UTVIDING AV STEINBROT SOGNNES

Transkript

1 UTVIDING AV STEINBROT SOGNNES FRAMLEGG TIL PLANPROGRAM Framlegg til planprogram for steinbrotet på Sognnes i Hyllestad - HØYRINGSUTGÅVE Utgåve: 1 Dato:

2 2 DOKUMENTINFORMASJON Oppdragsgjevar: Rapporttittel: Framlegg til planprogram for steinbrotet på Sognnes i Hyllestad -HØYRINGSUTGÅVE Utgåve/dato: 1/ Filnavn: Framlegg til planprogram for steinbrotet på Sognnes i Hyllestad.docx Arkiv ID Oppdrag: , Hyllestad -Driftsplan Hyllestad Oppdragsleder: Hjalmar Tenold Avdeling: Plan og urbanisme Fag Drift og vedlikehold Skriven av: Diana Ekren Grundt Kvalitetskontroll: Nils Husabø/Hjalmar Tenold Framsidefoto: AV Alle foto og dronebilete i planen er teke august og september 2017, AV Fig. 1. Utsyn mot kaianlegget, Listraumen.

3 3 FØREORD har starta planarbeid med mål om å endre detaljreguleringsplan for steinbrot på Sognnes i Hyllestad kommune. Det føreligg i dag godkjende reguleringsplanar, og det har vore drift på området i om lag 20 år. Drifta er regulert med konsesjon. har no ynskje om å endre reguleringsplanen ved å utvide uttaksområdet utan at plangrensa vert endra, men den regulerte skjermsona vil verte redusert. Føremålsområdet etter gjeldande reguleringsplan er ikkje er stort nok for at mineralressursane vert best, og mest hensiktsmessig, utnytta. Ved utviding av området vil det vera sikra drift for truleg år framover i tid. Ressursen frå steinbrotet på Sognnes i Hyllestad er etterspurt i asfaltproduksjon, og er av svært høg kvalitet. Det har vore oppstartsmøte med kommunen 21. juni Arealet det er ynskje om å regulere til uttaksområde er i kommuneplanens arealdel sett av til råstoffutvinning/massetak, og kommunen er positiv til utvidinga. Hyllestad kommune har stilt krav om at det vert utarbeidd planprogram. Framlegg til planprogrammet er utarbeidd av på vegner av Veidekke Industri AS. Sandvika/Leikanger, Hjalmar Tenold Oppdragsleiar Diana Ekren Grundt Planleggjar

4 4 INNHALDSLISTE FØREORD OM PLANARBEIDET Dagens aktivitet og mål med planarbeidet Lokalisering, planavgrensing Planområdet Geologi Krav om konsekvensutgreiing Planprogram RAMMER FOR PLANARBEIDET Statlege- regionale føringar Kommunale føringar Lovverk, forskrifter og retningsliner PLANPROSESS Organisering Framdrift planprosess Medverknad HØYRING ALTERNATIV SOM SKAL VURDERAST UTGREIINGAR SOM SKAL GJERAST I PLANPROSESSEN Konsekvensutgreiing, planomtale enkelt- tema Risiko- og sårbarheitsanalyse... 16

5 5 1 OM PLANARBEIDET 1.1 Dagens aktivitet og mål med planarbeidet Tiltakshavar driv eksisterande steinbrot på Sognnes. Det er i dag drift av steinbrot, asfaltverk, knuse- og sikteanlegg med 16 tilsette på staden. Uttaksmengda har dei siste åra lege på om lag tonn per år. Høgaste punkt i fjellet det er uttak av stein i, ligg 130 meter over havet. Det planlagt å drive ned deler av fjellet frå kote 127, til kote 5 i tråd med gjeldande reguleringsplan. Til no er det teke ut stein for deler av området ned til kote 44. Ved utviding mot nord er det planlagt at fjellet skal takast ned til kote 5, og at det mot nord og aust vert ståande att «veggar» opp til kote 50. Slik vert uttaksområdet omkransa av fjell, og såleis lite synleg frå utsiktspunkta rundt. Ny reguleringsplan har som mål å utvide uttaksområdet nordover innan varsla uttaksgrense (føremålsgrense). Årsak til at ynskjer å endre gjeldande reguleringsplan såpass kort tid etter vedtaket av reguleringsplan i 2014, er både driftsmessige tilhøve, sikre mineralressursar for langsiktig drift, samt omsyn til naboskapet. Ved å utvide uttaksområde mot nord no, er det mogeleg å nytte det godt skjerma drifts- og knuseområdet, driftsveg(ar) og opparbeidd «skjerming» mot støy og innsyn frå nord. Det kan gjerast ved at det til ein kvar tid vert ståande att ein skjerm (fjellvegg) på omlag 15 meters høgde rundt den nordlege delen av uttaksområdet. 1.2 Lokalisering, planavgrensing Planområdet ligg i Hyllestad kommune, på og ved Hallvardheia på Sognnes, mellom Listraumen og Lifjorden. Det er om lag 16 km frå Leirvik sentrum til Sognnes, og frå Hyllestad sentrum om lag 23 km. Gjeldande reguleringsplan opnar for om lag 87 daa uttaksområde, men dette uttaksområdet er for lite i høve til effektiv drift, etterspørsel og behov. Uttaksområdet er difor tenkt utvida med 61,1 daa i nordleg retning, i alt vert driftsområdet då på rundt 148,1 daa. Varsla planavgrensing er uendra i høve til gjeldande reguleringsplanar, og arealet det vert søkt om utviding for, er avsett til massetak i kommuneplanen.

6 6 Fig. 2. Planområdet innanfor raud stipla sirkel. Fig. 3. Framlegg til planområde, uttaksområdet er illustrert med rosa farge, framlegg til utvidinga er innanfor blå stipla line mot nord.

7 7 Tabell 1: Arealoversikt: Arealkategori Dekar Dagens uttaksområde 87 Område for råstoffutvinning i kommuneplanens arealdel 384 daa Framtidig uttaksområde 87+61,1= 148,1 Heile planområdet 376 daa Tabell 1: Arealoversikt Fig.4. Del av eksisterande steinbrot, sett frå driftsområdet og sørvestover til Hjeltevikneset og Listraumen. 1.3 Planområdet Planområdet omfattar både land- og noko sjøareal, og ligg usjenert og skjerma til på Sognnes, mellom Listraumen og Lifjord. Planområdet består hovudsakleg av snaufjell med noko vegetasjon, som lyng, brake og furubuskar. Innan plangrensa finst servicebygg, brakkerigg og lager. Det høgaste punktet som vert rørt av utvidinga, er på Hallvardsheia (130 moh). Hallvardsheia stikk opp frå fjorden som eit bratt fjell, unnateke mot nord, der terrenget har svakare helling mot Straumsneset. I vest mot Listraumen ligg kaianlegget og asfaltverket der mineralressursane vert skipa ut. Hallvardsheia er ikkje eit typisk friluftsområde, med den bruk som er på området i dag. Det er fleire fine tur- og rekreasjonsområder rundt, som mellom anna Lihesten (777 moh). Andre kjende turområde og utsiktspunkt rundt planområdet er mellom anna Gygrekjeften (714 moh), Risnesnipa (777 moh), Kolgrovheia (497 moh) og Sågneskollen (516 moh).

8 8 Fig.5. Dronebilde september 2017 over steinuttaket, AV. Det er ikkje registrert kulturminne innan planområdet, men på Risnesøya på motsett side av Listraumen er det registrert fleire røyser og gravminne datert tilbake til jernalderen (omkring 500 år f.kr.). Det er kjent at det er noko støy og støv knytt til driving av steinbrotet, men tiltak for å minimalisere støy og ureining er regulert gjennom konsesjonen. 1.4 Geologi Bergarten i området er kvartsdioritt/trondhjemitt. Dette er ein hard bergart som forvitrar langsamt, og gjev opphav til ein heller mager vegetasjon. I NGU sin pukkdatabase er bergarten klassifisert som «regionalt viktig, regional betyding». Bergarten har mange fargevariantar, og går hovudsakleg til asfaltproduksjon. Frå massetaket vert stein knust ned og sortert etter ulike kornstorleikar. 1.5 Krav om konsekvensutgreiing Jamfør plan og bygningslova 4-2 skal planar som kan få vesentlege verknader for miljø og samfunn ha ei planomtale med konsekvensutgreiing av planen sine verknader for både miljø og samfunn. Etter vår vurdering krev denne planen konsekvensutgreiing: I Forskrift om konsekvensutredninger, datert , fell planarbeidet inn under. «Kap 2. Planer og tiltak som omfattes av forskriften, 6. Planer og tiltak som alltid skal konsekvensutredes og ha planprogram eller melding, bokstav b) reguleringsplaner etter plan og bygningsloven for tiltak i vedlegg I, pkt. 19 Uttak av malmer, mineraler, stein, grus, sand, leire eller andre masser dersom samlet overflate blir berørt eller samlet uttak omfatter meir enn 2 millioner m 3, eller uttak av torv på et område større enn 200 dekar. Mindre tiltak omfattes av vedlegg II nr. 2a». - Det er berekna at ved utvidinga av uttaksområdet, vil uttaket av massar verta over 4 millionar

9 9 m 3 ( m 3 ). Etter 8 skal planen også konsekvensutgreiast dersom den får vesentlege verknader etter har definerte kriterier for miljø og samfunn. Det er førebels vurdert at planen kan føre med seg, eller koma i konflikt med enkelte av vurderingskriteria: «a) verneområder etter naturmangfoldsloven kap. V eller markaloven 11, utvalgte naturtyper, prioriterte arter, vernede vassdrag, nasjonale laksefjorder og vassdrag, objekter, områder og kulturmiljø fredet etter kulturminneloven», - Området rundt steinuttaket er stadvis prega av kystlynghei, som er ein utvald naturtype (tradisjon med brenning er over 5000 år). Det bør difor vurderast ei kartlegging av planområdet og områda kring. - Lifjorden er gyteområde for fisk, og det er låsettingsområde i fjorden. «h) risiko for alvorlige ulykker som en følge av naturfarer som ras, skred eller flom». - I driftsområde for steinbrotet er det risiko for ulukker, både menneskeskapte og frå naturen si side. 1.6 Planprogram Planprogrammet vert nytta for varsling av oppstart av planarbeid. For alle planar som kan ha vesentleg verknader for miljø og samfunn skal det som ledd i varslinga utarbeidast planprogram som skal vere førande for planarbeidet, dvs. her utarbeiding av reguleringsplan. Planprogrammet skal klargjere prinsipp for detaljreguleringsplanen. Etter plan og bygningslova skal planprogrammet gjere greie for: - Føremålet med planarbeidet - Planprosess med fristar og deltakarar - Opplegg for medverknad, spesielt for grupper som kan verta særskild råka - Alternativ som vert vurdert - Vise behov for utgreiingar 2 RAMMER FOR PLANARBEIDET 2.1 Statlege- regionale føringar Planarbeidet skal jamfør plan og bygningslova 3-5 ivareta nasjonale og regionale interesser for kommunal planlegging. For å fremje ei berekraftig utvikling vedtek regjeringa kvart fjerde år eit dokument med nasjonale forventingar til regional og kommunal planlegging, (jf.pbl. 6-1). Dei nasjonale forventingane til regional og kommunal planlegging vart vedteke ved kongeleg resolusjon 12. juni 2015, og peikar på strategiar for å nå desse måla gjennom: - Gode og effektive planprosessar - Berekraftig areal- og samfunnsutvikling

10 10 - Aktive og klimavenlege by- og tettstadsområde Planarbeidet skal også fylgja statlege planretningsliner (jf.pbl. 6-2). Statlege planretningsliner vert nytta for å konkretisere dei nasjonale forventingane til planlegginga, samt markere nasjonal politikk på viktige område innan planlegging. Aktuelle planretningsliner i samband med denne planen kan vera: - Statlige planretningslinjer for samordnet bolig-, areal- og transportplanlegging, Statlige planretningslinjer for differensiert forvaltning av strandsonen langs sjøen, Statlige planretningslinjer for klima- og energiplanlegging i kommunene, Kommunale føringar - Kommuneplanens arealdel - Gjeldande reguleringsplanar Kommuneplanens arealdel: Heile planområdet på om lag 376 daa er i gjeldande kommuneplan avsett til område for råstoffutvinning (massetak). Tilgrensande landområde ligg som landbruks- natur- og friluftsområde, medan sjøareal ligg som område for natur, friluftsliv, ferdsel og fiske i kommuneplanens arealdel. Område F1 nordaust i sjøareal, ligg som fiskeområde og låssettingsområde. Fig.6. Utsnitt av kommuneplanens arealdel Område avsett til massetak er lilla farge med rutenett. Utsnittet er henta frå fjordakart.no.

11 11 Gjeldande reguleringsplanar: Det er to reguleringsplanar for planområdet: «Områdereguleringsplan for steinbrotet på Sognnes i Hyllestad», vart godkjend i 2012, sist endra i Regulert steinbrot/masseuttak er på 87 daa. Fig. 7. «Områdereguleringsplan Steinbrotet på Sognnes i Hyllestad», planid: Gammalrosa farge er steinbrot/massetaket. Reguleringsplan for del av område; «Detaljreguleringsplan for Kvernhusvika, del av gbnr.81/5 m.fl.» vart godkjend i Fig. 8. «Detaljreguleringsplan for Kvernhusvika, del av gbnr. 81/5 mfl.», planid: Gammalrosa farge er steinbrot/massetaket.

12 Lovverk, forskrifter og retningsliner Planprosessen fylgjer plan og bygningslova. Detaljreguleringsplanen vil gje heimel til at det kan søkjast om gjennomføring av planen. Det er dessutan eit krav om at tiltakshavar har godkjend driftsplan og driftskonsesjon for uttak av stein. Mineralloven sikrar mellom anna Direktoratet for mineralforvalting rett til å gje driftskonsesjon med driftsplan. Direktoratet fører tilsyn med steinuttaket. Driftskonsesjonen sikrar økonomisk tryggleik for opprydding, istandsetjing, samt bergteknisk kompetanse for drifta. Forureiningslova og forureiningsforskrift regulerer slik at ureininga vert avgrensa. Kulturminnelova skal ivareta omsyn til kulturminne i området. Naturmangfaldslova skal sikra ei heilskapleg og samla vurdering av planens påverknad på omgjevnadane. Vassressurslova skal sikre forsvarleg bruk og forvalting av vassdrag og grunnvatn. Minerallova- driftskonsesjon: Knusing og nedmaling av stein krev driftskonsesjon etter minerallova. Det vert difor utarbeidd driftsplan som byggjer på reguleringsplanen. Driftsplanen skal også ha ein plan for istandsetjing og opprydding av uttaksområdet. Direktoratet for mineralforvalting skal godkjenne planen. Forskrifter: - Forskrift om konsekvensutredninger - Forskrift om byggesak - Forskrift om mineralloven - Forurensingsforskriften Retningsliner: - T-1442/2016 Retningslinje for behandling av støy i arealplanlegging - Statlige planretningslinjer for samordnet bolig-, areal- og transportplanlegging - Rikspolitiske retningsliner for å styrke barn og unges interesser i planleggingen 3 PLANPROSESS 3.1 Organisering er tiltakshavar for planen, og Asplan Viak er engasjert for å produsere planmateriell i planprosessen. Prosessen skjer i samråd med Hyllestad kommune. - Utarbeide planmateriale: Plankonsulent i Asplan Viak - Fastsetje planprogram: Politisk i formannskapet - Vedtak av reguleringsplan: Politisk i kommunestyret

13 Framdrift planprosess Det vart halde oppstartsmøte 21. juni 2017, med synfaring på steinbrotet. Deltakarar frå kommunen var Idar Førde Blom og Margun Hyenes, og frå forslagsstillar var Hjalmar Tenold frå Asplan Viak og Svein Rek frå Veidekke Industri. Det vart der konkludert med at endringane i høve til gjeldande reguleringsplan er så store at kommunen stiller krav om planprogram. Samarbeidsutvalet for steinbrotet i Listraumen arrangerte 30. august eit møte på Sognnes. Deltakarane frå kommunen var Morten Askvik (ordførar) Stig Aron Tverberg (plan og utviklingssjef), Idar Førde Blom (sakshandsamar). Frå forslagsstillar var Hjalmar Tenold og Diana Ekren Grundt frå Asplan Viak og Svein Rek, Anton Guddal og Trine Flo frå Veidekke Industri. Frå Sognnes var Ole Ivar Sognnes, frå Lifjorden var Geir Helge Nordstrand. Tema på møtet var hovudsakleg om føreståande planprosess, og det vart bestemt at tema som støy, innsyn, støv og avrenning vert sentralt i planprogrammet. 20. november 2017 vart det halde ope nabomøte om planprosessen i Lifjorden bygdehus, før framlegg til planprogram vert lagt ut til offentleg høyring. 3.3 Medverknad Arbeidet fylgjer planprosessen etter reglane i plan og bygningslova 5-1 om medverknad. Det vert i planprosessen lagt til rette for brei medverknad for styresmakter, grunneigarar/festarar, naboar og organisasjonar/foreiningar, i samsvar med opplysningar vi har frå Hyllestad kommune. Planprogrammet: Planstart og handsaming av planprogrammet: I samband med oppstart av planarbeidet vert framlegg til planprogrammet sendt ut på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn. Planarbeidet skal varslast i avisa Firda, avisa Ytre Sogn og på kommunen si nettside. Grunneigarar innanfor plangrensa og naboar så langt som råd, offentlege intansar og interesseorganisasjonar vert varsla om planarbeidet pr.brev. Frist for å gje uttale i samband med oppstart av planarbeid er minimum 6 veker, jf. omtale i kap. 4. Reguleringsplanen: Utarbeiding av reguleringsplanen: Når planprogrammet er fastsett, vil det verta utarbeidd framlegg til reguleringsplan etter plan og bygningslova 12-3, med tilhøyrande planomtale, føresegner, konsekvensvurdering og risikoog sårbarheitsanalyse. Innspel/merknader til varselet/planprogrammet vert så kommentert og vurdert, og skal takast med i planmaterialet. Etter 1. gongs politisk handsaming vert framlegget sendt ut på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn i minimum 6 veker. Det er høve til å koma med innspel/merknader planframlegget desse vekene. Innspela/merknadane vert kommenterte og vurdert i det vidare planarbeidet. Etter at framlegg til reguleringsplanen har lege ute til offentleg ettersyn, vert planen lagt fram for ny politisk handsaming, med sikte på vedtak i kommunestyret.

14 14 Etter at planen er godkjend, skal tiltakshavar søkje om gjennomføring av det reguleringsplanen opnar for ved å søkje om driftskonsesjon i samsvar med minerallova. Framdriftsplan: (Framdriftsplanen er førebels, og kan verta endra) Fase Aktivitet Tid Gjennomførte møter 1 - Oppstartsmøte med Hyllestad kommune 21. juni Møte med samarbeidsutvalet for steinbrotet 30. aug Nabomøte i Bygdehuset i Lifjorden 30. nov Vidare framdrift 4 Varsling av planarbeid og utlegging av framlegg til planprogram, offentleg ettersyn og høyring, minimum 6 veker 15. feb.- 6. april Oppsummering av innspel/merknader etter off. ettersyn April/mai Fastsetjing av planprogrammet, politisk vedtak 31.mai Utarbeiding av framlegg til detaljreguleringsplan med tilhøyrande Nov./des dokument 8 Politisk vedtak om utlegging til offentlege ettersyn Jan Høyring og offentleg ettersyn av planframlegget til Mars 2019 detaljreguleringsplanen 10 Handsaming og politisk vedtak Mai/juni 2019 Tabell 2: Førebels framdriftsplan 4 HØYRING Etter at framlegg til planprogram har blitt sendt ut på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn, vil alle innkomne innspel og merknader til planen verta kommentert av tiltakshavar. Dette vert gjort når høyringsfristen er over, og opplysningane frå høyringsprosessen skal omtalast under dette kapittelet. 5 ALTERNATIV SOM SKAL VURDERAST Planen skal leggje til rette for at noverande verksemd kan halde fram med ei driftstid som er om lag 30 år lenger enn det som tidlegare vart planlagt (anslag år). Dersom dette skal kunne mogeleggjerast, må uttaksområdet utvidast og uttaket skal skje trinnvis og systematisk på ein annan måte enn det dagens reguleringsplan legg opp til. Det er difor behov for at det vert lagt til rette for ei utviding av uttaksområdet i nordleg retning, og dette er einaste mogelegheit for utvidinga for å oppnå effektiv drift, og for å ivareta omsyn til naboskap. 6 UTGREIINGAR SOM SKAL GJERAST I PLANPROSESSEN 6.1 Konsekvensutgreiing, planomtale enkelt- tema I planomtalen skal det gjerast ei særskild vurdering av planen sine verknader for miljø og samfunn opp mot dagens situasjon. For tema nedanfor skal det og vurderast om informasjon frå

15 15 konsekvensutgreiinga utført for gjeldande reguleringsplan også kan nyttast i det kommande planarbeidet. Følgjande tema skal handsamast og omtalast i planen: Naturmiljø, biologisk mangfald: Temaet omhandlar naturgrunnlaget, naturtypar og biologisk mangfald knytt til dei ulike naturtypane. Utgreiinga skal basere seg på eksisterande informasjon, men det skal også vurderast om det må gjerast nytt registreringsarbeid både på land og i sjø. Mål og prinsipp i naturmangfaldslova skal vurderast i planomtalen. Marint biologisk mangfald: Utgreiinga skal basere seg på eksisterande informasjon, men det er aktuelt med nytt registreringsarbeid i Lifjorden. Avrenning av finmasser/nitrogenrestar frå sprenging til fjorden er tema, dette kan skade organismar i sjøen. Kulturminne: Tema omhandlar automatisk freda kulturminne og nyare tids kulturminne. Det skal gjerast vurderingar i høve til kulturminne, og dersom det vert gjort funn, skal dei m.a kartfestast og omtalast. I samband med tidlegare reguleringsplanar er det gjort marinarkeologiske undersøkingar i området, men det er ikkje registert kulturminne i straumen eller i fjorden. Estetikk og landskapsbilete: Tema om estetikk og landskapsbilete omhandlar estetiske verdiar i landskapet, og opplevingsverdien av fjern- og nærverknad. Planomtalen skal gjere greie for korleis tiltaket bør tilpassast og gli best mogeleg inn i landskapet, og fjernverknad av landskapsbiletet skal illustrerast og gjerast greie for i planen. Endringar av topografi som følgje av uttaket, skal illustrerast og gjerast greie for. Uttaksområdet må planleggjast på ein slik måte at det ikkje skal verta eit svært synleg «sår» som skal stå att etter driftstida er over. Støy og støv, forureining: Det skal i planabeidet gjerast greie for støy for den utvida drifta, og støyrapporten skal vise verknader for den næraste busetnaden. Med bakgrunn i støyrapporten kan støyskjermingstiltak verta eit aktuelt tema. Vurderingane vert gjort opp mot støyforskrift T-1442/forureiningsforskrift kap. 30. Det skal også gjerast greie for støv og forureining frå den utvida drifta, avrenning av finstoff og ureining frå sprenging er tema. Friluftsliv, rekreasjon: Konsekvensar for friluftsliv og rekreasjons skal takast med i planomtalen. Trafikk i nærområdet: Konsekvensar av planframlegget når det gjeld trafikk i nærområdet skal omtalast i planen.

16 Risiko- og sårbarheitsanalyse Etter plan og bygningslova 4-3 har kommunen eit sjølvstendig ansvar for å sjå til at samfunnstryggleiken vert ivareteken i alle planar som vert handsama etter lova. For at kravet om ROS- analyse skal vera oppfylt, skal det gjerast eit systematisk arbeid som gjev oversikt av risiko og sårbarheit som kan oppstå; om området er utsett for risiko, eller om planen og tiltaka kan føra med seg risiko. Her vert mellom anna skredfare vurdert. I skrednett sine aktsemdkart ligg planområdet som potensielt fareområde for skred.