GLU 1 7 og GLU 5 10 Studieåret

Transkript

1 Plan for praksis HVL GLU 1 7 og GLU 5 10 Studieåret Studieprogramplanane for GLU 1-7 og 5-10 viser målsettinga for praksisopplæringa og vidare omfang og modell for organisering av praksis i utdanninga. Emneplanane for praksis viser læringsutbytteformuleringane som er grunnlaget for å vurdera studenten i praksisopplæringa og progresjonskravet i praksis. Plan for praksis gjev utfyllande informasjon om følgjande tema: Aktørar og ansvarsforhold i praksisopplæringa Samarbeid mellom høgskulen og praksisskulane Vurdering av praksis Aktørar og ansvarsforhold i praksisopplæringa Skuleeigar sitt ansvarsområde - inngå overordna avtale med høgskulen om praksisopplæring i praksisskulane - vera aktiv samarbeidspart for høgskulen i samband med utlysing og utveljing av praksisskular - sjå til at praksisskulane driv utviklingsarbeid som er relevant for studentane si utdanning - leggja til rette for og søkja samarbeid med høgskulen om forskings - og utviklingsarbeid - sjå til at alle praksislærarane ved skulane har rettleiarkompetanse Rektor (ved praksisskulen) sitt ansvarsområde - ha hovudansvaret for praksisopplæringa på skulen - sjå til at praksisopplæringa er i samsvar med studieprogramplanar, praksisplan og emneplanar for praksis. - sjå til at studenten får praksis i studiefaga og at praksisopplæringa er trinnretta, rettleia, vurdert og variert - sjå til at studentane får forsvarlege arbeidstilhøve på skulen, og at dei blir inkluderte i skulen sitt læringsmiljø og personale - leggja til rette for eit godt samarbeid mellom praksislærarar, studentar og faglærarar - leggja til rette for at praksislærarane utan formell rettleiarkompetanse kan gjennomføra rettleiingskurs på minimum 15 studiepoeng - leggja til rette for kompetanseheving som styrker innhald i praksis saman med høgskulen - informera om skulen og skulen sine forventningar til studentane - sjå til at læringssituasjonen til studentane blir ivaretatt dersom praksislærar er fråverande i ein kortare periode 1

2 - syta for kvalifisert vikar for praksislærar ved lengre fråvær - bidra til vurdering av studenten sin praksis i tilfelle der det er fare for at studenten ikkje får greidd praksis eller der profesjonsrettleiar (eventuelt faglærar) og praksislærar ber om slik hjelp - vurdera om skulen bør senda tvilsmelding om skikkaheit - delta i aktuelle samarbeidsfora mellom høgskulen og skule - leggja til rette for at praksisopplæringa blir evaluert av studentane - søkja samarbeid med høgskulen om forsking og utviklingsarbeid Praksislærar / Hovudrettleiar Når fleire praksislærarar deler ansvaret for ei studentgruppe, er ein av dei hovudrettleiar. I teksten nedanfor skil vi ikkje mellom praksislærar og hovudrettleiar, men dersom det er oppnemnt ein hovudrettleiar, har denne personen hovudansvaret når det gjeld punkta nedanfor. Praksislærar / hovudrettleiar sitt ansvarsområde - gje studentane praksisopplæring i samsvar med studieprogramplanar, praksisplan og emneplanar for praksis - koordinera praksisopplæringa slik at kvar student får rettleiing i førebuingsarbeid, undervisning og etterarbeid - sikra at all praksisopplæring er rettleia, vurdert og variert - gje undervegsvurdering i samarbeid med profesjonsrettleiar (og eventuelt faglærar) - ha hovudansvaret for vurdering av studenten sin praksis i samarbeid med profesjonsrettleiar (eventuelt faglærar) og eventuelt rektor ved praksisskulen, og grunngje vurderinga. (Sjå Sluttvurdering nedanfor.) - vurdera om det bør sendast tvilsmelding om skikkaheit - modellera ulike aspekt ved undervisningsarbeidet og leggja opp til refleksjonssamtaler saman med studentane - vera ein del av høgskulen sitt team for praksis og ta del i aktuelle møte og samarbeidsforum for høgskulen sine praksislærarar - vera ein del av høgskulen sin kompetanse innan fagdidaktikk, metodikk og pedagogikk og eventuelt ta del i undervisning av studentane - ha gjennomgått vidareutdanning i praksisrettleiing på minimum 15 studiepoeng eller forplikta seg til å starta slik opplæring. - syta for at studenten normalt deltek i minst 15 klokketimar undervisning og 10 timar rettleiing pr veke. I tillegg kjem anna lærararbeid på ca. 8 timar og førebuingsarbeid. - integrera studentane sine studieerfaringar i praksisopplæringa - straks ta kontakt med rektor og profesjonsrettleiar (PR), dersom det er fare for at studenten ikkje får greidd praksis. (Dersom PR ikkje er tilgjengeleg, går ein via praksisadministrasjonen.) Det er praksislærar og profesjonsrettleiar som orienterer studenten. Praksislærar (eventuelt hovudrettleiar) fyller ut og sender til praksisadministrasjonen skjemaet «Melding om fare for ikkje greidd praksis». 2

3 Profesjonsrettleiar (PR) Profesjonsrettleiar (PR) i første studieår skal normalt ha undervisning med studentane i haustsemesteret og ha ei funksjonstid på minst eitt studieår for å ivareta ein stabil kontakt med både studentar og praksisskular. Dette betyr at PR normalt ikkje har undervisning med studentane i vårsemesteret, men han/ho vil møta studentane på profesjonsdagar, praksisførebuing/ oppsummering, utdanningssamtalar mm. Profesjonsrettleiar sitt ansvarsområde - gjennomføra to utdanningssamtalar med kvar student pr studieår - vera fagleg hovudkontakt for praksisskulane (for den aktuelle klassen) - koordinera faglærarane si praksisoppfølging av studentane - bidra til vurdering av studenten sin praksis i samarbeid med praksislærar (og eventuelt faglærar) og i samarbeid med rektor dersom det er tvil om studenten har greidd praksis - vurdera om det bør sendast tvilsmelding om skikkaheit - delta i praksisopplæring på campus - organisera og delta saman med faglærarane i praksisførebuing og oppsummering - delta på aktuelle møte og samarbeidsforum i samband med praksisopplæringa - saman med praksislærar orientera studenten dersom det er fare for at studenten ikkje får greidd praksis. Faglærar sitt ansvarsområde - integrer studentane sine praksiserfaringar i undervisninga - synleggjera fagdidaktiske problemstillingar, utvikling av grunnleggjande ferdigheiter i faga, vurderingsmåtar og korleis sikra tilpassa opplæring. - for GLU 1-7: Synleggjera korleis begynnaropplæringa kan gjerast i faget - sette i gang prosess for å planlegge og evaluere felles undervisningsøkt (studentgruppe, praksislærar og faglærar) når dette er aktuelt - delta på aktuelle møte og samarbeidsforum i samband med praksisopplæringa - observera og rettleia studentar i praksis - samarbeida med profesjonsrettleiar i oppfølginga av studentane i praksis (inkludert vurdering når det blir etterspurt) - gje praksislærar informasjon om studentane sitt studium Praksisadministrasjonen/ Praksiskoordinator sitt ansvarsområde - vera administrativ hovudkontakt for praksisskulane - utvikla gode rutinar for studentoppfølging og skikkavurdering - kvalitetssikra systemet for praksisvurderingane og vera tilgjengeleg for profesjonsrettleiar og praksislærar i vanskelege saker - informera praksisskulane om praksisbehovet (omfang og fagområder) før kvart studieår og informera om endeleg plassering av studentane så tidleg som mogleg - utarbeida eit oversyn over praksisperiodane og møteplan før kvart studieår - informera studentane om teieplikta og syta for at dei har underteikna den før dei skal ut i praksis 3

4 - sikra at studentar ikkje går ut i praksis utan godkjend politiattest Programansvarleg/ studieleiar sitt ansvarsområde - i samarbeid med praksisadministrasjonen syta for at praksisskulane er kjende med gjeldande planar for grunnskulelærarutdanninga generelt og praksisopplæringa spesielt, inkludert rutinar for studentoppfølging og skikkavurdering - kvalitetssikring og vidareutvikling av praksisopplæringa i samarbeid med profesjonsrettleiarar, faglærarar og praksisskulane - tilby opplæring og kvalifisering i praksisrettleiing i samarbeid med skuleeigar - syta for at høgskulen har praksisavtalar med skuleeigarar og skular Studenten sitt ansvarsområde - ha kunnskap om innhaldet i studieprogramplan, praksisplan og emneplanar for praksis og aktuelle fag - ta kontakt med praksisskulen før praksisperioden - delta aktivt i planlegging, gjennomføring og vurdering av undervisningsopplegg, inkludert vurdering av eigen praksis - delta aktivt i rettleiingssamtalar og samarbeid i studentgruppa - delta på aktuelle møte og bidra til evaluering av praksisperioden - gjennomføra arbeidskrav i faga knytt til praksis - følgja arbeidsdagen og arbeidsoppgåvene til praksislærar, inkludert deltaking i teamarbeid, ulike møte og skule-heim-samarbeid Samarbeid mellom høgskulen og praksisskulane Informasjons- og planleggingsmøte på ulike nivå Praksisskulane må få god informasjon om høgskulen sine behov og forventningar når det gjeld praksisopplæringa. Skuleleiinga og praksislærarane kan ha ulikt informasjonsbehov både når det gjeld praktisk informasjon og fagleg innhald i praksisperioden, og høgskulen bør difor invitera til ulike typar møte. Profesjonsrettleiar (nedanfor) vil ha eit særleg ansvar for informasjonsflyten mellom praksisskulen og høgskulen. Profesjonsretteleiar (PR) PR vil vera hovudkontakt for det faglege samarbeidet mellom praksisskulane og høgskulen. Dette betyr mellom anna å koordinera praksisoppfølginga i faglærarteamet, organisera praksisførebuing og praksisoppsummering og bidra i vurderinga av studenten si praksisopplæring. (Sjå også andre oppgåver til PR ovanfor.) Samarbeid om praksisopplæring på campus Praksisopplæringa vil i hovudsak bli gjennomført på praksisskulane i oppsette praksisperiodar. Samtidig tek høgskulen sikte på ei utprøving av alternative former for praksisopplæring, og nokre av desse tiltaka vil vera ein del av avtalen med praksisskulane. Dette gjeld i første omgang to tiltak: 4

5 - Felles (studentar, faglærarar og praksislærarar) utviking og drøfting av «case» på campus - Felles (studentgruppe, faglærar og praksislærar) planlegging og evaluering av ei undervisningsøkt. Faglærar har ansvar for å sette i gang prosessen. Andre former for praksisopplæring på campus kan vera opne invitasjonar, dersom praksislærarar ynskjer å delta. Dette kan til dømes vera - Elevar blir invitert til «stasjonsundervisning» på høgskulen (planlagt av studentgruppe og faglærar) - Elevar og praksislærar blir invitert til å delta i undervisning som studentar, praksislærarar og faglærarar får høve til å observera og drøfta (f.eks ved hjelp av strøyming). Faglege konferansar og seminar (med og utan studentar) Høgskulen ynskjer å vera ein arena for fagleg diskusjon og kompetanseutvikling. Ulike faglege arrangement vil kunna inkludera både studentar, eigne tilsette og praksisskulane. Eit eksempel på dette kan vera at praksisskulane blir invitert til «profesjonsdagen» der forskingsprosjekt og aktuell debatt kan vera på dagsorden. Det vil vera viktig å ha ein god dialog med praksisskulane for å finna ei høveleg form og høveleg omfang på slike felles arrangement. Vurdering av praksis Praksisstudiet i grunnskulelærarutdanningane blir regulert av Forskrift om studium og eksamen ved HVL Sluttvurdering Etter gjennomført praksis blir studenten vurdert etter karakterskalaen greidd/ikkje greidd. Det er normalt praksislærar og profesjonsrettleiar som i samarbeid fastset karakteren. Praksislærar har ansvar for å involvera profesjonsrettleiar og rektor /skuleleiinga i vurderinga dersom det er tvil om studenten har greidd praksis. Rektor innkallar då til eit vurderingsmøte. Profesjonsrettleiar deltek og har ansvar for å konferera med andre faglærarar. Praksislærar deltek, og ein eventuell hovudrettleiar har ansvar for å hente inn vurderingar frå andre praksislærarar. Faglærar og eventuelt andre praksislærarar tek del dersom dei har informasjon som kan påverka vurderinga av studenten. Dersom vurderingsmøte ikkje er samde om vurderinga av studenten, avgjer rektor saka. Etter avslutta praksisperiode gjev praksislærar studenten ei skriftleg sluttvurdering. Praksislærar informerer studenten om karakteren i ein individuell vurderingssamtale nest siste dag i praksis. Vurderingsskjemaa blir signert av dei som har vore med i vurderingsarbeidet, normalt praksislærar og profesjonsrettleiar og eventuelt med tillegg av rektor/faglærar/andre praksislærarar. Studenten signerer for å visa at han/ho er kjend med vurderinga. Studenten får ein kopi. Praksislærar sender skjemaa til høgskulen så snart praksisperioden er avslutta. Studenten skal levera kopi av vurderinga til neste praksislærar. Vurderingsskjemaet er kun til intern bruk i studiet. Det gjeld eigne praktiske rutinar for studentar som får vurderinga digitalt. 5

6 Undervegsvurdering Når praksisperioden går over haust- og vårsemesteret, får studenten ei skriftleg undervegsvurdering av praksislærar etter haustsemesteret. Dersom studenten ikkje gjennomfører praksis i vårsemesteret, sender praksislærar undervegsvurderinga til høgskulen. Dei gjennomførte praksisdagane kan telja med vidare, avhengig av årsak til at praksis ikkje vert fullført i vårsemesteret. (Sjå under om gyldig og ikkje gyldig fråvær.) Ikkje møtt / avbrot i planlagt praksisopplæring Dersom studenten ikkje møter i praksis eller avbryt før praksisperioden er ferdig, må praksislærar informera praksisadministrasjonen og senda inn vurderingsskjemaet så snart som mogeleg. Rutinar ved fråvær: Praksisopplæringa er obligatorisk, og alt fråvær må rettast opp slik at alle studentar fyller kravet om 110 dagar praksis. Dette gjeld uansett årsak til fråværet. Studenten skal ta igjen fråværet snarast mogleg. Fråvær skal meldast så snart som mogleg til praksisskulen. Ved sjukdom inntil tre samanhengande dagar leverer studenten eigenmelding til leiinga ved praksisskulen. Eigenmelding kan berre nyttast ein gong i haustsemesteret og ein gong i vårsemesteret. Ved meir enn tre dagar sjukefråvær skal studenten senda sjukmelding til høgskulen (praksisadministrasjonen) innan tre arbeidsdagar. Praksislærar kan godkjenna fråvær for enkelttimar. Ved behov for fråvær ut over dette, må studenten senda søknad til praksisadministrasjonen. Søknaden skal sendast seinast 3 veker før praksisperioden startar. Ved akutte situasjonar kan fråvær bli godkjent på kortare varsel. Student og praksislærar finn saman tidspunkt for gjennomføring av utsett praksis. Studenten har ansvar for at dette blir gjort. Sluttvurdering og siste rettleiingssamtale blir gjennomført i samband med utsett praksis. Høgskulen legg ikkje til rette for utsett praksis ved ugyldig fråvær. Ugyldig fråvær er fråvær som ikkje er dokumentert med eigenmelding, legeattest eller godkjend permisjon. Ferie er ikkje godkjend fråværsgrunn.ugyldig fråvær fører til at praksisperioden blir registrert som avbroten. Avbroten praksis får same konsekvens som ikkje greidd praksis. Fare for ikkje greidd praksis Dersom ein student står i fare for å få karakteren ikkje greidd, må praksislærar (eventuelt hovudrettleiar) straks kontakta rektor og profesjonsrettleiar (eventuelt via praksisadministrasjonen om PR ikkje er tilgjengeleg). Studenten skal få skriftleg melding om fare for ikkje greidd praksis så raskt som mogleg, og det er praksislærar og profesjonsrettleiar som orienterer studenten. Praksislærar (eventuelt hovudrettleiar) fyller ut og sender til praksisadministrasjonen skjemaet «Melding om fare for ikkje greidd praksis». Melding kan bli gitt gjennom heile praksisperioden. 6

7 Ikkje greidd praksis Dersom ein student får karakteren ikkje greidd i praksis, skal studenten få skriftleg grunngjeving for karakteren. Studenten kan gjennomføra ny praksis påfølgjande studieår. Ny praksis blir normalt gjennomført med ny praksislærar på ein annan praksisskule. Studenten må ha greidd praksis på eit årstrinn før han/ho kan halda fram med studiet på neste årstrinn. Det kan gjerast unntak frå denne regelen dersom studenten på grunn av gyldig fråvær manglar noko praksis, og det er praktisk mogleg å fullføra praksis seinare i studieåret eller i byrjinga av påfølgjande studieår. Klagererett I Lov om universitet og høyskoler står det i 5.3-5: «Bedømmelse av muntlig prestasjon og vurdering av praksisstudiet eller lignende som etter sin art ikke lar seg etterprøve, kan ikke påklages». Studenten kan difor ikkje klaga på sjølve vurderinga/karakterfastsettinga i praksisstudiet. Dersom studenten meiner det er gjort formelle feil i samband med praksis, kan han/ho klaga, jf. Lov om universitet og høyskoler 5.2. Klagen må leverast skriftleg innan tre (3) veker etter at studenten er eller burde vera kjend med forholda som er grunnlag for klagen. Skikkavurdering Lærarutdanningsinstitusjonen har ansvar for å vurdera om lærarstudentane er skikka for læraryrket. Dette er ei heilskapleg vurdering av studenten sine faglege, pedagogiske og personlege eigenskapar og vil bli gjort gjennom heile studiet. Dersom det er tvil om ein student er skikka, skal det gjerast ei særskild skikkavurdering. (jf. Forskrift om skikkethetsvurdering 2).Når det er tvil om ein student er skikka til læraryrket, skal dette meldast til institusjonsansvarleg i nærregionen til HVL. Praksislærarar, rektorar og studentar kan levera tvilsmelding i tillegg til fagleg leiing, faglærarar og administrativt personale ved høgskulen. For meir informasjon, sjå skikkavurdering HVL Tillegg Denne planen har noko utfyllande informasjon som gjeld for dei tre campusane: Bergen Sogndal Stord Vestlandet, GLU-prosjektet 7