GULEN KOMMUNE ÅRSMELDING 2008

Transkript

1 Kong Olav V-statuen på Skjerjehamn. Foto: Vilde Kleppe Braanaas GULEN KOMMUNE ÅRSMELDING Godkjent av kommunestyre i K.sak 29/09, datert

2 POLITISK ORGANISERING Kommunestyre Senterpartiet Øyvind Lid Helga Irene Ellingsen Kristin Margrete Byrknes May Lisbeth Wergeland Ingvar Arvid Breidvik Kjartan Oppedal Arbeidarpartiet Anne-Marit Brekken Oppedal Arve Jørgen Osland Mona Solbjørg Molland (til ) Jan Helge Kristensen (frå ) Kristeleg Folkeparti Trude Brosvik Aage Olav Sandal Erene Oddrun Wilberg Kirsti Hjellum Kjell Oddvar Stendal Venstre Laila Solbjørg Nyhammer Dagfinn Midtun Rune Østerbø Formannskap Høgre Ivar Eide Arve Harald Mjømen Astrid Uthaug Stein-Inge Larsen Ordførar Trude Brosvik (Krf) Varaordførar Anne-Marit B. Oppedal (Ap) Trude Brosvik, Krf Anne-Marit B. Oppedal, Ap Øyvind Lid, Sp Ivar Eide, H Dagfinn Midtun, V Hovudutval Plan og utvikling Omsorg Oppvekst May Lisbeth Wergeland, Sp (leiar) Arve Mjømen, H (leiar) Ingvar Breidvik, Sp (leiar) Erene Oddrun Wilberg, Krf Helga Irene Ellingsen, Sp Astrid Uthaug, H (nestleiar) (nestleiar) (nestleiar) Odd Harald Eide, Ap Aage Olav Sandal, Krf Kristin M. Byrknes, Sp Stein-Inge Larsen, H Arve Jørgen Osland, Ap Kjell Oddvar Stendal, Krf Rune Østerbø, V Laila S. Nyhammer, V Vivian Våge, V ADMINISTRATIV ORGANISERING SENTRALADMINISTRASJONEN Rådmann Rådgj. oppvekst, Rådgj. omsorg, Rådgj. utviking, IT-/øk.konsulent, Fagutviklingssjukepleiar, Kulturkonsulent, Bibliotek Skatt- og rekneskapsavdeling Løns- og personalavdeling Ekspedisjonsavdeling BREKKE BARNEHAGE OG SKULE DALSØYRA BARNEHAGE inkl. Eidsbotn avdeling SONE BREKKE GULEN SJUKEHEIM PLAN, LANDBRUK OG TEKNISK BYRKNES BARNEHAGE OG SKULE EIVINDVIK BARNEHAGE inkl. Haveland avdeling SONE BYRKNES PU-TENESTA DRIFT OG VEDLIKEHALD DALSØYRA SKULE OPPVEKST inkl. PPT, musikkskule SONE DALSØYRA HELSE lege/helsesyster/jordmor fysio-/ergoterapeut psykiatrisk sj.pl/aktivitør EIVINDVIK SKULE SONE EIVINDVIK SOSIAL OG BARNEVERN TENESTE- EININGAR 2

3 RÅDMANNEN SINE KOMMENTARAR burde vore eit år for konsolidering. Etter to store ulukker i 2007, MS Server og Vest Tank AS, kunne det vore godt med eit gjennomsnittleg arbeidsår. Slik blei det ikkje. Arbeidet i forlenginga av eksplosjonen i Sløvåg har teke mykje meir tid og fokus frå administrasjonen enn planlagd. Tid som skulle vore nytta til leiing og forvaltningsoppgåver i kommune. I samband med ulukka i Sløvåg og arbeidet med budsjett og økonomiplanen, har administrasjonen arrangert sju folkemøte i. Ca ¼ av innbyggjarane i kommunen har delteke på eitt eller fleire av desse møta. Engasjementet for kommunen er stort og godt! var året med mykje fint besøk i. Statsråd Erik Solheim vitja kommunen i samband med ulukka i Sløvåg. Statsråd Heidi Grande Røys, saman med justisministeren frå Island, Bjørn Bjarnason vitja kommunen i samband med Nordatlantisk Tingstad nettverkskonferanse. Fylkesordførar Nils R. Sandal var også med på konferansen. Stortinget sin kulturkomitè vitja kommunen/tingstaden. Økonomisk har vore eit utfordrande år. Administrasjonen sitt fokus har gjennom heile året vore å redusere kostnadane, spesielt knytta til drift av omsorgssektoren, som har eit driftsnivå noko høgare enn gjennomsnittet i vår kommunegruppe. Dette har vore ein dobbel utfordring med ein liten administrasjon, som nyttar monaleg mindre til administrasjon, enn kommunar vi kan samanlikne oss med som samstundes skal gjennomføre og avdekke nye tiltak som skal føre til innsparingar og sikre kvalitet på tenestene til innbyggjarane i. Gjennom dei siste åra har innbyggjartalet gått mykje ned. Dette gjeld alle aldersgrupper, unntatt dei eldre som lever lengre og blir fleire. Dette gjer at administrasjonen har måtta føreslå utgiftsreduserande tiltak som har vore lite populære blant innbyggjarane. Dette gjeld i første rekke framlegg om samanslåing av ungdomsskulane i, og å flytte barnehagane i Eivindvik og på Byrknes inn i skulen. Saman med prosjekt knytt til val av ordning for middag ved omsorgsbustadane og reduksjon av nattevakttenestene, har dette kravd mykje tid. Som ei direkte følgje av redusert innbyggjartal, får kommunen vesentleg mindre i årlege tilskot frå staten. Dersom utviklinga held fram, vil det vere ei spesielt vanskeleg oppgåve å handtere desse utfordringane i åra som kjem. Fleire framlegg til innsparing er avviste, nokre er utsette, og mange nye må komme uansett er det mykje godt arbeid for dei tilsette å ta fatt på i åra som kjem. Dette løyser vi! Avslutningsvis vil eg berømme tilsette i kommunen, som trass i alle utfordringar, har stått på til beste for arbeidsfellesskapet og innbyggjarane våre. Den gode innsatsen er mellom anna dokumentert ved gode resultat på samanlikningar gjort mellom skulane i landet, merksemd våre medarbeidarar har motteke for godt arbeide innanfor omsorgssektoren, og innføringa av eigedomsskatt som er gjort av eigne tilsette, til ein særdeles låg kostnad. Likeså vil eg takke for den mottakinga eg har fått som nytilsett rådmann (frå mars 08). Slikt gleder! Martin W. Kulild Rådmann 3

4 ØKONOMISK STATUS Økonomiske hovudtrekk frå drifta dei siste fem åra Hovudtal frå driftsrekneskapen Rekneskap Rekneskap Rekneskap Rekneskap Rekneskap Auke (alle tal i kr) 2007(justert*) Driftsinntekter Inntekts- og formueskatt ,39 % Eigedomsskatt ,24 % Rammeoverføringar og statstilskot ,21 % Driftsinntekter og refusjonar ,51 % Driftsinntekter (eks. interne overføringar) ,99 % Driftsutgifter Lønsutgifter ,82 % Kjøp av varer og tenester ,42 % Overføringar, avskriving og fordelte utgifter ,96 % Driftsutgifter (eks. interne overføringar) ,97 % Brutto driftsresultat Finansinntekter Renteinntekter og utbyte ,21 % Mottatte avdrag på utlån ,29 % Sum rente- og avdragsinntekter ,70 % Finansutgifter Renteutgifter ,94 % Avdrag på lån ,33 % Utlån ,92 % Sum rente- og avdragsutgifter ,16 % Resultat finanspostar ,12 % +Motpost avskrivingar ,38 % Netto driftsresultat Korrigeringsfaktorar Korrigert netto driftsresultat Rekneskapsmessig resultat * I rekneskapen for 2007 er opprydding etter Server-utsleppet (prosjekt nr 843), med både inntekter og utgifter på kr , trekt ut. Eit tilskot til private barnehagar (kr 1,7 mill.) er ført frå hovudposten Driftsinntekter og refusjonar til Rammeoverføringar og statstilskot. Justeringane gjev meir samanliknbare tal. Utviklingstrekk i driftsrekneskapen Netto driftsresultat er eit mykje nytta måltal for korleis kommuneøkonomien utviklar seg. Ein sunn kommuneøkonomi inneber eit netto driftsresultat på minst 3% av brutto driftsinntekter (svarar enkelt sagt til eit resultat rundt 0 i privat sektor). På grunn av eit visst innslag av store eingongsinntekter i økonomien til kommune dei siste åra er det naudsynt å korrigere for desse for å finne fram til utviklinga i den underliggjande drifta. I åra gjeld korrigeringane ekstra skjønstilskot på grunn av utfordrande kommuneøkonomi, i gjeld desse LRA-inntekter. Netto driftsresultat for kommune etter desse korrigeringane utgjorde i -0,8% av driftsinntektene (mot -0,4% på landsbasis eks. Oslo). Målsettinga i opphavleg budsjett var eit 0-resultat. Driftsinntekter Skatt og rammeoverføringar vart om lag som rekna med i, og samla sett kr 5,9 mill. høgare enn i Eigedomsskatten auka med om lag kr 0,9 mill. etter auke av satsen på verk og bruk frå 6 til 7 promille. Driftsinntekter og refusjonar vart om lag uendra frå 2007, i hovudsak på grunn av særskilt høge inntekter i 2007 (til breibandsutbygging, kr 3,6 mill.). I ligg inntekter frå LRA-deponi inne (kr 3,9 mill.). Samla sett gjekk driftsinntektene opp med omlag 4,0% frå 2007 til, om Serveraksjonen vert halde utafor. I høve til revidert budsjett svikta inntektssida med om lag 1% (kr 1,7 mill.), fordi LRA-inntekter vart om lag kr 5,1 mill. lågare enn budsjettert, samstundes som andre inntekter vart kr 3,4 mill. høgare enn budsjettert. 4

5 Driftsutgifter Utanom Server-aksjonen steig Lønsutgifter for med om lag 6,8% (kr 7,7 mill.), Kjøp av varer og tenester vart redusert med 6,4% (kr 2,4 mill. - i hovudsak på grunn av breibandsutbygging i 2007 som kosta kr 3,8 mill.), Overføringar, avskriving og fordelte utgifter vart redusert med heile 17% (kr 2,0 mill. kr 1,0 mill. skuldast breibandsutbygging). Svingingane på sist nemnde post kan vere ganske store på grunn av ulikt nivå på øyremerkte satsingar med statleg finansiering, t.d. barnehage, spelemidlar osb. Gjennomsnittleg utgiftsutvikling i kommunal sektor var omlag 6% frå 2007 til. Samla sett gjekk driftsutgiftene i kommune opp med 2% frå 2007 til utanom Serveraksjonen. I høve til revidert budsjett vart utgiftene om lag 3,2% høgare (kr 5,1 mill.). Ein viktig årsak til overskridinga er kr 3 mill. høgare vekst i lønsutgiftene enn budsjettert, men også kjøp av varer og tenester og overføringar ligg høgare enn budsjetterte summar. Finanspostane Høgare rentenivå resulterte i ein reduksjon i finansresultatet på 25,1% (kr 0,4 mill.). Brutto- og netto driftsresultat Brutto driftsresultat Netto driftsresultat Korrigert netto driftsresultat Rekneskapsmessig resultat Mill. kr Brutto- og netto driftsresultat Brutto driftsresultat (kr 0,9 mill.) seier noko om overskotet etter avskrivingar, men før renter og andre finanspostar er teke med. I netto driftsresultat (kr 2,5 mill.) er finanspostane med, men avskrivingane er nulla ut. I staden er avdraga inkludert. Dei siste fem åra har avskrivingane vore høgare enn netto finanspostar, som gjev høgare netto driftsresultat enn brutto driftsresultat. Korrigert netto driftsresultat (KND) Korrigert netto driftsresultat (den stipla lina i tabellen) viser korleis dei vanlege utgiftene er i høve til dei vanlege inntektene, dvs. når pensjonspremieavvik og ekstraordinære midlar frå t.d. BKK (1999), Staten ( ) og LRA-avgift () ikkje er rekna med. Dette er den viktigaste indikatoren i høve til god langtidsplanlegging. Etter ei jamn negativ utvikling frå 1997 til 2002, betra KND seg gradvis til kr 9,8 mill. i Det høge resultatet i 2006 skuldast i stor grad høg skattevekst på landsbasis og eit høgt positivt pensjonspremieavvik. Frå 2007 har utviklinga i KND vore negativ, m.a. på grunn av auka statlege krav som kommunen har fylgd opp og meir satsing på 5

6 utviklingstiltak. Dei auka utgiftene har i stor grad vore finansiert av høgare eigedomsskatt og frå LRA-midlar, fordi skatt og rammeoverføringar har svikta som fylgje av folketalsnedgong. Vedtekne innsparingstiltak innafor Omsorg har vorte sett i verk etter kvart som tilhøva har tillete det, og dette har gitt noko rom for omprioritering. Utviklinga i KND dei siste åra er eit klart signal om at driftsnivået i kommune er for høgt i høve til dei vanlege inntektene. Denne ubalansen vil forsterke seg framover om det ikkje vert vedteke tiltak som gjev vesentlege årlege innsparingar (t.d. strukturtiltak) eller vesentleg høgare årlege inntekter (t.d. auka eigedomsskatt). Rekneskapsmessig resultat Rekneskapsmessig resultat er det som står att av netto driftsresultat etter fondsavsettingar og andre årsoppgjersdisposisjonar. Driftsrekneskapen for syner eit rekneskapsmessig resultat på kr , som fylgje av at avsettingar til bundne fond er høgare enn nivået på netto driftsresultat. Driftsavvik fordelt på tenesteeiningar Driftsavvik fordelt på tenesteeiningar Revidert budsjett Avvik Tenesteeining Rekneskap i kr Avvik i % Rekneskap 2007 Rekneskap Sentraladministrasjonen , /250 Oppvekst , Brekke barnehage og skule , Byrknes barnehage og skule , Dalsøyra skule , Eivindvik skule , Dalsøyra/Eidsbotn barnehage , Eivindvik/Haveland barnehage , Helse , Sosial og barnevern , sjukeheim , Byrknes sone , Dalsøyra sone , Eivindvik sone , Brekke sone , PU-tenesta , Plan, teknisk og landbruk , Drift og vedlikehald , Sum driftsutgifter , Minusteikn framfor tal i kolonna Avvik i kr tyder at det er snakk om ei overskriding av budsjettet. Samla overforbruk vart 4,65% av ramma. Tolv av atten tenesteeiningar hadde overforbruk i høve til budsjett, og avvika var til dels store. Fire av 3xx-einingane har hatt overskriding kvart år frå Samla sett hadde 3xx-tenestene, som sto for 52,3% av totalutgiftene til kommunen i, eit overforbruk på kr 4,5 mill, eller 7,8% av budsjettramma. Frå 2006 til har utgiftene auka frå kr 53,5 mill. til kr 62,8 mill., dvs. eit årleg gjennomsnitt på 8,7%. Særskild høg lønsauke og utfordringar knytt til å skaffe nok arbeidskraft kan forklare ein del av den store utgiftsauken, i tillegg har det teke mykje tid å få tilpassa strukturen i samsvar med omsorgsplanen, som vart revidert i meldingsåret. Utgiftsauken har vore lågast i sonene Byrknes og Brekke, der innsparingstiltak er oppstarta. Avviket på ansvar 100 skuldast noko høgare utgifter til eigedomstaksering enn føresett. Hovudårsaka til avvik på 274 var utviding av tilbodet til to avdelingar i Eivindvik barnehage og frå tre til fire dagar i Haveland barnehage på grunn av mange born. Samstundes vart statstilskotet lågare enn budsjettert. Avvika på 310 og 374 skuldast i stor grad at øyremerkte tilskot i samband med ressurskrevjande brukarar i liten grad samsvarte med utgiftene til desse i meldingsåret. Mindre gebyrinntekter enn føresett forklarer avviket på 6

7 ansvar 400, medan underbudsjettert avskrivingsutgift og meirforbruk til vegvedlikehald er hovudårsakene til avviket på 620. Investeringsrekneskapen Dei samla investeringane i anleggsmidlar var på om lag kr 11,3 mill. i, medrekna ein transaksjon på kr 3,3 mill. knytt til overføring av aksjeverdiar frå og Masfjorden Utbyggingsselskap AS til og Masfjorden Utvikling AS. Investeringane vart finansiert slik: lån kr 5,7 mill., inntekter frå sal av aksjane i gamle GMU kr 3,3 mill., tilskot til trafikktryggingstiltak og Gulatinget kr 0,4 mill. mottekne avdrag på husbanklån kr 0,5 mill., refusjonar knytt til vassforsyning Sollibotn kr 1,1 mill., overføring frå drifta (Gulatinget) kr 0,05 mill. og ubunde investeringsfond kr 2,3 mill. Større investeringsprosjekt i var: Investeringar i skulebygga, særskilt Byrknes skule (kr 1,4 mill.), Vassforsyning Sollibotn (kr 1,2 mill.) og Eidsbotn (kr 0,3 mill.), Bustadfeltet Øvre Stølen III (kr 1,4 mill.), IKT (kr 1,2 mill) og Skuleveg Dalsøyra (kr 0,4 mill.). Andre prosjekt som vart arbeidd med i Gåta bustadfelt Nyanlegg, Tusenårsstaden Gulatinget Bustadfeltet Hovden II Oppgradering, kommunale vegar Utbetring vegkryss, Ortneset Sprinklaranlegg Brekke bu- og omsorgssenter Balansen Balansen er sterkt påverka av vurderinga av storleiken på kommunen sine framtidige pensjonspliktar. I 2007 auka desse med kr 25,6 mill., medan dei utrekna pensjonsmidlane (kommunen sine sparepengar i KLP) berre auka med kr 19,3 mill. Dette var grunnen til at eigenkapitalen vart redusert, sjølv om verdien av anleggsmidlane elles steig meir enn lånegjelda. Økonomiske nøkkeltal Tabellen under viser den finansielle utviklinga i dei siste åra, samanlikna med andre kommunar. Økonomiske nøkkeltal frå samanlikna med andre kommunar (førebelse tal frå KOSTRA) Gruppe Sogn og Landet (alle tal i kr) 05* Fjordane Langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter 126,6 142,4 135,2 122,8 159,0 173,1 191,5 165,5 Arbeidskapital i prosent av brutto driftsinntekter 5 8,7 13,9 10,1 10,5 32,2 17,8 21,2 Frie inntekter i kroner pr innbyggjar Netto lånegjeld i kroner pr innbyggjar *Gruppe 05 er kommunar som kan samanliknast med, dvs. kommunar med få innbyggjarar, stort areal og over gjennomsnittleg nivå på frie inntekter pr. innbyggjar. I Langsiktig gjeld inngår både vanleg renteberande gjeld og framtidige pensjonsforpliktingar til tilsette i kommunen. Pensjonsforpliktingane har auka frå kr 116,3 mill. i 2004 til kr 197,1 mill. i. Kommunen styrer ikkje nivået på desse. Renteberande gjeld har utvikla seg frå kr 66,3 mill. i 2004 til kr 67,2 mill. i. Arbeidskapitalen (omløpsmidlar minus kortsiktig gjeld) fortel om likviditeten, dvs. om kommunen har pengar til å betale rekningane sine til rett tid. Kommunen har grei likviditet. Kommunar med høge frie inntekter pr innbyggjar vert ofte sett på som rike kommunar. For ein del av desse, t.d. kraftkommunar og nokre kommunar rundt større byar, er nok dette rett. Men kommune har og relativt høge frie inntekter. Dette er ikkje eit uttrykk for stor rikdom, men heng saman med høge statlege overføringar. har mange eldre (som er ei ressurskrevjande gruppe for kommunane), har lågt folketal, er stor i areal og er mellom dei ti mest grisgrendte kommunane i heile Noreg, målt utifrå dei tre spreiddbygdkriteria i inntektssystemet. Desse faktorane gjer at det kostar meir å gje eit likeverdig tilbod i enn i dei aller fleste andre kommunar. Dette vert kompensert for i inntektssystemet i form av høgare overføringar pr. innbyggjar. Slik får kommune høge frie inntekter, utan å ha mykje midlar til fri disposisjon. Netto lånegjeld: Den renteberande gjelda pr innbyggjar har vore ganske stabil dei siste åra, men auka noko i. 7

8 KOSTRA-samanlikningar Dei siste åra har kommunane levert data til ein felles database som SSB administrerer. KOmmune-STat-RApportering har vore i bruk i kommune frå Systemet, som ligg på heimesidene til Statistisk Sentralbyrå, gjev eit godt grunnlag for å samanlikne kommunar når det gjeld ressursbruk. Framleis er ikkje kvalitetssikringa god nok, og KOSTRA-tala må difor tolkast med varsemd. Viktige KOSTRA-funn om meldingsåret for kommune sin del: Innbyggjartalet går framleis nedover, særskilt i dei yngste aldersgruppene, men no og i den eldste. kommune nyttar høvesvis mykje ressursar innafor pleie/omsorg og skule, og framleis lite på administrasjon/styring, sosialteneste og kultur, i høve til gruppe 05. Innbyggjarar i kommune pr Til saman år år år år år og over Folkemengd fordelt på aldersgrupper, % Gruppe 05* Sogn og Fjordane Landet Andel 0-5 år 7,6 7,1 7,0 6,6 6,5 5,9 6,2 7,3 7,5 Andel 6-15 år 15,0 15,6 15,1 14,8 14,1 13,9 13,3 13,9 12,9 Andel år 60,4 60,3 60,9 61,6 61,8 62,8 62,9 63,8 66,9 Andel år 9,8 9,8 9,8 9,7 10,2 10,3 10,7 9,2 8,3 Andel 80 år og over 7,1 7,1 7,3 7,3 7,4 7,1 6,9 5,7 4,6 Kommunale prioriteringar i samanlikna med andre kommunar (alle tal i kr) Gruppe 05 Sogn og Fjordane Landet Netto driftsutgifter pr innbyggjar 1-5 år, barnehagar Netto driftsutg. pr innb år, grunnskuleopplæring Utgifter til skoleskyss, per innbygger 6-15 år Netto driftsutg. pr innbyggjar, kommunehelsetenesta Netto driftsutg. til diagnose, behandling og rehabilitering pr. innb Netto driftsutg. pr. innb, pleie og omsorg Netto driftsutg. pr innb. 67 år og over, pleie og omsorg Netto driftsutg. pr. innb. 80 år og over, pleie og omsorg Andel innb. under 67 år som får heimetenester 1,2 1,0 0,7 1,3 1,5 2,2 1,7 1,7 - Andel innb år som får heimetenester 13,3 11,3 9,0 7,1 7,6 9,9 8,9 8,0 - Andel innb. over 80 år som får heimetenester 35,6 38,7 38,3 39,6 35,0 - Andel som får minst to kjernetenester Andel innb år som bur på institusjon 2,1 2,1 2,7 2,0 1,7 - Andel innb. 80 år og over som bur på institusjon 13,2 16,0 18,6 14,8 14,1 Netto driftsutgifter pr innb år, sosialtenesta Netto driftsutg. pr innb år, barneverntenesta Netto driftsutg. pr innb., adm., styring og fellesutgifter Netto driftsutgifter for ymse tenester, målt i % av totale Gruppe 05 Sogn og Landet netto driftsutgifter Fj. Administrasjon og styring (inkl. eigedomstaksering) 8,9 8,2 8,2 8,4 11,0 16,3 12,6 10,6 Barnehage 1,3 1,8 2,2 1,6 1,8 2,6 2,5 3,0 Grunnskoleopplæring 30,2 30,9 30,4 28,4 29,0 27,7 31,1 29,4 Kommunehelseteneste 6,1 5,4 5,2 4,2 4,0 5,0 4,6 4,3 Pleie og omsorg 43,7 43,2 47,0 46,6 50,0 37,6 37,6 34,4 Sosialteneste 1,2 1,3 1,3 1,3 1,0 2,3 3,1 5,3 Barnevern 1,6 1,9 2,3 1,7 2,1 1,9 2,3 3,5 Vatn, avløp, renovasjon/avfall -0,1-0,5-0,2-0,2-0,4-0,1-0,6-0,8 Fysisk planlegging/kulturminne/natur/nærmiljø 1 0,6 1,0-0,2 1,2 1,2 1,2 1,4 Kultur 0,7 0,4 0,7 1,1 0,9 3,3 3,8 4,4 Kyrkje 1,3 1,5 1,6 1,6 1,4 1,8 1,7 1,4 Samferdsle 1,8 2,2 2,5 2,9 2,4 2,6 3,1 1,7 Bustad -0,7-0,8-0,8-0,7-0,3-0,3-0,4-0,1 Næring 1,1 0,6 0,3 1,2-3,3-0,1-1,9-0,5 Brann og ulukkesvern 1,3 1,3 1,4 2,1 1,6 1,5 1,6 1,6 Ymse (t.d. premieavvik) 0,6 2,0-3,1 0-2,4-3,3-2,3 0,4 8

9 Stillingsheimlar kommune - Årsmelding PERSONALSTATUS Utvikling i bemanninga Juni 2003 Nov Nov Godkjente stillingsheimlar, årsverk 230,42* 219,72 210,28 204,25 213,3 217,31 224,32 *Om lag 6 av dei innsparte årsverka sidan juni 2003 skriv seg frå tenesteutsetting til "Eivindvik grøn omsorg". Tala syner ei kraftig nedbemanning fram til 2005, og ei justering opp att dei siste åra. Fleire opphaldstimar i barnehagar, auka timetal skulane, øyremerkt satsing på psykiatri, fleire ressurskrevjande brukarar og fleire faste sjukevikarar er viktige forklaringar på auken dei siste åra. Sjukefråvær Legemeldt sjukefråvær (%) kommune 9,3 8,2 6,8 5,6 7,0 6,6 7,2 6,9 9,2 8,4 8,7 8,9 8,3 6,2 8,2 10,0 8,2 6,6 8,0 7,0 Sogn og Fjordane, kommunal forv. Heile landet, kom. forvaltning ,0 7,2 6,0 5,7 6,4 5,9 6,3 6,0 6,9 6,6 6,5 6,6 7,0 6,4 6,7 6,9 7,2 7,0 6,8 6,4 9,3 8,3 6,9 6,9 7,5 7,2 7,3 7,6 8,2 7,7 7,5 7,7 8,1 7,6 7,5 7,8 8,3 8,1 7,6 7,7 Det legemeldte sjukefråværet varierte frå 6,6% (2. kvartal) til 8,2% (1. kvartal) i. Samanlikna med Sogn og Fjordane, ligg kommune over dette snittet i 3 av fire kvartal i. Samanlikna med heile landet ligg kommune lågare enn gjennomsnittet for i alle kvartal bortsett frå 3. kvartal, i motsetning til dei to føregåande åra, der kommunen har ligge over snittet for heile landet i mest alle kvartala. I kommunen er det mangel på arbeidskraft innan omsorg og PU. Det er særleg vanskeleg å fylle helgestillingar, samt å skaffe tilkallingsvikarar. Innafor omsorgstenestene. Innan skule og barnehage er det også til tider vanskeleg å skaffe tilkallingsvikarar. Samarbeid med fagorganisasjonane Det har vore møte med tillitsvalde etter behov, samt møte med alle tillitsvalde samla i samband med lokale forhandlingar. Kompetanseutvikling Tre av einingsleiarane har fullført første del av masterutdanning i administrasjon og leiing, og ein einingsleiar og ein avdelingssjukepleiar har starta denne utdanninga i. Fleire lærarar gjennomførte eller starta på vidareutdanning. Det er i tillegg gjennomført ei rekkje andre kompetansehevingstiltak på skular og barnehagar, tråd med vedteken kompetanseutviklingsplan for sektoren. I barnehagane har IKT vore særleg vektlagd. 3 tilsette innan pleie og omsorg fortset med desentralisert sjukepleieutdanning, påbegynt i I tillegg er 2-3 tilsette i gang med prosessen for å få godkjent sjukepleieutdanning frå utlandet. Fleire sjukepleiarar tar også vidareutdanning, og vi har tilsette som er i gang med utdanning som helsefagarbeidar. Rådmannen har halde 4 einingsleiarsamlingar. Av omsyn til den økonomiske stoda i kommunen har ekstern kursverksemd elles vore på eit lågt nivå. Helse, miljø og tryggleik (HMT) Det har vore 2 møte i arbeidsmiljøutvalet, 4 saker er handsama. Rapportane frå vernerundene syner stort behov for vedlikehalds-/sikringsarbeid. Vernerundane vart i flytta til våren, så ein kunne nytte vernerapportane i budsjettsamanheng. Likestilling kommune er ein kvinnedominert arbeidsplass, og praktiserer likestilling. Mange deltidsstillingar og godt utbygde velferdsordningar gjer kommunen til ein konkurransedyktig arbeidsplass, særskilt for kvinner. Det har vore arbeidd noko med å slå saman dei minste deltidsstillingane, som er lite etterspurde. For å stimulere til fleire kvinnelege næringsetableringar vert kvinner prioriterte når det gjeld tilskot frå næringsfondet. 11 av 20 toppleiarar i kommune er kvinner

10 SENTRALADMINISTRASJONEN Sentraladministrasjonen består av Rådmannen m/stab, Ekspedisjonsavdelinga, Løns- og personalavd. og Skatt- og rekneskapsavd., til saman 16,3 årsverk (inkl. tillitsvalde). Viktige arbeidsoppgåver er å førebu og følgje opp politiske saker til kommunestyret, formannskapet, hovudutvala, administrasjonsutvalet, arbeidsmiljøutvalet og eigedomsskattetakstnemnda. Behandling av sektorovergripande saker, samfunnsutvikling, overordna styring, samordning og utføring av fellestenester for heile kommuneorganisasjonen er likevel dei mest ressurskrevjande arbeidsoppgåvene. Politikk Utvikling i tal politiske saker Kommunestyret Formannskapet Talet på politiske saker var lågare enn det normale nivået frå Dei høge tala for 2007 skuldast utpeiking av medlemar til ymse råd og styrer i samband med kommuneval. Av viktige saker i kommunestyret kan nemnast økonomiplanen, opplegg for brukarar med særskilde behov, revisjon av omsorgsplanen og vurdering av skulestruktur. Revisor (KRYSS) og kontrollutval (SEKOM) starta i forvaltningsrevisjon om gebyr innafor teknisk sektor, etter oppdrag frå kommunestyret. ungdomsråd hadde brukbar aktivitet i, og delte m.a. ut transporttilskot og kulturmidlar, i tillegg til å arrangere Ungdommens Kulturmønstring. Fellestenester Viktige tiltak i var innfasing av skatteprogrammet SOFIE, periodisering av sentralarkivet, oppgradering av kontorstøttesystemet og oppstart av taksering av eigedomane i kommunen i samband med utviding av eigedomsskatten frå Høg ressursinnsats var også knytt til oppgåver som oppfølging etter Vest-Tank-saka og oppretting av NAV-kontor. Kommunen fekk ny heimeside i desember, som vart tatt godt i mot. Info-posten kom ut med 7 nr. Samfunnsutvikling Full breibandsdekning for område i rimeleg nærleik til telefonsentral vart oppnådd. Kystsogevekene, reiselivsutvikling, Ungdommens Kulturmønstring og ungdomsrådet var viktige arbeidsoppgåver innafor kulturfeltet, i tillegg til administrering av kulturmidlar, transportmidlar og spelemidlar. Heile tre anlegg i fekk støtte frå spelemidlane. Satsinga på Gulatinget saman med fylkeskommunen held fram. Arrangement (m.a. songarstemne, utprøving av rollespel, Turborock, Nordatlantisk Tingstadnettverk), arenautbygging og nettverksarbeid var høgt prioriterte oppgåver. folkebibliotek, med tilbod i skulebygdene, hadde stabile driftstilhøve i. Næringsfondet fekk om lag kr 0,5 mill. i påfyll i. Dei største prosjekta var delfinansiering av leiarstilling i det nystifta og Masfjorden Utvikling AS og utviklingstiltak knytt til Tusenårsstaden Gulatinget. Skule OPPVEKST Utvikling i elevtal i dei fire skulekrinsane Brekke Byrknes Dalsøyra Eivindvik Samla elevtal 2005/ / / / Prognose 2009/

11 Elevtalet går framleis noko ned, men ikkje så kraftig som året før. I /-09 har vi for første gang på fleire år hatt ufaglærte lærarar tilsett i faste stillingsheimlar. Dei aktuelle har vore under utdanning, og alle er ferdig utdanna frå hausten I vikariat har vi som før hatt ein del ufaglærte. Utviklings- og kompetansehevingsplanane inneverande skuleår har leiarutvikling, elevmedverknad, elevvurdering, skulevurdering, digital kompetanse, naturfag, matematikk, programfag til val/entreprenørskap som dei viktigaste satsingane. Alle skulane har i tillegg hatt prosjekt og utviklingsarbeid innan ulike område. Skulefritidsordning (SFO) Tal på brukarar av skulefritidsordning Brekke Byrknes Dalsøyra Eivindvik Samla tal Alle skulane tilbyr SFO, men bruken er liten. Også ved Byrknes skule går bruken ned. Auka timetal på småskulesteget, har gjort behovet mindre, og elevtalet har minka. Dette er truleg hovudårsakene til mindre bruk av SFO-tilbodet. Samanlikna med andre kommunar, har vi låg brukarbetaling. Barnehagar Born i kommunale barnehagar, fordelt på avdelingane Brekke Byrknes Dalsøyra Eidsbotn Haveland Eivindvik Samla tal Dei private barnehagane, Sande og Lovisendal, har høvesvis 6 og 19 barn. Samla tal barn i barnehagane går noko ned, men plasstalet held seg stabilt fordi fleire søkjer om full plass. Pr var ingen barn på venteliste, men 2 barn hadde ikkje fått tildelt dei dagane det var søkt om. Dei fleste barnehagane har dagar med ledig plass, og alle utanom Eivindvik har også ledig heil plass. Pr mangla vi utdanna førskulelærarar i ca. 1 fast stilling, fordelt på 2 barnehagar. Vi nytta ufaglærte i fleire vikariat. Utviklings- og kompetansehevingsplanane inneverande barnehageår har leiarutvikling, nettverksarbeid, digital kompetanse og barnehagevurdering som dei viktigaste satsingane. Musikk- og kulturskulen Elevar i musikkskulen Tal elevar i musikk- og kulturskulen er nokså stabilt, trass minkande elevtal. Elevane får undervisning i større eller mindre grupper. Undervisninga er spreidd på skulekrinsane. Dette fører til små stillingsstorleikar. Tilbodet er avhengig av eldsjeler, og er såleis sårbart. Musikk- og kulturskulen sel timar til skulekorpsa i Brekke og på Byrknes, og kjøper teneste hjå Masfjorden til korpset på Dalsøyra i tillegg. Vaksenopplæring Det vart ikkje sett i gang vanleg grunnskuleopplæring for vaksne i Vi har gitt spreidde tilbod til vaksne med spesielle behov. Vi hadde tilbod om norskopplæring for framandspråklege på 2 av skulane. 11

12 PPT Tilviste saker frå 2005/ / / Vi har felles PP-teneste med 6 andre kommunar i Ytre Sogn/Sunnfjord, dei vidaregåande skulane i HAFS, pluss Masfjorden kommune. Til saman har tenesta ca 12 fagstillingar, der vi har tilsette med høg kompetanse innafor fleire aktuelle fagområde. Nedgangen i tilviste saker frå speglar nedgangen i elevtalet. OMSORG Pleie og omsorg Også har vore prega av omorganisering og arbeid med å finne tiltak som kan redusere utgiftene til drift av sektoren. I K.sak 20/08 vart evaluering av strategiplan for pleie og omsorg vedteken. Her vart vedteke ein restriktiv vedtakspraksis i alle sonene, og rask tilpassing av bemanning til lågare tenestenivå. Kvilande nattevakt ved Brekke bu- og omsorgsenter skulle fjernast frå , og vakande nattevakt ved Byrknes bu- og omsorgssenter skulle erstattast med kvilande frå Samstundes vart det vedteke at brukarar som treng heildøgns pleie og omsorg skal få tilbodet ved sjukeheim. I Brekke vart prosessen gjort i to steg: Kvilande heimevakt frå og full fjerning frå Grunnlaget for kvilande nattevakt på Byrknes var ikkje til stades i, og omlegginga vart utsett til Det vart vidare vedteke omlegging av kokk/husmorfunksjon ved Dalsøyra og Brekke buog omsorgssenter, og starta opp ei prøveordning på Dalsøyra bu- og omsorgsenter med levering av ferdigmiddag. Prosjektet vart evaluert i veke 45, og konkluderte med at kommunen vil hente inn anbod på middagslevering frå ulike leverandørar før endeleg avgjerd i saka. Sone Eivindvik og sjukeheim fekk felles leiar etter omorganisering av sona i juni. Sjukepleiarar har i motteke prisar for prosjekt knytt til palliativ og demens sjukepleie. kommune har delteke i eit felles nettverk med kommunane Flora, Jølster, Askvoll, Hyllestad, Solund og Fjaler om opplæring og innføring av fagprogrammet CosDoc. Tre tilsette har delteke på tre samlingar i sakshandsamarkurs i regi av Fylkesmannen. Pleie i institusjon sjukeheim er inndelt i tre avdelingar for pleie: Langtidsavdelinga med 12 plassar, Dementavdelinga med 8 plassar og Avdeling for rehabilitering og avlastning med 8 plassar. Mesteparten av året har det vore overbelegg med 1-2 personar. På grunn av store vanskar med å skaffe fagpersonell har vikarbyrå vore nytta for å skaffe nok sjukepleiarar. Dette var relativt dyrt for kommunen, og kravde mykje administrasjon for å organisere vikarbruken. Lønskostnadene vart generelt høge i, også på grunn av mykje bruk av bakvakter og overtid. Prosjekt lindrande behandling vart vidareført i. Det er knytt ei 20% stilling som ressurssjukepleiar i kreftomsorg til prosjektet, med hovudoppgåve å kvalitetssikre kreftomsorg og lindrande behandling gjennom undervisning og formidling av erverva kompetanse i kommunen, i tillegg til å gje råd og rettleiing for pasientar, pårørande og helsepersonell og samarbeide tverrfaglig med andre aktuelle aktørar. Open omsorg Dei fire sonene har omtrent like store område og befolkningsgrupper. Brukartalet er også mykje likt. Personalmengda varierer frå i underkant av 10 stillingar i Ytre til 5,3 stillingar i Dalsøyra region. Grunna nedbygging av sjukeheimen, og at pasientar vert tidlegare utskrivne frå sjukehus, med fleire oppgåver overført til kommunehelsetenesta, er det trong for auka kompetanse på personalet vårt. Ei stor utfordring for sonene våre er å skaffe nok kvalifisert personale. 12

13 Kommunale bustader (PU) Ein del av omsorgstenesta er knytt opp til bustader for psykisk utviklingshemma. Kommunen kjøper tenester på dagtid til ein brukar. Fire vaksne brukarar får tenester i eigen heim av eige personale. Eit husvære vert nytta til avlasting. Resten av brukarane i denne gruppa får tenester av personale tilsett i dei heimebaserte tenestene i Eivindvik sone. var eit vanskeleg år personalmessig, med mange permisjonar og vakansar gjennom året, og til dels store vanskar med å finne vikarar. Tenesta har ikkje fått nye brukarar i løpet av året. I juni vart bustadar for brukarar med særskilte behov vedteke lokalisert til Dalsøyra (K.sak 41/08), med eit godt dag- og fritidstilbod som ein del av tilbodet. Helsetenestene Eining for helse omfattar helsestasjon/skulehelseteneste med 1,4 stilling helsesøster. Jordmortenesta har vore vakant i. kommune har ei legeteneste med tre fastlegar som har driftsavtale med kommunen, i tillegg til legevakt og faste kommunale stillingar for å utføra offentlege legeoppgåver. Kommunen kjøper legevaktsentral-teneste frå Helse Førde. Ergoterapitenesta vår består av to ergoterapeutar i 50% stilling kvar. 50% stilling har stått vakant grunna permisjon. kommune har heimel for 1,7 stillingar fysioterapeut. 0,7 av desse stillingane er driftstilskot til privatpraktiserande fysioterapeut, medan 1 stilling er fast lønsstilling. Den eine stillinga har vore vakant i. Dette har ført til redusert tilbod innan habilitering av barn/unge under 18 år. Psykiatritenesta omfattar 2,65 stillingar. I tillegg vert delar av utgiftene til pallefabrikken og 40% stilling helsesyster finansiert med psykiatrimidlar. Tenesta har og støttekontaktar og arbeidstiltak for nokre personar. Mål for drifta er å vera eit lavterskeltilbod i forhold til psykisk helse. Innbyggjarane kan ta direkte kontakt og spørja om hjelp/informasjon, og det gjer dei. Sosial- og barnevernstenesta Tenesta har 2,45 stillingar delt på tre personar, to barnevernspedagogar og ein sosionom. I har barnevernet vore engasjert i 26 saker. I tillegg har kommunen tilsynsansvar for 2 barn i fosterheimar i Bergen. Det har vore førebudd ei sak for tingretten. Det vart gjeve 41 sosiallån. Det vert ikkje ført statistikk over saker der råd og rettleiing er einaste hjelpa. Sosialkontoret administrerer også transportordninga for funksjonshemma, Dør til dør transport, og bustønad frå Husbanken. Sosial- og barneverntenesta har nytta mykje tid til førebuing av NAV. Etter opning av NAV kontoret vil dei kommunale sosialtenestene verte ein del av tenestemenyen frå NAV. Barnevernet vil verte ei eiga kommunal teneste. PLAN, LANDBRUK OG TEKNISK Planlegging I vart det vedteke 3 reguleringsplanar, 2 av desse fremja som private framlegg. I løpet av året vart teke opp 1 ny reguleringsplan til handsaming (vedtak om planoppstart), og 2 planar vart lagt ut til offentleg ettersyn. Arbeid med revidering av kommuneplanen sin arealdel har gått heile. Byggjesaker Byggjeløyve for bustader, hytter og andre bygg Bustader 8* Hytter 28** Andre bygg * Av desse: 2 i regulerte felt ** Av desse: 23 i regulerte felt har dei siste åra vore av dei mest populære hyttekommunane på vestlandet. 13

14 Kart og oppmåling Kart- og oppmålingsarbeid Journalførte rekvisisjonar Ferdighandsama saker Utsende faktuarer Det vart avslutta 30 saker i. Tilgangen på nye saker har gått ytterlegare ned. Grunna arbeid med eigedomsskatten etter sommarferien, har ca. 20 saker ikkje blitt journalførte og handsama i, noko som har ført til svikt i gebyrinntektene på ca kr. Det er no lite eldre saker som ikkje er gjort ferdige. I ny matrikkellov (gjeld truleg frå 2010 i ) er det krav om behandlingstid på 3 mnd., og heilt ned i 4 veker på nokre typar delingssaker. Før lova blir gjort gjeldande er det viktig å få gjort mest mogleg oppryddingsarbeid i matrikkelen. Landbruk Produksjonstilskot i landbruket Tal søkjarar Utbetalt (mill.kr) Regionale miljømidlar Tal søkjarar Utbetalt (mill.kr) Avløysing ferie og fritid Tal søkjarar Utbetalt (mill.kr) Refusjon for sjukeavløysing Tal søkjarar Utbetalt (mill.kr) , , , , , , , , , , ,28 9 0, , , ,00 8 0, , , , ,27 Generell spreiefrist for husdyrgjødsel er Kommunen behandla 16 søknader om dispensasjon etter dette spreietidspunktet. Jordbruket er ei stor næring i kommunen, sjølv om det har vore nedgang i talet på aktive brukarar dei siste åra. Trenden er nedgang i tal brukarar, men større bruk. I vart det gjeve tilbod om BU-midlar til 2 søknader frå, begge til utvikling av tradisjonelt landbruk. fekk tildelt i alt kr ,- til søknader etter Forskrift om spesielle miljøtiltak i jordbruket (SMIL-midlar) og Forskrift om tilskot til nærings- og miljøtiltak i skogbruket (NMSK-midlar). Midlane blei fordelt på 17 søkjarar. Kommunen har hatt avtale med lokal kompetanse om kjøp av skogfagleg kompetanse også i. Viltforvaltning Hjortejakta i kommune År Kvote Felte stk dyr % ,3 80,5 57,7 65,3 I hadde kommunen 4 storvald og 36 ordinære vald. Storvalda fekk tildeling etter godkjende bestandsplanar over 3 år, dei andre fekk retta avskyting. Under vårteljinga vart det sett 1987 dyr, ein oppgang på 512 dyr frå året før. Kommunen arrangerte jegerprøveeksamen for 15 personar, og fekk inn 14 meldingar om fallvilt. 6 hjortar vart avliva på staden, og 5 ettersøk gav ikkje resultat. Viltfondet fekk inntekter frå fellingsavgiftene på kr , som vart nytta til å betale kommunale oppdrag, tilskot til søkjarar og faste oppdrag som er inngått med kommunen. Fiskefondet vart ikkje nytta i. Brann- og feiarvesen Brannvernet i er organisert med hovudbrannstasjon i Eivindvik med 16 mannskap, og depotstasjonar i Brekke, på Dalsøyra og på Byrknes med 10 mannskap kvar. Betre 14

15 tilhøve for radiosamband og utskifting/supplering av sambandsutstyr har vore prioritert i, og må vidareførast. Brannførebyggande arbeid skjer gjennom NGIB (Nordhordland og interkommunale brannførebyggande avdeling). I dei 6 åra dette samarbeidet har vart er et avdekka behov for betre brannteknisk dokumentasjon for dei kommunale bygga. Dette arbeidet er ikkje kome i hamn i og må arbeidast vidare med i var i heile med i felles feieteneste for kommunane Modalen, Masfjorden, Solund og. Masfjorden kommune har arbeidsgjevaransvar for feiaren. Kommunale vassverk Eivindvik vassverk: Forbruket av vatn ligg stabilt. Det var gjort lekkasjesøking og utbetra ein del lekkasjepunkt i haust. Forsyningskapasiteten er grei. Vassprøvene syner stabil og god vasskvalitet, og er innafor grenseverdiane. Mattilsynet gjennomførte tilsyn i mars 06, og fann avvik knytt til krav til driftsoperatør. Fekk ny frist for oppretting i. Oppretting skjer i Hovden Høgdebasseng: Leveransen frå Masfjorden kommune har vore relativt stabil på noko over 100 m3/dg, medan behov for vatn til industrien i Sløvåg har vore stigande og ujamt. Alle vassprøver har vore innafor grenseverdiane. Overvakingssystemet er noko sårbart i lyn og torevèr. Kommunen har hatt dialog med næringsaktørar og utført utgreiingsarbeid med sikte på meir stabil vassforsyning til husstandane i området og auka forsyningskapasitet til næringsaktørane i Sløvågområdet. Avlaup Kloakkanlegga har fungert godt, etter at Nesevågen pumpestasjon vart ordna. I pumpestasjonen ved Eivindvik båthamn er begge pumpene i drift. Det er i starta planlegging for opprusting av kommunalt avløp i Barvågen, avlaupssone 1 på Byrknes. Renovasjon Oppgåvene knytt til denne tenesta er overtatt av NGIR, med unnatak for fakturering. DRIFT OG VEDLIKEHALD Alle kommunale bygg og anlegg vart samla under tenesteeininga Drift og vedlikehald frå Vaktmeistrane og reinhaldarane, med unnatak for reinhaldarane på sjukeheim og eldresentra, er plasserte innafor eininga. Til saman 13,8 årsverk. Bygg I meldingsåret vart vedlikehaldsetterslepet for kommunale bygg kartlagt av KS/Multikonsult. Det tekniske oppgraderingsbehovet for kommune vart utrekna til mellom kr 84,3 110 millionar over ein 10-årsperiode. Større vedlikehaldsoppgåver i året har vore: Ombygging av lokale for prestekontor og Skatt Vest, oppussing av skyllerom på sjukeheim, ymse arbeid ved skulane, (særskilt Byrknes skule) og fullføring av utskifting av PCB-haldige kondensatorar i lysarmatur på ymse kommunale bygg. Andre større oppgåver var planlegging av Byrknes barnehage og ajourføring av vedlikehaldsliste for dei kommunale bygga. Vegar og uteanlegg Resten av ekstraløyvinga frå 2007 til veg vart nytta til fast dekkje i Tausevågen (Byrknes) og Hågjen (Opdal). Større tiltak elles var reasfaltering på Byrknesøy og Kjellbju, og utviding av skjering i Dingja. Nytt gangfelt og utbetring av veg frå Rv 57 til Dalsøyra skule vart starta opp i. Dei siste åra har mykje av kommunen sitt slåtteutstyr vore fornya. I tillegg til slått rundt kyrkjene, gravplassane og kommunale bygg, hadde kommunen i oppdraget med slått på Tusenårsstaden Gulatinget. 15

16 Ny heimeside kommune lanserte ei ny heimeside i desember. På sida finn de blant anna; nyhende, kommunal informasjon, diverse kulturarrangement, med meir. Adressa vår er: Vi tek gjerne i mot ris og ros, så dersom de har synspunkt angåande heimesida, kan de sende dei til: postmottak@gulen.kommune.no. 16