Formannskapet. Innkalling

Transkript

1 Finnøy kommune Formannskapet Innkalling Møtedato: Møtestad: Formannskapssalen Møtetid: Kl. 09:00 Utvalsmedlemene vert med dette kalla inn til møte. Varamedlemene møter berre etter særskilt innkalling. Den som har lovleg forfall, eller er ugild i nokon av sakene, må melda frå så snart råd er på tlf eller på e-post: politisk.sekretariat@finnoy.kommune.no Det vert tilleggsutsending av nokre saker, deriblant regionreform og strategisk plan for fergekaier i Rogaland. Finnøy Henrik Halleland ordførar Randi-Merete Lode politisk sekretær

2 Sakliste Sak nr. Saktittel 104/16 Godkjenning av innkalling og sakliste 105/16 Godkjenning av møteprotokoll 106/16 Referatsaker 107/16 Service og omdømme - status etter gjennomført brukarundersøking heimebaserte tenester 108/16 Eigedomsskatt - allmenn taksering 109/16 Budsjett 2017 og økonomiplan /16 Finansforvaltning - rapport 2. tertial /16 Finnøy-modellen - oppheving 112/16 Nærpolitireform - høyringsuttale 113/16 Regionalplan for sjøareal - havbruk - Høyringsfråsegn 114/16 Handlingsplan for fylkesvegar - innspel frå Finnøy kommune 115/16 Framlegg til revidert Plan for trafikktryggleik /16 Spelemidlar - Kommunedelplan for anlegg og kulturbygg - oppdatering av handlingsdel 117/16 Prioritering av spelemiddelsøknadar /16 Oppnemning av ungdomsråd Side 2 av 46

3 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Randi-Merete Lode K /8297 Saksnr Utval Dato 104/16 Formannskapet Godkjenning av innkalling og sakliste Forslag til vedtak frå rådmannen: Innkalling og sakliste vert godkjend slik dei ligg føre. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Side 3 av 46

4 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Randi-Merete Lode K /7837 Saksnr Utval Dato 105/16 Formannskapet Godkjenning av møteprotokoll Vedlegg 1. Protokoll - Formannskapet Forslag til vedtak frå rådmannen: Møteprotokollen vert godkjend slik den ligg føre. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Side 4 av 46

5 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Randi-Merete Lode K /8298 Saksnr Utval Dato 106/16 Formannskapet Referatsaker Forslag til vedtak frå rådmannen: Referatsakene vert tekne til etterretning slik dei ligg føre. Underliggande sak: 1. Rapport om skatteinngangen oktober 2016 Finnøy Helene M. Ohm rådmann Side 5 av 46

6 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Liv Drange Bråthen K /7959 Saksnr Utval Dato 107/16 Formannskapet Kommunestyret Råd for funksjonshemma Eldrerådet Service og omdømme - status etter gjennomført brukarundersøking heimebaserte tenester Vedlegg 1. Brukarundersøking heimebaserte tenester 2016 Forslag til vedtak frå rådmannen: Saka vert teke til etterretning slik ho ligg føre. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Saksopplysningar Kommunen har ansvar for tenester som er svært viktige for kommunen sine innbyggarar på område kor ein ikkje kan velja å få levert tenesta frå andre aktørar. Brukar kan vere i ein sårbar situasjon i møtet med kommunen som forvaltingsorgan og tenesteytar. Brukarundersøkingar er undersøkingar som rettar seg mot brukarar av bestemte kommunale tenester. Gjennomføring av brukarundersøkingar er eit ledd i kommunen sitt arbeid med service og omdømme og det langsiktige systematiske forbetringsarbeidet for å levere gode og kvalitetssikra produkt (jf. FSK-074/16). Arbeidet med planlegging, gjennomføring og oppfølging av brukarundersøkingar krev tid og ressursar, for å sikre systematikk i forbetringsarbeidet vil det bli laga ein tidsplan som viser tidspunkt og tenesteområde som skal gjennomføre brukarundersøkingar. Resultata frå undersøkingane skal nyttast saman med brukarar for å forbetre tenestene, og oppfølgingsfasen krev tid for at endringar skal bli implementert. Det er gjennomført brukarundersøking for heimebaserte tenester og resultata frå denne blir det gjort greie for i denne saka. Verktøyet som er nytta er Kommuneforlaget sin undersøking «Betre kommune». Dette verktøyet vert nytta av over 300 kommunar i landet. Finnøy kommune kan Side 6 av 46

7 samanlikna resultata sine med landsgjennomsnittet og andre kommunar som nyttar undersøkingane. «Betre kommune» vil og bli nytta i framtidige undersøkingar i Finnøy, og neste område som ein planlegg å gjennomføre undersøking for er SFO på sentralskulen. Sidan vil det bli gjennomført undersøkingar for dei ulike tenesteområda etter nemnde tidsplan. Slik arbeid krev både kunnskap om korleis ein bygger opp og gjennomfører undersøkingane og kapasitet til å gjennomføre, tolke resultata og tilrå tiltak. Rådmannen legg difor vekt på å lage ein tidsplan som er realistisk og mogleg å gjennomføra, og at aktuelle politiske utval får resultatet frå dei ulike undersøkingane så snart dei er gjennomført og klar til presentasjon. Hensikt: Hensikta med brukarundersøking er at kommunen skal kunne følgje med i eiga kvalitetsutvikling, ha eit verktøy som kan bidra til brukardialog og samtidig kunne samanlikne seg med andre kommunar. Tilbakemeldingane frå brukarane er viktige for å få vite om vi produserer tenester det er behov for, og at vi utviklar dei rette tenestane. I brukarperspektivet er fokus korleis brukarbehova dekkast, først og fremst i form av dekningsgrad og brukartilfredsheit. Evna til å oppfylle behov og forventningar kan betegnast som brukartilfredsheit. Gjennom brukarmedverknad er brukarane med på å utvikle tenestetilbodet. Slik kan kommunen tileigne seg kunnskap om forhold ved tenesta og setje i verk forbetrings- og bevaringstiltak. Alle einingar skal prioritere, reflektere og jobbe grundig med eigen kultur, standard for service og kvalitet og andre aktuelle forhold som er viktige for å skape eit meir positivt omdømme. Undersøkingane er viktige parameter over tid på om kommunen klarer å innfri krava til brukarane ved å forbetre arbeidsprosessar og få ei meir effektiv ressursutnytting for å oppretthalde tenestenivået. Bruk av brukarundersøkingar og brukarperspektivet sikrar at kommunen driv eit systematisk og kontinuerleg forbetringsarbeid i samsvar med vedtekne planar i kommunen og Forskrift om systematisk helse-, miljø- og sikkerheitsarbeid i verksemder. Brukaropplevd kvalitet er subjektiv og blir mellom anna påverka av forventing til innhald og utøving av tenesta og det omdømme tenesta har, og det verkar inn på heilskapsinntrykket av kvaliteten. Undersøkinga er bygd opp med tre kvalitetsområde (med fleire dimensjonar) som saman med brukarane sine forventingar og omdømmet til tenesta utgjer brukaropplevd kvalitet Det betyr at tenesteytinga i brukars perspektiv kan sjås på som eit resultat av arbeidsrammeføresetnadane, samspelet mellom menneske og dei individuelle psykologiske prosessane som over tid utgjer tenesteytinga. Forbetringsarbeidet og målrettinga av tiltak bør Side 7 av 46

8 fokusere på kvalitetsområde, og spegle bevisstheit om kva område ein skal rette tiltaka mot. Gjennomføring av denne brukarundersøkinga Kartleggingsmetoden er innretta som ei kvantitativ undersøking for å nå flest mogleg. Undersøkinga er internettbasert og blei tildelt brukar ved hjelp av utskrivne spørjeskjema, og kor dei ferdig utfylde spørjeskjema blei lagt inn i databasen av den som administrerte undersøkinga i kommunen. Kvar brukar fekk spørjeskjemaet saman med eit informasjonsskriv om undersøkinga og gjennomføring. For brukar av tenester frå pleie og omsorg blir det anbefala intervju som metode. Vi nytta frivillige gjennom Finnøy frivilligsentral. Alle intervjuarane fekk orientering om målet med undersøkinga og høve til å oppklara eventuelle spørsmål knytt til spørjeskjemaet, samt signere teieplikt. Brukar som ikkje fylde ut skjema sjølv eller reserverte seg mot å delta, fekk besøk av intervjuar som og fylde ut spørjeskjemaet saman med brukar i løpet av samtalen. Spørjeskjemaet er standardisert med faste svaralternativ. Skjemaet inneheld påstandar som den som svarar, skal seie seg einig eller ueinig i på ein skala frå Heilt ueinig (1) til Heilt einig (6), alternativet Veit ikkje gjer 0. Brukarane har også fått høve til å kommentere innhaldet i det heimebaserte tenestetilbodet. Resultat Undersøkinga har ein svært høg svarprosent på 79%, slik at ein kan slutte at resultata er representative. Brukarane er delt inn i tre grupper etter type teneste dei mottar: 1. Begge tenester 50% av brukarane 2. Heimesjukepleie 30% av brukarane 3. Heimehjelp 20% av brukarane I kommuneplanane er det vedteke at kommunen på ulike måtar skal medverke til at eldre kan bu så lenge som råd er heime/i sitt eige lokalsamfunn, ved å setje inn supplerande heimebasert hjelp og støtte for å utsetja behovet for institusjonsopphald. Behov for hjelp og støtte aukar med aukande alder. Flest brukarar av heimebaserte tenester (43%) finn vi i aldersgruppa år. Her er det 58% som får begge tenester, 30,5% som har heimesjukepleie og 11,5% klarar seg med hjelp berre frå heimehjelp kvar 14 dag. Brukargruppa på 90 år og over utgjer 27% av mottakarane. 87,5% av dei mottar både heimesjukepleie og heimehjelp tenester, 12,5% berre heimesjukepleie. Brukarane i Finnøy er stort sett svært nøgde med tenestene, og skårar godt over snittet på alle indikatorar unnateke hjelp til reingjering av bustaden som er som snittet i Norge. Dette kan handle om udekte forventingar til type tenester heimehjelp skal tilby eller kvaliteten på tenesta. Prosessen, samhandlinga med brukar forstått som brukarmedverknad ser på om brukar får vere med å bestemme og ta medansvar for eiga helse. Brukarmedverknad skal ha som mål å auke treffsikkerheit i utforming og gjennomføring av tilbodet, slik at brukar kan styre over viktige delar av eige liv, ta i mot hjelp på eigne premissar og bli sett og respektert i kraft av eigen grunnleggande Side 8 av 46

9 verdigheit. På same måte som for resten av landet har Finnøy ein veg å gå når det gjeld brukarmedverknad. Dersom tenesta skal dekke brukar sitt behov, må brukar involverast i type hjelp og planarbeid. Finnøy har i følgje undersøkinga størst potensiale til forbetring når det gjeld å involvere i eigne planar. Når det gjeld respekt og opplevinga av å bli behandla med respekt, integritet og verdigheit, skårar Finnøy høgt. Det kan speile fordelen med å vere ein liten kommune med lokal arbeidskraft kor mange kjenner dei tilsette eller deira foreldre. Det kjem fram at nye tilsette ikkje viser legitimasjon. Her ligg vi under snittet i landet. Tilsette har ikkje identitetskort, men fleire ber namneskilt som del av uniform. Rennesøy som i 2015 skåra lågare enn landsgjennomsnittet har etter si brukarundersøking tatt i bruk identitetskort til tilsette i heimetenesta, det same har Stavanger kommune. Målet er å sikre at dei tilsette kan identifisere seg hos brukar. Dimensjonen informasjon speglar evne til å oppfylle brukars forventningar Figuren under syner at vi ligg under snittet for landet når det gjeld å gi informasjon til brukar om tenestene som dei får. Fleire har kommentert at dei ikkje har fått informasjon om kva tilsette kan gjere. Mange ønska seg ei liste over kva heimehjelp kan utføre. Det blir arbeida med å lage teneste/kvalitetsstandardar i heimebaserte tenester. Side 9 av 46

10 Få veit kva som står i vedtaket om tildelte tenester, eller har deltatt i utforming av planar. Nokre brukarar kommenterer at dei saknar ein gjennomgang av tenester saman med tenesteytar og pårørande. Når det gjeld høvet til å klage svarar mange at dei ikkje har hatt noko å klage på og veit difor ikkje om dei tilsette høyrer på dersom ein har noko å klage over. Andre svarar at dersom dei hadde noko å klage på ville dei ringt leiar for heimetenesta. Igjen ser vi brukareffekten av å vere ein liten kommune med tette band og kort veg til dei som fattar vedtak, faren kan vere at klager ikkje vert behandla likt og dermed sikrar at alle brukarar får dei tenestene dei har krav på. Kommentarar viser at dei som bur i omsorgsbustad er usikre på om den hjelpa dei får er tilstrekkeleg slik at dei kan bu heime. Totalt sett er resultata svært gode, og viser at verksemda har ei brukargruppe som er godt nøgd med kvaliteten på tenestane som blir leverte. Høgste oppnåelege skår er 6. Sidan det er første gong Finnøy kommune gjennomfører brukarundersøking er resultata på indikatornivå og resultata kan berre samanliknast med andre kommunar. Vurdering Rådmann viser til vurderingar i saksutgreiinga over. Det er laga eit utkast prosedyre for gjennomføring, oppfølging og presentasjon av brukarundersøkingar. Leiar og tillitsvalde må saman sjå på og tolke det som kjem fram i denne brukarundersøkinga, og bli einige om korleis ein skal jobbe vidare med resultata og oppfølging av desse. I det vidare arbeidet skal det setjast opp ein handlingsplan kor ein set mål for forbetring, prioriterer tiltak, samt avtale tid for evaluering. Oppfølginga med forbetringsarbeid og vedlikehald av dei gode resultata vil skje i eininga med synergieffektar til andre einingar, og blir følgt opp av kommunalsjef helse og omsorg. Resultata frå brukarundersøkinga blir presentert for, og arbeida med av leiar og tilsette på personalmøte den Med bakgrunn i kommunens vedtekne planverk skal det årleg lagas handlingsplanar som speiler verdiar, strategiar og satsingsområde i kommuneplanen, og synleggjera korleis ein skal arbeide med og prioritere tema for å nå dei vedtekne verdiar, strategiar og standardar. Slik kan ein kvalitetssikre at tilsette er sikre på at dei har utført det arbeid som er forventa at dei skal utføre, og mottakar av tenesta kjenner at han/ho har fått den teneste ein har krav på og kan forvente. Konklusjon Tilbakemeldingane frå brukarane er viktige for å få vite om vi produserer tenester det er behov for, og at vi utviklar dei rette tenestane. Ser vi på resultata for dekningsgrad og evna til å oppfylle behov og forventningar (brukartilfredsheit), ser vi at resultata er svært gode. Høgaste oppnåelege skår er 6 og Finnøy skårar over snittet for Rogaland og Noreg på alle dimensjonar om ein ser på Side 10 av 46

11 gjennomsnittleg tilfredsheit. Gjennomføring av brukarundersøkingar er eit ledd i kommunen sitt arbeid med service og omdømme og det langsiktige systematiske forbetringsarbeidet for å levere gode og kvalitetssikra produkt (jf. FSK-074/16). Arbeidet med planlegging, gjennomføring og oppfølging av brukarundersøkingar krev tid og ressursar, for å sikre systematikk i forbetringsarbeidet vil det bli laga ein tidsplan som viser tidspunkt og tenesteområde som skal gjennomføre brukarundersøkingar. Rådmann ønsker å sikre at verksemda planlegg, organiserer, utfører og hald ved like sine aktivitetar i samsvar med gjeldande regelverk og har innført systematisk bruk av brukarundersøkingar i dette arbeidet AMU skal delta i verne- og miljøarbeidet i verksemda, og følgje nøye med i utviklinga av arbeidsmiljøet, skal behandle spørsmål om opplæring og instruksjon på område som kan ha betydning for arbeidsmiljøet, og planar som kan medføre endring i arbeidsprosessar. Folkevalde får orientering som følgje av vedtak i kommunestyret om at: «Formannskapet skal jamleg bli orientert om konkrete tiltak og prosess vidare i kommunen sitt arbeid med service og omdømme», jf. KS-025/14 og FSK-101/14. Finnøy kommune har ved rådmann og politisk leiing i vedteken kommuneplan fastsett at målet for kommunen som tenesteytar er å vera ein veldriven og samarbeidsopen organisasjon som prioriterer kvalitet og service/omdømme. For å nå dette målet skal kommunen ta i bruk brukarundersøkingar i arbeidet for å oppnå positiv utvikling av tenestekvalitet innanfor alle område. Side 11 av 46

12 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Randi-Merete Lode K /7740 Saksnr Utval Dato 108/16 Formannskapet Kommunestyret Eigedomsskatt - allmenn taksering Forslag til vedtak frå rådmannen: Kommunestyret vedtek å ikkje føreta ei allmenn taksering for eigedomsskatteføremål slik det framgår av hovudregelen i eigedomsskattelova. Kommunestyret tek i løpet av 2017 stilling til om ein skal føreta ei kontormessig oppjustering av takstgrunnlaget for alle eigedomar i kommunen eller om ein skal velja alternativet der allmenn taksering vert utsett i inntil 3 år på grunn av særlege tilhøve, knytt til etablering av Nye Stavanger i frå Finnøy Helene M. Ohm rådmann Saksopplysningar Finnøy kommune innførte eigedomsskatt i Etter eigedomsskattelova 8 A-3, andre ledd skal allmenn taksering for eigedomsskatteformål som hovudregel skje kvart tiande år. Inneverande periode går ut 2017, altså skal ei eventuell allmenn taksering gjennomførast i løpet av Ei allmenn taksering må omfatte alle eigedomar og må skje samtidig. Finnøy kommunestyre må ta stilling til kva alternativ ein skal velja: ny taksering av alle eigedomar i kommunen, jf. eigedomsskattelova 8 A-3 kontormessig oppjustering av takstgrunnlag på alle eigedomar i kommunen, jf. eigedomsskattelova 8 A-3 allmenn taksering vert utsett i inntil tre år på grunn av særlege tilhøve, jf. eigedomsskattelova 8 A-4 Ved ei ny taksering skal alle eigedomar synfarast og takserast på nytt. Kommunestyret kan velja å utnemne dei personane som skal gjennomføre takseringa eller dei kan utnemne ei sakkunnig nemnd som skal setje taksten på grunnlag av forslag frå tilsette synfaringspersonar. Ved ei kontormessig oppjustering aukar ein den taksten som vart sett på eigedomen ved den siste allmenne takseringa for utskriving av eigedomsskatt (for Finnøy vil det vera innføringa av eigedomsskatt i 2008). Denne auken kan skje stegvis over fleire år, men må ikkje vere meir enn 10 Side 12 av 46

13 prosent av det opphavelege skattegrunnlaget for kvart år etter 10-årsfristen for den siste allmenne takseringa. Dersom det ligg føre særlege tilhøve kan kommunestyret vedta at den alminnelege takseringa skal skje tidlegare eller seinare enn dette, men ikkje seinare enn tre år etter at siste allmenne taksering skulle ha skjedd. Kommunesamanslåing vert sett på som eit særleg tilhøve. Vurdering Ny taksering Ei ny taksering vil omfatte alle eigedomar og må skje samtidig. Det er eit ressurskrevjande arbeid både for administrasjonen og for dei som skal gjennomføre sjølve takseringa. Takseringa må gjennomførast i 2017 og ferdigstillast innan fristen for utskriving av eigedomsskatt 1. mars Det er kommunen som dekkjar kostnadane ved takseringa. Det er ikkje sett av ressursar i forsl ag frå rådmannen til budsjett 2017 til eit slikt prosjekt. Ei ny taksering inneber eit omfattande arbeid med synfaring på alle eigedomar i Finnøy kommune, p.t. er det i overkant av 2000 eigedomar i kommunen som har eigedomsskatt. Finnøy kommune sine tilsette har ikkje kapasitet eller kompetanse til å gjennomføre ei ny taksering, det vil av den grunn vera naudsynt å leiga inn ekstern fagkompetanse til å gjennomføre arbeidet. Ein må då gjennom eit omfattande og ressurskrevjande arbeid for å skaffe den rette fagkompetansen for å sikre at takseringa vert gjennomført på ein best mogleg måte. Sjølve gjennomføringa med utarbeiding av nye retningslinjer, synfaring av alle eigedomar og registrering av all ny taksering er tidkrevjande og ressurskrevjande anten det skal utførast av takstnemnda for eigedomsskatt eller eigne innleidde takseringspersonell. Kontormessig oppjustering Kommunestyret kan velja å foreta ei kontormessig oppjustering (auke av takstgrunnlaget med inntil 10 % pr. år) av gjeldande takstar, jf. eigedomsskattelova 8 A-4. Takstgrunnlaget som vart sett for ti år sidan, og dei endringane som er gjort i etterkant, vert lagt til grunn for ei kontormessig oppjustering. Kommunestyret kan velja å auke takstgrunnlaget med inntil 10 %. Kontormessig oppjustering er ei teknisk justering på eigedomsskattekontoret som ikkje krev store ressurser. Det er ei endring som vert gjennomført utan synfaring, bare med utgangspunkt i det takstgrunnlaget som allereie ligg føre. Ei kontormessig oppjustering på 10 % vil føra til auka inntekter for Finnøy kommune om lag 1,5 millionar frå Oppjustering vil òg ha effekt for 2019 og 2020 viss dei gjeldande reglane vert ståande. Justeringa vil då stå ved lag til det vert ei eventuell retaksering i Nye Stavanger. Finnøy kommune innførte eigedomsskatt i 2008, sidan den tid har marknadsverdien endra seg. Blant anna har Finnøy kommune oppheva buplikta. Dette har ført til ei auke i marknadsverdien på visse typar eigedomar. Avgrensinga ved ein kontormessig oppjustering er at ein må sjå til at ein ikkje overstig marknadsverdien på eigedomen etter oppjusteringa. Utsett allmenn taksering særlege tilhøve Finnøy kommune har gjort vedtak om kommunesamanslåing med Stavanger og Rennesøy i Dette vert sett på som eit «særleg tilhøve» og kommunestyret kan velja å utsetja allmenn taksering til kommunen er ein del av Nye Stavanger. Det er høve til å utsetja takseringa i tre år. Finnøy kommune skal etter planen gå saman med Stavanger og Rennesøy i 2020, og vil innan fristen for allmenn taksering vera ein del av Nye Stavanger. Konklusjon Rådmannen rår kommunestyret til å gjera vedtak om å ikkje føreta ei allmenn taksering for eigedomsskatteføremål slik det framgår av hovudregelen i eigedomsskattelova. Kommunestyret må i løpet av 2017 ta stilling til om ein skal føreta ei kontormessig oppjustering av takstgrunnlaget for alle eigedomar i kommunen eller om ein skal velja alternativet der allmenn taksering vert utsett i inntil 3 Side 13 av 46

14 år på grunn av særlege tilhøve slik der er rom for i samband med kommunesamanslåing med Stavanger og Rennesøy i 2020, og etablering av Nye Stavanger. Side 14 av 46

15 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Siv Ragnhild Bjerga K /8073 Saksnr Utval Dato 109/16 Formannskapet Kommunestyret Budsjett 2017 og økonomiplan Vedlegg 1. Forslag frå rådmannen til budsjett 2017 og økonomiplan Brukarbetaling Oppvekst Brukarbetaling Helse og omsorg Gebyrregulativ Plan og forvaltning/drift og bygg 5. Driftsrapport - ansvar (tal), Driftsrapport hovudpostar (tal), Gebyr Ryfylke Miljøverk 8. Svar på spørsmål frå gruppeleiarane i samband med Budsjett Uttale til budsjett for Delta 10. Innspel budsjett Fagforbundet 11. Uttale budsjett NSF, fysio- og ergoterapeut 12. Høringsuttalelse: Forslag fra rådmannen til budsjett 2017 og økonomiplan UDF Forslag til vedtak frå rådmannen: Formannskapet rår kommunestyret til å gjera slikt vedtak: 1. Kommunalt skattøre for personlege skattytarar skal I 2017 vera på den maksimalsats som Stortinget fastset. 2. Eigedomsskatt, på verk og bruk og anna fast eigedom det er høve til å skattlegge, vert utskriven med 5 promille for Brukarbetaling Oppvekst 2017 vert vedtatt i samsvar med vedlegg Brukarbetaling Helse og omsorg 2017 vert vedtatt i samsvar med vedlegg Gebyrregulativ Plan og forvaltning/drift og bygg 2017 vert vedtatt i samsvar med vedlegg Gebyr for 2017, renovasjon, slam mm, vert vedtatt i samsvar med vedlegg Budsjett 2017 og økonomiplan vert vedtatt i samsvar med forslag frå rådmannen av 2. november 2016 med vedlegg, jf. vedlegg 1-6. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Side 15 av 46

16 Saksopplysningar Rådmannen legg med dette fram forslag til budsjett 2017 og økonomiplan Ein viser til budsjettdokument frå rådmannen av 2. november 2016 Budsjett 2017 og økonomiplan inkl. vedlegg. Brukarbetaling for Oppvekst 2017 er vedlegg 2, brukarbetaling for Helse og omsorg 2017 er vedlegg 3 og gebyrregulativ 2017, Plan og forvaltning/drift og Bygg, er vedlegg 4 til budsjettdokumentet. I tillegg følgjer driftsrapport talbudsjett som vedlegg 5 og 6. Kommunestyret skal, som del av budsjettvedtaket, fastsette gebyr knytt til tenester frå Ryfylke Miljøverk IKS (RYMI). Vedtak om gebyrsatsar for 2017 frå representantskapet i Ryfylke Miljøverk IKS følgjer som vedlegg 7. Vurdering Rådmannen viser til vurderingar og forslag i budsjettdokumentet i forslag frå rådmannen av 2. november Konklusjon Rådmannen rår til at budsjett 2017 og økonomiplan vert vedtatt slik det framgår i budsjettdokumentet i forslag frå rådmannen av 2. november 2016 med vedlegg. Side 16 av 46

17 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Siv Ragnhild Bjerga K1-250, K3 - &11 16/8043 Saksnr Utval Dato 110/16 Formannskapet Kommunestyret Finansforvaltning - rapport 2. tertial 2016 Forslag til vedtak frå rådmannen: Kommunestyret tek sak om finansforvaltning, rapport 2. tertial 2016 til etterretning. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Saksopplysningar Finnøy kommune har eit reglement for Finansforvaltning som vart revidert i sak KS-036/16. Reglementet skal gi rammer og retningsliner for kommunen si finansforvaltning. Reglementet utgjer eit samla oversyn over dei avkastnings- og risikonivå som er akseptable for plassering og forvaltning av likvide midler og midler berekna for driftsføremål, opptak av lån/gjeldsforvaltning og plassering av langsiktige finansielle aktiva. Det framgår av reglementet under pkt. 1.5 at: «Rådmannen skal etter kvar terialavslutning leggja frå rapportar for kommunestyret som viser status for finansforvaltninga. Skulle det skje vesentlege endringar i portefølgjen på grunn av utviklinga i marknaden, skal rådmannen rapportera til kommunestyret utan ugrunna opphald. Rapporteringa for aktiva og passiva skal innehalda ei framstiling og vurdering av: Samansetjing av aktiva og passiva. Marknadsverdi, samla og fordelt på dei ulike typar aktiva og passiva. Løpetid på passiva og plasseringar. Vesentlege marknadsendringar. Avvik mellom faktisk forvaltning og krava i finansreglementet. Dette avviket skal korrigerast snarast og rapporterast til kommunestyret saman med ei vurdering av tiltak som bør gjennomførast for å redusera risikoen i framtida. Endringar i risikoeksponering. Marknadsrenter og eigne rentevilkår.» Side 17 av 46

18 Aktiva kan definerast som:»en persons- eller bedrifts formue. Aktiva kan bestå av omsetningsaktiva (for eksempelvarelager, råvarebeholdning, tilgodejavende hos kunder, kontanter og fordringer) samt av anleggsaktiva (f.eks fast eigedom, maskiner, biler og patenter). Aktivasiden viser kapitalanvendelse i en bedrift.» Passiva kan definerast som:»den ene siden av virksomhetens balanse. Passiva er uttrykk for kapitalanvendelse som skal finansiere aktivamassen. Passiva består av egenkapital og fremmedkapital.» Begge desse definisjonane kan ein finna på: Vurdering Rådmannen gir med dette eit oversyn over aktiva og passiva med utgangspunkt i Ein har ikkje eit oversyn og endringar i verdi på alle anleggsaktiva (fast eigedom, bilar o.a) frå til For status pr syner rådmannen til årsrapporten for 2015 kapittel 2. Plasseringar utanfor bankkonto: Grunnfondsbevis i Sandnes Sparebank. Tap/vinst på grunnfondsbevia framkjem av rekneskapen for kvart år i den grad ein realiserer andeler noko ein ikkje har plan om på det nåverande tidspunkt. Finansielle omløpsmidler grunnfondsbevis: Finansiering: Finnøy kommune har to rentebytteavtalar inngått i Den eine på 25 mill. kroner og den andre på 15 mill. kroner. Vinst/tap vert her bestemt av renta på avtaletidspunktet i høve til flytande rente. Pr. 2. tertial 2016 har ein bokført ein kostnad på kr ,-. Vidare inngjekk Finnøy kommune ein rentebytteavtale i desember 2016 på 100 mill. kroner. Vinst/tap er også her bestemt av renta på avtaletidspunktet i høve til flytande rente. Pr. 2. tertial 2016 har ein bokført ein kostnad på kr ,-. Hovudårsaka til desse avtalane er ei sikring mot framtidig renteauke og at låneportefølgjen med fastrente skal liggja i intervallet %, på den måten stettar ein kravet i pkt. 6 i finansreglementet. Side 18 av 46

19 Langsiktig gjeld: Frå 1. tertial til 2. tertial 2016 har der skjedd nokre mindre endringar i rentenivået på lån i portefølgjen. Renta på alle lån i Kommunalbanken med flytande rente har gått opp med 15 rentepunkt (0,15 % p.a.) og renta på alle lån i KLP med flytande rente har gått ned med 9 rentepunkt (0,09 % p.a.). Utover det er der ingen endringar i dei vilkår som ligg til grunn. Låneportefølgjen og nedbetalingsplanar for låna er uendra frå 1. tertial. Utsiktene framover i marknaden er framleis låge renter. For å minimera risikoen, vert låneopptak vurdert i kvart einskild tilfelle. I gjeldande økonomiplan legg ein opp til ein lågare aktivitet når det gjeld investeringar, ein vurderer kapitaltrongen i tråd med investeringar som vert gjort. Finnøy kommune har kontakt med finansinstitusjonar og andre fagmiljø for å søkje råd når det gjeld finansforvaltning. Dette er særleg aktuelt når det gjeld lån, men også for eventuelle investeringar. Når det gjeld innlån av midler er tilgangen noko avgrensa, då det stort sett berre er Kommunalbanken som tilbyr lån til kommunane. Konklusjon Der er små endringar i rentemarknaden i 2. tertial 2016, utsiktene framover i marknaden er framleis låge renter. Låneportefølgjen med fastrente ligg på om lag 50 % og stettar då kravet på mellom 25 % og 75 % slik det framgår av pkt. 6 i finansreglementet. Side 19 av 46

20 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Espen Idsøe K /8182 Saksnr Utval Dato 111/16 Formannskapet Kommunestyret Finnøy-modellen - oppheving Forslag til vedtak frå rådmannen: Finnøy kommune avviklar «Modell 3 Kombinasjon» som vart innført i 2013 for å rekruttera og halde på sjukepleiarar, vernepleiarar og pedagogiske leiarar. Ordninga vert stansa frå Administrasjonsutvalet får mynde til å lage ny ordning innanfor dei same rammene og det same formålet. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Saksopplysningar I samband med budsjett 2013 vedtok kommunestyret ei lokal stige for utvalde grupper, kor kommunen hadde utfordringar knytt til rekruttering. Desse gruppene var identifisert til å vere sjukepleiarar, pedagogiske leiarar og vernepleiarar. Etter bestilling frå politikarane la rådmannen fram tre modeller kor ein nytter løn som verkemiddel, to ulike og ein som var ein kombinasjon av dei to andre. Kommunestyret valde det siste alternativet i samband med handsaminga av sak 058/12: Side 20 av 46

21 Modellen bygger på det som på den tida var KS sitt minstelønssystem. Dette hadde opprykk for ansiennitet på 4, 8 og 10 år, i tillegg til det partane blei einige om i samband med kvart hovudtariffoppgjer. Desutan et eige lokalt tillegg for 16 års ansiennitet. I samband med hovudtariffoppgjeret i 2014 blei dei sentrale partane einige om eit nytt lønssystem, eit garantilønssystem. Her vart det i tillegg lagt inn opprykk for ansiennitet på 2, 6 og 16 år, i tillegg til dei som låg inne i det sentrale systemet frå før. Systemet vart gjort gjeldande frå mellomoppgjeret i 2015, og no etter mai 2016 byrjar me å sjå dei første konsekvensane av dette. Desse kan kort summerast opp slik: 1. Nytt lønssystem i KS-området gjer at tilsette med kort ansiennitet innan få år går langt forbi tilsette med lang ansiennitet. Dette gir utilsikta skeivhet som ein ikkje vil kunne rette opp gjennom lokale forhandlingar. Til det vil potten vere for liten. 2. Tilsette med utdanning og bakgrunn lik sjukepleiar, vernepleiar eller barnehagelærar som ikkje jobbar der kor trongen for å rekruttera er størst, får dei same fordelane. Dette utholar ordninga og gir ikkje ønska effekt. 3. Når mange leiarar skal handtera slik lokal stige ved tilsetting, er risikoen for ulik vurdering og praksis stor. Vurdering Rådmannen har i arbeidet med denne saka lagt vekt på at intensjonen bak tiltaket vert vidareført, og at Finnøy kommune framleis ynskjer å stimulere til å rekruttera og halde på den arbeidskraft som er identifisert gjennom ordninga. Det er gitt informasjon om endringa av lønssystemet til dei tillitsvalde og dei utfordringar rådmannen såg. Vidare er det i haust gjennomført drøftingar med dei organisasjonane ordninga gjelder og partane er einige om desse prinsippa: 1. Gjeldande lokal stige bør avviklast så raskt som råd, og seinast innan Dei som allereie er tilsett i fast stilling i Finnøy kommune og får løn ut frå lokal stige beheld denne, men får ikkje ytterlegare tillegg frå Finnøy-modellen etter Ansiennitetsopprykk etter denne dato skjer kun etter hovudtariffavtalen. 2. Organisasjonane og arbeidsgivar er etter simulering av ulike scenarier samde om at eit nivå på rekrutteringstillegg på kr ,- i full stilling vil gi om lag tilsvarande effekt som vedtaket i budsjett Nivået vert difor vidareført. 3. Rekrutteringstillegget bør avgrensast til berre å gjelde dei som blir tilsett i stillingskodane 7174 sjukepleiar, 7523 spesialsjukepleiar, 6455 vernepleiar og 7637 pedagogisk leiar. For sjukepleiarkodene og vernepleiarkoden gjeld dessutan at tillegget berre blir gjort gjeldande for tilsette som arbeider i turnus. Side 21 av 46

22 4. Eit nytt lokalt rekrutteringstillegg vert tatt i bruk i tilsetting av medarbeidarar innan stillingar som er omtala i drøftingane, og blir gjort gjeldande frå Det var kommunestyret som i desember 2012 gjorde vedtak om modell for rekruttering og halde på personell innan gruppene sjukepleiar, vernepleiar og pedagogisk leiar. Av same grunn er det kommunestyret som og må gjere vedtak om at modellen vert tatt ut av bruk. Rådmannen vil vidare tilrå at Administrasjonsutvalet får mynde til å vedta ny modell, i tråd med dei prinsipp partane allereie er einige om, og at ny modell med lokalt rekrutteringstillegg vert gjort gjeldande frå Rådmannen tek sikte på å leggje fram sak for Administrasjonsutvalet i første møte i Konklusjon Kommunestyret vedtek å stanse bruk av «Modell 3 kombinasjon», jf. sak 058/12 frå Tilsette som i dag har løn etter denne modellen får vidareført denne. Administrasjonsutvalet får mynde til å vedta ny modell. Side 22 av 46

23 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Randi-Merete Lode K2 - X31, K3 - &23 16/8022 Saksnr Utval Dato 112/16 Formannskapet Nærpolitireform - høyringsuttale Vedlegg 1. Høringsbrev til kommunene - forslag til effektivisering av politidistriktets lokale struktur Forslag til vedtak frå rådmannen: Finnøy kommune støtter den struktur som politimeistaren legg fram. Nærpolitireforma har avgrensa konsekvensar for Finnøy kommune og Ryfylkeøyane lensmannsdistrikt. Distriktet vil i framtida fortsetja den drifta som er i dag. Politimeistaren legg i sitt forslag til grunn at 95 % av innbyggjarane skal nå ei tenesteeining innan 45 minutt kjøretid. Det er ikkje tilfelle med Ryfylkeøyane lensmannskontor der fleire av øyane i Finnøy kommune ikkje er landfaste, og dermed er avhengige av ferje/båt for å nå lensmannskontoret. Det gjeld òg for lensmannskontoret sjølv som må bruke ferje/båt når dei skal rykke ut, og til tider vil få ei lang responstid då dei er avhengige av ferje. Finnøy kommune vil sterkt oppfordra til at det vert sett inn ein politibåt som har fast plassering på Judaberg i tilknyting til lensmannskontoret, både til fordel for innbyggjarane knytt til Ryfylkeøyane lensmannskontor og for lensmannskontoret sjølv. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Saksopplysningar Stortinget ga oppdrag med gjennomføring av nærpolitireforma. Forslag til lovvedtak og stortingsvedtak (Prop. 61 LS, ) vart vedteke med stort fleirtal. Det var Justis- og Beredskapsdepartementet (JBD), Politidirektoratet (POD) og politidistrikta (politimeistrane) som fekk ansvaret for iverksetting og gjennomføring av endringane. Delar av nærpolitireforma tredde i kraft då det vart redusert frå 27 til 12 politidistrikt i landet. Ei fortsetjing av dette er å sjå nærare på korleis nærpolitireforma kan effektivisere politidistrikta sin lokale struktur. Det vil i praksis seie at ein skal etablere føremålstenelege tenesteeiningar, tenestestadar og geografiske driftseiningar som støtter opp om nærpolitireforma sitt hovudmål. Politimeistaren sendte høyringsbrev til kommunane og ber om tilbakemelding på denne innan Side 23 av 46

24 Politimeistaren i Sør-Vest politidistrikt legg i brev av vekt på at ein av dei viktigaste delane av reforma vil vere å involvere kommunane i arbeidet med endringane som ligg føre. Det er fastsett ulike prosesskrav og løp for tenesteeiningar og tenestestadar, og for dei geografiske driftseiningane. Strukturen for tenesteeiningar og tenestestadar er det politidirektøren som skal avgjere, etter tilråding frå politimeistrane. Eit viktig moment i den lokale strukturen er at det skal tas utgangspunkt i kva innbyggjarane vil få av tenester etter endringane, av denne grunn skal kommunane høyrast før politimeistaren gjer si tilråding. For dei geografiske driftseiningane vil det vera lokale forhandlingar med dei tilsette sine organisasjonar i politidistrikta. Eit viktig moment i nærpolitireforma er å effektivisera den lokale strukturen til politidistrikta, ressursbruken til politiet skal balanserast betre enn sånn den er i dag. Endringa av den lokale strukturen er eit verkemiddel for å oppnå et operativt, synlig og tilgjengelig nærpoliti der befolkningen bor, samtidig som det utvikles robuste fagmiljøer som er rustet til å møte dagens og morgendagens kriminalitetsutfordringer. Politikontakt Fleire av tenesteeiningane vert føreslått nedlagt, her er det eit alternativ å oppretta ein politikontakt. Politikontakt er ein ny funksjon som ikkje ennå er skildra i detalj frå overordna myndigheit. Dette gjer politi og kommune ein moglegheit til saman å utvikla funksjonen. Politikontakten vil vera eit fast kontaktpunkt for kvar kommune som skal ha fokus på førebyggjande arbeid og samarbeid med kommunen. Det vil vera ein tenesteperson med politimynde. Funksjonen skal kunne tilpassast kvar einskild kommune. Tenesteeining og tenestestad Det sentrale spørsmålet er korleis ein best effektiviserer og organiserer tenesteeiningane og tenestestadane i politidistriktet sånn at befolkninga får eit betre polititilbod etter at reforma er gjennomført. Politimeistaren brukar som utgangspunkt at kommunen der det skal vera ein tenestestad bør ha meir enn innbyggjarar og meir enn 500 straffesaker pr. år. Det skal likevel ikkje vera meir enn 45 minutt kjøretid for 95 % av innbyggjarane til næraste tenesteeining. Framtidige tenesteeiningar i politimeistaren sitt forslag: Stord lensmannsdistrikt (tidlegare tenesteeiningane Stord, Bømlo og Fitjar) Karmøy lensmannsdistrikt (tidlegare tenesteeining Karmøy og Utsira) Haugesund politistasjon (tidlegare tenesteeiningane Haugesund, Sveio og Tysvær) Etne og Vindafjord lensmannsdistrikt (tidlegare tenesteeiningane Etne og Vindafjord) Sauda og Suldal lensmannsdistrikt (tidlegare tenesteeiningane Sauda og Suldal) Ryfylkeøyane lensmannsdistrikt (inga endring frå tidlegare) Stavanger politistasjon (tidlegare tenesteeiningane Stavanger og Randaberg) Sandnes politistasjon (tidlegare tenesteeiningane Sandnes, Sola og Gjesdal) Strand, Forsand og Hjelmeland lensmannskontor (tidlegare tenesteiningane Strand, Forsand og Hjelmeland) Jæren lensmannsdistrikt (tidlegare tenesteiningane Klepp, Time og Hå) Egersund politistasjon (tidlegare tenesteeiningane Egersund, Bjerkreim, Sokndal, Lund og Sirdal) Finnøy er i dag ein del av tenesteeininga Ryfylkeøyane lensmannskontor som p.t. tener Finnøy, Rennesøy og Kvitsøy. Administrasjonsstaden er på Finnøy og leiar for tenesteeininga er lensmann. Politimeistaren i Sør-Vest politidistrikt legg opp til at denne ordninga vil fortsetja. Ryfylkeøyane lensmannskontor har mindre innbyggjarar og færre straffesaker enn det som er lagt til Side 24 av 46

25 grunn for ein tenestestad (8 598 innbyggjarar og 328 straffesaker). Geografiske driftseiningar Politidistriktet skal redusera det tal geografiske driftseiningar som er til stade i dag. Politimeistaren skisserer to alternative løysingar for inndeling i geografiske driftseiningar. Alternativ 1 tre geografiske driftseiningar: 1. GDE Haugesund tenesteeiningane Stord, Haugesund, Karmøy, Etne/Vindafjord og Sauda/Sirdal 2. GDE Stavanger tenesteeiningane Stavanger, Ryfylkeøyane, Strand, Forsand og Hjelmeland 3. GDE Sandnes tenesteeiningane Sandnes, Jæren og Egersund Alternativ 2 sju geografiske driftseiningar: 1. GDE Stord tenesteeining Stord 2. GDE Haugesund og Karmøy tenesteeining Haugesund og Karmøy 3. GDE Etne/Vindafjord, Sauda/Suldal tenesteeiningane Etne/Vindafjord og Sauda/Suldal 4. GDE Stavanger tenesteeiningane Stavanger, Ryfylkeøyane, Strand, Forsand og Hjelmeland 5. GDE Sandnes tenesteeining Sandnes 6. GDE Jæren tenesteeining Jæren 7. GDE Dalane tenesteeining Egersund Politimeistaren tek ikkje endeleg stilling til alternativa før etter tilbakemelding frå kommunane og styringsgruppa for øvrig. I tillegg legg han til grunn at det ikkje er nok grunnlag å ta ei avgjerd før politimeistaren har vedteke talet på tenesteeiningar og tenestestader. Politimeistaren legg til grunn at uavhengig av alternativa som er skissert ovanfor, så er det ein fordel at dei geografiske driftseiningane skal ha tilnærma same oppgåver og storleiken skal gje dei moglegheit for god styring, effektiv kontroll og hensiktsmessig ansvarsdeling. Vurdering Finnøy kommune stiller seg positiv til dei forslaga som politimeistaren legg fram. Forslaga har avgrensa konsekvensar for Finnøy kommune då kommunen framleis vil ha tenesteeining på Judaberg som vil vera knytt til den geografiske driftseininga Stavanger, dette er òg situasjonen i dag. Politimeistaren legg i sitt forslag til grunn at 95 % av innbyggjarane skal nå ei tenesteeining innan 45 minutt kjøretid. Dette er ikkje tilfelle med Ryfylkeøyane lensmannskontor der fleire av øyane i Finnøy kommune ikkje er landfaste, og dermed er avhengige av ferje/båt for å nå lensmannskontoret. Det gjeld òg for lensmannskontoret sjølv som må bruke ferje/båt når dei skal rykke ut, og til tider vil få ei lang responstid då dei er avhengige av ferje. Finnøy kommune vil sterkt oppfordra til at det vert sett inn ein politibåt som har fast plassering på Judaberg i tilknyting til lensmannskontoret, både til fordel for innbyggjarane knytt til Ryfylkeøyane lensmannskontor og for lensmannskontoret sjølv. Konklusjon Finnøy kommune støttar den struktur som politimeistaren legg fram. Nærpolitireforma har avgrensa konsekvensar for Finnøy kommune og Ryfylkeøyane lensmannsdistrikt. Distriktet vil i framtida fortsetja den drifta som er i dag. Finnøy kommune peikar spesielt på responstid og viktigheita av å ha ein politibåt stasjonert på Judaberg som kan tene heile Ryfylke. Side 25 av 46

26 Saksframlegg Sakshandsamar Arkiv JournalpostID Hilde Gunn Bjelde K1-131, K2 - K70, K3 - &13 16/8128 Saksnr Utval Dato 113/16 Formannskapet Kommunestyret Regionalplan for sjøareal - havbruk - Høyringsfråsegn Vedlegg 1. Høyringsbrev.pdf 2. Saksutgreiinga til fyrste gongs politisk handsaming 3. Forslag til regionalplan sjøareal havbruk Forslag til vedtak frå rådmannen: Finnøy kommune oversender uttale til regionalplan for sjøareal - havbruk slik den ligg føre. Finnøy Helene M. Ohm rådmann Saksopplysningar I samband med fylkeskommunen sin planstrategi blei det vedteke at det skulle utarbeidas ein regionalplan for sjørareal. Dette planområdet ligg og inne som eit prioritert mål i dei nasjonale forventningane til regional og kommunal planlegging, og har sidan endringane i oljesektoren fått ein ytterlegare prioritet som nasjonalt satsningsområde. Arbeidet med planen vart starta opp i 2015, det har vore ei politisk styringsgruppe der alle ordførarane i kommunar med sjøareal har vore representert. I tillegg har representantar frå næringsaktørane, brukar og verneinteresser, forskningsinstitusjonane og sektorstyresmaktene delteke i ulike seminar og grupper for kunnskaps og kompetansedeling. Planen omhandlar i det vesentligaste havbruksnæringa som i det vi tradisjonelt har omtalt som akvakultur og oppdrett. Dette er ei stor næring i Rogaland, og i ei tid der oljesektoren gjennomgår store endringar er det avgjeranda at offentlege myndigheiter og næringsaktørane finn fram til samspil som bidreg til at denne næringa kan utviklast på ein berekraftig måte som legg til rette for vekst og utvikling. Slik planen er utforma, med dei ulike kapitla, føresegnene og handlingsplanen legg den opp til å bidra Side 26 av 46

27 med å auke kunnskapsgrunnlaget knytt til planområdet slik at kommunane betre kan gjennomføre ei arealplanlegging som gir ei berekraftig utvikling for næringa og samstundes ivaretar andre samfunsinteresser. Manglande kunnskap, eller sprikande kunnskap har vore og er ei stor utfordring når ein skal planlegge for utvikling og vekst innafor havbruksnæringa, samstundes som interessene knytt til sjøarealet og har vore sterke og delt mellom strengt vern på den eine sida, og omfattande drift/bruk på den andre sida. Aktørane innanfor havbruksnæringa har av mange blitt oppfatta som lite villige til å drive berekraftig, og utvikle ny kunnskap som grunnlag for framtidig drift. Dette bilete stemmer ikkje lenger med sanninga, det pågår omfattande forsking på området, og næringa sjølv står for mykje av kunnskapsutviklinga. Samstundes er det framleis store utfordringar knytt til miljø og berekraft, då særleg når det gjeld lakselus og rømming og den påverknaden desse utfordringane har på omgivnadane. I tillegg har kommuneplanleggjarane hatt store utfordringar knytt til sjølve arealplanlegginga på grunn av manglande kartdata og grunnleggande kunnskap om påverknad på omgivnadane både når det gjeld miljøpåverknad og avvegning av ulike brukarinteresser. I samband med planarbeidet har fylkeskommunen fokusert på å samle inn kunnskap som gir eit betre grunnlag for kommunane til å drive arealplanlegging i sjø. Dette kunnskapsgrunnlaget er delt inn i tre ulike kategoriar; 1. kunnskap om verne- og brukarinteressene 2. kunnskap om kva sjøareal som er prioriterte til å følgje opp nasjonale og regionale politiske målsettingar. 3. kunnskap om dei naturgitte føresetnadene til sjøareala og kor gode desse er med hensyn til matproduksjon på ein berekraftig måte. Det innsamla kunnskapsgrunnlaget er samlet i en egen kartbase til bruk for kommunanes arealplanleggarar på Det blir slått fast i planen at det offentlege kunnskapsgrunnlaget fortsatt ikkje er godt nok, noko som gjer at dialog og medverknad med både aktørane i næringa og andre brukarinteresser vil bli avgjerande og i framtida. Det blir av overordna myndigheiter sett på som avgjerande for ein framtidig berekraftig utvikling at ein i sterkare grad utarbeider overordna planer for næringsverksemd og matproduksjon i sjø. Riksrevisjonen slår fast i sin rapport frå 2012 at mykje av grunnen til at næringa ikkje er miljøvenleg nok handlar om manglande arealplanlegging og overordna planverk. Med denne utfordringa som overordna utgangspunkt blir det også slått fast både internasjonalt, og nasjonalt at det er naudsynt å auke matproduksjonen. I følgje FN må vi produsere dobbelt så mykje mat i verden dei neste 20 åra, og den nasjonale målsettinga for havbruksnæringa er å femdoble produksjonen fram mot Finnøy kommune har flest lokalitetar (20) blant kommunane i Rogaland, og om lag 80 tilsette i fordelt i 5 ulike selskap. I Kommuneplanen er det avsatt 22 områder til havbruksnæring og akvakultur, i tillegg er det eit større fleirbruksområde avsatt nord i kommunen. Side 27 av 46

28 Kartbildet viser avsatte områder som rosa/lilla dette er lagd inn i kommuneplan som einskildareal områder avsatt til fleirbruksareal er ikkje lagd inn i temakartportalen. Dei blå områda er lokalitetar, medan dei blå områda med ring rundt er godkjende lokalitetar som ikkje ligg i områder avsatt til einskildareal i planområdet. Som me kan sjå på bilete er det behov for ein meir bevisst arealplanlegging slik at ein har betre styring med utviklinga, og dermed kan ta dei naudsynte omsyna til brukarinteressene samstundes som dei areala som blir avsett faktisk er hensiktsmessige for næringa. I tillegg til at ein gjennom planarbeidet har utarbeida og definert kva for kunnskapsgrunnlag og kategoriar som må ligge til grunn for framtidig planlegging, inneheld planen 9 føresegner som er meint å stadfeste og sikre at den framtidige arealplanlegginga tar omsyn til regionalplanen. Desse føresegnene er ikkje nedfelt som regionale planføresegner, men av meir veiledande karakter. Det er og utarbeida eit handlingsprogram, der fylkeskommunen i hovudsak omhandlar kompetansheving for kommunane, og oppdatering av kartdata. Vurdering Rådmannen vurderer at planen slik den ligg føre som eit godt utgangspunkt for framtidig planlegging. Fylkeskommunen har slik rådmannen oppfattar det gjennom planen gitt eit tydeleg ansvar til kommunanes arealplanlegging, samstundes som dei slår fast at fylkeskommunen skal ta ansvar for rettleiing og kunnskapsinnhenting. Planen framstår ikkje som strengt styrande, men legg meir opp til dialog og medverknad, der fylkeskommunen og slik rådmannen oppfattar det tenkjer at dei skal vere meir tilretteleggerar og rettleiarar. Rådmannen framlegg til uttale frå Finnøy kommune: Planen slik den ligg føre, og arbeidet som har foregått prosessen med å utarbeide planen har etter rådmannen sin vurdering vore med å auke kunnskapsgrunnlaget om havbruksnæringa. Særlig gjeld dette definering av kva for forhold som må vektleggast for at planlegginga skal bli så god som mogleg. Utvikling av temakartportal for sjøareal har vore eit særs godt bidrag, og vil slik rådmannen vurderer det være eit viktig verktyg for kommunane framover. Rådmannen er og av den oppfatning at prosessen med utarbeiding av planen har bidratt til betre dialog mellom dei ulike interessegruppene, offentlege sektormynder, forskningsinstansar, og kommunane. Nedbygging av myter, og etablering av eit felles kunnskapsgrunnlag og betre dialog er Side 28 av 46

29 avgjerande for det arbeidet som skal gjennomførast i kommunane. Dei fleste har vore samde om at det er behov for eit meir utvikla planverk på området, dette er og rådmannen si oppfatning. Samstundes vil det alltid frå kommunane sitt perspektiv vere eit skjæringspunkt mellom planavklaring gjennom strenge føresegner, og avgrensingar, og planar der ein i større grad tar utgangspunkt i rettleiing, dialog og samarbeid. Det er rådmannen sin vurdering at Regionalplan for sjøareal er meir av det siste, og at i liten grad legg opp til tung styring av kommunana. På fagspråket er planen slik den ligg føre og prosessen knytt til utarbeidinga av denne å forstå som «kommunikativ planlegging», der ein er avhengig av at dei ulike partane ønskjer å ha ein open dialog og systematiske medverknadsprosessar. Dette er etter rådmannen sin oppfatning eit klokt grep, men det er og eit grep som krev at kommunane då velger å legge regionalplanen til grunn for framtidig arealplanlegging. Kommentarar til føresegnene: 1. Kommunane vert oppmoda til å avklare om havbruk skal være ein del av kommunen sine satsningsområder. Finnøy kommune har vedteke i kommunal planstrategi at det skal utarbeidas ei eiga kartlegging, oversikt og plan for forvaltning av sjøareala si samband med rullering av kommuneplanen. Samstundes har ein i tekstdelen i planstrategien slått fast at Finnøy kommune har særlege fordelar når det gjeld framtidig havbrukssatsing, men at det er behov for ein medviten politikk på området. 2. Kommunar med felles sjøareal vert oppmoda til å avklare og vurdere om dei skal samarbeide om arealplanlegging i sjøen. Finnøy kommune grenser mot fleire kommunar i sjø, og når det gjeld etablering av lokalitetar har vi ved fleire anledningar erfart at verksemder ønskjer å etablere seg på tvers av kommunegrensene då særleg mot Hjelmeland. I tillegg veit vi at verksemdene som opererar i Finnøy og i stor grad også er etablert i nabokommunane. Om me ser på kva for verksemder som er etablert i kommunane vil det dette gi eit godt utgangspunkt for samarbeid mellom kommunane. Følgjande verksemder er etablert i Finnøy: Grieg seafood, Eidesvik Laks, Marine Harvest, Bremnes Seashore, - om vi ser på kva for andre kommunar verksemdene er etablert i kan vi sjå at Hjelmeland, Tysvær, Rennesøy, Suldal og Bokn kan vere kommunar og etablere samarbeid med. For å få til ein god dialog, og ikkje minst oversikt over behov og moglegheiter vil Finnøy ta initiativ til å invitere nabokommunane til eit samarbeid om planlegging av sjøareala. Det er ikkje gitt at dette skal føre til ein felles plan, men det er rådmannen sin oppfatning at ein gjennom samarbeid kan spare tid og ressursar ved å gjennomføre prosessane knytta til kartlegging og planlegging saman. Til føresegnene 3 6 Som nemnd under punkt 1. har Finnøy kommune vedteke at kommuneplanen skal rullerast med planoppstart 2017, og at ein då og skal gjennomgå sjøareala. Desse areala blei ikkje revidert i samband med begrensa revisjon av kommuneplan som blei vedteke i juni I samband med rullering av kommuneplanen, og arbeidet knytt til sjøareala i kommunen er det openbart at kommunen og vil avklare kva bruk dei ulike områda har i dag, om dei skal utvidas eller tas ut og evt. erstattas med andre områder. Det same gjeld etter kommunen sin vurdering avklaringar knytt til bruk og verneinteressene, og verknad på samfunn og miljø. Dette arbeidet som kommunen no skal i gang med er nettopp bakgrunnen for at regionalplan for sjøareal blir imøtesett som eit nyttig verktyg til bruk i prosessen. Til føresegnene 7 og 8 Finnøy kommune vil nytte det kunnskapsgrunnlaget som no er utvikla og ligg føre i regionalplanen. I arbeidet med arealplanlegging i sjø skal dei ulike brukar og verneinteressene vektas mot einannan og avgjere kva for område som kan klarerast til havbruk. Kommunen er samd i at nokon naturtyper skal vernas, og at planlegging av sjøarala må baserast på at alle interesseområda blir involvert i Side 29 av 46