E39 Langeland-Moskog. Kommunedelplan Delrapport naturmiljø. Region vest Ressursavdelinga Planseksjonen Dato:

Transkript

1 E39 Langeland-Moskog Kommunedelplan Delrapport naturmiljø Region vest Ressursavdelinga Planseksjonen Dato:

2

3 RAPPORT Rapport nr.: Oppdrag nr.: Dato: Kunde: Statens Vegvesen Region vest Kommunedelplan E39 Langeland - Moskog Delrapport naturmiljø Samandrag: E39 skal leggjast utanfor Førde sentrum og det ligg føre 14 alternative trasear på strekninga mellom Storehaug og Moskog. Store delar av dei alternative traseane vil gå i tunnel, slik at omfanget av nye naturinngrep er relativt lite sett i høve til lengda på traseane. Denne rapporten presenterer dei viktigaste naturverdiane i planområdet. Mesteparten av dei naturverdiane som vert påverka av utbygginga ligg i dalbotnen langs elva Jølstra. Elva og randsonene langs denne har høg verdi for biologisk mangfald. Det er også ein del viktige leveområde for hjortevilt som kan bli negativt påverka av ei utbygging. Dette gjeld særleg områda Moskog, Pinndalen og Brulandsberget. For kvart alternativ er dei samla naturverdiane haldne opp mot naturinngrepet sitt samla omfang og det er til slutt oppgjeve ein samla konsekvens med rangering for kvart einskild alternativ. For fagtemaet naturmiljø er alternativ som går via Pinndalen meir negative enn alternativ som går via Brulandsberget. Alternativa som inneber oppgradering av eksisterande E39 langs Langelandsvatnet er mindre negative enn alternativ som inneber ny tunnel frå Myra Endring to løp til Hafstad Endelig levering Fyste utgåve Rev. Dato Revisjonen gjeld Sign. Utarbeidd av: Sign.: Gunnar Sandvik Kontrollert av: Mona Mortensen Oppdragsansvarlig / avd.: Trine Ruud Gjerde/BAP-samferdsel Sign.: Oppdragsleiar / avd.: Runar Holvik/BAP-samferdsel 1

4 Forord På oppdrag frå Statens vegvesen region vest, har Sweco Norge planlagt ny veg på strekninga Langeland Moskog i kommunane Gaular, Førde og til Jølster i Sogn og Fjordane. Dette arbeidet er gjort i samband med utarbeiding av kommunedelplan for ny E39 på strekninga. Det er planlagt fleire ulike vegløysingar på strekninga, med tilhøyrande vegstandard, tunnelar, kryss, sidevegar, bruer og konstruksjonar. Denne delrapporten omhandlar temaet naturmiljø. Seljord Gunnar Sandvik Fagansvarleg naturmiljø 2

5 Innhald Forord 2 1 Samandrag Bakgrunn Verdivurdering Samanstilling samla konsekvensvurdering Innleiing Bakgrunn og formål Innhald og avgrensing Definisjonar og avgrensing mot andre fagutgreiingar Metode og datagrunnlag Avgrensing av influensområdet Influensområdet Datagrunnlag Metode Kriterium for verdivurdering Kriterium for omfang Vurdering av konsekvens Avbøtande tiltak Konsekvensar i anleggsperioden Skildring av tiltaket Bakgrunn og formål Planprogram Vegval Alternativ Trafikkmengder og val av vegstandard Trafikkmengder Val av vegstandard Dagsoner og kryss Storehaug Myra (1720 m) Storehaug Bekkjaholten (5530 m) Bekkjaholten nord Reset/Holten Bekkjaholten nord Reset (2250 m) Bekkjaholten nord Holten (1150 m) Kronborg Brulandsberget (1250 m) Brulandsberget Viegjerdet (700 m) Brulandsberget Pinndalen (1600 m) Pinndalen Soleide (1220 m) Vievegen (2700 m) Moskog Jølster (700 m) Hafstad (100 m)

6 5 Konsekvensanalyse Generell og overordna omtale av influensområdet Naturen i influensområdet Planar, rapportar og innspel med relevans for tiltaket Nasjonale, regionale og lokale mål for tiltaket Planprogrammet Andre relevante planer og innspel Naturmiljø og biologisk mangfald Influensområdet Verdivurdering og konsekvensvurdering av dei einskilde områda/lokalitetane NT 1 Svarteliåsmyra, Gaular kommune NT 2 Digernesvatnet, myr (sør) NT 3 Reinetjørna NT 4 Blekatjørn NT 5 Jølstra ved Brulandsberget NT 6 Jølstra øst for Øyane NT 7 Sandtak v/vie NT 8 Sandtak v/hafstad NT 9 Sandtak v/bruland NT 10 Viafjellet sør NT 11 Sunde bru NT 12 Kusslia (rik edellauvskog) NT 13 Kusslia (hagemark) NT 14 Prestholmen i Jølstra NT 15 Løe ved Førde camping VO I Skilbreivatnet VO II Digernesvatnet VO III Moskog VO IV Hatten VO V Bekkjavatnet VO VI Pinndalen VO VII Soleide VO VIII Halbrendslia VT I Dyrshaugen VT II Randshaugen VT III Sanderplassen FO I Jølstra FU I Øyane Sunde bru langs Jølstra NH I Løland Soleide Samanstilling og tilråding Konsekvensutgreiing for dei ulike alternativa

7 6.2 Oppsummering og rangering av konsekvensvurderingane Referansar Skriftlege kjelder Kjelder på internett Munnlege kjelder Vedlegg Figurliste Figur 1 Samla konsekvensvurdering for dei 14 utbyggingsalternativa Figur 2 Influensområdet strekkjer seg frå Skilbreivatn i sør til området Bruland-Øyane i nord og Moskog i aust Figur 3 Konsekvensvifta som blir nytta for å finne konsekvens basert på fastsett verdi og omfang (Statens Vegvesen Handbok 140) Figur 4 Planområdet Figur 5 Oversyn over planområdet med ulike alternativ teikna inn Figur 6 Vegprofil Figur 7 Planskilt kryss Figur 8 Rundkøyring med filterfelt Figur 9 Tunnelprofil 2 x T9, Figur 10 Storehaug-Myra Figur 11 Kryss ved Myra Figur 12 Storehaug-Bekkjaholten Figur 13 Normalprofil Figur 14 Kryss ved Storehaug Figur 15 Kryss ved Kleiva Figur 16 Bekkjaholten nord Reset/Holten Figur 17 Kryss ved Reset Figur 18 Kryss ved Bekkjavatnet Figur 19 Kronborg-Brulandsberget Figur 20 Kryss ved Brulandsberget Figur 21 Brulandsberget-Pinndalen Figur 22 Pinndalen-Soleide Figur 23 Vievegen Figur 24 Moskog-Jølster Figur 25 Hafstad Figur 26 Frå dalbotnen ved garden Myra. Blandingsskog på tydeleg myrprega skogbotn. I bakgrunnen ligg kulturlandskapet der planlagt tunnelpåhogg vil liggje. (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Figur 27 Registreringar av sandsvale i Artsdatabanken og plasseringa av erstatningsbiotopane (NT 7- NT 9). (Artsdatabanken.no) Figur 28 Utskrift frå fallviltdatabasen som viser trafikkdrepen hjort. (Kjelde: hjortevilt.no) Figur 29 Tydelege spor etter hjortedyr ved Dyrshaugen (VT I). (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Figur 30 Randsona langs Jølstra ved Soleide (FU I) er ein viltkorridor som er middels viktig i eit elles fragmentert landskap. (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Figur 31 Randsona langs Jølstra ved Soleide der fleire flaggermusartar vart påvist jaktande (FU I). (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Figur 32 Frå terrassen ved Brulandsberget i retning garden Viegjerdet på andre sida av dalbotnen. (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Figur 33 Figuren viser fordelinga av verdivurderte naturområde (grå felt) i eller i tilknyting til influensområdet (skravert areal). NT er naturtypar, VO er viltområde, VT er vilttrekk, NH er 5

8 naturhistorisk viktige område, FU er funksjonsområde og FO er fiskeområde (temakart føreligg i større format bak i rapporten) Figur 34 Digernesvatnet (høg verdi), Blekatjønn og Reintjørna ligg i utkanten av influensområdet. Alternative tunnelar med påhogg ved Myra passerer nordvest for Digernesvatnet. Dei siste forslaga til tunneltrase ligg ikkje under vatnet som vist på figuren. 66 Figur 35 Dei største verdiane for naturmiljø i planområdet er samla langs Jølstra mellom Sunde bru og Hafstad Figur 36 Verdikart naturmiljø (større versjon bak i delrapporten) Tabelliste Tabell 1 Vurderte naturtypelokalitetar i influensområdet... 8 Tabell 2 Vurderte viltområde i influensområdet... 9 Tabell 3 Vurderte vilttrekk i influensområdet... 9 Tabell 4 Vurderte verdiområde for fisk i influensområdet... 9 Tabell 5 Vurderte viktige funksjonsområde i influensområdet... 9 Tabell 6 Vurderte naturhistoriske område (geologi, fossilar) i influensområdet Tabell 7 Samanstilling som viser alle mogelege grader av konsekvens Tabell 8 Oversyn over dei ulike alternative traseane Tabell 9 Nyare registreringar (etter 1990) av raudlisteartar innanfor influensområdet (kjelde: Artsdatabanken) Tabell 10 Dei 11 dagsonene som i ulike kombinasjonar utgjer dei 14 alternative traseane Tabell 11 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 12 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 13 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 14 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 15 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 16 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 17 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 18 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 19 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 20 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 21 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 22 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 23 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 24 Samanstilling av konsekvensar for alternativ Tabell 25 Samanstilling av konsekvensar og prioritering mellom alternativ

9 1 Samandrag 1.1 Bakgrunn Statens vegvesen Region vest planlegg ny E39 mellom Langeland og Moskog i Gaular og Førde kommunar i Sogn og Fjordane. Ein har kome fram til totalt 14 forskjellige vegalternativ sett saman av dei ulike kombinasjonane av dagsoner og tunnelar på strekninga. Denne rapporten oppsummerar dei undersøkingane som er gjort for å finne og vurdere verdien av naturmiljø og potensielle verknader på desse når ny E39 på strekninga Storehaug- Moskog blir bygd. Tabell 1-1Oversikt vegalternativ Namn på alternativ Lengde E39 Dagsone Tunnel Bruer 1. Myra - Kronborg - Viegjerdet m m m 4 2. Myra Kronborg Soleide m m m 5 3. Myra Brulandsberget Viegjerdet m m m 5 4. Myra Brulandsberget Viegjerdet m/arm til Hafstad m m m 5 5. Myra Pinndalen Soleide m m m 5 6. Myra Pinndalen Soleide m/arm til Hafstad m m m 5 7. Reset Kronborg Viegjerdet m m m 6 8. Reset Kronborg Soleide m m m 7 9. Reset Brulandsberget Viegjerdet m m m Reset Pinndalen Soleide m m m Holten Kronborg Viegjerdet m m m Holten Kronborg Soleide m m m Holten Brulandsberget Viegjerdet m m m Holten Pinndalen - Soleide m m m 7 7

10 1.2 Verdivurdering Følgjande naturverdiar (NV) er verdivurdert i KU E39 Storehaug Moskog: NT 2 Digernesvatnet, myr (sør) BN NT 3 Reinetjørna BN NT 4 Blekatjørn BN NT 5 NT 6 Jølstra ved Brulandsberget Jølstra øst for Øyane BN BN B C C B B Midd els Midd els Midd els Midd els Midd els NT 7 Sandtak Vie Ny B Midd els NT 8 Sandtak Hafstad Ny B Midd els NT 9 Sandtak Bruland Ny B Midd els NT 10 Viafjellet, EDNA C Midd sørsida els NT 11 Jølstra ved BN C Midd Sunde bru 6 els NT 12 Kusslia BN NT 13 Kusslid BN NT14 Prestholmen i BN Jølstra 9 NT15 Førde Campingei løe BN Naturtype kategori Kystmyr (A08) Kystmyr (A08) Tabell 1-2 Vurderte naturtypelokalitetar i influensområdet Naturtype nr. Lokalitetsnamn Naturbase ID DNverdi KU verdi NT 1 Svarteliåsmyra BN C Midd 1 els Naturlig fisketomme innsjøer og tjern (E10) Naturlig fisketomme innsjøer og tjern (E10) Gråorheggeskog (F05) Gråorheggeskog (F05) Erstatnings biotop (D14) Erstatnings biotop (D14) Erstatnings biotop (D14) Rik botanikk Mudder bank (E02) A Stor Rik edel Lauvskog (F01) A Stor Hagemark (D05) A Stor Gråorheggeskog (F05) B Midd Erstatnings els biotop (D14) I trase eller influensområde Influensområdet Influensområdet Influensområdet Influensområdet Influensområdet Influensområdet Influensområdet Trase Influensområdet/ trase Influensområdet/t rase Influensområdet Influensområdet Influensområdet Influensområdet Influensområdet Kommentar Velutvikla terrengdekkjande myr Velutvikla terrengdekkjande myr Amfibieførekomst Amfibiar, undervisning Flaummarksskogs rest i nedre del av vassdraget Flaummarksskogs rest i nedre del av vassdraget Hekkeområde for sandsvale Hekkeområde for sandsvale Hekkeområde for sandsvale Samla plan Jølstra Pusleplante samfunn Gråor-almeskog, slakkstarr Styva alm, kontinuitet Flaummarksskogs rest i nedre del av vassdraget Potensiell raudlisteart laven gråsotbeger 8

11 Tabell 1-3 Vurderte viltområde i influensområdet Viltområde nr. Lokalitetsnamn Naturbase ID Natur base verdi Hb 140 verdi Viltområde type VO I Skilbreivatnet VV A Stor Fugl, opphaldsområde VO II Digernes vatnet BN A Stor Fugl, opphaldsområde Hjort, els leveområde Storfugl, els Leveområde VO III Moskog Ny B Midd VO IV Hatten BN C Midd VO V Bekkjavatnet EDNA C Midd els VO VI Pinndalen Ny C Midd els VO VII Soleide Ny C Midd els VO VIII Halbrendslia Ny C Midd els Rasteplass for våtmarksfug l Hjort, leveområde Hjort, leveområde Hjort, leveområde I trase eller influensområde Influensområdet Influensområdet Trase og influensområde Influensområdet Trase og Influensområde Trase og Influensområde Trase og Influensområde Trase og Influensområde Kommentar Over 50 artar av våtmarksfugl observert Hekke- og rasteplass for vannfugl Høg bestand av hjort Få slike biotopar i Jølster Verneplan for våtmark (vurdert) Uoffisielt viltkart Førde + eigne registreringar Uoffisielt viltkart Førde + eigne registreringar Høg bestand av hjort Tabell 1-4 Vurderte vilttrekk i influensområdet Vilttrekk nr. Lokalitetsnamn Naturbase ID Naturbase verdi Hb 140 verdi Viltområde type I trase eller influensområde Kommentar VT I Dyrshaugen Ny C Middels Hjortevilt Trase Stor bevegelse av hjort VT II Ranshaugen Ny C Middels Hjortevilt Trase Stor bevegelse av hjort VT III Sanderplass en Ny C Middels Hjortevilt Trase Stor bevegelse av hjort Tabell 1-5 Vurderte verdiområde for fisk i influensområdet Fiskeområde nr. Lokalitetsnamn Naturbase ID Natur Base verdi Hb 140 verdi Fiskeområdetype FO I Jølstra Ny A Stor Gyte- og oppvekstområde Kommentar Aure, laks, sjøaure Tabell 1-6 Vurderte viktige funksjonsområde i influensområdet Funksjons område nr. Lokalitetsnamn Naturbase ID Natur Base Hb 140 verdi FU I Øyane-Sunde bru Økologisk funksjon verdi Ny B Middels Randsone (gråorheggeskog) Kommentar Flaggermus, fugl, pattedyr 9

12 Tabell 1-7 Vurderte naturhistoriske område (geologi, fossilar) i influensområdet Naturhistorisk lokalitet nr. Lokalitetsnamn EDNA ID EDNA verdi Hb 140 verdi Geotop type I trase eller influensområde Kommentar NH I Løland- Soleide A Middels Terrasselandskap Trase og influensområde Samla Plan Jølstra Vi gjer eit atterhald om at det kan finnast naturverdiar og naturhistoriske verdiar som ikkje er fanga opp i denne overordna analysen. Figur 1-1 Kartet viser dei registrerte naturmiljøverdiane innan influensområdet. 10

13 1.3 Samanstilling samla konsekvensvurdering Ei konsekvensvurdering av dei ulike alternativa i høve til deltema naturmiljø gjev følgjande resultat: Tabell 1-8 Samla konsekvensvurdering for dei 14 utbyggingsalternativa Dagsonar/alternativ Storehaug-Myra Storehaug- Bekkjaholten S Bekkjaholten N-Reset Bekkjaholten N-Holten Brulandsberget Brulandsberget-Vie Kronborg- Brulandsberget- Pinndalen Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt 7 Alt 8 Alt 9 Alt /- 0/- 0/- 0/- 0/- 0/- Alt 11 Alt 12 Alt Pinndalen-Soleide --/--- --/--- --/--- --/--- --/--- --/--- --/ Moskog-Jølster Hafstad-Kronborg Vievegen 0/- 0/- Samla vurdering -- --/ /--- --/ / / / /--- Rangering Konsekvens Svært stor positiv Stor til særs stor positiv Stor positiv Middels til stor positiv Middels positiv Liten til middels positiv Liten positiv Ingen til liten positiv Symbol / / /++ + 0/+ 0 Konsekvens Svært stor negativ Stor til særs stor negativ Stor negativ Middels til stor negativ Middels negativ Liten til middels negativ Liten negativ Ingen til liten negativ Symbol / / /-- - 0/- 0 Store delar av dei alternative traseane vil gå i tunnel, slik at omfanget av nye naturinngrep er relativt lite sett i høve til lengda på traseane. Denne rapporten presenterer dei viktigaste naturverdiane i eit planområde som strekkjer seg frå Storehaug i Gaular kommune til Moskog i Førde kommune. Naturverdiane vert verdsett etter metodikken i Statens Vegvesen si handbok 140. Totalt er 29 naturverdiar/naturområde vurdert i denne temarapporten. Hovuddelen av desse naturverdiane vert lite eller ikkje påverka av nokon av utbyggingsalternativa. Alt 14 Ingen Ingen Dei naturverdiane som særleg blir negativt påverka ligg i områda Storehaug-Myra, Reset- Halbrendslia, dalbotnen mellom Brulandsberget og Pinndalen og ved Moskog. Størst negativt omfang for naturverdiar har utbygginga i dalbotnen langs elva Jølstra. Elva og randsonene langs denne har høg verdi for biologisk mangfald. Dette gjeld både artar som er knytt til sjølve 11

14 elva slik som fisk, men og artar som nyttar randsonene langs elva som vandringskorridor i samband med næringssøk. Fleire artar flaggermus er påvist jaktande langs Jølstra. Det er også ein del lokalt viktige leveområde for hjortevilt som kan bli negativt påverka av ei utbygging. Dette gjeld særleg områda Moskog, Pinndalen og Brulandsberget. 12

15 2 Innleiing 2.1 Bakgrunn og formål Denne konsekvensutgreiinga er utarbeidd på oppdrag frå Statens Vegvesen Region Vest i samband med planlegging av ny E39 Storehaug Moskog. Utgreiinga dekkjer temaet naturmiljø. Den inneheld skildring av dagens situasjon og vurdering av mogelege konsekvensar av det planlagde tiltaket, samt framlegg til avbøtande tiltak og oppfølgjande undersøkingar. 2.2 Innhald og avgrensing I følgje planprogrammet for KU for E39 Storehaug Moskog skal følgjande leggast til grunn for utgreiing av tema naturmiljø: «Basert på kjende registreringar, samt supplerande undersøkingar/registreringar, skal det vurderast kva konsekvensar tiltaket har ved direkte inngrep og kva indirekte konsekvensar det kan føre til for naturtypar, artsmangfald og barriereverknad. Her inngår å vurdere korleis evt. tunnelar kan virke inn på naturreservata Digernesvatnet, Svarteliåsmyra og Skilbreivatnet. Det skal gjerast nye registreringar for vilt innanfor den delen av planområdet som skal utgreiast med tanke på mogleg trase eller tiltak/inngrep. For hjort skal område med endra fare for påkjørsel registrerast. Forslag til avbøtande tiltak for oppfølging i seinare planarbeid skal skildrast. Det skal gjerast kartlegging av viktige lokalitetar for flaggermus. Det skal vurderast kva verknad vegalternativa kan få for naturmangfaldet i Kusslia og eventuelt foreslå tiltak for å unngå/ minimere skade. I dette inngår å vurdere verknaden på grunnvassnivået.» (Vegvesenet Region vest, april 2011 ) Denne fagrapporten er utarbeidd med sikte på å utfylle krava i planprogrammet. 2.3 Definisjonar og avgrensing mot andre fagutgreiingar Naturmiljø omhandlar naturtypar og artsførekomstar som er viktige for dyr og plantar sine levegrunnlag, samt geologiske element. Omgrepet naturmiljø femnar alle terrestriske (landjorda), akvatiske/limnologiske (ferskvatn) og marine (brakkvatn og saltvatn) førekomstar, og biologisk mangfald knytt til desse (Statens Vegvesen, Handbok 140 (2006)). Biologisk mangfald er alle levande organismar (mikroorganismar, plantar og dyr) og samanhengane mellom desse og mellom organismane og deira fysiske omgjevnader (økosystem), jf. naturmangfaldlova 3c. Naturtype er eit einsarta avgrensa område i naturen, med plante-/dyreliv og tilhøyrande miljøfaktorar jf. naturmangfaldlova 3j. DN-håndbok 13 (2. utgåve 2006) har definert 56 utvalte terrestriske naturtypar som blir sett på som viktige for biologisk mangfald. 13

16 Geologiske element er førekomstar (geotopar), inkludert fossilar, av stor betyding for naturtypar sin karakter og forståinga av det geologiske og biologiske mangfaldet. Landskapsøkologi er den delen av økologien som tek for seg korleis endra arealbruk og barrierar påverkar leveforhold for plantar og dyr. Landskapsøkologiske samanhengar er difor ein syntese av dei tema som er skildra ovanfor. Særleg viktig er fordeling av ulike naturtypar (antal, storleik og innbyrdes avstandar) og funksjonsområde, og deira tyding for artsmangfald. Med funksjonsområde forstår ein kantsoner, grønstruktur, samanhengande naturområde og andre område med betyding for biologisk mangfald. Fagområdet naturmiljø/biologisk mangfald, omhandlar utgreiingsområdet sin verdi for det biologiske mangfaldet. Fokus er på prioriterte naturtypar, viktige viltområde, areal som er viktige for fisk, vilttrekk og einskildartar som står oppført på den nasjonale raudlista ( Fagområdet omfattar også vurderingar av områda sine verdiar for viktige samanhengar i landskapet (landskapsøkologiske trekk), eventuelle naturverdiar knytt til geologiske formasjonar og førekomstar, samt verdien av annan natur. Det er naturen sin eigenverdi som er i fokus, naturen sin verdi som ressurs for menneskeleg aktivitet, jakt, fiske, friluftsliv, rekreasjon, og opplevingsverdi er til dømes ikkje ein del av fagområdet naturmiljø. Desse og andre tema blir tekne opp i andre delutgreiingar. 14

17 3 Metode og datagrunnlag 3.1 Avgrensing av influensområdet Influensområdet er enkelt sagt det området der tiltaket kan ha påverknad. Influensområdet må alltid vurderast både utifrå direkte og indirekte konsekvensar og vil alltid være større enn avgrensinga av sjølve tiltaket. Til dømes kan eit vandringshinder for anadrom fisk som laks ha negative effektar langt utanfor det aktuelle tiltaksområde. Det same gjeld trekkvegar for storvilt, når desse nyttast til flytting mellom viktige leveområde. 3.2 Influensområdet I delutgreiinga for naturmiljø er influensområdet avgrensa slik det går fram av figur 1 (under). Dette er dei områda der inngrepa, i form av utvida eller ny veg, tunnelpåhogg, tilkomstvegar og kryss ligg. Influensområdet er ikkje ei nøyaktig geografisk avgrensing og kan i nokre høve vera avvikande i høve til dei naturverdiane som er definert og omtalt. Bruland-Øyane Moskog Myra Figur 2 Influensområdet strekkjer seg frå Skilbreivatn i sør til området Bruland-Øyane i nord og Moskog i aust. 3.3 Datagrunnlag Omtale og verdivurderingar av naturmiljø er gjort med utgangspunkt i synfaringar, dataregister, fagutgreiingar og rapportar samt opplysningar frå kommunale og fylkeskommunale instansar. Kjeldene er lista opp i referanselista bak i utgreiinga. Omfangsvurderingane og konsekvensutgreiingane er utført på grunnlag av detaljteikningar av dei alternative traseane, utarbeidd av Sweco. Om lag 2,5 dagsverk er nytta til feltarbeid. Arbeidet er gjort av dr.ing. Gunnar Sandvik, SWECO Norge AS. 15

18 Datagrunnlaget vurderast som godt når det gjeld fagrapportar og offisielle dataregister som er nytta. Dette har og vore dei viktigaste informasjonskjeldene. Denne informasjonen er supplert med eigne utdjupande undersøkingar. Sidan det er snakk om store areal har det ikkje vore mogeleg å synfare alle områda som kan verte påverka av tiltaket. Det er difor viktig å understreke at det kan finnast viktige naturverdiar som ikkje har vorte oppdaga innanfor influensområdet. Arbeidet med rapporten har også stødd seg på personleg kommunikasjon med ressurspersonar med særs god kjennskap til naturtilhøva innanfor influensområdet. Desse kjeldene blir vurdert som gode og pålitelege. Desse er John Anton Gladsø, fiskeforvaltar hjå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane og Magnus Mo, jordbrukssjef i Førde kommune. Desse kjeldene blir vurdert som gode og pålitelege. I tillegg har Ingar Hals (prosjektansvarleg) og Trond Aalstad (fagansvarleg), hjå Statens Vegvesen Region Vest, gjeve mange nyttige innspel undervegs i arbeidet med denne temarapporten. 3.4 Metode Direktoratet for Naturforvaltning sin rettleiar for Kartlegging av naturtypar og verdisetjing av biologisk mangfald (DN Handbok-13) og metodikk frå Handbok-140 (Statens vegvesen 2006), er lagt til grunn for konsekvensutgreiinga. Sistnemnde legg opp til ein stegvis metode med oppdeling i: statusomtale verdsetjing vurdering av tiltaket sitt omfang vurdering av konsekvens Kriterium for verdivurdering Her blir området sine karaktertrekk og verdiar innan kvart enkelt fagområde skildra og vurdert så objektivt som mogleg. Med verdi er det meint ei vurdering av kor verdifull ein lokalitet, eit område eller eit miljø er med utgangspunkt i nasjonale mål innan det enkelte fagtema. Liten Middels Stor For temaet naturmiljø er det naturtypar og naturtypelokalitetar, som skal kartleggjast og verdsetjast. Desse har element både av vegetasjon, geologi, zoologi og landskap. Desse er kategorisert i høve til registreringskategoriar presentert i Statens Vegvesen si handbok 140 (2006). Verdien til naturtypelokalitetane vert vurdert etter ein tredelt skala: liten middels stor. I konsekvensvurderinga vert høgaste karakter ikkje nødvendigvis berre gitt til naturlokalitetar av nasjonal verdi. Lokalt og regionalt viktige naturtypelokalitetar kan gjevast stor verdi ut frå mellom anna landskapsøkologiske samanhengar. Trass i at anerkjent metodikk vert nytta, er det viktig å presisere at verdivurderingane i fagrapporten er skjønnsmessige vurderingar utført 16

19 av fagutgreiar, basert på undersøkingar i litteratur og databasar, synfaringar og informasjon frå regionale og lokale informantar Kriterium for omfang Omfanget av tiltaket er eit uttrykk for kva grad av negative eller positive endringar det aktuelle tiltaket vil medføre for den enkelte naturtypelokalitet. Kriteria nytta i denne fagrapporten er henta frå handbok 140 (Statens Vegvesen 2006). Her er 0-alternativet eit omfangsnøytralt samanlikningsgrunnlag for alle vurderingane. Tiltaka i form av vegar, kryss og tunnelpåhogg kan verke direkte og/eller indirekte inn på naturtypelokalitetane som er verdivurdert. Direkte innverknad kan vere fysisk i i form av skade, fjerning, øydelegging og funksjonsnedsetjing av naturverdiar. Naturmiljø kan òg verte skada ved at miljøet stykkas opp. Avstand mellom tiltak og naturtypelokalitet samt topografi vil vere med på å avgjere graden av effekt (omfang). Kriterium for vurdering av omfang etter handbok 140 er vist i figur 6-17, for tema naturmiljø. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt Vurdering av konsekvens Konsekvensen av tiltaket finn ein ved å samanstille vurderingane av tiltaket sitt omfang med verdivurderingane av dei ulike naturverdiane (lokalitetane). Jo større verdi den aktuelle lokaliteten har, jo større konsekvens vil inngrepet ha. Konsekvensen er gradert i ein 9-delt skala frå svært stor positiv konsekvens til svært stor negativ konsekvens. I vurderingane av konsekvens er tiltaket samanlikna med det såkalla 0-alternativet, som inneber at tiltaket ikkje vert gjennomført. 0-alternativet er i denne utgreiinga nytta som eit referansegrunnlag og sett lik dagens situasjon. Det er ikkje planlagt vesentlige endringar eller utbetringstiltak på E39 mellom Storehaug og Moskog. Alternativ 0 er dermed dagens situasjon med framtidig trafikkbelastning på E39 mellom Storehaug og Moskog, med nødvendige drifts- og vedlikehaldstiltak, for å kunne oppretthalde dagens standard på strekninga. Effektar av godkjende, men ikkje gjennomførde reguleringsplanar og andre planlagde tiltak er ikkje ein del av 0 alternativet. Prinsipp for samanstilling av konsekvens er synt i figur 3. 17

20 Figur 3 Konsekvensvifta som blir nytta for å finne konsekvens basert på fastsett verdi og omfang (Statens Vegvesen Handbok 140) Punktet der omfang og verdi møtast gjev konsekvensgrad samanlikna med 0-alternativet. Konsekvensgraden vert presentert som følgjer: Tabell 7 Samanstilling som viser alle mogelege grader av konsekvens Særs stor positiv konsekvens ++++ Ingen til liten negativ konsekvens 0/- Stor til særs stor positiv konsekvens +++/++++ Liten negativ konsekvens - Stor positiv konsekvens +++ Liten / middels negativ konsekvens -/-- Middels til stor positiv konsekvens ++/+++ Middels negativ konsekvens -- Middels positiv konsekvens ++ Middels / stor negativ konsekvens --/--- Liten / middels positiv konsekvens +/++ Stor negativ konsekvens --- Liten positiv konsekvens + Stor / særs stor negativ konsekvens ---/---- Ingen / liten positiv konsekvens 0/+ Særs stor negativ konsekvens ---- Ubetydelig konsekvens 0 Ubetydelig konsekvens 0 18

21 3.5 Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak vert foreslått der det er relevant. Slike tiltak kan vere justering av fysiske tiltak, eller miljøtiltak som kan dempe vegutbygginga sitt negative omfang. 3.6 Konsekvensar i anleggsperioden Statens Vegvesen har føreslege 8 moglege område for massedeponi. Desse er vurdert i ein eigen rapport for massedeponi. Rigg- og andre anleggsområde er ikkje vurdert i denne rapporten. 4 Skildring av tiltaket 4.1 Bakgrunn og formål E39 frå Kristiansand til Trondheim går gjennom Førde kommune. Ved Storehaug i sør er E39 knytt til fylkesveg 57 mot Dale, nedst i Halbrendslia er E39 knytt til fylkesveg 609 mot Askvoll, i Førde sentrum er E39 knytt til riksveg 5 mot Florø og på Moskog i nord er E39 knytt til fylkesveg 13 mot Gaularfjellet. Førde kommune har i sin kommuneplan liggande ein gamal vegtrase for E39 som ikkje stettar dagens krav, og den er i tillegg til dels attbygd. E39 har dårleg standard, slik at tilhøva for gjennomgangstrafikk er dårleg. Samtidig ligg vegen som ei barriere nær Førde sentrum. Målet med dette planarbeidet er mellom anna å utbetre dette, men samtidig sikre god tilkomst også for trafikk som skal til og frå Førde. Ein stor del av trafikken på E39 har Førde som målpunkt. Målet for planarbeidet er at E39 skal bli eit effektivt nord-sør samband på Vestlandet, og samstundes sikre eit godt lokalt vegnett på strekninga og bidra til positiv sentrumsutvikling i Førde. Figur 4 Planområdet 19

22 4.2 Planprogram Det er utarbeidd eit planprogram av Statens vegvesen Region vest i samarbeid med Førde kommune. Kommunane Førde og Gaular er ansvarleg planstyresmakter for kommunedelplanen. Som ein del av kommunedelplanarbeidet skal det gjennomførast konsekvensutgreiing for å sikre omsynet til miljø, naturressursar og samfunn. Planprogrammet tek føre seg problemstillingar knytt til planarbeidet, gjev ein oversikt over viktige grunnlagsutgreiingar som er gjort eller blir gjort som ein del av planarbeidet, og kva konsekvensvurderingar som må utførast for å klargjere vesentlige verknader av tiltaka. Oversikt over innhaldet i planarbeidet, prosess for medverknad og prosedyre for definering av alternativ som skal utgreiast går fram av planprogrammet. I tråd med Plan- og bygningslova 4-1 og 14-2 har planprogrammet vore lagt ut til offentlig ettersyn i perioden 14. april til 30. mai Det kom inn ein del merknader i samband med dette. Nokre av dei gjekk på løysingar, og blir behandla ved utarbeiding av silingsrapport i samsvar med kapittel i planprogrammet. 4.3 Vegval Denne kommunedelplanen skal fastlegge ny trase for E39 frå Storehaug i Gaular kommune, gjennom Førde kommune og til Moskog på grensa til Jølster kommune i nord. Når ein kjem til Storehaug i sør har ein planlagt to hovudmåtar å kome seg til Førde på. Den eine er å bygge tunnel frå Myra. Den andre er å ruste opp dagens trase langs Langelandsvatnet til ein tunnel gjennom Bekkjaholten og vidare i to alternative dagsoner til ny tunnel på Reset eller Holten. Ein har så tre val om kvar i Førde ein skal kome ut med tunnel frå sør: Kronborg, Brulandsberget eller Pinndalen. Vidare frå Førde til Moskog har ein to tunnelalternativ: Frå Viegjerdet eller frå Soleide. Dersom ein kjem ut med tunnel på Kronborg kan ein ruste opp dagens trase og velje begge tunnelalternativa til Moskog. Dersom ein kjem ut på Brulandsberget må ein rett fram og velje tunnel frå Viegjerdet, og dersom ein kjem ut med tunnel i Pinndalen må ein rett fram til tunnel vidare frå Soleide. Størsteparten av trafikken frå sør skal til Førde sentrum. Dersom ein vel å bygge tunnel frå Myra til Pinndalen eller Brulandsberget, vil denne trafikken få eit stykke å køyre frå desse tunnelane og inn til Førde. For å unngå dette kan ein velje å bygge eigne tunnelarmar ned til rundkøyringa på Hafstad frå desse to alternativa. 20

23 4.4 Alternativ Ein har kome fram til totalt 14 forskjellige vegalternativ sett saman av dei ulike kombinasjonane av dagsoner og tunnelar på strekninga. Tabell 8 Oversyn over dei ulike alternative traseane. Namn på alternativ Lengde E39 Dagsone Tunnel Bruer 1. Myra - Kronborg - Viegjerdet m m m 4 2. Myra Kronborg Soleide m m m 5 3. Myra Brulandsberget Viegjerdet m m m 5 4. Myra Brulandsberget Viegjerdet m/arm til Hafstad m m m 5 5. Myra Pinndalen Soleide m m m 5 6. Myra Pinndalen Soleide m/arm til Hafstad m m m 5 7. Reset Kronborg Viegjerdet m m m 6 8. Reset Kronborg Soleide m m m 7 9. Reset Brulandsberget Viegjerdet m m m Reset Pinndalen Soleide m m m Holten Kronborg Viegjerdet m m m Holten Kronborg Soleide m m m Holten Brulandsberget Viegjerdet m m m Holten Pinndalen - Soleide m m m 7 Figur 5 Oversyn over planområdet med ulike alternativ teikna inn. 21

24 4.5 Trafikkmengder og val av vegstandard Trafikkmengder Det er trafikken som vil gå på ny vegstrekning som ligg til grunn for standardval. For å få ein peikepinn på dette har ein sett på trafikktala rett nord for krysset med fylkesveg 57 på Storehaug, og rett vest for krysset med fylkesveg 13 på Moskog. Ved dimensjonering av vegane er det brukt trafikktal 20 år etter opning. Opningsåret er sett til Konklusjonen er at ny E39 må dimensjonerast for ein årsdøgntrafikk(ådt) på over Val av vegstandard I vurderingane av vegstandard er det nytta eit utkast til nye vegnormalar (Handbok 017), sist revidert 5. april Ved planlegging av nye veglinjer er det lagt opp til ei fartsgrense på min. 80 km/t, sett vekk frå 60 km/t på ei avgrensa strekning nær Førde, og på sidearmar ut frå kryss. Det er valt å planlegge med vegklasse H5 for ny E39 i heile planområdet og utbetringsstandard UH5 der E39 går i traseen til eksisterande E39. Ein planlegg generelt å nytte tunnelar med to løp og to køyrefelt i kvart løp. E39 har, inn mot begge endar av planområdet, få plassar som eignar seg til forbikøyring. Bruk av tunnelar med to køyrefelt i kvar retning løyser dette. Med å planlegge denne standarden får ein eit prosjekt med få overgangar i standard. Ein meiner det er i samsvar med krava i ny vegnormalen, men det ligg over krava i tunnelnormalen(handbok 021). Dette gir større trafikktryggleik og betre moglegheit for forbikjøring enn om ein følgjer minimumskrava i tunnelnormalen. Med den planlagde vegstandarden, vil E39 på heile strekninga mellom Storehaug og Moskog ha minimum bredde på 12.5 meter. Figur 6 Vegprofil E39 vil ha midtrekkverk, og vere avkøyrslefri, sett vekk frå ei mindre strekning frå Kronborg til Bruland. Dette betyr at kryssa er planskilde og berre har rampar av og på E39. Kryssande trafikk passerer over eller under E39. I dei fleste tilfella har ein valt variantar av såkalla ruterkryss. I ruterkryss har ein ei rundkøyring på kvar side av E39 med bru over E39 mellom rundkøyringane. Lokalt vegnett og rampar er påkopla rundkøyringane. 22

25 Figur 7 Planskilt kryss. Det er planlagt rundkøyring på E39 for alternativa der E39 kjem ut ved Kronborg. Det vil då bli plassert ei rundkøyring om lag der det er rundkøyring i dag. Dersom E39 skal gå frå Kronborg til tunnel på Viegjerdet, vil det i tillegg bli plassert ei rundkøyring på Brulandsberget. Dersom E39 ikkje skal til Viegjerdet, men skal gå vidare mot Pinndalen og Soleide, vil det i staden for på Brulandsberget bli plassert ei rundkøyring like nedanfor Bruland. Rundkøyringane i planområdet vil variere i størrelse og tal på armar. For rundkøyringa på Kronborg kan det vere aktuelt å ha filterfelt frå og mot tunnelen. Figur 8 Rundkøyring med filterfelt. Alle tunnelane er planlagt med to løp av typet9.5 med to køyrebaner kvar utanom to, som er armar mot Hafstad for tunnelane Myra-Pinndalen og Myra-Brulandsberget. Desse er med to løp av type T7.5. Figur 9 Tunnelprofil 2 x T9,5 23

26 4.6 Dagsoner og kryss Det er ni forskjellige dagsoner som inngår i dei forskjellige vegalternativa. Dagsonene er vist med heiltrekt strek på kart over alternativ, i punkt Storehaug Myra (1720 m) Alternativet på Myra føl traseen til dagens E39 og tek av like sør for krysset mot kommunal veg på Skilbrei. Her ved Myra er det planlagt eit planskilt kryss som også vil erstatte dagens kryss på Storehaug. Krysset vil fungere som avkøyring til ein ny veg som går tilbake mot der dagens fylkesveg 57 startar, samt mot gammal E39 langs Langelandsvatnet. Krysset ligg på ei stor fylling, plassert på jordbruksareal, småskog og myr, i ei helling ned mot elva. Frå dette krysset går ny E39 med ny bru over Storelva og inn i tunnel bak rett bak Myra. Figur 10 Storehaug-Myra. Her er forslag til kryss på Myra. Krysset vil kunne byggast utan å kome nemneverdig i konflikt med trafikken på dagens E39. Figur 11 Kryss ved Myra. 24

27 4.6.2 Storehaug Bekkjaholten (5530 m) Dette alternativet går i traseen til eksisterande E39 frå Storehaug, langs Langelandsvatnet, fram til ny tunnel gjennom Bekkjaholten. Det er plassert eitt planskilt kryss på Storehaug og eitt ved Kleiva. Krysset på Storehaug vil fungere som i dag, medan krysset ved Kleiva vil løyse ut eigedomane på strekninga opp mot Langelandsvatnet. Det er plassert lokalvegar langs E39 som på to stadar kryssar i kulvert under europavegen. Ski-anlegga i området er også tilknytt desse lokalvegane. Figur 12 Storehaug-Bekkjaholten. Sykkeltrafikk frå Storehaug til Langelandsvatnet går på lokalvegnettet langs E39. På strekninga langs Langelandsvatnet er det lagt ein parallell sykkelveg på utsida av E39. I tillegg er det lagt ein driftsveg for grunneigar på innsida, inn mot fjellskjeringa. Denne går omlag halvvegs langs vatnet til siste skogsvegen som tek av frå dagens E39. Dette fører til at ein får ein brei veg som gjer at ein må fylle ut i Langelandsvatnet på store delar av strekninga. Figur 13 Normalprofil. 25

28 Her er forslag til kryss på Storehaug. Det ligg ikkje langt frå eksisterande kryss. Figur 14 Kryss ved Storehaug. Her er forslag til kryss på Kleiva. Dette ligg og på eksisterande veg. Det er trongt her, og vegane vil ligge nær bygningane i området. Det vil bli store fyllingar ned mot elva. Trafikk til og frå ski-anlegga nyttar rundkøyringa mot elva. Figur 15 Kryss ved Kleiva. 26

29 4.6.3 Bekkjaholten nord Reset/Holten På denne strekninga er det to alternative ruter. Det er bratt i området, og det er vanskeleg å finne ei løysing på kryssa i samsvar med krav. Alternativet om Reset vil få ei strekning med høge skjeringar. På Reset kjem ein og i konflikt med den gamle postvegen. Denne må leggast om over ei lengre strekning. For begge alternativa blir det ein utfordrande anleggsfase på grunn av store inngrep i eksisterande E39. For begge alternativa må ein bygge ny bru over Halbrendselva. Figur 16 Bekkjaholten nord Reset/Holten 27

30 4.6.4 Bekkjaholten nord Reset (2250 m) Frå Bekkjaholten nord går vegen mot Reset i ei lang kurve. For å legge til rette for forbikøyring har E39 her to køyrefelt oppover og eitt nedover. På Reset er det planlagt ei kryssløysing ved industriområdet i Halbrendslia som gjev tilknyting til eksisterande E39 mot sør og nord. Vegen kryssar Halbrendselva ovanfor Halbrendsfossen rett før tunnelpåhogget på Reset. Når ny E39 er bygd, vil den gamle vegen opp mot Langelandsvatnet gå i kulvert under europavegen. Det er bratt terreng på strekninga og bygging av ny E39 og kryss krev til dels store terrengendringar. Dette vil føre til store inngrep i dagens vegsystem, noko som blir ei utfordring når det gjeld trafikkavvikling i anleggsfasen. Den gamle postvegen kjem i konflikt med det nye vegsystemet. Den må difor leggast om over ei lengre strekning. Figur 17 Kryss ved Reset. 28

31 4.6.5 Bekkjaholten nord Holten (1150 m) Frå Bekkjaholten nord går vegen ned mot Bekkjavatnet, der det er plassert eit toplanskryss. Dette krysset fungerer som av- og påkøyring nedover Halbrendslia og til naturområda i nærleiken. I denne dagsona har E39 to køyrefelt oppover og eitt køyrefelt nedover. Rett etter krysset må det byggast ny bru over Halbrendselva. Bygging av ny E39 og kryss krev betydelige inngrep i dagens veg. Gamlevegen vil her bli lagt over ny E39. Det vil i nærleiken av kryssområdet bli plassert veg og parkering for å kome til og frå friluftsområda kring Bekkjavatnet. Figur 18 Kryss ved Bekkjavatnet. 29

32 4.6.6 Kronborg Brulandsberget (1250 m) På Kronborg kjem ein ut av tunnelen i botnen av ei høg og bratt fjellside. E39 går deretter til der dagens rundkøyring på Kronborg ligg og vidare med 60 km/t mot Brulandsberget i same trase som i dag. Dersom ein vel å la E39 ta av mot tunnel på Viegjerdet blir det plassert ei rundkøyring på Brulandsberget med ei arm med 80 km/t mot Viegjerdet og ei arm inn på eksisterande veg mot Bruland. Ein kan og velje å føre E39 i dagens trase opp til Pinndalen, sjå punkt På strekninga frå Kronborg til Brulandsberget vil ein samle avkøyrsler og få dei vekk frå E39. Ein vil likevel ha eitt kryss inn på forretningsområdet på sørsida av E39. Figur 19 Kronborg-Brulandsberget. 30

33 4.6.7 Brulandsberget Viegjerdet (700 m) Strekninga mellom tunnelane på Brulandsberget og Viegjerdet går over jordbruksareal og våtmark, før den kryssar Jølstra mot Viegjerdet. Det er greie påhogg i begge endar. På Brulandsberget kjem tunnelen ut i ei høgde som gjer at eksisterande veg mellom Kronborg og Bruland kan gå i kulvert under ny E39. Lokalveg på Viegjerdet vil gå under bru-konstruksjonen over elva. På Brulandsberget er det planlagt eit kryss der ei rundkøyring ligg under ny E39 som ligg på ei bru/viadukt. Rampar vil gå til og frå E39 ned mot rundkøyringa. Veg mot Førde går frå rundkøyringa under E39 mot ei rundkøyring plassert på gamlevegen. Ein har valt denne kryssløysinga med ei underliggande rundkøyring for å spare jordbruksareal. Figur 20 Kryss ved Brulandsberget. 31

34 4.6.8 Brulandsberget Pinndalen (1600 m) Denne dagsona gjeld når ny E39 kjem ut på Kronborg og skal til Soleide. Sjå punkt for strekninga frå Kronborg til Brulandsberget. Vidare vil eventuelt ny E39 gå i same trase som E39 går i dag. Ein vil då ha 60 km/t i dagens trase opp til ei rundkøyring nedanfor Futegarden på Bruland. Denne rundkøyringa vil ha armar mot lokalvegnett på begge sider av E39, samt ei arm for ny E39 vidare med 80 km/t mot Pinndalen og Soleide/Moskog. Svingen inn i Pinndalen må rettast noko ut, og det fører til at vegen vil kome i konflikt med hus og mark. Det planskilde krysset i Pinndalen vil ha vegar ned mot Bruland og nordover mot gamle E39 mot Mo. Den nye vegen kryssar over Jølstra mot tunnel på Soleide ved hjelp av ei lang og høg bru. På grunn av plassering av lokalveg, gangveg og rundkøyring langs ny E39, vil det bli naudsynt å løyse inn bygningar og eigedomar på strekninga. Krysset i Pinndalen kan byggast utan for store inngrep i eksisterande E39. Figur 21 Brulandsberget-Pinndalen. 32

35 4.6.9 Pinndalen Soleide (1220 m) I Pinndalen kjem tunnelen ut i nærleiken av nokre bustadar. Vegen kryssar deretter ei mark og går vidare over eksisterande E39 mot ei ny, til dels lang og høg bru over Jølstra mot Soleide. På Soleide kan det bli ei lang forskjering før ein får nok overdekning inn i tunnelen mot Moskog. I Pinndalen er det tenkt plassert eit ruterkryss med tilknyting til gamle E39 mot Førde og Mo. Dei nye anlegga på denne strekninga vil ikkje kome i stor konflikt med E39 i byggeperioden, men nokre eigedomar vil måtte innløysast. For å opne opp for nye byggeområde og avlaste vegen mot Førde, er det i dette alternativet også aktuelt å bygge ny bru over Bergavatnet, og bygge ny veg frå Soleide mot Kronborgvegen på Vie. Figur 22 Pinndalen-Soleide. 33

36 Vievegen (2700 m) For vegalternativet frå Myra til Pinndalen kan det som eit tilleggsalternativ vere aktuelt å bygge ny bru over Bergavatnet frå Haugen ved Pinndalen til Soleide, for så å bygge ny veg under ny E39 og vidare mot Kronborgvegen på Vie. Dette kan gjerast for å opne opp for nye byggeområde og korte ned vegen frå E39 til mellom anna sjukehuset, Det går frå før av ein dårleg veg på same strekninga, og den nye vegen er plassert i same trase. Vegen kjem i konflikt med bustadar og gardsbruk på strekninga. Figur 23 Vievegen 34

37 Moskog Jølster (700 m) Påhogget på Moskog ligg inne i skogen ovanfor dagens E39. Når ny E39 kjem ned mot eksisterande veg, blir det bygt eit planskilt kryss, og eit vegsystem som også løyser tilknyting til fylkesveg 13 mot Gaularfjellet og gamle E39 mot Mo. Den eine rundkøyringa i ruterkrysset er flytta eit stykke vekk frå den andre. Det er og lagt inn ei mogleg arm til nytt industriområde som er under planlegging på Moskog. Vegane her let seg bygge utan for store konsekvensar for trafikken på E39. Figur 24 Moskog-Jølster. 35

38 Hafstad (100 m) Arm til Hafstad er berre aktuelt som eit tillegg til tunnelane Myra-Pinndalen og Myra- Brulandsberget. På Hafstad kjem tunnelane ut i eit massetak/steinbrot like sør for der E39 ligg i dag. Vegen vil bli knytt til som arm på eksisterande rundkøyring. Strekninga frå Hafstad til Kronborg blir vurdert i samband med arbeidet med kommunedelplan trafikk for Førde sentrum. Figur 25 Hafstad. 5 Konsekvensanalyse I dette kapitlet vert alle naturtypelokalitetar i influensområdet verdi- og konsekvensvurdert. 5.1 Generell og overordna omtale av influensområdet Influensområdet strekkjer seg frå området ved Myra, som ligg i Gaular kommune i sør til dalføret langs Jølstra i nord, som ligg sentralt i Førde kommune. I sør er området prega av spreidd jordbruk omgjeve av myrdrag mellom plantefelt av gran. I den sørlege delen av influensområdet er busetnaden sparsam. I dalføret langs Jølstra derimot er landskapet prega av jordbruk, industri og busetnad, men til tross for dette er dei største naturverdiane i influensområdet samla her. 36

39 5.1.1 Naturen i influensområdet Influensområdet omfattar eit større areal langs eksisterande E39 frå Skilbreivatnet i sør til Moskog i Nord-aust. Alle trasealternativ vil gå i tunnel på delar av denne strekninga slik at nokre område innanfor influensområdet vil bli meir påverka enn andre. Dette gjeld særleg delområda Skilbreivatn - Myra, Bekkjaholten - Holten, elveslettene langs Jølstra mellom Brulandsberget og Pinndalen og området ved Moskog. Klimaet i influensområdet har svakt til klart oseaniske trekk, med høg årsnedbør og milde vintrar. Berggrunnen er hovudsakeleg hard og næringsfattig. Lier som ligg sørvendt har ned mot dalbotnen innslag av varmekjær lauvskog medan solrike område høgare opp gjerne har furuskog. Areal som ligg mindre eksponert mot sola har i stor grad boreal barskog og lauvskog med tydeleg oseanisk preg. Naturen i influensområdet er sterkt prega av elva Jølstra og elveavsetningane langs dalbotnen. Her er det stort sett dyrka mark og landbruksaktivitet med ein gradvis overgang mot meir opphavleg naturtilstand oppover liene. Samstundes er naturen sterkt påverka av menneskeleg aktivitet. Det er planta mykje granskog i liene og vert drive aktivt skogbruk mange stader. Den dominerande skogtypen i influensområdet er næringsfattig barskog (7b blåbærgranskog) med innslag av bjørk, rogn og selje. Jordsmonnet er middels næringsrikt med vekslande fuktforhold. Skogstypen er artsfattig, og dominert av blåbærlyng og mose. I tette bestand dominerast feltsjiktet fullstendig av mose (oseanisk preg). Jamt over er det unge tre og lite daudt trevirke i desse skogane fordi det meste er relativt unge plantefelt. I område som ikkje har blitt tilplanta med gran er det særleg bjørk og rogn som er dei dominerande treslaga, på grunn av større ljostilgang vil innslaget av mose være mindre her enn i barskogen då urter og gras har lettare for å etablere seg. I litt rikare område med friskare markfukt går blåbærskogen over i småbregneskog. I dei sørvendte liene nord for Jølstra fins område med eit stort innslag av furuskog. Dette er jamt over næringsfattige skogar med dominans av lyng i feltsjiktet. På grunn av bratt lende og vanskelege driftstilhøve for skogsdrift har nokre av desse områda ein del ståande daud ved og naturskogspreg. Dette er særlig tydeleg i liene nord for Moskog. 5.2 Planar, rapportar og innspel med relevans for tiltaket Nasjonale, regionale og lokale mål for tiltaket I Naturmangfaldlova heiter det mellom anna at: «Lovens formål er at naturen med dens biologiske, landskapsmessige og geologiske mangfold og økologiske prosesser tas vare på ved bærekraftig bruk og vern, også slik at den gir grunnlag for menneskenes virksomhet, kultur, helse og trivsel, nå og i framtida». Lova omfattar all natur og alle sektorar som forvaltar natur eller som fattar vedtak som har konsekvensar for natur. Lova innfører forvaltningsmål for naturtypar og artar, krav til kunnskapsgrunnlaget og rettslege prinsipp for natur (føre-var, samla belastning etc.). Lova har etablert ordningar med prioriterte artar og utvalde naturtypar. Stortingsmelding nr. 26 (

40 2007) er regjeringa sitt viktigaste dokument for ein samla miljøpolitikk. For resultatområdet «Naturen sitt mangfald og friluftsliv», er dei strategiske måla for biologisk mangfald todelte; (i) At naturen skal forvaltast slik at artar som finns naturleg sikrast i levedyktige bestandar, og slik at variasjonen av naturtypar og landskap vert oppretthalden og gjer det mulig å sikre at det biologiske mangfaldet framleis kan utvikle seg; (ii) Noreg har som mål å stanse tapet av biologisk mangfald innan Målsettinga om stans av tap av biologisk mangfald innan 2010 spring ut frå FN-konvensjonen om biologisk mangfald (2002, forsterka målsetning på ministerkonferansen for miljø i Europa i Kiev 2003). Under strategiske grep for ein bærekraftig arealpolitikk i Stortingsmelding nr. 26 ( ) nemnas det at regjeringa vil sikre at arealbruken understøttar målet om å stanse tapet av biologisk mangfald innan Statens Vegvesen sin miljøvisjon er at transport ikkje skal gje alvorlege skadar for menneske eller miljø. Statens Vegvesen har sektoransvar for miljø ved planlegging, bygging og drift av alle Europa- og riksvegar. Stortingsmelding nr. 42 ( ) «Biologisk mangfald - sektoransvar og samordning», gjev strategiske mål og nasjonale resultatmål på tvers av sektorar. Stortingsmeldinga slår mellom anna fast at inngrep skal unngåas i trua naturtypar, og at viktige økologiske funksjonar skal oppretthaldast i krevjande naturtypar. I samferdselsdepartementet sitt kapittel står det at ved etablering og drift av samferdselsanlegg søkjer samferdslemyndigheitene å unngå nye inngrep i sårbare naturtypar som til dømes strandsoner og elvedelta, samt andre område av stor verdi for biologisk mangfald Planprogrammet Planprogrammet gjev signal om korleis oppdragsgjevaren (Statens Vegvesen) ønskjer at arbeidet med konsekvensutgreiinga skal gjennomførast for det einskilde fagtema. Planprogrammet gjev opplysningar om kva faglege tilhøve det er særleg viktig å fokusere på i det aktuelle planområde. I planprogrammet for E39 Storehaug-Moskog og Kommunedelplan Trafikk Førde, heiter det: «Naturmangfaldlova (NML) trådde i kraft 19. juni 2009 og innfører nokre viktige miljørettslege prinsipp ( 8 12) som skal leggjast til grunn for offentlege vedtak. Dette gjeld kunnskapsgrunnlag, føre-var-prinsippet, økosystemtilnærming, kostnadsansvar og miljøriktig teknologi og drift. I høve til utredning av konsekvensar for naturmiljøet er det eit tydelegare krav til dokumentasjon og undersøkingar med innføring av naturmangfaldlova. Det finst ei rekke registreringar av naturmiljø som inngår i grunnlaget for konsekvensutgreiinga: NATURBASEN: Her er delvis overlapp med EDNA. Naturbasen er den viktigaste kjelda til eksisterande registreringar på tema naturmiljø. Her finn ein verna område, naturtypar og viltlokalitetar (for Gaular og Førde er ikkje viltdata lagt inn i Naturbasen). Fylkesatlas Sogn og Fjordane; EDNA (registrerte områder av naturinteresse). Dette er eldre registreringar. Dei viktigaste lokalitetane er lagt inn i Naturbasen. Dei lokalitetane som berre ligg i EDNA (fylkesatlasen) har lokal verdi. Følgjande lokalitetar finn ein berre i EDNA: o Movatnet: Næringsfattig overvintringsområde for fugl, Reservevasskjelde for Førde o Movatnet Sør: Artsrik fauna sør for Movatnet o Viafjellet Sør: Artsrik flora på sørsida av Viefjellet o Løland-Soleide: Mektige terrasser i fleire nivå opp til 60 meter som vert rekna som marin grense o Bruland: Gråor heggeskog 38

41 o o Bekkjavatnet: Næringsfattig vatn, rasteplass for våtmarksfugl Kolltjønn: Næringsfattig vatn, hekkeplass for våtmarksfugl Naturtyperegistreringane i kommunen (Miljøfaglig Utredning ANS, rapport , med vedlegg av april 2005). Lokalitetar er lagt inn i Naturbase. Rapporten gir nærare opplysningar om biologisk mangfald i dei ulike områda, registrerte raudlisteartar av ulike kategoriar i høve til om dei er trua/ sårbare eller sjeldne. Artsdatabanken har ei teneste som heiter Artskart. Her kan ein finne stadfesta informasjon om til dømes truga og sårbare artar (funn) som blant anna stilkvasshår og firling ved utløpet av Jølstra. Begge artane er raudlista som VU (sårbar). Det er også funn av den svartelista kjempebjørnekjeks (framand art) ved utløpet av Bekkjavatnet. Det er gjort ein del registreringar av flaggermus i planområdet. Lokalitetar for nordflaggermus er registrert blant anna ved Movatnet og nær Førde sentrum (Kartlegging av flaggermus i Sogn og Fjordane, Kunnskapsstatus 2004, Tore Christian Michaelsen & Jeroen van der Kooji) Verna område: Det ligg tre naturreservat innanfor den ytre planavgrensinga. Eitt sentralt i planområdet og to i utkanten sør for Storehaug. Desse er Digernesvatnet NR (våtmarks reservat), Skilbreivatnet NR (våtmarks reservat) og Svarteliåsmyra NR (myr reservat)» Andre relevante planar og innspel Førde kommune fekk i 2005 gjennomført ei kartlegging av det biologiske mangfaldet i heile kommunen. Rapporten påviser og verdivurderer 37 naturområde i kommunen, berre 12 av desse var inntil då kjende i andre offentlege register. Denne rapporten har difor vore ei viktig kjelde i arbeidet med fagrapporten for naturmiljø. Som grunnlag for dette planarbeidet fekk Statens Vegvesen utført ein studie av flaggermus innanfor influensområdet til ny E39 (Storehaug-Moskog). Denne studien brukte fleire forskjellige metodar for å undersøke førekomsten av ulike flaggermus artar/grupper i influensområdet. Det viktigaste funnet i samband med denne konsekvensutgreiinga er at randsona langs Jølstra i området ved Bergavatnet blir mykje brukt av flaggermus i samband med næringssøk. 5.3 Naturmiljø og biologisk mangfald Influensområdet Influensområdet i sør består i stor grad av skog, men og noko areal knytt til landbruk og infrastruktur. Mykje av arealet ligg eksponert mot nord og har eit myraktig preg. Vegetasjonen er jamt over næringsfattig. Området mellom Bekkjaholten og Holten har eit småkuppert landskap med furukledde kollar og plantefelt av gran i forseinkingar og på myrer. Det finst og ein del middels store trelause fattigmyrer i dette området. Ved Myra består landskapet av kulturpåverka blandingsskog der or, bjørk, furu og gran vekselvis dominerer tresjiktet. Det er få naturverdiar knytt til kulturlandskapet i den sørlege delen av influensområdet, fordi området er prega av relativt homogene areal i aktivt bruk til beite eller grasproduksjon. Nordre del av influensområdet er dominert av Jølstra vassdraget og landbruksareala i dalbotnen langs Jølstra. Dalsidene mellom Vie og Moskog ligg solvendt og har difor i 39

42 motsetning til sørleg del av influensområdet lite myrlendt skogsmark. Vegetasjonen er likevel jamt over næringsfattig på grunn av hard og sur berggrunn. Området ved Hafstad og Kronborg er sterkt prega av infrastruktur og landbruk, slik at naturverdiane her er låge. Mellom Brulandsberget og Pinndalen er dalbotnen prega av aktiv jordbruksdrift og massetak på begge sider av Jølstra. Dette betyr at eventuelle viktige naturverdiar i dette området særleg vil være knytt til elva Jølstra og liene på begge sider av dalbotnen. Naturtypelokalitetar Myr komplekset Svarteliåsmyra som ligg vest for E39 ved Myra og den sørlige delen av det store myrområdet rundt Digernesvatn er begge i Naturbase klassifisert som velutvikla terrengdekkande myr. Svarteliåsmyra har lokal verdi medan Digernesvatn sør har middels stor verdi då dette er ein del av eit større intakt våtmarksområde. Dei naturleg fisketomme vatna Blekatjørn og Reinetjørna har lokal verdi i høve til at dei er verdfulle som amfibieførekomstar og som pedagogiske ressursar. Figur 26 Frå dalbotnen ved garden Myra. Blandingsskog på tydeleg myrprega skogbotn. I bakgrunnen ligg kulturlandskapet der planlagt tunnelpåhogg vil liggje. (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Langs Jølstra er det og registrert eit terrasselandskap som i følgje planprogrammet er av nasjonal verdi. Dette gjeld relativt store lausmasseavsetningar i fleire nivå langs dalbotnen. 40

43 Fleire av desse terrassane blir brukt til sand- og grusuttak. Slike opne sandførekomstar utgjer også ein viktig hekkeressurs for sandsvale (erstatningsbiotop) og det er avgrensa tre slike biotopar innanfor influensområdet. Sandsvale har usikker status både nasjonalt og internasjonalt. Press på hekkelokalitetar og usikker bestandstatus gjer det viktig å ta omsyn til denne arten sjølv om den per i dag ikkje er ein raudlisteart. Mange av desse hekkelokalitetane er menneskeskapte. Det er særleg uttak av sand og grus i hekketida som trugar hekkinga. Registreringar i Artsdatabanken indikerer at sandsvale brukar sand- og grustak i Førde som hekkebiotopar. Sjølv om sandtak av denne typen er vanlege i Førde er denne typen hekkebiotop sjeldan i eit regionalt perspektiv. NT 8 NT 7 NT 9 Figur 27 Registreringar av sandsvale i Artsdatabanken og plasseringa av erstatningsbiotopane (NT 7- NT 9). (Artsdatabanken.no). Fleire stader langs Jølstra er det i tidlegare registreringar avsett område med prioriterte naturtypar. Dette gjeld ved Presteholmen, Øyane, Brulandsberget og Sunde bru. Her er det flaummark med gråor heggeskog, som er ei truga naturtype. Randsona langs Jølstra har fleire stader verdfulle element, som til dømes pusleplantesamfunn på eksponerte grus- og sandbankar og periodevis neddemde område. Lokalitetar med gråor- heggeskog (flaummarkskog) er i Naturbase vurdert som middels til svært viktige, medan mudderbanken ved Sunde bru er vurdert som lokalt viktig. Elvelaupet er i varierande grad påverka av tekniske naturinngrep. Mellom anna ligg det eit elvekraftverk mellom to alternative kryssingspunkt for ny E39 over Jølstra. Mange stader går landbruksareala heilt ut til elva slik at randsona (beltet med gråor - heggeskog langsmed elva) er usamanhengande og av varierande kvalitet. 41

44 Ein av dei viktigaste naturverdiane innanfor influensområdet er knytt til det nasjonalt viktige kulturlandskapet ved Kusslia. Her er det styvingstre av alm, lite påverking frå moderne driftsmetodar og kulturlandskapet viser teikn på lang kontinuitet. Eit mindre område er avgrensa som hagemark, ein truga vegetasjonstype knytt til menneskeleg påverknad. Samla er desse områda av stor verdi for biologisk mangfald. Ei eldre registrering frå EDNA er og teken med då den er generell og gjeld potensiale for raudlista planteartar på sørsida av Viefjell. Feltundersøkingar ved tunnelpåhogget nord for Soleide synte berre triviell botanikk i den sonen som blir påverka av tiltaket. Øvre del av Halbrendselva er vurdert i høve til naturtypen fossesprøytsone, men det er ikkje funne grunnlag for ei slik avgrensing. Samstundes er elvelaupet så bratt at verdien for fisk er liten. Viltområde Naturverdiane i den sørlege delen av influensområdet er særlig knytt til våtmarksområda ved Skilbreivatn og Digernesvatn. Desse vatna har høg verdi som rasteplass for fugl under trekk og er viktige lokalitetar for biologisk mangfald. Bekkjavatnet har lokal verdi i høve til våtmarksfugl. Det er registrert ein storfugl biotop på Jølster si side av kommunegrensa ved Moskog i Naturbase. Slike biotopar er skjeldane i Jølster og denne biotopen har difor i følgje Naturbase lokal verdi. Det er avgrensa fire viltområde for hjort innanfor influensområdet. Avgrensinga av leveområda er basert på uoffisielt viltkart for Førde og eigne sporingar i felt. I det mest verdfulle området for hjort, ved Moskog, er det svært mykje spor og sporteikn over eit større område i lia mot nord. Dei sørvende liene gjev og godt vinterbeite. Gamle skogskader syner at dette området har vore viktig for hjort i lang tid. Viltområda ved Pinndalen og Soleide viser også mange og tydelege teikn på høg aktivitet av hjort. 42

45 Figur 28 Utskrift frå fallviltdatabasen som viser trafikkdrepen hjort. (Kjelde: hjortevilt.no). Det er avgrensa eit vilttrekk ved Dyrshaugen i Pinndalen etter sporing i området. Trekket skuldast truleg lokale terrengformasjonar samt nærleiken til veg og busetnad slik at lokal rørsle av hjort (som er stor) blir konsentrert på baksida av Dyrshaugen sett frå E39. Trekket er viktig i KU samanheng då det kryssar dagsona Pinndalen-Soleide. Det er og avgrensa eit vilttrekk på kvar side av Brulandsberget. Desse er avgrensa med bakgrunn i lokalkjennskap (Magnus Mo, pers. medd). Begge desse trekka er tydeleg reflektert i utskrifta frå fallviltdatabasen over. Figur 29 Tydelege spor etter hjortedyr ved Dyrshaugen (VT I). (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Verdiområde for fisk Elva Jølstra har eit rikt fiske etter artar som villaks, sjøaure og aure. Elva representerer blant anna leveområde, vandringsveg, gyteområde og oppvekstområde for viktige fiskestammer og elva har difor høg verdi for fisk. 43

46 Dette gjeld både oppgang av laks og sjøaure og leveområde for lokal aurestamme. Anadrom grense i Jølstra er Brulandsfossen som ligg om lag 7 km oppstraums Jølstra sin utlaup. Laks og sjøaure går ikkje lengre oppover elva enn hit. Storauren som er kjent frå Jølstravatnet går ikkje så langt ned i elva som til influensområdet (John Anton Gladsø hjå fylkesmannen i Sogn og Fjordane pers. medd.). Stor interesse rundt næringsfiske i Jølstra vassdraget viser at elveøkosystemet er relativt vel fungerande tross ein del tekniske naturinngrep i vasstrengen. Dei viktigaste av desse er Brulandsfossen og Stakaldefossen elvekraftverk. Det er også mange gardsbruk som har dyrka areal heilt ned til elvekanten der kantvegetasjonen er heilt eller delvis fjerna. Mange stader er steinmassar fylt på for å auke/stabilisere landbruksarealet. Dette har ført til ein viss kanaliseringseffekt i elveløpet. Dette har truleg også redusert elvebredda sin kvalitet som produksjonsområde for insekt og botndyr (fiskemat). Viktige funksjonsområde Randsona (den meir eller mindre samanhengande gråor-heggeskogen langs Jølstra) er avgrensa som eit viktig landskapsøkologisk funksjonsområde mellom Øyane og Sunde bru. Det er særleg flaggermus som er kjent for å nytte slike korridorar i landskapet i samband med næringssøk, men også fuglar og landlevande dyr vil nytte dette landskapselementet i samband med næringssøk og vandring i eit elles nokså ope og fragmentert landskap. Figur 30 Randsona langs Jølstra ved Soleide (FU I) er ein viltkorridor som er middels viktig i eit elles fragmentert landskap. (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Michaelsen Biometrika ved Tore Christian Michaelsen gjennomførte på oppdrag frå Statens Vegvesen Region Vest ein feltkartlegging av flaggermus langs nedre del av Jølstra i august 44

47 2011. Det vart gjennomført registrering ved hjelp av fleire typar registreringsutstyr samt fangstnett langs Jølstra frå Hafstad til Movatnet. Det vart ikkje påvist raudlisteartar som skimmelflaggermus, storflaggermus eller trollflaggermus i forbindelse med denne undersøkinga. Det vart heller ikkje påvist andre raudlisteartar. Det kunne heller ikkje påvisast område som med høgt sannsyn er viktige i forbindelse med val av ynglekoloniar i naturlige holrom (til dømes ospeholt eller andre gamle hole tre) i det undersøkte området (Michaelsen 2011). Derimot viste registreringane at Jølstra med kantsoner er viktige jaktområde for vassflaggermus, nordflaggermus, dvergflaggermus og en ubestemt (Myotis sp), truleg skjeggflaggermus som og vart registrert. Skjeggflaggermus er registrert i raudlista med generelt svært låg individtettleik (DD). Vassflaggermus jaktar under overhengande vegetasjon fyrste del av natta (Michaelsen 2011). Ved Bergavatnet og særleg på nordsida ved Soleide vart det funne høg tettleik av flaggermus som utøvde slik jakt på nattetid. Figur 31 Randsona langs Jølstra ved Soleide der fleire flaggermusartar vart påvist jaktande (FU I). (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) Naturhistoriske område Det er også avgrensa eit viktig naturhistorisk område i influensområdet. Elvedalen langs Jølstra mellom Brulandsberget og Pinndalen har eit glasialt terrasselandskap der delar av 45

48 dette i fylgje planprogrammet er av nasjonal verdi. Denne verdien er noko redusert på grunn av aktivt uttak av sand- og grusressursar i området. I følgje NGU sitt grus- og pukkregister er sand- og grus førekomstane ( , Bruland) og ( , Vie) potensielt verneverdige. I DN utgreiinga Kvartærgeologisk verneverdige førekomstar og område i Sogn og Fjordane er desse to førekomstane slegne saman (lokalitet 17) og vurdert som verneverdige klasse 2 (DN utgreiing ). Dette er lokalitetar med høg fagleg verdi, men ikkje nødvendigvis i regional samanheng. I nokre tilfelle finst alternative lokalitetar i nærområdet, men sjeldan av heilt same verdi som den føreslegne lokaliteten. I fylkesatlas for Sogn og Fjordane (EDNA) er den same lokaliteten prioritert på nasjonalt nivå. Denne vurderinga vart seinast stadfesta i 1988 (EDNA). Figur 32 Frå terrassen ved Brulandsberget i retning garden Viegjerdet på andre sida av dalbotnen. (Foto: Gunnar Sandvik, SWECO AS) På bakgrunn av desse noko sprikande vurderingane, tida som har gått utan at vernevedtak har blitt fatta og det at den nyaste vurderinga indikerer middels verdi, blir verdien av terrasselandskapet i KU samanheng vurdert som middels stor. 46

49 Landskapsøkologiske trekk Den sørlege delen av influensområdet har ein viss verdi som leveområde for våtmarksfugl sidan området inneheld til dels store terrengdekkande myrer med bekkar og mindre ferskvatn. Særleg dei tilstøytande områda rundt og sør for Digernesvatn har verdi som leve- og hekkeområde for fugl. Halbrendslia er truleg viktig som leveområde med godt skjul for hjort, mellom kulturmarka ved Jølstra og skogsbeitet høgare opp i landskapet. Landskapsøkologisk er området plassert med busetnad på den eine sida og det bratte Havstadfjellet på den andre, slik at denne lia truleg i noko grad fungerer som ein vandringskorridor for hjorteviltet. Desse verdiane fangast opp gjennom dei registrerte viltområda. Den lange elvestrekninga med sidebekkar og mindre elver langs Jølstra er eit viktig landskapsøkologisk trekk. Delstrekningar har intakt kantvegetasjon og elvestrekninga er ein del av eit stort og viktig vassdrag. God økologisk funksjon (nedstraums Brulandsfossen for anadrom fisk) vil vere avhengig av at vasstrengen ikkje blir tilført for mange vandringshinder og andre negative påverknader. Landskapet langs Jølstra inneheld svært mykje kantsoner. Jølstra meandrerar gjennom jordbrukslandskapet, noko som dannar lange kantsoner mellom elv og dyrka mark. Det er også mykje kantsoner mellom dyrka mark og skogsområda. Det er i tillegg ein del skogkledde kollar i åkerlandskapet. Samla gjev dette eit miljø der artar knytte til både skog og kulturlandskap lever tett saman og arts mangfaldet blir relativt stort til tross for jordbruksjorda som er relativt uinteressant for biologisk mangfald. Raudlisteartar Det er gjort relativt få registreringar av truga og sårbare artar innanfor influensområdet. Tabell 9 Nyare registreringar (etter 1990) av raudlisteartar innanfor influensområdet (kjelde: Artsdatabanken). Gruppe Art Funndato Stad Trugselnivå Sopp Besk storpigg Moskog VU Lav Strangospora ochrospora Moskog VU Lav Kystdoggnål Viafjellet sør NT Lav Bleikdoggnål Viafjellet sør NT Lav Gråsotbeger Førde Camping NT Insekt Aphodius sphacelatus ukjent Moskog NT Fugl Strandsnipe Movatn NT Fugl Brushane Vie VU Fugl Stær Hafstad NT Fugl Vipe Øyane NT Fugl Storspove Øyane NT Fugl Sædgås Førde sentrum VU Fugl Hettemåke Førde sentrum NT Fugl Fiskemåke Førde sentrum NT Forklaring til forkortingane: VU=sårbar, NT=nær truga. 47

50 Anna natur Anna natur har liten verdi etter metodikken. Dette er til dømes bart fjell, vegareal og bygd areal samt andre «restområde». Ein del areal kan vere vanskelege å klassifisere, dei kan være svært fragmenterte eller på anna vis vere vanskelege å definere på ein heilskapleg måte. Anna natur er naturlegvis ikkje utan verdi for natur- og biologisk mangfald. Slike områder kan sjølvsagt også innehalde truga eller sårbare artar. Områda kan også være viktige som buffersonar rundt eller transportvegar mellom område med høgt biologisk mangfald. Dei bratte fjellsidene ved Hafstad og Brulandsberget kan skjule ras- eller blokkmark med verdfulle artar eller naturtypar. Det vart observert mykje daud ved oppover dei bratte fjellsidene på Hafstadfjellet, utan at dette vart nærare undersøkt. Det fins også ein del gamle stølsområde som kan innehalde verdfulle kulturlandskapselement. Det er gjort en del registreringar av hagelupin (Halbrendslia, Hafstad, Bruland, Mo og Moskog) kjempespringfrø (Bruland, Movatnet) og kjempebjørnekjeks (Bekkjavatnet) langs E39 i influensområdet. Dette er svartlisteartar som er uønskt i norsk natur og som har høg spreiingsrisiko. Det er også gjort fleire registreringar av kanadagås (Bekkjavatnet, Jølstras utløp, Sunde bru og Movatnet). Denne arten har ukjend spreiingsrisiko. Alle desse registreringane er gjort i Artsdatabanken (Artsdatabanken.no). Figur 33 Figuren viser fordelinga av verdivurderte naturområde (grå felt) i eller i tilknyting til influensområdet (skravert areal). NT er naturtypar, VO er viltområde, VT er vilttrekk, NH er naturhistorisk viktige område, FU er funksjonsområde og FO er fiskeområde (temakart føreligg i større format bak i rapporten). 48

51 Dei ulike trase alternativa består av14 ulike kombinasjonar av 11 dagsoner. I omfangsvurderinga under er det av praktiske årsaker nytta forkortingar for dei ulike dagsonene (sjå tabell 10 under). 5.4 Verdivurdering og konsekvensvurdering av dei einskilde områda/lokalitetane. I dette kapittelet vert lokalitetane presentert og vurdert i høve til verdi og omfang. Fyrst vert det gjeve ein kortfatta omtale av kvar einskild lokalitet. Mange av omtalane er henta frå Naturbase og liknande offisielle kjelder. Etter ei kortfatta grunngjeving blir lokaliteten deretter verdi- og omfangsvurdert i høve til metodikken i Handbok 140 (Statens Vegvesen 2006). På skalaen for omfang er det sett inn piler for kvar dagsone som er vurdert i høve til den aktuelle lokaliteten. Der ein lokalitet berre blir påverka av ein dagsone er det berre ei pil. Omfang for dei ulike alternativa er vurdert i høve til følgjande dagsoner: Tabell 10 Dei 11 dagsonene som i ulike kombinasjonar utgjer dei 14 alternative traseane. Dagsone Storehaug-Myra Storehaug-Bekkjaholten S Bekkjaholten N-Reset Bekkjaholten N-Holten Hafstad-Kronborg Kronborg-Brulandsberget Brulandsberget-Vie Brulandsberget-Pinndalen Pinndalen-Soleide Moskog-Jølster Vievegen Forkorting (S-M) (S-B) (B-R) (B-H) (H-K) (K-B) (B-V) (B-P) (P-S) (M-J) (V) Følgjande lokalitetar/område er verdivurdert og konsekvensvurdert: NT 1 Svarteliåsmyra, Gaular kommune Omtale «Eit ombro-minerotroft myrkompleks på eit høgdedrag, der ei større planmyr (med overgangar til terrengdekkjande haugmyr) dominerer den flate toppen av ein kolle, medan ei stor flatmyr (attgroingsmyr) fyller dalsøkket mellom to høgdepunkt. Overgangsformer mellom terrengdekkjande myr, tuebakkemyr og bakkemyr pregar skråningane i mellom desse. Utkantane av området har fattige bakkemyrer i veksling med furuskog på fastmark. (Anonby 2001). Vegetasjonen er dominert av fattigmyrsartar, og ingen spesielle eller sjeldsynte artar er registrert. Lokaliteten er rekna som terrengdekkande myr, sjølv om denne myrtypen berre dekker ein mindre del av totalarealet. Alternativet er å bruke sekkeposten Andre viktige førekomstar. Anonby vurderer myrområdet som ganske lik Storemyra i Bremanger, og kvalifiserer for vern i myrplanen. og er da også teke inn i forslaget til verneplan for myr (Anonby 2001). Det beste for naturverdiane er å unngå tekniske inngrep i området. Anonby (2001) vurderar evt. oppdyrking/kultivering som eit mogeleg trugsmål, og meiner det bør vere restriksjonar på skogskjøtselen» (Naturbase). 49

52 Verdivurdering Denne naturtypen er under press frå ulike typar utbygging og nydyrking. Det er ikkje registrert sjeldne eller sårbare artar i myr området. Verdien skuldast særleg at vi har eit samanhengande myr kompleks av ein viss storleik. Svarteliåsmyra er vurdert til å ha middels verdi. Liten Middels Stor Omfang Svarteliåsmyra ligg nær, men vil ikkje bli påverka av tiltaket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (S-B) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til liten verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her NT 2 Digernesvatnet, myr (sør) Omtale «Fylkesmannen 1992 (EDNA): Området ligg omlag 5 km sør for Førde, på vestsida av Kvanndalselva. Tuebakkemyr, med tuer og eroderte parti dominerer. Fattig og nedbørsprega vegetasjon er mest vanleg. Området er registrert i samband med verneplanarbeidet for myr. Myra er beitepåverka. I aust er ho grøfta og oppdyrka. Lokaliteten fekk regional verdi i verneplanarbeidet, noko som skulle gje verdi viktig (B) som naturtype. Avgrensinga er noko usikker. Grøfter i austre del bør lukkas att» (Naturbase). Verdivurdering Større intakte område med naturtypen kystmyr er i ferd med å bli skjeldane på nasjonalt nivå, sjølv om det regionalt er ein del slika myrar er det viktig å ta vare på denne naturtypen. Naturtypen er spesielt viktig for vadefugl. 50

53 Liten Middels Stor Omfang Digernesvatnet, myr (sør) vil ikkje bli påverka av tiltaket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (alle alternativ som går via Myra) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til stor verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her. Det vert føresett at ein under planlegging og utføring av tunnelarbeida tek omsyn til lokaliseringa av Digernesvatnet slik at ein førebyggjer lekkasje NT 3 Reinetjørna Omtale «Lite skogsmyrtjern øst for Digernesvatnet, om lag 370 m.o.h. Strand (2003) fann her vanleg frosk. Truleg fisketomt. Lokaliteten får verdien lokalt viktig pga amfibieførekomst. Unngå tekniske inngrep og fiskeutsetting» (Naturbase). Verdivurdering På grunn av utsetting av fisk i svært mange vatn og tjern er slike naturleg fisketomme vatn sjeldne. Fisk utryddar oftast amfibiar i slike lokalitetar. Liten Middels Stor Omfang Reinetjørna vil ikkje bli påverka av tiltaket. 51

54 Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (alle alternativ som går via Myra) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til liten verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her NT 4 Blekatjørn Omtale «Lite myrtjern nordvest for Masdalen, om lag 360 m.o.h. Strand (2003) fann her vanleg frosk og nemner lokaliteten som spesielt egna til undervisning. Truleg fisketomt. Unngå tekniske inngrep og fiskeutsetting» (Naturbase). Verdivurdering På grunn av utsetning av fisk i svært mange vatn og tjern er slike naturleg fisketomme vatn sjeldne. Fisk utryddar oftast amfibiar i slike lokalitetar. Liten Middels Stor Omfang Reinetjørna vil ikkje bli påverka av tiltaket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (alle alternativ som går via Myra) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til liten verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) 52

55 Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her NT 5 Jølstra ved Brulandsberget Omtale «Lokaliteten ligg langs nedre del av Jølstra, like aust for Havstad. Det er her nokre parti med gråor-heggeskog langs elva. Skogen er av varierande alder, med ganske store gråortre tilknytta eit flaumløp i nordvest, og yngre skog tilknytt eit attgroande elveløp i aust (her har det nok før vore meir open beitemark). Det er innslag av pusleplanter i flaumløpet med m.a. evjesoleie og litt sumppreg med sennegras og flaskestorr i det gamle elvelaupet i aust. Lokaliteten får verdi viktig (B), sidan dette er ein middels stor flaummarksskogsrest i nedre del av vassdraget. Ingen spesielt sjeldsynte eller kravfulle artar er påvist. Det beste for naturverdiane vil i stor grad vere å la området få liggje i fred for inngrep, medrekna vedhogst og dumping av avfall» (Naturbase). Verdivurdering Flaummarkskog er ein truga naturtype generelt og langs nedre del av Jølstra er stor menneskeleg aktivitet er ein trugsel mot denne naturtypen som det no berre finst spreidde restar att av langs nedre del av vassdraget. Liten Middels Stor Omfang Jølstra ved Brulandsberget vil ikkje bli påverka av tiltaket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (B-V) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til stor verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Lokaliteten ligg berre om lag 120 meter frå den nye traseen ved Brulandsberget og bør stengjast av anleggsperioden. Det kan vere aktuelt med siltduk i Jølstra og bekken på Futegardsjordet elva og for å redusere unaturleg stor tilslamming. 53

56 5.4.6 NT 6 Jølstra øst for Øyane Omtale «Lokaliteten ligg langs nedre del av Jølstra, inntil campingplassen. Det er her att parti med gråor-heggeskog langs elva, samt rest av ei lita sump i vestkant av campingplassen. Skogen er av varierande alder. I tillegg er det einskilde grusbankar i elva. Sumpen er også ganske velutvikla og har m.a. ein del gulldusk og myrhatt. Lokaliteten får verdi viktig (B), sidan dette er ein middels stor flaummarkskogsrest i nedre del av vassdraget, med innslag også av sumpparti. Ingen spesielt sjeldsynte eller kravfulle artar er påvist. Det beste for naturverdiane vil i stor grad vere å la området få liggje i fred for inngrep, medrekna vedhogst og dumping av avfall» (Naturbase). Verdivurdering Flaummarkskog er ein truga naturtype generelt og langs nedre del av Jølstra er stor menneskeleg aktivitet er ein trugsel mot denne naturtypen som det no berre finst spreidde restar att av langs nedre del av vassdraget. Liten Middels Stor Omfang Jølstra øst for Øyane vil ikkje bli påverka av tiltaket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (K-B) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til stor verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Det kan vere aktuelt med siltduk i Jølstra og bekken på Futegardsjordet elva og for å redusere unaturleg høge nivå av tilslamming. 54

57 5.4.7 NT 7 Sandtak v/vie Omtale «Stort breranddelta avsett med brefront ved Haugen-Nyvatnet. Steinrikt topplag, ein serie med grusige/sandige skrålag og djuptliggande finkorna botnlag. Skrålaga er generelt cm tjukke grusige/sandige lag. Avsetninga ser ut til å bli meir finkorna mot vest m o.h. går skrålaga over i meir horisontale siltige botnlag. Lengst aust i avsetninga er topplaget opp til 5 m mektig og vesentleg bygd opp av blokkig/steinig grus. Blokkinnholdet er generelt mindre enn 25 %. Vestover i avsetninga blir topplaget tynnare og mindre grovt med sandrike parti. Lengst vest er det et 2-2,5 m topplag av steinig grus. Området er regulert til maseuttak i Førde kommunes arealplan ( )» (NGU, Grus- og pukk databasen). Verdivurdering Sandsvala er ein potensiell raudlisteart med strenge krav til hekkebiotop. Opne sandførekomstar (erstatningsbiotopar) er viktige for arten. Denne arten har ein usikker bestand status både nasjonalt og internasjonalt (Norsk Ornitologisk Foreining). Det er difor viktig å bevare potensielle hekkebiotopar. Det er gjort fleire registreringar av sandsvale langs nedre del av Jølstra i Artsdatabanken. Liten Middels Stor Omfang Tiltaket er ikkje venta å ha nemneverdig konsekvens for sandsvale. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt Konsekvensvurdering (B-V, V) Konsekvens: Middels til stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev liten til ingen negativ konsekvens (0/-) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her. 55

58 5.4.8 NT 8 Sandtak v/hafstad Omtale «Lateralt avsett breranddelta. Materialet blei under isavsmeltinga transportert langs Hafstadfjellet og avsett i ope vatn i fjordarmen mellom fjellsida og breen. Avsetninga har eit grovt steinrikt topplag og grusige og sandige skrålag. Et massetak i fjell (gneis) er starta i førekomsten, og ligg i botnen av massetaket. 2007: Fortsett er det mogleg å ta ut noko lausmassar i førekomsten, sjølv om det er teke ut en del pukk i botnen av massetaket. Området er regulert til maseuttak i Førde kommunes arealplan ( )» (NGU, Grus- og pukk databasen). Verdivurdering Sandsvala er ein potensiell raudlisteart med strenge krav til hekkebiotop. Opne sandførekomstar (erstatningsbiotopar) er viktige for arten. Denne arten har ein usikker bestand status både nasjonalt og internasjonalt (Norsk Ornitologisk Foreining). Det er difor viktig å bevare potensielle hekkebiotopar. Det er gjort fleire registreringar av sandsvale langs nedre del av Jølstra i Artsdatabanken. Liten Middels Stor Omfang Nytt tunnelpåhogg vil kome om lag midt i eksisterande sandtak på Hafstad. Mykje av sand- og grus ressursen vil måtte fjernast. Stor trafikk vil dessutan redusere kvaliteten på området som hekkebiotop for sandsvale. Tiltaket vil likevel kunne medføre at nye hekkeplassar blir gjort tilgjengelege ved at til no ikkje eksponerte sandførekomstar blir eksponerte. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (H-K) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til stor verdi og middels til stort negativt omfang gjev middels negativ konsekvens (--) Avbøtande tiltak Dersom tilhøva tillèt det og det er mogeleg å unngå at fluktruta til svalene kjem i konflikt med trafikken kan ein la det stå att noko eksponert sand/grus på eigna stadar. 56

59 5.4.9 NT 9 Sandtak v/bruland Omtale «Stort breranddelta avsett med brefront ved Haugen-Nyvatnet. Steinrikt topplag, ein serie med grusige/sandige skrålag og djuptliggande finkorna botnlag. Skrålaga er generelt cm tjukke grusige/sandige lag. Avsetninga ser ut til å bli meir finkorna mot vest m o.h. går skrålaga over i meir horisontale siltige botnlag. Lengst aust i avsetninga er topplaget opp til 5 m mektig og vesentleg bygd opp av blokkig/steinig grus. Blokkinnholdet er generelt mindre enn 25%. Vestover i avsetninga blir topplaget tynnare og mindre grovt med sandrike parti. Lengst vest er det et 2-2,5 m topplag av steinig grus. Området er regulert til maseuttak i Førde kommunes arealplan ( )» (NGU, Grus- og pukk databasen). Verdivurdering Sandsvala er ein potensiell raudlisteart med strenge krav til hekkebiotop. Opne sandførekomstar (erstatningsbiotopar) er viktige for arten. Denne arten har ein usikker bestand status både nasjonalt og internasjonalt (Norsk Ornitologisk Foreining). Det er difor viktig å bevare potensielle hekkebiotopar. Det er gjort fleire registreringar av sandsvale langs nedre del av Jølstra i Artsdatabanken. Liten Middels Stor Omfang Ny dagsone vil følgje langs dalsida austover frå tunnelpåhogget i Pinndalen til kryssing av Jølstra ved Soleide. Vegtraseen vil følgje langs ytterkanten av lausmasseavsetninga. Det er lite eller ikkje noko eksponerte lausmassar langs planlagd trase. Som hekkebiotop for sandsvale vil difor ikkje sandtaket v/bruland bli særleg påverka utover eventuell forstyrring i anleggsperioden. Traseen Brulandsberget- Pinndalen vil skilje seg lite frå 0-alternativet sjølv om vegen vil bli oppgradert til 12,5 meter. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S, B-P) Konsekvensvurdering Dagsona Brulandsberget-Pinndalen: Middels til stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev ubetydeleg til liten negativ konsekvens (0/-) Dagsona Kronborg-Brulandsberget: Middels til stor verdi og lite til middels negativt omfang gjev l liten negativ konsekvens (-) 57

60 Avbøtande tiltak Dersom tilhøva tillèt det og det er mogeleg å unngå at fluktruta til svalene kjem i konflikt med trafikken kan ein la det stå att noko eksponert sand/grus på eigna stadar NT 10 Viafjellet sør Omtale Andre lokalitetar med etter måten artsrik og interessant flora er på sørsida av Viafjellet (Samla plan for vassdrag 346 Jølstravassdraget). Verdivurdering Viafjell sør er omtalt som artsrik med omsyn på flora i Samla plan for vassdrag, EDNA og i rapporten Biologisk mangfald i Førde kommune, men utan at det i nokon av desse dokumenta vert oppgjeve konkret arts informasjon. Området vert teke med i KU samanheng på grunn av potensialet for raudlisteartar. Området for tunnelpåhogg nord for Soleide er synfara og det er berre funne trivielle planteartar her. Mellom Soleide og den bratte sørsida av Viafjellet veks stor granskog på fattig lyngmark med nokre myrdrag innimellom. Liten Middels Stor Omfang Fjellveggen er nær loddrett på staden der tunnelpåhogget ligg, derfor vil terrenginngrepa som følgjer av tiltaket også bli relativt små. For traseen Pinndalen-Soleide er det vurdert at tiltaket vil ha eit lite negativt omfang. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til liten verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev ingen til lite negativ konsekvens (0/-) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her. 58

61 NT 11 Sunde bru Omtale «Lokaliteten er eit lite parti med mudder- og grus/sandbankar på oversida av brua ved Sunde. Dette blir blottlagt ved låg vass-stand og inneheld ganske godt utvikla pusleplantesamfunn. M.a. er det ein del sylblad og evjesoleie, men ingen spesielt kravfulle og sjeldsynte artar er funne. Inntil den vesle gardsvegen er det også innslag av små fuktenger med vanlege artar som blåknapp og gulldusk. Lokaliteten får verdi lokalt viktig (C), sidan den er liten og ingen spesielt sjeldsynte artar er påvist. Som viltområde har det derimot truleg høgare verdi (viktig for m.a. songsvaner). Det er ikkje kjent konkrete trugsmål mot miljøet, og det beste for verdiane er å la området få liggje i fred. Ekstensivt beite, særleg i kantsonane, er truleg positivt» (Naturbase). Verdivurdering Lokaliteten er godt undersøkt utan at det er funne skjeldane eller raudlista artar. Lokalt i nedre del av Jølstra er det fleire liknande mindre førekomstar sjølv om ikkje alle desse er registrert i naturbase. Lokaliteten er liten og vurderast til å ha middels til liten verdi. Liten Middels Stor Omfang Lokaliteten ligg over 1 km oppstraums næraste alternative trase og vil ikkje verte påverka av tiltaket. Omfang: Ikkje noko Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til liten verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her. 59

62 NT 12 Kusslia (rik edellauvskog) Omtale «Sørøstvendt lauvskogsli nord for Movatnet. Stedvis er gråor-almeskog dominerende vegetasjonstype, og i disse områdene er det mange gamle almestuver. Gråor-heggeskog er også godt representert, mest av en tørr utforming. En av få lokalitetar for slakkstarr i Sogn og Fjordane. Av interessante arter er det registrert junkerbregne, myske og kransmynte. I de mest kulturpåvirkede delene nærmest tunene på Kusslid er beitepåvirkning tydelig på vegetasjonen, og det finnes flere gamle, grove almestuver (Mittet m.fl. 1991). Dette arealet har et parklignende preg. Helt fram til 1990 ble det tatt ut noe alm til for her. Det er samlet inn flere interessante lavarter fra almestyvene i området, bl.a. kystdoggnål og bleikdoggnål (lavdatabasen). Området bør undersøkes bedre med tanke på kryptogamer, særlig på almestuvene - samt for å få en bedre avgrensning av området. Forslag til skjøtsel og hensyn: For å bevare naturverdiene i området bør det ikke hogges i området. Almestuvene må få stå til de dør på rot og faller. Gjenopptaking av lauving av almene (samt rekruttering av nye, yngre styvingstrær) som ledd i et kulturlandskapsprosjekt ville vært positivt» (Naturbase). Verdivurdering I rapporten Biologisk mangfald i Førde kommune er denne lokaliteten vurdert som svært viktig. Lokaliteten har varmekjær edellauvskog prega av kontinuitet der det viktigaste treslaget er alm. I tillegg til verdien som skjeldan skogtype har også denne lokaliteten verdfulle kulturlandskapselement som styvingstre og ein tydeleg beitepåverknad. Liten Middels Stor Omfang Lokaliteten ligg over 1 km frå næraste alternative trase og vil ikkje verte påverka av tiltaket. Det vart vurdert om bortfall av trafikk langs eksisterande E39 ville gje ein svakt positiv effekt i høve til Kusslia, men det er ikkje funne grunnlag for det. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S) Konsekvensvurdering Konsekvens: Stor verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) 60

63 Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her NT 13 Kusslia (hagemark) Omtale «Innledning: Data frå kartlegging av biologisk mangfold i jordbrukets kulturlandskap i Sogn og Fjordane. Beliggenheit og naturgrunnlag: Kusslia er ei sørvendt liside ovanfor riksveg 5 i Movika ved Movatnet. Lunden med gamle, grove styva almetre (Ulmus glabra) ligg ca. 140 moh.. Mange av trea har ikkje vore styva på nokre år, og har etter kvart fått ganske omfangsrike kroner. Det veks rikeleg med mosar på dei gamle trestammene. Berggrunnen i området er for det meste dekka av morene, og det er lite fjell i dagen. Eit par bekkedrag og fuktige sig går gjennom området. Nedbørsmengda i løpet av vekstsesongen og vatnsig er truleg stor nok til å hindre at jordsmonnet turkar heilt ut. Naturtypar, utformingar og vegetasjonstypar: Hagemark D05 (to utformingar: D0504 Frisk-fuktig blandingstype og D0505 Lauveng) og Lauveng D17 (D1701 Frisk, frodig lauveng med edellauvtrær i nemoral-sørboreal sone). Artsmangfold: Utbreiinga av ulike planter i området varierer avhengig av konvekse og konkave terrengformer, utforminga av jordsmonn, nærleik til bekkedrag o.l. I øvre delar av området er feltsjiktet dominert av engkvein (Agrostis capillaris), gulaks (Anthoxantun odoratum), raudsvingel (Festuca rubra) og krattlodnegras (Holcus mollis). Langs bekkedrag finst breiblada gras, kraftige urter og bregner. Vanlege artar er blåtopp (Molinia caerulea), myrtistel (Cirsium palustre) og skogburkne (Athyrium filix-femina). Bruk, tilstand og påverking: Svært god hevd for bakkevegetasjon, noko svakare for styvingstrea. Området vert beita av sau med lam vår og haust, noko som medverkar til å halde busksjiktet nede. Grunna god grastilvekst var dei nedre delane av arealet slått før synfaringa, medan slått i øvre delar framleis pågjekk. Almehagen og enga representerer lang kontinuitet. Dei styva almetrea skaper eit særprega område, og utgjer ein sjeldan kulturmarkstype. Området er framleis ope og er godt eigna for rekreasjon og friluftsliv. Lia er lett tilgjengelig frå riksvegen. Forutan styvingstre og rydda beitemark finst fleire steingardar. I øvre del grensar teigen inntil planta granskog. Framande artar: - Skjøtsel og omsyn: - Del av heilheitleg landskap: - Verdibegrunnelse: Den noko lågtytande slåtte- og beitemarka representerer ein tradisjonell kulturmarkstype basert på avgrensa gjødsling og kultivering. Beitemarka og lauvenga har som heilskap eit ganske høgt biologisk mangfald» (Naturbase). Verdivurdering Lokaliteten har ein rekkje kulturlandskapselement og er prega avlang kontinuitet. Området står fram som heilskapleg og utan større tekniske naturinngrep. Liten Middels Stor Omfang Lokaliteten ligg over 1 km frå næraste alternative trase og vil ikkje verte påverka av tiltaket. Det vart vurdert om bortfall av trafikk langs eksisterande E39 ville gje ein svakt positiv effekt i høve til Kusslia, men det er ikkje funne grunnlag for det. 61

64 Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S) Konsekvensvurdering Konsekvens: Stor verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her NT 14 Prestholmen i Jølstra Omtale «Lokaliteten ligg i samløpet mellom Jølstra og Anga, og omfattar eit avsnitt av Jølstra med omliggjande gråor-heggeskog. Det er til dels snakk om uvanleg storvaksen og velutvikla gråor-heggeskog med noko daudt trevirke. I tillegg er det parti som har vore hogd i nyare tid (små flater og ungskog). Vegetasjonen har preg av tidlegare beite med ein god del sølvbunke. I flaummarksskogen på sørsida av elva er det restar av fleire gamle elvelaup. Her kjem det i tillegg inn ein liten bekk frå søraust som det dels ligg små dammar i med m.a. mykje klovasshår. Nokre banker med grovt substrat, mest stein, ligg i elvelaupet, særleg der elvane renn saman. Lokaliteten får under tvil verdi svært viktig (A), sidan dette er den største og mest velutvikla flaummarksskogen som er kjent i distriktet, kanskje den beste som er att i Sunnfjord. Ingen spesielt sjeldsynte eller kravfulle artar er likevel påvist her. Det beste for naturverdiane vil i stor grad vere å la området få liggje i fred for inngrep, medrekna vedhogst og dumping av avfall» (Naturbase). Verdivurdering I rapporten Biologisk mangfald i Førde kommune er denne lokaliteten vurdert som svært viktig. Flaummarkskog er ein truga naturtype generelt og langs nedre del av Jølstra er stor menneskeleg aktivitet ein trugsel mot denne naturtypen, som det no berre finst spreidde restar att av langs nedre del av vassdraget. På denne lokaliteten er opphavlege hydromorfologiske trekk som flaummarks laup og i restar av meanderar intakte, noko som gjev denne lokaliteten ein tilleggsverdi utover den gråor-heggeskogen representerer. Liten Middels Stor Omfang Lokaliteten ligg nærare 2 km nedstraums næraste alternative trase og vil ikkje verte påverka av tiltaket utover det som kan følgje av eventuell auka slamtransport i anleggsperioden. 62

65 Alternativet Pinndalen-Soleide ligg noko lengre unna denne lokaliteten slik at omfanget her blir noko mindre. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt Konsekvensvurdering (B-V, P-S) Dagsona Brulandsberget-Vie: Middels til stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev ubetydeleg til liten negativ konsekvens (0/-) Dagsona Pinndalen-Soleide: Middels til stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev ubetydeleg til liten negativ konsekvens (0/-) Avbøtande tiltak Det kan vere aktuelt med siltduk i Jølstra og bekken på Futegardsjordet elva og for å redusere unaturleg høge nivå av tilslamming NT 15 Løe ved Førde camping Omtale «Ein kort sjekk av denne gamle løa som nå ligg delvis inne på campingplassen, viste at det er ein god bestand av den kravfulle og potensielle raudlistekandidaten gråsotbeger. Arten er i ferd med å bli svært sjeldsynt på Vestlandet, etter kvart som dei gamle umåla bygningane forsvinn. Lokaliteten får under tvil verdi viktig (B), sjølv om gråsotbeger enda ikkje er raudlista. Dei kravfulle lavartane på løa vil vere truga dels av at løa fell ned eller blir fjerna, eventuelt av at løa blir målt eller beisa. For artane er det naudsynt av taket blir halden ved like, og at borda i veggane (særleg på nordsida) fyrst blir skifta ut når dei er svært nedbroti og da berre nokre bord med mange års mellomrom» (Naturbase). Verdivurdering Denne lokaliteten har ein viss regional verdi som representant for ein type leveområde det er i ferd med å bli lite att av (umåla gamle bygningar). I KU samanheng får lokaliteten middels verdi då han er viktig for det biologiske mangfaldet i Førde kommune. Liten Middels Stor Omfang Lokaliteten ligg om lag 400 m frå staden der ny E39 kjem inn på eksisterande trase ved Hafstad og bør derfor ikkje bli negativt påverka av tiltaket. 63

66 Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (K-B) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til liten verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) Avbøtande tiltak Ikkje relevant VO I Skilbreivatnet Omtale «Skilbreivatnet ligg ved riksveg 14, mellom Førde og Vadheim, i eit særprega landskap med skogkledde åsar og lier. Nord og vest for vatnet er store areal oppdyrka til jordbruksformål, mot aust og sør er det store myrkompleks, med innslag av bjørk- og oreskog. Området er av særleg interesse som hekke- og rasteplass (særleg under vårtrekket) for fleire artar av våtmarksfugl. I alt er det sett vel 50 artar av våtmarksfugl i området, vanlegaste rugefuglane er stokkand, krikkand, brunnakke og siland, men også toppand og sjøorre er påvist hekkande. Det er utført kanalisering og oppdyrking fleire stader rundt vatnet. Kantvegetasjonen er på fleire stader blitt borte på grunn av ny- dyrkingsarbeidet. Det er oppført fleire hytter, og det er planar om hyttebygging rundt vatnet» (Naturbase). Verdivurdering Området er regionalt viktig som hekke- og rasteplass (særleg under vår trekket) for fleire artar av våtmarksfugl. I alt er det sett vel 50 artar av våtmarksfugl i området, vanlegaste rugefuglane er stokkand, krikkand, brunnakke og siland, men også toppand og sjøorre er påvist hekkande. Skilbreivatnet er freda som naturreservat. Liten Middels Stor Omfang Langs Skilbreivatnet er det på det næraste 20 meter opp til eksisterande E39. Ny trase vil følgje eksisterande veg i retning Førde. Om lag 250 m nord-vest for Skilbreivatn vil alternativa som går over Myra ta av frå eksisterande trase i ei meir nordleg retning. Det er ikkje venta at 64

67 oppgradering av eksisterande trase fram til staden der ny trase tek av mot Myra vil ha større negativ effekt på Skilbreivatn. I anleggsperioden må ein rekne med ein god del tilslamming, men den langsiktige effekten bør ikkje vere særleg stor i høve til fugl om ein samanliknar med 0-alternativet. Alternativet Storehaug-Myra vurderast å ha eit noko meir negativt omfang enn oppgradering av eksisterande E39 på grunn av tunnelpåhogg og ny trase. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (S-M, S-B) Konsekvensvurdering Dagsona Storehaug - Bekkjaholten: Stor til svært stor verdi og lite til middels negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) Dagsona Storehaug - Myra: Stor til svært stor verdi og lite til middels negativt omfang gjev middels negativ konsekvens (--) Avbøtande tiltak Ein bør unngå utfylling ned mot vasskanten og gjere tiltak for å redusere sedimenttransporten i anleggsperioden VO II Digernesvatnet Omtale «Næringsfattig innsjø, men med frodige vegetasjonssoner ut i vannet, særlig i deltaet mot sør ved utløpet av Kvanndalselva. Meandrerande elveparti over et flatt myrområde langs hovedtilløpselva. Ute i vatnet er det flere mindre holmer som fungerer som hekkeplass for vannfugler. Området har også en viss funksjon som rasteplass under trekket. Lokaliteten er vanskelig å klassifisere - det finnes innslag av meandrerende elveparti og elvedelta - og den sistnevnte er valgt som hovednaturtype. Det er imidlertid ikke funnet spesielle verdier ut over funksjonen som hekke- og rasteplass for vannfugl. Forslag til skjøtsel og hensyn: Vernet som naturreservat i desember 1991 (Hansen 1992)»(Naturbase). Verdivurdering Området har sin største verdi som eit relativt intakt vann - myr system der det er heilskapen i området (landskapsøkologien) som gjer det verdfullt for dyrelivet (særleg fugl). Området er verna som naturreservat. Liten Middels Stor

68 Omfang Lokaliteten ligg langt frå alle dagsoner, men dei alternative traseane som går via Myra har tunnel nær Digernesvatnet naturreservat. I utgangspunktet vil ikkje tunnelar bli lagt slik i terrenget om det er nokon fare for lekkasje av overflatevatn av ein slik storleik og ein må difor ta som utgangspunkt at dette ikkje vil bli eit problem her heller. Sidan det er snakk om eit svært lågt sannsyn vert det vurdert slik at omfanget er ikkje noko til lite. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt Konsekvensvurdering (alle alternativ som går via Myra) Konsekvens: Stor verdi og ikkje noko til lite negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er å sikre tunnelane mot lekkasje. Figur 34 Digernesvatnet (høg verdi), Blekatjønn og Reintjørna ligg i utkanten av influensområdet. Alternative tunnelar med påhogg ved Myra passerer nordvest for Digernesvatnet. Dei siste forslaga til tunneltrase ligg ikkje under vatnet som vist på figuren, men passerar rett nord for vatnet. 66

69 VO III Moskog Omtale Det vart gjennomført sporregistrering (5 oktober og 3 november 2011) i liene frå E39 i retning mellom Mostølen og Hatten. Det vart registrert svært mykje spor etter hjortevilt i området. Dette gjaldt ferske klovspor, ekskrement, store mengder tråkk i landskapet og spor etter gnaging og feiing. I einskilde område hadde alle grantre store skader i barken. Mykje gamle skader viser at området har vore mykje brukt av hjort i lang tid. Høg frekvens av hjortepåkøyrsle langs E39 i dette området viser og at dei sørvende liene oppover mot Mostølen er viktige for Hjort. Verdivurdering Hjort har ein svært aktiv bruk av dette området. Dei sørvendte og dels utilgjengelege liene oppover mot Mostølen gjev gode vinterbeite og mange skjulestadar. Nærleiken til kulturmark nede i dalen gjev nok og eit viktig supplement av for. Mykje kryssing av vegen (hjortepåkøyrslar) ved Moskog tyder på stor grad av trekk mellom leveområdet i liene og beiteområdet i dalbotnen. Området blir vurdert som eit middels viktig viltområde (viltvekt i området 2-3 sidan det her primært er tale om ein art og det ikkje føreligg opplysningar om sårbare artar). Det vart funne mange spor etter hakkespett i området, men det fins ingen registreringar av trua eller sårbare hakkespett artar. Usikkerheita rundt dette forsterkar likevel verdivurderinga av at området er verdfullt. Liten Middels Stor Omfang Ny dagsone ved Moskog vil leggje beslag på i overkant av 500 m skog i nedre del av lia der mykje hjort per i dag går/står langsmed eksisterande veg i samband med kryssing. Tydelege tråkk parallelt med E39 mellom 50 og100 meter inn i skogen viser dette. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (M-J) Konsekvensvurdering Konsekvens: Middels til stor verdi og stort negativt omfang gjev middels negativ konsekvens (--) 67

70 Avbøtande tiltak Det bør setjast opp viltgjerde slik at hjorten kan leiast til å krysse i det ikkje påverka området vest for tunnelpåhogget VO IV Hatten Omtale «Omtale etter feltarbeid : I området veks gamal høgreist furuskog opptil 150 år. Den eldste del av bestandet ligg nedanfor Skatet mellom høgdelag 150 m og 250 m og har eit areal på omlag 50 daa. Området inngår i ei større furuskogsli med varierande grad av påverking opptil 500 moh. Under feltarbeidet blei det ikkje registrert spesielle artar. Det var sparsamt med dødt trevirke. Området hadde gjennomgåande god bonitet med blåbærfuruskog som den dominerande vegetasjonstypen. Området er eit viktig leveområde for storfugl (ABo pers.medd.). Jølster har berre mindre areal av gamal furuskog frå naturens side, og skogen er sterkt utsett for hogst. Da det ikkje blei registrert spesielle artar og området har sparsamt med død ved, vurderast området til å ha lokal verdi (C). Området nedanfor Skatet bør ikkje hoggast, og død ved må ikkje tas bort. For dei andre delar av arealet bør flatehogst ikkje tillatast og dei største trea må få stå att. Død ved må ikkje tas bort» (Naturbase) Verdivurdering Storfugl trivest i dei skogområda som har urskogpreg, eller som har mykje gammalskog. I område som her med til dels tungdriven og vanskeleg tilgjengeleg skog vil det neppe vere fare for at denne skogtypen blir heilt borte, men området kan med sterk hogst bli mindre attraktivt for storfugl i ein periode. Området vert vurdert til å ha liten verdi. Liten Middels Stor Omfang Nedre del av lokaliteten ligg rundt 250 m frå ny trase og vil dermed ikkje verte påverka av tiltaket utover auka støybelastning/støv belastning i anleggsperioden. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (M-J) Konsekvensvurdering Konsekvens: Liten verdi og ikkje noko omfang gjev ingen konsekvens (0) 68

71 Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her VO V Bekkjavatnet Omtale Bekkjavatnet er i følgje EDNA eit næringsfattig vatn som er viktig som rasteplass for våtmarksfugl. Det er gjort registreringar ved vatnet i samband med Samla plan for vassdrag. Området er vurdert i samband med verneplanarbeidet for våtmark, til å ha lokal verdi. Under feltarbeid i oktober og november vart det ikkje observert våtmarksfugl ved vatnet. Verdivurdering Bekkjavatnet vert vurdert til å ha liten verdi. Liten Middels Stor Omfang Alle nye trasealternativ vil i ulik grad flytte vegtrafikken bort frå Bekkjavatnet sjølv om det også i framtida vil liggje ein offentleg veg der. Dette vert vurdert som eit lite positivt omfang. Det positive omfanget er størst for trasealternativ som ligg langt frå Bekkjavatnet. Det positive omfanget vert difor vurdert som størst for alle trasealternativ som går via Myra. For dagsona Bekkjaholten- Holten som vil gå nær Bekkjavatnet vert det positive omfanget vurdert som minst. For alternativet Bekkjaholten-Reset vert det positive omfanget vurdert som noko større. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (B-H, B-R, S-M) Konsekvensvurdering Dagsona Bekkjaholten-Holten: Liten verdi og lite positivt omfang gjev ingen til liten positiv konsekvens (0/+) Dagsona Bekkjaholten-Reset: Liten verdi og lite positivt omfang gjev ingen til liten positiv konsekvens (0/+) Dagsona Storehaug-Myra: Liten verdi og lite positivt omfang gjev ingen til liten positiv konsekvens (0/+) Avbøtande tiltak Avbøtande tiltak er ikkje naudsynte her. 69

72 VO VI Pinndalen Omtale Det vart gjennomført sporregistrering (3 november 2011) i nedre del av liene frå E39 i retning Brulandsstølen. Det vart registrert mykje spor etter både hjortevilt og husdyr i området. Spora etter Hjort gjaldt ferske klovspor, ekskrement, tråkk i landskapet, spor etter gnaging/feiing, gjørmebad og hår på piggtråd (sjå figur 29). Høg frekvens av hjortepåkøyrsle langs E39 i dette området viser og at liene oppover mot Brulandsstølen er viktige for Hjort. Verdivurdering Hjort har ein aktiv bruk av dette området. Dei vanskeleg tilgjengelege liene oppover mot Brulandsstølen gjev mange skjulestadar for dyr som hentar mykje av føda si i nærleiken av dyrka mark. Trafikken av dyr er truleg meir langsmed vegen om ein samanliknar med Moskog då det her ligg mykje dyrka mark på sørsida av eksisterande E39. Likevel er det registrert fleire påkøyrsler av hjort i dette området. Området blir vurdert som eit lokalt viktig viltområde men som lite viktig i KU samanheng då det er mange tilsvarande lokalitetar i Førde. Liten Middels Stor Omfang Ny dagsone langs dalbotnen i Pinndalen er om lag 600 m lang før den kryssar eksisterande E39 («0 alternativet»). Då det er stor trafikk av hjort i dette området er vurderinga at tiltaket har eit stort negativt omfang for Hjort. Alternativet med oppgradering av eksisterande E39 vil samanlikna med 0-alternativet ha eit langt mindre negativt omfang. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S, B-P) Konsekvensvurdering Dagsona Pinndalen-Soleide: Liten til middels verdi og middels til stort negativt omfang gjev liten til middels negativ konsekvens (-/--) Dagsona Brulandsberget-Pinndalen: Liten til middels verdi og lite til middels negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) 70

73 Avbøtande tiltak Det bør setjast opp viltgjerde slik at hjorten kan leiast til å krysse i det ikkje påverka området sør for tunnelpåhogget VO VII Soleide Omtale Det vart gjennomført sporregistrering (3 november 2011) i nedre del av liene frå Vievegen i retning Viefjell. Det vart registrert mykje spor etter hjortevilt i området. Spora etter hjort gjaldt ferske klovspor, ekskrement, tråkk i landskapet, spor etter gnaging på tre. Verdivurdering Hjort har ein middels aktiv bruk av dette området. Dei dels utilgjengelege liene oppover mot Viefjell gjev mange skjulestadar for dyr som hentar mykje av føda si i nærleiken av dyrka mark på nordsida av Jølstra. Området blir under tvil vurdert som eit lokalt viktig viltområde, men som lite viktig i KU samanheng då det er mange tilsvarande lokalitetar i Førde. Liten Middels Stor Omfang Ny dagsone vil dekkje ei strekning på om lag 200 m av dette viltområdet. Ut frå registreringane ser det ut til at aktiviteten til hjort er større lengre vest i området slik at det samla omfanget i KU samanheng ikkje vurderast som meir enn middels negativt. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt Konsekvensvurdering (P-S) Dagsona Pinndalen-Soleide: Liten til middels verdi og middels til stort negativt omfang gjev liten til middels negativ konsekvens (-/--) Dagsona Brulandsberget-Pinndalen: Liten til middels verdi og lite til middels negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) 71

74 Avbøtande tiltak Det kan setjast opp viltgjerde på begge sider av ny trase inn mot tunnelpåhogget slik at hjorten kan hindrast i å krysse ny E VO VIII Halbrendslia Omtale Det vart gjennomført sporregistrering (5 oktober og 3 november 2011) i Halbrendslia. Det vart registrert mykje spor etter hjortevilt i området. Dette gjaldt særleg i dei områda der det står storvaksen eller hogstmogen skog. Det vart funne mykje ferske klovspor, ekskrement, store mengder tråkk i landskapet og spor etter gnaging og feiing. Det er ikkje registrert hjortepåkøyrsler langs E39 i dette området noko som tyder på at Hjorten stort sett held seg på austsida av Halbrendselva. Verdivurdering Hjort har ein relativt aktiv bruk av dette området. Dei områda som har storvaksen skog gjev mange skjulestadar for dyra. Lokaliteten blir vurdert som eit lokalt viktig viltområde. I KU samanheng blir verdien liten då det er mange tilsvarande lokalitetar i Førde. Liten Middels Stor Omfang Traseen om Reset vil ha påhogg rett etter kryssing av Halbrendselva slik at omfanget her blir lite. Traseen som har nærføring til Bekkjavatnet vil leggje beslag på om lag 700 m av skogen i Halbrendslia. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (B-H, B-R) Konsekvensvurdering Dagsona Bekkjaholten nord - Reset: Liten til middels stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) Dagsona Bekkjaholten nord - Holten: Liten til middels stor verdi og middels negativt til stort negativt omfang gjev liten negativ til middels negativ konsekvens (-/--) 72

75 Avbøtande tiltak Viltgjerde kan vere eit aktuelt tiltak VT I Dyrshaugen Omtale Det vart gjennomført sporregistrering (3 november 2011) i nedre del av liene frå E39 i retning Brulandsstølen. Særleg sør for Dyrshaugen vart det registrert mykje spor etter både hjortevilt og husdyr. Spora etter hjort gjaldt ferske klovspor, ekskrement, tråkk i landskapet, spor etter gnaging/feiing, gjørmebad og hår på piggtråd (sjå figur 29). Verdivurdering Dette vilttrekket er vurdert til å ha låg verdi fordi det truleg ikkje er snakk om eit trekk mellom viktige beite- eller leveområde, men heller eit tråkk som oppstår på grunn av den lokale topografien og nærleiken til busetnad og eksisterande E 39. Liten Middels Stor Omfang Trekket vil kome i konflikt med traseen Pinndalen-Soleide ved at ny vegstrekning har nærføring til trekket over ein strekning på meter. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S, B-P ) Konsekvensvurdering Dagsona Pinndalen-Soleide: Liten til middels verdi og middels til stort negativt omfang gjev liten til middels negativ konsekvens (-/--) Dagsona Brulandsberget-Pinndalen: Liten til middels verdi og lite til middels negativt omfang gjev liten til ingen negativ konsekvens (0/-) 73

76 Avbøtande tiltak Viltgjerde kan være eit aktuelt tiltak. Figur 35 Dei største verdiane for naturmiljø i planområdet er samla langs Jølstra mellom Sunde bru og Hafstad VT II Randshaugen Omtale Dette vilttrekket er påvist av lokalkjend Magnus Mo og underbyggast av funn i Fallviltdatabasen. Hjorten trekkjer ned på landbruksjorda langs Jølstra i sommarhalvåret i samband med næringssøk. 74

77 Verdivurdering Dette vilttrekket er vurdert til å ha middels verdi då det truleg er snakk om eit trekk mellom viktige beite- eller leveområde i delar av året. Liten Middels Stor Omfang Trekket vil kome i konflikt med dagsonene Brulandsberget-Viegjerdet og Kronborg- Brulandsberget. Ved alternativet Brulandsberget-Viegjerdet vil ny trase gå svært nær og i same retning som vilttrekket frå Brulandsberget og ut på Futegardsjordet, noko som medfører eit stort omfang. For alternativet Kronborg-Brulandsberget vil endringa i høve til 0-alternativet være lita då eksisterande E39 alt i dag kryssar dette trekket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (B-V, K-B ) Konsekvensvurdering Dagsona Brulandsberget-Vie: Middels verdi og middels til stort negativt omfang gjev middels negativ konsekvens (--) Dagsona Kronborg-Brulandsberget: Middels verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev liten til ingen negativ konsekvens (0/-) Avbøtande tiltak Viltgjerde kan være eit aktuelt tiltak VT III Sanderplassen Dette vilttrekket er påvist av lokalkjend Magnus Mo og underbyggast av funn i Fallviltdatabasen. Hjorten trekkjer ned på landbruksjorda langs Jølstra i sommarhalvåret i samband med næringssøk. Verdivurdering Dette vilttrekket er vurdert til å ha middels verdi då det truleg er snakk om eit trekk mellom viktige beite- eller leveområde i delar av året. 75

78 Liten Middels Stor Omfang Trekket er i konflikt med eksisterande dagsone mellom Kronborg og Brulandsberget. Endringa i høve til 0-alternativet være lita då eksisterande E39 alt i dag kryssar dette trekket. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt Konsekvensvurdering K-B Kronborg-Brulandsberget: Middels verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev liten til ingen negativ konsekvens (0/-) Avbøtande tiltak Viltgjerde kan være eit aktuelt tiltak FO I Jølstra Omtale Elva Jølstra er eit relativt intakt elveøkosystem, sjølv om ein god del tekniske naturinngrep har funne stad i vasstrengen. Vassføringa er stor og kraftige stryk blir avløyst av rolegare parti og vatn. Dette gjev mange forskjellige livsmiljø som i sin tur aukar det biologiske mangfaldet knytt til elvestrengen med kantvegetasjon. Vassdraget har eit rikt fiske etter artar som villaks, sjøaure og aure. Nedre del av Jølstra er middels viktig som fangstområde for fisk, men svært viktig som gyte- og oppvekstområde (pers. medd. John Anton Gladsø, Fylkesmannen i Sogn og Fjordane). Verdivurdering Jølstra har oppgang av laks og sjøaure og er generelt vurdert til å ha middels til stor verdi som fiskeområde i KU samanheng. Anadrom sone i vassdraget går opp til Brulandsfossen, som ligg mellom dei to alternative traseane. Over Brulandsfossen er det bare fiskearten aure som lever. Dette medfører at verdien til Jølstra som leveområde for fisk ikkje er like stor over Brulandsfossen som under denne. 76

79 Liten Middels Stor Oppstraums Brulandsfossen Nedstraums Brulandsfossen Omfang Alternative strekningar Brulandsberget - Vie og Pinndalen - Soleide vil båe krysse Jølstra. Ved Soleide er Jølstra om lag 34 m brei medan den er om lag 46 m brei ved Vie. Bruene vil ha forankring i elvelaupet slik at elvestrengen i noko grad vil bli påverka av tiltaket. E39 går alt i dag over Jølstra ved Sunde (0-alternativet). Det er lite sannsynleg at vasskvaliteten i Jølstra vil bli ytterlegare negativt påverka utover det som kan skuldast ein eventuell trafikkvekst. Det er heller ikkje venta at bruene vil fungere som vandringshinder for fisken i elva og dei to alternative traseane vurderast som likeverdige med omsyn til omfang. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S, B-V) Konsekvensvurdering Dagsona Brulandsberget - Vie: Middels til stor verdi og lite til middels negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) Dagsona Pinndalen - Soleide: Stor til middels verdi og lite til middels negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) Avbøtande tiltak Fundamenteringa i elvestrengen kan utførast på ein slik måte at den negative effekten på fisk blir minimalisert FU I Øyane Sunde bru langs Jølstra Omtale Sonen med kantvegetasjon langs Jølstra er skilt ut som økologisk funksjonsområde. Dette skuldast den viktige rolla denne typen grenseområde mellom to økosystem spelar, både for dei artane som lever i elva og for dei artane som lever på land. Mykje av næringsproduksjonen til fisken skjer i kantvegetasjonen som også gjev skjul for dyr, både på land og i vatn. Denne viktige funksjonen til kantvegetasjonen er også understreka i forvaltningsplanen for Jølstra. 77

80 Verdivurdering Kantvegetasjonen har høg verdi som næringsgrunnlag for fisk. Landbruksarealet på båe sider av Jølstra sin manglande økologiske funksjon gjer også denne randsona viktig for dyrelivet i dalføret og landskapselementet blir vurdert som middels verdfullt. Liten Middels Stor Omfang Kantsona er betydeleg meir intakt ved Soleide enn den er ved Viegjerdet. Difor vil også omfanget vere større her. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S, B-V ) Konsekvensvurdering Dagsona Pinndalen-Soleide: middels til stor verdi og lite til middels til stort negativt omfang gjev middels negativ konsekvens (--) Dagsona Brulandsberget-Vie: middels til stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev liten til ingen negativ konsekvens (0/-) Avbøtande tiltak Skåne kantvegetasjonen langs Jølstra så langt råd er NH I Løland Soleide Omtale «Frå Sunde og nedover mot Førde er det på begge dalsidene mektige terrassar på fleire nivå. Dei høgaste når opp til ca 60 m.o.h. både ved Bruland, Vie, Hafstad og Soleide, og dette vert rekna for marin grense. Nedanfor Bruland er dalen rundt 1 km brei i botnen og dei terrasserte glasifluviale avsetningane er viktige landskapselement. Den største MG-terrasseflata ligg på Vie. Sedimenttilførsla har vore gjennom Vieskaret på nordsida av Kletten, ein fjellrest som står att aust for Viegjerdet. Botnen i dette skaret er fylt med smeltevassediment opp til same nivå som Vieterrassen. Bretunga har lege ved Soleide. Brattkanten nær elva her kan være iskontaktskråninga. Storparten av materialet i Vie- 78

81 terrassen må ha passert Vieskaret medan isfronten enno låg i kontakt med Kletten, og på den måten hindra at alt smeltevatnet tok vegen om Bruland. På terrassen mellom Soleide og Vieskaret er det fleire grytehol etter isklumpar som vart nedrave i sedimenta og seinare smelta. I Vieskaret er det ei kløft med fine, og store, halvsylindriske jettegryter som er danna av subglasialt smeltevatn. Mellom kløfta og skaret står ein erosjonsrest i fjell med fint forma støytog lesider, som viser at brerørsla har vore mot NV. Vernevurdering: Dei nedste 6 km i området Bruland-Øyane er ei mest samanhengande, stor grusavsetning, med silt og leire på noko djup. Anleggsaktiviteten i regionen er stor, og store kvanta sand og grus tas ut i tillegg til det som alt er fjerna. For å ta vare på identiteten i landskapet, er det ønskjeleg at restar, om ikkje anna, av terrassane vert sparde, som t.d. Havstadmoen. I særleg grad gjeld dette MG-terrassane. I området mellom Soleide og Løland finst det som er typisk for området og i tillegg fleire kvartærgeologiske og geomorfologiske kuriositetar. Desse er undersøkte og omskrivne av fleire geologar og lokaliteten er nærast for klassisk å rekne. Dei fysiske inngrepa i dette området er førebels små. Det går bilveg fram til Soleide, og området er ein førsteklasses ekskursjonslokalitet for elevar og studentar på alle nivå» (Utredning for DN Nr ). Verdivurdering Ulike utgreiingar har gjeve denne lokaliteten ulik verdi (sjå tidlegare omtale). På bakgrunn av desse noko sprikande vurderingane, tida som har gått utan at vernevedtak har blitt fatta og det at den nyaste vurderinga indikerer middels verdi, blir verdien av terrasselandskapet i KU samanheng vurdert til å vera middels stor. Liten Middels Stor Omfang Traseen Brulandsberget Vie vil berre leggje beslag på om lag m av det naturhistoriske området Løland-Soleide. Traseen Brulandsberget-Pinndalen vil leggje beslag på om lag 100 meter lang strekning, men her er traseen den same som 0-alternativet slik at omfanget blir lite. Traseen Pinndalen Soleide vil derimot dekkje ein strekning tilsvarande 1200 meter over området NH1 Løland-Soleide. Ingen av desse alternativa vil medføre at større terrassar må fjernast eller blir skada i stor grad. Stort negativt Middels negativt - lite/ikkje noko + Middels positivt Stort positivt (P-S, B-P, B-V ) 79

82 Konsekvensvurdering Dagsona Pinndalen - Soleide: middels til stor verdi og middels til stort negativt omfang gjev middels til stor negativ konsekvens (--/---) Dagsona Brulandsberget - Pinndalen: middels til stor verdi og middels til lite negativt omfang gjev middels negativ konsekvens (--) Brulandsberget-Vie: middels til stor verdi og lite til ikkje noko negativt omfang gjev liten negativ konsekvens (-) Avbøtande tiltak Redusere inngrep i terrasselandskapet til eit minimum. Figur 36 Verdikart naturmiljø (større versjon bak i delrapporten) 80

83 6 Samanstilling og tilråding 6.1 Konsekvensutgreiing for dei ulike alternativa Tabellane under oppsummerar konsekvensane for naturmiljø for kvart alternativ ved at konsekvensane for kvart ressursområde blir summert dagsonevis. Tabell 11 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 1 Alternativ 1: Myra-Kronborg-Viegjerdet - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Storehaug-Myra Kronborg- VO V Bekkjavatnet 0/+ VOI Skilbreidvatn -- VO VIII Digernesvatnet - Brulandsberget Brulandsberget-Vie VT II Randshaugen 0/- -- VT III Sanderplassen 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering -- 0/ Moskog-Jølster Tabell 12 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 2 Alternativ 2: Myra-Kronborg-Soleide - konsekvensar for naturmiljø Brulandsberget Pinndalen Soleide VO V Bekkjavatnet 0/+ VOI Skilbreidvatn -- VO VIII Digernesvatnet - VT II Randshaugen 0/- VT III Sanderplassen 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 10 Viafjellet sør 0/- NH 1 Løland - Soleide -- --/--- VO VI Pinndalen - -/-- VT I Dyrshaugen 0/- -/-- FU I Øyane Sunde bru -- Verdi/dagsone Storehaug-Myra Kronborg- Brulandsberget- Pinndalen- Moskog- Jølster FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- VO III Moskog -- Samla vurdering -- 0/ /

84 Tabell 13 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 3 Alternativ 3: Myra-Brulandsberget-Viegjerdet - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Storehaug-Myra Brulandsberget-Vie Moskog-Jølster VO V Bekkjavatnet 0/+ VOI Skilbreidvatn -- VO VIII Digernesvatnet - VT II Randshaugen -- NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering Tabell 14 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 4 Verdi/dagsone Myra Kronborg Storehaug- Hafstad- Brulandsberget- VO V Bekkjavatnet 0/+ VOI Skilbreidvatn -- VO VIII Digernesvatnet - NT 8 Hafstad sandtak --- VT II Randshaugen -- VT III Sanderplassen NT 5 Jølstra v/brulandsberget Vie Moskog-Jølster NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering

85 Tabell 15 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 5 Alternativ 5: Myra-Pinndalen-Soleide - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Storehaug-Myra Pinndalen-Soleide Vievegen Moskog-Jølster VO V Bekkjavatnet 0/+ VOI Skilbreidvatn -- VO VIII Digernesvatnet - NT 10 Viafjellet sør 0/- NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- VO VI Pinndalen -/-- VT I Dyrshaugen -/-- FU I Øyane Sunde bru -- FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- NH 1 Løland - Soleide --/--- NT 7 Sandtak Vie VO III Moskog 0/- -- Samla vurdering -- --/--- 0/- -- Tabell 16 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 6 Verdi/dagsone Myra Kronborg Soleide Vievegen Storehaug- Hafstad- Pinndalen- Moskog- Jølster VO V Bekkjavatnet 0/+ VOI Skilbreidvatn -- VO VIII Digernesvatnet - NT 8 Hafstad sandtak --- NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 10 Viafjellet sør 0/- NH 1 Løland - Soleide --/--- VO VI Pinndalen -/-- VT I Dyrshaugen -/-- FU I Øyane Sunde bru -- FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- NT 7 Sandtak Vie 0/- VO III Moskog -- Samla vurdering /--- 0/

86 Tabell 17 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 7 Alternativ 7: Reset-Kronborg-Viegjerdet - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N- Reset Brulandsberget VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia - VO V Bekkevatnet 0/+ VT II Randshaugen 0/- -- VT III Sanderplassen 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- Vie Jølster FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering - - 0/ Tabell 18 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 8 Alternativ 8: Reset-Kronborg-Soleide - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N-Reset Brulandsberget Pinndalen Soleide Storehaug- Kronborg- Brulandsberget- Moskog- Storehaug- Kronborg- Brulandsberget- Pinndalen- Moskog- Jølster VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia - VO V Bekkevatnet 0/+ VT II Randshaugen 0/- VT III Sanderplassen 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NH 1 Løland - Soleide -- --/--- VO VI Pinndalen - -/-- VT I Dyrshaugen 0/- -/-- FU I Øyane Sunde bru -- FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- VO III Moskog -- Samla vurdering - - 0/ /

87 Tabell 19 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 9 Alternativ 9: Reset-Brulandsberget-Viegjerdet - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N- Reset Vie Jølster VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia - VO V Bekkevatnet 0/+ VT II Randshaugen -- NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering Tabell 20 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 10 Alternativ 10: Reset-Pinndalen-Soleide - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N- Reset Soleide Storehaug- Brulandsberget- Moskog- Storehaug- Pinndalen- Moskog- Jølster VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia - VO V Bekkevatnet 0/+ NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NH 1 Løland - Soleide --/--- VO VI Pinndalen -/-- VT I Dyrshaugen -/-- FU I Øyane Sunde bru -- FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- VO III Moskog -- Samla vurdering /

88 Tabell 21 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 11 Alternativ 11: Holten-Kronborg-Viegjerdet - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N- Holten Brulandsberget VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia -/-- VO V Bekkevatnet 0/+ VT II Randshaugen 0/- -- VT III Sanderplassen 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- Vie Moskog-Jølster FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering - - 0/ Tabell 22 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 12 Alternativ 12: Holten-Kronborg-Soleide - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N-Holten Brulandsberget Pinndalen Soleide Storehaug- Kronborg- Brulandsberget- Storehaug- Kronborg- Brulandsberget- Pinndalen- Moskog- Jølster VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia -/-- VO V Bekkevatnet 0/+ VT II Randshaugen 0/- VT III Sanderplassen 0/- NT 5 Jølstra v/brulandsberget 0 NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NH 1 Løland - Soleide -- --/--- VO VI Pinndalen - -/-- VT I Dyrshaugen 0/- -/-- FU I Øyane Sunde bru -- FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- VO III Moskog -- Samla vurdering - - 0/ /

89 Tabell 23 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 13 Alternativ 13: Holten-Brulandsberget-Viegjerdet - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N- Holten Vie Moskog-Jølster VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia -/-- VO V Bekkevatnet 0/+ VT II Randshaugen -- NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NT 7 Sandtak Vie 0/- FU I Øyane Sunde bru 0/- FO I Jølstra - NH I Løland-Soleide - VO III Moskog -- Samla vurdering Tabell 24 Samanstilling av konsekvensar for alternativ 14 Alternativ 14: Holten-Pinndalen-Soleide - konsekvensar for naturmiljø Verdi/dagsone Bekkjaholten S Bekkjaholten N-Holten Storehaug- Brulandsberget- Storehaug- Pinndalen- Soleide Moskog-Jølster VOI Skilbreidvatn - VO VIII Halbrendslia -/-- VO V Bekkevatnet 0/+ NT 14 Prestholmen i Jølstra 0/- NH 1 Løland - Soleide --/--- VO VI Pinndalen -/-- VT I Dyrshaugen -/-- FU I Øyane Sunde bru -- FO I Jølstra - VO VII Soleide -/-- VO III Moskog -- Samla vurdering /

90 6.2 Oppsummering og rangering av konsekvensvurderingane Tabell 25 Samanstilling av konsekvensar og prioritering mellom alternativ Dagsonar/alternativ Storehaug-Myra Storehaug- Bekkjaholten S Bekkjaholten N-Reset Bekkjaholten N-Holten Kronborg- Brulandsberget Brulandsberget-Vie Brulandsberget- Pinndalen Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt Alt /- 0/- 0/- 0/- 0/- 0/ Pinndalen-Soleide --/--- --/--- --/--- --/--- --/--- --/--- --/ Moskog-Jølster Hafstad-Kronborg Vievegen 0/- 0/- Samla vurdering -- --/ /--- --/ / / / /--- Rangering Konsekvens Svært stor positiv Stor til svært stor positiv Stor positiv Middels til stor positiv Middels positiv Liten til middels positiv Liten positiv Ingen til liten positiv Symbol / / /++ + 0/+ 0 Konsekvens Svært stor negativ Stor til svært stor negativ Stor negativ Middels til stor negativ Middels negativ Liten til middels negativ Liten negativ Ingen til liten negativ Symbol / / /-- - 0/- 0 Ingen Ingen Tabell 25 summerer opp alle konsekvensvurderingane. Alle alternativ som går via Pinndalen har låg prioritet for fagtema naturmiljø. Sør for Førde er det alternativet med oppgradering av eksisterande E39 langs Langelandsvatn som er minst negativt. 88

91 7 Referansar 7.1 Skriftlege kjelder Hegeland., S.J. (2012) Høgrisikostrekningar for hjortepåkøyrsel langs riksvegnettet i Sogn og Fjordane rangering, tiltak og prioritering- Staten Vegvesen og Norsk Hjortesenter. Statens Vegvesen (2010) Kommunedelplan Rv.35 Jevnaker-Olimb. Temarapport:Naturmiljø. Miljøfaglig Utredning AS (2005) Biologisk mangfold i Førde kommune. Miljøfaglig Utredning rapport 2005:15. Michaelsen Biometrica (2011) Kartlegging av flaggermus i forbindelse med planlagt ny veitrasè (E39) i Førde kommune. Førde kommune (2006) Kommuneplanens arealdel til Statens Vegvesen (2011) Planprogram. E39 Storehaug-Moskog og Kommunedelplan Trafikk Førde. 7.2 Kjelder på internett (norsk raudliste) Munnlege kjelder 89

92 Magnus Mo, skogbrukssjef Førde kommune John Anton Gladsø, fiskeforvaltar Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. Ingar Hals, prosjektansvarleg Statens Vegvesen Region Vest 90

93 Vedlegg Temakart naturmiljø 91