TILTAKSPLAN FOR VASSFORSYNING

Transkript

1 COWI AS Solheimsgaten 13 Postboks 6051 Bedriftsenteret 5892 Bergen Telefon wwwcowino Meland kommune TILTAKSPLAN FOR VASSFORSYNING Vedteken av kommunestyret i møte , sak 091/10

2 1 Innholdsfortegnelse Samandrag 2 1 Innleiing 3 11 Revidert hovudplan 3 12 Føremålet med planarbeidet 3 13 Tidlegare hovudplan for vassforsyning 3 14 Planar og retningsliner 4 15 Lover og forskrifter 4 16 Ansvar og organisering 5 2 Mål 6 21 Overordna mål 6 22 Langsiktige mål og tiltak i planperioden 6 3 Utfordringar for vassforsyninga 7 31 Generelt 7 32 Folketalsutvikling 7 33 Status for vassverka i kommunen 8 34 Framtidig vassforbruk 9 4 Status for vassforsyninga i dag Vasskjelder og vasskvalitet Forsyningsområde og leidningsnett Drift og beredskap 15 5 Strategiar og hovudløysingar Kjelder og vasskvalitet Forsyningsområde og leidningsnett Drift og beredskap Kommunal overtaking Interkommunalt samarbeid 19 6 Prioritering, tiltak og finansiering Lov om kommunale vass- og kloakkavgifter Lokal forskrift om vass- og avløpsgebyr Prioritering av tiltak Finansiering av tiltak Endring av gebyr for vatn 25

3 2 Samandrag Meland kommune vedtok hausten 2009 å revidere hovudplanen for vassforsyning frå 2004 Hovudplanen skal førast vidare som ein tiltaksplan COWI AS fekk i oppdrag å utføre revisjonen i samarbeid med kommunen Føremål med tiltaksplanen er følgjande : Å vurdere og foreslå eventuelle tiltak som er nødvendige for å stette krava til god vassforsyning slik det kjem fram i kap 2 Å utforme ein handlingsplan for vidare utbygging av forsyningsanlegga Vatn er vårt viktigaste næringsmiddel, og det er aukande fokus på vasskvalitet og tryggleik i vassforsyninga Meland kommune har vasskjelder med god kapasitet og vasskvalitet i dei tre kommunale vassverka Meland, Rossland og Husebø, men leidningsnettet er sårbart og det er liten reservekapasitet i systemet Dei kommunale vassverka forsyner ca 90 % av innbuarane i kommunen I arbeidet med revisjon av hovudplanen har vi lagt vekt på forsyningstryggleik og tilknytingsgrad ved å foreslå følgjande tiltak: Legge ringleidningar slik at forsyningsområda kan forsynast med vatn frå 2 leidningar Oppdimensjonere hovudleidningar for å auke kapasiteten Utbygging av leidningsnettet til område med større busetnad/industri gjev forsyning til fleire nye abonnentar Tiltaka vil gje Meland kommune ein kvalitetsauke innan vassforsyninga både med omsyn til kapasitet og forsyningstryggleik

4 3 1 Innleiing 11 Revidert hovudplan Hovudplanen for vassforsyning frå desember 2004 blei handsama og vedteken som kommunedelplan Den revisjonen og oppjusteringa av planen som no vert gjennomført i 2010 er tenkt handsama og ført vidare som ein tiltaksplan 12 Føremålet med planarbeidet Tiltaksplanen skal gje grunnlag for kommunen si prioritering når det gjeld anlegg og drift av vassforsyninga i planperioden Tiltaksplanen byggjer på kommunen si målsetjing med omsyn til vasskvalitet og kapasitet, regularitet i vassforsyninga, kjeldeval, økonomi og leveringsgrenser slik det går frå av hovudplanen frå 2004 og av vedtekne leveringsvilkår for drikkevatn i 2001 Tiltaksplanen tek føre seg dei krav som bør stillast til dei tekniske anlegga, og omtalar kortsiktige og langsiktige mål 13 Tidlegare hovudplan for vassforsyning Tiltaksplanen erstattar Hovudplan for vassforsyning frå 2004 Dei viktigaste tiltaka i planen frå 2004 var: Meland vassverk: Ny inntaksleidning frå Gripen til Hestdal i Storavatnet Vassleidning Hesdal - Myrtveit - Vollo Vassleidning Grasdal - Ådland Vassleidning Hjertås - Fløksand Vassleidning mot Sagstad Skule Vassleidning Fossesjøen - Langeland Myrtveit - Gripen - bustadfelt Knappen Lillebergen - Smineset Vassleidning Sandskaret - Dalstø Oppgradering av Hestdal vassverk med 2 produksjonslinjer

5 4 Nytt høgdebasseng på Myrtveitleitet Fløksand vassverk vert permanent tilknytt Meland vassverk og vassbehandlinga ved Fløksand vert nedlagt Vassleidningar kommunen har overtatt frå private utbyggarar i den førre planperiode: - Bustadfelt Holmemarka aust - Bustadområde Lonerenen - Bustadområde Moldekleivmarka - Bustadområde Langeland Gaard - Frå Frekhaugmarka til første byggesteg Mjåtveitmarka Alle tiltak er gjennomførde Husebø vassverk: Vassleidning Kårbø - Landsvik Vassleidning Brattshaug - Kårbø Vassleidning Sætre - Skjellanger Med unntak av leidningen Kårbø - Landsvik er alle tiltak gjennomførde Rossland vassverk: Rossland vasslag er lagt ned og abonnentane er knytt til Rossland vassverk 14 Planar og retningsliner Kommuneplanen for Meland kommune er kommunen sitt overordna planleggingsverktøy for dei næraste åra I arealdelen er den overordna arealbruken fastsett Tiltaksplanen for vassforsyning skal legge forholda til rette for eit utbyggingsmønster som skissert i kommuneplanen Det er eit mål å få til ei best mogeleg samordning ved utbygging av anlegg for vatn og avløp 15 Lover og forskrifter Tekniske og administrative krav for sektoren er gjevne i Forskrift om vannforsyning og drikkevann av Dei viktigaste krava i forskrifta er: Vasskvalitet

6 5 Forsyningstryggleik, beredskap og internkontroll Informasjon til abonnentane Lov om kommunale vass- og kloakkavgifter med tilhøyrande forskrift har til føremål å sikre kommunane ei finansieringsordning som gjer det mogeleg å løyse dei nødvendige oppgåvene Dekning av sjølvkost og betaling etter forbruk er dei sentrale prinsipp i avgiftsforskriftene Lov om vassdrag og grunnvann (Vannressursloven) omhandlar mellom anna eigedomsretten til vatn, rett til utnytting, reglar om tiltak og sikring av nedslagsfelt i vassdrag Lov om oreigning av fast eigedom kan nyttast til oreigning av grunn til vassforsyningsføremål Plan og bygningslova kan også nyttast Lov om havner og farvann mv har til formål å legge forholda til rette for best mogeleg planlegging, utbygging og drift av hamner, og å tryggje ferdsla på sjøen Alle planar for nye leidningar i sjøen skal godkjennast av hamnesjefen og/eller Kystverket 2 Distrikt - før leidningane vert lagde I følgje Lov om helsetjenesten i kommunen skal den kommunale helsetenesta mellom anna drive miljøretta helsevern Miljøretta helsevern handlar om "faktorar i miljøet som til kvar tid direkte eller indirekte kan ha innverknad på helsa" 16 Ansvar og organisering Prioriteringar av dei årlege investeringane i vassforsyninga vert handsama i kommunestyret i samband med rullering av økonomiprogram og vedtak av budsjett for påfølgjande år

7 6 2 Mål Tiltaksplanen skal foreslå kommunale tiltak innan vassforsyninga som bør gjennomførast i næraste framtid Utgangspunktet for dette er kva mål ein set seg, korleis stoda er i dag i høve til målsetjinga, og kva tiltak som må gjennomførast for å nå måla Ein del minimumskrav er lovfesta Dette gjeld til dømes kvalitetskrav, men også krav som gjeld risiko, beredskap, internkontroll, informasjon mv Andre mål for vassforsyninga gjev meir rom for vurdering av kva som er nødvendig eller ønskjeleg Revidert hovudplan 2004 og "Leveringsvilkår drikkevatn" av vert nytta som grunnlag for opplisting av målsetjing for vassforsyninga 21 Overordna mål Alle i Meland kommune skal til ei kvar tid ha tilgang på nok vatn av drikkevasskvalitet 22 Langsiktige mål og tiltak i planperioden Kvalitet: Mengde/trykk: Ved uttak frå kommunal leidning skal drikkevatn oppfylle krav stilt i den til kvar tid gjeldande drikkevassforskrifta Abonnentane skal sikrast nok vatn med tilfredsstillande trykk Tilknytingsgrad: Ny busetnad innanfor kommunalt forsyningsområde vert knytt til kommunalt forsyningsnett Økonomi: Service: Kommunal vassforsyning skal vere sjølvfinansiert Abonnentane skal informerast om vassforsyning, driftsavvik/årsak Alle mål er detaljert i "Leveringsvilkår drikkevatn"

8 7 3 Utfordringar for vassforsyninga 31 Generelt For investeringar i anlegg for vassforsyning bør ein legge til grunn ei forventa levetid på 50 til 100 år I dei økonomiske overslaga nyttar vi avskrivingsreglane knytt til sjølvkostberekninga, det vil seie 20 år for vassbehandlingsanlegg og 40 år for leidningsanlegg Type anlegg vil avgjere kor langt fram i tid ein skal dimensjonera anlegga I gjennomgangen av dagens vassforsyning syner vi til hovudplan av 2004 og leveringsvilkår for drikkevatn 32 Folketalsutvikling I januar 2010 var folketalet i Meland kommune 6631 Folketalsutviklinga er basert på prognosen for høg vekst frå SSB (Statistisk Sentralbyrå) Årstal Folketal

9 8 33 Status for vassverka i kommunen Alle vassverk som forsyner meir enn 20 abonnentar eller meir enn 50 personar skal godkjennast av Mattilsynet Det er tre godkjenningspliktige vassverk i Meland kommune og alle er kommunale vassverk Dei godkjenningspliktige vassverka hadde pr 1 Januar 2009 ei tilknyting på om lag 5818 personar Vassverk Vasskjelde Behandling Tilknyting (personar) Årleg vassleveranse pr Meland vassverk Kvernavatnet Siling og UVdesinfeksjon 4778 personar, (4521 fastbuande og 113 hytter), 4 skular og ein folkehøgskule, 8 barnehagar, ein sjukeheim, 20 gardsbruk og ein golfklubb m 3 Husebø vassverk Husebøvatnet Filtrering og UVdesinfeksjon 130 personar (123 fastbuande og 48 hytter) m 3 Rossland vassverk Storatjørn Filtrering og UVdesinfeksjon 910 personar (726 fastbuande og 96 hytter), ein skule og ein barnehage m 3

10 9 34 Framtidig vassforbruk Prognosen for folketalsutviklinga frå SSB vert nytta som grunnlag Vassverk Personar tilknytt Dagens forbruk (m3/år) Framtidig forbruk (m3/år) Meland Husebø Rossland Sum

11 10 4 Status for vassforsyninga i dag 41 Vasskjelder og vasskvalitet Vassverk Type Hovudkjelde Reservekjelde Kjeldekapasitet m3/d Prognose vassforbruk 2030 m3/d Meland Kvernavatnet ja Overflatevatn Husebø Husebøvatnet nei Overflatevatn Rossland * Storatjørn nei Overflatevann * Det syner seg i praksis at Storatjørn har større kapasitet enn teoretisk berekna Dette kan skuldast at nedbørsfeltet er større enn det som er vist i kartgrunnlaget Til saman har vasskjeldene i praksis god nok kapasitet til å møte det framtidige behovet 411 Meland vassverk Kvernavatnet er ein del av Rylandsvassdraget Nedbørfeltet er ca 0,925 km 2 med eit magasinareal på 0,083 km 2 Høgda over havet er 340 m ved lågaste regulerte vassnivå, og magasinet er regulert 2,4 m Kvernavatnet med nedbørsfelt er i kommuneplanen bandlagt for vassforsyningsføremål Det er ingen forureiningskjelder, utbygging eller vegar i området Aktiviteten er avgrensa til tilfeldige friluftsaktivitetar og litt husdyrhald (sauer) Kvernavatnet er relativt grunt, og det har difor ikkje noko etablert sprangsjikt Ein enkel inntaksleidning er ført til ca 10 m djup Det er bygd dam av betong for oppmagasinering Reguleringa gjev eit magasin på omlag m 3 (9,8% av årleg avrenning) Ser ein på magasinstorleiken i høve til stipulert forbruk i 2030, finn ein at det er nok magasin for middelvassforbruket i ca 80 døgn utan tilrenning Overføringsleidningen frå Kvernavatnet til Hestdal har avgrensa kapasitet Som reserve-/suppleringskjelde er det etablert nytt inntak i Storavatnet med inntak plassert utanfor Gripen Meland vassverk har med dette nok kapasitet til å dekkje behovet i heile kommunen Storavatnet og nedbørsfeltet er ikkje bandlagt, og det er ikkje realistisk å klausulere eller innføre strenge restriksjonar i nedbørsfeltet som er på 18,2 km 2 og femner om store delar av kommunen

12 11 Fløksand vasslag vart hausten 2003 knytt til Meland vassverk som ei førebels løysing Det er no inngått ein avtale med Fløksand vasslag om ei permanent tilknyting til Meland vassverk Meland vassverk har såleis overteke Fløksand vasslag Meland vassverk produserer årleg m 3, noko som tilsvarar eit middel døgnforbruk på om lag 1650 m 3 /d Lekkasjemengda er målt til om lag 15% Råvatnet er surt og korrosivt, og dagens vassbehandling, som vart sett i drift i 2008 er følgjande: Siling/filtrering for å fjerne partikulært materiale Desinfisering med UV Desinfisering med hypokloritt i beredskap Tilsetjing av vannglas for ph - justering og korrosjonskontroll Prosessen skjer i eit anlegg som er under trykk på ca 10 bar 412 Husebø vassverk Vasskjelda er Husebøvatnet på kote 39,5 Nedbørsfeltet er ca 0,75 km 2, og vatnet har ei overflate på om lag 0,05 km 2 Husebøvatnet er ikkje regulert Vatnet er forholdsvis grunt, med største djup omlag 7 m Vasskjelda og nedbørsfeltet er i kommuneplanen bandlagt til vassforsyningsføremål Det er gjort avtalar med grunneigarane om restriksjonar på bruken av området Det er ingen spesielle aktivitetar i feltet bortsett frå beiting Vassverket har ingen reservekjelder Det er lagt ein enkel inntaksleidning med sil for inntak på ca 5 meters djup Vasskjelda har god kapasitet for framtidig forbruk, sjølv utan regulering Med ei nedtapping på cm, vil vasskjelda ha kapasitet for eit forbruk på ca 180 m 3 /d i tre månader utan tilrenning Husebø vassverk produserer årleg ca m 3 eller 39 m 3 /d Råvatnet frå Husebøvatnet er surt, blautt og korrosivt Det har noko høgt bakterieinnhald Fargetalet er varierande, men relativt tilfredsstillande UVtransmisjonen er låg Dagens vassbehandling, som vart sett i drift i 2002, er følgjande: Siling/filtrering for å fjerne partikulært materiale ph-justering 2 filter med areal 0,87 m 2, kvart fylt med knust marmor for heving av alkalitet og kalsiuminnhald Filtreringa skjer under trykk på 2 bar Det vert tilsett CO 2 -gass til vatnet for å få ei tilfredsstillande oppløysing av kalken i marmorgrusen, og for å betre styringa av alkaliteten Desinfisering med UV

13 12 Filteranlegget vert automatisk spylt med vatn Det har kapasitet på om lag 18 m 3 /h Nedbørsfelt og vasskjelde kan ikkje reknast som ein hygienisk barriere Ved god UV - transmisjon kan eit UV- anlegg reknast som ein hygienisk barriere Men transmisjonen i Husebøvatnet er for låg til å tilfredsstille eit slikt krav Vassverket har god kapasitet, men manglar reserveforsyning 413 Rossland vassverk Storatjørn er vasskjelde, og nedslagsfeltet er 0,72 km 2 Magasinarealet er 0,016 km 2 og vatnet ligg på kote 54,5 Nedbørfeltet strekkjer seg opp til ca kote 320 Nedbørfeltet er klausulert gjennom avtalar med grunneigarane, og bandlagt for vassforsyning i kommuneplanen Feltet vert nytta som beiteområde for storfe og sau Området er også i aukande grad nytta som turområde Vatnet er oppdemt med ein låg jordfyllingsdam Det er montert eit enkelt bjelkestengsel Inntaket ligg på 10 m djup Magasinvolumet er utrekna til ca m 3 Kommunen følgjer opp vasskjelda og har registrert at vasskapasiteten er større enn teoretisk berekna Dette kan skuldast at nedbørsfelt er større enn det ein til no har rekna ut frå dagens kartgrunnlag Nedbørfeltgrensene bør såleis kontrollerast Magasinvolumet på m 3 gjev ein framtidig reserve på mindre enn 60 døgn Dette er litt mindre enn ønskjeleg Vassverket har ikkje reservekjelde i dag, men Rossland vassverk kan knytast til Meland vassverk ved å legge leidning i Rylandsvatnet Rossland vasslag er overteke av kommunen og tilknytt Rossland vassverk Råvatnet frå Storatjørn er surt og det har til tider høgt bakterieinnhald Det har relativt lågt fargetal, men noko dårleg transmisjonsevne Det er såleis ikkje spesielt godt egna for UV-desinfeksjon Dagens vassbehandling, som vart sett i drift i 1992, er følgjande: Siling/filtrering 2 stk filter av knust marmor Den knuste marmormassen er plassert i tankar av glasfiberarmert plast og prosessen går føre seg under trykk på ca 1 bar For å få tilfredsstillande oppløysing av marmoren og betre styringa av alkaliteten vert det tilført CO 2 -gass til råvatnet før filtreringa Filteranlegget har automatisk spyling med råvatn UV- desinfisering (med manuell reingjering) Anlegget har ein kapasitet på ca 8 l/s

14 13 Røynsla frå drifta av anlegget syner at vasskvaliteten tidvis er dårlegare etter filtrering Dette kan skuldast at trykket er for lågt til effektiv spyling og reingjering av filtra For å unngå dette vert no eitt og eitt filter spylt manuelt ein gong i veka Førebels veit ein ikkje om dette er tilfredsstillande, då det framleis kjem klager på brunt vatn frå abonnentane Nedbørsfeltet og vassbehandlinga kan ikkje reknast som ein hygienisk barriere Med god UV- transmisjon kan denne reknast som ein hygienisk barriere, men her er transmisjonen for låg Vassverket har nok kapasitet, men det har ikkje reservekjelde 42 Forsyningsområde og leidningsnett 421 Meland vassverk Meland vassverk forsyner den austlege og sørlege delen av kommunen, med Frekhaug som eit tyngdepunkt i forsyningsområdet Mot vest grensar forsyningsområdet til Fløksand, som tidligare vart forsynt frå det private vassverket Fløksand vasslag Dette er no lagt ned etter at leidningsnettet vart knytt saman med leidningsnettet til Meland vassverk I nord grensar forsyningsområdet til Meland vassverk til eit område som i dag ikkje har felles vassforsyning Området er lite utbygd, og det er førebels ikkje planlagt utbygging Kapasiteten på overføringsleidningen frå Kvernavatnet er ca 80 m 3 /h Dette er for lite i høve til maksimalbehovet i forsyningsområdet I 2008 vart det lagt ny inntaksleidning frå Storavatnet til vassbehandlingsanlegget i Hestdalen Denne kan setjast i drift når kapasiteten frå Kvernavatnet blir for låg Anlegget i Hestdalen får då ein maksimal kapasitet på 150 m 3 /h (når all tre pumper er i drift) Gjennomsnittleg timeforbruk er ca 70 m 3 /h, og då er to pumper i drift med ein samla kapasitet på 100 m 3 /h Pumpene overfører vatn til høgdebasseng i Melandskaret og på Myrtveitleitet, og pumpene vert styrt av signal frå nivåmålar i bassenget på Myrtveitleitet Dei to høgdebassenga, som kvart har eit volum på 1500 m3 er høgste punkt på hovudleidningsnettet Høgste vassnivå er ca kote 140 moh Bassenga fungerer som utjamning og reserve for heile forsyningsområdet til Meland vassverk Dei dekkjer dagens behov i 1-2 døgn Følgjande anlegg vart bygde i den siste hovudplanperioden : Grasdal - Ådland Sandskaret - Dalstø Hesdal pumpestasjon - Vollo

15 14 Vassleidning mot Sagstsk Fossesj - Langeland Inntaksleidning Storavatnet Myrtveitleitet høgdebasseng Husebø vassverk Vassverket forsyner den nordvestre delen av Meland, og storparten av områda Husebø, Sætre, Bratshaug, Skjellanger, Kårbø og Landsvik Det er berre spreidd busetnad i forsyningsområdet Det er montert 2 stk alternerande pumper med turtalsregulering, dimensjonert for 5,4 m 3 /h mot 5,1 bar ved bruk av ei pumpe, og ei pumpe for brannvatn Ved omkopling til drift med 2 pumper kan kapasiteten doblast Pumpeanlegget gjev i dag ca 7 m 3 /h Nettet er dimensjonert for maksimalt timeforbruk pluss 6 l/s brannvatn Det er ikkje planlagt høgdebasseng eller utjamningsbasseng på nettet Kombinert pumpestasjon og vassbehandlingsanlegg på kote 20 ved Sætrevik gjev tilfredsstillande forsyningstrykk til abonnentane Busetnaden ligg stort sett på kote 25 og lågare, men med einskilde abonnentar opp til kote Abonnentane skal ha eit teoretisk minstetrykk på 2 bar (ca 20 mvs) Leidningsnettet har lekkasjar på om lag 5% av tilført vassmengde Dette er eit lågt og svært tilfredsstillande lekkasjenivå i høve til gjennomsnittet for norske vassverk Leidningsanlegget er i god stand med lite lekkasjar Det er ikkje nødvendig med spesielle tiltak på leidningsnettet utover vanlege driftsprosedyrar som spyling og reingjering av leidningsnettet og vanleg vedlikehald Forsyningstryggleiken kan styrkast ved knyte leidningsnettet til Meland vassverk med sjøleidning frå Riplevika til Landsvik 423 Rossland vassverk Vassverket forsyner områda Skurtveit, Io, Vikebø, Ryland, Skintveit, Eikeland og Beitingen (tidligare Rossland vasslag er no permanent knytt til Rossland vassverk) Området har naturlege avgrensingar når det gjeld topografi og busetnad Trykkaukingsanlegget er bygd saman med vassbehandlingsanlegget Leidningsnettet er lagt med plastrør av PVC og PE i trykklassen PN10 Anlegget er bygd i perioden , og utvida noko fram mot i dag Det er ikkje meldt om problem med kapasiteten på leidningsnettet Dei fleste abonnentane vil ha nok vasstrykk sjølv utan pumping Pumpene er dimensjonert for 5,5 l/s ved 3,5 bar

16 15 Lekkasjar utgjer omlag 5% Det er ikkje etablert ringleidningssystem, reserve eller høgdebasseng på nettet Forsyningstryggleiken bør styrkjast ved å etablere eit ringleidningssystem og å knytte leidningsnettet saman med Meland vassverk med sjøleidning i Rylandsvatnet og leidning til Beitingen 43 Drift og beredskap Alle anlegga er knytt til kommunen sitt driftskontrollsystem Dette gjev eit godt oversyn over status for drift av anlegga Kommunen har oppretta eit digitalt leidningskartssystem med eit godt datagrunnlag så langt dette er kartlagt og innlagt i systemet Det er utarbeidd internkontrollsystem og beredskapsplan for vassforsyninga Det er ei målsetjing å reingjere vassleidningsnettet regelmessig, til dømes ved såkalla "pluggkøyring" Dette vert utført om natta 431 Meland vassverk Alarm for kritisk nivå vert overført via telelinjer til teknisk vakt i kommunen Det er lagt signalkabel i grøft mellom høgdebassenga og pumpestasjon, men det er ikkje installert naudstraumsforsyning til pumpene Bassenget i Melandskaret er ikkje sikra mot tøming av bassenget ved leidningsbrot (røyrbrotsventil) Overføringssystemet for Meland vassverk er i dag basert på leidningar utan ringsystem som kan gje alternativ leveranseveg ved eventuelle leidningsbrot Ringleidningar finn ein berre lokalt på Frekhaug 432 Husebø vassverk Det er montert 2 alternerande turtalsregulerte pumper og ei pumpe for brannvatn Kvar av pumpene er dimensjonert for 5,4 m 3 /h Ved omkopling til drift med 2 pumper parallelt, kan kapasiteten doblast Ved stort forbruk som til dømes brann, vert vatnet automatisk kopla i omløp slik at det ikkje går via UV- anlegget Det vil framleis gå gjennom marmorfilteret I hovudplanperioden vart UV- anlegget bygd ut med eit nytt og større anlegg (9 lampar) Tidlegare anlegg står no i reserve Det er ikkje praktisk mogleg å etablere ringleidningssystem i forsyningsområdet, men det er heller ingen særskilt kritiske leidningar

17 16 Det er ønskjeleg å montere ein sikringsventil som stengjer leidningsnettet ved stans i pumpene, slik at ein unngår å få ureinsa vatn på nettet 433 Rossland vassverk I vassbehandlingsanlegget er det montert 2 turtalsregulerte pumper for alternerande drift Dei fleste abonnentane vil ha vatn sjølv om pumpinga av ein eller anna grunn sviktar, men då ureinsa og med sterkt redusert trykk Men vassverket har naudstraumsaggregat som startar ved straumbrot slik at pumper og UV - anlegg framleis er i drift Ved akutt forureining skal pumpene stoggast med ein gong, og leidningsnettet vert stengt av på strategiske punkt Nettet må då tømast og reingjerast Abonnentane skal varslast med ein gong Det er ikkje pumpekapasitet for brannvatn i tillegg til maks forbruk, men brannvatn kan koplast forbi pumpe-/behandlingsanlegget Kontinuerleg siling/filtrering er sikra ved 2 parallelle einingar Klor er reserve for UV- anlegget Overbelastning av UV- anlegget er sikra ved avgrensing i pumpekapasiteten Anlegget er knytt til kommunen sitt driftsovervakingsanlegg Hovudvassmålar er montert i vassbehandlings-/pumpeanlegg Det er ikkje kontinuerleg registrering av trykktilhøva på nettet Etablere betre overvaking av driftstilhøva på nettet Etablere naudstraumforsyning for pumpene (har naudstrømforsyning på UV - anlegget) 434 Private vassverk Både Fløksand vassverk og Rossland vasslag er overtekne av Meland kommune Det er ingen andre private vassverk i kommunen

18 17 5 Strategiar og hovudløysingar 51 Kjelder og vasskvalitet 511 Meland vassverk Kvernavatnet har normalt god kapasitet, men ikkje i kritiske år Overføringsleidningen har ikkje god nok kapasitet til dagens behov I siste planperiode vart det bygd reserveinntak i Storavatnet Nedbørfeltet er bandlagt for drikkevassformål og det er restriksjonar på aktivitetar i nedbørsfeltet Kjelda er grunn, men vasskvaliteten er stabil og god Kjelda er ein delvis hygienisk barriere Storavatnet er ikkje bandlagt Det er busetnad, hytter og vegar i nedbørfeltet Vasskvaliteten er god, men med høgt innhald av naturleg organisk materiale Vatnet er korrosivt, og med bakteriologisk forureining Storavatnet kan ikkje reknast som ein hygienisk barriere pga aktiviteten i nedbørfeltet, men det vil bli svært kostbart å innføre bandlegging og strenge restriksjonar på aktivitetane Drikkevassforskrifta krev minst to hygieniske barrierar mot bakteriologisk, kjemisk og fysikalsk forureining Kvernavatnet er hovudkjelda Nedbørfeltet vert for denne kjelda vurdert til å vere ein tilfredsstillande hygienisk barriere UV- desinfeksjon er hygienisk barriere nr 2 Storavatnet er reserve-/suppleringskjelde Sidan nedbørsfeltet ikkje er ein fullgod hygienisk barriere, må vassbehandlinga for denne "strengen" ha 2 tekniske barrierar Vatnet frå Storavatnet vert difor både klorert og UVdesinfisert i ei eiga separat linje Føresetnadene for at dette skal fungere, er at råvasskvaliteten vert overvaka nøye, og at resultata frå vassprøvene vert samanlikna slik at kommunen kan setje inn tiltak dersom vasskvaliteten endrar seg På grunn av tidvis dårleg vasskvalitet i Storavatnet må ein rekne med at det i komande 10 års periode vil vere behov for fargefjerning i eit såkalla fullrenseanlegg 512 Husebø vassverk Husebøvatnet har god kapasitet, men vassverket har ikkje reservekjelde Radøy kommune manglar også reservekjelde, og har invitert Meland kommune til å vurdere om det mogleg å legge leidning mellom Bongno og Landsvik Dersom dette let seg gjere, kan anlegga vere gjensidig reserveløysning for kvarandre

19 18 Drikkevassforskrifta gjev rom for tolking Det er og sagt at barrierenivået kan vurderast lågare for mindre vassverk Vi vurderer såleis vasskjelda og behandlingsanlegget til å vere 2 hygieniske barrierar Det er likevel viktig at vasskvaliteten vert nøye overvaka slik at nødvendige tiltak kan setjast i verk snøgt dersom ein registrerer avvik I siste planperiode hadde Mattilsynet ein gjennomgang av Husebø vassverk utan merknader 513 Rossland vassverk Vassverket har ikkje reservekjelde Ved å legge ny leidning i Rylandsvatnet for å knyte saman Rossland og Meland vassverk, kan Meland vassverk vere reservevasskjelde I siste planperiode vart tryggleiken også auka ved bygging av nytt høgdebasseng på Myrtveitleitet UV- transmisjonen er ikkje tilfredsstillande, og eitt og eitt filter vert no spylt manuelt ein gong pr veke etter avtale med Mattilsynet 52 Forsyningsområde og leidningsnett 521 Meland vassverk Forslag tiltak: Ny leidning for å etablere ringleidning Moldekleivmarka utbyggingsområde Ny leidning frå Fløksand til Beitingen Gjev Rossland betre Ny Leidning frå Fløksand til Vikebø forsyningstryggleik Ny leidning frå Tveit -Vollo-Brakestad Tilknyting til Lindås over Flatøy, reserveforsyning til Flatøy Ny leidning Frekhaug sentrum, ringleidning som aukar tryggleiken Ny leidning til Hestnes, ca 0,7 km er også vurdert i komande planperiode, men etter vurdering av kost/nytteverdien vil vi foreslå å vente med denne leidningen som berre vil utløyse 6-7 nye abonnentar Det finst fleire tilsvarande område i Meland som pr i dag ikkje er knytt til den kommunale vassforsyninga Det er også vurdert å legge ny leidning frå Riplevika til Landsvik for å etablere ei framtidig ringleidning og auke tryggleiken til Husebø vassverk Men også dette tiltaket gjev så liten nytte i høve til kostnaden at det bør vente til ein seinare planperiode

20 Husebø vassverk Forslag tiltak Ny leidning frå Brattshaug til Landsvik som aukar forsyningstryggleiken og utløyser 100 nye abonnentar 523 Rossland vassverk Sjå pkt 521 Meland vassverk 53 Drift og beredskap Kommunen har eit leidningskartverk basert på VG-kart, og ein arbeider kontinuerleg med å registrere anlegg og oppdatere dette kartverket Arbeidet bør halde fram inntil alle anlegg er registrert Når leidningskartverket er operativt, skal det etablerast EDB-modellar for forsyningsområda for analyse av leidningsnettet med omsynt til kapasitet og trykk Med den store utbygginga av leidningsnettet som er gjennomført dei siste åra, og som vil halde fram, er det heilt nødvendig å styrkje bemanninga innafor dette området Ny stilling som fagarbeidar vatn og avløp (50/50% vatn og avløp) bør opprettas 54 Kommunal overtaking Kommunen har overteke dei to private vassverka Rossland vasslag og Fløksand vassverk Det er elles ingen private vassverk i kommunen 55 Interkommunalt samarbeid Radøy kommune søkjer å finne løysingar som sikrar reserveforsyning for kommunen, og ønskjer såleis å vurdere om det er mogleg å legge sjøleidning frå Bongno til Landsvik for tilknyting til Meland sitt leidningsnett Det er planlagt tilknyting til Knarvik/Lindås over Flatøy

21 20 6 Prioritering, tiltak og finansiering 61 Lov om kommunale vass- og kloakkavgifter Det er eit grunnleggjande prinsipp at kommunale vass- og kloakkgebyr ikkje skal overstige kommunen sine kostnader på vass- og avløpssektoren Det står vidare at avgiftene skal vere eingongsavgifter for tilknyting og årlege avgifter for forbruk I lokal forskrift utformar kommunen reglar for utrekning og innkrevjing av gebyr, og storleiken på gebyr innanfor rammene av forskrifta Før kommunen gjer vedtak om storleiken på gebyr for vatn og avløp, skal det ligge føre eit overslag over kommunen sine stipulerte direkte og indirekte kostnader knytt til drifts-, vedlikehalds- og kapitalkostnader innanfor vass- og avløpssektoren for dei næraste 4 åra Overslaget skal så vidt mogeleg utarbeidast i samanheng med kommunen sin rullerande økonomiplan Det skal også ligge føre eit overslag over den summen som ein reknar med å krevje inn i gebyr 62 Lokal forskrift om vass- og avløpsgebyr Meland kommune har vedteke lokal forskrift for vass- og avløpsgebyr Det årlege gebyret er delt i eit abonnementsgebyr og eit forbruksgebyr Satsane (2010) er følgjande eks mva: Kategori Abonnementsgebyr Forbruksgebyr Årleg gebyr 1 Målt forbruk, næringsverksemd (stipulert forbruk m 3 /år) 2 Bustader, hytter og burettslag (stipulert forbruk 150 m 3 /år pr eining) 3 Aktive gardsbruk ( maks abonnementsgebyr) 4 Lagshus (stipulert forbruk 150 m 3 /år pr eining) Kr 3544,- Kr 13822,- Kr 17366,- Kr 2035,- Kr 1901,- Kr 3936,- Kr 6300,- Kr 0,- Kr 6300,- Kr 2035,- Kr 1901,- Kr 3936,- Tilknytingsgebyr kr 10000, heile kommunen sett under eitt Forbrukspris kr 12,67 pr m 3

22 21 Inntektene frå tilknyting, abonnement og forbruk skal dekkje kommunen sine utgifter knytt til vassforsyninga 63 Prioritering av tiltak Det er identifisert ei rekkje tiltak som er nødvendige å gjennomføre for at vassforsyninga i Meland kommune skal stette alle krav i regelverket Tiltaka må prioriterast og gjennomføringa må skje stegvis Dei prioriterte tiltaka vil styrkje tryggleiken og kapasiteten i hovudsystemet I gjennomgangen av tiltak har ein også vurdert nye leidningar til område som utløyser forholdsvis få abonnentar Sjølv om det framtidig vil vere ønskjeleg å forsyne dei fleste innbuarane i kommunen med vatn frå kommunale vassverk, så finn ein det i denne planperioden rett å prioritere tiltak som har høgare kost/nytteverdi Det er framleis behov for store investeringar i vassforsyninga, og det er viktig å sikre tilfredsstillande drift og overvaking av den omfattande utbygginga som er gjennomført Det er difor også svært viktig å styrke bemanninga innafor drift og overvaking

23 Vasskvalitet og forsyningstryggleik : Vedtak i kommunestyret sak 091/10, møte Prioritering Utbyggingstiltak Kostnadsoverslag Nytteverdi 1 Kårbø - Landsvik; grøft på land; 4 km og oppgradering av pumpehus (1,3 km fellesgrøft med avløpsleidning) Kr ,- Utløyser nye abonnentar, etablering av ringleidning Ø160PE100 SDR11 2 Sætre - Moldekleivmarka; grøft 0,5 km; Ø160 PE100 SDR11 3 Tveit -Vollo; grøft 1 km; (fellesgrøft med avløp) Ø160 PE100 SDR11 4 Fløksand - Vikebø, grøft 2 km; sjø 2 km Kr ,- Kr ,- Kr ,- Dagens dimensjon er for liten Etablerer ringleidning for eksisterande bustader og næringsverksemd Dagens dimensjon er for liten Muliggjør overføring av vatn frå Myrtveit HB til Melandskaret HB Styrkjer forsyningstryggleiken Samankople vassverka Rossland og Fløksand Betrar forsyningstryggleiken Vassforsyning til framtidig bustadutbygging på Ryland Alt: Fløksand - Vikebø; sjø 3,5 km; Ø160 PE100 SRD11 5 Vollo - Brakstad; grøft 2 km; (fellesgrøft med avløp) Ø160 PE100 SDR11 6 Hovudleidning Flatøy; grøft 0,5 km; sjø 1 km 7 Frekhaug sentrum; grøft 300 m; Ø160 PE100 SDR11 Kr ,- Kr ,- Kr ,- Kr ,- Dagens dimensjon er for liten Styrker forsyningstryggleiken mot Rossland vassverk og til ei eventuell utbygging på Hjertås Etablering av reserveforsyning Flatøy/Knarvik Styrker forsyningstryggleiken Etablerer ringleidning for å styrke forsyningstryggleiken i eit pressområde

24 23 8 Revisjon tiltaksplan Kr ,- Utarbeiding av datamodell vassleidningsnett Kr ,- Tiltak på lenger sikt: : Utbyggingstiltak Fløksand - Beitingen; grøft 3 km; ø160 PE100 SDR11 Ådland - Riplevika; grøft 1 km Kostnadsoverslag Kr ,- Kr ,- Ø160 PE100 SDR11 Riplevika - Landsvik; sjø 3 km;ø160 PE100 SDR11 Litlebergen - Flatøy; sjø 1,5 km; Ø160 PE100 SDR11 Oppgradering Hestdal pumpestasjon til fullreinseanlegg Kr ,- Kr ,- Kr ,- 632 Drift og beredskap Drikkevassforskrifta krev utført analyse av sårbarheit og risiko Kommunen har ei god oversikt, tiltaka knytt til dette kravet vert utsett til leidningsregistreringa er fullført Analyse av leidningsnettet for å optimalisere nettet er stipulert til kr ,- Risiko og sårbarheitsanalyse er stipulert til kr ,- Oppretting av ei ny stilling som fagarbeidar vatn og avløp, stipulert til kr ,- frå og med 2011

25 Gjennomføringsplan Vedtak i kommunestyret sak 091/10 Tiltak Finansiering av tiltak Tiltaka må finansierast over vassgebyra Vi har lagt følgjande føresetnader til grunn for finansieringsplanen: Abonnementsgebyret skal indeksregulerast årleg med 3,5% frå 2011 Vi har lagt inn 115 nye abonnentar årleg Ingen nye hytteabonnentar Direkte driftskostnader vert auka frå 2011 med føresett tilsetjing av ny fagarbeidar Kommunen nyttar det lovpålagde mynde til å krevje at nye husstandar vert knytt til offentleg vassleidningsnett Stipulert forbruk pr eining vert ikkje endra Gjennomføring av tiltak som vist i 633 Reknar rente på 4,0% i 2010, aukar med 0,25% kvart år til 5,0% i 2014 Årsavgifta for vatn vert vidareført frå 2009 til 2010 (vedteke i kommunestyret 16/12-09)

26 25 Tilknytingsavgifta vert kr for heile kommunen (vedteke i kommunestyret 16/12-09) Vasskapitelet går i balanse og til sjølvkost 65 Endring av gebyr for vatn Figuren nedanfor syner endringane i gebyrgrunnlaget som følgje av endringane i kapital - og driftskostnader ved å gjennomføre dei prioriterte tiltaka Figuren viser at det er auken i kapitalkostnader som gjev størst utslag for gebyrnivået for vatn Tabellen nedanfor viser gebyrendringa for abonnentane ved å gjennomføre tiltaka i samsvar med den føreslegne gjennomføringsplanen For eit vanleg hushald aukar vassgebyret frå kr 3936 i 2010 til kr 4242 i 2011

27 26

28 27 Vedtak i Kommunestyret : Årsavgifta aukar med i snitt 2,1 % årleg i perioden