Å laga bildeserie med Windows Movie Maker Windows 2003 xp

Transkript

1 Å laga bildeserie med Windows Movie Maker Windows 2003 xp 1. OVERFØRING AV BILDE FRÅ DIGITALT FOTOKAMERA / MINNEBRIKKE TIL WINDOWS MOVIE MAKER PÅ PC a. Bind saman fotokamera og pc via USB-kabel. Overfør bilda til pc-en. Alternativ: sett minnebrikka i pc-en og overfør bilda. Lagra bilda! Dersom du skal overføre film, bør du bruka firewire. Det går raskare, og bildekvaliteten blir betre. 1 b. Gå inn på programmet Windows Movie Maker på pc-en (finst på alle Windows xp). Finn du det ikkje, ser du det sannsynlegvis ved å gå til Start nederst til venstre. Sett musepeikaren på Alle programmer, og meny kjem fram. Programmet ligg nok under Tilbehør på menylista. Det kjem fra ved å halda musepeikaren på pila ved ordet Tilbehør. Programmet finst også i Windows Vista i ein ny og betre versjon. Den er litt annleis å bruka. c. Opna programmet ved å klkka på symbolet. d. Gå øverst til venstre til pkt.1: Spill inn video, og klikk på linje 3: Importer bilder. Kanskje kjem nokre eksempelbilde opp. Viss ikkje: gå inn på Mine bilder og vel ut dei du ynskjer. Marker aktuelle bilde og trykk så importer. Bilda legg seg i midtfeltet. e. Trykk Fil på menylinja øverst meny kjem fram. f. Trykk Lagre som og lagre prosjektet. Tips: lagringsstad: Intern video. Du bør lagra prosjektet her når du så å seia er ferdig med det då kan du i etterkant endra noko om du ynskjer det. Vel alltid lagre med beste kvalitet sjølv om dette tar større plass. På den måten sikrar ein at produktet kan visast i alle format.. Det er ikkje lurt å lagra på best resultat for visning fra PC. 2. LAGA BILDESERIE 1. Leggja bilde på dreieboklinja. Trykk med venstre museknapp på det klipp du ynskjer, og trekk det ned til firkant nede på skjermen ( på dreieboka) medan du held venstre museknapp nede. Slepp museknappen når klippet ligg i ein firkant. Legg bilda i den rekkefølgje du ynskjer nede på dreieboka. Nokre meiner at ein har betre oversikt når ein nyttar tidslinja her istadenfor dreieboka (trykk vis tidslinje). Klippa ser ein nok tydelegare på tidslinja. 2. Tekst og plassering av tekst. Gå til nest øverste punkt i venstremargen: pkt 2. Rediger film, og trykk på linje 4, Lag titler eller rulletekst. Her er det ulike moglegheiter : - tittel på begynnelsen - rulletekst til slutt - tittel før-etter valgt klipp - tittel PÅ valgt klipp. NB! Det er viktig å markera bildet før ein går inn på teksten.

2 Dersom ein vil leggja til tittel før- etter valgt klipp midt i en filmsnutt, eller inne i eit bilde, må ein dela opp dette,- det vil seia å laga eit klipp i bildet /filmsnutten der ein ynskjer tittelen skal stå. NB! Pass på å trykkja fullført når teksten er ferdigskriven. NB! Når ein jobbar med tekst PÅ klipp, må ein gå inn på tidslinja (trykk vis tidslinje nede, rett over fotofirkantane) - ikkje dreieboka for å sjå korleis teksten legg seg. Den legg seg som ei smal, loddrett stripe nederst på tidslinja. NB! Viss du skal endra teksten, kan du dobbeltklikka på tekstruta,- eller klikka med høgre museknapp på ruta, og velja rediger tittel. 3. Endra bakgrunnsfarge, bokstavfarge, bokstavstorleik, skrifttype, tekstplassering. Gå inn på punkt 2 i venstremargen: Rediger film, og trykk på Lag titler eller rulletekst. Skriv aktuell tekst. Trykk etterpå Endre tittelanimasjoner og /eller Endre skrift og farge på skrift. No er det mogleg å gjera ymse med fargar, bokstavar og plassering av tekst. Hugs å trykkja fullfør! 4. Overgangar frå eit bilde til eit anna. Her held ein seg i dreieboka. a. Gå til venstremargen, pkt 2: Rediger film og trykk linje 3:Vis overganger. Det kjem fram mange moglegheiter! b. Marker den overgang du ynskjer. Trekk den ned til den vesle firkanten mellom to bilde - og slepp. Tips: ikkje bruk for mange ulike overgangar! Dette kan gjerast på same måte i tidslinja. Då ser ein effekt- ikonet når ein forstørrar tidslinja ved å trykkja på +- ikonet. Ein kan plassera overgangar på eksakt ønska plass ved å laga eit klipp i bildet/filmsnutten og dra effekten ned i klippet.det lønar seg at tidslinja er forstørra når dette vert gjort dersom ein vil vera veldig nøyaktig. 5. Andre effektar. Ein held seg framleis i dreieboka. a. Gå til venstremargen, pkt 2: Rediger film. Trykk linje 2:Vis videoefffekter. b. Marker ein effekt, og trekk denne ned på det klippet du ynskjer. Viss effekten er for svak, gjenta operasjon b (ev. fleire gonger). 6. Inntoning / uttoning av bilde. Marker eit klipp. Trykk høgre museknapp. Meny kjem opp. Trykk ton inn/ton ut. Klippet vert tona inn/ut. Hugs at dette stel litt av klippet, så vil ein benytta effekten mykje, kan ein forlenga klippet ved å ha sakte film- effekt på. g. LYD Leggja på musikk a. Trykk Vis tidslinje mellom hovuddel på skjermen og nedre del. Tidslinje kjem fram med lydspor. b. Gå til pkt.1 i venstremargen: Spill inn video. Trykk linje 4: Importer lyd eller musikk. Du får musikk til val eksempelmusikk kjem vanlegvis opp. Noko du har lagra sjølv på pc-en er naturleg å velja sats på mp3-format! c. Marker aktuell musikk, og trykk importer. Fila legg seg i midtfeltet. d. Trykk på lydfila med venstre musenapp. Hald museknappen nede medan du trekkjer fila ned på linja kalla lyd-/musikk. Den loddrette, blå streken skal plasserast heilt til venstre. Ved å markera lydfila, kan ein klippa i denne på lik linje som med klipp i bilde. Ein kan også variera med volum osb.

3 Leggja på mikrofonlyd Sjå til at du no er i tidslinje-modus, ikkje dreiebok-modus. Ein kan spela inn mikrofonlyd kor ein vil nede på lydlinja, og flytta lydfila til riktig plass etter kvart. Ein kan klippa, kopiera og lima som ved vanleg tekst. Bruk høgre musetast. Dvs: ei treng ikkje spela inn/ plassera lyd i kronologisk rekkefølgje i programmet, sjølv om det vert enklare då. a. Sett innspelingsindikatoren der du ynskjer på lydsporet. Viss t.d. musikk skal komma først, før taleinnslag, er det ein ide å plassera innspelingsindikatoren for mikrofon der som musikken sluttar, og talen skal byrja. Ein MÅ ikkje gjera det slik (sjå ovanfor), men det vert nok litt enklare då. b. Trykk på mikrofonsymbolet på menylinja oppfor bilderekkja nede på skjermen. Info om mikrofonlyd kjem oppe til venstre på skjermbildet. Sjekk at mikrofon står under Inndatakilde for lyd. c. I ein liten firkant ser du ei fargesøyle med justeringsknapp til venstre. Inndatanivå står skrive over. Justeringsknappen bør stå høgt oppe, men ikkje på topp. NB! Fargefeltet skal lysa når opptak er i gang. Det bør lysa ca ¾ på søyla. d. Kopla mikrofonen til mikrofoninngangen på pc-en. Sei det du ynskjer. Når lyden vert stoppa, legg lydfila seg automatisk i midtfeltet på skjermen. e. Gje lydfila namn. Den vert lagra automatisk på Mine videoer. f. Lydfilene vert lagra automatisk på Min musikk. Mikrofonlyd oppå musikk Ein bør alltid leggja på mikrofonlyden FØR musikken. Då er det lettare å justera volum. Dersom musikken vert lagt på først, må mic- lyden stå på høgt volum, og då vert det gjerne for mykje skurr. Det er lettare å gjera det omvendt. Når du spelar inn lydlag 2, bør lydlag 1 dempast, så ein ikkje spelar inn dobbelt opp. Hugs å oppheva dempinga att før bildeserien skal lagrast. a. Lag bildeserien ferdig med musikk på. b. Lagre bildeserien i Intern video på datamaskinen, der du gjev serien namn (eit anna enn namnet på prosjektet du held på med). c. Gå ut av prosjektet. d. Gå inn i Movie Maker att, og trykk Fil oppe på menylinja. Trykk Importer til Samlinger på menyen som kjem fram,-du får oversikt over lagra bildeserier og filmar. e. Marker bildeserien din, og trykk Importer den legg seg i midtfeltet i Movie Maker. f. Nede i skjermbildet trykkjer du Vis tidslinje, og lydspor kjem fram. g. Trekk bildeseriefila ned til tidslinja. h. Trykk +-teiknet mellom ordet video og bilderekkja i tidslinje-modus,- lydsporet på bildeserien kjem fram. i. Sett musepeikaren på lydsporet. Trykk høgre museknapp meny kjem fram. j. Trykk volum på menyen lydnivåskala kjem fram. Pila er normalt midt på stripa. k. Sett lydnivået nesten heilt ned. l. Sjekk at batteriet i mikrofonen er ok før bruk (viss den går på batteri). m. Plugg mikrofonen i pc-en i mik-inngangen. Sjekk at den er på (viss det er av-/på-knapp). n. Gå gjennom punkta b-d i kapittelet oppfor dette (Leggja på mikrofonlyd). o. Trykk returknappen,-og så play. Du høyrer no mikrofonstemma med musikk i bakgrunnen. p. Gje bildeserien eigna namn før du lagrar den i Intern video på pc-en. Skal musikklyden skruast høgare etter mikrofonstemma er ferdig? a. Legg bildeserien med musikkspor og mikrofonlyd klar på tidslinja.

4 b. Sjekk at du har framme både lydspor for mikrofonlyd og musikk viss musikksporet ikkje er synleg, trykk +-teiknet mellom ordet video og første bilderuta musikksporet kjem fram. c. Gå på linja med sekundoversyn. d. Trykk med venstre museknapp oppe på sekundlinja heilt til venstre på toppen av den blå, loddrette streken. e. Trekk med venstre museknapp nede den blå streken mot høgre til den er kant i kant med sluttstreken på mikrofonopptaket. f. Marker musikksporet ved å trykkja på det med venstre museknapp du ser prikklinje inne i musikklydsporet det er no klart for endringar, t.d.klipping. g. Trykk klipp-symbolet (nr.2 frå høgre) under lilleskjermen til høgre i skjermbildet du har då markert startpunkt i musikken der noko med den skal endrast. h. Trekk den loddrette blåstreken så langt du treng til høgre for å markera slutten på musikkdelen du skal endra og trykk klipp-symbolet under lilleskjermen igjen. Musikkstripedelen som ligg etter mikrofonlyden, er no delt i to. i. Musikken er stilt heilt lågt under mikrofonstemmen frå før. No er det ein ide å tona musikken ut: trykk med høgre museknapp på den vesle, nye musikkdelen som ligg rett etter mikrofondelen. Meny kjem fram. Trykk ton inn. j. Sistedel av musikksporet bør ha normalt volum. Marker det med venstre museknapp viss det ikkje alt er markert. Trykk på det med høgre museknapp. Gå på volum på menyen, og sjekk at pila står midt på streken. Trykk ok. k. Gå til start via returknappen, eller dra blåstreken attende til starten på prosjektet. l. Spel av. No skal musikken liggja svak under mik-stemma, den skal så tona inn, for så å spela i normalhøgd resten. KUTTA MUSIKKEN FØR DEN ER FERDIGSPELA a. Trekk blåstreken fram til der musikken skal slutta. b. Marker musikksporet ved å trykkja på det. c. Trykk på delen du vil kutta med høgre museknapp meny kjem fram. d. Trykk slett og sistedelen forsvinn. ENDRA LYDEN Trykk med høgre museknapp på lydsporet. Vel på menyen det du ynskjer å gjera med lyden: - sletta - dempa - tona inn / ut - endra volumet NB!! Hugs angreknappen heilt oppe på linja på skjermen under verktøylinja! Av og til har ein behov for å gjera noko om att, eller på ein annan måte! 4. LAGRA BILDESERIEN NB!! Det kan vera lurt å lagra prosjektet utan å fullføra det heilt og haldent. Kanskje finn du ut at du skal endra noko seinare? Eller laga ein annan vri? Smart å ha eit greit utgangspunkt! Lagra det under det namnet du brukte innleiingsvis då du starta med dette prosjektet! 5. FULLFØRA BILDESERIEN SOM ENDELEG PRODUKT a. Gå til pkt 3: Fullfør film, linje 1: Lagre på datamaskinen. b. Trykk Lagre på datamaskin. Firkant kjem opp. Skriv namn på fila. Intern video kjem kan henda opp som framlegg på lagringsplass. Denne er ok eller du lagrar annan stad som høver. Følg instruksen vidare. Filmen vert lagra på datamaskina. c. Lagra på CD. Trykk Lagre på CD. Sett i CD-en når det vert spurt etter den. Følg instruksen. Til slutt har du ein CD med bildeserien

5 6. SPELA AV BILDESERIEN På siste sida i lagre-på -datamaskin-prosessen kan du lesa instruksen Spill av film når jeg klikker Fullfør. Hak av i firkanten. Filmen vert spelt i Windows Media Player (ev. ditt avspelingsprogram på pc-en). Ein annan måte å spela av på, er å trykkja på symbolet nederst i venstre hjørne på den lille skjermen på høgre sida. Då dekkjer bildet heile dataskjermen. Men kvaliteten er ikkje så god, for du spelar då av redigert råmateriale. ESA/november08 Elisabeth Sølvberg Aase Voss gymnas