MØTEIN N KALLIN G SAKLISTE. Organ: FIN AN SUTVALET Møtestad: Leikanger - Fylkeshuset, møterom Sygna Møtedato:

Transkript

1 Side 1 av 1 MØTEIN N KALLIN G Organ: FIN AN SUTVALET Møtestad: Leikanger - Fylkeshuset, møterom Sygna Møtedato: Tid: 10:00 Medlemene blir med dette kalla inn til møte t. Ev entuelt forfall må meldast til utvalssekretæren straks. Varamedlem e r møter berre etter særskild innkalling. Saksnr. Arkivsaksnr. / Tittel SAKLISTE 1 / / 998 Budsjett 2018 / økonomiplan Arbeidsdokument 1/17

2 Møtebok Finansutvalet MØTE BOK Organ Finansutvalet Møtestad Leikanger - fylkeshuset, møterom Sygna Møtedato Kl. 10: Faste medlemer til stades: Jenny Følling, Sp Sigurd Reksnes, Sp Aleksander Øren Heen, Sp Karen Marie Hjelmeseter, Sp Åshild Kjelsnes, Ap Hilmar Høl, Ap Helen Hjertaas, Ap Karianne Torvanger, Ap Bjørn Hollevik, H Noralv Distad, H Trude Brosvik, Krf Frank Willy Djuvik, Frp Jakob Andre Sandal, Sv Stein Faleide Malkenes, Mdg Forfall til møtet: Gunhild Berge Stang, V Varamedlemer til stades: Til stades med møte - og talerett: Fylkesrådmann Tore Eriksen Sekretariat for møtet: Fylkesrådmannen sin stab v/frm - økonomi Ingen merknader til innkalling og sakliste. Side 1 av 5

3 Møtebok Finansutvalet SAK 1/17 Budsjett 2018 / økonomiplan Arbeidsdokument 1/17 Handsaming i møtet: Fylkesrådmannen sine tilrådingar er tekne inn først i kvart punkt. Nummereringa samsvarer med nummereringa i arbeidsdokumentet. 1 ØKON OMISK SITUASJON OG RAMM ER Punkt 1: Utan tilråding 2 RULLERING AV ØKON OMI PLAN 2.1 Rullering av driftsrammer føresetnader Finansutvalet sluttar seg til f øresetnadane for rullering av driftsrammene til Resultatet av den tekniske rulleringa av driftsrammene for 2021, ei meirinntekt på 1, 8 mill. kr, vert teken inn som ein del av det økonomiske opplegget for komande økonom iplan. Sluttsalderinga av økonomiplan vert teken inn som ein del av det økonomiske opplegget for komande økonomiplan. 2.2 Rullering av investeringsrammer føresetnader Fin ansutvalet sluttar seg til føresetnadane for rullering av investeringsrammene til IN VESTERINGSPLAN Det vert starta opp eit arbeid med tanke på å lage ein samla investeringsplan for fylkeskommunen. Investeringsplanen vert vedteken saman med budsjett/økonomiplansaka i desember. 4 UTGREIINGSARBEIDET I SAMBAND MED N YE INN T EKTSRAM MER 4.1 Vidare arbei d Gjennomføring av alt vedtekne innsparingstiltak skal ha fokus i det politiske og administrative budsjett - og økonomiplanarbeidet i Eventuelle avvik mellom føresett og reell innsparing på eit tiltak vert å handtere innafor ramma på den aktuelle sek toren. Opplæringssektoren sitt uspesifiserte innsparingskrav på 0,8 mill. kr i 2018 vert sletta. 4.2 Reinhaldartenestene (#56) Side 2 av 5

4 Møtebok Finansutvalet Det vert sett i gang eit administrativt arbeid for å få på plass nye reinhaldsplanar. Tilhøyrande innsparingar vert innarbeidde når desse er klåre. 4.3 Dei økonomiske rammene for drift av dei vidaregåande skulane (#5) Finansutvalet tek orien teringa til vitande. 4.4 Omstillingsprosessen og verkemiddel Personalforvaltningsverkemidla, definert i samband med gjennomføringa av skulebruksplanen, kan nyttast for å møte ev. overtalsutfordringar knytt til omstillingsprosjektet SFJ2019. Omstillingskostnadar som følgje av dette skal dekkast innafor vedteken omstillingsramme for FRAM LEGG TIL PROSESS, ARBEIDSDELIN G OG FRA MDRIFTSPLAN 5.1 Bestilling til hovudutvala Økonomiplanarbeidet i hovudutvala våren 2017 skal: - ha fokus på god gjennomføring av vedtekne innsparingstiltak og effekten vi får ut av desse - vurdere aktuelle investeringstiltak på eigen sektor 5.2 Innspel frå råd og utval Finansutvalet tek orienteringa i høve innspel frå råd og utval til vitande. 6 ANDRE SAKER 6.1 Rekneskap Nye delkostnadsnøklar for båt og ferje 6.3 Næring - og kultursektoren - etablering av Kulturtanken 6.4 Opplæringssektoren tilpassa opplæring Punkta er utan tilråding 7 FØREBELS SALDERINGSS KISSE Punkt 7: Utan tilråding 8 VIDARE ARBEID Punkt 8: Utan tilråding Dette gir følgjande konklusjonar : Side 3 av 5

5 Møtebok Finansutvalet ØKON OMISK SITUASJON OG RAMM ER Utan tilråding og vedtak 2 RULLERING AV ØKON OMI PLAN 2.1 Rullering av driftsrammer føresetnader Finansutvalet sluttar seg til f øresetnadane for rullering av driftsrammene til Result atet av den tekniske rulleringa av driftsrammene for 2021, ei meirinntekt på 1, 8 mill. kr, vert teken inn som ein del av det økonomiske opplegget for komande økonomiplan. Sluttsalderinga av økonomiplan vert teken inn som ein del av det økonomisk e opplegget for komande økonomiplan. 2.2 Rullering av investeringsrammer føresetnader Finansutvalet sluttar seg til føresetnadane for rullering av investeringsrammene til IN VESTERINGSPLAN Det vert starta opp eit arbeid med tanke på å lag e ein samla investeringsplan for fylkeskommunen. Investeringsplanen vert vedteken saman med budsjett/økonomiplansaka i desember. 4 UTGREIINGSARBEIDET I SAMBAND MED N YE INN T EKTSRAM MER 4.1 Vidare arbeid Gjennomføring av alt vedtekne innsparingstiltak skal ha fokus i det politiske og administrative budsjett - og økonomiplanarbeidet i Eventuelle avvik mellom føresett og reell innsparing på eit tiltak vert å handtere innafor ramma på den aktuelle sektoren. Opplæringssektoren sitt uspesifiserte innsparingsk rav på 0,8 mill. kr i 2018 vert sletta. 4.2 Reinhaldartenestene (#56) Det vert sett i gang eit administrativt arbeid for å få på plass nye reinhaldsplanar. Tilhøyrande innsparingar vert innarbeidde når desse er klåre. 4.3 Dei økonomiske rammene for drift av dei vidaregåande skulane (#5) Finansutvalet tek orienteringa til vitande. 4.4 Omstillingsprosessen og verkemiddel Personalforvaltningsverkemidla, definert i samband med gjennomføringa av skulebruksplanen, kan nyttast for å møte ev. overtalsutfordringar knytt til omstillingsprosjektet SFJ2019. Omstillingskostnadar som følgje av dette skal dekkast innafor vedteken omstillingsramme for FRAM LEGG TIL PROSESS, ARBEIDSDELIN G OG F RAMDRIFTSPLAN 5.1 Bestilling til hovudutvala Økono miplanarbeidet i hovudutvala våren 2017 skal: - ha fokus på god gjennomføring av vedtekne innsparingstiltak og effekten vi får ut av desse - vurdere aktuelle investeringstiltak på eigen sektor 5.2 Innspel frå råd og utval Side 4 av 5

6 Møtebok Finansutvalet Finansutvalet tek orienteringa i høve innspel frå råd og utval til vitande. 6 ANDRE SAKER 6.1 Rekneskap Nye delkostnadsnøklar for båt og ferje 6.3 Næring - og kultursektoren - etablering av Kulturtanken 6.4 Opplæringssektoren tilpassa opplæring Punkta er utan tilrådi ng og vedtak 7 FØREBELS SALDERINGSS KISSE Utan tilråding og vedtak 8 VIDARE ARBEID Utan tilråding og vedtak Side 5 av 5

7 Side 1 av 11 Fylkesrådmannen Finansutvalet Fylkeshuset, møterom Sygna, kl Sakshandsamar: Astrid Lernes E - post: astrid.lernes@sfj.no Tlf. : Vår ref. Sak nr.: 17 / Gje alltid opp vår ref. ved kontakt Internt l.nr / 17 Dykkar ref. Dato LEIKANGER, Budsjett 2018 / økonomiplan Arbeidsdokument 1/17 I FT - sak 51/16 Budsjett 2017 /økonomiplan vart det i punkt 5 vedteke følgjande: «Økonomiplanen sine rammer for skal i utgangspunktet leggjast til grunn for arbeidet med neste års budsjett og økonomiplan». Finansutvalet startar no opp arbeidet med økonomiplandelen av budsjett 2018 /økonomiplan Økonomiplane n skal vedtakast i juni. Hovudmålet med dette arbeidet er å trekke opp dei meir langsiktige linjene for den økonomiske utviklinga. Det vil såleis vere økonomiplanarbeidet no i vår som vert viktig for eventuelle overordna grep på tvers av sektorane og event uelle justeringar i rammene for den enkelte sektor. D ette arbeid sdokumentet omhandlar : E i kort orientering om den økonomiske situasjonen ved inngangen til ny økonomiplanperiode Føresetnader knytt til rullering av økonomiplanen til 2021 Utarbeiding av ein samla investeringsplan SFJ u tgreiingsarbeidet /innsparingstiltak Økonomiplanarbeidet våren ØKON OMISK SITUAS JON OG RAM M ER Den økonomiplanen vi no skal starte opp arbeidet med og som skal vedtakast av fylkestinget i juni 2017, har som utgangsp unkt gjeldande økonomiplan Økonomiplanen er i balanse, men den er basert på mange føresetnader og vurderingar. Ein del av desse er usikre og vil kunne få vesentlege konsekvensar dersom dei vert endra. Fylkesrådmanne n vil her gje ei oversikt over de i mest sentrale av desse usikre elementa. Lokale inntekter Lokale inntekter er inntekter ved sal av konsesjonskraft og utbytte på eigarpostane våre. Det er i økonomiplanen lagt opp til å avgrense bruken av lokale inntekter til ordinær drift til 60 mill. kr årleg. Nivået på de i budsjetterte lokale inntektene er i økonomiplanperioden vorte vesentleg redusert, mellom anna som følgje av salet av Fjord 1. Oppgjeret knytt til salet av Fjord1 er i tråd med vedtaket førebels budsjettert med avsett ing til f o nd. D et budsjetterte nivået på dei lokale inntektene i økonomiplanen er årleg mill. kr lågare enn budsjettert bruk på 60 mill. kr. Utifrå gjeldande prognosar må vi såleis nytte mill. kr årleg frå bufferfondet for å kunne halde på det fastsette inntektsnivået frå lokale inntekter. Salet av Fjord1 fører til a t vi får ein vesentleg auka fondskapital framover, n oko som, isolert sett, fører til høgare renteinntekter. De n samla avsette fondskapitalen vil truleg vere høg framov er, slik at fylkesrådmannen vurderer at det førebels er forsvarleg å nytte avsette midlar frå bufferfondet for å nå føresetnad en om 60 mill. kr årleg til driftsføremål. Dette er ei kortsiktig løysing som må vurderast på nytt dersom dei lokale inntektene ik kje gjev høgare inntekter framover. Besøk s adresse : Postadresse : E - post: post@sfj.no Fylkeshuset Askedalen 2 Heimeside: 6863 LEIKANGER Telefon: Bankgiro: Org.nr : NO MVA

8 Side 2 av 11 Tapskompensasjon Dei økonomiske verknadane av inntektssystemet frå 2015 vert fasa inn over 5 år, frå 2015 til I økonomiplanen er det føresett ei opptrapping av tapskompensasjonen for åra med 22,5 mill. kr år l eg. Vi har som kjen d fått t apskompensasjon for dei tre første åra, men framleis er det uvisse knytt til vidare opptrapping for åra 2018 og 2019, og eventuelt storleiken på ei slik opptrapping. Opptrappinga av tapskompensasjonen i 2017 vart vesentleg lågare enn det vi hadde føresett, og det som vart gitt dei to føregåande åra. I verste fall vil vi kunne mangle inntekter på 45 mill. kr årleg frå 2019, sett i høve våre gjeldande økonomiske føresetnader. Fylkesrådmannen meiner det framleis er viktig å ha lde fram med påverknadsarbeidet for å sikre vidare opptrapping av tapskompensasjonen. Innsparingstiltaka realisering av føresett innsparing Ein del av dei vedtekne innsparingstiltaka er allereie sette i verk, mens andre vert fasa inn i løpet av økonomi planperioden. Samstundes er det innarbeidd i sektorrammene om lag 20 mill. kr frå 2019 som framleis står som uspesifisert e innsparingskrav. Innsparingstiltaka er av ulik karakter. Nokre er konkrete, som t.d. å redusere eit spesifikt tilskot eller løyving, mens andre byggjer på ei rekke usikre føresetnader. Det vil framover vere viktig å arbeide for at alle innsparingstiltak vert gjennomført slik at føresett økonomisk innsparing vert realisert. Regionreform og nytt inntektssystem frå 2020 Stortinget skal i juni handsame stortingsproposisjonen om regionreforma. Den v edtek ne intensjonsplan en om samanslåing av Sogn og Fjordane og Hordaland frå 2020 fører til at det er knytt s tor uvisse til økonomip lanen frå Inntil vi veit noko meir legg fylkesrådmannen i størst mogleg grad opp til å nytte gjeldande økonomiplanrammer for 2020 og vidarefør e desse rammene til Dersom regionreforma vert gjennomført som føresett, vil det vere fellesnemnda for den nye regionen som får i oppgåve å etablere eit budsjett for den nye regionen frå Fylkesrådmannen vil også nemne a t det er va r sla eit nytt inntektsstem for fylkeskommunane/ regionane frå Dette systemet vert lagt fram i kommuneproposisjonen våren Korleis dette vil slå ut for oss, ev. i ein ny region saman med Hordaland, er det ikkje mogleg å seie noko om no. FT - sak 2/17 - Budsjett 2017/økonomiplan Fylkestinget vedtok i FT - sak 2/17 endringar i budsjett 2017/økonomiplan som følgje av budsjettforliket på Stortinget. Dette før er til at dei økonom i ske rammene i økonomiplanperioden er endra i høve fylkestinget sitt vedtak i desember Oppdaterte ø konomiske rammer er vist i tabellen under: Økonomiske rammer B B B B Fellesinntekter og - utgifter (n etto ) , , , ,660 Sektorrammer Politisk styring, plan og forvaltning 174, , , ,053 Opplæring 850, , , ,904 Tannhelsetenesta 81,531 78,786 78,786 78,786 Næring og kultur 170, , , ,909 Samferdsle 1 005, , , ,008 Sum sektorrammer 2 282, , , ,660 2 RULLERIN G AV ØKON OMI PLAN 2.1 Rullering av driftsrammer føresetnader 2021 kjem no inn som nytt år i økonomiplanarbeidet. Fylkesrådmannen vil her gjere greie for kva føresetnader som førebels er lagt til grunn ved rullering a av økonomiplanen og fastsettinga av driftsrammene for 2021.

9 Side 3 av 11 Utgangspunktet ved rullering a er fastsett e rammer i budsjett 2017/økonomiplan For åra er det i sektorrammene innarbeidd innsparingstiltak/ - krav på 126 mill. kr aukande til 159 mill. kr. Innsparingstiltaka/ - krava på totalt 159 mill. kr er vidareført til Vidare er hovudtilnærm inga at drifts - og inntektsnivået for 2020 justert for kjente tidsavgrensa løyvingar/ sluttførte tiltak vert vidareført til Fram til vi får nye grunnlagstal er det også lagt opp til at følgjande postar vert vidareført på nivå: Regionale utv iklingsmidlar (KM D - midlar) Renteinntekter/rentekompensasjonsordningane for skule bygg og fylkesvegar Kapitalutgifter. Det er ikkje teke stilling til investeringsrammer og ev. nye låneopptak i 2021 Lokale inntekter Opptrappingsordninga for ekstraordinært vegvedlikehald. I tillegg til dette har fylkesrådmannen førebels lagt til grunn at: Ramma til tannhelsesektoren er vidareført til 2021 sjølv om det pågåande kommune - reformarbeidet legg opp til at tannhelsetenesta ikkje v er t eit fylkeskommunalt ansvar frå Rammetilskotet er heller ikkje nedjustert. Med dei føresetnadane som er nemnt over syner d en tekniske rulleringa at vi kjem ut med ei meir inntekt på 1,8 mill. kr i Reversering av sluttsaldering for åra Budsjett 2017/økonomiplan er for åra saldert med både bruk og avsetting til omstillingsfondet. Det er naturleg å ta inn att sluttsalderinga frå gjeldande plan for å vurdere denne i lys av eventuelle nye rammeføresetnader. Samla gjev dette følgjande verknad på s alderingsbalansen for åra : Utg.pkt: Balansert økonomiplan 0,0 0,0 0,0 Rullering av økonomiplan - 1,8 Reversering av sluttsaldering av økonomiplan ,4-2,1-7,4 Finansutvalet sluttar seg til f øresetnadane for rullering av driftsrammene til Resultatet av den tekniske rulleringa av driftsrammene for 2021, ei meirinntekt på 1, 8 mill. kr, vert teken inn som ein del av det økonomiske opplegget for komande økonomiplan. Sluttsalderinga av økonomiplan vert teken inn som ein del av det økonom i ske oppleg g et for komande økonomiplan. 2.2 Rullering av investeringsrammer føresetnader Det vert her gjort greie for kva føresetnader som er lagt til grunn ved rullering av investeringsrammene frå 2020 til Ev. justeringar i gjeldande investeringsprogram vert handsama i det vidare arbeidet med økonomiplanen. Når det gjeld nye prosjekt, vert det vist til pkt. 3 der det v e rt skissert ein p rosess knytt til investeringsplan Investeringsprogram for bygg Det vert lagt opp til ei vidareføring av sekkepostløyvingane på bygg frå 2020 til Dette gjeld i hovudssak løyvingar til IKT, opplæring og tannhelse. Førebels er det ingen større byggeprosjekt som ligg inne med løyving i Ramma for bygginvesterin gar for 2021 vert etter rulleringa på samla 49,4 mill. kr. Investeringsprogram for fylkesvegar

10 Side 4 av 11 Investeringsprogrammet for fylkesvegar i 2021 er vidareført på same nivå som i 2020, med ei samla ramme på 41,6 mill. kr. Delfinansieringa av Førdepakken so m er fordelt på åra , er inkludert i ramma. Nivået på investeringane og økonomiplanrammene vil bli vurdert på nytt som ein konsekvens av prioriteringane i Regional transportplan (RTP ) Ei vurdering av framdrift a for prosjekta fv. 613 Blaks ettunnelen og fv. 303 Seimsdalstunnelen, som Fylkestinget prioriterte fram i sak 54/15, vert også ein del av RTP - arbeidet. Investeringsprogram for skredssikring Når det gjeld skredssikring, opprettheld fylkesrådmannen intensjonen om at prosjekta skal f ullfinansierast med statlege løyvingar. Investeringsnivået i 2020, 10,3 mill. kr, er førebels vidareført t i l Det vert i løpet av 2017 lagt fram ein ny statleg handlingsplan for skred sikring for perioden Det er først når denne handlingsplan en er lagt fram at løyvingsnivået til skredsikring frå 2018 er kjen d. Forholdet til SFE AS Fylkestinget har starta ein prosess i høve den fylkeskommunale eigarskapen i SFE AS. Denne prosessen kan m.a. resultere i at det vert nytta investeringsmidlar inn mot dette selskapet (2017). Denne saka må fylkesrådmannen få kome attende til. Finansutvalet sluttar seg til føresetnadane for rullering av investeringsrammene til IN VESTERIN GSPLAN S alet av Fjord1 har gitt fylkeskommunen eit auka handlingsrom gjennom frigjort e midlar. G jeldande regelv erk slår fast at midlar frå sal av eige ndelar berre kan nyttast til kapitalføremål. Dette kan vere san ering av gjeld eller finansiering av naudsynte investeringar. Midlane vert, i påvente av disponerin gsvedtak, avsette til fond. Før ein tek stilling til korleis midlane skal nyttast, er d et viktig å ha god oversikt over investerings - og ekstraordinært vedlikehaldsbehov i fylkeskommunen. Investerings - og vedlikehaldsbehovet på veg sektoren vert fanga opp gjennom arbeidet med Regional transportplan (RTP). Det bør no startast opp eit arbeid for å få ein tilsvarande oversikt for fylkeskommunale bygg. Det overordna målet bør vere å skaffe eit grunnlag for å kunne sjå investeringsbehova områda i sa manheng. på dei to Fylkesrådmannen legg opp til ein todelt prosess der : Veg følgjer RTP prosessen. Relevant innhald vert samordna med investeringsplanen Bygg følgjer den ordinære budsjettprosessen. I nvesteringsplan en vert vedteken i desember D en samla investeringsplanen vert utarbeidd som eit reint «prioriteringsdokument», medan den ordinære budsjett prosessen t ek stilling til kor mange av dei prioriterte tiltaka det er rom for å innarbeide i den aktuelle økonomiplanpe r ioden. Det vert starta opp eit arbeid med tanke på å lage ein samla investeringsplan for fylkeskommunen. Investeringsplanen vert vedteken s aman med budsjett/økonomiplansaka i desember. 4 UTGREIIN GSARBEID ET I SAM BAN D M ED N YE IN N TEKTSRAM M ER Alt hausten 2014 starta vi opp e it omfattande omstillingsarbeid for å tilpasse drifta til nye inntektsføresetnad er som følgje av nytt inntektssystem. Utrekningane synte at vår fylkeskommune ville få reduserte rammeoverf øringar med i storleiksorden 278 mill. kr ved full innføring av syste met (2019).

11 Side 5 av 11 Som ein del av dette arbeidet vart omstillingsprosjektet føremål å koordinere dei om lag 60 tiltaka fylkestinget konkretisere naudsynte innsparing ar på sektornivå. «SFJ2019» etablert. Prosjektet hadde som vedtok å utgreie med sikte på å Av de n totale utgreiingsporteføljen står det no att to utgreiingar som begge har leveringsfrist våren Dette er: Reinhaldartenestene (#56) Driftsrammer for Fagskulen i Sogn og Fjordane (#20). 4.1 Vidare arbeid Det omfattande utgreiingsarbeidet har resultert i mange vedtekne innsparingstiltak som no skal gjennomførast. Fylkesrådmannen ser det som særs viktig at dette arbeidet får nok fokus både politisk og administrativt. Gjennomføringa og oppfølginga vil avgjere i kva grad vi evnar å ta ut det skisserte innsparingspotensialet i dei ulike tiltaka. Når vedtekne tiltak skal «setjast ut i livet», vil det kunne oppstå avvik mellom føresett innsparing og kva som er faktisk mogeleg å ta ut. Ev. a vvik ville normalt se tt ført til tilsvarande justering av sektorramma. I dette tilfellet vil fylkesrådmannen likevel tilrå at avvik vert handtert e på den aktuelle sektoren. Dette har dels samanheng med at sektorfordelinga av innsparingskravet i si tid vart politisk vedt eke, og dels at fylkesrådmannen ikkje ser alternative finansieringskjelder for å dekke eventuelle avvik. Politisk nivå står fritt til å initiere ei eventuell omfordeling av innsparingskrava mellom sektorane. Det står framleis att nokre uspesifiserte innsparingsk rav på sektornivå. Med unnatak av eit mindre beløp på opplæring (0,8 mill. kr), ligg dei uspesifiserte innsparingskrava først i rammene for budsjettåret Fylkesrådmannen vil difor tilrå at vi no konsentrerer arbeidet om gjennomføringa av alt vedtekne innsparingstiltak, og at arbeidet med å konkretisere dei uspesifiserte innsparingskrava først får fokus i Som ei følgje av denne tilnærminga vil fylkesrådmannen også tilrå at ramma for opplæring vert justert med 0,8 mill. kr i 2018, noko som vil påve rke salderingsbalansen. Gjennomføring av alt vedtekne innsparingstiltak skal ha fokus i det politiske og administrative budsjett - og økonomiplanarbeidet i Eventuelle avvik mellom føresett og reell innsparing aktuelle sektoren. på eit tiltak vert å handtere i nnafor ramma på den Opplæringssektoren sitt uspesifiserte innsparingskrav på 0,8 mill. kr i 2018 vert sletta. 4.2 Reinhaldartenestene (#56) Fylkesrådmannen legg no fram utgreiinga knytt til reinhaldartenestene, jf. vedlegg 1. U tgreiing a k onkluderer med at det, basert på ei samanlikning av innrapporterte tal frå dei ulike einingane, bør vere eit visst innsparingspotensiale knytt til reinhaldartenestene. Det vert vidare vist til at det er vanskeleg å vurdere eit konkret potensiale innan reinhald utan å dokumentere dette gjennom å utarbeide nye reinhaldsplanar. Fylkesrådmannen tilrår at det no vert utarbeidd nye reinhaldsplanar og at dokumenterte innsparingar som følgje av desse vert inna rbeidd i økonomiplanen. Fylkeshovudtillitsvalde er informert om hovudelementa og vurderingane i arbeidet som er gjort. Det vert sett i gang eit administrativt arbeid for å få på plass nye reinhaldsplanar. Tilhøyrande innsparingar vert innarbei dde når desse er klåre. 4.3 Dei ø konomiske ramme ne for drift av d ei vidaregåande skulane (#5) Det er innarbeidd ei årleg innsparing knytt til «oppbygging av faga i arbeidsåret» på 12 mill. kr, frå hausten 2017, på utgreiing #5 - Dei økonomiske rammene for drift av dei vidaregåande skulane. Det var då lagt til grunn at eit bortfall på om lag 5 prosent av samla tal undervisningstimar er

12 Side 6 av 11 innanfor dagens praksis. Vidare at ein tilsvarande reduksjon i tildeling av lærartimar ikkje v il redusere kvaliteten på opplæringa. Arbeidet med å førebu gjennomføring av tiltaket tyder på at det ikkje er grunnlag for å ta ut økonomisk effekt av meir enn om lag 3 prosent bortfall. Fylkesrådmannen vil kome tilbake til dei økonomiske konsekvensane av dette når det førebuande gjennomførings arbeidet er avslutta. Fylkesrådmannen legg opp til at manglande innsparing på tiltaket vert lagt på sektoren som uspesifisert innsparingskrav. Vidare prosess for å konkretisere dei uspesifiserte innsparingstiltak a vert å kome attende til. Finansutvalet tek orienteringa til vitande. 4.4 Omstillingsprosessen og v e rkemiddel I samband med gjennomføring av skulebruksplanen definerte fylkeskommunen som arbeidsgjevar ein v e rkemiddelpakke knytt opp mot personalfo rvaltninga. V e rkemidla, t.d. sluttpakkar og gåvepensjonar, har vore heilt avgjerande for at vi har lukkast med å finne gode løysingar. For å kunne møte ev. overtalsutfordringar i omstillingsprosjektet S FJ 2019 er det behov for å ha tilsvarande v e rkemiddel for å understøtte ei aktiv personalforvaltning. Ut frå dei innsparingstiltaka som ligg føre i dag, vil ev. overtal fortrinnsvis vere knytt opp mot ulike stillingskategoriar innan opplæringssektoren. V e rkemidla skal ikkje vere eit generelt tilbod til tilsette, men nyttast for å finne individuelle løysingar på enkelte av overtalsutfordringa ne. Fylkesrådmannen tilrår at personalforvaltningsverkemidla, definert i samband med gjennomføring a av skulebruksp lanen, kan nyttast for å møte ev. overtalsutfordringar knytt til omstillingsprosjektet S FJ Omstillingskostnadar som følgje av dette skal dekkast innafor vedteken omstillingsramme for åra ( 13 mill. kr i 2018 og 8 mill. kr i 2019 ). Personalforvaltnin g sverkemidla, definert i samband med gjennomføringa av skulebruksplanen, kan nyttast for å møte ev. overtalsutfordringar knytt til omstillingsprosjektet S FJ Omstillingskostnadar som følgje av dette skal dekkast innafor vedteken omst illingsramme for FRAM LEGG TIL PROSESS, ARBEIDSDELIN G OG F RAM DRIFTSPLAN I gjeldande budsjett/økonomiplan er det lagt opp til slik prosess og framdrift i arbeidet med økonomiplan våren 2017: Tidsrom Arbeidsoppgåver Politisk nivå Adm. Nivå Mars 2017 Mars - april Mai 2017 Møte i finansutvalet. Oppstart av ny budsjettprosess. Ev. framlegging av utgreiingsrapportar. Innspel frå hovudutvala som sektorspesialistar. Alternativt vert dette medio mai. Møte i finansutvalet. Ev. framlegging av utgreiingsrapportar. FIN U HU FIN U Medio mai Framlegging av kommuneproposisjonen 2018 KMD FRM Mai 2017 Utsending av fylkesrådmannen økonomiplan sitt framlegg til FRM Mai 2017 Hovudutvala si handsaming HU Mai 2017 Fylkesutvalet si handsaming FU Juni 2017 Fylkestinget si slutthandsaming FT

13 Side 7 av 11 Ei endring i høve prosessen i fjor er at hovudutvala kan ha behov for å kome med innspel til økonomiplanen to gonger, både i mars/april og i mai, jf. pkt. 5.1 nedanfor. Framlegging av kommuneproposisjonen er fastsett til 11.mai Bestilling til hovudutvala Hovudutvala har hatt ei svært viktig rolle i det utgreiings - og prioriteringsarbeidet som har vore naudsynt etter innføring av nytt inntektssystem i Som vist i dette arbeidsdokumentet står det enno att nokre utfordringar i form av uspesifiserte innsparingskrav, og desse kan auk e som følgje av at ikkje alle vedtekne tiltak leverer i samsvar med føresetnadane i økonomiplanen. Dei uspesifiserte in nsparingskrava ligg i hovudsak på budsjettåret Dette gjev oss noko tid til ev. nye utgreiings prosessar. Fylkesrådmannen vil difor tilrå at arbeidet i hovudutvala i vårhalvåret i hovudssak skal dreie seg om : Ha fo kus på god gjennomføring av vedtekne innsparings tiltak og effekten vi får ut av desse Vurdere aktuelle investeringstiltak på eigen sektor. Fylkesrådmannen vil legge til rette for oppfølging av dette gjennom eigne budsjettsaker i hovudutvala i mars /april og mai. Økonomiplanarbeid et i hovudutvala våren 2017 skal: - ha fokus på god gjennomføring av vedtekne innsparingstiltak og effekten vi får ut av desse - vurdere aktuelle investeringstiltak på eigen sektor 5.2 Innspel frå råd og utval Når finansutvalet no i dette arbeidsdokumentet har fastsett prosess, arbeidsdeling og arbeidsplan, vil fylkesrådmannen orientere ungdomspolitisk utval, fylkesrådet for eldre og fylkesrådet for menneske med nedsett funksjon s evne om dette. Vidare vil fylkes rådmannen i nvitere dei til å kome med eventuell e innspel/merknader til økonomiplanen Finansutvalet tek orientering a i høve innspel frå råd og utval til vitande. 6 AN DRE SAKER Fylkesrådmannen vil i punkta nedanfor orientere finansutvalet om nokre aktuelle saker som kan påverke dei økonomiske rammene for fylkeskommunen. 6.1 Rekneskap 2016 Rekneskapsresultatet for syner så langt eit overskot på 14,5 mill. kr. Pressemeldinga som vart lagt fram i samband med offentleggjeringa av rekneskapsresultatet 1 6. februar følgjer som vedlegg 2. Fylkesrådmannen har no starta opp arbeidet med å vurdere om rekneskaps - resultatet er av ein slik karakter at det gjev grunnlag for rammejusteringar. Resultatet frå dette arbeidet vil fylkesrådmannen kome attende til. Fylkesr ådmannen vil i juni legge fram ei eiga sak til fylkestinget om rekneskapen for og disponeringa av resultatet. Som tidlegare år vil det bli tilrådd å sette av overskotet til bufferfondet og at eventuelle disponeringar vert teke stilling til i tertialra pport 1 / Nye del kostnadsnøklar for b åt og ferje Kommunal - og moderniseringsdepartementet (KM D) har i lenger tid arbeidd med nye delkostnadsnøklar for båt og ferje i inntektssystemet. På oppdrag frå KM D har Møreforsking Molde kome med inn spel til korle is delkostnadsnøklane for båt og ferje kan forbetrast. Målet har vore å finne ein delkostnadsnøkkel som er betre eigna til å fange opp variasjonar i utgiftsbehovet mellom fylkeskommunane enn gjeldande nøkkel, og som i større grad er basert på objektive kriterium.

14 Side 8 av 11 Sogn og Fjordane fylkeskommune har ilag med andre «ferjefylker» bidrege i Møreforsking Molde sitt arbeid. Møreforsking Molde leverte sin rapport 1. februar KM D inviterte så aktuelle fylkeskomm unar til informasjonsmøte med tanke på å få innspel og synspunkt på rapporten. Frå KM D deltok blant anna politisk leiing og frå oss møtte fylkesvaraordfører Åshild Kjelsnes og Bjørn Hollevik. Det var også med representantar frå administrasjonen. Fylkeskomm unane er i tillegg bedt om å kome med tilbakemelding/uttale til rapporten innan 8. mars Høyringsu ttale frå Sogn og Fjordane fylkeskommune vil bli handsama av fylkesutvalet 6. mars. Fylkesrådmannen sitt framlegg til høyrings uttale følgjer som vedlegg Næring s - og kultursektoren - e tablering av Kultur tanken Kulturtanken er den nye statlege etaten for kunst og kultur til barn og unge i skulealder. Tanken rommar Den kulturelle skulesekken og alt som tidlegare låg under Rikskonsertane. Kulturtanken har sagt opp a vtalen om produksjon av skulekonsertar med verknad frå august D enne avtalen inneheldt eit årleg lønstilskot til fylkeskommunen på om lag 0,3 mill. k r. Fylkeskommunen h ar også hatt ein særavtale med Rikskonsertane på musikktilbod til barnehagane, eit tilbod som Kulturtanken mest truleg ikkje vil prioritere framover. Den økonomiske konsekvensen knytt til dette tiltaket er reduserte inntekter på 0,2-0,3 mill. kr årleg. Samla sett ser det no ut som at etableringa av Kulturtanken vil føre til eit inntektstap på 0,5-0,6 mill. kr årleg frå og med Fylkesrådmannen vil kome attende til dette når vi etter kvart ser kva for konsekvensar etableringa av Kulturtanken får for vårt tilbod og økonomi. 6.4 O pplæringssektoren tilpassa opplæring I økonomiplan en er det føresett at grunnskuletilbod til minoritetsspråkleg ungdom (tidlegare nemning: eksamensretta grunnskulefag ( EGF )) skal finansierast innanfor den økonomiske ramma for tilpassa opplæring. For s kuleåret er det etablert 4 slike grupper. Fylkesrådmannen har vore i kontakt med kommunane for å kartlegge behovet for opplæringstilbod et til målgruppa frå hausten Kartlegginga viser, så langt, behov for 11 grupper. Fylkesrådmannen vil kome attende med ei vurdering av ev. økonomiske konsekvensa r knytt til dette etter inntaket til skuleåret FØREBELS SALDERIN GS SKISSE Utg.pkt: Balansert økonomiplan 0,0 0,0 0,0 Rullering av økonomiplan - 1,8 Reversering av sluttsaldering av økonomiplan ,4-2,1-7,4 Opplæring - reversering av uspesifisert innsparingskrav i ,8 Ubalanse etter a.dok 1 4,2-2,1-7,4-1,8 M ed utgangspunkt i gjeldande økonomiplan samt dei tilrådde endringane i dette arbeids - dokumentet syner førebels salderingsskisse berre mindre avvik. Fylkesrådmannen vil likevel minne om at det er knytt stor usikkerheit til fleire føresetnadar i gjeldande økonomiplan, jf. pkt.1, og som kan få økonomiske konsekvensa r viss dei ikkje vert innfri dd som føreset t. 8 VIDARE ARBEID Neste møte i finansutvalet er sett til 3. mai. Til dette møtet skal utgreiinga knytt til Fagskulen vere ferdigstilt. Vidare vert innspel til økonomiplanarbeidet frå hovudutvalsmøta i mars/april l agt fram. Eventuelle rammejusteringar som følgje av rekneskapen 2016 v ert også presentert i dette møtet. Tore Eriksen fylkesrådmann Astrid Lernes kst. økonomisjef

15 Side 9 av 11 Brevet er elektronisk godkjent og er utan underskrift Vedlegg: 1. Rapport frå u tgreiing #56 R einhald artenestene 2. Pressemelding i samband med framlegging av rekneskapen Høyringsu ttale til KM D på del kost nads nøklar for båt og ferje Kopi til: Fylkestinget Fylkesrådmannen Budsjettgruppa si leiargruppe

16 Side 10 av 11 TILRÅDDE VEDTAK I ARBEIDSDO KUM EN T 1/17 1 ØKON OMISK SITUASJON OG RAM M ER Punkt 1: Utan tilråding 2 RULLERIN G AV ØKON OMI PLAN 2.1 Rullering av driftsrammer føresetnader Finansutvalet sluttar seg til f øresetnadane for rullering av driftsrammene til Resultatet av den tekniske rulleringa av driftsrammene for 2021, ei meirinntekt på 1, 8 mill. kr, vert teken inn som ein del av det økonomiske opplegget for komande økonomiplan. Sluttsalderinga av økonomiplan vert teken inn som ein del av det økonomiske opplegget for komande økonomiplan. 2.2 Rullering av investeringsrammer føresetnader Finansutvalet sluttar seg til føresetnadane for rullering av investeringsrammene til IN VESTERIN GSPLAN Det vert starta opp eit arbeid med tanke på å lage ein samla investeringsplan for fylkeskommunen. Investeringsplanen vert vedteken saman med budsjett/økonomiplansaka i desember. 4 UTGREIIN GSARBEIDET I SAM BAN D M ED N YE IN N T EKTSRAM MER 4.1 Vidare arbeid Gjennomføring av alt vedtekne innsparingstiltak skal ha fokus i det politiske og administrative budsjett - og økonomiplanarbeidet i Eventuelle avvik mellom føresett og reell innsparing på eit tiltak vert å handtere innafor ramma på den aktuelle sektoren. Opplæringssekt oren sitt uspesifiserte innsparingskrav på 0,8 mill. kr i 2018 vert sletta. 4.2 Reinhaldartenestene (#56) Det vert sett i gang eit administrativt arbeid for å få på plass nye reinhaldsplanar. Tilhøyrande innsparingar vert innarbeidde når desse er k låre. 4.3 Dei økonomiske rammene for drift av dei vidaregåande skulane (#5) Finansutvalet tek orienteringa til vitande. 4.4 Omstillingsprosessen og verkemiddel Personalforvaltningsverkemidla, definert i samband med gjennomføringa av skulebruk splanen, kan nyttast for å møte ev. overtalsutfordringar knytt til omstillingsprosjektet SFJ2019. Omstillingskostnadar som følgje av dette skal dekkast innafor vedteken omstillingsramme for

17 Side 11 av 11 5 FRAM LEGG TIL PROSESS, ARBEIDSDELIN G OG F RAMDRIFTSPLAN 5.1 Bestilling til hovudutvala Økonomiplanarbeidet i hovudutvala våren 2017 skal: - ha fokus på god gjennomføring av vedtekne innsparingstiltak og effekten vi får ut av desse - vurdere aktuelle investeringstiltak på eigen sektor 5.2 Innspel frå råd og utval Finansutvalet tek orienteringa i høve innspel frå råd og utval til vitande. 6 ANDRE SAKER 6.1 Rekneskap Nye delkostnadsnøklar for båt og ferje 6.3 Næring - og kultursektoren - etablering av Kulturtanken 6.4 Opplæringssektoren tilpassa opplærin g Punkta er utan tilråding 7 FØREBELS SALDERINGSS KISSE Punkt 7: Utan tilråding 8 VIDARE ARBEID Punkt 8: Utan tilråding

18 Sfj2019 Samandrag 1. Utgreiing #56 Reinhaldartenestene 2. Kort omtale av utgreiinga (ev. sentrale utfordringar og dilemma i konsekvensvurderingane) Fylkesrådmannen ønskjer å greie nærare ut om det kan vere føremålstenleg å etablere ein felles standard for reinhaldartenestene knytt til alle fylkeskommunale bygg. 3. Økonomisk innsparingspotensiale Konsulentselskapet Ren-Consult påpeikar at det er vanskeleg å vurdere eit konkret innsparingspotensiale innan reinhald utan å dokumentere dette gjennom å utarbeide ei ny reinhaldsplan. Pilotprosjektet som er gjennomført på Mo- og Øyrane vidaregåande skule har gitt ei innsparing på eitt årsverk. Basert på innrapporterte tal frå einingane og erfaringar frå piloten vert det vurdert til å vere eit samla innsparingspotensiale innan det fylkeskommunale reinhaldet. Innsparingstiltak: Auka samordning gjennom ein sams reinhaldsstandard i fylkeskommunen. 4. Administrativt innsparingspotensiale Ressursen som vert sett av til leiande reinhaldar vert samordna mellom dei fylkeskommunale institusjonane (einingane), men målsettinga er at samla ressursbruk her skal vere på dagens nivå. 5. Grunnprinsippa sin innverknad på utgreiinga og konsekvensvurderingane Kvalitet i vidareførde oppgåver: Eit overordna grunnprinsipp for ein samordna reinhaldsstandard er at rett reinhald gjev godt inneklima og trivlege lokalitetar. Slik tek vi også best muleg vare på bygg og eigedomar. 6. Andre prinsipp og særleg viktige omsyn knytt til tenesteområdet Uavhengig av utgreiinga er det behov for nye eller justerte reinhaldsplanar ved fleire einingar, m.a. pga. nybygg og arealendringar som følgje av skulebruksplanen. Omstillingsbudsjettet er nytta til eksternt tenestekjøp på omlag kr i arbeidet med å få ein meir samordna reinhaldsfunksjon i fylkeskommunen. Det skal leggjast til rette for god drift av reinhaldartenestene (t.d. kompetanse, fysiske løysingar, utstyr, ergonomi, etc.).

19 7. Alternativ organisering eller innretning på tenesteområdet/-tilbodet Sentraladministrasjonen får tillagt fagansvaret for alt reinhald i fylkeskommunen. Kombinert med dette vert det gjort ei vurdering av effektiviseringspotenisalet gjennom auka samordning og koordinering av driftsrelaterte tenesteområder i sentraladministrasjonen. 8. Eventuelle behov for ytterlegare avklaringar/utgreiingar Arbeidsgruppa ser ikkje på noverande tidspunkt behov for ytterlegare fagutgreiingar. 2

20 Reinhald Bakgrunn Fylkesrådmannen vil greie nærare ut om det kan vere føremålstenleg å etablere ein felles standard for reinhaldartenestene knytt til alle fylkeskommunale bygg. Utgreiingsarbeidet skal gjerast av/i tett dialog med bygge- og eigedomssjefen, og skal særleg kartleggje og vurdere om dagens reinhaldsrutinar er tydelege og like ved alle institusjonar. Fylkesrådmannen vil stille eit konkret krav om at det for framtida skal utarbeidast reinhaldsplanar ved alle fylkeskommunale institusjonar, og at det gjennom planane vert sett ein felles standard for reinhaldartenestene. Det vil også her vere trong for å avklare om arealansvar per reinhaldar i dag er forsvarleg og rett i høve gjeldane normer. Fylkesrådmannen legg til grunn at det for framtida skal leggjast til rette for god drift av reinhaldartenestene (t.d. kompetanse, fysiske løysingar, utstyr, ergonomi, etc.). Eit overordna grunnprinsipp for utgreiinga er at rett reinhald gjev godt inneklima og trivelege lokalitetar. Slik tek vi også best muleg vare på bygg og eigedomar. Ressursinnsatsen i utgreiingsarbeidet vert tilpassa desse grunnprinsippa. Det er om lag 60 årsverk tilsett innan reinhald i fylkeskommunen, der dei fleste er tilsette i reinhaldsfunksjonen ved dei vidaregåande skulane. Omlag 5 årsverk er knytt til fylkeskommunalt reinhald i sentraladministrasjonen og innan tannhelsa. Dei flestetannklinikkane har eksternt tenestekjøp av reinhaldstenester pga. små stillingsstorleikar. I tillegg er det vedteke å redusere tal tannklinikkar frå 28 til 18 einingar. På bakgrunn av dette er ikkje tannklinikkane ein del av den vidare utgreiinga. Uavhengig av utgreiinga er det behov for nye eller justerte reinhaldsplanar på fleire einingar, bl.a. pga. nybygg og arealendringar som følgje av skulebruksplanen. Omstillingsbudsjettet vert nytta til eksternt tenestekjøp på omlag kr i arbeidet med å få ein meir samordna reinhaldsfunksjon i fylkeskommunen. Pilotprosjektet ved Mo- og Øyrane vidaregåande skule Som eit ledd i arbeidet med utgreiinga er det etablert eit pilotprosjekt med Mo- og Øyrane vidaregåande skule (MOY vgs) for å få eit betre grunnlag for å vurdere innsparingspotensialet innan reinhaldstenestene. I pilotprosjektet er det så langt utarbeidd forslag til ny reinhaldsplan for skulen, utført av konsulentselskapet Ren-Consult som har utarbeidd reinhaldsplanar for mange vidaregåande skular, bl.a. for Møre og Romsdal fylkeskommune. Digitalisering av teikningar, gjennomgang av areal og auka standardisering av reinhaldsfrekvensar for ulike typar areal er ein sentral del av dette arbeidet. Vurdering av ev. innsparingspotensiale ved skulen kan første definerast når ny reinhaldsplan vert vedteken, etter at ein i ein prøveperiode har testa ut forslag til ny reinhaldsplan. Ren-Consult påpeikar at det er vanskeleg å vurdere eit konkret innsparingspotensiale innan reinhald utan å dokumentere dette gjennom å utarbeide ei ny reinhaldsplan. Skulen har gjennomført utprøving av ny reinhaldsplan hausten Reinhaldsarbeidet er organisert i 3 reinhaldsteam, og gjennomføring av piloten har gått greitt for 2 av 3 team. For eitt reinhaldsteam 3

21 har det vore utfordringar med å vere ajour, både med dagleg og periodisk reinhald. M.a. har det vore ei utfordring med tilgangen til klasseroma på dagetid. Ut frå ei samla vurdering er ressursbruken justert og vidare utprøvd. Det vert også lagt opp til at det vert etablert brukaravtale mellom reinhaldaldartenesta og skulen for å få ei tydelegare ansvarsfordeling m.o.t. rydding i klasserom, kontor etc. Leiingsressurs til leiande reinhaldar har fram til no ikkje vore samordna, og det er no nytta ressurs pr. årsverk som grunnlag for denne. Leiande reinhaldar ved MOY vgs. hadde i utgangspunktet 20 % stillingsressurs. Den er no definert om til 20 minuttar pr. årsverk pr. dag, noko som gir ein stillingsressurs på 30 %. Målsettinga ved omlegging er at samla leiingsressurs i fylkeskommunen vert omlag som idag. Piloten er no avslutta og resultatet er at MOY vgs. har overteke reinhaldsansvaret ved Fagskulen si avdeling i Førde utan å auke i skulen sin samla reinhaldsressurs. Dette gir ei innsparing tilsvarande eitt årsverk. Ev. flytting av Fagskulen til Concord-bygget i Førde medfører behov for ny justering av reinhaldsressursane, og bør då kunne gi ei noko større innsparing enn det eine årsverket vi så langt har effektuert i piloten. Samanlikning av ressursbruk Basert på innrapporterte tal frå skulane varierer reinhaldsareal pr. årsverk mellom 935 kvm og 2053 kvm. MOY vgs. kjem ut med høgare reinhaldsareal pr. tilsett enn fleire andre skular. Det kan vere noko usikkerheit i dei innrapporterte tala frå einingane. Ressursbruken på relativt like areal vil kunne variere noko pga. ulik byggfunksjonalitet og ulike bruk, men samla sett synleggjer dette eit behov for eit arbeid for å sikre ein meir einsarta reinhaldsstandard i fylkeskommunen. Det vil også kunne vere noko innsparingspotensiale. I tillegg har kartlegginga synleggjort ulik praksis m.o.t. betalt matpause, dvs. at ved 5 einingar har reinhaldarane betalt matpause. Betalt matpause for reinhaldarane er ikkje i tråd med Hovudtariffavtalen, og arbeidsgjevar ønskjer derfor å harmonisere praksis i tråd med gjeldande lovog avtaleverk. Organisering av reinhaldstenestene Utgreiingsarbeidet viser eit behov for auka samordning. I eit vidare arbeid er det naturleg at det vert definert eit fagansvar for reinhaldet i fylkeskommunen, og at dette ansvaret vert lagt til sentraladministrasjonen. Innføring av ny reinhaldsstandard i fylkeskommunen krev tett samarbeid med administrativ leiing ved dei ulike einingane, og ei tett oppfølging av reinhaldsfunksjonen. På bakgrunn av dette vert det tilrådd at ei vurdering av organisatorisk tilknytning av reinhaldsfunksjonen ikkje vert gjort i denne omgang. 4

22 I tilknyting til at fagansvaret for reinhald vert lagt til sentraladministasjonen er det samtidig naturleg å vurdere effektiviseringspotensiale gjennom auka samordning av andre driftsrelaterte oppgåver i sentraladministrasjonen. Dette vil også vere ei oppfølging av notat til fylkesutvalet 18. juni 2014, «Bygge- og eigedomsforvaltninga felles organisering for driftsteknisk personell». Notatet påpeikar bl.a. følgjande: «Fylkesrådmannen meiner det på lengre sikt kan vere føremålstenleg å vurdere ei tettare organisatorisk samhandling mellom fleire driftsrelaterte tenester i fylkeskommunen, t.d. ei tettare samhandling mellom driftsteknikarane, reinhaldartenesta og IKT-koordinatorane ved dei vidaregåande skulane. Han vurderer m.a. å få på plass ein sentral ressurs som kan bistå institusjonane og planleggje ei mest muleg einskapleg reinhaldarteneste i den fylkeskommunale bygningsmassen. IKT-tenesta har også driftsrelaterte funksjonar som i større grad kan sjåast i samanheng med driftsteknikartenestene ute. Det er gode argument for å vurdere dette nærare, men fylkesrådmannen ser føre seg at dette har eit noko lenger tidsperspektiv enn den sams organiseringa for driftsteknikarane.» Det utvida ansvarsområdet vil krevje noko større ressursbruk framover, og det er derfor eit riktig tidspunkt no å følgje opp fylkesrådmannen sitt notat til fylkesutvalet. Personalforvaltning Sterkare samordning av reinhaldsstandard og ressursbruk innan det fylkeskommunale reinhaldet kan medføre overtal ved enkelte einingar. I gjennomføringsperioden vil arbeidsgjevar legge vekt på ei aktiv personalforvaltning, og forsøke å finne løysingar ved ev. overtal på einingar gjennom naturleg avgang. Oppsummering: Reinhaldsutgreiinga vert definert om til eit gjennomføringsprosjekt for å etablere ein meir einsarta reinhaldsstandard i fylkeskommunen. Eventuelle innsparingar innsparingar vert innarbeidd undervegs. Sentraladministrasjonen får tillagt fagansvar for reinhald i fylkeskommunen, kombinert med ei vurdering av effektiviseringspotenisalet gjennom auka samordning og koordinering av driftsrelaterte tenesteområde i sentraladministrasjonen. Kostnadar til eksternt tenestekjøp på omlag kroner. Utkast til prosjektmandat for gjennomføringsprosjektet Frå startar fylkesrådmannen eit reinhaldsprosjekt som har eit tidsramme fram til Prosjektet har ansvar for : 1. Sikre kvalitet i utarbeiding og justering av reinhaldsplanar for alle bygg som fylkeskommunen nyttar, både eigne og leigde lokalar (unnateke tannhelsetenesta). 2. Sikre gode reinhaldsrutinar, utvikle internt samarbeid, tilpassa/framtidsretta ustyr, ergonomi, effektive innkjøpsrutinar og bruk av miljø- og helsefremjande reingjeringsprodukt. 5

23 3. Sikre realisering av ev. definert innsparingspotensiale. 4. Ev. behov for samordning av personalpolitikk, t.d. kompetansekrav, arbeidskle, køyretid mellom lokasjonar, brukaravtaler etc. Gjennomføre ei god personalforvaltning i tråd med lover, forskrifter og evnt. avtalar/drøftingar med tillitsvalde, og som er i tråd med vedtak om ressursbruk på dei ulike einingane. 6

24 Fylkeskommunen sin rekneskap for 2016 Fylkesrådmannen har no lagt fram fylkeskommunen sin rekneskap for God budsjett-disiplin og god økonomistyring gjev eit overskot på 14,5 millionar kroner. Dette er eit noko lægre tal enn gjennomsnittet dei fire siste åra er då også fyrste året der inntektene har gått vesentleg ned, jf. det nye inntektssystemet. Sett i lys av det må resultatet seiast å vera bra. Netto driftsresultat Netto driftsresultat vert nytta som ein indikator på kor godt resultat ein fylkeskommune/ kommune har. For fylkeskommunar er det no tilrådd å ha eit netto driftsresultat på minst 4 % (av samla driftsinntekter). Netto driftsresultat 2016 for Sogn og Fjordane fylkeskommune er på 214,9 millionar kroner, det vil seie 6,8 %. Tilsvarande tal i 2015 var 5,3 %. Budsjettstyring I budsjettstyringa skil vi mellom anslagsløyvingar og ordinære løyvingar. Anslagsløyvingane er kjenneteikna av at dei er lite «styrbare». Det betyr at sluttresultatet på postane er avhengig av faktorar som ligg utanfor fylkeskommunal kontroll. Ordinære løyvingar er styrbare løyvingar, der fylkeskommunen i stor grad skal ha kontroll på sluttresultatet. For dei styrbare løyvingane har fylkeskommunen som prinsipp at vi skal ha budsjettdekning for dei tenestene vi yter. Med sterkt søkjelys på budsjettdisiplin vert difor ikkje alle budsjettpostar nytta fullt ut; vi styrer så nær opp til 100 % som råd. Dette gjev mindre innsparingar på ein god del postar. Dette er ein hovudforklaring på at vi kjem ut med ei netto innsparing på 7,6 millionar kroner på sektornivå i Fellesinntekter - og utgifter Fellesinntektene og -utgiftene er i stor grad «ikkje styrbare» løyvingar. Samla fekk vi i 2016 ei netto meirinntekt/innsparing her på 6,9 mill. kr. Skatt og rammetilskot er hovudinntektskjeldene våre og utgjorde nær 2,4 mrd. kr i På desse to inntektspostane fekk vi ei meirinntekt på om lag 8,7 mill. kr (0,35 %). Skatteinntektene for fylkeskommunane har hatt ein sterk auke i Prognosane har auka frå +3,6 % i statsbudsjettet for 2016 til det endelege resultatet på +7,2 %. Vi har gjennom året auka skatteanslaget vårt to gonger med til saman 15 mill.kr. Endeleg resultat er ytterlegare 8 mill.kr betre. På dei andre områda innan fellesinntekter og utgifter er det berre mindre avvik som samla utgjer ei mindreinntekt på 1,7 mill.kr. Sektornivået Sektornivået i fylkeskommunen har ei netto ramme på vel 2,2 mrd. kr. Med eit mindreforbruk på 7,6 mill. kr har sektorane våre, sett under eitt, ei budsjettgjennomføring på om lag 99,6 %. Dette meiner fylkesrådmannen er svært bra.

25 Forvaltning står for netto 3,8 mill. kr av denne innsparinga. Dei største postane her er eit mindreforbruk på 0,7 mill. kr på politisk styring/kontrollutval, 1,3 mill. kr på administrasjonen og 1,8 mill. kr på bygg og eigedomsforvaltning/administrasjonslokale. Opplæring har eit samla mindreforbruk på 0,8 mill.kr i Dei største postane med mindreforbruk er vedlikehald og drift av skulebygg (2,2 mill. kr), kjøp av pedagogisk-psykologiske tenester frå kommunane (1,1 mill. kr) og tilpassa opplæring (1,9 mill. kr). Dei største postane med meirforbruk er opplæring i bedrift (7,1 mill. kr) og fagprøvar (1,0 mill. kr). Dei vidaregåande skulane og fagskulen har ei samla innsparing på ordinær drift på om lag 5,5 mill. kr i høve budsjett Skulane har resultatoverføring (til 2017) og innsparinga påverkar såleis ikkje det samla rekneskapsresultatet. Tannhelse har ei innsparing på 2,6 mill. kr. Også denne sektoren har resultatoverføring (til 2017) og innsparinga påverkar såleis ikkje samla rekneskapsresultat. Næring og kultur har samla eit netto mindreforbruk på 1 mill.kr. Av dette ligg 0,8 mill. kr innan kultur. Samferdsle har eit samla netto mindreforbruk på 1,8 mill. kr. Dei største postane med mindreforbruk er fylkesvegar, miljø og trafikktryggingstiltak ( 0,6 mill. kr) og båtruter ( 6,9 mill. kr). Dei største postane med meirforbruk er bilruter (1,5 mill. kr) og fylkesvegferjer (2,9 mill. kr). Fylkesveg drift og vedlikehald har ei innsparing på 9,5 mill. kr som vert overført til 2017 (resultatoverføring). Dette påverkar ikkje rekneskapsresultatet.

26 Side 1 av 5 Saksframlegg Saksbehandlar: Øystein Hunvik, Samferdsleavdelinga Sak nr.: 16 / Innspel til rapport om kostnadsnøkkel en for båt og ferje. Fylkesrådmannen rår fylkesutvalet til å gje slik tilråding/gjere slikt vedtak: 1. Sogn og Fjordane fylkeskommune meiner Møreforsking sin rapport fangar opp dei sentrale utfordringane med kostnadsnøkkel for ferje og hurtigbåt. F ylkeskommune n meiner inntekts systemet sine nøklar bør bygge på normative modellar. Vi stø r såleis Møreforsking si normative tilnærming til ferjenøkkelen. 2. Sambandsmodellen - slik den er presentert i rapporten - er eit betre ferjekriterium i kostnadsnøkkelen enn dagens modell, der fylka får kompensasj on ut frå tal samband. Vi stø r difor Møreforsking si tilnærming om å nytte sambandsmodellen ved etablering av kostnadsnøkkelen, og vidare medianmodellen for oppdatering og årleg vedlikehald. 3. Det bør arbeidast vidare med å få fram normative modellar for alle delkostnadsnøklane i samferdslenøkkelen. 4. Staten må tilpasse den økonomiske ramma slik at fylkeskommunane får dekka auken i kostnader i samband med innføring av 2. og 3. generasjons anbod. 5. Staten ønskjer at fylkeskommunane skal innføre lav - og nullutslepp på ferje og hurtigbåt. Staten må legge til rette for auke i overføringane for å dekke dei faktiske kostnadane med det grøne skiftet. Vedlegg : Brev frå KMD datert : Invitasjon til å kome med innspel til rapport om kostnadsnøkkelen for båt og fer je Rapport frå Møreforsking: Utgiftsbehov til ferje og hurtigbåt utredni ng av fylkeskommunale forskjella r. SAKSFRAM STILLIN G 1. Bakgrunn for saka Møreforsking Molde har på oppdrag frå Kommunal - og moderniseringsdepartementet vurdert endringar i delko stnadsnøkkelen for båt og ferje i inntektssystemet for fylkeskommunane. Departementet ønskjer å få tilbakemelding frå sektoren om innhaldet og tilrådingane i rapporten. Dagens fordelingsnøkkel for båt og ferje Gjennom utgiftsutjamninga i inntektssystemet skal fylkeskommunane i prinsippet få full kompensasjon for kostnadsskilnader i tenesteytinga som dei ikkje kan påverke sjølve. Kompensasjonen skjer i praksis gjennom kostnadsnøkkelen, som består av ulike kriteri um med vekter. Kriteria for ferje og båtar er per i dag tal på ferjesamband og ein fylkesfaktor for båtar berekna ut frå netto driftsutgifter ekskl. avskrivingar dei siste tre åra. Utgiftsutjamninga gjennom kostnadsnøkkelen er ei rein omfordeling mellom fylkeskommunane. Det som blir trekt inn frå fylkeskommunar med eit berekna utgiftsbehov under gjennomsnittet, blir delt ut att til fylkeskommunar med eit berekna utgiftsbehov over gjennomsnittet. Storleiken på beløpet som blir fordelt om gjennom kostnadsnø kkelen (det samla utgiftsbehovet), blir berekna med utgangspunkt i KOSTRA - tal for netto driftsutgifter til dei tenestene som inngår i

27 Side 2 av 5 nøkkelen. Sektorvektene, dvs. kor stor vekt dei ulike delkostnadsnøkl ane skal ha i den samla nøkkelen, er basert på kvar s ektor sin del av dei samla utgiftene dei siste tre åra. Fylkeskommunane skal berre få kompensasjon for kostnadsskilnader dei ikkje k an påverke sjølve, og det er di for sett visse krav til kva type kriterium som kan inngå i inntektssystemet. Kriteria skal vere objektive (dvs. dei skal ikkje vere moglege å påverke av fylkeskommunane), baserte på offisiell statistikk og moglege å oppdatere jamleg. Ny rapport om delkos tnadsnøkkelen for båt og ferje Oppdraget til Møreforsking var å kome med innspel til korleis delkostnadsnøkkelen for båt og ferje kan forbetrast. Målet var å finne ein delkostnadsnøkkel som er betre eigna til å fange opp variasjonar i utgiftsbehovet mello m fylkeskommunane, og som i større grad er basert på objektive kriterium. Rapporten frå Møreforsking (M F) skal vere eit fagleg innspel til utarbeiding av ny delkostnadsnøkkel for båt og ferje slik at fordelinga mellom fylka skal vere basert på objektive kriteria. Rapporten synleggjer utfordringane med fastsetjing av objektive kriteria for hurtigbåt. Konklusjonen til M F er at det er vanskelig å lage ein fordelingsnøkkel på hurtigbåt. Utfordringane som dei ikkje finn svar på er: 1. Klar definisjon av eit hu rtigbåtsamband 2. Kva samband som skal vera ein del av kriteriedata for ein fordelingsnøkkel for hurtigbåt 3. Etablere standard for servicenivå og kapasitet, t.d. ut frå ein definert minste transport - standard. 4. Nasjonale takstretningsliner for hurtigbåt 5. Eit klart bedra datagrunnlag på sambands og ev. strekningsnivå, for å kunne forklare skilnader i kostnader og inntekter mellom fylka. I rapporten presenterer M F forslag til eit nytt kriterium for ferjer, men har ikkje kome fram til tilsvarande for hurtigbåt. Rapporten tek utgangspunkt i å definere ein nasjonal standard på ferje m.a. ut frå kor mange bilar som vert transportert, strekningslengde og fartsområde. Ut frå desse faktorane vil ein kunne seie noko om kor mange ferjer det må vere i sambandet, kva type ferje, nødvendig bemanning osv. I det vidare arbeidet har dei lagt til grunn ein nasjonal standard som låg inne i N TP : Formålet med å definere ein slik standard er likebehandling av fylkeskommunane. Fylkes - kommunen skal få overføring frå staten i forhold til kva FV - klasse sambanda ligg i. Dersom ein fylkeskommune vel å tilby t.d. frekvens og opningstid ut over standarden er det ein kostnad

28 Side 3 av 5 fylkeskommunen sjølv må dekke. I motsett fall der tilbodet vert redusert i forhold til FV - klasse, skal det i kkje føre til trekk i overføring frå staten. Kostnader med fråtrekk for inntekter blir estimert for kvar av FV - klassane i tabellen. M F har brukt innrapporterte data frå fylkeskommunane og samanlikna det med ein reknemodell Statens vegvesen har. For Sogn og Fjordane fylke sine ferjer er det mindre enn 1% avvik mellom faktiske kostnader og kostnader b erekna i modellen. Møreforsking presenterer to ulike modellar for nytt ferjekriterium. Sambandsbasert modell Medianbasert modell. Begge modellane byggjer på ei normativ tilnærming og bereknar dei normerte kostnadene for ferjesambanda. Skilnaden mellom modellane er kva nivå berekningane blir gjort på. I den sambandsbaserte modellen er utrekningane gjort for kvart enkelt samband. I d en medianbaserte modellen er utrekningane gjort på standardklassenivå. I fylgje M F er ein viktig skilnad mellom dei to modellane at det vil vere arbeidskrevjande å oppdatere kriteriedata for den sambandsbaserte modellen. Det kan bety at ein ikkje kan rek ne med jamleg oppdatering av kriteriedata viss denne modellen blir lagt til grunn. M F tilrår difor at den sambandsbaserte modellen vert lagt til grunn ved etablering av kostnadsnøkkelen, medan ein nyttar den mindre arbeidskrevjande, medianbaserte modellen til årleg oppdatering. KM D er interessert i alle relevante innspel om rapporten, og ønskjer særleg vurderingar av: Den metodiske tilnærminga som er lagt til grunn Korleis analysane og utrekningane er gjennomført Om det er sentrale forhold som ikkje e r fanga opp i analysane Om Møreforsking sine modellar kan danne grunnlag for eit nytt ferjekriterium i kostnadsnøkkelen Kva for ein av Møreforsking sine modellar som eventuelt vil vere best eigna som utgangspunkt for eit nytt ferjekriterium i kostnadsnøk kelen Møreforsking sine modellar samanlikna med dagens ferjekriterium Rapporten er tydeleg på at delkostnadsnøkkelen blir brukt til å omfordele midlar. Ev. endringar i delkostnadsnøkkelen vil ikkje ha innverknad på nivået på den samla ramma som blir fordelt etter båt - og ferjenøkkelen. Prosessen vidare KM D vil presentere prosjektet for Stortinget i kommuneproposisjonen for 2018, som blir lagt fram i mai. Ev. forslag til endringar i kostnadsnøkkelen på bakgrunn av Møreforskings rapport vil òg bli pre senterte i kommuneproposisjonen. KM D har førebels ikkje teke stilling til innhaldet i rapporten eller til om dei vil foreslå endringar i delkostnadsnøkkelen for båt og ferje. Dei vil ta synspunkta til fylkeskommunane med i vurderinga før dei eventuelt k jem med forslag til endringar i nøkkelen, og ber derfor om innspel. 2. Vurdering Fylkesrådmannen ser positivt på at M F sitt arbeid tek utgangspunkt i at det bør ligge normative retningsliner til grunn for berekning av eit utgiftsbehov. Manglande normative standardar på hurtigbåtsida er bakgrunn for at M F ikkje kjem med tilråding til fo rdelingsnøkkel på dette området. Innleiingsvis vil fylkesrådmannen få uttrykke at det bør arbeidast vidare med å få ei normativ forankring av alle element i inntektssystemet generelt og innanfor samferdslenøkkelen sine delnøklar spesielt. Fylkesrådmanne n ser utfordringane med å lage ein rettferdig kostnadsnøkkel på hu rtigbåt. Sidan M F ikkje har kom e med noko tilråding til fordelingsnøkkel på hurtigbåt vil uttalen vår konsentrere seg om fordelingsnøkkel på ferje.

29 Side 4 av 5 M F har gjort eit grundig arbeid med å defi nere dei faktorane som påverkar kostnadane med drift av ferjer. Utgangspunktet er at fylka i prinsippet skal få full kompensasjon for kostnadsskilnader i tenesteytinga som dei ikkje kan påverke sjølve. Rapporten syner kva faktorar fylkeskommunane kan påve rke, delvis påverke eller ikkje påverke. Fylkeskommunane kan påverke for eksempel opningstid, frekvens og takst, medan vêrforhold og fartsområde er utanfor det som kan påverkast. For å få detaljert kunnskap om alle sambanda i landet har M F samla inn data o m følgjande: Sambandsnamn PBE ÅDT Rundturlengde i km (tur/retur) Fartsområde Operatør Netto tilskot Billettinntekter Andre inntekter Planlagd utsegla distanse Størrelsen på ferje(r) i sambandet Tal ferjer i sambandet Bruk av alternativ framdriftsteknologi Kontraktsform (netto/brutto) Med data ovanfor meiner M F dei har vore i stand til å berekne operatørane kvart enkelt samband. sine kostnader med M F presenterer to alternative modellar i rapporten sin median baser og sambandsbasert. Medianbasert tilnærming har nokre openberre feilkjelder som gjer at det ikkje vert vurdert som objektivt. M.a. vil den modellen gi lægre kostnader på Askvoll Gjervik Fure Værlandet sidan den ikkje opnar for 2 ferjer slik det er behov for. Fylkesr ådmannen er samd i tilrådinga i rapporten om å gå vidare med sambandsbasert tilnærming for på den måten å få fordeling ut frå mest mulig objektive kriterium. Med den sambandsbaserte tilnærminga vert kvart samband vurdert opp mot kostnader i sin FV - klasse. Med dagens ordning får fylkeskommunen like stor overføring for Daløy Haldorsneset som blir trafikkert av ei 11 bilers ferje og Askvoll Gjervik - Fure Værlandet som vert trafikkert av to 50 bilers ferjer. Sogn og Fjordane får mindre del av overføringa ne frå staten med den nye sambandsbaserte tilnærminga. Fylkesrådmannen er likevel klar på at det er ei meir rettferdig og objektiv ordning som er å føretrekkje framfor dagens. Storleiken på den økonomiske ramma er svært viktig for fylkeskommunane, men de tte er ikkje ein del av arbeidet som vert gjort i denne omgang en. For fylkeskommunane er det likevel avgjerande at ramma er tilpassa den faktiske kostnadsutviklinga. Vi er i ferd med å starte opp 2. generasjon anbodskontraktar på fylkesvegferjer. Sjølv om vi har vore nøkterne og brukt standarden ovanfor og staten sin konkurransegrunnlagsmal, har kostnadane våre auka med 44 %. Staten er tydeleg e på at dei ønskjer at fylkeskommunane skal innføre lav - og nullutslepp på både ferje og hurtigbåt. I enkelte rapp ortar blir det estimert ein kostnadsauke på inntil 100 % ved overgang til hydrogen. Det er viktig at vi går for eit grønt skifte og at staten gjer fylkeskommunane i stand til å oppfylle ønsket om nullutslepp frå kollektivtrafikken. I så fall må overføringa til fylkes - kommunane aukast tilsvarande. 3. Konklusjon Fylkesrådmannen meiner Møreforsking har laga ein grundig rapport som fangar opp dei sentrale utfordringane med kostnadsnøkkel for ferje og hurtigbåt, og støttar framlegget om innføring av ein objekti v modell for dekking av kostnader med drift av ferje og hurtigbåt. Sambandsmodellen for ferjer slik den er presentert i rapporten, er eit betre kriterium enn dagens modell der fylka får kompensasjon ut frå tal samband. Fylkesrådmannen støttar difor Mørefor sking si tilnærming om å nytte sambandsmodellen ved etablering av kostnadsnøkkelen, og vidare medianmodellen for oppdatering og årleg vedlikehald. Fylkesrådmannen meiner også at det bør arbeidast vidare med å få fram normative modellar for alle delkostnads nøklane i samferdslenøkkelen.

30 Side 5 av 5 Sjølv om dette ikkje er ein del av høyringa no, ønskjer fylkesrådmannen å minne om at det er nødvendig å justere den økonomiske ramma slik at fylkeskommunane får dekka kostnadsauken ved innføring av 2. og 3. generasjons anbod, samt lav - og nullutsleppstekn ologi i tråd med det grøne skiftet.