Tysvær kommune kommuneutvikling

Transkript

1 1 Tysvær kommune kommuneutvikling TRAFIKKSIKRINGSPLAN TYSVÆR Vedtatt i kommunestyret

2 2 TS-plan Kap Side 1 FORORD 3 2 VISJON 4 3 MÅLOPPNÅING, TS-PLAN Gjennomførte tiltak 5 4 DET SKJER ULYKKER KVART ÅR MÅ DET DET? Menneskeleg faktor Fysiske forhold Risiko - opplevd og reell Busetjingsmønster Vegnett og trafikk 8 5 TRAFIKKULYKKER OG SKADAR I TYSVÆR. STATISTIKK 9 6 KJENTE PROBLEMSTREKNINGAR -PUNKT Gang- og sykkelveg Gjennomførte g/s-vegtiltak G/s-vegtiltak i plan frå 2001 som gjenstår Forslag til nye g/s-vegstrekningar som bør vurderast Kryssområde, avkjørsler på stamvegane Kryssingsstader for fotgjengarar 19 7 BUSTADFELT Tiltak Fartsdemping Siktforhold 21 8 GATELYS 21 9 KOLLEKTIVTRANSPORT Stoppestader SKULESKYSS REFERANSEGRUPPE PLANLEGGING OG FINANSIERING PÅ ULIKE NIVÅ PRIORITERINGAR, RETNINGSLINJER Om informasjon og haldningsskapande tiltak Om fysiske tiltak AKTUELLE TILTAK FOR VURDERING I HANDLINGSPLAN Informasjon og haldningsskapande tiltak Fysiske tiltak. Samlelister, forslag. (Uprioritert rekkefølgje). 32 HANDLINGSPLAN 37 Del A Informasjon, haldningsskaping 37 Del B Fysiske tiltak 39 Tiltak på riksveg (E39 og E134) 39 Tiltak på fylkesveg og komm. veg (inkl nye Fv523 og Fv515) 41 VEDLEGG 1: Innkomne innspel frå publikum 45 VEDLEGG 2: Innkomne innspel frå skulane (FAU) 47 VEDLEGG 3: Kart 51

3 3 1. FORORD Dette er Tysvær sin trafikksikringsplan nr 2, og det er ein revidert versjon av den planen som vart vedteken i Det er mange gode grunnar til at kommunen utarbeider TS-plan. Den viktigaste er at vi gjennom planarbeidet får retta merksemda mot ulykkene som skjer i trafikken, vi får avklart betre kor problempunkta finst, og vi får drøfta kva vi kan gjere. Planen skal gi oss eit oppdatert grunnlag for å prioritere og utarbeide handlingsplan. TS-planen er kommunen sitt offisielle strategidokument på området og blir brukt i budsjettsamanheng, ved søknad om TS-midlar frå stat og fylke, ved drøftingar omkring konkrete tiltak, osv. Tilskottsordninga som fylkeskommunen har er viktig i det kommunale TS-arbeidet. Desse midlane kan berre brukast på kommunale og fylkeskommunale vegar. Sidan Fvnettet frå 2010 er utvida til også å omfatte andre riksvegar, i Tysvær vil det seie Rv 513 og Rv 515, så har vi ein ny situasjon nå. I denne TS-planen er busstransport vektlagt meir enn før. Det å gjere bussreiser attraktivt og dermed få opp prosentdelen for dei som tek buss, vil vere eit godt TS-tiltak. Det heng også godt saman med anna planarbeid i kommunen, slik som kommuneplanrevisjon, bymessig utvikling i Aksdalområdet og klima- og energiplanplan. --- Planarbeidet har vore organisert med kommuneutviklingsutvalet som politisk styringsgruppe, eit arbeidsutval på 3, k.utv.sj Arild Karlsen, driftsleiar Even Finne og kommuneplanleggjar Norvald Haukås, har stått for planproduksjonen.

4 4 2. VISJON I Tysvær skal ingen misse livet eller bli alvorleg skadd i trafikkulykker. Formuleringa er henta frå null-visjonen som er staten og vegvesenet sin tanke om ein framtidig ideell situasjon i Noreg. Det er ein visjon, eit mål å arbeide i retning av. Vi veit vi aldri vil nå det, men vi kan nærme oss det. I nullvisjonen blir skadeomfanget sett i fokus: Fordi om vi blir utsette for ei ulykke, så skal ikkje det kunne føre til dei mest tragiske utfall. Det å ferdast i trafikken inneber ein viss fare for uhell, og som regel kan årsaka tilbakeførast til menneskeleg feilhandling. Det er difor grenser for kor langt det er mogeleg å komme for å fjerne alle uhell. I null-visjonen tar ein høgde for dette, og seier at vegtrafikksystemet skal vere slik innretta at ein enkel menneskeleg glipp ikkje skal føre til alvorlege skader eller tap av liv. Skadeomfanget er avhengig av kor store krefter trafikanten blir utsett for, kor godt vern han har, og kor fort han får hjelp. Vi veit omtrentleg kor mykje ein menneskekropp tåler. Normalt vil vi f eks overleve om vi blir påkjørt av ein bil som kjem i 30 km/t, men sjansen avtar dramatisk om farten aukar til 50 km/t. På førehand er det difor lettare å seie noko om skadane i ein type ulykker enn kor dei vil komme til å skje. Og vi har fleire verkemiddel for å redusere skadeomfanget enn for å hindre at ulykker skjer. Av ulykkesstatistikken for Tysvær ser vi at av dei 281 personane som vart skadde i 10- årsperioden , så mista 2 livet og 24 vart hardt skadde. Det er slike tragediar det gjeld om å unngå.

5 5 3. MÅLOPPNÅING, TS-PLAN Utanom visjonen er det ikkje formulert spesifikke målsetjingar i den første planen. Alle veit likevel at hovudmålet er færre og mindre alvorlege trafikkulykker. Alle tiltaka er innretta og prioriterte med det som siktemål. Å dokumentere effekten av gjennomførte enkelttiltak er sjeldan mogeleg. Vi kan sjå på ulykkestala på staden, men som regel er dei for små og spreidde til å gi eintydige svar. Forsking og statistikk på høgare nivå er til hjelp. Det er risikoen vi er ute etter, det å redusere faren for at ulykker skal skje, og at omfanget av skaden blir liten dersom ulykker skjer. Talet på gjennomførte tiltak, ressursbruk og framdrift vil vere relevant grunnlag for å vurdere ei måloppnåing Gjennomførte tiltak TS-planen frå 2001 har ein handlingsdel der ei rekkje konkrete tiltak er ført opp og prioritert. Til saman er det teke med 67 tiltak fordelt på 5 lister. Tiltaksliste Oppførte tiltak Gjennomført Under planlegging 1. Informasjon, haldningsskaping Stamvegnettet (E39, E134) Andre riksvegar (Rv513, Rv515) Fylkesveg, kommunal veg Andre tiltak, alle vegkategoriar 12 4 Gjennomførte tiltak kan oppsummerast slik: Liste 1 - Informasjon og haldningsskaping: Gjennomført: Brosjyre om siktforhold og klipping av hekkar. Sendt ut 2 gonger. Diverse annonsering og informasjonsarbeid. Liste 2 5, fysiske tiltak. Gjennomført: Til saman 6 km g/s-veg (Nedstr., Skjoldastr, Bjørnsv., Tysv.v.) 6 busslommar/stoppestader (Mjåsund, Yrkje, Bjelland, Slåttevik) 2 rundkjøringar (Førre terrasse, Grinde) Gatelys ved E 134 Aksdal (av/på-rampane) Bybussrute Grinde Haugesund, 1 times frekvens. Framdrift I handlingsplanen står tiltaka, med unntak av dei som gjeld stamvegnettet, oppført på årstal , og etter Denne tidsplanen har ein ikkje klart å halde. Det har mest med tilgang på midlar å gjere, men også det at planarbeid har tatt lengre tid enn tenkt.

6 6 Rekkefølgje Det som er gjennomført er godt i tråd med prioriteringane på listene. Nytteverdi av å ha ein plan Planen er eit uttrykk for kommunen sin politikk. Det betyr at vi, når det gjeld informasjon til publikum, har hatt eit felles vedteke grunnlag å vise til. Svara som er gjevne er kanskje blitt meir einsarta og eintydige. Likeeins er planen blitt brukt som grunnlag og har forenkla arbeidet i mange saksbehandlings-situasjonar. For den årlege søknaden som kommunen sender om fylkeskommunale (før statlege) TS-midlar er planen ein føresetnad. Planen blir sett på som eit nyttig verktøy i trafikksikringsarbeidet. 4. DET SKJER ULYKKER KVART ÅR MÅ DET DET? Svaret er kanskje ja. Trafikksystemet er slik innretta og aktivitet inneber risiko. Det er positive utviklingstrekk. På landsbasis viser statistikken for siste 20-årsperiode at talet på hardt skadde er omtrent halvert og talet for drepne har gått ned med rundt 1/3. Samtidig har trafikken auka med ca 45%. Ulykkesutvikling i Noreg (Kjelde: Nasjonal transportplan) 4.1 Menneskeleg faktor Det blir hevda at så mykje som 90 % av trafikkulykkene skuldast ting som skjer inni hovudet vårt. Det er difor i høgste grad relevant å fokusere på dette vanlege, men kompliserte årsakselementet. Det handlar om at vi vurderer feil, reagerer feil, handlar feil, tar sjansar, osv.

7 7 Det går også på haldningar. Dei fleste vaksne veit at enkelte måtar å opptre på i trafikken aukar risikoen for ulykker og skade. Det gjeld f eks høg fart, bruk av alkohol eller andre rusmiddel, manglande bruk av sikringsutstyr som bilbelte og sykkelhjelm, osv. Likevel skjer det stadig at vanlege folk handlar i strid med dette, gjerne utfrå ein tankegang om at det helst vil gå bra. Ofte blir åtferda bestemt ut frå korleis ein vurderer sjansen for å bli tatt i ein kontroll. Enkelte menneske søkjer også bevisst spenning og risiko som stimulans, og vel åtferd ut ifrå dette. Menneskeleg svikt og menneskelege feilvurderingar vil vi aldri komme utanom. Haldningane derimot kan endrast. Haldningsskapande arbeid må difor vektleggjast og ein bør innarbeide rutinar for kontinuerleg evaluering av dette arbeidet. 4.2 Fysiske forhold Vegnettet og kjøretøyet utgjer dei materielle faktorane i trafikksituasjonen. Vegsystemet legg premissar for korleis fjern- og lokaltrafikk skal gå, korleis ulike vegar blir knytt saman og korleis den enkelte trafikant kan ferdast. I arealplanar på ulike nivå, f eks kommuneplan, blir det tatt avgjerder om kva aktiviteter som kan leggjast ved den enkelte veg og i ulike deler av kommunen, og korleis desse aktivitetane kan knyttast til vegsystemet. Vi har mykje kunnskap om korleis trafikksikre vegar skal utformast, og i stor utstrekning har vi høve til å velje gode løysingar. 4.3 Risiko, opplevd og reell Trafikk inneber ein viss risiko. Det er vi klar over og må berre godta. Men kor risikofylt det er, opplever vi forskjellig. Det er svært individuelt og avhengig av mange ting, f eks vår eigen rolle i trafikkbildet (bilførar, syklist, fotgjengar, barnepassar,..). Det kan vere stor skilnad på det opplevde risikonivået og det reelle. Reell risiko er noko vi kan rekne oss fram til ut frå statistikk og annan kjent informasjon. Sannsynleg ulykkesfrekvens og skadegrad blir kopla saman slik at vi får eit uttrykk for kor farleg det er på ein bestemt veg, i eit kryss, i eit bustadområde, osv. Dette er nyttig grunnlag når vi skal planlegge, vurdere og prioritere tiltak. Ein viss grad av for høg opplevd risiko er eigentleg sunt. Det gjer at vi er på vakt og tek forholdsreglar. Slik unngår vi ulykker. Målet må vere å få redusert reell risiko til eit minimum. Den opplevde er det ikkje fullt så viktig å få bort. Vi kan leve med tanken om ein viss risiko i trafikken. Dersom opplevd risiko er lågare enn den reelle, er det ikkje bra.

8 8 4.4 Busetjingsmønster Transportbehov og bilbruk blir påverka av korleis folk er busette. Tradisjonelt i Tysvær er at folk har budd spreidd og landleg. Dei har i hovudsak vore tilknytta jordbruk, og busetjinga ber preg av det. Nokså typisk er at gardane ligg etter kvarandre med kvar sine avkjørsler ut mot ein offentleg veg, ofte er dette ein riksveg. Det inneber at riksvegen blir ei livsnerve med mange funksjonar i bygda, som å knyte saman nabogardar, å vere lokal bygdeveg, veg for fjernare reisemål, og gjennomfartsveg. Bildet har endra seg vesentleg i løpet av dei siste 40 åra. Vi har framleis den spreidde busetnaden på bygdene, men i tillegg er det komme byggjefelt og andre konsentrert utbygde område. Så godt som all tilvekst til folketalet har skjedd innanfor desse nye, regulerte områda. I dag bur meir enn annankvar tysværbu i byggjefelt. Ved slik spreidd busetnad blir det gjerne lang avstand til daglege reisemål, og det betyr meir biltransport pr husstand enn i tettbygde strok. Det er også svært ofte slik at dei som vil gå eller sykle må bruke den same vegen som dei kjørande. Det er bygd parallell gang- og sykkelveg på mange strekningar, men det meste av vegnettet ute på bygda er framleis utan noko attraktivt alternativ for mjuke trafikantar. 4.5 Vegnett og trafikk Frå 1. januar 2010 er det innført ny eigar- og ansvarsfordeling mellom stat og fylke på vegnettet. I Tysvær inneber det at staten nå berre har stamvegane E 39 og E 134. Dei to andre riksvegane vi hadde, Rv 513 og Rv 515, er omgjort til fylkesvegar og blir heitande Fv 523 og Fv 515. (I planen her vil det finnast både nytt og gammalt namn). RIKSVEG Stamvegane E 39 nord-sør og E 134 aust-vest er to nasjonale hovudtrafikkårer som går gjennom Tysvær og har sitt kryssingspunkt i Aksdal. Det er dei to mest trafikkerte vegane i kommunen. Typisk for desse er at dei har stor gjennomgangstrafikk og mykje tungtransport. E 39 Vegen er i stor grad dominert av ferjetrafikken over Boknafjorden. Spesielt nordgåande trafikk går i markerte puljer 2 gonger i timen. Når ny ferje kjem i 2011(?): 3 gonger i timen. Fleire kryss er mangelfullt og uheldig utforma. Krysset ved Mjåsund (veg til Gismarvik) blir bygd nytt i samband med T-forbindelsen. For krysset på Susort er planarbeid i gang. Krysset med Fv 780 på Slåttevik har framstått som uferdig sidan det vart bygd i 1990, og behovet for eit fullstendig 2-planskryss er påtrengande. G/s-veg manglar på 3 km mellom Hetland og Apeland, likeeins på 4 km mellom Våg og grensa mot Sveio (4 km). Med all tungtransporten på vegen er desse strekningane lite attraktive for syklande og gåande.

9 9 E 134 Strekninga frå Skre (grense mot Karmøy) og inn til Aksdal er mest trafikkert med ca ÅDT. Det at trafikken er så stor gjer at det er utfordringar knytta til dei mange kryssa som er på strekninga. Her blir kryssutbygging og -sanering ei hovudoppgåve. Som eit viktig element i dette inngår lokal samleveg mellom Frakkagjerd og Aksdal. Kryss mellom E134 og E39 i Aksdal er eit hovudtema i arbeidet med reguleringsplan for Aksdal sentrum. Statens vegvesen legg sterke føringar for korleis dette kan utformast. Elles har alle interesse av at krysset blir funksjonelt og framtidsretta, samtidig som det blir tilpassa lokale forhold. FYLKESVEGAR Etter omklassifiseringa 2010 er det i Tysvær ca 181 km fylkesveg. Fylkesvegnettet har gjennom mange år vore skadelidande på grunn av for knappe driftsmidlar. Det har gått ut over standard og til dels framkomst. KOMMUNALE VEGAR Tysvær kommune har ansvar for 126 km veg. Dei kommunale kan grovt delast i 3 kategoriar: Gater i byggjefelt, bygdevegar og gang/sykkel-vegar. Den første kategorien er spesiell fordi gata går tett innpå privatlivet. I utgangspunktet er gata planlagd og bygd med tanke på trafikkavvikling, men i praksis får ho mange andre funksjonar også, slik som opphaldsplass og aktivitetsområde for barn, akebakke, treffplass for vaksne, parkeringsplass, bilvaskeplass, etc. Bruken varierer både med årstider og med alder på byggjefeltet, eller indirekte: Er det mange småbarn i området? I nærmiljøet kjem biltrafikk lett i konflikt med andre interesser. Problemet er forsøkt løyst med fartsreduserande tiltak. 5 TRAFIKKULYKKER OG SKADER I TYSVÆR. STATISTIKK. Vi har god tilgang til statistikk frå Statens vegvesen om trafikkulykkene som skjer, både på landsbasis og lokalt. Tala er basert på politiregistrerte ulykker. For ulykker med alvorlege personskader må vi rekne med at tala er fullstendige. For lettare skader kan det vere at tala er for små fordi det er ikkje sikkert at politiet alltid blir varsla. I samband med revisjon av Ts-planen har vi fått tal for Tysvær for siste 10-årsperiode. Ut frå desse kan vi lese ei mengd med opplysningar som kan systematiserast og vise situasjonen og utviklinga på mange måtar, f eks: Tal på ulykker, på drepne og skadde, fordelt på skadegrad, fordelt på årstid og månad, fordelt på trafikantgrupper, fordelt på aldersgrupper, fordelt på vegtype, osv. Her har vi valt å avgrense det til 6 diagram/figurar:

10 Tal på ulykker, tal på drepne/skadde Ant ulykker Ant drep/skad Fig 1: , tal på ulykker, tal på drepne og skadde. Til saman i 10-årsperioden har det skjedd 187 trafikkulykker. Pr år har talet variert mellom 13 og 24. I dei same ulykkene vart til saman 281 personar skadde, 2 av dei mista livet Skadegrad Drepne Sv alv skadde Alv skadde Lettare skadde Fig 2: Skadegrad Ein snakkar gjerne om 4 skadegrader: Drepne. Svært alvorleg skadde: Store skadar som får konsekvensar for resten av livet. Alvorleg skadde: Store skadar, men vanlegvis utan varige konsekvensar. Lettare skadde: Skadane har berre kortvarige konsekvensar. Vi ser at det er dei lettare skadde som dominerer i tal. Rundt 90% er i den kategorien. Deretter dei alvorleg skadde med 7%. Men det er dei resterande 3% som representerer tragediane: 2 personar omkom, ein i 2000 og ein i vart svært alvorleg skadde. Dei siste 4 åra var det ingen i desse to kategoriane, utan at det kan oppfattast som nokon utviklingstrend. Til det er talmaterialet for lite.

11 (samla). Ulykkene fordelt på ulykkestype Utforkjøring Påkj.bakfrå Møteulykke Kryssulykke Fotgj.ulykke Anna Fig 3: Ulykkene i perioden fordelt på ulykkestype. Diagrammet viser at utforkjøring er den ulykkestypen det er mest av, deretter møteulykke. Statistikken seier ikkje noko om årsak. Det er likevel lett å tenkje seg at spesielt desse to ulykkestypane har samanheng med høg fart (samla). Skadegrad, fordelt på ulykkestype Drepne Hardt skadde Lettare skadde Utforkjøring Påkj.bakfrå Møteulykke Kryssulykke Fotgj.ulykke Anna Fig 4: Skadegrad fordelt på ulykkestype Dei to dødsulykkene i perioden er registrert som 1 møteulykke og 1 kryssulykke. Flest personskader finn vi ved utforkjøring og i møteulykker.

12 (samla). Skadegrad, fordelt på vegtype Sum drep/skad Drepne Hardt skadde Lettare skadde E134 E39 Rv 515 Rv 513 Fylkesv. Komm.v Priv.v Fig 5: Skader og skadegrad fordelt på vegtype Ulykkestala er størst på det overordna vegnettet. 2/3 av alle personskadane i Tysvær skjer på E134 og E39. Dei to tidlegare riksvegane, Fv 523 og Fv 515, er til saman like lange som dei to stamvegane, men talet på skadde er berre fjerdeparten. Hovudgrunnen ligg nok i at trafikkmengdene er ulike. På kommunale vegar er det registrert 9 personskadar. Den eine er ei tragisk småbarnsulykke i eit byggjefelt i I tillegg er 1 hardt skadd og 7 lettare skadde. Året etter den 10-årsperioden diagrammet dekker omkom 1 syklist på g/s-veg i Skjoldastraumen. Ulykker på det kommunale vegnettet skjer ikkje ofte, men dei skjer.

13 13 Fig 6: Ulykkesstadene. Registrerte personskadar (NB: Tidsperioden er ikkje den same som for dei andre diagramma) Skadegrad: Grøn lettare skadd Blå alvorleg skadd Raud drepen

14 14 6 KJENTE PROBLEMSTREKNINGAR OG PUNKT 6.1 Gang- og sykkelveg Det å skilje ulike trafikantgrupper frå kvarandre er eit grunnleggjande prinsipp i trafikksikringsarbeidet. Bygging av g/s-veg og fortau er det mest vanlege eksempelet på det. G/s-veg blir vanlegvis bygd parallelt med bilvegen i ein avstand på 3 m frå denne. Er avstanden mindre, blir det som regel sett opp autovern imellom. Saman med undergangar og gangbruer er g/s-vegsystemet med på å redusere på fotgjengar- og sykkelulykkene. I tillegg har g/s-vegen også visse miljøskapande effektar. Det blir lettare å drive mosjon, slik som turgåing, jogging og sykling, og vegen fungerer som møteplass. Bygging av g/s-veg har i Tysvær pågått nokså jamt dei siste 30 åra, men ikkje i det omfang som hadde vore ønskjeleg. Ytterlegare separering. Sykkelfelt. Ein felles veg for syklistar og gåande heller ikkje uproblematisk. I seinare år har det, spesielt i byane, vore fokusert på eigne felt for sykling. Eit eige sykkelfelt vil vere mest aktuelt der både gang- og sykkeltrafikken er stor, normalt vil det seie på gjennomfartsårer, og spesielt innanfor sentrumsområde. I Tysvær er det ikkje bygd eigne sykkelfelt eller sykkelvegar ennå, men det er noko ein bør vurdere å ta med ved planlegging i den ytre kommunedelen. Sykling er ein aktivitet som er i frammarsj, og som det er mange grunnar til å støtte opp om. Men også syklistar er ei ueinsarta gruppe, frå dei yngste som nettopp har lært seg kunsten til transport- og konkurransesyklistar. Ei anna trafikantgruppe som er aukande er dei som er avhengige av ulike elektriske hjelpemiddel eller kjøretøy. Det gjeld om at desse også får ein tilfredsstillande plass i vegsystemet Gjennomførte g/s-veg-tiltak I planen frå 2001 var det vist 24 g/s-vegprosjekt. Av desse er det gjennomført 5: - Rv 515 (nå Fv) Hinderåvåg Stranda 3,5 km - Rv 515 (nå Fv) Skjoldastr kyrkje sluser (ferdiggj.) - Fv 780 Bjørnsvik Tysværvåg idrettsanlegg 0,8 km - Fv 780 Tysværvåg idrettsanl Slåttevik 1,1 km - Fv 776 kyrkjebakken, Tysværvåg 0,4 km

15 G/s-veg-prosjekt i planen frå 2001 som gjenstår: Veg Strekning Lengd km Riksveg E 39 Hetland - Haukås 0,9 E 39 Haukås - Apeland 2,5 E 39 Tveit - Sundfør 1,5 E 39 Sundfør Sveio grense 1,8 E 134 Våg Vindafjord grense 1,0 Fylkesv. Fv 515 Garhaug - Søvik 2,8 Fv 515 Søvik - Stakland 4,0 Fv 515 Stakland - Dueland 1,5 Fv 515 Bådsvik - Lindanger 2,5 Fv 515 Hella - Hinderåvåg 1,0 Fv 523 Skjoldastr - x Dalbygdvegen 0,4 Fv 772 Førre skule - Nodland 1,0 Fv 771 Førrestjørna - Leite 0,9 Fv 780 Padlane - Klovning 1,2 Fv 780 Klovning - Høyvik 1,6 Fv 780 Høyvik - Tysværvåg b/u-sk 3,0 Fv 778 Førland - Sagbakken 2,4 Fv 776 Tysvær kyrkje - Lønning 0,7 Fv 792 Stranda - Øverland 1, Forslag til nye g/s-vegstrekningar som bør vurderast: Veg Strekning Lengd km Fv 771 Leite Frakkagjerd. 0,5 (Inngår i reg.plan Napatjørn) Fv 771 Frakkagj u-skule Dragavika 1,0 Fv 772 Nodland Stakkestad 2,2 Fv 774 Mjåsund Gismarvik 4,5 Fv 781 Brattestø Steinbru 1,4 Fv 781 Skjoldastr. Erland 1,2 Fv 523 X Dalbygdv. Sagjå 1,0 Fv 779 Kårstø Falkeidkryss 0,2

16 Kryssområde, avkjørsler på stamvegane På E134 og E39, som er dei mest trafikkerte vegane, er det mange kryss som er mangelfullt utforma sett i forhold til trafikkmengd og fartsnivå. I oppstillinga nedanfor er det teke med eit utval av desse. Felles problem for dei fleste av kryssa er: - T-kryss der ein må krysse motgåande trafikk ved kjøring venstre av og venstre på. - Der er ikkje noko ventefil for avkjøring. Det betyr fare for påkjørsel bakfrå. - Ofte lang ventetid for å komme innpå. Medfører stress og fare for feilvurdering. (Uprioritert rekkefølgje) Problem / Forslag til løysing E 134 Snauhammar, avkjørsel ved brua. Utviding og ventefil Kostn.- ansl. Bilde /kart E 134 Førresbotn, kryss med Fv 772. Ombygging til 2-planssystem. Reg.plan er under arbeid Finansiering gjennom Haugalandspakken. E 134 Førrestjørna, kryss med Fv 771 (aust for tunnel) Ombygging til 2-planssystem. Reg.plan er under arbeid Finansiering gjennom Haugalandspakken. E 134 Aksdal, avkj til Ebne gartneri, m/fl Alt.: 1. Straksløysing: Forbod mot venstre av. Stenge avkjørsla, oppgrad. nåv samleveg.

17 17 E 134 Aksdal, avkj til dyrlege, m/fl. I dag midlertidig løysing: Forbod mot venstre av. Alt.: 1. Stenge avkjørsla, oppgradere nåv samleveg. 2. Ombygging til 2- planskryss 3. Utviding og ventefil E134/ E39 Aksdal, møtepunktet for stamvegane. Kryssløysinga her blir ei hovudsak i sentrumsplanlegginga. E 39 Kryss med Fv 780, Susort E 39 Kryss med Fv 780, Slåttevik E 39 Kryss Mjåsund byggjefelt

18 18 E 39 Kryss Hetland, ved bedehuset E 39 Apeland nord, avkjørsel til samleveg E 39 Kryss Krabbatveit m/fv 780 mot Førland E 39 Kryss, kommunal veg ved Fuglavatnet.

19 Kryssingsstader for fotgjengarar Undergang, evt bru, er den beste fysiske innretningen for sikker kryssing av trafikkert veg. Ein føresetnad er likevel at han blir brukt. Skal det skje, må undergangen ligge så nær opp til naturleg vegval som muleg, og det må ikkje bety stor høgdeforskjell. Når vi går eller syklar, har vi stor motvilje til omvegar. Undergang har høg kostnad, særleg når han skal byggjast gjennom ein eksisterande veg. Det er difor eit tiltak som krev god grunngjeving. I praksis vil det bety på veg med stor trafikk, der fartsnivået høgt og der det er mange brukarar. I praksis betyr det gjerne hovudtrafikkårene. Om det er skuleveg bør også vere eit viktig kriterium. Spesielle risikopunkt (Uprioritert rekkefølgje) Veg E 134 Frakkagjerd, fotgjengarar kryssar E 39 i rundkjøringa. Undergangane ligg for langt unna og betyr omveg. Forslag til løysing, evt alternativ Løysing må finnast gjennom reg.plan for kryssområdet. Kostnadsanslag E 134 E 39 Aksdal, gangtrafikk gjennom rundkjøringa mellom senterområdet og bensinstasjonen. Undergangen betyr omveg. Aksdal, kryss m/kommunal veg ved Fuglavatnet. Vanskeleg kryssingspunkt for syklistar og fotgjengarar. Inngår i Samanhengande sykkelvegnett. Bør bli løyst i reg.planen for Aksdal Undergang under E 39.

20 20 7 Bustadfelt Over halvparten av dagens tysværbuar bur i regulerte byggjefelt. Frittliggjande einebustader er dominerande hustype, og det er lagt opp til at alle skal kunne kjøre fram til og parkere ved si eiga dør. Bilfrie bustadområde har ikkje fått noko gjennomslag i Tysvær, ennå. Vi er alle er opptekne av at det skal vere trygt i nærmiljøet rundt oss. Det har med trivsel og kvalitet å gjere. I byggjefeltet der vi bur skal det vere heilt trygt, slik at vi unngår tragiske hendingar akkurat der. Vi vil ikkje ha ulykker andre stader heller, men det er noko med avstanden. Det som skjer langt borte er ikkje fullt så tragisk. Ta kontakt I løpet av året er det mange som tek kontakt med kommunen og ber om at det blir gjort noko med trafikksituasjonen i deira byggjefelt. Det handlar om korleis barn og andre mjuke brukarar av gatearealet kan sikrast betre i samkvemmet med den motoriserte ferdsla. Det blir spesielt etterlyst tiltak som kan få ned farten. Vidare går det på å få redusert trafikkmengda ved å stenge for gjennomkjøring, at det er dårlege siktforhold, liten plass for dei gåande, osv. For kommunen som vegeigar og driftsansvarleg er dette viktig og nyttig informasjon å få. Mange tiltak blir gjort nettopp på bakgrunn av innspel frå oppsitjarane. Kontakten med publikum er også viktig for kommunen som planleggjar og som godkjenningsinstans. 7.1 Tiltak Statistikken viser at av trafikkulykkene som skjer i kommunen er det ein liten prosent som skjer i byggjefelta. Skadeomfanget i ulykkene er også mindre. Vi veit likevel at alvorlege ulykker har skjedd, også med tap av liv. Mange har opplevd nestenulykker der marginane har vore små Fartsdemping Det mest brukte fysiske tiltaket for å få ned farten er humpar. Kommunen har lagt ut ein del slike, ofte etter ønskje frå dei som bur på staden. Tiltaket er effektivt for å fjerne fartstoppane, dei som kjører mykje for fort. Det er likevel visse negative sider med humpar, f eks når det gjeld vintervedlikehald, busstrafikk og utrykkingskjøretøy. Ein har difor vore relativt tilbakehalden med å plassere ut nye humpar. Kriterier som ein har brukt har vore: Skilta fartsgrense 30 km/t, minst 150 m rettstrekning, ikkje bratt bakke (stigning under 1:11). Vidare: Trafikkmengd? Gjennomgangstrafikk, snarveg? Blindveg? Kommunen legg til grunn Statens vegvesen si handbok 072 ved vurdering av fartsdempande tiltak.

21 Siktforhold God sikt er viktig for eit trygt gatemiljø, spesielt ved avkjørsler og vegkryss. Som regel er forholda bra når byggjefeltet er nytt, men etter få år, når hekkar og buskar har fått skote fart, endrar situasjonen seg drastisk. Det handlar spesielt om tryggleiken for dei yngste. Vi veit at området omkring avkjørsla er ein attraktiv leikeplass. Sjølv om farten kanskje er 30 km/t, så hjelper ikkje det når siktforholda er null. Huseigar har eit ansvar her, men mange tek for lettvint på det. Kommunen har enkelte år sett fokus på problemet og hatt klippeaksjonar. Det har hjelpt, men effekten er gjerne kortvarig. Kommunen bør vurdere om dagens praksis med hekkplanting ut mot gata bør stramast inn på eit vis, enten med retningslinjer/forskrifter eller handheving av dei reglane som gjeld. 8 Gatelys Det å opplyse vegane har to formål: - Redusere ulykkesrisikoen, og - Gjere det trivelegare å ferdast ute etter at sola har gått ned. I trafikken mottar vi det meste av informasjonen som vi treng gjennom synet. I mørket oppfattar vi kontrastar og detaljar langt dårlegare enn i dagslys. Dette er nok ein av grunnane til at ulykkesrisikoen er høgare i mørke enn i dagslys. Ei registrering i 1987 viste at 32% av trafikkulykkene skjedde i mørke, mens ca 20% av trafikken går i mørke. Undersøkingar frå utlandet (USA, Sverige, Danmark, o a) tyder på at lys på ein tidlegare uopplyst veg reduserer mørkeulykkene på strekningar og i kryssområde med 20 40%. Det er større reduksjon i dødsulykker og ulykker med alvorlege skader enn i ulykker med lettare skader. I Tysvær får kommunen ofte spørsmål om å få sett opp enkeltståande lyspunkt på ein elles uopplyst veg. Det er usikkert om dette gir nokon reell reduksjon i ulykkesrisikoen. Grunnen er at om det er lyst akkurat på det punktet, så blir det tilsvarande mørkare utanfor. Det kan hende at nokon går på vegen, her også. Det er ved opplysning av strekningar og større område ein kan oppnå effekt. Statens vegvesen er bevisst på dette og satsar på lysanlegg som strekningsvise tiltak og i kryssområde. Ei anna sak er at eit enkeltståande lys kan ha stor verdi som trivselsfaktor, f eks ved ei avkjørsle der ein ventar på bussen. Det kjennest betre å gå på ein mørk veg når vi ser eit lys, sjølv om det er langt framme. På kommunebudsjettet har det dei siste åra ikkje vore nokon spesiell sum til nye gatelys, slik det var før. Dei lysa som kommunen set opp nå har som regel tilknyting til nye byggjefelt og blir finansiert gjennom tomtesalet.

22 22 Punkt eller strekningar der det er spesielt behov for gatelys (Uprioritert rekkefølgje) Veg Stad Kostn.anslag E 134 Skre Førresbotn E 134 Frakkagjerdtoppen Aksdal Fv 515 Hinderåvåg Stranda, strekn med g/s-veg Fv 780 Tysværvåg Slåttevik, strekn med g/s-veg Fv 780 Fv 780 Førland Padlane, strekn med g/s-veg Høyvik Tysværvåg, gatelys i påvente av g/s-veg. Fv 779 Kårstø Falkeidkryss (ca 200m) Frakkagj.vegen Oppgradere lysanlegget mellom Høievegen og E 134. Frakkagjerd Granlivegen Gamlevegen Slusene-Notaflot, sørover Oppgradere lysanlegg på gangvegane i området rundt stadion, skular, barnehagar, ny idrettshall. Gatelys i nedre del av vegen (Førre terrasse) Oppgradering nord og sør for Napatjørnfeltet Gatelys (Skjoldastraumen) 9 KOLLEKTIVTRANSPORT Busstransport blir rekna for å vere ein trygg reisemåte. Det er mindre risiko med å bruke buss enn personbil. Ulykkesmønsteret er forskjellig. Mens både sjåfør og passasjerar om bord i bussen er lite utsette for skader, så skjer det ulykker utanfor bussen som også må reknast med. Det er f eks når passasjerar skal ta seg fram til stoppestaden, mens dei står og ventar på bussen eller etter at dei har gått av. Slike ulykker før og etter turen er årsak til over halvparten av personskadene som kan knyttast til busstransport. For personbilbrukarane derimot, er risikoen knytta til sjølve kjøreturen. Gode og sikre stoppestader er difor viktig. Tiltak for å oppnå dette vil vere - Sikker plassering av stoppestadene. - Det må vere gode siktforhold. - Dei reisande må komme til og frå stoppestaden utan å krysse kjørebanen. - God kontakt med gangveg. - Opparbeiding av gode busslommar. - Sikringsutstyr på busslommar. Dette kan vere lys, leskur, gjerde, vegoppmerking. Ei spesiell utfordring er det ved skulane. Her er det travle periodar morgon og ettermiddag med ei blanding av mange trafikantgrupper: Skulebussar, privatbilar, elevar på sykkel og til fots, mopedar, etc. Det gjeld å finne løysingar slik at barn og bilar blir skilte best mogeleg frå kvarandre.

23 Stoppestader Uprioritert rekkefølgje Problem / Forslag til løysing Kostn.- ansl. Bilde /kart E 39 Mjåsund, ved kryss veg mot Gismarvik. Stoppestad i begge retningar i eiga sløyfe utanfor E39. (Reg plan for T-forb) E 39 Hetland, v/ bedehus (70- sone) Busslomme, retn sørover E 39 Hetland nord (70-sone) Busslommar, begge retn E 39 Apeland nord Busslommar, begge retn E 39 Sundfør. Tilrettelagde stoppestader manglar stort sett på heile strekninga. Behov for busslomme i begge retningar på 4 stader, Tveit Sundfør Liland.

24 24 Fv 515 Ved Grindafjord camping Busslommar begge retn Fv 515 Odnanes Busslommar begge retn Fv 515 Dueland Busslomme, begge retn Fv 515 Bådsvik Busslommar, begge retn Fv 515 Skjoldastraumen, ved kyrkja. Stoppestad retning innover, uheldig plassert/utforma

25 25 10 SKULESKYSS Opplæringslova seier i 7-1 at elevar i grunnskulen har rett til gratis skyss når veglengda frå bustad til skule er over 2 km for 1. årstrinn og over 4 km for årstrinn. Vidare seier lova at elevar med særleg farleg eller vanskeleg skuleveg har rett til gratis skyss sjølv om vegen er kortare. Kva vegstrekning som kvalifiserer til særleg farleg og vanskeleg vil vere ei vurderingssak. I Tysvær er det skulesjefen som mottar og behandlar søknad om gratis skyss. Han legg fram sak i kvart enkelt tilfelle for oppvekstutvalet som vurderer og tar avgjerd. Svaret kan påklagast til fylkesmannen. Dagens situasjonen I Tysvær er desse områda blitt vurdert til å ha farleg skuleveg, og elevane har dermed gratis skyss (pr okt -09): Fv 772, Førre skule: Stakkestad årstrinn Fv 515, Grinde skule: Søvik årstrinn Fv 515, Straum. skule: Lindanger årstrinn Fv 515, Straumen skule: Dueland årstrinn Fv 515, Straumen skule: Sponavik årstrinn Fv 780, Førland skule: Klovning årstrinn Klassifisering For å forenkle saksbehandlinga vil det vere nyttig med ein samla gjennomgang der ein vurderer alle aktuelle strekningar. Resultatet vil vere til hjelp for å svare på søknader, og det vil sikre lik og rettferdig behandling. Det vil vere naturleg at denne vurderinga skjer i tilknyting til TS-planen. Vi må ha ei gradering av vegane der vi skil mellom ulikt farenivå og kven gratis skyss skal gjelde for på dei enkelte strekningane. For å følgje opp tidlegare praksis i Tysvær treng vi 3 kategoriar: Kategori 1: Kategori 2: Kategori 3: Strekning der alle elevar i grunnskulen får gratis skyss. Strekning der elevar frå årstrinn får gratis skyss. Ingen gratis skyss. Kategoriane gjeld når det ikkje finst eit trygt alternativ til den trafikkerte vegen. Ved tvilsspørsmål om kva som kan definerast som trygt alternativ, ev akseptabel lengd på trygg omveg, skal det avgjerast av rådmannen. Kriterier. Ved vurdering av farenivået må ein leggje vekt på forhold som: - Fartsgrense - G/s-veg - Trafikkmengd - Spesielt smale eller uoversiktlege parti - Gatelys

26 26 Vurdering av skulevegar For skulevegar i Tysvær, i avstand 0 4 km frå skulen, er det gjort følgjande vurdering med tanke på farleg veg og gratis skuleskyss: Skule/ veg Fartsgrense G/sveg Alternativ Andre ting Kategori Førre Førredalen 30 ja 3 Nye Høieveg 50 nei nei 3 Skre/Bratthamm. 70 ja ja 3 Nodland/Nesh. 50 nei nei 3 Stakkestad 50 nei nei Smale parti 2 Frakkagjerd B Skeiseid/Stegab. 60 nei nei Smale parti 1 Frakkagjerd 30/50 ja 3 Frakkagjerd U Førre 30/70 ja 3 Nye Høieveg 40/50/60 ja/nei delvis 3 Skeiseid/Stegab. 60 nei nei 1 Grinde 60/70 ja ja 3 Grinde Våg 70 ja 3 Aksdal 30/60 ja 3 Garhaug 50 ja 3 Søvik 70 nei 1 Straumen Straumen ja 3 Bådsvik 50/60 ja 3 Lindanger 80 nei 1 Dalbygda 60 nei 3 Sponavik 80 nei 1 Erland 50/80 nei 3 Dueland 70 ja 3 Nedstrand Hind. Stranda 60/80/50 ja 3 Stranda Amdal 40/50 nei 3 Vassendvik 80 nei 3 Helle-Skorpevat 60 nei 3 Skorpev-Espev 80 nei 3 Førland Rønnevik 40/60/80 ja 3

27 27 Grendahuset 50 nei 3 Gr.hus-Sagbakk 60 nei 3 Sagb-Askeland 50 nei 3 Sagb-ferist Hesj. 50 nei 3 Skogen 80 nei 3 Padlane 40/60 ja 3 Klovning 60 nei 1 Tysværvåg Slåttevik 50/60 ja 3 Kyrkjebakken 50 ja 3 Lønning 60 nei 3 Heskja 80 nei 3 Evje 80 nei 3 Høyvik/Klovning 60 nei 3 Kategori 1: Kategori 2: Kategori 3: Veg der alle elevar i grunnskulen får gratis skyss. Veg der elevar frå 1. til og med 4. årstrinn får gratis skyss. Ingen gratis skyss. Gratis skyss i periodar I periodar der vegarbeid, anleggstrafikk o l skaper spesielle utfordringar skal ein kunne vurdere midlertidig gratis skyss også på andre vegstrekningar enn det som framgår av tabellen ovanfor. Det same gjeld for skuleveg som blir vurdert som spesielt farleg i vinterhalvåret. Søknad om slik tidsavgrensa fri skuleskyss blir avgjort av skulesjefen i kvart enkelt tilfelle.

28 28 11 REFERANSEGRUPPE I arbeidet med TS-planen har arbeidsutvalet knytt til seg visse faginstansar som på ulike vis har kompetanse når det gjeld transport og trafikktryggleik. Bidraga frå dei har gått inn i det grunnlaget planen er utarbeidd på. Her er kort lista opp ein del av det som er komme frå desse: Statens Vegvesen - Relevante statistikkdata og kart for ulykker og skadeomfang. - SV kan bidra med bilbeltekontrollar i tilknyting til skuleveg og skulestart/-slutt. Kolumbus / Tide Buss - E 39 Mjåsund, nytt kryss T-forbindelsen. Regulert inn eiga bussløyfe. Det er bra, men tvilsamt om alle bussar vil kjøre innom der. Det bør vere ein stoppestad på kvar side av E 39 også. - Kolumbus har 12 mill kr til busstiltak på Haugalandet. Aktuelle tiltak: Førre terrasse, Høievegen (Førre trevare og Napatjørn), Aksdal terminal. Politiet - Politiet gjer ein del på skulane: Åtferd, sykkel, hjelm, refleks, bilbelte,.. - Kan bidra med noko når det gjeld utforming av avkjørselsområdet på skulane. - Å opplyse veg og kryssområde er bra. - Erfaring frå Trygt heim -prosjektet, Karmøy: Skadeomfanget mindre nå enn før. Tysvær næringsforum - Planlagd ringveg rundt Aksdalvatnet bør komme. - Frakkagjerdvegen blir ei hovudgate, må oppgraderast deretter. - Kryss-sanering viktig. - Grindafjord camping er blitt eit folkerikt område. Busslommar, siktforhold. - Mjåsund byggjefelt: Avkjørsel til E 39 må flyttast til det nye krysset. Skulesjefen - Om trafikkopplæring ved skulane - Skuleskyss. Vi treng eit godt grunnlag for å svar på søknader/klager. - Få fastlagd trase for samanhengande turveg Napatjørn Aksdal. Kommuneoverlegen - Målsetjing om attraktivt sykkelvegnett med 3-delt veg: Bilar syklistar gåande. - Krav til reg.planar om å vise fortau. - Tilsynsordning, offentleg veg, avdekke fysiske manglar og med tanke på tryggleik.

29 29 12 PLANLEGGING OG FINANSIERING PÅ ULIKE NIVÅ Stat, fylke og kommune har alle ansvar for trafikktryggleik. I utgangspunktet er det veghaldar (-eigar) som har ansvar for trafikksikring på eigen veg. I praksis er det gjerne annleis. På riks- og fylkesvegar har kommunen ei viktig rolle som initiativtakar og pådrivar, men må gjerne inn i finansieringa også. STATEN Nasjonal transportplan (NTP) Planen seier noko om regjeringa sine overordna mål og strategiar. Om vegtransport står det at tryggleiken skal betrast. Som eit skritt i retning av nullvisjonen er det sett som mål at talet på drepne eller hardt skadde skal reduserast med 1/3 i 10-årsperioden fram mot Tiltak retta mot møteulukker, slik som midtrekkverk, blir lagt størst vekt på, i tillegg til tiltak mot utforkjøring. Innan drift og vedlikehald skal oppgåver som ivaretek tryggleiken prioriterast. Vinterdrifta som omfattar brøyting, salting og strøing blir sett på som spesielt viktig. Vidare vil regjeringa styrke trafikantretta tiltak mot risikoåtferd gjennom opplæring, informasjon og meir effektiviserte og målretta kontrollar. Stamvegnettet er staten (vegdirektoratet) sitt ansvar direkte. På lista over investeringstiltak står - E39: Trafikksikringstiltak i form av profilert midtlinje Aksdal Våg. - E 134: Midtdelar på innfartsvegen til Haugesund. - Anna: Oppfølging med midlar til bompengeprosjekt (Haugalandspakken). Krisepakkemidlar I samband med finanskrisa har staten stilt til disposisjon ekstraordinære midlar, m a til veganlegg. To tiltak i Tysvær er plukka ut til å finansierast på denne måten: - E 39 kryss Susort. - Busstasjon Aksdal. ROGALAND FYLKESKOMMUNE Handlingsprogram for fylkesvegar Av konkrete investeringsprosjekt som vedkjem Tysvær direkte finn vi desse 3 tiltaka som alle vil innebere trafikksikringsgevinst, må vi rekne med: - Rv 47 T-forbindelsen - Fv 773 Nesheim Stakkestad - Rv 515 G/s-veg Garhaug Søvik TS-midlar, tilskottsordning (tidl Aksjon skuleveg). Dette er midlar som Fylkestrafikksikkerhetsutvalget disponerer og deler ut etter søknad frå kommunane. Pengane kan gå til tiltak ved fylkesveg og kommunal veg, ikkje til riksveg eller stamveg. På kommunal veg kan TS-midlane dekke 60% og kommunen må dekke dei resterande 40%. HAUGALANDSPAKKEN Innkreving av bompengar på Haugalandet starta opp i Bompengeselskapet har som formål å finansiere vegprosjekt og dermed heve standard på hovudvegar i regionen. Spesielt gjeld det E 134 og Rv 47, men det er også tiltak på E 39 og enkelte fylkesvegar.

30 30 Tysvær inngår i samleposten E 134, Aksdal Haugesund, og det er avklart at ombygging av to kryss skal finansierast i pakken: - E 134 kryss Førresbotn. - E 134 kryss Førrestjørn. Plan- og utgreiingsarbeidet pågår for begge desse kryssa (okt -09). 13 PRIORITERINGAR, RETNINGSLINJER Vi har vi mange verkemiddel av vidt forskjellig art for å minske faren for trafikkulykker og -skadar. I denne planen har vi skilt mellom tiltak i 2 hovudkategoriar: 13.1 Om informasjon og haldningsskapande tiltak I denne kategorien finst tiltak som påverkar åtferd. Informasjon og opplysning er grunnlaget for dei haldningane vi går ut i trafikken med og korleis vi opptrer. Det hjelper lite med gode, trafikksikre veganlegg dersom vi oppfører oss risikofylt. Det handlar om opplæring i barnehage og skule, trafikantinformasjon, kampanjar, kjøreopplæring, faginformasjon, etc. Mykje av dette er langsiktige verkemiddel. Det er med å skape haldningar og kultur. Det finst lite med materiale som dokumenterer kva effekt enkelttiltak av denne typen har. Nytte/kostnad-verdi er som regel ukjent. Vi veit likevel at summen av tiltaka påverkar vår oppførsel i trafikken, og dermed ulykkesrisikoen Om fysiske tiltak Det er alltid eit langt større engasjement for å utført fysiske tiltak enn for å arbeide med haldningsendring, sjølv om den største risikoen ligg i risikofylt atferd. For fysiske, vegtekniske tiltak finst det meir statistikk og undersøkingar som viser kva nytteverdi vi kan forvente. Effekten inntrer normalt straks arbeidet er utført. Gang- og sykkelvegar er investeringskrevjande. Dei kan lett binde opp alle disponible midlar for lang tid, mens mindre tiltak som f eks ei busslomme kan ha større nytte/kostnads-effekt. Løysinga må liggje i å finne fram til ei balansert satsing på mange typar tiltak, både kostnadskrevjande og rimelege. Vidare må ein både gjere strakstiltak og tenkje langsiktig. Når det gjeld fysiske tiltak, så har ein i den faglege vurderinga forsøkt å ta omsyn til følgjande kriteria som grunnlag for prioritering: - Trafikkmengd (ÅDT). - Fartsgrense og fartsnivå. - Kostnader - Kor mange potensielle brukarar? - Er det gjennomfartsveg? - Er det skuleveg? - Miljømessige forhold. - Risikovurdering, ev ut frå statistikkmateriale om det finst. - Realistisk gjennomførbart?

31 31 14 AKTUELLE TILTAK FOR VURDERING I HANDLINGSPLAN 14.1 Informasjon og haldningsskapande tiltak Arbeid i skulen. Ved alle barneskulane blir det gjennomført sykkelprøve kvart år. Det handlar om sykkel og utstyr og om mestring. Elevane får sertifikat = klar for å sykle til skulen når dei går i 4. klasse. Alle u-skuleelevar får tilbod om trafikalt grunnkurs. Det er eit reint teoretisk kurs som ungdomsskulen arrangerer, men det går utanom skuletida og det er ikkje ein del av skuleundervisninga. Kurset er eit nødvendig første trinn for dei som skal starte på førarkortopplæring. Mopedopplæring skjer pr i dag ved 1 ungdomsskule, ikkje ved dei to andre. Det er eit ressurskrevjande tilbod med store utgifter til materiell og vedlikehald. Få lærarar har nødvendig kompetanse. Det er ikkje realistisk at mopedopplæring blir noko fast tilbod. Brosjyre om siktforhold og klipping av hekkar Som ei oppfølging av den første TS-planen utarbeidde kommunen ei brosjyre om faren ved hekkar og annan vegetasjon som veks opp i kryssområde. I reguleringsplanane er det som regel vist frisiktsone i kryssområda, og tomteeigaren har eit ansvar her. For private avkjørsler inn til eigedommane finst det normer. Brosjyra vart sendt ut til alle husstandar i Ein oppfølgjande aksjon vart gjennomført i 2008, i større grad retta mot velforeiningar. Klipping av hekkar er eit effektivt tiltak. Her kan den enkelte huseigar gjere noko for trafikktryggleik i sitt nærområde. Verknaden er likevel ikkje så langvarig. Det vil vere behov for påminning med visse mellomrom.

32 Fysiske tiltak. Samlelister over forslag. Her er medteke - Tiltak frå tidlegare TS-plan som ikkje er gjennomførte. - Innkomne forslag frå publikum, skular, faginstansar. - Forslag med bakgrunn i kommuneadm. sine eigne vurderingar. Tiltak nr (Uprioritert rekkefølgje) LISTE 1 Riksvegnettet (stamvegar E39 og E134) Veg Tiltak Strekn. km Stip. kostnad mill kr G/S-VEG R1 E39 G/s-veg Hetland Haukås 0,9 R2 E39 Omlegging Haukås Apeland (tunnel) 2,5 R3 E39 G/s-veg Tveit Sundfør 1,5 R4 E39 G/s-veg Sundfør Sveio grense 1,8 R5 E134 G/s-veg Våg Vindafjord grense 1,0 R12 E39 Krabbatveit/Aksdal, kryssingspunkt på E39/ komm. veg langs Fuglavatnet (g/s-veg). R18 E134 G/s-veg (samleveg)frakkagjerd Aksdal, oppgradering for lokaltrafikk, alle trafikantgrupper. Betyr at 2 kryss kan sanerast: - til Ebne gartneri m/fl - til dyrlege m/fl KRYSSOMRÅDE R6 E39 Susort, kryss m/ Fv 780. Ombygging. R7 E39 Slåttevik, kryss m/ Fv 780. Ombygging til fullst 2-plan. R8 E39 Mjåsund, avkjørsel til byggjefelt. Flyttast til kryss T-forb? R9 E39 Hetland, kryss m/ k. veg. Utviding, ventefil. R10 E39 Apeland nord, avkj til samleveg. Alt: 1. Stenge avkjørsla. 2. Utviding og ventefil R11 E 39 Krabbatveit, kryss m/ Fv 780 mot Førland. R13 E134 Snauhammar, kryss m/ k. veg ved brua. Utviding og ventefil. R14 E134 Førresbotn, kryss m/fv 772. Ombygging. Haug.pakk., blir påbeg R15 E134 Førrestjørna, kryss m/ Fv 771. Ombygging. Haug.pakk., påbeg 2012? R16 E134 Frakkagjerd, kryss m/ k.veg Frakkagj.v. Ombygging frå rundkjøring til 2-plans.

33 33 R19 E134 Aksdal, kryss m/e39. Kryssløysing blir vurdert i regplan for Aksdal sentrum. BUSS-STOPPESTADER R19 a E39 Susort, ved kryss Fv 780. Begge retn, vurdere plassering i forb med reg.plan kryss. R20 E39 Mjåsund, buss-stopp ved kryss veg mot Gismarvik/ T-forb. Blir viktig omstig,plass. Det bør byggjast både 1. Eiga bussløyfe i krysset. 2. Busslommar på begge sider av E39. R21 E39 Hetland, ved kryss k.veg, bedehuset. 70-sone. Busslomme retning sørover R22 E39 Hetland nord, 70-sone. Busslomme begge retningar R23 E39 Apeland nord, 80-sone. Busslomme, begge retningar. R24 E 39 Tveit. Busslomme begge retningar. R25 E 39 Sundfør sør. Busslomme begge retningar R26 E 39 Sundfør nord. Busslomme begge retningar R27 E 39 Lilland. Busslomme begge retningar GATELYS R28 E 134 Gatelys, oppgradere strekn Skre - Førresbotn R29 E 134 Gatelys, oppgradere strekn Frakkagj.toppen Aksdal ANDRE TILTAK Tiltak nr LISTE 2 Fylkesvegar Veg Tiltak Strekn. km Stip. kostnad mill kr G/S-VEG F1 Fv 523 Skjoldastr X Dalbygdveg, g/s-veg 0,4 F2 Fv 523 X Dalbygdvegen Sagjå, g/s-veg 1,0 F3 Fv 515 Garhaug Søvik, g/s-veg 2,8 F4a Fv 515 Søvik Brattestø, g/s-veg 2,2 F4b Fv 515 Brattestø Stakland, g/s-veg 1,6 F5 Fv 515 Stakland Dueland, g/s-veg 1,5 F6 Fv 515 Bådsvik Lindanger, g/s-veg 2,5 F7 Fv 515 Hella Hinderåvåg, g/s-veg 1,0

34 34 F8 Fv 771 Førrestjørna Leite, g/s-veg 0,9 F9 Fv 771 Leite Frakkagjerd, g/s-veg 0,5 F10 Fv 771 Frakkagj Dragavika, g/s-veg 1,0 F11 Fv 772 Førre skule Nodland, g/s-veg 1,0 F12 Fv 772 Nodland Stakkestad, g/s-veg 2,2 F13 Fv 774 Mjåsund Gismarvik, g/s-veg 4,5 F14 Fv 776 Tysvær kyrkje Lønning, g/s-veg 0,7 F15 Fv 778 Førland Sagbakken, g/s-veg 2,4 F16 Fv 780 Padlane Klovning, g/s-veg 1,2 F17 Fv 780 Klovning Høyvik, g/s-veg 1,6 F18 Fv 780 Høyvik Tysv.våg b/u-skule, g/s-veg 3,0 F19 Fv 781 Brattestø Steinbru, g/s-veg 1,4 F20 Fv 781 Skjoldastr Erland, g/s-veg 1,2 F21 Fv 792 Stranda Øverland, g/s-veg 1,0 KRYSSOMRÅDE F22 Fv 515 Bådsvik, avkjørsel til byggjefeltet. Flyttast mot nord 30 m. BUSS-STOPPESTADER F23 Fv 515 Busslomme ved Grindafjord camping, b. retn. F24 Fv 515 Busslomme Odnanes, begge retningar. F25 Fv 515 Busslomme Dueland, begge retningar. F26 Fv 515 Busslomme Bådsvik, begge retningar F27 Fv 515 Busslomme Skjoldastr. ved kyrkja, retning innover, uheldig plassert / utforma. F28 Fv 771 Busslomme sør for Førre trevare, begge retningar. F29 Fv 771 Busslomme ved avkjørsel Napatjørn, begge retningar. Ligg i reg.planen. GATELYS F30 Fv 515 Hinderåvåg Stranda. Gatelys på strekn med g/s-veg. F31 Fv 780 Tysværvåg Slåttevik. Gatelys på strekn med g/s-veg. F32 Fv 780 Førland Padlane. Gatelys på strekn med g/sveg. F33 Fv 780 Høyvik Tysværvåg, gatelys i påvente av g/sveg.

35 35 Tiltak nr LISTE 3 Kommunale vegar Veg Tiltak Strekn. km G/S-VEG KRYSSOMRÅDE Stip. kostnad mill kr BUSS-STOPPESTADER K1 Fjellvegen Busslomme ved rundkjøringa, Førre terrasse. K2 Aksdal Bussterminal Aksdal. Oppgradere venteromsfasilitetane. K3 Aksdal Bussterminal Aksdal. Omregulere og utvide oppstillingsplassen. Legge betre til rette for omstiging privatbil buss. K4 K5 Frakkagjerdvegen Frakkagjerd K6 Granlivegen K7 Gamlevegen K8 Slusene Notaflot, sørover K9 Alle off vegar Komm. vegar Alle vegar GATELYS Gatelys, oppgradering av lysanlegget mellom Høievegen og E134. Gatelys, oppgradering av lys på gangvegane i området ved stadion, skulane, ny idrettshall, barnehagar. Gatelys i nedre delen av vegen (Førre terrasse) Gatelys, oppgradering nord og sør for Napatjørnfeltet Gatelys. (Skjoldastraumen). Gatelys, ein fast årleg sum til formålet på budsjettet. Til bruk for mindre gatelystiltak. ANDRE TILTAK Humpar som fartsdempande tiltak i bustadområde. Fastsetje retningslinjer for kor humpar kan, ev skal, brukast som verkemiddel. Vurdere endring i fartsgrenser. Vurdere om det er sider ved dagens praksis for reg.planutforming og retningslinjer som bør endrast for å skape tryggare nærmiljø. Aktuelle tema: Vegbreidd, fortau, kurvatur, siktforhold, vegetasjon. Vurdere og ev finne fram til aktuelle utbyggingsprinsipp som gir bilfritt nærmiljø.

36 36

37 37 - HANDLINGSPLAN - Del A - INFORMASJON, HALDNINGSSKAPING Helsestasjonar Ved helsestasjonane skal ein informere og rettleie foreldre om aktuelle spørsmål, slik som - Barnevogn i trafikken - Sikring av barn i bil Barnehagar I barnehagane skal ein leggje vekt på å lære barna om trafikken og korleis dei skal gå og oppføre seg for å vere trygge. Foreldra skal få aktuell informasjon om - Sikring av barn i bil - Lokale forhold ved barnehagen: Om levering/henting med bil. Grunnskulen Arbeidet som skulane gjer innanfor trafikksikring skal halde fram. Det skal til ei kvar tid tilpassast og utviklast med sikte på at både elevar og foreldre skal få innarbeidd gode haldningar og vanar når det gjeld trafikk. Det skal takast opp tema som er tilpassa alderstrinn og som er så tidsaktuelle som muleg: - Lokale forhold: o Min skuleveg, problempunkt o Skulebussen o Levering/henting med privatbil - Sykkel, utstyr og mestring - Refleks - Sikring i bilen - Rus og trafikk Det skal søkjast samarbeid med trafikkmyndigheiter og andre aktørar i trafikken, slik som - Politi - Statens vegvesen - Buss-selskap (skuleskyss) Annan informasjon Siktforhold og planting/klipping av hekkar Brosjyre om temaet skal oppdaterast og sendast ut 2. kvart år. Alternativt kan det informerast på andre måtar, gjennom lokalpressa, spesielle aksjonar, gjennom samarbeid med velforeiningar, og liknande. Hovudmålgruppe: Bustadeigarar i regulerte byggjefelt og andre tett utbygde område.