Flaumsonekartlegging for Aureelva i Sykkylven kommune i samband med reguleringsplan for Sykkylven skule

Flaumsonekartlegging for Aureelva i Sykkylven kommune i samband med reguleringsplan for Sykkylven skule

Prosjektinformasjon og status Dokumentnr.: Dokumenttittel: 2018-03-041 Flaumsonekartlegging for Aureelva i Sykkylven kommune i samband med reguleringsplan for Sykkylven skule Klassifisering: Versjon: Distribusjon: Intern 2 Oppdragsgjevar Leveransedato: Status: Sider: 14.06.2019 Godkjend rapport 14 Kontraktør: Kontraktørinformasjon: Sunnfjord Geo Center AS Småbakkane 19, 6984 Stongfjorden Organisasjonsnummer: 998 899 834 MVA Kontaktinformasjon: Sunnfjord Geo Center AS Småbakkane 19, 6984 Stongfjorden Tlf.: 577 31 900 Mob.: 982 25 951 E-post: post@sunnfjordgeocenter.no Kundeinformasjon: Nordplan AS v/lesley Robinson Tlf.: 908 40 209 E-post: lr@nordplan.no Fagområde: Dokumenttype: Lokalitet: Hydrologi Flaumsonekartlegging Sykkylven Rapport utarbeidd av: Dato for ferdigstilling: Signatur: Versjon 1: Anders Haaland Versjon 2: Anders Haaland 19.06.2018 14.06.2019 Rapport kvalitetssikra av: Godkjend (dato) Signatur: Versjon 1: Einar Alsaker, Fagleg rådgjevar Versjon 2: Alice Hestad Vie 20.06.2018 14.06.2019 Rapport godkjend av: Godkjend (dato) Signatur: Versjon 1: Even Vie, Dagleg leiar Versjon 2: Even Vie, Dagleg leiar 22.06.2018 14.06.2019 Anders Haaland (sign.) Anders Haaland (sign.) Einar Alsaker (sign.) Alice Hestad Vie (sign.) Even Vie (sign.) Anders Haaland (sign.) 1

SAMANDRAG Sunnfjord Geo Center har utført ei flaumsoneanalyse i samband med reguleringsplanarbeid for nye Sykkylven skule som er planlagt på Bakkeøyane i Sykkylven kommune. Analysen byggjer på NVE si flaumsoneanalyse frå 2007 og oppdaterte vasshøgder ved 19 profil der det er lagt til eit klimapåslag på 20 % på flaumstorleikane. Det er utarbeida flaumsonekart som syner område som vil verte flauma over ved 20- og 200-årsflaum, inkludert klimapåslag. SGC si flaumsoneanalyse viser at området der skulebygga er planlagt ligg utanfor fare for både 20- og 200-årsflaum. Det er imidlertid kartlagt to område der skulen og uteområda er planlagt der terrenget ligg under flaumhøgda, men som ikkje er i direkte kontakt med elva. Det eine av desse lågpunkta ligg der skulebygga er planlagt. Dette arealet er vurdert til å ikkje vere flaumutsett frå elva, men det kan samle seg vatn her under periodar med mykje nedbør. For å forhindre ved å fylle igjen lågpunktet slik at det kjem på same nivå som terrenget rundt. Det andre arealet ligg ved dei planlagde uteareala til skulen og ligg langs ei grøft som vart laga i samband med etablering av ei fylling i området. Sidan grøfta ikkje kan karakteriserast som ein bekk, er det ikkje naudsynt med særskilde tiltak mot flaum eller erosjon langs grøfta dersom ein skal setje opp tiltak i nærleiken av grøfta. 2

INNHALDSLISTE SAMANDRAG... 2 INNLEIING... 4 KAPITTEL 1 BAKGRUNN... 5 1.1. Bakgrunn... 5 1.2. Avgrensing av analyseområdet... 5 1.3. Klimaendringar og havnivå... 6 KAPITTEL 2 METODE OG GRUNNLAG... 8 2.1. GRUNNLAG... 8 2.2. Metode... 8 KAPITTEL 3 FLAUMSONEKART... 9 3.1. Flaumsonekart... 9 3.2. Lågpunkt... 11 3.3. Usikkerheit... 12 KAPITTEL 4 KONKLUSJON... 13 KAPITTEL 5 REFERANSAR... 14 3

INNLEIING Sunnfjord Geo Center AS (SGC) har på oppdrag av Nordplan AS og Sykkylven kommune utført ei flaumsonekartlegging i samband med reguleringsplan for den nye sentrumsskulen som skal ligge ved Bakkøyane i Sykkylven. Det er i samband med denne flaumsonekartlegginga også utarbeida flaumsonekart med same utstrekning som NVE sitt flaumsonekart frå 2007. I byggteknisk forskrift (TEK17) er tryggleikskrav mot flaum definert ut i frå kva type byggverk som skal oppførast. Dess fleire personar som skal opphalde seg i eit område, dess mindre nominelt årleg sannsyn for flaum kan ein tillate. Byggverk klassifisert under tre tryggleiksklassar for flaum; F1, F2 og F3. Lovverket krev at største nominelle årlege sannsyn for flaum ikkje skal vere høgare enn 1/20, 1/200 og 1/1000, respektivt for desse tre klassane (Tabell 1). På bakgrunn av dette går vår flaumfarevurdering i hovudsak ut på å dele undersøkingsområdet inn i faresoner som representerer ulike nominelle årlege sannsyn. Oppdragsgjevar ynskjer flaumsonekart levert i soner for 20- og 200-årsflaum som er dimensjonerande for tryggleiksklasse 1 og 2. Tabell 1: Oversikt over dei tre tryggleiksklassane ved plassering av byggverk i flaumfarleg område. Tryggleiksklasse for skred/flaum Konsekvens Største nominelle årlege sannsyn Døme F1 Liten 1/20 Naust, garasje F2 Middels 1/200 Bustad, skule, barnehage, industribygg F3 Stor 1/1000 Sjukeheim, hotell Byggverk der konsekvensen av ein flaum er særleg stor (til dømes sjukehus og beredskapsinstitusjonar) skal ikkje plasserast i flaumutsette område. Alle konklusjonar i denne leveransen føreset at menneskelege inngrep i området vil kunne endre hydrologiske tilhøva og dermed også flaumfaren. 4

KAPITTEL 1 BAKGRUNN 1.1. Bakgrunn NVE har tidlegare utarbeida flaumsonekart for Aureelva i Sykkylven (rapport 9/2007). Rapporten berekna vasshøgder ved 19 profil. NVE si kartlegging har ikkje teke omsyn til framtidige klimaendringar, og hausten 2017 berekna NVE nye vasshøgder med eit klimapåslag på 20 % for 20- og 200-årsflaum. Kommunen ynskjer at flaumsonekartet i SGC si analyse, skal ha same utstrekning som flaumsonekartet frå 2007, slik at det kan nyttast i andre samanhengar, og ikkje berre for regulering av skuletomta. 1.2. Avgrensing av analyseområdet Området som er kartlagt ligg langs Aureelva som renn gjennom Sykkylven og har sitt utløp i Sykkylvsfjorden (Figur 1). Planområdet ligg ved Bakkeøyane, om lag 750 m aust for Sykkylven sentrum (Figur 2). Figur 1: Analyseområde frå NVE sin rapport (rapport 9/2007). Analyseområdet er markert med raud line. Kartkjelde: Statens kartverk. 5

Figur 2: Planområdet si avgrensing frå varslinga av oppstart av planarbeidet for den planlagde skulen i Sykkylven (markert med stipla line). 1.3. Klimaendringar og havnivå Dei fleste klimamodellane byrjar å gje rimeleg pålitelege data om global vêr- og klimautvikling både i fortid, notid og framtid, men modellane har framleis store uvisser, spesielt på regional og lokal skala. Likevel bør ein ta høgde for dei mange resultata som peikar mot ei global oppvarming, med påfølgjande lokale klimatiske endringar. Hausten 2015 vart den siste Klima i Norge 2100-rapporten publisert av Norsk klimaservicesenter (NKSS). Hovudfunna i denne rapporten er at ein i Noreg må forvente høgare temperaturar, meir nedbør og meir ekstremnedbør. Ei følgje av dette vil vere at ein må ta høgde for at flaumane vert større og kjem hyppigare, og at skredfrekvensen vil auke i Noreg. På bakgrunn av klimamodellane og klimaframskrivingane er klimaendringar på flaum kategorisert i tre inndelingar: inga endring, 20 % auke og 40 % auke. I bestillinga av denne rapporten, er det avklara å nytte eit klimapåslag på 20 %. Aureelva renn ut i Sykkylvsfjorden nedstraums i analyseområdet. Det er difor naudsynt å ta omsyn til framtidige havnivåendringar og stormflo. Det er henta data frå sehavnivå.no (Figur 3), som viser ekstremverdiar for stormflo ved ulike gjentaksintervall og dimensjonerande høgder for dei ulike tryggleiksklassane, inkludert klimapåslag. I følgje denne oversikta er dimensjonerande kotehøgder for dei tre tryggleiksklassane: Tryggleiksklasse 1 (S1): 252 cm over normalnull 2000 6

Tryggleiksklasse 2 (S2): 269 cm over normalnull 2000 Tryggleiksklasse 3 (S3): 280 cm over normalnull 2000 Nivå er henta frå Ålesund, som er næraste målestasjon med denne type målingar. Nivåa er justert med ein faktor på 1.01. Figur 3: Tilrådde vasstandsnivå ved planlegging i Sykkylven. Kjelde: Statens kartverk og Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap. 7

KAPITTEL 2 METODE OG GRUNNLAG 2.1. Grunnlag Fylgjande er nytta som grunnlag for flaumsoneanalysen: Flomsonekart: Delprosjekt Sykkylven - NVE rapport 9/2007 Oppdaterte vasshøgder ved tverrprofil, inkl. klimapåslag på 20 %, utarbeida av NVE hausten 2017 Notat etter synfaring: Vurdering av grøft aust for fylling på Bakkeøyane i Sykkylven, gnr. 14 bnr. 12, utarbeida av Sykkylven kommune hausten 2018 Terrengmodell basert på laserdata med punkttettleik på 2 pr. m 2 og ei oppløysing på 0,5. Det er nytta laserdata frå prosjekta: o NDH-Sykkylven 2pkt. 2016 o Sykkylven Volda 2013 2.2. Metode I flaumsoneanalysen er avanserte GIS-verktøy nytta. Det er utarbeida vassflater ved å interpolere flaumhøgder mellom flaumhøgdene ved tverrprofila og det er utarbeida ein terrengmodell basert på laserdata med ein punktettleik på 2 pr. m 2. Modellen har ei oppløysing på 0,5 m. Utbreiinga av 20- og 200-årsflaum er generert ved analysere høgdeskilnaden mellom terrengmodellen og dei interpolerte vassflatene. Aureelva renn ut i Sykkylvsfjorden nedstraums i analyseområdet, og i dette området er det stormflo og framtidige havnivåendringar som vil vere dimensjonerande vasshøgder for tryggleiksklassane (Sjå Kap. 1.3). I område der stormflo og auka havnivåendring vil vere høgare enn 20- og 200-årsflaum for sine respektive tryggleiksklassar er det utarbeida vassflater med vasshøgder jf. Kap. 1.3. 8

KAPITTEL 3 FLAUMSONEKART 3.1. Flaumsonekart Det er utarbeida flaumsoner for flaumar med gjentakingsintervall på 20 og 200 år, inkludert eit klimapåslag på 20 %, som er forventa endra klima fram mot 2100. Resultata frå flaumsoneanalysen er vist i Figur 4 -Figur 7. I tillegg til denne rapporten omfattar sluttproduktet digitale flaumsoner i shape- og SOSI-format, samt flaumsonekart i PDF-format. Dei digitale flaumsonene er i UTM sone 32. I nærleiken av utløp i sjø kan det vere stormflo og havnivåendringar som er styrande for dimensjonerande vasshøgder. I desse områda er den høgste vasshøgda, stormflo og havnivåendring eller flaumhøgder, vist i flaumsonekartet. Figur 4: Flaumsonekart for 200-årsflaum ved analyseområdet ved Sykkylven. Kartkjelde: Statens kartverk. 9

Figur 5: Flaumsonekart for 20-årsflaum ved analyseområdet i Sykkylven. Kartkjelde: Statens kartverk. Figur 6: Flaumsonekart for 200-årsflaum ved planområdet ved Sykkylven skule. Kartkjelde: Statens kartverk. 10

Figur 7: Flaumsonekart for 20-årsflaum ved planområdet ved Sykkylven skule. Kartkjelde: Statens kartverk. 3.2. Lågpunkt Enkelte stader kan det vere areal som ligg lågare enn dei berekna flaumvasstandane, men som ikkje har direkte samband med elva (Figur 8). Dette kan vere områder som ligg bak flaumvern, vegar, fyllingar, eller som har samband ein kulvert eller grunnvatnet. Slike område er markert med skravur, fordi dei vil ha eit anna sannsyn for overflauming og må handsamast spesielt. Slike områder er spesielt utsett ved intenst lokalt regn, ved flaum i sidebekkar eller ved gjentetting av kulvertar. Område som er markert som lågpunkt har ikkje noko direkte samanheng med vasstanden som er gitt ved sjølve elva, og her kan det stå vatn sjølv om det ikkje er flaum elva, td. ved intens nedbør. I planområdet på Bakkeøyane er det to områder som er skravert som lågpunkt ved ein 200- årsflaum i områda skulen og uteområda er planlangt. Det eine området ligg nord i planområdet, der skulebygget er tenkt plassert. Lågpunktet ligg i eit søkk i terrenget om lag 70 m frå elva, og det er ikkje bekkar i nærleiken eller kulvertar som er kopla til elva. Området er derfor ikkje særleg flaumutsett, men det kan samle seg vatn her i periodar med intens nedbør. Dette kan forhindrast ved å fylle søkket igjen, slik at det kjem på same høgde som terrenget rundt. Det andre området ligg i eit område som vil vere knytt til uteområdet til skulen. I følgje Statens kartverk sine kart er det ein liten bekk der lågpunktet ligg. Vi har imidlertid fått opplyst av kommunen at dette er ei dreneringsgrøft som vart laga i samband med etablering av ei fylling. Sykkylven kommune utførte også ei synfaring som viste at det berre er stilleståande vatn i 11

grøfta, og at den ikkje kan karakteriserast som ein bekk. Flyfoto frå 2003 viser også at det ikkje var noko bekk i området før fyllinga vart etablert (Sykkylven kommune, 2018). På bakgrunn av dette, meiner vi at området der lågpunktet ligg ikkje kan karakteriserast som ein bekk, og at det ikkje er naudsynt med særskilde tiltak mot flaum eller erosjon langs bekken. Figur 8: Prinsippskisse som syner definisjonen av lågpunkt (NVE, 2014). 3.3. Usikkerheit Ved denne type analyser vil det vere usikkerheit knytt til resultata. Nøyaktigheita til flaumsonene er avhengige av usikre moment i hydrologiske data, flaumberekningane og den hydrauliske modelleringa. NVE tilrådde å legge til ein tryggleiksmargin på 30 cm i rapporten frå 2007. I SGC sin rapport ligg det til grunn kartgrunnlag med høgare oppløysing enn i NVE sin rapport frå 2007, men på grunn av dei andre usikkerheitsfaktorane skildra ovanfor, vurderer vi at ein bør oppretthalde ein tryggleiksmargin på 30 cm ved praktisk bruk av vasslinene. 12

KAPITTEL 4 KONKLUSJON Sunnfjord Geo Center har utført ei flaumsoneanalyse i samband med reguleringsplanarbeid for nye Sykkylven skule som er planlagt på Bakkeøyane i Sykkylven kommune. Analysen byggjer på NVE si flaumsoneanalyse frå 2007 og oppdaterte vasshøgder ved 19 profil der det er lagt til eit klimapåslag på 20 % på flaumstorleikane. Det er utarbeida flaumsonekart som syner område som vil verte flauma over ved 20- og 200-årsflaum, inkludert klimapåslag. SGC si flaumsoneanalyse viser at området der skulebygga er planlagt ligg utanfor fare for både 20- og 200-årsflaum. Det er imidlertid kartlagt to område der skulen og uteområda er planlagt der terrenget ligg under flaumhøgda, men som ikkje er i direkte kontakt med elva. Det eine av desse lågpunkta ligg der skulebygga er planlagt. Dette arealet er vurdert til å ikkje vere flaumutsett frå elva, men det kan samle seg vatn her under periodar med mykje nedbør. Dette kan forhindrast ved å fylle igjen lågpunktet slik at det kjem i same nivå som terrenget rundt. Det andre arealet ligg ved dei planlagde uteareala til skulen og ligg langs ei grøft som vart laga i samband med etablering av ei fylling i området. Sidan grøfta ikkje kan karakteriserast som ein bekk, er det ikkje naudsynt med særskilde tiltak mot flaum eller erosjon langs grøfta dersom ein skal setje opp tiltak i nærleiken av grøfta. 13

KAPITTEL 5 REFERANSAR Hanssen-Bauer I., Førland E.J., Haddeland I., Hisdal H., Nesje A., Nilsen J.E.Ø, Sandvend S., Sandø A.B., Sorteberg A., og Ådlandsvik B. 2015: Klima i Norge 2100 Kunnskapsgrunnlag for Klimatilpasning. Norsk Klimaservicesenter 2/2015. Utgitt av Miljødirektoratet Norsk Klimaservicesenter, 2017: Klimaprofil Møre og Romsdal NVE, 2011, revidert 2015: Flaum- og skredfare i arealplanar. NVE-rettleiar 2/2011. NVE, 2007: Flaumsonekart: Delsprosjekt Sykkylven. NVE-rapport 9/2007. NVE, 2017: Oppdaterte vasstandar ved tverrprofila frå NVE-rapport 9/2007. Notat frå Sykkylven kommune: Vurdering av grøft aust for fylling på Bakkeøyane i Sykkylven, gnr. 14 bnr. 12. Internettsider: Kart, satellittbileter og terrengmodell: Statens kartverk Klima: Meteorologisk institutt, Miljøverndepartementet Norsk klimaservicesenter Statens kartverk Føreskrifter: Direktoratet for byggkvalitet http://høydedata.no http://www.met.no http://www.yr.no http://www.regjeringen.no/nn/dep/md http://klimaservicesenter.no http://www.kartverket.no/sehavniva http://www.lovdata.no 14

Vurdering av grøft aust for fylling på Bakkeøyane i Sykkylven, gnr.14 bnr.12 Kommentar: I 2004 gav kommunen tillatelse til ei utfylling av reine overskotsmasse på gnr.14 bnr.12 på Bakkeøyane. I saksutgreiinga står det: «På austsida skal fyllinga avsluttast med ein kanal som skal leie drensvatn og overflatevatn frå terrenget ovanfor utanom fyllinga og direkte til Aureelva.» Grøfta er konstruert for å samle vatn som ville gått der fyllinga ligg og føre det til Aureelva. Det er difor ikkje ein del av eit bekkesystem/vassdrag. Som ein ser av flyfoto frå 2003 så er det i dette området ikkje synlege bekker. Det var ei synfaringa på skuletomta 21.09.2018. Dette var midt i ei periode med mykje nedbør i Sykkylven og det var stor vassførig i Aureelva. I bunnen av grøfta var det stillestående vatn utan ein synleg vasstraum nedover grøfta mot Aureelva. Det var heller ikkje synleg tilsig av vatn frå nordsida av gardsvegen der grøfta startar. Dette observasjonen indikerer at denne grøfta i dag ikkje har eit stort tilsig av vatn frå områda rundt og vil ikkje vere utsatt for flaum slik ein bekk kan vere. På bakgrunn av dette meina kommunen at vil vere strengt og feil å legge omsynsoner til denne grøfta som om den var ein bekk/elv. Slik dei førebelse planane er for skuletomta vil det ikkje bli lagt bygningar på sørsida av gardsvegen på gnr.14 bnr.12. Arild Sunde Rinnan Arealplanleggar, Sykkylven kommune Sykkylven kommune Rådhuset 6230 Sykkylven Tlf: 70 24 65 00 Fax: 70 24 65 01 postmottak@sykkylven.kommune.no www.sykkylven.kommune.no Bankgiro: 4045 07 01442 Bankgiro skatt: 7855 05 15287 Org.nr: NO 964980 365 MVA

2003 2007 2013 Sykkylven kommune Rådhuset 6230 Sykkylven Tlf: 70 24 65 00 Fax: 70 24 65 01 postmottak@sykkylven.kommune.no www.sykkylven.kommune.no Bankgiro: 4045 07 01442 Bankgiro skatt: 7855 05 15287 Org.nr: NO 964980 365 MVA