RAPPORT FRÅ VERKSEMDA November 2016
Administrerande direktør si vurdering Innan somatisk sektor er aktiviteten totalt sett litt etter plan for året. Ø-hjelp døgnopphald er noko høgare, medan elektive døgnopphald er lågare enn planlagt. DRG indeksen er høgare enn i fjor, noko som tydar på at det er meir krevjande inneliggande pasientar enn på same tid i fjor. Ein ser og ei vriding frå døgn-/dagopphald til polikliniske konsultasjonar, i tråd med justering i regelverket. Auken i poliklinikk er vesentleg større enn nedgangen i dagopphald. Hittil i år har det blitt gjennomført nær 13 300 fleire polikliniske konsultasjonar enn på same tid i fjor, ca 5 900 fleire enn planlagt. Det høge talet på polikliniske konsultasjonar og den auka DRG indeksen gjer at inntekta er om lag som budsjettert. Innan psykisk helsevern har aktiviteten i november vore høg både for vaksne og barn og unge. For vaksne er tal opphaldsdøgn noko lågare enn planlagt hittil i år, medan dagbehandling er noko over plan. Tal polikliniske konsultasjonar er lågare enn planlagt. Ved psykisk helsevern for barn og unge har aktiviteten hittil i år vore noko høgare enn fjoråret, men noko lågare enn plan. Dette gjeld både for opphaldsdøgn og polikliniske konsultasjonar, medan tal utskrivingar er noko høgare enn plan. Innan rusområdet er både tal opphaldsdøgn og tal polikliniske konsultasjonar lågare enn planlagt, likevel er det hittil i år utført nær 16 000 fleire polikliniske konsultasjonar enn på same tid i fjor. Ventetidene har synt ei positiv utvikling siste året, og ventetidene ligg under både dei nasjonale og regionale krava for alle områder. Det økonomiske resultatet i november synte eit negativt budsjettavvik. Hittil i år er det eit marginalt negativt avvik. Risikoen for å ikkje nå det budsjetterte resultatet har auka noko etter november. Det ligg imidlertid noko ekstra budsjettmidlar i desember knytt til mellom anna medikament og andre driftskostnadar og årsprognosa er difor framleis i tråd med budsjettert resultat. 1
Innhald 1. Pasientflyt og ventetid... 3 1.1 Ventetid og pasientstraum... 3 1.2 Fristbrot... 7 1.3 Vurderingstid og tildeling av poliklinisk time... 8 2. Utnytting av kapasitet...10 2.1 Tidsfaktorar i akuttmottak... 10 2.2 Sengekapasitet... 10 2.3 ØHD senger i kommunane... 12 2.4 Epikrisetid... 13 3. Behandlingsaktivitet...13 3.1 Somatikk... 13 3.2 Psykisk helsevern... 15 3.3 Tverrfagleg spesialisert rusbehandling... 16 4. Kvalitet og pasienttryggleik...17 4.1 Trygg kirurgi... 17 4.2 Trygg pleie... 18 5. Bemanning og HMS...20 5.1 Bemanning... 20 5.2 Sjukefråvere... 22 5.3 Uønskte hendingar knytta til HMS/tilsetteskader... 23 6. Økonomisk resultat...26 6.1 Oversikt... 26 6.2 Økonomisk resultat... 26 6.3 Investering... 28 2
Dagar venta 1. Pasientflyt og ventetid 1.1 Ventetid og pasientstraum Gjennomsnittleg ventetid for dei pasientane som fekk starta helsehjelpa i november var innanfor det nasjonale kravet på 65 dagar, og ventelistene er redusert med om lag 640 pasientar i høve til november i fjor. Ventetidene er lågare enn på same tid i fjor, med unntak for psykisk helsevern som er om lag uendra. Også i høve til dei regionale krava er ventetidene lågare, jmf. figur 1. Endringa i lengre ventetid frå juli til august er knytt til ferieavvikling. 70 60 50 40 30 20 Somatikk Psyk. helsevern vaksne Psyk. helsevern barn Rusmedisin Krav somatikk: 65 dg Krav psyk voksne: 45 dg Krav PBU, Rusmed: 40 dg 10 0 nov des jan feb mar apr mai juni juli aug sep okt nov Figur 1. Utvikling i gjennomsnittleg ventetid for pasientar som har fått starta helsehjelp. Alle fagområde. Tabell 1. Ventetid og tal ventande for nye tilviste pasientar som framleis ventar på start helsehjelp ved periodeslutt. Ventetid dagar (gjennomsnitt) Nov 2015 Nov 2016 Nov 2016 Pasientar med rett til prioritert helsehjelp Nov 2016 Pasientar utan rett til prioritert helsehjelp Tal pasientar Nov 2016 Fagområde Somatikk 59 52 49 510 * 16 518 Psykisk helsevern vaksne 28 32 32 ingen pasientar 406 Psykisk helsevern barn og unge 28 28 28 ingen pasientar 210 Rusmedisin 14 19 19 ingen pasientar 39 * Tal pasientar er 97. Det er ein nedgong på 40 pasientar frå oktober. 3
Tabell 2. Ventetid og tal ventande. Etter avdeling. Pasientar som ventar på start helsehjelp Pasientar som har fått starta helsehjelpa Eining Ventetid dagar Tal Pasientar Ventetid dagar Tal Pasientar Avdeling for kreftbehandling og medisinsk fysikk 20 42 16 34 Barne- og ungdomsklinikken 33 637 40 388 Hjarteavdelinga 61 976 64 303 Hudavdelinga 106 1 081 106 287 Kirurgisk klinikk 54 1 502 49 670 Kirurgisk serviceklinikk 50 102 62 44 Klinikk for hovud/hals 53 2 005 71 849 Kvinneklinikken 37 1 660 36 1 089 Laboratorieklinikken 35 219 40 194 Lungeavdelinga 48 456 57 182 Medisinsk avdeling 60 1 232 61 480 Mottaksklinikken 2 1 5 8 Nevroklinikken 56 1 392 77 555 Ortopedisk klinikk 47 1 413 66 807 Augeavdelinga 58 807 75 304 Radiologisk avdeling 29 598 30 437 Rehabiliteringsklinikken 43 316 62 159 Revmatologisk Avdeling 38 1 022 64 412 Voss Sjukehus 34 772 48 545 Divisjon psykisk helsevern, vaksne 32 406 39 212 Divisjon psykisk helsevern, barn og unge 28 210 39 142 Rusmedisin 19 39 21 29 Yrkesmedisinsk avdeling 52 306 92 91 Samla 51 17 194 57 8 221 1.1.1 Somatisk fagområde Det er i november god gjennomstraum av nye tilviste pasientar som får starta helsehjelp. Det gir reduksjon i tal pasientar som ventar og lågare ventetider. Figur 2 syner litt høgare tal ventande enn i tabell 1. Grunn til det er at figur 2 viser også dei pasientane som har fått utsett oppstart på behandling, og av den grunn ikkje er talt med i den vanlege ventelista i figur 1. Talet på pasientar i pågåande forløp (talet på opne tilvisingar) har ein auke sidan i fjor. For føretaket samla ser ein likevel ikkje betydeleg risiko for auka ventetid i forløpa - ettersom tid frå første kontakt til andre kontakt berre har hatt ei lita auke på ein dag i 2016 samanlikna med 2015. For dei ulike einingane er det variasjon på 8 dagar kortare ventetid til 6 dagar lengre ventetid. 4
Tal tilvisingar nov 15 nov 16 På venteliste 18 825 18 569 Innstraum 9 449 9 588 Avvikla 9 615 10 055 Pasientar i pågåande forløp 100 981 107 734 Innstraum hittil i året * 96 181 100 003 * Ikkje øyeblikkeleg hjelp tilvising Figur 2. Utvikling av inn- og utstraum av nye tilviste pasientar og ventande ved månadsslutt. Somatiske fagområde. 1.1.2 Psykisk helsevern vaksne Tal pasientar som ventar på start helsehjelp ligg på eit relativt jamt nivå når ein ser på siste året. Både pasientar i pågåande forløp og nye tilvisingar er litt redusert sidan i fjor på same tid. Totalt kan det tyde på god gjennomstraum i pasientforløp som er pågåande, og som eit resultat av god klinisk praksis. Tal tilvisingar nov 15 nov 16 På venteliste 381 460 Innstraum 311 330 Avvikla 280 297 Pasientar i pågåande forløp 4 636 4 501 Innstraum hittil i året * 3457 3290 * Ikkje øyeblikkeleg hjelp tilvising Figur 3. Utvikling i inn- og utstraum av nye tilviste pasientar og ventande ved månadsslutt. Psykisk helsevern vaksne. 1.1.3 Psykisk helsevern for barn og unge Ventetid på start behandling er lik med i fjor i november, jamfør tabell 1. Det same gjeld tal pasientar som ventar. Pasientar i pågåande forløp har auka litt i høve til i fjor. Det er tatt unna fleire pasientar frå venteliste i november enn det var nye tilvisingar. Innstraumen av tilvisingar 5
hittil i år er om lag som i fjor. Klinikken held fram med arbeid for å få ned ventetidene og tal ventande ved dei poliklinikkane som har lengst ventetid på om lag 60 dagar. Tal tilvisingar nov 15 nov 16 På venteliste 213 216 Innstraum 181 166 Avvikla 119 176 Pasientar i pågåande forløp 2 632 2 848 Innstraum hittil i året * 1617 1594 * Ikkje øyeblikkeleg hjelp tilvising Figur 4. Utvikling i inn- og utstraum av nye tilviste pasientar og ventande ved månadsslutt. Psykisk helsevern for barn og unge. 1.1.4 Tverrfagleg spesialisert rusbehandling Ved Avdeling for rusmedisin er ventetida relativt kort, som vist i figur 1. Utviklinga i ventetid for pasientar som ventar på start behandling viser god retning med reduksjon i høve til i fjor. Talet på pasientar som ventar er halvert samanlikna med i fjor i november, mens pasientar i pågåande forløp er litt fleire enn i fjor på same tid. Hittil i år har det vore færre nye tilvisingar til venteliste enn det var i same periode i fjor. Tal tilvisingar nov 15 nov 16 På venteliste 107 50 Innstraum 137 93 Avvikla 98 122 Pasientar i pågåande forløp 1 698 1 788 Innstraum hittil i året * 1346 1198 * Ikkje øyeblikkeleg hjelp tilvising Figur 5. Utvikling i inn- og utstraum av nye tilviste pasientar og ventande ved månadsslutt. Avdeling for rusmedisin. 6
1.2 Fristbrot Brot på frist for seinaste forsvarlege start helsehjelp er om lag som i fjor på same tid. Utviklinga siste året er vist i figur 6. Dette gjeld alle fagområda. Fristbrota ved avdelingane er vist i tabell 3. Dei fleste fristbrota er ved Medisinsk avdeling og skuldast i hovudsak etterslep ved Overvektspoliklinikken for barn, på grunn av permisjon blant legar. Avdelinga har redusert fristbrota i oktober og november. Klinikkane som har flest fristbrot frå månad til månad blir følgde opp i nivå 2/3- leiarmøta. 140 120 100 80 60 Der helsehjelpa har starta i perioden For ventande ved periodeslutt 40 20 0 nov des jan feb mar apr mai juni juli aug sep okt nov Figur 6. Utvikling i tal brot på frist for start helsehjelp. Pasientar som venta ved utgangen av månaden og pasientar som har fått starta helsehjelp. 7
Tabell 3. Fristbrot for start helsehjelp, etter avdeling Fristbrot for pasientar som ventar Fristbrot der helsehjelp har starta Eining Tal Prosent Tal Prosent Avdeling for kreftbehandling og medisinsk fysikk 0 0 % 0 0 % Barne- og ungdomsklinikken 1 0 % 0 0 % Hjarteavdelinga 0 0 % 1 0 % Hudavdelinga 0 0 % 0 0 % Kirurgisk klinikk 1 0 % 17 0 % Kirurgisk serviceklinikk 2 2 % 2 5 % Klinikk for hovud/hals 6 0 % 14 2 % Kvinneklinikken 0 0 % 11 1 % Laboratorieklinikken 0 0 % 0 0 % Lungeavdelinga 4 1 % 3 2 % Medisinsk avdeling 21 2 % 21 4 % Mottaksklinikken 0 0 % 0 0 % Nevroklinikken 2 0 % 2 0 % Ortopedisk klinikk 0 0 % 5 1 % Augeavdelinga 4 1 % 0 0 % Radiologisk avdeling 6 1 % 11 3 % Rehabiliteringsklinikken 1 0 % 0 0 % Revmatologisk Avdeling 0 0 % 0 0 % Voss Sjukehus 0 0 % 0 0 % Divisjon psykisk helsevern, vaksne 1 0 % 0 0 % Divisjon psykisk helsevern, barn og unge 0 0 % 0 0 % Rusmedisin 1 3 % 0 0 % Yrkesmedisinsk avdeling 0 0 % 5 5 % Samla 50 0 % 92 1 % 1.3 Vurderingstid og tildeling av poliklinisk time Tabell 4 og figur 7 viser at det nye lovkravet frå 1. november 2015 om vurderingstid og tildeling av time innan 10 dagar, er oppfylt for dei fleste tilvisingane. Utviklinga siste året viser at tildeling av time innan 10 dagar ligg omlag på jevnt nivå. Oversikt for avdelingane er vist i tabell 5. Tabell 4. Tid til vurdering av nye tilvisingar. Verkedagar Tilvisingar Prosent 0-10 dagar 10 613 98 % Over 10 dagar 258 2 % Gjennomsnitt vurderingstid: 3 verkedagar Median vurderingstid: 2 verkedagar 8
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% nov des jan feb mar apr mai jun jul aug sept okt nov Del direkte tildelt time Del tildelt time innan 10 dagar Figur 7. Utvikling for tilvisingar som har fått tildelt time innan 10 dagar innan alle fagområder. Tabell 5. Tilvisingar som er vurdert og har fått tildelt time innan 10 dagar. Etter avdeling. Tilvisingar mottekne og vurdert innan 10 dagar Tildelt time innan 10 dagar Eining Avdeling for kreftbehandling og medisinsk fysikk 97 % 67 % Barne- og ungdomsklinikken 98 % 92 % Hjarteavdelinga 98 % 56 % Hudavdelinga 99 % 97 % Kirurgisk klinikk 98 % 86 % Kirurgisk serviceklinikk 98 % 93 % Klinikk for hovud/hals 95 % 69 % Kvinneklinikken 99 % 97 % Laboratorieklinikken 98 % 67 % Lungeavdelinga 100 % 57 % Medisinsk avdeling 93 % 66 % Mottaksklinikken 100 % 86 % Nevroklinikken 96 % 76 % Ortopedisk klinikk 98 % 81 % Augeavdelinga 100 % 94 % Radiologisk avdeling 100 % 42 % Rehabiliteringsklinikken 96 % 84 % Revmatologisk Avdeling 100 % 97 % Voss Sjukehus 99 % 85 % Divisjon psykisk helsevern, vaksne 97 % 94% * Divisjon psykisk helsevern, barn og unge 99 % 94% * Rusmedisin 100 % 81 % Yrkesmedisinsk avdeling 80 % 80 % Samla 98 % 87 % * Divisjon Psykisk helsevern samla 9
2. Utnytting av kapasitet 2.1 Tidsfaktorar i akuttmottak Totalt kom det 3 026 pasientar til akuttmottaket i november, noko som er på nivå med tal for dei to føregåande månadane. Det er hovudsakleg små endringar i høve til føregåande månad når det gjeld dei ulike tidsfaktorane. Tid til journalførande lege er noko høgare i november, enn i dei føregåande månadane. Figur 8. Tidsfaktorar i akuttmottak 2.2 Sengekapasitet Sengebelegget for virkedagar for kvar behandlingssektor er vist i figur og tabell under. Beleggsprosent for november 2016 er nokså stabil samanlikna med november 2015 for somatisk sektor, psykisk helsevern vaksne og rusmedisin, medan Psykisk helsevern barn og unge syner ei auke. Belegget klokka 11 er jamt over høgare enn klokka 7. Årsaka til dette er at nye pasientar vert innlagt på postane i løpet av formiddagen, medan pasientar som skal utskrivast som regel vert utskrivne seinare på dagen. Dette gjev særleg utslag ved Augeavdelinga. Beleggsprosenten for begge tidspunkta er vist i klinikkoversikten i tabell 6. 10
Somatikk PHV Rusmedisin PBU Somatikk Psykisk helsevern voksne Rusmedisin Psykisk helsevern Barn og unge Nov 2015 96 % 89 % 76 % 84 % Nov 2016 96 % 90 % 80 % 101 % Figur 9. Utvikling i beleggsprosent, mandag til fredag kl.11. Permisjonsdøgn er ikkje med Tabell 6. Oversikt beleggsprosent, bruk av korridorplass og epikrisetid. November 2016 Belegg prosent mandag til fredag Korridor pasientar tal Del epikriser sende innan 7 dagar Eining kl 07 kl 11 Avdeling for kreftbehandling og medisinsk fysikk 92 % 117 % 3 83 % Barne- og ungdomsklinikken 70 % 71 % 0 99 % Hjarteavdelinga 101 % 108 % 41 90 % Hudavdelinga 82 % 94 % 0 82 % Kirurgisk klinikk 87 % 102 % 31 85 % Klinikk for hovud/hals 80 % 94 % 19 91 % Kvinneklinikken 85 % 96 % 0 90 % Lungeavdelinga 95 % 96 % 3 97 % Medisinsk avdeling 99 % 101 % 91 88 % Mottaksklinikken 83 % 82 % 0 97 % Nevroklinikken 91 % 101 % 61 83 % Ortopedisk klinikk 84 % 89 % 25 90 % Rehabiliteringsklinikken 76 % 77 % 0 95 % Revmatologisk Avdeling 56 % 69 % 0 95 % Voss Sjukehus 85 % 91 % 21 94 % Augeavdelinga 111 % 159 % 16 100 % Psykisk helsevern, vaksne 90 % 90 % 17 94 % Psykisk helsevern, barn og unge 90 % 101 % 0 ingen data Rusmedisin 79 % 80 % ingen data 91 % Samla 87 % 94 % 328 90 % 11
2.2.1 Korridorpasientar Etter tre månader med tal på korridorpasientar i somatikken på under ein prosent, auka talet på korridor noko i november. Avdelingane med flest korridorpasientar denne månaden er Medisinsk avdeling, Nevroklinikken og Hjarteavdelinga, jamfør tabell 6. Det er og ei svak auke i tal på kooridor for psykisk helsevern. Figur 10. Utvikling i tal pasientar på korridor 2.3 ØHD senger i kommunane Det er no 9 ØHD-einingar fordelt på dei 24 kommunane i Helse Bergen sitt føretaksområde, talet på senger i einingane varierer frå 1 til 20. Ikkje alle sengene er realiserte i forhold til normtalet som Helse Bergen vart trekt for økonomisk. Mellom anna har Bergen kommune frå 1. september 2016 etablert 20 av dei 34 sengene i normtalet. Beleggsprosenten i dei realiserte sengene varierer mellom 30 og 40 %. For å undersøke potensialet for ØHD-tilbodet er det planlagt ei veke med registrering i Mottaksklinikken av kor mange pasientar som blir innlagt på sjukehuset, men som kunne fått behandling i eit ØHD -tilbod i kommunen. 12
2.4 Epikrisetid I november månad har samtlige sektorar 90 % eller meir av epikrisane sende innan frist. Epikrisetala for dei ulike einingane er vist i tabell 6. Figur 11. Utvikling i del epikriser sende innan 7 dagar etter utskriving 3. Behandlingsaktivitet 3.1 Somatikk Tabell 7. Oversikt aktivitet somatikk Avdelingsopphald/Polikliniske konsultasjonar November 2015 November 2016 Plan November 2016 Endring vs. plan Hittil per 30. November 2015 Hittil per 30. November 2016 Plan per 30. November 2016 Endring vs. plan DRG-poeng 11 480 11 610 11 835 (225) 122 188 124 248 124 743 (495) Døgnopphald elektive 2 606 2 417 2 732 (315) 26 087 25 641 26 769 (1 128) Døgnopphald ø-hjelp 4 828 4 595 4 813 (218) 53 306 53 406 53 248 158 Dagopphald elektive 2 559 2 478 2 539 (61) 27 548 24 834 26 338 (1 504) Dagopphald ø-hjelp 44 25 37 (12) 485 341 423 (82) Polikliniske konsultasjonar 44 784 48 826 45 275 3 551 455 037 468 313 462 399 5 914 Dagkirurgi (inngår i tala over) 1 145 1 324 1 067 257 11 681 11 319 10 684 635 Antall unike pasienter 157 399 159 787 DRG-indeks Døgnopphald 1,265 1,289 1,278 0,011 Aktiviteten i november innan døgn- og dagopphald syner lågare aktivitet enn både plan og i forhold til aktiviteten i fjor på same tid. Den polikliniske verksemda syner høgare aktivitet enn planlagt og høgare aktivitet enn i fjor. Dette skuldast omlegging av registreringspraksis frå korte 13
døgn- og dagopphald (under 5 timar, ofte med permisjon) til poliklinisk registrering dag for dag. Samla for alle omsorgsnivå er likevel aktiviteten høgare enn planlagt. Figur 9 syner døgnaktiviteten i høve til i fjor og i høve til plantal for 2016 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 Januar Februar Mars April Mai Juni Juli August September Oktober November Desember 2015 2016 Budsjett 2016 Elektive døgnopphald ØH-døgnopphald Figur 12 Døgnaktivitet per månad 2016 og 2015, samt plantal per månad i 2016 3.1.1 Aktivitet målt i DRG-poeng Hittil i år er DRG-produksjonen lågare enn planlagt, men likevel 1,7 % høgare enn på same tid i fjor. Det same forholdet gjeld for november åleine. Tidlegare omtala endring i registreringspraksis frå døgn/dag til poliklinisk registrering, gjer at enkelte avdelingar får færre DRG-poeng enn tidlegare. Eit døme på dette er Lungeavdelinga som åleine har 495 færre DRG-poeng enn i fjor. Likevel har dei hatt fleire unike pasientar i år enn i fjor. Auken i indeks som ein ser ut frå tabell 7 skuldast både lågare del døgnopphald med 0 liggedagar samanlikna mot same tid i fjor, og ei reell auke i indeks for døgnopphald med liggetid ein dag eller meir. Indeksauke for døgnopphald med liggetid ein dag eller meir kan skuldast 14
reelt sjukare pasientar (medisinsk meir kompleks behandling), men og at ein er betre på å kode den medisinske behandlinga. Auken i indeks er likevel lågare enn per 2. tertial 2016 der alle opphald er ferdig koda. Figur 13 syner utviklinga i DRG-poeng per månad 2015-2016, splitta på døgn og dagopphald/ poliklinikk samt planlagde DRG-poeng for 2016. 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 2015 2016 Januar Februar Mars April Mai Juni Juli August September Oktober November Desember 2015 2016 Budsjett 2016 DRG-poeng dagopphald/poliklinikk DRG-poeng døgnopphald Figur 13. Aktivitet i 2015 og 2016 målt i DRG-poeng, og budsjett 2016. Alt gruppert med 2016 - grupperar. 3.2 Psykisk helsevern Tabell 8. Oversikt aktivitet psykisk helsevern, per november 2016 Nov 2015 Nov 2016 Plan nov 2016 Endring vs. plan Hittil per 30. nov 2015 Hittil per 30. nov 2016 Plan per 30. nov 2016 Endring vs. plan Psykisk helsevern for voksne Utskrivingar, døgnbehandling 410 430 363 68 4 314 4 347 4 017 331 Opphaldsdøgn 6 617 6 238 6 193 45 73 807 68 458 69 551-1 093 Opphaldsdagar, dagbehandling 332 311 157 154 3 090 2 865 1 613 1 252 Polikliniske konsultasjonar 8 271 8 614 8 017 597 80 517 76 153 79 404-3 251 Psykisk helsevern for barn og unge Utskrivingar, døgnbehandling 28 31 22 9 285 278 232 46 Opphaldsdøgn 234 405 384 21 3 486 3 596 3 754-158 Polikliniske konsultasjonar 5 860 6 601 6 043 558 58 335 59 268 61 207-1 939 15
Innan psykisk helsevern for vaksne er aktivitet knytt til døgnbehandling lågare enn plan og samanlikna med i fjor. Dette skuldast reduksjon i tal plassar ved Kronstad DPS (8plassar) og Bjørgvin DPS (6 plassar). Dei frigjorte ressursane er nytta til vidare utbygging av ambulante tenester. Ved Psykiatrisk klinikk var òg ein post somarstengt. Den polikliniske aktiviteten er lågare enn plan og samanlikna med fjoråret. Noko av avviket skuldast at aktivitet ved Voss vaksenpsykiatri er inkludert i tala frå 2015. Den verksemda vart overført til Bjørkeli frå 01.01.2016 og forklarar noko av nedgangen frå 2015 til 2016. Utover dette skuldast avviket vakante stillingar og høgare sjukefråvere enn normalt ved nokre einingar. I november er det høgare aktivitet enn plan, både for døgnbehandling og poliklinisk aktivitet. Innan psykisk helsevern for barn og unge er det noko lågare poliklinisk aktivitet enn plan, men høgare enn i fjor. Det negative avviket i forhold til plan er knytt til lågare aktivitet tidlegare i år - i hovudsak på grunn av opplæring av behandlarar i samband med program for kvalitet i behandling. I november er det høgare aktivitet enn plan, både for døgnbehandling og poliklinisk aktivitet. 3.3 Tverrfagleg spesialisert rusbehandling Tabell 9. Oversikt aktivitet tverrfagleg spesialisert rusbehandling, per november 2016 Nov 2015 Nov 2016 Plan nov 2016 Endring vs. plan Hittil per 30. nov 2015 Hittil per 30. nov 2016 Plan per 30. nov 2016 Endring vs. plan Utskrivingar, døgnbehandling 31 37 27 10 362 314 307 7 Opphaldsdøgn 1 667 1 628 1 738-110 20 634 16 872 19 226-2 354 Polikliniske konsultasjonar 3 488 4 760 8 599-3 839 34 182 49 996 82 278-32 282 Hovudårsak til lågare aktivitet enn plan i avdeling for rusmedisin er knytt til mangelfull registreringspraksis, vakante stillingar, omstilling og kulturendring slik det vart gjort greie for i rapport frå verksemda for juli. 16
4. Kvalitet og pasienttryggleik 4.1 Trygg kirurgi Bruken av sjekklista for trygg kirurgi er relativt stabil omkring 80 %. Figur 14. Utvikling i bruk av sjekklista for Trygg kirurgi. Alle hastegradar. - Blå søyle syner alle operasjonar som skal ha registrert sjekklista - Raud søyle syner aktuelle operasjoner som har registrert bruk av sjekklista - Punktlinje syner prosent registrert bruk av sjekklista Fleire einingar etterlev krava for godkjent registret bruk av sjekklista til 100 %, men det er framleis einingar som ikkje registrerer alle tre delane og difor ikkje får godkjent registrert sjekkliste brukt. Det pågår fortsatt arbeid for å tilpasse sjekklista for Poliklinikk plastikkirurgi, dette er venta ferdig innan 1. desember 2016. 17
Figur 15. Utvikling for bruk av kirurgisk sjekkliste splitta på dei tre delane. Månadleg for 2015 og 2016. Alle hastegradar 4.2 Trygg pleie Tiltakspakken Trygg pleie registrerer gjennomført screening av pasientar med auka risiko innanfor innsatsområda fall, trykksår og ernæring. Figurane under syner utviklinga. Dei fleste einingane er kome i gang med å dokumentere dette i det pasientadministrative systemet (DIPS). Opplæring i korrekt registrering held framleis fram i nokre einingar. Det er sett i verk tiltak for oppfølging av einingar med låg score. Figur 16. Fall. Utvikling i prosent risikovurderte pasientar. 18
Figur 17. Trykksår. Utvikling i prosent risikovurderte pasientar. Figur 18 Ernæring. Utvikling i prosent risikovurderte pasientar. Forklaring til figurane: Blå søyle syner alle pasientar som skal screenast. For «Fall» alle innlagde pasientar over 65 år. For «Ernæring» og «Trykksår» alle innlagde pasientar over 18 år Raud søyle syner aktuelle pasientar som er screena Grøn søyle syner pasientar som er screena og som ein meiner å være i risikosone Punktlinje syner prosent screena 19
5. Bemanning og HMS 5.1 Bemanning 5.1.1 Tilsette og månadsverk Figuren under syner utviklinga i talet på tilsette og netto månadsverk (basert på transaksjonar i lønssystemet). Den langsiktige utviklinga er at netto månadsverk aukar meir enn talet på tilsette. Føretaket jobbar aktivt med å tilsetta nye medarbeidarar i fulle stillingar og figuren under syner at gjennomsnittleg stillingsstorleik i føretaket stadig er aukande, men den har vore stabil det siste året. Figur 19. Utvikling i tal stillingar og netto månadsverk. 5.1.2 Faste og mellombelse stillingar Tal på mellombelse stillingar i føretaket går ned målt mot tidlegare år og talet på faste stillingar aukar. Dette syner at leiarar i føretaket driv god langsiktig planlegging og har fokus på å gje tilsette tilbod om faste stillingar. Etter endring i overeinskomst med Den norske legeforening, er det venta å sjå ein auke i fast tilsette legar i spesialisering i åra framover. Tala frå juni 2015 syner at føretaket no tilset nye legar i spesialisering i faste og ikkje mellombelse stillingar. Per august er 24 % av LIS-legane fast tilsette. Frå 2012 er det eit tydeleg mønster med ein auke i talet på mellombelse stillingar om sommaren. Foretaket nyttar mellombelse arbeidskontrakter til sommervikarar ut frå planlagt drift og bemanningsbehov. 20
Figur 20. Utvikling i tal faste og mellombelse stillingar Leiarane i foretaket bruker nasjonalt rammeverk og føretaket sine eigne særavtalar om arbeidstid i planlegginga av arbeidstid gjennom året, noko som opnar for å auke stillingsstorleik og redusere bruk av mellombelse tilsetjingar gjennom året. Rammeavtale for årsarbeidsplanar vart etablert i 2012, og foretakets metodikk for bemanningsplanlegging er utvikla til støtte for leiarar i føretaket. 21
5.1.3 Overtid og meirarbeid Figuren under syner utvikling i timar overtid og meirarbeid siste 5 år. Tala baserer seg på faktisk utbetalte timar. Tal timar overtid er svakt aukande i perioden frå 2012. Dette er ei venta utvikling sett opp mot at tal tilsette aukar relativt mindre enn netto månadsverk, og at tilsette i same periode aukar stillingsstorleik. Tal timar meirarbeid har stabilisert seg dei siste tre åra. Dette kan ha samanheng med reduksjon i bruk av tilkallingsvikarar og overgang til faste tilsettingar. Figur 21. Overtid og meirarbeid dei siste 5 åra. 5.2 Sjukefråvere 5.2.1 Totalt sjukefråvere Figuren under syner totalt sjukefråvere dei siste 13 mnd i Helse Bergen. Grafen har ulike fargar på datapunkt for å indikere forholdet til gjennomsnittsområdet i aktuell månad, målt frå 2011. Personalrådgjevar og HMS-rådgjevar vil bistå og følgje opp avvik med auka sjukefråvere på den einskilde nivå 2-eining. 22
Figur 22. Totalt sjukefråvere dei siste 13 mnd. 5.3 Uønskte hendingar knytta til HMS/tilsetteskader Tal i figurane under syner tal saker som er under handsaming eller som er avslutt. Saker med status som registrert er ikkje med i oversikta. 5.3.1 HMS: Uønskte hendingar per kvartal Oversikta viser talet på meldte saker i 3. kvartal 2016 samanlikna med tidligare år. Figur 23. Totalt tal på meldte uønskte hendingar relatert til HMS (med og utan konsekvens samt forbetringsområder). 23
5.3.2 HMS: Meldetilbøyelighet Figuren under syner meldetilbøyelighet pr nivå 2 eining frå 3. kvartal samanlikna med 3.kvartal forrige år. Auking i tal på meldingar frå siste kvartal er indikert med pil opp, og reduksjonar med pil ned. Tal på tilsette inkluderer faste og midlertidig tilsette. Saksbehandlende eining Tal saker 2016 per k.3.+/- Melding per tilsett i 2016 per k.3.+/-. Alle Helse Bergen HF 530-8 0,05 0,00 Drift Drift- /teknisk divisjon 26 7 0,02 0,01 Psykisk Avdeling for rusmedisin 42-14 0,12-0,04 Divisjon psykisk helsevern 251 2 0,13 0,00 Somatikk Avdeling for kreftbehandling og medisinsk fysikk 4-2 0,01 0,00 Hjerteavdelingen 18 12 0,04 0,02 Hudavdelingen 1 1 0,01 0,01 Kirurgisk klinikk 8-8 0,02-0,02 Kirurgisk serviceklinikk 35-26 0,03-0,02 Klinikk for hode/hals 0 0 0,00 0,00 Kvinneklinikken 46 13 0,11 0,03 Laboratorieklinikken 0 0 0,00 0,00 Lungeavdelingen 10 7 0,04 0,03 Medisinsk avdeling 32 3 0,05 0,01 Mottaksklinikken 12 0 0,05-0,02 Nevroklinikken 10 5 0,02 0,01 Ortopedisk klinikk 15-2 0,02 0,00 Radiologisk avdeling 3-1 0,01 0,00 ReHabiliteringsklinikken 3-2 0,02-0,01 Revmatologisk avdeling 0 0 0,00 0,00 Voss sjukehus 13 3 0,03 0,01 Yrkesmedisinsk avdeling 0 0 0,00 0,00 Øyeavdelingen 0 0 0,00 0,00 Barne- og ungdomsklinikken 0 0 0,00 0,00 Stab Forsknings- og utviklingsavdelingen 0 0 0,00 0,00 Personal- og organisasjonsavdelingen 1-6 0,00-0,02 Økonomi- og finansavdelingen 0 0 0,00 0,00 Totalsum 1060-16 0,78-0,01 Figur 24. tal på meldte uønskte hendingar relatert til HMS pr tilsett i dei ulike nivå 2 einingane i 3. kvartal 24
5.3.3 Uønskte hendingar knytt til vald og truslar Hovuddelen av meldte hendingar i 3. kvartal 2016 (211 saker) er meldt av Divisjon for psykisk helsevern (Enhet for psykosebehandling). Figur 25. Tal på meldte uønskte hendingar knytt til vald og truslar pr kvartal. 25
6. Økonomisk resultat 6.1 Oversikt Tabell 10. Økonomisk resultat november 2016. Tal i mill. kroner. Rekneskap november 2015 Rekneskap november 2016 Budsjett november Rekneskap pr. 30.11.15 Rekneskap pr. 30.11.16 Budsjett pr. 30.11.16 Avvik 2016 Avvik Stykkprisinntekt 232,0 239,2 243,5-4,3 2 489,7 2 566,8 2 563,9 2,8 Gjestepasientinntekt 58,3 40,6 53,3-12,7 292,0 218,3 294,0-75,8 Polikliniske inntekter/lab.inntekt 48,9 61,3 52,4 9,0 507,4 558,2 530,7 27,5 Anna pasientinntekt 4,7 3,2 3,0 0,2 51,1 51,8 40,9 10,9 Ramme, tilskot, refusjonar 629,9 603,7 586,7 17,1 6 603,3 6 512,2 6 398,2 114,0 Sals-, leie- og anna inntekt 21,1 30,0 23,4 6,6 221,0 251,8 262,6-10,8 Sum driftsinntekter 994,8 978,1 962,2 15,9 10 164,5 10 159,0 10 090,3 68,6 Varekostnad medikament -105,4-111,7-115,2 3,5-1 095,7-1 228,7-1 201,1-27,5 Mat, drikke o.a. varekostnader -9,6-9,9-9,1-0,8-94,0-95,4-94,2-1,3 Lønnskostnad -686,2-667,6-659,3-8,3-6 966,7-6 750,1-6 795,3 45,3 Innleie av helsepersonell -0,9-1,4-1,0-0,4-15,7-18,2-10,7-7,5 Kjøp av helsetenester -17,7-32,6-26,6-5,9-283,9-286,7-281,4-5,3 Kost utstyr -7,8-16,9-11,9-4,9-135,3-154,0-131,4-22,7 Kost lokaler -21,8-38,3-23,3-15,0-261,2-311,2-255,5-55,7 Avskrivingskostnad -42,6-38,3-37,6-0,8-413,7-410,1-413,1 3,1 Annan driftskostnad -82,0-68,6-65,9-2,7-687,7-742,1-703,1-39,0 Sum driftskostnader -974,0-985,2-949,9-35,3-9 953,8-9 996,4-9 885,8-110,7 Driftsresultat 20,9-7,1 12,3-19,4 210,7 162,5 204,5-42,0 Netto finansresultat -0,8-1,1-1,8 0,7-14,1-4,2-18,2 14,0 Resultat 20,0-8,2 10,5-18,7 196,6 158,3 186,3-28,0 6.2 Økonomisk resultat Økonomisk resultat per november Resultat i november viser eit negativt budsjettavvik på kr 18,7 mill, og avvik hittil i år er negativt med kr 28 mill. Både sum driftsinntekt og sum driftskostnader er høgare enn budsjettert. Aktiviteten i somatikken var lågare enn budsjettert målt i tal DRG, med eit påfølgjande negativt avvik i ISF inntekt. Både elektiv og ØH døgnopphald er lågare enn plan, medan talet på polikliniske konsultasjonar er over plan. Vridinga frå døgn til polikliniske konsultasjonar er ei ønska utvikling, men som gjev betydeleg lågare inntekt for sjukehuset. Aktivitetsavhengig inntekt hittil i år syner framleis eit positivt avvik som er knytt til høgare DRG indeks og auka poliklinisk aktivitet. Det er lågare aktivitet og inntekt knytt til gjestepasientar enn budsjettert hittil i år, i tillegg til bortfall av fylkesdel lab/rtg som utgjer eit vesentleg negativt avvik. Interne gjestepasientar syner eit positivt avvik for sjukehuset pr november. Dette er knytt til behandling av fleire pasientar enn planlagt frå Helse Førde, Helse Fonna og Helse Stavanger. Det positive avviket 26
veg opp for negative avvik i andre gjestepasientinntekter denne månaden. Det er eit positivt avvik på refusjonar og tilskot, noko som i all hovudsak har ei tilsvarande kostnadsside. Driftskostnadane er høgare enn budsjettert hittil i år. Det er eit marginalt positivt budsjettavvik på varekostnadar i november. Hittil i år er det eit negativt avvik som i hovudsak er knytt til medisinske forbruksvarer, implantat/stentar og laboratorierekvisita. Disse avvika skuldast blant anna auka aktivitet innan prosedyrer som gjev særleg høg kostnad (f.eks TAVI og ECMO), ujamne innkjøp samanlikna med budsjetterte innkjøp, samt at det er knytt til positivt avvik på refusjonar og tilskot. I slutten av september vart eit immunterapeutisk legemiddel til bruk ved lungekreft godkjent i Beslutningsforum. Dette vil føre til ytterlegare press på medikamentkostnaden. I budsjettet for 2016 vart det tatt høgde for at Beslutningsforum ville godkjenne dyre legemiddel i løpet av året, budsjett til dette er periodisert til november og desember. Lønskostnad og ekstern innleige viser eit negativt avvik i november. Oktober og november bør bli sett i samanheng når ein analyserer avviket, på grunn av mellom anna avsetjingsfiler som påverkar kostnaden i disse månadane. Pr november er det avsett kostnadar knytt til ikkje utbetalt lønnsoppgjer etter same prinsipp som tidlegare månadar. Dersom verknadstidspunkt for lønnsoppgjer som enno ikkje er vedteke vert sett til eit seinare tidspunkt enn det som budsjettert, vil kostnaden bli lågare enn det som er avsett i rekneskapen per november. Budsjettavvik knytt til kjøp av helsetenester denne månaden skuldast høgare gjestepasientkostnadar, utanlandsbehandling samt forskingstenester. Negativt budsjettavvik på kost lokalar må delvis bli sett i samanheng med positivt avvik på ramme, tilskot og refusjonar (sysselsettingsmidlar). Energikostnad er om lag kr. 10 mill høgare enn budsjettert hittil i år. Avviket på andre driftskostnadar gjeld mellom anna kostnad knytt til pasientreiser med tilhøyrande avvik på inntektssida, tenester frå Helse Vest IKT samt mindre avvik som er spreidd over mange ulike kategoriar i mange einingar. I tillegg er det negative avvik som må bli sett i samanheng med positive avvik på inntektssida under refusjonar og tilskot. Prognose Med ein svært låg aktivitet i somatiske einingar i oktober, var det venta ein aktivitet høgare enn budsjettert i november, med tilhøyrande høgare ISF-inntekt. Dette vart ikkje tilfelle. Eit negativt budsjettavvik på ØH-opphald i oktober og november, vil bli nærare analysert og følgd opp, særleg med tanke på plantal for 2017. Det er viktig med realistiske plantal for DRG-poeng og ISF-inntekt for 2017, der ein også tek omsyn til evt. bruk av ØHD-senger i kommunane samt verknad av Mottaksklinikken. 27
Budsjettavviket etter elleve månader er marginalt negativt. Risikoen for å ikkje nå det budsjetterte resultatet har auka noko etter november. Det ligg imidlertid noko ekstra budsjettmidlar i desember knytt til mellom anna medikament og andre driftskostnadar. Årsprognose er difor framleis i tråd med budsjettert resultat. 6.3 Investering Tabellen nedanfor viser at investeringar knytt til bygg vert høgare enn planlagt i 2016. Dette er forskyving mellom år slik at totalkostnadane per byggeprosjekt likevel vil vere i tråd med budsjetterte prosjektkostnadar samla sett over prosjektperioden, med unntak av Mottaksklinikken. Prognose for 2016 blir løpande vurdert og justert. Tabell 11. Investeringar 2016 Budsjett 2016 Inntekter 2016 Regnskap pr nov Prognose 2016 Avvik Investeringer Bygg: BUS 1 248 000 0 331 124 338 000-90 000 BUS 2 23 000 0 95 856 103 000-80 000 Marie Joys hus 32 259 2 392 45 498 42 651-8 000 Mottaksklinikk 67 000 0 107 290 110 000-43 000 Andre bygningsmessige investeringer 48 779 0 40 722 48 779 0 Mindre ombygginger Somatikk 15 751 576 15 180 16 327 0 Mindre ombygginger psykiatri 2 000 0 2 149 2 149-149 Mindre ombygginger RUS 2 000 0 48 2 000 0 Sum bygninger 438 789 2 968 637 867 662 906-221 150 Medisinteknisk utstyr 168 802 300 96 155 114 102 55 000 Vedtatte investeringer Annet: Teknisk infrastruktur 33 905 0 34 615 33 905 0 Avdelingsvise investeringsmidler 26 260 921 12 867 20 181 7 000 Ambulanser KSK 9 000 0 4 459 9 000 0 Seksjon for behandlingshjelpemidler 9 000 0 9 195 9 190-190 Diverse annet 35 740 0 28 376 35 739 0 Sum Annet 113 905 921 89 512 108 015 6 810 SUM investeringer eksl TM 721 496 4 189 823 535 885 024-159 340 Trond Mohn midler 5 484 5 523 5 523-38 Ny Trond Mohn gave 45 500 7 563 7 563 7 563 45 500 Sysselsettingsmidler 77 700 0 26 958 77 700 0 28
For sysselsettingsmidlar inneheld rekneskapstal per november kostnad til både drift og investering. Når det gjeld medisin teknisk utstyr vil ikkje alle planlagde innkjøp vere gjennomført før utløpet av 2016, mellom anna på grunn av forseinkingar hjå Helse Vest Innkjøp. Det er stor investeringsaktivitet og viktig med tett oppfølging i høve til risiko for avvik på tid og kostnad. Tabellen under syner ei enkel risikovurdering for byggeprosjekt med kostnad over kr. 50 mill. Tabell 12. Risikoanalyse av investeringsprosjekt over kr. 50 mill. Investeringer Bygg Total budsjett Forbruk pr 31.12.15 Forbruk pr nov 2016 Prognose Avvik Avsluttes Risikoanalyse Tid Kost BUS 1 1 796 000 1 049 776 331 124 375 100 40 000 Nov 2016 Grønn BUS 2 3 387 000 128 000 95 856 3 163 144 0 2022 Grønn Grønn Marie Joys' hus 412 000 376 892 45 498-2 390-8 000 Sept 2016 Grønn Mottaksklinikk 330 000 221 226 107 290 45 484-44 000 Juni 2017 Medisinsk teknisk utstyr 2016 168 802 0 96 155 17 942 55 000 Årlig Grønn Akseptabelt Akseptabelt, tiltak ønskelig Tiltak nødvendig/påkrevd BUS 1 Innflytting er planlagt frå desember 2016 og utover. Prognosa viser ei innsparing på om lag kr 40 mill. BUS 2 Kalkyla er i høve til forprosjekt. Nye entreprisekalkyler blir utarbeidd seinare i detaljprosjektet. Framdrift for detaljprosjekteringa er i høve til plan og skal vere ferdig 4. kvartal 2017. Riving av Barneklinikken og Barnepsykiatrisk er estimert til å starte 2. kvartal 2017. Marie Joys hus Innflyttinga er ferdig. Prosjektet vil rekneskapsmessig bli avslutta i desember. Totalt for prosjektet vil det bli ca kr. 8 mill i meirkostnad. Avviket er knytt til omlegging av gangveg og høgspentforsyning, samt at det har kome til noko ekstra kostnader etter innflytting. Mottaksklinikken Mottaksklinikken vil ferdig utbygd ha ein meirkostnad i forhold til opphavleg budsjett på omlag kr. 44 mill. Byggjeprosjektet starta med etappe 1 (Korttidsposten) i mars 2014. Den totale byggje/ombyggjingstida er forlenga med 14-16 månader. Viktige kostnadsdrivarar som har 29
påverka prosjektet er forlenga rigg-tid frå entreprenørene, endringsordre for å imøtekome nye, men relevante brukarbehov. I tillegg skal komplisert ny infrastruktur tilpassast gamle anlegg i ombyggjingsarealer, og dette har gitt større utfordringar enn føresett i prosjekteringa. Driftsomsyn knytt til pågåande klinisk verksemd i Akuttmottaket har også gitt uføresette etappekostnader. På arkitekt- og rådgjevarsida er det brukt rammeavtaler med leverandørar lokalisert i Oslo-området. Dette har vore ein kompliserande faktor og ført til høgare kostnader i prosjektet. 30