Møteinnkalling Utval : Stølsheimen verneområdesty re Møtesta d: Telefonmøte Dato: 12.02.2014 Tidspunkt : 09:00 Eventuelt forfall må meldast snarast på tlf. 99499753, eller e-post fmsfano@fylkesmannen.no. Vararepresentantar møter etter nærare beskjed. Møtet vert gjennomført som telefonmøte.
Saksliste Utval s- saksnr ST 4/14 ST 5/14 Innha ld Lukk a Ar kiv - saksnr Godkjenning av innkalling og dagsorden Dispensasjon til kjentmannskøyring i Stølsheimen landskapsvernområde for Vik Røde Kors 2013/5418
ST 4/14 Godkjenning av innkalling og dagsorden
STØLSHEIMEN LANDSK APSVERNOMRÅDE Saksframlegg Arkivsaksnr: 2013/5418-0 Saksbehandlar: Anbjørg Nornes Dato: 13.01.2014 Utval Utval ssak Møtedato Stølsheimen verneområdestyre 5/14 12.02.2014 Dispensasjon til kjentmannskøy ring i Stølsheimen landskapsvernområde for Vik Røde Kors Innstilling frå forvaltar Stølsheimen verneområdestyre gjev Vik Kors Hjelpekorps løyve til: Inntil 2 kjentmannsturar med tre snøskuterar innan for landskapsvernområdet (1 tur før vinterferien og 1 tur før påske) i området frå Kvilesteinsvatnet Selhamar Åsedalen mot Bjergane. Sjekk av kritisk infrastruktur som sambandsutstyr på same turen som kjentmannsturen. Køyring kan gjennomførast i perioden veke 7 fram til og med fredag i palmehelga i åra 2014 til og med 2016. Løyve er gjeve med heimel i naturmangfaldlova 48, og med fylgjande vilkår: Omfanget av snøskuterkøyring skal avgrensast til ruta som er skissert, og til det som er strengt naudsynt. Straks køyretrase er planlagt, skal kart der ruta er teikna inn sendast til Stølsheimen verneområdestyre. Under køyring skal det takast omsyn til naturmiljø og friluftsliv. Seinast 12 timar før kjøringa startar, skal redningstjenesta senda melding om køyringa (køyreordre) til lokal redningssentral jf. retningslinjer for kjentmannskøyring i verneområde. Redningssentralen informerer forvaltninga og Statens naturoppsyn om øvinga. Vik Røde Kors Hjelpekorps skal gje melding til Kristoffer Ullern Hansen på e-post kristoffer.ullern.hansen@miljodir.no eller mob. 97097720 eller naturoppsyn Nils Kvamme mob. 95730615 om køyringa seinast dagen før. Dei vil gje melding om det må takast spesielle omsyn til verneverdiane, og om naudsynt utsette køyringa av omsyn til villrein. Kopi av dispensasjonen skal fylgje med kvar snøskuter som deltek i køyringa, og leggjast fram ved kontroll. Innan 1. juni kvart år i løyveperioden skal det sendast rapport til Stølsheimen verneområdestyre om omfanget av turane med dato, tal snøskuterar og køyrerute. Forvaltinga ber om at evt. observasjonar av villrein vert teke med i rapporten.
Me gjer merksam på at dette løyvet berre er handsama etter verneforskrifta, og at det i tillegg må innhentast samtykke frå grunneigarar. Saksopply sning ar Dokument som bakgrunn for saka: Søknad frå Røde Kors, avdeling Beredskap og Hjelpekorps, datert 17.12.2013 Fråsegn frå Sogn og Fjordane politidistrikt, datert 08.01.2014 Uttale frå Nordfjella og Fjellheimen villreinnemnd Søknaden vert vurdert etter: Verneforskrift for Stølsheimen landskapsvernområde 21.12.90 Forvaltningsplan for Stølsheimen verneområde mars 1998 Naturmangfaldlova av 19. juni 2009 Sogn og Fjordane Røde Kors har sendt ein samla søknad med øvingsplanar med kjentmannsturar i verneområde i Sogn og Fjordane fylke til Røde Kors, avdeling nasjonal beredskap og hjelpekorps. Røde Kors har sendt søknaden vidare til Sogn og Fjordane politidistrikt for godkjenning, og samtidig sendt søknaden frå Vik Røde Kors Hjelpekorps (Vik RKH) til Stølsheimen verneområdestyret. Røde Kors tilrår at søknaden vert godkjent. Søknaden frå Vik RKH gjeld løyve til kjentmannskøyring i Stølsheimen landskapsvernområde frå 2014 2019. Ruta dei søkjer om er: Fosse Kvilesteinen Selhamar Askjedalsvatnet Holskardsvatnet Åsedalen Bjergane. Dei søkjer om 1 tur før vinterferien og 1 tur før påskeferien, og søkjer om å nytta 3 snøskuterar på kvar tur. I tillegg søkjer dei om køyring for testing av sambandsutstyr. På vegne av Bergen Turlag kvistar Voss Røde Kors Hjelpekorps ruta frå Vikafjellsvegen Sendedalen Selhamar Åsedalen Solrenningane. Det er ikkje søkt om kjentmannstur på den kvista løypa. Kjentmannsturane skal vera ein del av ein øvingsplan godkjent av politiet, jf. «Retningslinjer om redningstjenestens bruk av snøscooter i utmark og i verneområder» datert 31.01.2013 MD. Kjentmannskøyring skal behandlast etter den generelle dispensasjonsregelen i naturmangfaldslova 48: «Forvaltningsmyndigheten kan gjøre unntak fra et vernevedtak dersom det ikke strider mot vernevedtakets formål og ikke kan påvirke verneverdiene nevneverdig, eller dersom sikkerhetshensyn eller hensyn til vesentlige samfunnsinteresser gjør det nødvendig». Politimeisteren i Sogn og Fjordane har hatt øvingsplanen til godkjenning, og har ingen merknader til øvingsplanen i si fråsegn. Verneområdestyret skal etter retningslinjene vurdera søknaden etter fyrste setning, «ikke er i strid med vernevedtakets formål, og ikke kan påvirke verneverdiene nevneverdig..». Føremålet i Stølsheimen landskapsvernområde er definert i verneforskrifta pkt. III: «Føremålet med vern av Stølsheimen er å ta vare på eit særmerkt og vakkert vestlandsk fjell- og fjordlandskap med kulturminne, kulturlandskap og naturmiljø som er
lite påverka av tekniske inngrep, samstundes som området skal kunne nyttast til landbruk, friluftsliv, jakt og fiske». Etter naturmangfaldlova 7 skal prinsippa i 8 12 leggjast til grunn ved utøving av offentleg mynde, og det skal koma fram av vedtaket korleis prinsippa er vurdert og vektlagt i saka. Vurdering Friluftsliv er eit av verneformåla og førebyggande redningsteneste er viktig for ålmenta sin utøving av friluftsliv. Dei har bruk for å gjera seg kjent i område kor det er sannsynleg at det kan verta gjennomført redningsoppdrag, både for å kunne gjennomføra oppdrag på ein effektiv måte, og for å sikra eigne hjelpemannskap. I dei nye retningslinjene frå departementet er det definert eit klart skilje mellom øvingsverksemd og kjentmannskøyring. Øvingsverksemd skal leggjast utanfor verneområda, men redningstenesta vil «..til en viss grad være avhengig av mulighet for øvingskjøring og i praksis særlig kjøring for å bli kjent («kjentmannskjøring»)». Sogn og Fjordane politidistrikt har ikkje kome med nokon kommentar til øvingsplanen i si fråsegn. Forvaltar har sendt førespurnad (e-post 9. januar 2014) til Sogn og Fjordane politidistrikt om å få oversendt vurderingane som er lagt til grunn for tilrådinga av øvingsplanen, men har ikkje fått svar på dette. Forvaltar har vore i kontakt med Vik RKH for å få meir deltajar om kjentmannsturane. I søknaden frå Vik RKH er området som er viktig å verta kjent i teikna inn på kart, men det er ikkje vist kvar køyretraseen vil vera. For å kunne vurdera om køyring påverkar verneverdiane, vil det vera naudsynt å få meir detaljar for køyreruta. Det er difor lagt inn i vilkåra at køyretrase teikna inn på kart skal sendast verneområdestyret straks køyretrase er planlagt. Verneverdiane som kan verta påverka i dette området er naturmiljøet med sårbare område for blant anna villrein. Vik RKH meiner den beste ruta for uttransport av evt. skadde personar frå turisthytta Selhamar, er til Kvilesteinane vidare til Skjelingen ved rv. 13. Dette er ei utfordrande rute med til dels vanskelege punkt med skredfare. Den største utfarten i Stølsheimen om vinteren, er på den kvista løypa inn Sendedalen til Selhamar, og vidare til Åsedalen. Vik RKH og Voss RKH bør ha eit samarbeid om å gjera seg kjent i område der det er størst utfart. Kunnskapen om området er kjent gjennom forvaltningsplan for Stølsheimen, erfaringar frå Røde Kors Hjelpekorps sine turar i området, SNO sin kunnskap om området og uttale frå villreinnemnda om villreinen sin bruk av området. Kunnskapsgrunnlaget jf. naturmangfaldlova 8, vert vurdert som godt for å vurdera saka. Stølsheimen ligg innafor Fjellheimen villreinområde. Villreinnemnda og SNO opplyser at villreinen i liten grad har nytta området på vestsida av rv. 13 siste åra, men det er eit potensielt vinterbeiteområde, og områdebruken endrar seg frå år til år. Både i fjor vinter og denne vinteren er det observert mindre villreinflokkar vest for vegen (rv. 13) i Skjelingen. Tidlegare er områda både nord og sør for Kvilesteinsvatnet brukt som kalvingsområde. Føre-var-prinsippet 9 er tillagt vekt ved at det er sett vilkår om å ta omsyn til villreinen dersom den er i området. SNO kan be om at køyreruta vert endra, eller køyringa vert utsett av omsyn til villrein. Det er hekkande rovfuglar i området, men desse vil lite truleg verta påverka av snøskuterkøyringa på denne tida av året.
Det er ikkje kome søknad frå Røde Kors Hjelpekorps om kjentmannsturar i Sendedalen. Dersom kvisteturen vert rekna som kjentmannstur, er dette positivt, og er med og reduserer det samla behovet for motorferdsle. Det er gjeve leire løyve til bruk av snøskuter i same området som Vik RKH søkjer om kjentmannsturar. I tillegg har grunneigarar køyring i næring som ikkje er søknadspliktig. Den samla belastninga på området av motorferdsle jf. naturmangfaldlova 10, er vurdert som høg. Det er difor viktig ha ei streng vurdering av trongen for ytterlegare køyring i verneområdet. Friluftsliv er eit av verneformåla i Stølsheimen landskapsverneområde, og det er lagt føringar for at det då er viktig å ha god beredskap. Forvaltninga ynskjer ei tett oppfylging av motorferdsla, og vil vurdera køyringa på nytt etter å ha hausta erfaring med øvingsplanane. Forvaltar har difor tilrådd å gje fleirårig løyve til 2016 og ikkje til 2019 som omsøkt. Snøskuter er i mange tilfelle den mest aktuelle transportmetoden for eventuelt redningsoppdrag, og må difor nyttast på kjentmannsturane. På Vikafjellet er det mykje snø i den tida det er søkt om kjentmannsturar, og det er liten fare for køyreskade, og køyringa vil difor ikkje setja varige spor i terrenget. Med dei vilkår som er sett, er snøskuter vurdert som miljøforsvarleg til dette føremålet jf. naturmangfaldlova 12. Kjentmannsturane vil lite truleg føra til miljøforringing, og 11 i naturmangfaldlova er difor ikkje vurdert i denne saka. Med dei vilkåra som er sett for løyvet og vurderingane etter naturmangfaldlova 8 12 og 48, meiner forvaltar kjentmannsturane ikkje er i strid med verneformålet, og ikkje påverkar verneverdiane i særleg grad. Røde Kors bør - saman med politi, Statens naturoppsyn, villreinnemnda og verneområdeforvaltninga - så snart som mogeleg etter skisesongen, evaluera køyringa og vurdera trong for endringar i planen før neste sesong.