skade. Utryggleikspunkt i trafikken: Punkt eller strekning langs veg der vegfarande kjenner seg utrygge, dvs. trur at risiko for trafikkulykker er høgare enn normalt. Utryggleikspunkt eller strekningar treng ikkje vera basert på at ulykker og uhell faktisk har skjedd på vedkomande punkt eller vegstrekning. ÅDT (årsdøgntrafikk): Det totale talet på køyretøy som passerer eit snitt på vegen i begge retningar i løpet av eit år, dividert med 365. STRAKS-registeret: STRAKS-registeret er eit registrerings- og rapporteringssystem for trafikkulykker, som vert nytta av Statens vegvesen. Ulykkesfrekvens (U f ): Eining som uttrykker kor hyppig ulykkene skjer, og som fortel oss kor stor risiko det er på ein vegstrekning, vanlegvis tal på ulykker pr. 1 mill. vognkilometer. U f = U x 10 6 ÅDT x 365 x L x t U ÅDT t L talet på ulykker i registreringsperioden sum trafikk i begge retningar på strekninga registreringsperioden i heile år vegstrekninga si lengde

Lindås kommune Side 14 (43) ATK (Automatisk trafikkontroll): Fotoboks som er plassert langs vegen som registrerar talet på køyretøy som passerar og tek bilde av køyretøy som bryt fartsgrensa. Skadeindeks: Forholdet mellom talet på trafikkskadde og innbyggjarar innafor eit geografisk avgrensa område. TS: Trafikksikring. TS-inspeksjon: Trafikksikring av eksisterande veg. Systematisk metode for å sikra god trafikktryggleik på ekisterande vegar. TS-revisjon: Trafikksikring av planar. Systematisk metode for å sikra god trafikktryggleik i planar på alle plannivå. ROS-analyse: Risiko og sårbarheitsanalyse. Kvalitativ risikovurdering, bygd på fagleg skjønn og erfaring. 3.2 Politiregistrerte personskadeulykker 3.2.1 Ulykkesutviklinga siste 10-årsperiode I siste 10-årsperiode, 2000-2009 har det totalt skjedd 253 politirapporterte personskadeulykker i Lindås kommune. Figuren under viser korleis ulykkene fordeler seg over åra. Talet på ulykker 35 30 25 20 15 10 5 0 29 25 27 29 31 23 23 21 22 23 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 År Figur 6: Ulykkesutviklinga i Lindås kommune siste 10-årsperiode (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Dette er 63 ulykker færre enn for perioden 1990-99. Gjennomsnittleg har det skjedd 25,3 ulykker per år, mens same tal for perioden 90-99 var 31,6. Talet på ulykker varierar frå 21 i 2004 til 31 i 2008. Dette er truleg tilfeldig. Utviklinga frå 2006 til 2008 var svært negativ, medan utviklinga siste året har vore positiv. Det er snakk om relativt få ulykker pr år, og det er difor svært ømfintleg for tilfeldigheitar. I den vidare presentasjonen av ulykkene i Lindås kommune ser ein på siste 5-årsperiode, frå 2005-2009. I tillegg vert det gjort ei samanlikning mot førre 5-årsperiode.

Lindås kommune Side 15 (43) 3.2.2 Særtrekk ved ulykkene i perioden 2005-2009 Det er totalt registrert 132 personskadeulykker i Lindås i perioden 2005-2009. Særtrekk ved desse ulykkene vert presentert i dei etterfølgjande kapitla. Lokalisering av ulykkene er vist i vedlegg 1 og 2, Oversiktskart, Lindås kommune og Knarvik. Prosenttala vert samanlikna med tilsvarande tal for heile Hordaland utanom Bergen kommune. Tala vert òg samanlikna med førre 5-årsperiode, 2000-2004. Tala for Hordaland er henta frå Statens vegvesen sine databasar for perioden 2000-2009. 3.2.3 Kvar har ulykkene skjedd På ulykkeskartet i vedlegg 1 er ulykkene for perioden 2005 til 2009 vist. Dei punkta/strekningane som er mest utsette for ulykker vil ein gå nærare inn på i kap. 3.2.15. Desse stadene er : Fv 57 frå Vågseidet til Austrheim grense Ev 39 frå Knarvik til Romarheim Fv 565 Alverflaten 3.2.4 Fordeling på vegkategori Per 1.1.2010 vart mykje av riksvegnettet i landet omklassifisert til fylkesvegar. I Lindås kommune gjaldt dette Rv 57, Rv 565, Rv 569 og Rv 570. Vegane er no eigd av fylkeskommunen og har fått namna Fv i staden for Rv. På det nye vegnettet har dei 132 politirapporterte ulykkene fordelt seg slik: 43 av ulykkene har skjedd på Europaveg 39, 77 på fylkesvegane, 8 på kommunale vegar og 3 på private vegar. 80 % 60 % 40 % 20 % 0 % 59 % 33 % 0 % 6 % 2 % Europaveg Riksveg Fylkesveg Kommunal veg Privat veg Vegkategori Figur 7: Ulykker fordelt på vegkategori for perioden 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen)

Lindås kommune Side 16 (43) 3.2.5 Fordeling på type ulykker Tabellen under syner kva for type ulykker som har skjedd i Lindås kommune. Prosenttala vert samanlikna med tilsvarande tal for heile Hordaland utanom Bergen kommune. 50 % 45 % 40 % 35 % 30 % 25 % 20 % 15 % 10 % 5 % 0 % 17 % 16 % 20 % 19 % 10 % 13 % 5 % 6 % 44 % 41 % 5 % 5 % Lindås Hordaland Figur 8: Fordeling på type ulykke 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Statistikken viser at heile 57 av dei 132 ulykkene med personskade er utforkøyringar. Dette utgjer 44 % av alle ulykkene i Lindås og er ein auke samanlikna med førre 5-årsperiode. Vidare utgjer møteulykkene 20 % og ulykker med påkøyring bakfrå 17 % av dei totale ulykkene i kommunen. Av figuren ser ein at det ikkje er store skilnadar mellom type ulykker i Hordaland og Lindås kommune. Eit unntak er utforkøyring, der Lindås ligg ein del høgare enn i fylket generelt, og kryssulykker, der Lindås ligg lågare enn Hordaland. Ser ein nærare på ulykkene med drepne og svært hardt skadde i Lindås kommune dei siste 5 åra, viser dette at alle bilulykkene skuldast utforkøyring. Ut frå denne statistikken bør ein heilt klart setje fokus på dei mange utforkøyringane som skjer.

Lindås kommune Side 17 (43) 3.2.6 Tidsfordeling av ulykkene Fordeling på månader. Tabellen under syner korleis ulykkene fordeler seg over året. 14 % 12 % 10 % 8 % 6 % 4 % 2 % 0 % 11 % 8 % 7 % 7 % 7 % 3 % 8 % 7 % 8 % 7 % 6 % 11 % 11 % 10 % 10 % 9 % 11 % 9 % 8 % 8 % 11 % 9 % 8 % 7 % Lindås Hordaland Månad Figur 9: Fordeling på månad 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Av figuren går det fram at ulykkene i Lindås kommune skil seg ut frå fylket generelt. Januar, Juli, September og November skil seg ut som dei verste ulykkesmånadane i Lindås kommune. Dette skuldast truleg lite grunnlagsmateriale. Det er difor vanskeleg å trekka nokre konklusjonar. Ein kan likevel sjå ein trend at det skjer fleire ulykker i månadane juli-september. Fordeling på dagar. Tabellen under syner korleis ulykkene fordeler seg på dagane i veka. Talet på ulykker varierar noko frå tala for heile Hordaland. Laurdag og søndag skil seg ut med fleire ulykker i Lindås kommune, medan tysdag og fredag færre ulykker enn elles i fylket. I Lindås kommune er laurdag og søndag dei største ulykkesdagane. Ser ein på førre 5-årsperiode er dette biletet snudd, med onsdag som dagen med klart flest ulykker, og laurdag med færrast ulykker. Det er difor vanskeleg å trekka konklusjonar ut frå denne statistikken. 20 % 15 % 10 % 15 % 14 % 13 % 11 % 14 % 14 % 14 % 13 % 16 % 14 % 17 % 17 % 15 % 15 % 5 % 0 % Lindås Hordaland Vekedag Figur 10: Fordeling på vekedag 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Ser ein på ulykkene med drepne og svært alvorleg skadde, i alt 9 ulykker, har ulykkene skjedd laurdag(4stk), søndag(3stk) og torsdag(2stk).

Lindås kommune Side 18 (43) Fordelinga over døgeret. Tabellen under syner korleis ulykkene fordeler seg over døgeret. Fordelinga i Lindås er stort sett samanfallande med fordelinga elles i fylket. Det er ein markert topp rundt klokka 14-18. 27 % av alle ulykkene har skjedd i denne perioden. Lindås kommune skil seg ut frå resten av fylket ved ein forskyvd topp til mellom 16-18. Dette kan skuldast pendling. 18 % 16 % 14 % 12 % 10 % 8 % 6 % 4 % 2 % 0 % 5 % 4 % 4 % 3 % 3 % 3 % 8 % 8 % 8 % 7 % 5 % 8 % 12 % 11 % 11 % 16 % 15 % 15 % 11 % 10 % 10 % 7 % 6 % 6 % 2 % 2 % Lindås Hordaland Klokkeslett Figur 11: Fordeling over døgeret 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) 3.2.7 Fordeling på føretilhøva Tabellen under syner på kva slag føre ulykkene har skjedd. 17 % har skjedd på glatt føre i Lindås kommune, mot 15 % i heile Hordaland. Av figuren ser ein at rundt 43 % av ulykkene skjer på tørr veg, og om lag 38 % på våt veg, mot 30 % i Hordaland. Denne fordelinga var svært ulik i førre 5-årsperiode, med 53 % ulykker på tørr/bar veg og berre 21 % på våt/bar veg. 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 50 % 43 % Tørr, bar veg 38 % 30 % Våt, bar veg 5 % 7 % 7 % 5 % 5 % 3 % 3 % 5 % Snø / isbelagt veg Delvis snø / isbelagt veg Glatt ellers Ukjent Lindås Hordaland Føre Figur 12: Fordeling på føretilhøva, 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) 3.2.8 Fordeling på lystilhøva Tabellen under syner ved kva lystilhøve ulykkene i Lindås har skjedd. Det er markert fleire ulykker i mørket, utan belysning, og i tussmørket samanlikna med fylket elles. Dette gjeld òg førre 5-årsperiode. Det fins ikkje ein oppdatert oversikt over kor stor del av vegnettet i kommunen som er opplyst. Tala kan tyda på at Lindås kommune har færre opplyste vegar enn elles i fylket. Belysning av vegar kan difor truleg gje færre ulykker.

Lindås kommune Side 19 (43) 70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 55 % 66 % 7 % 4 % 11 % 23 % 14 % 12 % 4 % 3 % Lindås Hordaland Ukjent Mørkt uten vegbelysning Mørkt med vegbelysning Tussmørke, skumring Dagslys Lystilhøve Figur 13: Fordeling på lystilhøva, 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) 3.2.9 Skadde og drepne I siste 10-årsperiode, 2000-2009, har det i Lindås kommune skjedd 253 ulykker med personskade. I desse ulykkene er 402 personar skadde eller drepne. Dette gjev om lag 1,6 skadde eller drepne pr ulykke. 10 personar er drepne, og 46 hardt skadde. Tabellen under syner kor mange personar som er skadde eller drepne kvart år. Tal på skadde og drepne 50 40 30 20 10 0 47 44 47 38 40 43 46 39 31 27 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 År Figur 14: Skadde og drepne i siste 10-årsperiode (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Tala er svært varierte, og det er ikkje mogleg å sjå ein trend. 2006 var eit svært positivt år, men 2007 og 2008 viser at dette var tilfeldig. I 2006 var også talet på skadde og drepne pr ulykke svært låg, (jfr. fig 6). I 2009 har det vore ein positiv nedgong. 3.2.10 Skadde og drepne dei fem siste åra I perioden 2005-2009 er heile 202 personar vortne skada eller drepne i trafikken i Lindås kommune. Det er ein auke på 2 % sidan førre 5-årsperiode. 6 vart drepne og 5 svært alvorleg skada i denne perioden. Tabellen under syner korleis dei skadde fordeler seg på alvorsgrad.

Lindås kommune Side 20 (43) 100 % 80 % 80 % 80 % 60 % 40 % Lindås 20 % 0 % 3 % 2 % 2 % 1 % 11 % 9 % Hordaland Drepen Svært alvorleg skada Alvorleg skada Lettare skada Alvorsgrad Figur 15: Alvorsgrad, 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) I Lindås kommune er 16 % av dei skadde enten alvorleg skadd, svært alvorleg skadd eller drepen. Dette er høgare enn elles i fylket der tilsvarande tal er 12 %. Dette kan t.d. skuldast høg fart. 3.2.11 Aldersfordeling Tabellen under syner kva for aldersgrupper dei skadde og drepne tilhøyrer (2005 2009). 18 % 16 % 14 % 12 % 10 % 8 % 6 % 4 % 2 % 0 % Lindås Hordaland 0 5 6 9 10 14 15 17 18 20 21 24 25 34 35 44 45 54 55 59 60 64 65 69 70 74 75 79 80+ ukjent Alder Figur 16: Aldersfordeling, 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Diagrammet viser at den klart største ulykkesgruppa er aldersgruppene 15-17 år, 18-20 år og 21-24 år. Desse gruppene inneheld få årsklassar i motsetjing til dei andre gruppene. Aldersgruppa 25-34 har flest ulykker, men i denne gruppa er det 10 årsklassar med, mot 3 og 4 i aldersgruppene nemnt over. Det kan vera interessant å sjå nærare på desse aldersgruppene. Aukar ulykkene etter fylte 18år, då ein har mogleiken til å ta førarkort? Slik fordeler ulykkene seg pr aldersklasse frå 15-20 år:

Lindås kommune Side 21 (43) 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 27 % 29 % 24 % 20 % 22 % 21 % 13 % 15 % 13 % 15 % 7 % 5 % 15 16 17 18 19 20 Alder Lindås Hordaland Figur 17: Aldersfordeling 15 20 år, 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Ein ser at for Hordaland er aldersgruppa 18 år den klart største. For Lindås kommune er aldersgruppa 16 år den største. Frå 17 til 18 år aukar talet på ulukker kraftig, før det vert redusert i årsklassane 19 åg 20 år. Personar i alderen 15-24 er mest ulykkesutsette, og det er difor mykje å vinna ved å setja inn tiltak retta mot unge trafikantar. 3.2.12 Fordeling på trafikkantgrupper Tabellen under syner kva for trafikantgrupper dei skadde og drepne tilhøyrer. 60 % 50 % 52 % 50 % Prosent 40 % 30 % 20 % 28 % 28 % 10 % 0 % 3 % 3 % 5 % 5 % 4 % 5 % 3 % 3 % 3 % 4 % 0 % 1 % 1 % Lindås Hordaland Trafikantgruppe Figur 18: Fordeling på trafikantgrupper, 2005-2009 (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Det er bilførarane og passasjerar som dominerer med 52 % og 28 % av dei skadde og drepne. Tabellen syner at fotgjengarar, syklistar og mopedistar ligg lågare i forhold til fylket elles. Dette treng ikkje nødvendigvis bety at det er tryggare å ferdast for desse trafikantgruppene. Det kan skuldast at det er færre som går og syklar enn elles i fylket.

Lindås kommune Side 22 (43) 3.2.13 Skadeindeksar Forholdet mellom talet på trafikkskadde og innbyggjarar innafor eit geografisk avgrensa område kan ofte gje ein peikepinn på kor stort trafikkulykkesproblem ein har i området. Tabellen under syner korleis ulike indeksar varierer i Hordaland eksklusiv Bergen og i Lindås kommune. Indeksane som vert presentert i tabellen er mellom anna bilførarindeks og passasjerindeks. Bilførarindeks vil seie talet på skadde bilførarar pr. år i forhold til folketalet. Tilsvarande resonnement gjelder også for dei andre indeksane. Personskadeindeks er summen av alle indeksane og vil seia talet på skadde og drepne trafikantar i forhold til folketalet pr. år. INDEKS pr 10 000 innbyggjar Hordaland eksklusiv Bergen Lindås kommune Bilførar 12,22 15,50 Passasjer 6,77 8,42 Lett MC 0,63 0,89 Anna MC 1,29 1,62 Moped 1,20 1,18 Syklist 0,83 0,89 Fotgjengar 1,04 1,03 Akar 0,03 0,00 Anna 0,27 0,30 Personskadeindeks 24,29 29,82 Figur 19: Skadeindeksar (STRAKS-registeret, Statens vegvesen) Skadeindeksane for bilførar, passasjer og motorsykkel for Lindås kommune er vesentleg høgare enn for Hordaland. Ser vi på personskadeindeksen (sum av alle indeksane) fortel dette oss at trafikksikringsproblemet i Lindås er mykje større enn elles i fylket sett i forhold til innbyggjartalet. Dette kan tyda på eit komplekst trafikkbilete, mykje trafikk og stor aktivitet langs vegane. Ved utrekning av indeksane er det nytta eit innbyggjartal på 13 547 for Lindås kommune og 212 847 for Hordaland eksklusiv Bergen. Dette er snittet av folketalet frå 2005 2009. Lindås kommune har mykje gjennomgangstrafikk. Dette vert det ikkje teke omsyn til ved utrekinga av skadeindeksane. Dette kan føra til at indeksane er høgare enn i kommunar utan høg gjennomgangstrafikk. Skadeindeksane gir ikkje eit totalt bilete av situasjonen, men det er heilt klart at Statens vegvesen, Hordaland fylkeskommune og Lindås kommune må gjere noko for å betre situasjonen. Desse instansane må difor med grunnlag i denne planen satsa på tiltak retta mot trafikksikring i åra som kjem. 3.2.14 Oppsummering av ulykkesanalysen Over 40 % av ulykkene er utforkøyringsulykker, både i Lindås kommunen og i Hordaland generelt. Dette er den største ulykkestypen. Lindås kommune kjem dårleg ut på ulykker i mørket, utan veglys. Her er talt 23 % mot berre 12 % i fylket. Både på fylkesnivå og i kommunen er den klart største ulykkesgruppa mellom 18-20 år, saman med gruppene 15-17 år og 21-24 år. Desse aldersgruppene er ofte innblanda i dei alvorlegaste ulykkene, og det er oftast menn.

Lindås kommune Side 23 (43) 3.2.15 Ulykkesutsette strekningar og punkt Statens vegvesen har definert ulykkespunkt og strekningar slik: Ulykkespunkt: Ein strekning på 100 meter eller mindre der det har skjedd minst 4 personskadeulykker i løpet av ein tidsperiode på 5 år. Ulykkesstrekning: Ein strekning på 1000 meter eller mindre der det har skjedd minst 10 personskadeulykker i løpet av ein tidsperiode på 5 år. Det er ingen strekningar eller punkt som kjem innn under desse definisjonane i Lindås kommune dei siste 5 åra. Ein ser likevel nokre tendensar til kvar ulykkene skjer i Lindås kommune. Det er difor valt ut nokre strekningar som ein vurderer nærare. Ev 39 frå Knarvik til Romarheim (mange kryss med dårleg sikt og manglande svingefelt) Fv 57 - heile strekninga frå Isdalstø til Austrheim grense (dei alvorlegaste ulykkene skjer på strekninga mellom Vågseidet og Austrheim grense). Fv 565 Isdalstø-Alversund frå kryssområdet Fv 57/5655 (trafikkmønsteret er no endra i krysset) Fv 57 Vågseidet Austrheim grense Fakta om vegen Denne strekninga, frå Vågseidet til Austrheim grense er til saman 14km lang. Vegen har god standard, og strekninga er dei siste åra utbetra med rekkverk og utslaking av sideterreng. Fartsgrensa er 80km/t utanom eit par strekningar som er skilta ned til 60km/t. Vegen er hovudveg til Mongstad, og har difor mykje trafikk og tungtrafikk. ÅDT var i 2008 3700 køyretøy på denne strekninga. Grunna stor trafikk til og frå basen på Mongstad er andelen store kjøretøy høgare på dennee strekninga enn det som er typisk for slike vegar. Det er ein tunnel på strekninga, Lyngfjelltunne elen på om lag 1000m. Utanom tunnelen er det berre korte delar av vegen som har veglys. Det er to fullkanaliserte T-krysss (Vågseidet og Lindås) på strekninga. Resten av kryssa er ukanaliserte eller berre kanalisert med dråpe i sidevegen. Figur 20: Biletet syner vegstandarden på Fylkesveg 57 (Hopeflaten).

Lindås kommune Side 24 (43) Trafikkulykkene på staden På heile Fv 57 i Lindås kommune har det skjedd til saman 37 ulykker med personskade i perioden 2005-2009. Av desse har 14 skjedd på strekninga Vågseidet Austrheim grense. 8 med lettare skadde, 2 med alvorleg skadde og 4 med drepne. Det har skjedd 6 ulykker med alvorleg skadde, svært alvorleg skadde eller drepne. I desse ulykkene har 14 personar vorte skadde eller drepne. 4 av 6 ulykker er utforkøyring, 1 møteulykke og 1 forbikøyringsulykke. 5 av ulykkene er bilulykker, 1 MC-ulykke. Alle ulykkene har skjedd utanfor vegkryss og på våt, bar veg. 4 av 6 ulykker skjedde i mørket, utan veglys. Ser ein på ulykkene med lettare skadde er dei fleste bilulykker med utforkøyring på bar veg (våt eller tørr). Av dette ser vi at det er utforkøyringar som er hovudproblemet på denne strekninga. Vidare har dei alvorlegaste ulykkene skjedd i mørket. Trass i at strekninga er utbetra med rekkverk og utbetring av sideterreng skjer mange utforkøyringsulykker. Nokre av ulykkene har truleg skjedd før tiltaka vart gjennomført. Moglege ulykkesårsaker Det er ikkje ein einskild ulykkesårsak. Ein kan likevel peika på nokre forhold som kan vere medverkande årsak til ulykkene på denne vegstrekninga. Generelt høgt fartsnivå på heile vegstrekninga. Skiftande vegstandard gjer at krappe svingar kjem overraskande på, særleg i mørket. Moglege tiltak Ein ser at dette er ein strekning der i hovudsak unge menn vert freista til å køyra fort. Dette har lenge vore eit problem. Dette er viktig og utfordrande å få gjort noko med. Fartsnivået må dempast. Politiet må difor prioritera kontrollar på strekninga. Politikontrollar er ikkje nok. Det er jamleg altfor høg fart på strekninga, særleg på Hopeflaten. Ein bør difor innføra automatisk trafikkontroll på heile trekninga, (streknings-atk, eller punkt-atk). Midtrekkverk og midtmarkering Ev 39 Knarvik - Romarheim Fakta om vegen Strekninga på om lag 35km har tidvis dårleg standard. Dette skuldast krappe kurver og mange ukanaliserte kryss. I tillegg kjem ein del avkøyrsler direkte inn på E 39. Strekninga har 12 tunnelar. Fartsgrensa er 80km/t på heile strekninga, utanom nær Knarvik sentrum. Ut av Knarvik sentrum er det i 2008 registrert 12 000 i ÅDT, ved Hjelmåsen er det allereie redusert til 4000 køyretøy. Ved Romarheim er det registert om lag 2000 i ÅDT(2008). Vegen er riksveg og knyter Hordaland saman med Ytre Sogn.

Lindås kommune Side 25 (43) Figur 21: E 39 - Molvikkrysset, mange kryss langs E 39 er ukanaliserte og har dårleg sikt, slik som dette. Trafikkulykkene på staden Det har skjedd 43 ulykker med personskade på E 39 i Lindås kommune frå 2005-2009, 6 av desse har skjedd i sentrum, og alle desse er med lettaree skadde. Totalt på strekninga er det 36 ulykker med lettare skadde, 6 med alvorleg skadde, 1 med svært alvorleg skadde og ingen med drepne. Ser ein på ulykkene med alvorleg skadde eller verre, i alt 7 stk, har ein 4 bilulykker, 2 MC-ulykker og 1 ulykke med fotgjengar. Fordelinga på ulykkestype er slik: 3 møteulykker 2 ulykker ved vestresving framfor køyrande i motsatt retning 1 ulykke med utforkøyring 1 ulykke der fotgjengar gjekk langs eller oppheldt seg i køyrebana 3 ulykker har skjedd utanfor kryss, 2 i kryss og 2 i tunnel. Ser ein på ulykkene med lettare skadde er om lag 14 % MC-ulykker og 80 % bilulykker. Om lag halvparten er utforkøyringar og om lag 30 % møteulykker eller påkøyring bakfrå. Moglege ulykkesårsaker Det er ikkje ei einskild ulykkesårsak. Ein kan likevel peika på forhold som kan vere medverkande årsak til dei høge ulykkestala på denne vegstrekninga. Låg vegstandard med mange standardsprang Ukanaliserte kryss Høgt fartsnivå Dårleg sikt i kryss og langs vegen Moglege tiltak Heile riksvegen treng ein oppgradering i standard. Trafikken er svært høg på delar av strekninga, og mange av kryssa er ukanaliserte. Ein bør difor sjå på heile strekninga under eitt, og vurdera tiltak deretter. Tiltak vert då: Heilskapeleg vurdering av strekninga Utbetring av kryss Sanering av avkøyrsler

Lindås kommune Side 26 (43) Fv 565 Alverflaten Fakta om vegen Denne strekninga er om lag 2 km lang. Vegen har god standardd (2 felt med gul stripe i midten). I 2008 var årsdøgntrafikken på Alvermarka omlag 8500 køyretøy og 64000 køyretøy nærare Alversund. Figur 22: Alverflaten innbyr til høg fart. Det er gjennomført TS-inspeksjon på strekninga i 2008. Delar av strekninga vert oppgradert som følgje av TS- rapporten i 2010. Trafikkulykkene på staden På heile Fv 565 i Lindås kommune har det skjeddd til saman 18 politirapporterte ulykker med personskadar i perioden 2005-2009. Det er 16 ulykker med lettare skadde, 4 med alvorleg skadde og 1 med drepne. Av ulykkene med lettare skadde er 8 av 13 ulykker påkøyring bakfrå. 2 av ulykkene er møteulykker, 2 er utforkøyringar og 1 er ulykke med fotgjengar. I ulykkene med alvorleg skadde eller drepne er 3 ulykker med bil og 2 med MC. Av desse ulykkene har dødsulukka og to av ulykkene med alvorleg skadde skjedd på Alverflaten. Ulykker med påkøyring bakfrå er den dominerande ulykkestypen. Moglege ulykkesårsaker Det er ikkje ein einskild ulykkesårsak. Ein kan likevel peika på forhold som kan vere medverkande årsak til ulykkene på denne vegstrekninga. Høgt fartsnivå Dårlege kryssutformingar Vanskelege lystilhøve Dei mange ulykkene med påkøyring bakfrå kan skuldast at folk køyrer for fort og ikkje rekk å reagera når bilen framfor stoppar.

Lindås kommune Side 27 (43) Moglege tiltak Det er gjennomført TS-inspeksjon på Alverflaten, og mange av desse tiltaka vert gjennomført hausten 2010. Sjølv om standarden på vegen vert betre bør fartsnivået reduserast. Tiltak: Fartsnivået må dempast. Politiet prioriterer kontrollar på strekninga. Vurdere fartsgrensereduksjon Utbetring av kryss kanalisering 3.3 Utryggleik 3.3.1 Innleiing Det er svært mange tilhøve som verkar inn på kjensla av tryggleik, og samstundes er graden av tryggleik subjektiv. Trafikksikringsplanen kan difor ikkje gje eit fullgodt og fullstendig dekkjande bilete av alle vegar / vegpunkt m.v. som publikum opplever som utrygge. Rapporten byggjer først og fremst på dei merknadane som er komne inn. I tillegg er det nytta informasjon som Lindås kommune sjølv har, og opplysningar som er komne fram i arbeidsgruppa gjennom arbeidet med planen. Ut frå dette materialet har ein definert visjon og målsetjingar(kap.4), samt fysiske og trafikantretta tiltak (kap.5). Vi vurderer det slik at trafikksikringsarbeidet er ein vedvarande prosess. Arbeidet bør skje i ein syklus, der følgjande element er med: Kartlegging av utryggleik (situasjon), fastsetja resultatmål, planlegging og prioritering av tiltak, utføring / utbetringar, vurdering (ny situasjon), og rullering kvart 4. år. Styrking av trafikktryggleik føreset vedvarande innsats på mange område, og innsats frå fleire aktørar. Stat og kommune har hovudansvaret for å setja i verk tiltak. Det vil vera behov for fysiske tiltak (strakstiltak og meir omfattande tiltak). Samstundes må ein ikkje gløyma at trafikantretta og førebyggjande arbeid òg er viktige verkemiddel for auka tryggleik i kommunen. 3.3.2 Innsamling av data Tidleg i planprosessen gjekk det ut informasjon om planarbeidet i lokalpressa. Samstundes vart innbyggjarane i kommunen oppmoda til å koma med innspel til planarbeidet. Parallelt vart det sendt ut skriv frå kommunen til ein rekkje bedrifter, lag og foreiningar. 3.3.3 Innkomne bidrag Engasjementet frå lokalbefolkninga har vore stort, og Lindås kommune har fått inn ei rekkje skriv. Dette syner at trafikksikring er noko som innbyggjarane er opptekne av, og at dei ynskjer å bidra. Lindås kommune har systematisert alle innspel som har kome inn. Innspela ligg som vedlegg i denne rapporten. 3.3.4 Analyse og prioritering av innkomne bidrag Lindås kommune har gjennomført ein analyse av dei innkomne bidraga. Mange av innspela går på utryggleik i samband med ferdsel langs veg (skuleveg) i kombinasjon med dårleg sikt, smale vegar, dårleg sikring, manglande veglys eller manglande tilbod til mjuke trafikantar. Arbeidsgruppa har gjennomført synfaringar for å setja seg inn i trafikksituasjonane. Dei fleste innspela går på fysiske tiltak, men det har og kome inn nokre innspel med ynskje om fri skuleskyss. På bakgrunn av bidraga og den kjennskapen kommunen har til kvar skoen trykkjer er det gjort prioriteringar for perioden 2010-2022. Det må presiserast at innspel som er komne inn, men som ikkje er prioritert, ikkje er uaktuelle. Desse innspela vil bli vurdert på nytt i samband med rullering av trafikksikringsplanen. Prioritering av tiltak med bakgrunn av utryggleiksanalysen er vist i handlingsplanen (kap. 5).