Infrastruktur for elbilar i Hordaland



Like dokumenter
«El 39» og erfaringar frå Hordaland

Elbil Noko for meg? På Hellesøy, i Hordaland og på Vestlandet? Laurdagskafeen på Hellesøy,

Elbilar og ladestasjonar

INFRASTRUKTUR FOR ELBILAR

INFRASTRUKTUR FOR ELBILAR

Guri Bugge Tlf: Saksnr Utval Møtedato Miljøutvalet

Vurderer dere elbil? Grønn Bil kan hjelpe ta kontakt! Elbil - status. Ole Henrik Hannisdahl, Prosjektleder

ladbare biler i 2020? Realisme eller fantasi?

Når stikkontakten erstatter bensinstasjonen

Temamøte om elbiler og infrastruktur 19. oktober 2012

Elektrifisering, Ladestasjoner m.m.

Smarte biler + smarte nett = sant?

Bilparken og klima situasjon og trender Arendalsuka 2017

SENTRUMSOMRÅDE I HORDALAND

Ladbare biler: Noe for offentlige innkjøp?

Terminus Hall, Bergen Fylkesutvalsalen, Fylkeshuset Saknr.: 32/12-37/12. Kl.: Stad:

Bedrifter i Hardanger

Trafikksikringsarbeid i Hordaland fylkeskommune

Produksjon av oppdrettsfisk i Hordaland og Sogn og Fjordane

1 a)endringar av investeringsbudsjettet

Attraktivitet og stadinnovasjon i Hordaland

Elbillading Klimapartner Agder 16. november 2018 Jan Tore Gjøby emobility Norway as

3,13 3,17. Utslepp = aktivitet x utsleppsfaktor. Mobile utslepp: Arealbruk og transport. Innhald. Klimaplan for Hordaland

Alt du trenger å vite om -

Saksbehandlar: Ida - Beate Mølmesdal, Fylkesrådmannen Sak nr.: 16 /

Elbil, Telemark. Innspill til strategi for etablering av lade infrastruktur i Telemark

Fjell kommune si personaloppfølging

Varehandelstatistikk til bruk i utvikling av senterstruktur- og kjøpesenterpolitikk i Hordaland AUD-rapport nr

2. Fylkesrådet bevilger (inntil) kr til kjøp av elbil fra fylkesrådets disposisjonspost.

Virkestatistikk fra SKOG-DATA AS

Skulebruksplan Hordaland fylkeskommune Hordaland fylkeskommune prognosar Vedlegg 4

Fylkestinget skal handsama forslaget til NTP på møte juni på Stord.

FORDELING AV INVESTERINGSMIDLAR

SMARTE ladepunkt. 31.mai 2012, Eliaden Hans Håvard Kvisle, prosjektleder NOBIL

2015/ Høyring - "Utredning om forbindelser mellom Østlandet og Vestlandet"

Pressemelding HORDALAND FYLKESKOMMUNE. Fylkesrådmannen Informasjonstenesta 5020 Bergen Telefon Telefaks. Bergen 15. okt. 2008

Markedsleder på ladestasjoner i Norge ! Kilde: Elbilforeningen LADESTASJONER FOR ELBIL 2015

HØYRINGSUTTALE - STATENS VEGVESEN SITT FRAMLEGG TIL STATSBUDSJETTET 2012

VIDARE FYLKESKOMMUNALT ENGASJEMENT I ARBEIDSMARKNADSBEDRIFTENE

RAPPORT ETTER ØVING LYNELD TORSDAG 20. DESEMBER 2012

Grønn Bil: Status for ladbare biler I Norge

Grønn Kontakt. Status markedsutvikling elbiler i Norge November 2013

Uttalelse - høring - nasjonal strategi for utbygging av infrastruktur for ladbare biler

Fylkesmannen i Hordaland

Region vest Vegavdeling Hordaland Plan- og forvaltningsseksjon Bergen Ulykkesbarometer for Hordaland 2013

VG3 Elektriker NEK Lading av elektriske biler

Vaksdal Venstre. «Venstre er det grøne og liberale alternativet i Vaksdal» Tommy Svendsson Ordførarkandidat for Venstre

PROSJEKT TURISTTAVLER HORDALAND

Elektrifisering av transport: Norske erfaringer Gabriel Wergeland Krog

Markedsleder på ladestasjoner i Norge ! Kilde: Elbilforeningen LADESTASJONER FOR ELBIL 2014

BERGEN VOSS LOFTHUS LOFTHUS VOSS BERGEN

NÆRINGSRETTA MIDLAR TIL REGIONAL UTVIKLING, - GODKJENNING AV PLAN FOR BRUK AV KOMPENSASJONSMIDLANE 2011

til beste for folk, samfunn og livsgrunnlag Nye strukturar og vegen vidare

Fylkesdelplan for ny hamn i Bergensområdet.

Innfartsparkering Kollektivtransportforum årskonferanse 2015

Fordeling av spelemidlar til Den kulturelle skolesekken for skuleåret

Kulturrekneskap for Hordaland 2008 April 2009

Kor mange blir vi i Hordaland? Fylkesordførar Tom-Christer Nilsen

Bilåret 2018 ett skritt nærmere 2025-målet. Oslo,

Bilbransjens tilpasning og framtidsbilde. Erik Andresen Bilimportørenes Landsforening

ANALYSE HORDALAND 2013

Utbygging av ladeinfrastruktur for ladbare kjøretøy - tilskuddskriterier normalladere

Program for kollektivterminalar

Kl 09:00: Gudrun Einbu frå Skyss presenterer deira ynskje om innspel til justeringar i busstilbodet.

Samspel mellom syklistar og bilistar.

Miljøvenlege byar. Politisk rådgjevar Erik Lahnstein. Innlegg på Bykonferansen Framtidens byer, Oslo

Virkestatistikk fra SKOG-DATA AS

Høyringsbrev: Oppstart av planarbeid og utlegging av planprogram for kommunedelplan for trafikksikring

RAPPORT SPØRJEUNDERSØKING FERJESAMBANDET KVINNHERAD STORD. Undersøkinga er gjennomført i juni-august

Riksveg 52 Hemsedalsfjellet. Den nordlege hovudvegen aust - vest

Tilskot til lavterskel fysisk aktivitet for barn og ungdom

Skredfare i byggesak

NHOs NæringsNM: Er Hordaland best på næringsutvikling? NHO-Hordaland årskonferanse 18.april 2013

Elbil i Norge er konge

Møteinnkalling Formannskapet

RAMMEAVTALE Hordaland Fylkeskommune og Fjord Norge AS

Samla oversikt over talet på innbyggjarar og befolkningsutvikling i kommunane i Helse Fonnaområdet:

Grønn Bil: ladbare biler i 2020

Vinterdrift utfordringar på fylkesvegnettet. v/samferdselssjef Anne Iren Fagerbakke

Bilåret OFV Frokostmøte 3. januar 2018

Ny vekst i Hardanger? Jostein Ryssevik dagleg leiar, ideas2evidence

MØTEBOK. Saksbehandlar: Ingrid Karin Kaalaas Arkiv: 255 Arkivsaksnr.: 10/311

Dagens status for elbiler i Norge og hvordan ser framtiden ut?

Hordaland idrettskrets skal skape engasjement og være et kompetansesenter for all idrett i Hordaland.

Elektrifisering av transport i Hordaland Heilskapleg plan og innsats. Søknad til kåringa Årets lokale klimatiltak 2015

REKRUTERINGSARBEIDET I HALLINGDAL Felles utgangspunkt, kva er problemstillingane

Omklassifisering av vegnettet som følgje av Bremangersambandet II

Virkestatistikk fra SKOG-DATA AS

HORDALANDD. Utarbeidd av

Mål Prosess Funn Vegen vidare

Bevaringsprogram for utvalgte arkeologiske kulturminne (BARK) - Prioritering av søknader til Riksantikvaren 2016

VOSSAPAKKO UTVIDING AV BOMPENGESØKNAD RV 13 JOBERGTUNNELEN

«Never petrol car again!» Antallet respondenter: 1 853

1

Virkestatistikk fra SKOG-DATA AS

KRAVSPESIFIKASJON FRÅ OPPDRAGSGIVAREN

Virkestatistikk fra SKOG-DATA AS

Det andre jeg skal si noe om

Kvam herad. Sakspapir SAKSGANG Styre, utval, komite m.m. Møtedato Saksnr Sakshands. Kvam heradsstyre

Virkestatistikk fra SKOG-DATA AS

Transkript:

Infrastruktur for elbilar i Hordaland Klimarådet 8.6.2012 Per Svae, Klima og naturressursseksjonen

Nokre elbilfakta Status 2012: Fins elbilar som er jamgode med fossilbilar på pris, kvalitet og tryggleik. Om lag 6 000 elbilar i Noreg, 4000 av dei kjøpt siste 3 år. Fordelar og ulempar: Fordel: Drivstoffkostnad kr 1 kr per mil (7 10 kr for fossilbil). Fordel: Gratis parkering, bomring, bru/tunnel og riksvegferje. Fordel: Elbilar nyttar 80 % av energi til framdrift (20 % for fossilbilar). Ulempe: Kortare rekkevidd og lengre energipåfyllingstid. Resultat av dette: Noreg: 1% av folkemengda i Europa og 13 % av elbilsalet i 2011. Dobling av elbilar i Hordaland i 2011 til omlag 500 elbilar. Nytt klimaforlik: Avgiftsfritak for elbilar til 2017 eller 50 000 elbilar.

Elbilar frå vanlege bilprodusentar I sal: Mitsubishi Citroën Peugeot Nissan Fiat Ford Div. elbilmerke Kjem: Renault VW Audi BMW Smart IVECO klimabiler.no

Alle elbilar Merke Ladefart Teknisk standard Mitsubishi, Citroën, Peugeot og Nissan Renault Lading av elbilar Personbilar Energibruk: Om lag 2 kwh per mil Lagringskapasitet og rekkevidd - Mitsubishi i-miev, Citroen Zero og Peugeot Ion: 16 kwt, 70 130 km - Nissan Leaf: 24 kwh, 90 175 km - Tesla model S: 42 kwh, 180 260 km Ladestandardar Mitsubishi, Citroën, Peugeot og Nissan Tyske og amerikanske merke Normallading med 2kW i 6 8 timar Semihurtig lading med 20 kw i vel 1 time Semihurtig lading med 20 kw i vel 1 time Hurtiglading med 50 kw i opp til 1/2 time Hurtiglading med 63 kw i opp til 1/2 time AC vanleg stikkontakt, 10A sikring DC CHAdeMO, 32A sikring AC 400/230V TN-nett, 32A sikring DC CHAdeMO 400V, 100A sikring DC Combo Coupler 400V, 63A sikring og trefase strøm

Hordaland: 70 ladepunkt for normallading Radøy Sund Matre Dale Voss Norheimsund Gol 2010: BKK i samarbeid med Hordaland fylkeskommune, andre kommunar og kjøpesentre: Bømlo Rjukan Ladepunkt for 2,3 mill. fullfinansiert av Transnova. Av dette 1,3 mill. ved vg. skular. Sveio Bø i Telemark Alle elbilar Normallading med 2kW i 6 8 timar AC vanleg stikkontakt, 10A sikring

Saknar normallading her: Radøy Sund Bømlo Matre Dale (Voss) (Norheimsund) Jondal Eikelandsosen Husnes Skånevik Vinje Ulvik Granvin Odda Austre Voss Eidfjord Indre Hardanger Ullensvang Indre Sunnhordland Gol Rjukan Sveio Etne Bø i Telemark Alle elbilar Normallading med 2kW i 6 8 timar AC vanleg stikkontakt, 10A sikring

Hordaland 2012: 8 hurtigladepunkt 6 offentlege under bygging 2 private i drift Knarvik Dale Fyllingsdalen Oppedal ferjekai Åsane Fjøsanger Voss Halhjem ferjekai Leirvik Aksdal Mitsubishi, Citroën, Peugeot og Nissan Geilo Gol Hurtiglading med 50 kw i opp til 1/2 time Flå DC CHAdeMO 400V, 100A sikring 2011-2012: Hordaland fylkeskommune i samarbeid med nettselskap, kommunar og grunneigarar: 6 ladepunkt for 3,2 mill. - 1 mill. frå Transnova - 0,8 mill. frå fylkeskommunen E39 frå Stavanger til Førde - Leirvik -Halhjem - Fjøsanger (Bergen) - Knarvik E16 frå Bergen til Voss -Dale -Voss + Medverka til ladepunkt i Aksdal og Oppedal. Note: All hurtiglading i Noreg vert bygd med CHAdeMO standarden

6 fleire hurtigladepunkt er naudsynte Førde Knarvik Øygarden Straume Sund Leirvik Oppedal Sogndal Matre Aksdal Aurland Voss Geilo Eidfjord Norheimsund Odda Etne Haukeli Gol Flå FUV-sak 120/12 Regionsentra: Norheimsund Odda Straume Stamvegnett: Matre Eidfjord Etne Løyving 2012: kr 370 000. Kostnad: Omlag 3 mill. Mitsubishi, Citroën, Peugeot og Nissan Hurtigladingmed 50 kw i opp til 1/2 time DC CHAdeMO400V, 100A sikring

Andre regionale tiltak for elbilar FUV-sak 120/12 Minst 20% av parkeringsplassane skal ha ladepunkt, kor ein andel må reserverast for ladbare motorvogner. Dette gjeld: - Fylkeskommunale anlegg - Som oppmoding til kommunar og stat. - Kommunale parkeringsnormar bør stille same krav. Det bør vere hurtiglading ved kollektivterminalar, innfartsparkeringsanlegg, Bergen Lufthavn Flesland, større jernbanestasjonar, ferjekaiar og hamner samt krav ved utbygging/utviding av kjøpesentra. Andre Kollektivfelt og sambruksfelt gir betre framkomst for elbilar. Framleis gratis straum ved offentlege ladepunkt

Andre strukturtiltak for elbilar Vedtak FUV-sak 120/12 24. mai 2012 1. Satsing på hurtigladestasjonar for elbilar er eit viktig tiltak for å nå målet i Klimaplan for Hordaland om 20 % elbilar innan 2020. 2. Hordaland fylkeskommune sin bilpark skal så langt det er praktisk mogleg skiftast ut til ladbare bilar. 3. Ved utforming av kollektivterminalar og innfartsparkeringsanlegg skal det i samarbeid med aktuelle kraftselskap leggjast til rette for hurtiglading. 4. Alle regionsentra i fylket og det overordna vegnettet må ha allment tilgjengelege hurtigladepunkt. Hordaland fylkeskommune vil i samarbeid med kraftselskap, Transnova og andre fullføre den grunnleggjande infrastrukturen for elbilar i Hordaland. Det vil seie hurtiglading i resterande regionsentra og i passe avstand langs vegane E39, E16, E134, Rv7, Rv555, Rv13 og Fv551. 5. Fylkesutvalet løyver i 2012 kr. 370.000. til utbygging av hurtigladestasjonar i Odda, Norheimsund, Straume, Eidfjord, Etne og Matre. 6. Trong for midlar til å fullføre satsinga i 2013 vil ein kome attende til i budsjetthandsaminga for 2013. 7. Fylkesutvalet ber Avinor om å etablere hurtigladestasjon på Bergen Lufthavn Flesland. 8. Fylkesutvalet ber Jernbaneverket, Statens Vegvesen og Bergen og Omland Havnevesen om å etablere hurtigladepunkt på større stasjonar, ferjekaiar og hamner i fylket. 9. Fylkesutvalet oppmodar om at fylkeskommunen tilrettelegg for lading på eigne anlegg og oppmodar kommunane og staten til å gjera det same. Minst 20% av plassane skal ha ladepunkt, kor ein andel må reserverast for ladbare motorvogner. 10. Fylkesutvalet oppmodar kommunane i Hordaland om å leggje til rette for hurtiglading for å bidra til å oppfylle transportmåla i klimaplanen. Gjennom dei kommunale parkeringsnormane bør ein mellom anna stille krav til kjøpesenter om etablering av hurtigladepunkt og minst 20% av parkeringsplassane bør ha vanlege ladepunkt. Ein andel må reserverast for ladbare motorvogner (t.d el- og hybrid). 11. Det er behov for ein offensiv, langsiktig og føreseieleg statleg politikk som kan gje trygge rammer for andre aktørar si satsing på elbilar og tilhøyrande infrastruktur. Transnova må sikrast tilstrekkelege midlar, og statlege tilskott til hurtiglading må aukast monaleg. 12. Fylkesutvalet ber Transnova om å satse på ein radusstrategi for hurtiglading rundt dei største byane i Noreg, for å gjera byane og sine omland gjensidig meir tilgjengeleg med el-bil 13. Fylkesutvalet ber omm at det vert gjort ei løpande vurdering av ulike teknologiske løysingar for lading/hurtiglading og kompatiblitet. 14. Fylkesutvalet ynskjer ei årleg evaluering av infrastrukturen for el-bilar i Hordaland.