Utval Møtedato Utval Saksnr Formannskapet

Transkript

1 Vinje kommune Økonomi, plan og utvikling Arkiv saknr: 2015/1221 Løpenr.: 10690/2016 Arkivkode: 614/C40 Utval Møtedato Utval Saksnr Formannskapet Sakshandsamar: Signe Vinje Kunsthuset på Rauland - avklaring av omfang Vedlegg: 1 Funksjonar som kan inn i Kunsthuset Bakgrunn: Arbeidet med å slå i hop Skinnarlandsamlinga og Dyre Vaa-samlinga har halde på i fleire år. No er det behov for å forankre ambisjonsnivået og prosessen politisk før ein gjeng vidare med arbeidet. Grunnen til dette arbeidet er at det kommunale bygget som husar Dyre Vaasamlinga har store vedlikehaldsbehov. Lokaliseringa av samlingane gjer at kunsten er lite tilgjengeleg, og har ikkje fasilitetar som er tilpassa publikums forventingar. Besøkstala på samlingane har sokke jamt dei siste 10 åra. Den første arbeidsgruppa blei sett ned i I 2015 blei det sett ned ei ny arbeidsgruppe med deltakarar frå kommunen (kultur og plan), Dyre Vaautstillingane, Skinnarlandssamlingane, Vest-Telemark museum og Høgskulen i Telemark avd. Rauland. Arbeidsgruppa tok utgangspunkt i tidlegare arbeid og la derfor til grunn at kunsthuset skal: Presentere ny og eksisterande kunst på ein dynamisk måte Gjerne ha så mange funksjonar at det kan vera heilårsope Kunne brukast i undervising både på Høgskulen, Rauland skule, kulturskulen og Vest-Telemark museum Ha ein regional funksjon, og eit innhald som Telemark kan vera stolte av! Vera lett tilgjengeleg og ein naturleg møtestad for Rauland lokalisert på Krossen.

2 Arbeidsgruppa har sett i gong arbeidet med tri hovudspørsmål: Avklare kva funksjonar som skal inn i huset Avklare lokalisering Avklare finansiering Funksjonar i huset I vurderinga av kva funksjonar som eit Kunsthus kan huse såg arbeidsgruppa både på kva funksjonar som alt er på Rauland, kva som kan vera etterspurt og kva som kan byggje opp under at huset får ein regionalt funksjon. Det blei vurdert at eit nytt hus må unngå å utkonkurrere funksjonar som alt finst på Rauland. Det blei arrangert ein kafékveld 19. mai 2015 for å få innspel frå Raulendingar kva innhald dei såg føre seg. For komplett liste, sjå vedlegg 1. Lokalisering Tidlegare i prosessen blei det avklart at huset bør liggje sentralt i Rauland, altså på Krossen. Spørsmålet om lokalisering må ta omsyn til følgjande problemstillingar: Kunsthuset må liggje der folk ferdast, det skal ikkje vera naudsynt å ta ein omveg for å koma dit. Kunsthuset bør vera ein naturleg stad å berre «svinge innom». Dersom biblioteket skal inn i bygningen må det liggje i nærleiken av skulen Ein godt utforma bygning, med ein innbydande fasade mot vegen kan byggje opp under Rauland som sentrum. I eit sentrum på storleik med Rauland, bør alle publikumsretta bygningar liggje i gangavstand til kvarandre, slik at det er mogleg for alle å nå dei ulike funksjonane utan å flytte seg i bil. Kunsthuset bør derfor liggje innanfor det som i dag er sentrum, og ikkje bidra til at sentrum blir utvida. Magasin Eit magasin for oppbevaring av den kunsten som ikkje er stilt ut tek plass. Det eksisterande bygget til Skinnarlandsamlinga kan bli nytta som magasin, for å spare plass i det eventuelle nye Kunsthuset. For kunsten sin del og av omsyn til effektiv drift av utstillingane er det likevel best om all kunsten blir lagra i Kunsthuset. Det er òg mogleg å opne heile eller delar av magasinet for publikum. Overslaga som er vist i denne saka har teke høgde for fullt magasin. Kostnad og finansiering Ambisjonsnivået og storleiken av bygningen vil påverke totalkostnaden. Eit romprogram vil vise arealbehovet og vera grunnlag for kostnadsvurderingane, og dette arbeidet er i gang. Romprogrammet vil også kunne danne grunnlag for ei arkitektkonkurranse, som til slutt vil vise ein meir realistisk kostnadsramme. Det er mange faktorar som påverkar kvadratmeterprisen, som tomteplassering, krav til materialbruk m.m. Under bygginga av Åmot Skule og Svingen låg totalprisen på

3 pr. m 2. Dersom kunsthuset skal ha eit høgare kvalitet på materialar og utforming, vil kostnadene kome opp i per m 2. Ei grov vurdering tilseier eit bruksareal på 2000 m 2, avhengig av kva funksjonar som skal inn og om det skal vera fullt magasin. I tillegg kjem kostnader til planlegging, driftskostnader og eventuell innløysing av eigedom. Eit kunsthus med ein regionalt funksjon kan utløyse fleire midlar frå fylke og staten. Kunsthuset bør ha eit fagleg nivå og eit dekningsområde som gjer at huset får staus som eit regionalt kunsthus. I følgje Dag Rorgemoen i Vest-Telemark Museum vil det vera gode høve til å få til dette. Vurdering: Ambisjonsnivået kan delast inn i tri hovudretningar: 1) Ikkje byggje noko nytt bygg (0-alternativet). Bygningen som husar Dyre- Vaa-samlinga er i svært dårleg stand. Tidlegare i prosessen, i 2010, var det tydelege signal frå teknisk at oppussing ikkje var føremålstenleg. 0- alternativet føreset derfor at det anten blir løyvd relativt store midlar til vedlikehald eller at kunsten ikkje lenger blir tilgjengeleg for folk. Dette alternativet gjev ikkje noko betre lokalisering, og ein kan ikkje forvente at investeringane gjev særleg avkasting verken i auka besøkstal eller tilfører positive effektar knytt til stadutvikling og fleire møteplassar. Dette alternativet er vurdert som lite aktuelt. 2) Nytt lokalt kunstmuseum, som berre har ambisjon om å samle kunstsamlingane og vidareføre eksisterande aktivitetar. Dette vil føre til ein ny bygning, på ein ny stad (Krossen). Ein må forvente at dette fører til eit auka besøkstal, men besøkstalet i seg sjølv vil nok ikkje gjera det mogleg å vera ope heile året. Eit slik museum, som berre er eit museum, vil heller ikkje oppnå ein regionalt funksjon, og såleis heller ikkje utløyse investeringsmidlar. Dette alternativet er i si simplaste form vurdert som mindre aktuelt. 3) Nytt kunsthus med regional funksjon, som også samlar bibliotek, kulturskule, fellesresepsjon, turistinformasjon m.m. Dette er det mest ambisiøse alternativet, og vil i størst grad tilføre ein ny møteplass på Rauland. Omfanget av ambisjonane kan diskuterast. Ein av grunnane til at det er fornuftig med fleire funksjonar i det same bygget, er for å kunne ha ei fulltidsbemanning og såleis heilårsope. Følgjande funksjonar er diskutert (sjå vedlegget for meir informasjon). Turistinformasjon. I samband med næringsplanen har næringskontoret rådd til at ein turistinformasjon blir vidareført, sjølv om internett no

4 løyser ein del av informasjonsbehovet til folk. Denne funksjonen kan lokaliserast til Kunsthuset, utan at det fører til vesentlege kostnader. Kulturskulen har behov for fleire øvingslokale på Rauland, det gjeld både kontor og øvingsrom. Eit nytt hus kan vera eit godt høve til å få gode lokale. Dette fører til noko meir arealbehov: 5 kontor og eit rom. Høgskulen har behov for utstilling- og konsertlokale i sentrum, og fleire sosiale møtestader for studentane. Dette vil kunne løysast med eit eige rom for temporære utstillingar, i tillegg til faste utstillingar. Eventuelt kan resepsjonsområdet nyttast. Bibliotek er den mest omfattande funksjonen. Det er naudsynt at biblioteket ligg i kort avstand til Rauland skule, som har signalisert at dei er kritiske til å flytte biblioteket ut av skulebygningen. Samstundes er dagens bibliotek lite synleg for andre brukarar, og den ålmenne bruken gjeng ned. Eit nytt bibliotek vil kunne bli utforma til eit meir moderne bibliotek og såleis tilføre ein ny, attraktiv og tilgjengeleg møteplass på Rauland, og skape liv og røre i Kunsthuset. Dette vil samstundes i større grad binde valet av tomt og føre til auka arealbehov, og dermed også auka kostnader. Eit bibliotek er ikkje i konflikt med ein regional funksjon. Fellesresepsjon for bruk av offentlege bygg på Rauland kan leggjast til resepsjonsløysinga og vil ikkje føre til vesentlege auka kostander. Kafé, servering og ein liten butikk er ønskjeleg. Kafeen bør ikkje utkonkurrere andre funksjonar på Rauland. Dette vil krevje eit kjøken og kjølerom, og såleis krevje noko meir areal. Samstundes gjer det museet meir attraktivt å besøke. Regionalt funksjon Ein regional funksjon inneber at fylkeskommunen og staten kan dekke investeringskostnader. Mellom anna kan fylkeskommunen kan dekke inntil 1/3 av dei godkjente kostnadene til nybygg, opptil 20 millionar. Det er mogleg at eit slik bygg også kan utløyse andre midlar, men dette er mindre forutsigbart. I fylkeskommunens strategi for kultur og kulturarv stend det at «Fra 2020 av kan det også være aktuelt med et samarbeid med Vinje kommune om nytt kunstmuseum på Rauland». Truleg vil eit regionalt bygg også kunne utløyse statlege midlar, men dette er lite forutsigbart. Det finst ikkje noko kravspesifikasjon på kva eit regionalt kulturbygg er. Det er likevel opplagt at eit regionalt kunsthus har eit tilbod, kvalitet og eit nedslagsområde som er større enn eit lokalt museum. Ein må forvente samarbeid både med andre lokale, regionale og nasjonale institusjonar, og formidle kunsten på ein breiare måte enn som ei ordinær utstilling. Dei funksjonane som er lista opp ovanfor er ikkje direkte naudsynte for at Kunsthuset skal ha ein regional status. Dei gjev likevel både meir liv og aktivitet i

5 bygningen, i tillegg til at det sikrar ein høgare tilsettingsprosent, og dermed ein høgare kvalitet på innhald og høve til lengre opningstider. I følgje Vest-Telemark museum er det ikkje nokon tilsvarande kunstmuseum i Telemark, fordi dei regionale kunstinstitusjonane i fylket i hovudsak er baserte på temporære utstillingar. Kunsthuset på Rauland vil kunne tilby utstillingar og historier og av både ei eiga samling og av samlingar frå andre kunstnarar i regionen. Dette kan bety at det både er rom og behov for eit regionalt kunsthus på Rauland. Truleg vil eit ordinært lokalt museum ha eit mindre behov for magasin og utstillingslokale enn eit kunsthus med ein regional funksjon, men gipsfigurar krev i alle høve stor plass, både i magasinet og i utstillinga. Det er kvaliteten på innhaldet, og ikkje storleiken på huset, som er avgjerande for om kunsthuset får ein regional status. Overslaget har teke utgangspunkt i regional funksjon. Dette, og andre krav til innhald, må avklarast grundigare i prosessen vidare. Alternativ «3 minus» Alternativ 3, eit «komplett» regionalt kunsthus med fleire funksjonar i bygget, vil føre til flest positive konsekvensar for Rauland sentrum og Kunsthuset. Det vil sikre og gjera kunsten tilgjengeleg, sambruk vil føre til moglegheit for eit større tilsettingsheimel og såleis opningstider gjennom året. Kunsthuset vil gje Rauland ein ny attraksjon og møteplass som også vil bli brukt av lokalbefolkinga, skule og høgskule. Og det vil tilføre positiv sentrumsutvikling i Krossen, med nye møteplassar. Dette er samstundes den mest kostnadskrevjande løysinga, både når det gjeld arealbehov, utbygging og planlegging. Ein «lettare» versjon, med færre tilleggsfunksjonar, av alternativ 3 kan vurderast. Biblioteket er den funksjonen som i så fall vil vera mest naturleg å ta ut. Eit nytt bibliotek krev meir planlegging, bygningsmessige tilpassingar og areal, og gjev føringar for lokalisering. Prosessen vidare - Romprogram vil grovt gje ein indikasjon på kostnadsrammene, og vera grunnlaget for ei arkitektkonkurranse. - Lokaliseringa må avklarast nøyare før arkitektkonkurransen. - Arkitektkonkurranse eller konsulentutgreiingar som vil gje eit bilete på korleis kunsthuset kan utformast, og vera utgangspunkt for ei ny kostnadsberekning. Dette vil liggje til grunn for eit vedtak om eventuelt vidare arbeid med Kunsthuset og reguleringsplanarbeidet. - Detaljreguleringsplan er det krav om i kommunedelplan for Rauland sentrum. Denne må vera gjort før prosjektering. Det er behov for å hente meir informasjon før detaljeringsfasen kan ta til:

6 - Kunstfagleg vurdering av samlingane og løysingar: Kva bør takast vare på, konkret arealbehov for faste utstillingar og magasin - Kva skal til for å oppnå status som regionalt kunsthus - Eventuelt bibliotek: Storleik, funksjonar og tekniske løysingar for flytting av biblioteket. Kommunen har sett av kroner til eit forprosjekt. Desse midlane er tenkt brukt på kunstfagleg vurdering av samlingane og løysingane og arkitektkonkurranse eller konsulentbistand på utforming. Rådmannens framlegg til vedtak: Formannskapet ber rådmannen halde fram arbeidet med å samlokalisere Dyre Vaa- og Skinnarlandssamlingane i eit felles hus. Følgjande omsyn skal bli teke inn i prosessen: Kunsthuset skal vera lokalisert sentralt på Rauland, det vil seie i Krossen Kunsthuset skal ha som ambisjon å ha kvalitet og tilbod som gjev ein regional status. Det skal gjennomførast ei kunstfagleg vurdering av innhaldet i samlingane. Rådmannen, Jan Myrekrok, rådmann /s/