Fitjar kommune. Årsmelding F r å S t e i n g a r d s e i d i K r å k o

Transkript

1 Fitjar kommune Årsmelding 2007 F r å S t e i n g a r d s e i d i K r å k o

2 Momentliste årsmelding Midtfjellet Vindkraft fekk konsesjon i februar. Denne er anka. Ferdig reguleringsplan for Midtfjellet i juni. Reguleringsplan for sentrum vedteken i september Kråko og Dåfjorden kopla til vassverket. Utviding av gravplassen nær fullført. Stor aktivitet i Håkonar næringspark. Stor byggjeverksemd i Havn (Vik Sandvik) og Kråko. Større utvidinga av produksjonshall hos J. Fjelltvedt Trevare. Ny barnehage i Bakken og ny avdeling i Fjellheim. Ombygging Fitjar Bu- og behandlingssenter nær fullført. Opplysningar om Fitjar 1/ / / Areal 145 km 145 km 145km Folketal 2910 innb innb innb. Omsetning 139,2 mill. 130,1 mill. 116,0 mill. Årsverk Driftsresultat i 1000 kr

3 POLITISK ORGANISERING M.M. Ansvaret for kultursakene er frå overført frå Utval for Plan og Miljø til Formannskapet. Det er ikkje gjort andre vesentlege endringar i den politiske organiseringa i Reglement for kommunestyre, formannskap og hovudutval, samt reglement for godtgjersle til politikarane er reviderte. Kommunestyrevalet 2007 Ved kommunevalet 10. sept. var det 72 % av dei manntalsførde i Fitjar som nytta seg av røysteretten sin. Dette er ein oppgang på 5,6 % frå valet i I Hordland var gjennomsnittleg oppmøte 63,9 %, og på landsbasis 61,2. Den tekniske gjennomføringa av valet i Fitjar gjekk greitt, og det var ingen merknader til valavviklinga. ØKONOMI OG DRIFTSRESULTAT. Den økonomiske situasjonen har også i 2007 vore prioritert svært høgt av administrasjon og styrande organ i kommunen. Kommunen har eit fint overskot også for dette året, men noko svakare enn året før. Netto driftsresultat var 3,1 mill, medan tilsvarande tal for 2006 var 8,6 mill. Det har vore stor innsats frå alle tilsette i kommunen, strenge prioriteringar i budsjetta, og god kostnadsstyring i alle ledd, men diverre har sjukefråværet auka noko. Tenestetilboda har for ein stor del vore oppretthalde, og med ein monaleg auke til pleie/omsorg. Her er framleis eit udekka behov. På nokre område har innstrammingar over fleire år ført til at tilbodet er dårlegare enn ynskjeleg, men me har likevel belegg for å hevda at tilboda i Fitjar framleis er gode, også samanlikna med kommunar rundt oss. S i d e 3

4 Etter netto finans- og fondsavsetjingar får vi eit rekneskapsmessig mindreforbruk på 3,5 mill, som er ført under posten til dekning av tidlegare års rekneskapsresultat. Det oppsamla underskotet vart såleis redusert til 7,5 mill, som må nedbetalast over dei komande 4 åra. Årsak til det svakare resultatet er fleirdelt: Rammevilkåra på nokre sentrale postar har gjeve svakare utteljing i Kommunane fekk på landsbasis ein svakare skatteinngang i Sjølv om veksten i Fitjar var noko høgre enn landet elles, fylgjer kommunen gjennom skatteutjamninga den nasjonale skatteveksten. Grunna noko mindre folketal i 2007 fekk kommunen dermed ein reduksjon i skatteutjevninga på kr Folketalet minka frå 1 januar 2006 til 2007 med 4 personar, men me fekk likevel ein auke i rammetilskotet på om lag kr Dette skuldast ein topp i elevtalet i skulen og fleire eldre. Ei feilrapportering på tunge brukarar gjorde at me ikkje fekk full utteljing på denne posten. Trass i at me oppdaga feilen i september 2006, fekk me grunna regelverket ikkje godkjent rette tal. Dessutan auka me frå 2 til 4 tunge brukarar i løpet av året, med ein monaleg kostnadsauke, utan at dette vart kompensert fullt ut gjennom rammene. Me fekk likevel kr (ca 40 %) i ekstraordinært skjønn. Skuleseksjonen hadde eit negativt budsjettavvik i 2 halvår 2007, knytt til større ressursinnsats for løn enn budsjettert. Generelt er det knytt ein del avvik til refusjonar, t.d. ved at sjukeløn er budsjettert som kostnadsreduksjon nokre stader, og som inntekt andre stader. VAR- avdelingane gav eit monaleg mindre bidrag i 2007 enn i 2006, noko som skuldast renteauken. Dette påverkar likevel berre driftsresultatet. Barnehage- og psykiatritilskot er forsiktig budsjettert, og blir ført når inntektene kjem. Her er det knytt til tilsvarande utgifter eller avsetningar. Lønsoppgjeret for 2007 vart monaleg dyrare enn opphaveleg budsjettert, og krov ei meirutteljing på kr ut over opphaveleg budsjett. Rentenivået steig jevnt i løpet av 2007, noko som har halde fram i Gjennomsnittsrenta var om lag 2,0 % høgre i 2007 enn i 2006, noko høgre enn opprinneleg budsjettert. Staten sine kompensasjonar med renteelement fylgjer det generelle rentenivået. Kommunen har hatt nokre få fastrenteavtalar i 2007, noko me har tent på dette året. S i d e 4

5 Auke i rentenivå fører isolert sett til ein lågare kostnad på pensjon, gjennom betre avkastning på pensjonsmidlane. Hausten 2005 kom det nye føresegner for berekning av framtidige pensjonskostnader, der tidlegare bindingar i høve til historisk rentenivå er teke bort. Berekningane baserer seg no i større grad på prognoser for ein del sentrale føresetnader, på lik line med det som privat sektor har praktisert gjennom fleire år. Pensjonsforsikringsselskapa hadde eit godt år i 2006, noko som har medført ei positiv kostnadsberekning i 2007 for KLP. For Statens Pensjonskasse var utviklinga negativ i høve budsjett. Samla sett gav dette eit positivt resultatet på om lag 0,8 mill kr samanlikna med budsjett. Frå 1. januar 2004 vart det innført ei ny momsordning for kommunane, der kommunen får refusjon for all inngåande moms. Ordninga er finansiert gjennom eit trekk i rammetilskotet fordelt på alle kommunar i Noreg. For Fitjar utgjorde trekket kr 3,5 mill i 2006, veksande til 3,8 mill i Ordninga er slik at inngåande avgift både på drift og investering vert inntektsført på drifta i kjøpsåret, medan moms på investering vert aktivert på investeringa, og deretter kostnadsført over levetida. Dette har gjeve einskilde kommunar overskot på moms gjennom høgt investeringsnivå, medan andre kommunar med små investeringar har fått mindre enn føresett. Fitjar må investera brutto for om lag 10 mill kvart år skal vi få att det som blir trekt, noko som gir ein refusjon på investering på ca 2,0 mill. Kommunen hadde eit høgt investeringsbudsjett for 2007, der både gravplass og ny sjukeheim var føresett ferdiggjort i 2006, men størstedelen vart utsett til Dette gav eit godt resultat for momsrefusjonen. Også i 2007 var det streng fokus på kostnadskontroll og rasjonalisering. Kommunen løyvde hausten 2007 midlar til nokre tiltak som for ein stor del lettar den økonomiske situasjonen for 2008, men isolert sett gav eit svekka resultat på 0,5 mill for dette året. Kommunen har selt eigedommar og aksjar for 1,1 mill i Desse midlane har vore nytta til konsolidering av balansen, gjennom dekning av ein del mindre investeringar. Økonomi frå tidlegare år. Kommunen har ikkje sett det nødvendig å gjennomføra porteføljevurdering av eigedomane i Oppsamla driftsunderskot er kr 7,5 mill pr 31/12-07, der kommunen etter lova må leggja fram ein forpliktande plan for å dekka dette inn over dei kommande 4 åra. S i d e 5

6 Investeringar og lånegjeld Kommunen har investert for ca. 21,9 mill. kroner i Nedbetalingar/avdrag har vore 5,0 mill. Kommunen har ei lånegjeld på i alt 123,3 mill kroner pr , inkl 8,0 mill i kassekreditt, om lag det same som Dette er likevel høgare enn ynskjeleg. Grunna dårleg økonomi over tid har kommunen liten eigenfinansieringsevne. Alle større investeringar må lånefinansierast etter søknad om løyve frå fylkesmannen. Samla sett sto det ved årsskiftet att å finansiera kr 3,9 mill. Framleis er det eit stort behov for ei rekkje investeringstiltak. Det er eit tankekors at Staten si momsrefusjonsordning føreset investeringar på 10. mill årleg, medan kommunen si eigenfinansieringsevne er 5,0 mill pluss eventuelt sal av eigedom og driftsmidlar, normalt om lag 1 1,5 mill. årleg. Renter Kommunen hadde ved årsskiftet 2007/08 21,4 mill i lån til fast rente med bindingar til med rente frå 3,7 til 5,0 %. Dessutan hadde me rentebytteavtalar på 13,5 mill, med frå 4,75 til 5,0 %. Av låneporteføljen er såleis 88,5 mill. utsett for svingingar i rentenivået. Statlege kompensasjonar som fylgjer rentenivået dekker 27,8 mill., netto utlån utgjer 5,0 mill og VAR-lån som blir dekka over sjølvkostordninga 32,9 mill. VAR låna har no ein historisk lav margin. Kommunen sin eigenrisiko utgjer dermed omlag kr. 55 mill. medrekna VAR-lån. Den flytande renta er i budsjettet for 2008 rekna til ca 5,5 %. Avsluttande kommentarar. Kommunen står framleis på ROBEK-lista. Vi vil framleis måtta føreta harde prioriteringar dei komande åra for å tilpassa oss denne røyndommen. Det er og grunn til å visa til at vi, tilliks med svært mange kommunar i Norge, framleis ikkje er i stand til å vedlikehalda kapitalen vår tilfredsstillande. Me vil gje stor honnør til alle tilsette for innsatsen i 2007 med å få kontroll på økonomien i ei tid der krava til tenestene våre stadig aukar. GENERELLE OVERSYN OG VURDERINGAR Overordna målsetjing Innbyggjarane skal oppleva Fitjar som ein god kommune å bu i, og næringslivet skal oppleva Fitjar som ein god kommune å etablera seg i. Kommunen si oppgåve er å få dette til innanfor dei rammer som er gjevne gjennom økonomi og lovverk. Dette er framleis svært utfordrande med den økonomiske stoda kommunen er i. Difor vil fokus heile tida vera retta mot strategiar som set oss i stand til å møta framtida på ein offensiv måte. S i d e 6

7 Personale Fitjar kommune er IA-verksemd (Inkluderande Arbeidsliv). Det tyder at ein har forplikta seg til å ha spesiell merksemd på å få ned sjukefråvær, opp den generelle pensjoneringsalderen og å medverka til at folk med redusert arbeidsevne får vera i arbeid. Gjennomsnittsalderen på tilsette i Fitjar kommune er om lag 3 år høgare enn landsgjennomsnittet. Det betyr spesielle utfordringar både i høve til IAarbeidet, økonomi, avgang og rekruttering. Sjukefråværsutviklinga Legemeldt sjukefråværet aukar kraftig, og har gått opp frå 4 % i 2006 til 6,45 % i Det er det høgaste som er registrert sidan Gjennomsnittet i 2007 i kommunesektoren er 7,75 %, og i landet generelt 5,9 %. I 4. kvartal var fråværet heile 8,1 % og dermed over snittet i kommunesektoren. Fråværet er størst i aldersgruppa år og blant dei over 60 år, og er høgare blant kvinner enn menn. Sjukefråværet steig mest i helse- og sosialsektoren og i administrasjonen utover i Psykiske/depressive lidingar i form av stress og utbrenthet ser ut til å vera ei aukande sjukefråværsårsak. Arbeidsmiljø og HMT Det generelle arbeidsmiljøet er bra, men ein får etter kvart fleire indikasjonar på at Fitjar kommune er ein organisasjon som slit, jfr. sjukefråværsutviklinga. Samtalar med tilsette, arbeidsplassundersøkingar, avviksmeldingar og verne-rundar viser at kommunen har store utfordringar på fleire felt, og mange av dei er naturleg nok relaterte til den tronge økonomiske situasjonen: Sprik mellom det faglege nivået ein ideelt sett ynskjer at tenestene/pro -duksjonen skal vera på og slik det faktisk er. Mange opplever dette som konfliktfylt og slitande. Ca. 175 årsverk Ca. 250 arbeidstakarar. (Timeløna/ ekstrahjelp/ vikarar m.m. kjem i tillegg). Ca. 75 % av den totale arbeidsstokken er kvinner. I helsesektoren er over 90 % kvinner. Det er i helsesektoren ein finn det meste av deltids-, helge- og turnusarbeid. Legemeldt sjukefråvær i Fitjar er ca 6,45 %. I 4. kvartal 2007 hadde Fitjar kommune det høgaste sjukefråværet me har registrert på fleire år (8,1 %) Stadige endringar i arbeidsmåtar (nye reformer, nye dataprogram, nye rapp-orteringskrav o.s.b.). Hyppige endringar i organisering/arbeidsopplegg (t.d. nye turnusplanar), og uavklart organisering/arbeidsfordeling m.a. som følgje av vakansar, er slitande. Ein er svært sårbar på grunn av knapp grunnbemanning, spesielt i helse-sektoren. Knappe ressursar i fellesfunksjonar ( t.d. vaktmeistertenestene, sentral -administrasjonen) har negative ringverknader for langt fleire enn dei som er tilsette i sjølve funksjonane. S i d e 7

8 Det er trong for å gje lagbyggings- og velferdstiltak høgare prioritet både praktisk og økonomisk. Innanfor gjevne rammer, vert det utført mykje godt personalarbeid av leiarane i organisasjonen. Medarbeidarane er lojale og flinke til å ta vare på kvarandre. I 2007 har ein ikkje registrert arbeidsulukker med personskade av særleg omfang. Fysisk og verbal trakassering kan til tider diverre vera ein del av kvardagen for arbeidstakarar både i skule og omsorgssektor. Rapportar indikerar at ein betydeleg del av avvika kan relaterast til knappe ressursar. Dette gjeld kanskje i første rekke pleie- og omsorgssektoren. Likestilling Politiske nemnder og utval tilfredsstiller i all hovudsak lova sine krav til likestilling. Kommunen har i prinsippet eit kjønnsnøytralt lønssystem. Ein ser likevel at mange av dei yrka som tradisjonelt er kvinnedominerte (spesielt pleie og omsorg, barnehage og SFO), har ei lågare gjennomsnittsløn enn kommunesektoren elles. Denne hovudtendensen omfattar så store arbeidstakargrupper at event. tiltak primært må koma frå sentralt hald. Det er mange fleire kvinner enn menn i Fitjar kommune som jobbar uønska deltid. Dette gjeld spesielt pleie- og omsorgssektoren, og heng m.a. saman med at ein må ha mange småstillingar for å dekka opp behov knytt til helgedrift i turnusordningane. Det er 8 kvinner og 9 menn blant topp- og mellomleiarane i kommunen. Interkommunalt samarbeid Fitjar kommune har eit omfattande samarbeid med andre kommunar. Minst 25 ulike samarbeidstiltak er aktive, med varierande grad av omfang og forplikting. Dei viktigaste samarbeidsområda no er: Innkjøpssamarbeid mellom Bømlo, Fitjar, Kvinnherad, Stord og Tysnes. På enkelte produktområde er innkjøpssamarbeidet utvida til å omfatta også andre kommunar og fylkeskommunen. Hovuddelen av dei kommunale innkjøpa, med unnatak av bygg og anlegg, er kanalisert gjennom denne fellesordninga. Stord/Fitjar Landbruks- og Miljøkontor (SFLMK), som er lokalisert på Fitjar. Opplæringskontor for Kommunale fag (OKF) Fitjar og Stord, lokalisert på Stord. Felles Barnevernskontor Bømlo, Fitjar og Stord, lokalisert på Stord. Felles dataløysing saman med m.a. Bømlo og Stord for løns- og personalsystem, økonomisystem, sakshandsamingssystem (under innføring). Samarbeid med Stord om lønskøyring. S i d e 8

9 Samarbeid med Stord om feiing og brannassistanse. Samarbeid om oljevernberedskap. Samarbeid med kemnaren i Bergen om arbeidsgjevarkontroll. Biblioteksamarbeid med Stord. Administrering og drift av friluftsområde vert ivareteke av Friluftsrådet Vest. SNU (næringsutvikling). Samarbeidsrådet for Sunnhordland (Samarbeid om å ivareta regionale interesser). SIM (Sunnhordland Interkommunale Miljøverk), avfallshandtering. Legevaktsamarbeid med Stord. Samarbeid med Stord om PPT-tenester. Samarbeid med Stord om kulturskule. Kommunalt beredskapsarbeid Våren 2007 gjennomførde Fylkesmannen si beredskapsavdeling tilsyn i Fitjar kommune. Det vart ikkje registrert avvik. Hovudkonklusjonen var likevel at beredskapsarbeidet i kommunen må gjevast høgare prioritet. Hausten 2007 vart det gjennomført ei omfattande beredskapsøving, Øving Hordaland. Scenariet var utbrot av epidemisk influensa som kunna lamma og/ eller overbelasta viktige samfunnsfunksjonar. Ein skulle her øva både på kommunal handtering av ei slik hending, og samspel med andre offentlege aktørar (sjukehus, politi,sivilforsvar, mattilsynet, forsvaret, helsetilsyn m.fl.). Øvinga tydeleggjorde behovet for eit oppdatert og praktisk innretta planverk, og at det er store utfordringar knytt til kommunikasjon og informasjon. Øvinga stadfesta konklusjonen i tilsynsrapporten. Fitjar kommune har ein ROS-analyse (Risiko Og Sårbarhetsanalyse) som sist vart revidert i Analysen er eit samarbeidsprosjekt med Stord kommune. Føremålet med ein slik analyse er å avdekka risiko og sårbarheit, og peika på førebyggjande tiltak. Dokumentet skal vera eit viktig element i kommunen sitt planleggingsarbeid for i størst mogeleg grad å unngå uønska hendingar, og for å setja kommunen i stand til å takla hendingar som likevel måtte oppstå. Arbeidet med revisjon av ROS-analysen er i gong, og resultatet kjem til politisk handsaming i Rekruttering og løn Tariffsystemet føreset at stadig meir av lønsdanninga skal skje lokalt. Det betyr at krav både til kompetanse, kapasitet og lokalt planverk aukar på arbeidsgjevarsida. P.g.a. personalsituasjonen fekk ikkje dette arbeidet nødvendig prioritet i S i d e 9

10 I 2007 begynte ein for fullt å merka at kampen om arbeidskrafta hardna til. Det er vanskelegare enn før å rekruttera nye medarbeidarar, og ein har ved fleire høve måtta gje betydeleg lønsauke for å behalda nøkkelpersonell. Slike enkeltsaker forrykkjer lønsrelasjonane, og det betyr ei utfordring i høve til dei som lojalt blir på sin post i kommunen. SENTRALADMINISTRASJONEN Generelt om drifta Organisering m.m.: 2007 har vore eit svært arbeidskrevjande år. Både stillinga som avd.leiar for plan- og utvikling, ei økonomistilling og personalkonsulentstillinga var vakant store delar av året, fordi det viste seg umogeleg å få inn erstatningar med rett kompetanse. Dei viktigaste og mest presserande oppgåvene i desse funksjonane måtte difor ivaretakast av sentraladministrasjonen. Dette har gjort at det vart lite administrativ kapasitet igjen til å ivareta andre strategiske funksjonar/ oppgåver både innan organisering og planarbeid. Kundetorget: Også kundetorget har slite med underbemanning p.g.a. sjukefråvær. Avdelinga utfører betydeleg meir arbeid for økonomiavdelinga enn opphaveleg føresett. For å få det heile til å gå rundt, har ein difor også dette året måtta berga seg med ulike mellombels løysingar og improvisasjonar. Dette betyr at kundetorget framleis ikkje har så stabil bemanning, organisering og arbeidsfordeling som ynskjeleg. Økonomiavdelinga: It-systema knytt til økonomi og løn fungerar no betre, men dei er kompliserte å drifta. System for meir effektiv innfordring av uteståande krav er teke i bruk, og har gjeve gode resultat. Ein arbeider med å få på plass planlagt bemanning og omfordeling av oppgåver. Utvikling av rutinar og system som skal gje enno betre grunnlag for god økonomisk planlegging, forvalting og styring, vert ei prioritert oppgåve. IKT-avdelinga: Stillinga som lærling vart omgjort til fast stilling som fagarbeidar innan IKT driftsfag frå 15. september Mykje tid har gått med til å planleggja raskare og tryggare datatrafikk. Her kjem både Datatilsynet sine rammer for helse og sosial inn, og meir generelle behov for utvikling av nettverk og brannmurar. Hausten 2007 sa me opp overvakningsavtalen med Umoe IKT sitt driftssenter i Bergen og bestilte nye brannmurar på leige frå Umoe IKT i Drammen (landets S i d e 1 0

11 største på drift av brannmurar), dette for å sikra at kommunen heile tida har hardware og kompetent drifts-personale på området. Investeringa i data i skulen har for det meste vorte nytta til nye bærbare elevmaskinar, totalt 34. Alle lærarar i skulen har no bærbar PC. Skulane har no tilgang til publikumsnettet, slik at også elevar med PC som ikkje er kommunal, kan nytta både internett og læreportalen Fronter i skuletida. Våren 2007 fekk me montert inngang til det kommunale nettet, slik at arbeidstakarar kan nå dei kommunale systema også frå heimen. Til saman har 51 brukarar slik tilgong. Også i Fitjar kultur og idrettsbygg har me montert trådlaust nett. Det vert mykje nytta av seniorane sitt datatreff ein gong pr. veke, men også av andre som ikkje har nett i heimen. Sjukeheimen har fått mellombels dataløysing i påvente av at om-bygginga skal verta ferdig. OPPVEKST - SKULE OG BARNEHAGE Innleiing Årsmeldinga byggjer i all hovudsak på meldingar frå den einskilde grunnskule, kulturskulen og den kommunale barnehagen. I tillegg er det teke omsyn til nasjonale og kommunale føringar samt andre opplysningar om skule og barnehage i kommunen. IKT avdelinga IKT leiar 100 % stilling og IKT drift fagarbeidar 100% stilling (frå ), Lærling IKT drift ferdig Brukarar/PCar i nettverket: Brukarar/PCar i nettverket: Administrativt har me følgjande einingar: Rådhuset: 43 brukarar Helseetaten: 106 brukarar Rimbareid skule: 54 brukarar Øvrebygda skule: 9 brukarar Sælevik skule: 7 brukarar Barnehage: 3 brukarar Samla 222 brukarar I tillegg er det oppretta 384 elevkontoar. Barnehage, grunnskule og kulturskule i kommunen held god kvalitet. Dei tilsette gir barn og unge god opplæring og undervisning, og barnehagar og skular fortel om trivsel og utvikling. Samarbeidet mellom heim og barnehage/skule er godt. Skulane og barnehagane er viktige institusjonar i samf-unnsbygginga i kommunen og i den einskilde bygd/skulekrins. Kunnskapsløftet i skulen og ny barnehagelov gir utfordringar i høve til å utvikla eit tidsmessig og kvalitativt god barnehage- og skuletilbod. Arbeid med kvalitetssikring er viktig både i barnehage og skule. I 2007 har Fitjar kommune teke i bruk eit vurderingssystem for både skule og barnehage. Skulekontoret: Skulekontoret driv administrasjon og tilrettelegging for skulane og barnehageområdet. Bemanninga på skulekontoret omfattar skulesjef (100% stilling) samt skule- og barnehagekonsulent (50% stilling). Det har vore for lite tid til å kunne prioritera utoverretta verksemd ovafor skular og barnehagar for å fylgja opp utviklings- og vurderingsarbeidet. Siste del av 2007 hadde ei S i d e 1 1

12 mellomløysing for skulekontoret, ny skulesjef starta ikkje opp før 1.februar Grunnskule: Arbeid med Kunnskapsløftet Skulane har også i 2007 arbeidd vidare med lokale læreplanar etter Kunnskapsløftet. Grunnlaget for dette er lagt i interkommunalt samarbeid i Forum for oppvest i Sunnhordland. Lærarar har delteke på ulike kurs i samband med innføring av Kunnskapsløftet. Det vil også framover vera behov for fagleg og pedagogisk etter- og vidareutdanning, samt fornying av lærebøker/undervisningsmateriell. Ekstra midlar i budsjett 2007 har gjort at skulane er komne bra i gang. Nasjonale prøvar i grunnskulen Hausten 2007 vart nasjonale prøvar gjeninnført i grunnskulen på 5. og 8.årstrinn. Grunnskulen i Fitjar kom godt ut på desse prøvane. Resultata på slike prøvar fortel ikkje alt om kor god skulen er, men det er gledeleg at dei grunnleggjande dugleikane er gode. Ressursar til grunnskuleundervisning Talet på elevar med behov for spesialundervisning aukar. Det har ført til at timeressursen til ordinær opplæring går ned, og det vert vanskelegare å hjelpa elevar innafor den vanlege opplæringa. Dette gjeld særleg Rimbareid skule. Ein må i skulebruksplanen vurdera korleis ein kan møta denne utfordringa. Personalsituasjonen Grunnskulen har eit godt kvalifisert personale. Gjennomsnittsalderen er relativt høg, og vil krevja satsing på rekruttering framover. Her vil det vera viktig å få tilført den kompetanse som kommunen og skulane treng. Det vil også vera viktig å rekruttera fleire menn inn i grunnskulen. Samstundes er det viktig å ta vare på og bruka den kompetanse og erfaring eldre lærarar har. Skulebruksplan: Hausten 2006 starta ein opp arbeidet med ny skulebruksplan for kommunen. I kommunestyremøte i mars 2007 vart arbeidet med planen utsett slik at det nyvalde kommunestyret skulle få planen til handsaming og oppfylging. Ein legg no opp til at Skulekontoret Skulesjef: Gro Skare Lien (fram til 1. nov. 2007) Onar Westerheim/ Kristin Skare (frå 1. nov. 2007) Stillingar 1,5 årsverk Rimbareid barne og ungdomsskule Elevtal: 358 elevar, årstrinn, 18 klassar. Pedagogisk personale: 32,7 årsverk Anna personale: 5,55 årsverk Spesialundervisning: 7,7 årsverk. Øvrabygda skule Rektor: Sigbjørn Aarland Elevtal: 54 elevar, årstrinn, 4 klassar. Pedagogisk personale: 6,7 årsverk Anna personale: 1,49 årsverk Spesialundervisning: 1,31 årsverk. Sælevik skule: Rektor: Onar Westerheim Elevtal: 36 elevar, årstrinn, 3 klassar. Pedagogisk personale: 5 årsverk. Anna personale: 0,88 årsverk. Spesialundervisning: 0,73 årsverk. S i d e 1 2

13 skulebruksplanen kjem til endeleg politisk handsaming hausten Skulebruksplanen vil omfatta både pedagogisk innhald, drift og investering. IKT: Digital kompetanse er ein av dei fem grunnleggande dugleikane som skal arbeidast med i alle fag på alle årstrinn i grunnskulen. IKT-basert eksamen gjer også at satsinga på IKT må halda fram. Skulane er tilført 40 nye pc ar i Betre stabilitet på datanettverk vert prioritert høgt. Investeringar: Behovet for ei løysing for Rimbareid skule pressar på. Romsituasjonen treng ei forbetring på kort sikt, men ein må også ta tak i arbeidet med ei meir langsiktig løysing for skulen. Nokre klasserom vert ikkje lenger brukte til undervisning, og barneskulebygget er nedslite, trongt og umoderne. Som ei mellombels løysing vert det no arbeidd med bygging av 1-2 nye klasserom. Andre investeringsbehov som er meldt inn, er ny parkeringsplass for Rimbareid skule og kontorarbeidsplassar for lærarane på Øvrebygda skule. Det er også ynske om gymnastikksal for Selevik skule. Kulturskulen: Aktivitetar/tilbod i kulturskulen: Gitar, messinginstrument, piano/keyboard, song, korps og prosjektbaserte dansekurs. Elevar kan søkja plass i Stord kulturskule på tilbod som Fitjar kulturskule ikkje har. 16 elevar står på venteliste i høve til eksisterande tilbod, 3 på venteliste på tilbod som kulturskulen pr. dato ikkje har. Kulturskulen har hatt eit godt driftsår, og skulen gir eit godt og viktig tilbod til barn og unge i kommunen. Personalet er godt kvalifiserte og ein greier skapa mykje med relativt små ressursar. Gjennom heile året har elevane delteke på ei lang rekkje aktivitetar og arrangement i og utanfor kommunen. Dette har vore ei oppleving for elevane og til glede for tilhøyrarar. Kulturskulen Rektor: Anne Lene Østvold Jordåen Elevtal: 59 elevar fordelt på 62 plassar. Pedagogisk personale: 1,4 årsverk (administrasjon, dirigentteneste og lærarar) Hausten 2007 vedtok kommunestyret ein utviklingsplan for perioden fram til 2012, og her er det lagt inn ein gradvis auke i perioden slik at ein får fleire tilbod og auka elevtal. S i d e 1 3

14 Barnehage: Generelt om barnehage Det er monaleg fleire barn i barnehage i 2007 enn i Det blei oppretta i alt 34 nye plassar i I tillegg vart det oppretta 6 mellombels plassar i Fitjarstølane barnehage. Fleire nyttar heil plass enn tidlegare, og fleire barn under 3 år har plass. Det pedagogiske arbeidet Fitjarstølane barnehage og dei andre barnehagane har også i 2007 jobba særleg med språkstimulering. Tilbakemeldinga frå skulen er at det gir resultat i begynnaropplæringa. Elles gir barnehagane er variert og godt pedagogisk tilbod til borna. Det er god kontakt mellom barnehage og foreldre, og barnehagane fyller ein viktig funksjon i Fitjar. Ein vil arbeida vidare med å implementere Rammeplanen for barnehagar på ein god måte. Fitjarstølane barnehage (kommunal) Styrar: Gro Ragnhild Sandvik Barnetal: 39 - av desse er 10 under 3 år. Totalt antall årsverk: 8,21 årsverk Pedagogiske stillingar: 4,31 årsverk Assistentar: 3,6 årsverk Reinhald: 0,3 årsverk Barnehagedekking og ventelister. Kommunen hadde full behovsdekking hausten 2007, og alle som søkte plass fekk tilbod. Dette skuldast at to av dei private barnehagane Fjellheim friluftsbarnehage og Fitjar soknerådsbarnehage bygde nytt, og at ein tok inn ekstra barn i Fitjarstølane barnehage. Dei tre private barnehagane i Fitjar gav i 2007 tilbod til i alt 104 barn. Det kom inn fleire søknader om barnehageplass hausten 2007, men frå fekk alle plass. Me reknar med ytterlegare auke i etterspørselen i løpet av Private barnehagar Fjellheim Friluftsbarnehage Bakken - Fitjar soknerådsbarnehage Årskog barnehage. Økonomi Samla sett var det eit negativt avvik mellom mellom budsjett og rekneskap for oppvekstavdelinga på kr Administrasjonen hadde eit positivt avvik på om lag kr Resten fordeler seg slik: Grunnskule. Alt tidleg i 2007 var det eit misforhold mellom budsjett og rekneskap når det galdt grunnskule, og dette auka kraftig på frå og utover heile hausten. Dette hadde fleire årsaker m.a. premieavvik, auka sjukefråvær/ S i d e 1 4

15 vikarutgifter og underbudsjettering på lønnssida. Overgangen frå eitt skuleår til neste midt i budsjettåret ei utfordring. Barnehageområdet. Kommunen føl opp kravet om økonomisk likeverdig handsaming av private og kommunale barnehagar på ein ryddig og god måte. Dette gjer at ein får god bruk og fordeling av dei midlane kommunen får. Det ordinære statstilskotet vert uavkorta fordelt til barnehagane i samsvar med tildelingsbrev frå fylkesmannen. I budsjettet for 2007 var det løyvd kr ,- i direkte kommunalt tilskot til barnehagane. Kommunen får også skjønsmidlar, statstilskot til tiltak for barn med nedsett funksjonsevne og midlar til tiltak for minoritetsspråklege barn. Statlege skjønsmidlar vert fordelt mellom barnehagane ut frå aktivitet, utrekningsmodell og forskrift om likeverdig handsaming. Området synte eit betre resultat enn budsjettert. Skulefritidsordningane(SFO) På alle tre skulane går SFO med underskot i høve til budsjett. Dette skuldast i all hovudsak auka lønskostnader(løn, pensjon, arb,avgift) På dei mindre skulane er det dessutan redusert brukarbetaling då SFO har relativt få brukarar. Det blir nødvendig med ein gjennomgang av økonomien i SFO-ordninga, ikkje minst med tanke på utvida undervisningstid for 1.-4.årstrinn frå hausten. Kulturskulen: Rekneskapet for 2007 syner eit overskot på knapt kr ,- for Fitjar kulturskule. Dette skuldast reduserte lønskostnader og mindre forbruk på enkeltpostar. PLAN, BYGGSAK OG OPPMÅLING Året 2007 har vore eit hektisk år med stor aktivitet i kommunen. Talet på innmelde byggesaker og kartforretningar har halde seg på eit høgt nivå. Det er stor aktivitet i hyttefeltet Kråko, både når det gjeld utarbeiding av delplanar, frå-delingar og kartforretningar samt byggjemeldingar. Ellers skjer aktiviteten meir spreidt i kommunen. Fitjar er ein kystkommune, og det viser også att i sakstilfanget. Me opplever ofte ynske om utbygging i strandsona, noko som resulterer i mange søknader om dispensasjon. Plan- og bygningslova gir høve til å gi dispensasjon frå gjeldande planar (reguleringsplanar kommuneplan) for å utvisa skjøn basert på særleg grunngjeving (Pbl 7). Denne bør berre nyttast unntaksvis for ikkje å bli uthola. Det ligg no føre nytt framlegg til planlov som truleg vert vedteken før sommaren Den nye planlova gir høve til å ta frå kommunane mynde i S i d e 1 5

16 dispensasjonssaker. Administrasjonen meiner det framleis er naudsynt å ha høve til å kunne gi dispensasjoner i einskilde saker, og meiner at lovendringa ikkje bør få store konsekvensar i Fitjar. Vurderingane frå administrasjonen vil frametter vera grundig baserte på særlege grunnar. Avdeling for Plan og utvikling v/ plan, byggesak og oppmåling har førebudd for politisk handsaming 98 saker og handsama 110 saker etter delegering. Dette er ein relativt stor nedgang frå året før (hv. 161/206). Dette tyder ikkje at sakstilfanget er mindre, men sakene er blitt meir kompliserte, og at restansane på avdelinga har auka grunna manglande ressursar. Den store andelen politiske saker understreker og det som er sagt over om stort tal dispensasjonssaker. Det er meldt ferdig 3 reguleringsplanar i 2007 (Fitjar sentrum, Midtfjellet Vindpark og Gamlebanken ). Oppmålingsavdelinga handsama 58 saker i Dette er ein auke på 40% frå året før. Den store oppgangen skuldast både høgt tal omsøkte kartforretningar og at ein no får god effekt av det oppdateringsarbeidet som vart gjort på sentrale kartdatabasar førre året. Grunna permisjon og sjukemelding har det vore for lite bemanning på avdelinga. Dette har gått særleg ut over plan- og byggjesakshandsaminga, og er ein direkte årsak til reduksjonen i talet på handsama saker. Det er framleis stor sakstilgang på avdelinga, og til dels store restansar og lang ventetid. Avdelinga jobbar no for å finne løysingar på dette. Av same grunn ligg revisjon av kommuneplanen framleis på vent. Frå vesthaugane i Kråko Foto: Leif Kåre Helland S i d e 1 6

17 LANDBRUK OG MILJØ. Brukarane Stord Fitjar Landbruks- og Miljøkontor har ei mangfaldig brukargruppe, alt frå næringsutøvarane i landbruket til folk flest. Med alle oppgåvene innan miljø-, areal-, vilt- og innlandsfiskeforvaltinga samt havbruk vert krinsen av aktørar og brukarar stor. I samband med kjøp og sal av all eigedom er kontoret involvert i desse sakene i høve til konsesjonsplikt og konsesjonsfritak, saker som vedkjem det breie lag av innbyggjarane. Samspelet med ei rad statlege mynde og andre kommunale etatar er særs viktig for Landbruk og Miljø. Dette gjeld aller mest Fylkesmannen sine landbruks- og miljøavdelingar(fmla). I 2007 vart det selt fagkompetanse til 3 andre kommunar i Sunnhordland (Tysnes, Bømlo og Austevoll), særleg innan skogbruk, men også viltforvaltning. Informasjonsskriva frå Landbruk og Miljø, kontoret sitt område under kommunen si heimeside, samt nettsida for Miljøstatus på Stord, er viktige medium for å nå flest mogleg av brukarane. Medarbeidarane Landbruks- og miljøkontoret har 5 tilsette fordelt på 4,4 årsverk. Dei har til saman solid kompetanse innan landbruk, miljø, areal-, vilt- og innlandsfiskeforvaltning, havbruk m.m. Vakansar ved kontoret. I løpet av andre halvår sa 2 av medarbeidarane opp stillingane sine, og kontoret vart på kort tid redusert med 1,8 årsverk. Arbeid er sett i gang for å få ny kompetanse på plass, særleg innan skogbruk og miljø. Vakansane har fått og vil framleis få konsekvensar for servicenivå/ventetid i høve mange av våre brukarar inntil nye folk er på plass. Landbruket Mangfald Verdiskaping Trivsel Slik lyder visjonen for landbruket i kommunen. Landbruket og brukarane er inne i ei utfordrande tid, der omstilling og nytenking er viktige moment. Det er positive trendar innan landbruksnæringa. Mellom anna vart det løyvd midlar til bygging av driftsbygning for 7500 verpehøns, med byggestart i like før nyttår. Mjølkeproduksjonen held seg overraskande stabil i kommunen. Tilleggsnæringar til det tradisjonelle landbruket er blitt tona høgt i lengre tid. I Fitjar finn me også aktive bønder som satsar. Oppstart av Fitjar Sjø & Camping, ei satsing på eit heller storskala reiselivsprodukt ved Hellandsfjorden, er eit godt døme på dette. Stall Tufte er eit anna og meir småskala prosjekt, med eit produkt som er tufta på hest og ymse smådyr. S i d e 1 7

18 Søknader om produksjonstilskot i jordbruket, velferdsordningane i landbruket og midlar frå Regionalt miljøprogram gav i 2007 ei samla utbetaling på 8 mill kroner, fordelt på 61 foretak (herunder 7 samdrifter). Kulturlandskap/SMIL Dette er eit viktig satsingsområde. Tiltaksstrategiane for bruken av dei tildelte midlane vart reviderte i nov./des. og vert politisk handsama i dei respektive kommunane på nyåret. De har også dette året vore ein aukande interesse for tiltak innan SMIL (Særskilte Miljøtiltak I Landbruket; rydding av gamal kulturmark, verneverdige bygningar, kulturminne m.m.) og NMSK (Nærings- og Miljøtiltak i Skogen; skogsvegar, skogkultur). Elles har registreringar av kystlynghei har vore viktig del av kontoret sitt kulturlandskapsarbeid i I 2007 fekk Fitjar kommune ei kvote på kr ,- til SMIL/NMSK. Dette er høgaste løyving til no. Det kom inn 29 søknader til SMIL-tiltak frå 18 forskjellige føretak. Av desse vart 6 søknader avslått. Det vart søkt om kr ,- og løyvd kr ,-. Næringsutvikling i Fitjarøyane Det vart løyvd kr ,-frå FMLA til arbeid med Forprosjekt til næringsutvikling i Fitjarøyane. SFLMK hadde prosjektansvaret og ei styringsgruppe med representantar frå eigare/brukarar, Fitjar Bondelag, FMLA, Fylkeskommunen og Friluftsrådet. Dei har lagt ned mykje arbeid i løpet av Rapport som er datert desember 2007, er godkjent og kr ,-utbetalt. Eigeninnsats frå SFLMK er berekna til kr ,-. Frå Fitjarøyane Foto: Åse Nøttveit Prosjektet går vidare med eigen prosjektleiar og på sjølvstendig grunnlag og ser difor ut til å kunne reknast som eit svært vellykka prosjekt. Skogkultur/NMSK Rydding og stell av plantefelt har vore ei prioritert oppgåve. Det vart rydda om lag 100 da, noko resulterte i ei direkte overføring av ,- i NMSK-midlar. I åra som kjem vert det viktig å prioritera dette arbeidet, som vil syna att i den framtidige skogkvaliteten. Hogst Trass i særs høg hogstaktivitet på Stordøya og levering via Vestskog, var det eit labert år når det galdt hogst i Fitjarskogane. Omlag 200 m3 tømmer vart skipa ut av kommunen. S i d e 1 8

19 Utanom dette, vart det hogge om lag m3 skogsvyrkje til eige bruk, mest til ved. Aktivt Skogbruk - opplæring Kontoret arrangerte i kurs innan Aktivt Skogbruk. Kursa vart halde på Stord, men det var også med nokre yngre skogeigarar frå Fitjar. Dette er viktige kurs innan fag-opplæring så vel for yngre gardbrukarar og andre som skal handtera motorsag i samband med hogst av tømmer, ved og rydding. Kursserien har ein positiv verknad for bruk av motorsag mellom gardbrukarane i kommunen, me har hatt få ulukker mellom dei som har delteke på slike kurs. I samband med den store hogstaktiviteten på Stordøya, vart det skipa Skogdag i Dyvik. Temaet var hogst og framdrift med moderne hogstutstyr. Tiltaket samla fleire skog-eigarar frå Fitjar. Viltforvaltning m.m. Det var gjeve løyve til felling av 118 hjort. 104 dyr vart felte. Det er framleis gode rutinar for ettersøk og avliving av skadd hjortevilt. I vart 3 dyr påkøyrde. 1 av dei måtte bøta med livet. Havbruk Sakshandsaming i høve til havbruksnæringa har i hovudsak vore knytt til auka produksjon på eksisterande lokalitetar. To saker vart handsama i Fitjar i Samfunn Miljøstatus Landbruks- og Miljøkontoret har også dette året vidareutvikla nettsidene Miljøstatus på Stord, ein felles nettstad for Stord og Fitjar kommunar. Nettstaden inneheld aktuelle tema for kommunane sin tilstand og utvikling innan natur- og miljøvern. Grunna tekniske problem har miljøstatus vore uoppdatert sidan august 2007, men vil vera oppdatert igjen våren 2008 med ny layout. Klima- og energiplanen I juni vart det vedteke at Fitjar kommune skal utarbeida Klima- og Energiplan for kommunen. SFLMK starta opp arbeidet på hausten. Det er løyvd midlar frå ENOVA, inntil 50% av prosjektutgiftene, inntil kr ,-. Planen skal vera ferdig i løpet av Andre prosjekt/planar Lokal forskrift for bruk av separate avløpsanlegg i Fitjar kommune vart oppheva 1. januar Arbeidet med utarbeiding av Lokal forskrift for separate avlaup for Stordøya starta i desember 2006, som eit felles prosjekt for begge kommunane. I februar 2007 vart det laga eit utkast til denne forskrifta av Norconsult, men arbeidet blei etter dette sett på vent fordi ein ville oppdatera seg meir på det S i d e 1 9

20 nyaste innan reinseanlegg. Arbeidet med ny, felles lokal forskrift er teke opp att i mars Faktatal om Fitjar 2007 Areal i km Jordbruksareal, dekar 9157 Driftseiningar som mottek produksjonstilskot 75 Mjølkekyr 347 Andre storfè 817 Samdrifter, mjølkeproduksjon 8 Vinterfòra sau 995 Lam/åringar 1239 Villsau / utegangarsau 520 Produktivt skogbruksareal, dekar Hogst, m Skogsvegar, km 55 * Kjelde: Landbrukets informasjonsdatabase (LIB). TEKNISK DRIFT OG VEDLIKEHALD Innleiing Drifta innan området har i 2007, som tidlegare år, vore eit år sterkt prega av knappe økonomiske ressursar i kommunen, og ein slit med å oppretthalde eit tilfredsstillande vedlikehald av veg, bygningsvedlikehald, og reinhald. Med stor innsats og kreativ problemløysing frå dei tilsette i etaten har me likevel oppretthalde eit rimeleg forsvarleg vedlikehald. Det og vore positive hendingar i Det er lagt ny vassledning frå Tislevoll til Dåfjord på m, noko som har ført til ei markant betring av vasskvaliteten på vatnet som abonnentane i Dåfjord mottek. Deler av utføring og detaljprosjektering av anlegget vart utført av eigne tilsette. Utan denne innsatsen ville økonomien i prosjektet vore ein heilt annan. Vassledninga til Kråko vart og fullført i Dette består av m vassledning, og har gjeve om lag 70 nye abonnentar til vassverket. Fitjar Bu- og Behandlingssenter er oppgradert med 14 nye einingar, større romløysingar og gode fellesareal. Arbeidet vart stort sett utført i Bygget er mellom anna oppdatert med nytt sprinklaranlegg i den ombygde delen av bygget, i samsvar med råd etter brannteknisk vurdering av bygget, og generelle tilrådingar frå BE og DSB, på denne type bygg. Den nye delen vart teke i bruk i mars S i d e 2 0

21 Status for dei ulike områda: Bygg Kommunen eig eller disponerer om lag m2 bygningsmasse. Me har hatt ca 2.5 årsverk innan vedlikehald/vaktmeistertenesta i I tillegg til ordinære drifts og vedlikehaldsoppgåver har vaktmeistrane ansvar for utkjøring og tilpassing av hjelpemidlar for eldre/uføre heimebuande, og utplassering av tryggleiksalarmar. Me har og ca 5 årsverk innan reinhald på skule, barnehage og kommunalt disp. bustader. Vedlikehaldsbehovet, spesielt ved skulane, er større enn det ein har ressursar til. Dette er ei utfordring som no bør få ein større prioritet. Det ligg fortsatt store utfordringar i å oppdatere barneskulen på Rimbareid til eit tilfredsstillande nivå både med omsyn på arealtrong, og byggteknisk standard. Nytt driftskontrollanlegg ved Øvrebygda skule har ført til ei stor innsparing på straumutgifter ved skulen. Veg Kommunen har ca 25 km kommunale vegar, og 3 km gang sykkelveg. Me har og om lag 500 gatelyspunkt med ca 11 km veg belyst. Då er veglys i sentrum rekna med. Drifta av desse skjer i samarbeid med Statens Vegvesen. Vintervedlikehald vert utført av innleigde entreprenørar, med unntak av gang/ sykkelveg langs kommunale vegar, som vert utført av eigne tilsette. Me har og ein samarbeidsavtale med vegvesenet om brøyting av to fylkesvegar, til Dåfjorden og Stokken, og nokre fortau. Planlagt reasfaltering av Stølen i 2007 vart utført i januar Det er eit stort behov for reasfaltering av fleire kommunale vegar, men budsjetta innan området gjev dessverre ikkje høve til dette. Det er og behov for meir ressursar til generelt vedlikehald. Park/idrett Fitjar kommune har avtale med vedlikehaldsfirma og idrettslag på drift og vedlikehald av park- og idrettsanlegga. Grøntanlegg ved skular og institusjonar vert drifta av vaktmeister ved dei ulike bygga. Det vart bygt ny tribune ved kunstgrasbanen i eit samarbeid med Fitjar Idrettslag. S i d e 2 1

22 Vatn og avløp. Dåfjord vassverk vart nedlagt i 2007, etter at ny vassforsyning frå Svartavatnet/Juvet var etablert. 24 vassanalysar vart utført i 2007, analyseresultata syner god kvalitet på drikkevatnet. Det har vore 10 lekkasjar/ledningsbrot i 2007, av dette to større brot. Beredskapen innan området har ført til at abonnentar ikkje er blitt nemneverdig plaga av avbrota. Me har hatt eit samarbeid med Fitjar kraftlag, Fitjar Laks og Kråko Utvikling om framføring av vatn, avløp og straum til Kvedno. Som lekk i dette vart og vegen til Kvedno utbetra og asfaltert, og området langs vegen rydda. Felles Totalt tal årsverk på driftsoperatørar innan vatn/avløp har i 2007 vore 1.6. Desse har og utført arbeid på investeringane som er gjort i løpet av året. Timekostnaden med dette arbeidet er ført på prosjekta. Brannvern/feiing/redningsteneste. Brannvernet i Fitjar fungerer og som redningsteneste. Me har 16 deltidsmannskap totalt i teneste, dette er ei minimum bemanning i høve til krav i lovverk. Brannvernet har i 2007 hatt lovbestemt tilsyn på samtlege av våre særskilde brannobjekt (skular, pleieinstitusjonar, hotell, forsamlingslokaler mv.) Brannvernet arrangerte i 2007 for første gang open dag på brannstasjonen, tiltaket retta seg mot barn og småbarnsforeldre. Tiltaket vart særs godt motteke, og fristar til gjentaking. Brannvernopplæring for 6 kl. trinnet vart vidareført. Avtale med Stord kommune om feiing har vore vidareført i 2007, denne avtalen er no oppe til revisjon for å få avtalen meir i samsvar med dagens føresegner på området. Den nye avtalen vil leggja større vekt på tilsyn, og gje ein redusert feiefrekvens for flesteparten av husstandane. Vassforsyning Husstandar som er tilknytt er 929, eller ca 2520 personar Ca. 48 km leidningsnett ca 323 vannkummar 130 brannventilar og hydrantar Høgdebasseng 670 m3 1 reinseanlegg U/V filtrering, samt i nntak på 25 m djupne m3 vatn vart reinsa og levert ut på nett i 2007 Avløp 470 abonnentar (inkl hytter og leilegheiter) leidningsnett 10 km 398 spillvannskummer 300 overvann/sandfang kummer 5 pumpestasjonar 2 reinseanlegg Det har ikkje vore større driftsavbrot på anlegga i Brannvernet har hatt 30 utrykkingar i 2007, desse er slik fordelt: Unødig utrykking 8 Brann i bustad 1 Brann i løe/uthus 2 Brann i fritidsbåt 1 Annan brann 2 Brann i skog/kratt 2 Annan assistanse 3 Forureining 2 Trafikkulykke 5 Pipebrann 1 S i d e 2 2

23 HELSE-, SOSIAL-, OG OMSORGSSEKTOREN. Generelle vurderingar. Det har vore stor aktivitet i meldingsåret. Samla rekneskapsresultat med et overskott i høve budsjett på om lag er svært gledeleg, og syner at me har hatt god budsjettdisiplin, trass i mange store nye utfordringar på sektoren i løpet av meldingsåret. Dei to største utfordringane på pleie- og omsorgsavdelingane er rekruttering av personale og aukande sjukefråvær. Sjukefråværet var i sterk auke, særleg på FBB hausten 2007, og me har hatt vanskar med å få nok vikarer. Sysselsetjinga har vore høg i regionen og me opplever at folk får tilbod om auka stilling i andre sektorar. Derfor vil det vera ynskjeleg med samordning av assistentstillingar i skule - og omsorgsektoren, for om mogeleg å tilby auka stilling i kommunen. For første gong hadde me lite tilgong på ferievikarar og ferieavviklinga var på grensa til det forsvarlege. Det vart mykje arbeid med dette heile sommaren. Arbeidet med ombyggjing av ny sjukeheimsavdeling og omsorgsbustader har pågått heile året. Målet var innflytting ved årsskiftet, men nye krav i høve branntryggleik forseinka prosjektet. Avdelinga vart teke i bruk i mars Dei einskilde avdelingane Helse- og sosialavdelinga. Legetenesta. Det har vore stabil personalsituasjon og god drift i Også legane vert trekte mykje meir med i det tverrfaglege arbeidet/behandlinga av ulike pasientgrupper. Helsestasjonstenesta. Helsestasjonen melder om eit aktivt år ny leiande helsesøster har vore på plass sidan sommaren 07, etter ei lang tid med vikarløysingar. Kontinuitet er særleg viktig i eit lågterskeltilbod som helsestasjon, og bidrar til tillit for dei som møter med borna sine. Skulehelsetenesta var noko redusert på grunn av langtids sjukefråvær siste halvår, men ein har prioritert det viktigaste t.d. vaksinar. Særleg i grunnskulen merka ein fråværet i høve til det tverrfaglege arbeidet med Individuelle planar som det er mange av. Det er framleis stor etterspurnad etter reisevaksinar og råd og rettleiing i samband med dette, noko som er eit tidkrevjande arbeid, med overtid for å bli àjour. Vaksinasjon har gjeve eit netto bidrag på om lag kr For influensavaksinering til risikogrupper har me måtta nytta ekstrahjelp. S i d e 2 3

24 Med dei auka oppgåvene burde avdelinga vore styrka. Det er lagt til rette for ein ekstra kontorplass for helsesøstrene i skulehelsetenesta. Fysioterapitenesta/Rehabiliteringstenesta. Det er i praksis ikkje venteliste på pasientbehandling i kommunal samanheng. Ventetida i samband med søknader til Hjelpemiddelsentralen varierer litt. Kommunefysioterapeuten er uroa over manglande kapasitet på sjukeheimsplassar og korttidsplassar. Mange pårørande er svært slitne, og det ser han også i personalgruppa både inne i institusjon og heimebaserte tenester. Tilgangen til generelle fysioterapitenester i Fitjar er god, og det er jamn etterspurnad. Dei private fysioterapeutane prioriterer akutte og postoperative saker, samt barn og sjukemelde, og her er ikkje ventetid. For andre er det og lite ventetid, dersom dei då ikkje absolutt ynskjer å koma til hjå ein særskilt terapeut. Kommunefysioterapeut Kommunefysioterapeuten har 85 % stilling, fordelt på fire dagar i veka(fem dagar kvar fjerde veke), med følgjande arbeidsfordeling: 1.Sjukeheim 25% 2.Havnahuset og anna heimebehandling:25% 3.Skular, helsestasjon og barnehagar:15% 4.Hjelpemidlar:20% Sosialavdelinga. Fitjar sosialkontor har 100 % kuratorstilling fordelt på 2 personar. Tenesta er i tillegg styrka med 20 % stilling av psykiatrimidlane, for å få til ei meir heilskapleg teneste for brukarar med psykiske vanskar. Eine sakshandsamaren har vore delvis i studiepermisjon for tverrfagleg vidareutdanning i psykisk helsearbeid, med midlar frå opptrappingsplanen til utdanninga. Sosialkontoret hadde i løpet av året færre klientar enn året før. Det er god sysselsetjing i arbeidslivet og dei som er arbeidsføre er i arbeid. Dei brukarar ein set igjen med er arbeidskrevjande og treng tett oppfølgjing og tverrfagleg samarbeid. Det vert no arbeidd tverrfagleg med omtrent alle brukarar saman med NAV trygd og arbeid, og klientane er i stor grad i aktive tiltak og ytingar frå NAV. Målet er at ingen skal vera på sosialstønad over lengre tid, men i rehabilitering, attføring med aktivitet eller arbeid. Me ser også at gruppa LAR (legemiddelassistert rehabilitering for rusmisbrukarar) klientar er tidkrevjande å arbeida med - tett tverrfagleg oppfølging og mange møter, og for fleire sin del nærast dagleg påtrykk om hjelp. S i d e 2 4

25 Sosialtenesta har fått fleire klientar med gjeldsproblematikk. Det er tidkrevjande oppgåver, i å skaffa oversikt, koma i gong med tiltak avtale med kreditorar osb. Desse får ofte hjelp til disponering av trygd. I meldingsåret kom det til fleire med avtale om disponering av inntekt og trygd i denne gruppa. Rekneskapsføringa for dette er omlagt, og overført til balansekonti. Såleis verkar føringane til eit tilsynelatande positivt resultat, som ikkje kan samanliknast med året før. Me ser ei positiv utvikling i at utbetaling til sosial stønad samla sett har gått ned, trass i at me nyttar statlege satsar. Fleire yngre får arbeidspengar som ei oppmuntring for å gå på jobb i tillegg til trygd. Dei unge som er på rehabiliteringsstønad/ung uføretrygd har ofte for lita inntekt til å klare daglege utgifter og får sosialhjelp opp til satsane. Manglande kommunale utleigehusvære, og ein sprengt bustadsituasjon i Fitjar samfunnet, har gjort det vanskeleg for einskilde grupper å få bustad, særleg LAR pasientar. Sosialtenesta pliktar på skaffa folk bustad, og ein har måtta leiga midlertidig campinghytter også i Ut frå ei samla vurdering av arbeidsmengda kunne kontoret vore styrka ytterlegare. Ventetida for saker utanom naudhjelp er 3 veker, noko som einskilde har vanskar med å akseptera. Det er brukargrupper som har trong for tett og rask oppfylging om tiltaka skal lukkast på sikt, då er ventetid på 3 veker lenge. Me har ungdom også i Fitjar som vil ha trong for hjelp til struktur i kvardagen, bli henta for at dei skal koma seg i aktivitet, og det har me pr. i dag lite ressursar til. Barnevernstenesta: SIB - interkommunalt barnevern kontoret for Bømlo, Fitjar og Stord har også i 2007, ivareteke Fitjar kommune i barnevernssaker. Kontoret har opplevd ein samla auke i meldingar på 30 % for dei 3 kommunane. Det har vore 12 bekymringsmeldingar i Fitjar. Det er 6 fleire meldingar enn året før, men 6 av desse er knytt til ei einskild hending. Tiltak i heimen er om lag som budsjettert. Også her ei dreiing mot tidlege hjelpetiltak, med meir midlar enn året før til førebyggjande tiltak, som plass i barnehage, og foreldrerettleiing i fleire familiar. Kommunen har kjøpt konsulenttenester i samband med rapportskriving for adopsjonssøknader. For tiltak utanfor heimen har me ei innsparing på ca Ingen nye tiltak i Det er etablert faste tverrfaglege møter med skule/ barnehage, PPT, helsestasjon og barnevernstenesta. Tenesta skal driva rådgjeving til personale, og støtta barnehage og skule i arbeidet med å førebyggja problem. Ein kan drøfte bekymringssaker. Barnevernet blitt meir synleg i Fitjar med det interkommunale samarbeidet. S i d e 2 5

26 Sunnhordland Interkommunale Barnevern(SIB) har vore eit prosjekt sidan 2003, organisert etter kommunelova 27. Ny kommunelov frå 2007 stengde for denne løysinga, men opna for vertskommunesamarbeid etter ny 28 i lova. Konsekvensen for SIB vart ei løysing med Stord kommune som vertskommune, og Fitjar og Bømlo som samarbeidskommunar, frå 1 januar SIB rekneskapen gjekk som budsjettert i Støttekontakt/avlasting/omsorgsløn. På feltet støttekontakt har me sett ein liten auke i behov. Vanskar med å rekruttera personale har gjort at me i periodar ikkje kan tilby hjelp. Trongen for avlasting til funksjonshemma barn har auka. Ein har derfor prioritert å kjøpe avlasting i Bømlo sin avlastingsheim for brukarar me ikkje klarer å tilby privat avlasting. Kommunen har motteke fleire søknader om omsorgsløn, i samband med alvorleg sjukdom i familien. Her har blitt innvilga fleire søknader enn tidlegare. Overforbruk på desse postane, om lag kr , er dekka inn ved underforbruk på andre postar. Institusjonstenester Ved Fitjar Bu og behandlingssenter syner årsmeldinga et aktivt år. Det har vore ei ekstra utfordring med ombygginga av ny sjukeheimsfløy, som også har omfatta nokre rom i dagleg bruk blant anna kjøkken og vaktrom. Det har vore svært stor etterspurnad for sjukeheimsplassar både til korttids og langtids-opphald heile året. Badet på sjukeheimen har vore nytta i periodar, og ein har nytta både 1 og 2 leiligheter i Havnahuset til korttidsopphald. Sjukeheimen har ein dyktig stab, med godt kvalifisert personale. Ei stor utfordring siste året har vore å skaffa helge- og ekstravakter. Tilgangen på arbeid er stor og folk har søkt seg bort fordi me har for lite stillingprosent å tilby. Mange har fått auka stilling, men ikkje nok. For leiinga er det heile tida ei avveging i forhold til drifta kor stor stilling ein kan tilby interne søkjarar, for å rekruttera nye må ein også ha meir å tilby enn helgevakter. Sjukefråværet har auka, også grunna psykisk slitasje. Kveldsvaktene er svært travle på begge grupper ein har hatt svært krevjande pasientar på demensgruppa. Auka grunnbemanning er derfor eit ynskje frå dei tilsette. Ein sjukepleiarar ved institusjonen, og ein i heimetenestene har delteke på deltidstudium i kreftsjukepleie og lindrande behandling, og får tilrettelagt turnus og delvis støtte til det. S i d e 2 6

27 Avlastingsbustaden: Den kommunale avlastingsbustaden har hatt 2 brukarar annakvar helg og ei veke om sommaren. I haust skulle ein utvida tilbodet med forlenga helgar grunna store behov for meir avlasting. Vedtaket har ikkje vorte gjennomført då me ikkje har klart å få tak i nye folk til å arbeida her. Tenesta har gått som budsjettert. Nattpatruljen: Her er det eit lite overforbruk samanlikna med tidlegare år. Me har vore nytta mindre bakvakter då me har hatt sjukepleiarar i vaktene. Budsjetteringa har også blitt betre. Økonomi: Samla sett går institusjonstenestene med eit overforbruk på kr På sjukeheimen har det vore overforbruk på mange driftspostar, også på lønspostar då dei har hatt mykje overbelegg. Det har vore store vanskar å skaffe helgevikarer og då må ein betale overtid for personale som går to søndagar på rad. Heimebaserte tenester. Avdelinga er omorganisert i 2007, etter politisk bestilling i budsjettet, med krav om å sjå på ressursbruk og organisering av tenestene på pleie- og omsorg. Arbeidstilsynet hadde dessutan ein ny Rett Heim kampanje våren Dei såg då på tidsbruk kontra ressursar ei oppfølging av tilsyn 2 år tilbake. Tilsynet var kritisk til at tilgjengelege ressursar i høve oppgåver ikkje var auka sidan forrige tilsyn. Arbeidsdagen for dei tilsette er for lite føreseieleg og strukturert, og det er i for liten grad teke høgd for tid til å planleggja eigen arbeidsituasjon, nytta HMS systemet til kartlegging av kvar einskild heim og risikofaktorar som påverkar dei tilsette si helse. Med haldepunkt i desse to sakene, vart det lagt fram sak om ny leiarstruktur og styrking heimetenestene til politisk handsaming i juni. Me fekk på plass ein leiar, ein sakshandsamar og tre avdelingsleiarar med kvart sitt avgrensa område som skal gje ein betre og meir oversiktleg struktur for dei tilsette. Dei tidlegare soneleiarane hadde for store ansvarsområde, det vart nytta mykje tid til personalomsorg, turnus og pasientkontakt, utan tid til å drive sakshandsaming, planlegging og HMS arbeid. Den eine soneleiarstillinga vart einingsleiar for heimetenestene, og den andre er sakshandsamar. Talet på brukarar i heimetenestene er om lag 100. Det har vore stabilt siste åra. S i d e 2 7

28 Talet på demente er aukande å vareta dei på ein trygg måte i heim og omsorgsbustad er nærast umogleg og skapar dermed press på plassane i institusjon. Einskildbrukarar i systemet krov mykje meir bemanning i løpet av året, og kommunen løyvde ekstra midlar til dette. Heimetenestene er også involvert i LAR- behandlinga, der det har kome til fleire brukarar. Sidan me ikkje har etablert noko eige lågterskeltilbod for bl.a. utdeling av subutex/metadon, må heimesjukepleien yte dette helsetilbodet også. I praksis blir det nokre kvardager, og alle helgar og høgtider der legekontora er stengde. Psykiatritenesta. Me ser aukande trong for hjelp i heimen til nye brukarar. Psykiatritenesta samarbeider tett med sosialavdelinga om einskildbrukarar. Me har eit nært samarbeid med 2. linjetenesta (spesialisthelsetenesta). Ein dag i månaden kjem Distriktspsykiatrisk Senter (DPS) ut til kommunen, og me har ansvarsgrupper og vegleiing for personalet i høve einskildbrukarar, samt administrative møte. Elles er det vanskeleg å få tak i støttekontakter til denne gruppa. Planarbeid Ny smittevernplan vart politisk behandla i Psykiatriplan vart rullert. Ymse Samarbeid med 2. linjetenesta. Når det gjeld samarbeid med Helse Fonna, har me delteke i samarbeidsutvalet for Stord sjukehus og kommunane. Tema i 2007 var stort sett revisjon av samarbeidsavtalane, og med mål om felles avtaler for heile Fonna regionen. DPS Stord har hatt månadlege møte i kommunen om tverrfagleg samarbeid om brukarar. Det vart hausten 2007 halde 3 lokale kurs for tilsette i heimebaserte tenester, målet var kompetanseheving og auka kunnskapen om diagnosar i psykiatrien. Kursa var svært populære og me nytta samarbeidet med DPS til opplegget. Me har fått samarbeidsavtale med Barne- og ungdomspsykiatrisk avdeling (BUP), noko me vurderer som viktig. S i d e 2 8

29 Kompetanseløftet: Frå fylkesmannen i Hordaland fekk me tildelt kr som støtte til fagutdanning for vaksne ufaglærde. Midlane har vore nytta til å gje folk meir praksis i større stilling og til å gje tilskot til teoridelen. Multidose: Me hadde førebuande møte med apotek, legane og sjukepleiarar, og kom i gong med ei prøvegruppe i heimebaserte tenester like før ferien. Fleire er i løpet av året komne til. Ordninga har fungert greiast der det er stabil medisinering. Mange endringar set større krav til alle involverte partar. SLT(samordning av lokale kriminalitetsførebyggjande tiltak) SLT samarbeid er etablert saman med Stord kommune og politiet. Lokalt i Fitjar har me eit arbeidsutval, som saman med SLT koordinator i Stord og frivilligsentralen i Fitjar arbeider med rusførebyggjande ungdomstiltak i kommunen. OPE hus for ungdommen er eit arrangement i Idretts- og kulturhuset ein gong i veka. Det er populært for dei yngste i ungdomsskulen. Elles deltek SLT koordinator i Stord på rusførebyggjande program i ungdomsskulen Unge og rus. NAV kontor på Fitjar. Kommune har fått avklart at det blir etablert fullt NAV kontor i Fitjar frå våren Det har vore arbeidd med å finna eigna lokale. Sosialkontoret vil bli overført frå kommunen til det nye NAV kontoret. Øving Hordaland: Øving Hordaland involverte mange aktørar i avdelinga over 2 dagar og krov omfattande planlegging og ressursar, som ikkje var budsjettert. Øvinga gav verdfulle erfaringar, som me i ettertid vil fylgja opp. KULTUR Kultur- og Idrettsbygget (FKIB). Fitjar Kultur- og idrettsbygg AS (FKIB) er eit eige selskap, medan kultursalen og biblioteket er eigt av kommunen var det første heile året med full drift i bibliotek og kultursal. Me har dette året fått prøvd ut den nye kultursalen i ulike samanhengar. Det har vore konsertar, musikal og teater / revyar, med ei god blanding av kjende artistar og lokale utøvarar. Salen viser seg å vera godt egna til både konsertar og teater. Me får gode attendemeldingar mellom anna på Tilsette Kulturavdelinga Kulturleiar 100 % Bibliotekar 70 % Reinhaldar 10 % Kultur og idretts bygget Reinhaldar 80 % S i d e 2 9

30 akustikken og at salen er intim og fin å opptre i. Men det viser seg å vera ei utfordring å fylle salen med publikum, sjølv med kjende artistar. Forestillingane med Herborg og Hope og Han Innante samla mykje publikum, men ein stor korkonsert med Kor 90 og Inger Lise Rypdal trekte berre halvfull sal. Det same med musikalen Terje Vigen. Sogespelet Kongen med Gullhjelmen vart sett opp i kultursalen for første gong. Regien måtte leggjast om og det vart mykje arbeid med å byggje opp kulissar. Eit kjempeløft for stiftinga, med arbeid til langt på kveld i vel ei veke. Forestillinga vart ein stor suksess. Me har og hatt eit par arrangement der me har køyrd inn amfiet og dekka med småbord i salen. Det var 120 personar til middag då Fitjar kommune hadde personalfest. Då var det god plass rundt borda, stort dansegolv og plass til orkester. Truleg kan ein dekke til 250, så her har bygda ei storstove som er velegna til større selskap. Me har framleis avtale med bygdekinoen om kinoframsyning annankvar søndag. Kinobesøket er for lågt. Ein har inngått avtale med Bygdekinoen ut Då må me ta ei avgjerd om ein fortsatt skal ha kino i Fitjar. Foajeen har vore leigd ut til utstillingar, kulturkveldar og til mindre konsertar i Kulturskulen sin regi. I tillegg brukar Ope hus og KRIK/ U-caf foajeen. Det er stor aktivitet i idrettshallen. Til tider er det for få ledige treningstimar. Ein kunne løyst dette problemet med ein skiljevegg, men til no har ein ikkje hatt økonomi til å investere i ein slik vegg. Idrettslaget disponere hallen frå kl til kl fire dagar i veka. I tillegg er det ofte seriekampar i helgane. Vidaregåande skule leiger hallen på dagtid til kroppsøving for elevane. I tillegg leiger skulen to klasserom. Selskapet FKIB har svært dårleg økonomi, og kommunen gav i tillegg til opprinneleg budsjett eit ekstra driftstilskot på kr til selskapet. Biblioteket var eit godt år for biblioteket, med auke i besøkstal og utlånsauke på ca. 15%, både når det gjeld bøker (fag- og skjønnlitteratur) for born og vaksne. Auken har vore spesielt stor for lydbøker, som også har vore eit satsingsområde for biblioteket. Bibliotekarstillinga vart auka til 70 %, og frå 1 januar 2008 er ho 85 %. Fitjar folkebibliotek Veke 13 blei alle besøkjande i biblioteket registrerte (lån, databruk, tidskrifter, spørsmål ).Totalt 203 personar var innom dørene til biblioteket denne veka. S i d e 3 0

31 Medrekna avislesarane som set ute i foajeen kan ein rekna med eit totalt besøk på ca. 220 kvar veke. Biblioteket har hatt 7 skuleklassar til brukarorientering og bokprat i løpet av året. 2 forfattarbesøk har vore retta mot skulen, og her har 4-7.klasse delteke. I november arrangerte biblioteket ei stor Astrid Lindgren førestelling i samarbeid med Fitjar vidaregåande skule. Alle barnehagane i Fitjar pluss 1.klasse var her inviterte. I samband med dette hadde me utstilling i samarbeid med Soknerådsbarnehagen. Me har hatt 3 forfattarbesøk på kveldstid for vaksne. Spesielt besøket av Oskar Stein Bjørlykke var svært vellukka. Besøkstala varierte frå 15 til 40. I løpet av vinteren 2007 vart det starta opp ei Seniornettgruppe i Fitjar. Det er no seniornett-treff i biblioteket kvar torsdag frå til Biblioteket er då ope spesielt for denne brukargruppa. Hausten 2006 gjekk biblioteket inn i eit samarbeid med organisasjonen Leser søker bok, og etter å har rekruttert leseombod våren 2007 blei det i oktober starta ei lesegruppe for bebuarar ved Havnahuset. I løpet av året har bibliotekaren vore på fleire klassebesøk til alle skulane med lån og bokprat. I tillegg er det mange uorganiserte klassebesøk i biblioteket. I samband med småbarnskontroll vart Helsestasjonen besøkt i oktober. Helsesyster ynskte råd om bøker og motivering av lesing for nybakte foreldre. Elles er fleire lag og organisasjonar besøkt i forbindelse med ulike bokprosjekt. Det no er 5 datamaskinar med internett i biblioteket, og desse er mykje i bruk. Biblioteksamarbeidet mellom Stord og Fitjar har vore problemfritt også dette året. Biblioteka i Sunnhordland har i løpet av 2007 arbeidd med å få til eit breiare samarbeid der ein kan dra nytte av kvarandre både fagleg og når det gjeld samlingsutvikling. Me reknar med å få ein ny samarbeidsavtale i løpet av våren Faste ungdomstiltak Ope hus og KRIK er to faste tilbod i Kultur- og idrettsbygget for ungdom frå og med 8.klasse og oppover. Ope hus har tilhald i foajeen på onsdagskveldane. Frå i haust har me utvida tilbodet med eit par timar i idrettshallen i tillegg til foajeen. (Open-hall konseptet).dette konseptet går ut på at ein skal drive med andre aktivitetar i hallen enn det som idrettslaget tradisjonelt driv med, slik som bordtennis, landhockey, volleyball osb. Dette har vore svært populært. Det er tilsett ein ungdomsarbeidar i 25% stilling gjennom frivilligsentralen til Ope hus. Kulturavdelinga har driftsansvaret og driftsutgiftene. I tillegg til ungdomsarbeidaren er det tre frivillige kvar kveld. S i d e 3 1

32 Kvar fredagskveld har også KRIK (kristen idrettskontakt) allsidig aktivitet for ungdom i idrettshallen. Frå i haust kom U-caf i gang igjen i foajeen og ungdomskoret har øving i eit klasserom. Fredagskveldane er drivne på frivillig basis organisert av kyrkjelydspresten. Begge desse to tilboda samlar mykje ungdom. Det er all grunn til å gje honnør til dei frivillige som er bærebjelken i ungdomsarbeidet i Fitjar. Kommunen v/kulturavdelinga har også i år vore medarrangør for Ungdomens kulturmønstring som er eit interkommunalt arrangement (4 kommunar) Arrangementet vart i 2007 avvikla i Kulturhuset på Stord. Mange ungdomar deltok med dans, musikk, song, film m.m. Tre ungdomar frå Fitjar kvalifiserte seg til Fylkesfinalen i Bergen. Alle desse ungdomstilboda er viktige i arbeidet med rusførebyggjande tiltak. Idrettsanlegg Tre idrettsanlegg vart ferdigstilt i Nytt tribuneanlegg er kome på plass ved kunstgrasbanen (idrettslaget). Første byggjesteg på den nye skytebanen er ferdig (skyttarlaget), og eit nærmiljøanlegg i Koløyo er ferdig (Koløy og omegn vel). Alle tre anlegga er bygde med tilskot frå spelemidlar og ein svært stor dugnadsinnsats. Det vart sendt inn ein søknad om spelemidlar til andre byggjesteg på skytebanen (klubbhuset). Museet. Grunna manglande kapasitet har det vore liten aktivitet i museet i Diverse. Fitjar kommune hadde representant med på reiselivsmessene i Bergen og Haugesund. S i d e 3 2