Eitt eventuelt sentralt. produksjonskjøkken. i Luster kommune

Eitt eventuelt sentralt produksjonskjøkken i Luster kommune Føresetnader og stipulering av kostnader Notat frå RO medio november 2013

Innhald Bakgrunn 3 Føresetnader for dette notatet 3 Produksjonskjøkkenet ved Gaupne omsorgssenter 4 Postkjøkken 6 Lagerkapasitet ved Luster 7 Lagerkapasitet ved Hafslo 7 Luster vidaregåande skule 8 Transport 9 Distribusjon av mat til heimeboande 11 Andre driftskostnader 11 Konklusjonar 12

Bakgrunn Luster kommune vurderer å sentralisere produksjonen av middagsmat ved å legge produksjonen til kjøkkenet ved Gaupne omsorgssenter. Som ein del av vurderingsgrunnlaget er RO (Ressurssenter for omstilling i kommunene) beden om å vurdere areal- og utstyrssituasjonen ved produksjonskjøkkenet ved Gaupne omsorgssenter og postkjøkkena i Luster kommune. Kommunen ønskjer eit grovt overslag over eventuelle investeringskostnader i utstyr og ei vurdering av mogeleg opplegg for transportløysing med eit førebels kostnadsoverslag I tillegg er RO beden om å foreta ei vurdering av produksjonskjøkkenet ved Luster vidaregåande skule. Foreliggande notat bygger på synfaring og samtalar mellom andre med kjøkkensjefane i Luster kommune og rektor ved Luster vidaregåande skule. Notatet er utarbeidd av Lars Nygård. Kvalitetssikrar er dagleg leiar Gunnar Roten. Føresetnader for dette notatet Hovudproduksjonsmetode kok-kjøl. Luster kommune har ikkje gjort endeleg vedtak om kva hovudproduksjonsmetode det eventuelt sentraliserte produksjonskjøkkenet skal leggast til rette for. Men vurderingane i dette notatet skal gjerast ut frå den føresetnad at produksjonskjøkkenet er tilrettelagt for hovudproduksjonsmetoden kok-kjøl. 5-dagars produksjonsveke. For å kunne realisere potensialet for kostnadsreduksjonar ved eit sentralt kjøkken, skal vi i dette notatet legge til grunn at det blir produsert mat 5 dagar per veke. Vidare skal kjøkkenets oppetid vere avgrensa til dagtid vekas yrkedagar. Det sentrale produksjonskjøkken er lagt til Gaupne omsorgssenter. I dette notatet skal vi legge til grunn at det er produksjonskjøkkenet ved Gaupne omsorgssenter som eventuelt blir produksjonskjøkkenet dersom kommunen bestemmer seg for eit sentralt kjøkken. Med unntak av lagerkapasitet, blir dei to andre produksjonskjøkkena i kommunen ikkje vurdert i dette notatet. Eksisterande produksjonskjøkken. Dersom produksjonen blir sentralisert ved Gaupne, vil produksjonslokala ved dagens produksjonskjøkken i Luster og Hafslo bli ståande tomme. Med ei sentralisert løysing vil ein ikkje ha trong for produksjonslokala ved Luster og Hafslo, men ein vil måtte nytte lagerkapasiteten ved desse sentra. Vurderingar av kva produksjonslokala i Luster og Hafslo skal nyttast til, ligg utanfor dette notatet. Interne rutinar. Dette notatet bygger på den føresetnad at samhandlinga mellom produksjonskjøkkenet og avdelingane skal vere planlagt og avtalt slik at varer blir levert på lager ved omsorgssentra og at avdelingane hentar varer frå lagra utan at leverandør og tilsette ved avdelingane treng å møte kvarandre i samband med løpande leveringar. Vurderinga er avgrensa til kjøkkenrelaterte forhold. Funksjonelle produksjons- og postkjøkken er avhengig av ei rekke byggnadsmessige forhold. Funksjonelt utstyr for

nedkjøling eller slutt-tilberedning i samsvar med krav fastsett i forskrifter er til dømes avhengig av tilgang til og avløp for vatn, tilgang til energi, og så vidare. Slike forhold er ikkje vurdert. Dette notatet er med andre ord avgrensa til kjøkkenrelaterte vurderingar. Vurderingar av bygnadsmessige forhold eller eventuelle investeringskostnader i byggnader eller framføring og tilknyting av vatn ligg utanfor dette notatet. Lønskostnader. I ein forstudie har RO stipulert lønskostnadene ved eit eventuelt sentralisert produksjonskjøkken. Så langt gjeld lønskostnader for tilsette ved eit sentralt produksjonskjøkken, viser vi til forstudien. Produksjonskjøkkenet ved Gaupne omsorgssenter Dersom produksjonen av middagsmat blir sentralisert til Gaupne, må produksjonskjøkkenet i gjennomsnitt produsere 590 kostdøgn per veke eller 118 kostdøgn per produksjonsdag basert på 5 dagars produksjonsveke. Langt dei fleste kostdøgna som skal produserast består av middagsrettar (hovudrett og dessert). Produksjonskjøkkenet har varmtavdeling og areal for kaldmat til saman om lag 81 m 2, grovkjøkken på vel 11 m 2, og oppvask på om lag 19 m 2. Kjøkkenet har maskin for pakking av eingongsporsjonar for heimeboande, og sveisemaskin for transport av mat i bulk dersom kommunen velgjer ulike typar eingongsemballasje som transportmedium. Kjøkkenet kan seiast å vere velutstyrt, og er vurdert å ha tilstrekkeleg areal og produksjonsutstyr for den auka produksjonen. Produksjonskjøkkenet ved Gaupne har og luftbasert maskin for nedkjøling av ferdigprodusert vare med kapasitet på 75 kilo innanfor forskriftens krav på 1,5 timar. Sjølv om nedkjølingskapasiteten er stor nok (sjå nedanfor) og sjølv om kjølaren framleis er funksjonell, er den 12 år gammal. Det er difor realistisk å legge til grunn at det må kjøpast ny nedkjølar. I så fall bør ein gå over til nedkjøling basert på vatn. Funksjonalitet og trong for supplering av det øvrige utstyret er ikkje vurdert i detalj. I nokon grad bør ein og kunne supplere ein del utstyr frå dei to produksjonskjøkkena I Luster og Hafslo. Funksjonell status for ventilasjon og avtrekk er ikkje vurdert, men fungerer tilfredesstillande per dato. Produksjonslokala er flislagt til ei høgd på om lag 1,3 meter, og har sluk i golvet slik at denne delen av kjøkkenet kan gjerast reint med spyling. Kjøkkenet har møterom, kontor og garderobe. Kjøkkenet har lukka kjølelager for avfall. Ved ekstern inngang for varemottak er det bygd på eit lager på vel 13 m 2. Dette lageret har korkje varme eller kjøling, og kan sjåast på som eit plasseringslager, og har ingen betydning for vurdering av produksjonskjøkkenets kapasitet.

Inngang for varemottak og utgang for levering av ferdigprodusert vare blir felles. Ut frå hygieniske krav om skilte soner for reine og ureine produkt, er ikkje felles areal for desse to funksjonane ideelt. Men felles areal for mottak og levering av varer bør kunne leggast forsvarleg opp fordi varer som skal takast i mot og leverast alltid vil vere emballert. Generelt vil RO tilrå at når Luster kommune har utarbeidd meir detaljerte planar for eit eventuelt opplegg med sentralt kjøkken, bør kommunen ta kontakt med det lokale mattilsynet for å drøfte opplegg og planar. Særleg bør kommunen få mattilsynets vurdering av felles areal for mottak og levering av varer. Ut frå desse føresetnadene ligg det til rette for at produksjonskjøkkenet ved Gaupne ut frå areal og utstyr kan ta over heile produksjonen som Luster kommune har trong for. Lagerkapasiteten ved produksjonskjøkkenet ved Gaupne. For å hente ut ein del av gevinsten ved å gå over til sentralisert produksjonskjøkken tilrettelagt for kok-kjøl, har kommunen som føresetnad at ein ikkje skal distribuere mat kvar dag. Kommunen har ikkje teke avgjerd om leveringsfrekvens. Trongen for lagerkapasitet er avhengig av leveringsfrekvens: di sjeldnare varer blir distribuert, di større må lagerkapasiteten vere. Dei totalt 590 kostdøgna som skal produserast per veke vil i hovudsak vere middagar. Ut frå første rapport frå RO vedrørande matopplegget i Luster kommune forstudien «Lønskostnader ved eit eventuelt sentralt produksjonskjøkken i Luster» - skal det i gjennomsnitt produserast vel 1000 middagar per veke, noko som tilsvarar om lag 200 middagar per produksjonsdag. Vi kan legge til grunn at ein ferdigprodusert middagsrett i gjennomsnitt tilsvarar ein halv kilo. Dette betyr at det i gjennomsnitt vil bli produsert om lag 100 kilo middagar per produksjonsdag eller om lag 500 kilo middagar per veke. 1 Dersom ein køyrer ut middagar 1 gong per veke, må lagerkapasiteten minst kunne romme 500 kilo. Med 2 leveringar per veke, tilsvarar minimum lagerkapasitet om lag 250 kilo, med 3 utleveringar om lag 170 kilo. Produksjonskjøkkenet ved Gaupne har 3 kjølerom på høvesvis 6,6 m 2, 6,2 m 2 og 4,4 m 2. I tillegg eit fryserom på 6,3 m 2 og eit tørrvarelager på 10,4 m 2. I dag leverer produksjonskjøkkena kolonialvarer til avdelingane. Kommunen har ikkje teke stilling til om denne funksjonen skal halde fram ved eit eventuelt sentralt produksjonskjøkken. Men skal funksjonen halde fram, må det og vere tilstrekkeleg lagerkapasitet for kolonialvarer tilpassa leveringsfrekvens. Med alle atterhald for resultatet av ei detaljplanlegging, kan ein legge til grunn at eksisterande tørrlager kan nyttast til lager for kolonialvarer og at eitt av kjøleromma, til 1 Noverande kjølar på kjøkkenet har ein kapasitet på 75 kilo. Med planlegging av produksjonen slik at all mat som skal kjølast ned ikkje er ferdig produsert på same tidspunkt, vil ein kapasitet på 75 kilo dekke trongen. Men av praktiske omsyn, jamfør at det enkelte produksjonsdagar vil måtte bli produsert meir enn det gjennomsnittlege volumet, bør maskinen som skal kjøpast inn truleg ha ein nedkjøingskapasitet på om lag 100 kilo.

dømes det minste, kan nyttast til andre varer som bør lagrast kaldt. I så fall kan ein disponere 2 kjølerom på til saman nesten 13 m 2 til lagring av ferdigproduserte middagar. Luster kommune har og bedt RO om å vurdere transporten, sjå nedanfor. Leveransar av varer bør truleg leverast som ei pakke 2 per dag og avdeling. I avsnittet om transport framgår det at med ein leveringsfrekvena på til dømes 2 gonger per veke, vil det bli mange «pakker». Ein detaljplanlegging vil truleg finne at lagerkapasiteten ved Gaupne alt i dag er tilstrekkeleg for utkøyring av varer berre 1 gong per veke. Sjølv om lagerkapasiteten teknisk er tilstrekkeleg for ein distribusjonsfrekvens på 1 gong per veke, er ikkje ein slik frekvens å tilrå sjå avsnittet om transport. Med ein distribusjonsfrekvens på 2 eller 3 leveringar per veke, kan ein konkludere at lagerkapasiteten ved Gaupne omsorgssenter høgst truleg er tilstrekkeleg. Postkjøkken Det er til saman 10 postkjøkken i Luster 4 ved Gaupne og Luster og 2 ved Hafslo. I tillegg må det avklarast detaljert leveringsadresse for middag til heimeboande 3 og for dei som har omsorgsplass og som får servert måltida av heimetenestene. Dette er ikkje avklart og vurderingane nedanfor gjeld berre dei 10 postkjøkkena ved 3 omsorgssenter. Dei 10 postkjøkkena er svært like både i utforming og utstyr og blir vurdert gjennom ein felles gjennomgang. Det soknar 8 døgnbrukarar til kvart postkjøkken. I høve til denne målgruppa har alle postkjøkkena rikeleg areal både til servering og opphald. Alle postkjøkken har dekketøy, oppvaskmaskin for dekketøyet og nærlager i form av skap (utan kjøling) og kjøleskap. Skap-plassen kan vurderast som rikeleg, medan kjøleskapet gjerne kunne ha vore litt større. Postkjøkkena har komfyr for å koke kaffe, te, suppe eller graut, og det er mogeleg å bake, til dømes kaffebrød. Alle postkjøkken manglar utstyr for slutt-tilberedning av middagsmat. I marknaden finnst svært mange typar utstyr for slutt-tilberedning. Sjølv om slutt-tilbereding basert på luft generelt er litt billegare enn slutt-tilberedning basert på damp, vil RO tilrå slutt-tilberedning basert på damp fordi damp som medium som regel gir eit betre resultat enn luft. I dag får avdelingane levert middagsmat frå produksjonskjøkkenet. Med eit sentralisert opplegg må maten hentast frå lager og slutt-tilberedast på avdelinga. Avdelingane vil måtte endre rutinane i samband med servering av middag, men sjølve arbeidsbelastninga vil i hovudsak vere den same som i dag. RO vil tilrå at det blir kjøpt inn hushaldningstilpassa 2 Kommunen har ikkje teke stilling til kva ein leveranse skal bety i praksis. Når vi skriv at leveransen er ei «pakke» per dag og avdeling, betyr dette at det ikkje i detalj er konkludert korleis denne «pakka» skal sjå ut sjå og avsnittet om transport. 3 Det bør leggast opp til at leverandør av mat frå produksjonskjøkkenet har ei leveringsadresse lokalt i Hafslo og Luster der maten til heimeboande blir levert. Den vidare individuelle distribusjonen av mat til heimeboande er det ikkje teke stilling til.

kombidampar med ein kapasitet for 8 personar. Vidare bør innkjøp av kombidampar og vurderast ut frå det mål å minimalisere avdelinganes arbeidsoppgåver i samband med slutttilberedning og servering av middag. Alle 10 postkjøkken har rikeleg areal for å plassere utstyr for slutt-tilberedning. Utan å ha vurdert tilslutning til vatn og energi, vil plasseringa av utstyr for slutt-tilberedning i postkjøkkena ved Hafslo og Luster langt på veg vere sjølvforklarande ut frå utforminga. Postkjøkkena ved Gaupne har ei utforming som gjer det naudsynt med ei særleg vurdering av kvar det er føremålstenleg å plassere utstyret. Lagerkapasitet ved Luster omsorgssenter Frå dagens varemottak er det funksjonell adkomst ved at ein kan ta ei trillevogn frå bakkenivå ute og inn til lagerromma utan hindringar. Omsorgssenteret i Luster har eit fryserom på om lag 10 m 2, eit kjølerom på om lag 8 m 2 og eit tørrlager «med rikeleg areal». 4 Med 2 leveringar per veke for høvesvis 3 og 4 dagar per levering vil middag for 4 dagar til omsorgssenteret i Luster i gjennomsnitt tilsvare om lag 210 middagar eller 105 kilo per levering. Med 3 leveringar per veke for høvesvis 2 og 3 dagar, vil middag for 3 dagar i gjennomsnitt tilsvare om lag 156 middgar eller 78 kilo per levering. Middag til heimeboande og kolonialvarer vil komme i tillegg. Dagens lagerkapasitet ved Luster er vurdert som tilstrekkeleg både med 2 eventuelt 3 leveringar per veke. 5 Lagerkapasitet ved Hafslo omsorgssenter Frå dagens varemottak er det funksjonell adkomst ved at ein kan ta ei trillevogn frå bakkenivå og inn i lagerromma utan hindringar. Omsorgssenteret i Hafslo har fryserom, kjølerom og eit tørrlager, alle på om lag 9 m 2. Med 2 leveringar per veke for høvesvis 3 og 4 dagar per levering, vil middag i Hafslo for 4 dagar i gjennomsnitt tilsvare om lag 168 middagar eller 84 kilo per levering. Med 3 leveringar per veke for høvesvis 2 og 3 dagar, vil middag for 3 dagar i gjennomsnitt tilsvare om lag 126 middagar eller 63 kilo per levering. Middag til heimeboande og kolonialvarer vil komme i tillegg Dagens lagerkapasitet ved Hafslo er vurdert som tilstrekkeleg både med 2 eventuelt 3 leveringar per veke. Utstyr til lagra. For lagra ved alle 3 omsorgssentra kan vi generelt legge til grunn følgjande: Alle lagra er utstyrt med diverse utstyr som hyller og trillevogner. Utyret er ikkje vurdert i 4 Antal kvadratmeter er ikkje oppgitt eller målt, men har truleg ei golvflate på meir enn 10 m 2. 5 Alle produksjonskjøkken har fryserom. Med ein sentralisert produksjon, er fryseromma i alle fall ved Luster og Hafslo unødvendig. Kva fryseromma eventuelt skal nyttast til er ikkje vurdert. Men fryseromma kan sjåast på som ein lagerkapaistet i reserve som ikkje blir utnytta.

detalj. Den vidare detaljplanlegging vil avklare i kva grad eksisterande utstyr er tilstrekkeleg og føremålstenleg, og i kva grad utstyret må supplerast. Luster vidaregåande skule Eigar av Luster vidaregåande skule er Sogn og Fjordane fylkeskommune. Opplæringsverksemda ved skulen i Luster skal flyttast til Sogndal, med det resultat at noverande lokale blir ståande tom frå og med oppstart for skuleåret 2014. Difor er fylkeskommunen interessert i å leige eller selje lokala. Produksjonskjøkkenet består av to produksjonskjøkken. Det produksjonskjøkkenet som ligg lengst mot vest er mest eigna fordi dette kjøkkenet har flislagte vegger med tilhøyrande sluk for avløp i golvet slik at kjøkkenet kan gjerast reint gjennom spyling. Det kjøkkenet som ligg lengst mot aust er ikkje flisbelagt fullt ut samstundes som ein der manglar tilstrekkeleg avløp for vatn via sluk i golv. Eksisterande opplegg for varemottak er ikkje funksjonelt fordi mottaket ligg i etasjen under produksjonskjøkkenet utan tilgang til heis mellom varemottak og produksjonskjøkken. Varemottak kan planleggast ved at varer blir lest av til bakkenivå utanfor hovudinngangen til skulen. Også dette alternativet er utilfredsstillande ut frå følgjande to årsaker: For det første blir avstanden (for trilling av vogner med varer) lang via ein (utandørs) rampe for rørslehemma og gjennom (innandørs) gangar fram til produksjonskjøkkenet. Og for det andre fordi ein gjennom dette alternativet vil kome utanfrå og rett inn i kjøkkenets reine sone. Lagerromma som er eigna for mottak av ureine varer, ligg i motsett ende av produksjonskjøkkenet. Dersom eksisterande produksjonskjøkken skal nyttast som kommunalt produksjonskjøkken, må det investerast i nytt varemottak. Ved ei slik investering må ein og finne nye og føremålstenlege løysingar for lagerkapasitet og utkøyring av ferdigproduserte varer. Sjølve areala for varmtbehandlinga i produksjonskjøkkenet (det som ligg mot vest) i tillegg til andre funksjonar som grovkjøkken og oppvask vurderast som funksjonelle, da altså med unntak av løysingar for varemottak og varelevering. Men sett i forhold til produksjonsvolumet som Luster kommune treng, må arealet samstundes vurderast som i overkant stort. I tillegg må ein ta omsyn til følgjande vurderingspunkt: Areala for eit produksjonskjøkken utgjer berre ein liten del av byggnadens samla areal. På kva måte og til kva formål fylkeskommunen vil lukkast i å selje eventuelt leige ut andre areal i byggnaden, er uvisst. Ved synfaringa framstår produksjonskjøkkenet i dag som velutstyrt. Når undervisninga skal flyttast til nye lokal i Sogndal, vil det utstyret som er eigna bli vurdert flytta over til undervisningsverksemda i dei nye lokala. Men fylkeskommunen er innstilt på å diskutere i kva grad til kva kostnad eksisterande utstyr kan stå att til disposisjon for ny driftsoperatør. I noko grad kan ein og tenke seg at produksjonsutstyr ved noverande produksjonskjøkken i

kommunen kan flyttast. Likevel er det realistisk å anta at det i nokon grad må investerast i nytt produksjonsutstyr dersom kommunen skal etablere produksjonskjøkken i eksisterande lokale. Transport ROs generelle tilrådning er at representantar for aktuelt personell i avdelingar, heimetenester og produksjonskjøkken som skal samhandle, kjem saman for i fellesskap å utarbeide konkrete rutinar for samhandlinga. Men i og med at RO er beden om å skissere ei mogeleg løysing for transport med kostnadsoverslag, må vi klarstille ein del føresetnader. Sjølv om vi klarstiller føresetnader nedanfor, bør likevel aktuelt personell arbeide fram sine eigne føresetnader slik dei ønskjer og ut frå detaljkunnskap om lokale tilhøve. Vi legg altså til grunn at levering og uttak av varer kan skje utan at leverandør og personell ved avdelingane møtest. Fordi fleire avdelingar skal hente varer frå same lager, bør produksjonskjøkkenet merke varene med navn på avdelinga. Middagen vil både kome i bulk, og i einporsjonspakning for døgnbrukarar som treng diettmat. Alle middagar for ein dag og for ei avdeling bør samlast i ei «pakke». Med 2 leveringar per veke, vil det for Luster med 4 avdelingar bli 4 «pakker» med middagar per dag eller 16 «pakker» med middagar for leveringa med varer for 4 dagar. I tillegg blir det minst 1 «pakke» per avdeling med kolonialvarer. Til saman blir dette 21 «pakker» til Luster. Gaupne har og 4 avdelingar og vil tilsvarande ha trong for 21 «pakker» per levering for 4 dagar 6. Hafslo har 2 avdelingar, og vil motta minst 9 «pakker» med middag og kolonialvarer per levering for 4 dagar. Til saman må produksjonskjøkkenet klargjere 51 «pakker» per levering for 4 dagar. I tillegg må det leverast middagsmat til heimeboande til 3 leveringsadresser ei leveringsadresse i Gaupne, ei i Hafslo og ei leveringsadresse i Luster. Di fleire «pakker» med ulikt innhald som skal leverast med avdelingsnavn per levering, di meir krevande blir logistikken. Målet med gjennomgangen ovanfor er ikkje å stipulere det nøyaktige talet på «pakker» per levring. Målet er å illustrere at det med 2 leveringar per veke vil bli mange «pakker» å administrere per levering. Frå Gaupne til Hafslo omsorgssenter legg vi til grunn ein avstand på 15 kilometer ein veg, frå Gaupne til Luster 14 kilometer ein veg. Til saman blir dette 58 kilometer per levering. Med 3 leveringar per veke blir dette 174 kilometer per veke eller 9.048 kilometer per år 7. Når kostnadene skal stipulerast nedanfor, legg vi til grunn 9.100 kilometer per år. Sjåføren skal lesse på varer til eit senter, køyre til senteret og levere varene på avtalt stad, lesse på eventuelt retur, køyre tilbake til Gaupne og lesse av returen. Deretter skal sjåføren gjere det same til det neste omsorgssenteret. Vi stipulerer 1 time til køyring og 1 time til lasting per levering til samen 2 timar per levering, 6 timar per veke eller 312 timar per år 6 Fordi avdelingar og produksjonskjøkken i Gaupne ligg i same byggningskropp, vil leveringane bli organisert på ein annean måte i Gaupne enn til Hafslo og Luster. 7 58 km per levering X 3 leveringar per veke X 52 veker

med 3 leveringar per veke. Når vi nedanfor skal stipulere kostnadene, legg vi 320 sjåførtimar til grunn per år. Vi legg vidare til grunn at kommunen gjer avtale med aktuell person som kan utføre leveringane saman med andre gjeremål. Timetalet per årsverk varierer mellom anna ut frå alder. Vi tek utgangspunkt i 1850 timar per årsverk. 320 sjåførtimar utgjer 17,3 prosent av eit årsverk. Når vi nedanfor skal stipulere kostnadene, legg vi til grunn at levering 3 gonger per veke tilsvarar 20 prosent av eit årsverk. For å stipulere lønskostnadene for sjåfør, tek vi utgangspunkt i samla brutto lønsutgifter for ein kokk i Luster sjå tabell på side 14 i forstudien «Lønskostnader ved eit eventuelt sentralt produksjonskjøkken». Ut frå desse føresetnadene vil lønskostnader for sjåfør bli 120 000 kroner per år (115.930 kroner). Avstandane er så korte at tidsvindauget frå uttak frå lager i Gaupne til levering ved eit omsorgssenter ikkje krev bil med kjøling. For å lette transportarbeidet, må bilen ha regulerbar leveringsrampe. Luster må velje om kommunen eventuelt vil leie eller kjøpe bil. I eit tilsvarande oppdrag som RO nyleg har gjennomført for ein annen kommune, innhenta RO eit (uforpliktande) tilbod på å leige bil med om lag tilsvarande kapasitet som i Luster. Legg vi til grunn at Luster kommune får tilsvarande avtale om leie, vil bilkostnadene bli 8.025,34 kroner per månad (alle avgifter inkludert, 7 års kontrakt og kr 0 i restpris). Dette tilsvarar 105.000 kroner per år. Same firma sa at energiforbruket på bilen er 0,76 liter diesel per mil ved landevegskøyring. Vi forutset ein literpris på kr. 14,50. Med 9.100 kilometer (910 mil) i stipulert køyrelengd, vil dette tilsvare 10. 000 kroner i energiutgifter per år (kr 10.028,20) 8. Med desse føresetnadene vil årlege transportkostnader bli som følgjer Sjåførkostnader kr 120 000 Leige av bil kr 105 000 Energikostnader kr 10 000 Til saman per år kr 235 000 I tillegg må det investerast i transportutstyr. Trongen for transportutstyr er ikkje vurdert. Det er vanskeleg å klarstille investeringskostnadene i transportutstyr så lenge detaljane i samhandlinga mellom produksjonskjøkken og avdelingar ikkje er avklart. Dessutan har dei 3 eksisterande produksjonskjøkkena i nokon grad vogner som truleg kan brukast. To leveringar per veke. Med levering 2 gonger per veke kan transportkostnadene bli stipulert ut frå same føresetnadene. Sjåførtimar blir redusert til 240 timar per år (232 timar) eller 15 prosent (13 prosent) av eit årsverk. Årleg køyrelengd blir redusert til 6.032 8 910 mil X 0,76 liter per mil X kr 14,50 per liter

kilometer. Samla transportkostnader per år med 2 leveringar per veke kan stipulerast på følgjande måte: Sjåførkostnader (15 prosent av eit årsverk - kr 86.947,50) kr 90 000 Leige av bil kr 105 000 Energikostnader (kr 6.647,26) kr 7 000 Til saman kr 202 000 Ein reduksjon i leveringsfrekvens frå 3 til 2 leveringar per veke, vil redusere dei årlege transportkostnadene med om lag 30 000 kroner. Dersom Luster kommune ønskjer å hente ut denne kostnadsreduksjonen vil RO tilrå at kommunen startar med 3 leveringar per veke for slik å få praktiske røynsler før kommunen eventuelt går over til 2 leveringar. Distribusjon av mat til heimeboande I det vidare arbeidet må ein legge til grunn at varer til heimeboande og dei som har omsorgsplass blir distribuert saman med og med same frekvens som distribusjonen til avdelingane. I og med at dette er tenester som ligg under heimetenestene, er eit funksjonelt opplegg avhengig av at rutinar for samhandlinga mellom produksjonskjøkken, distributør og dei lokale heimetenestene er konkretisert og avtalt. Mat til heimeboande blir i dag i stor grad distribuert av frivillige. Distribusjon gjennom frivillige kan halde fram. Føresetnaden er at ein kjem fram til praktiske ordningar om korleis maten til heimeboande skal merkast og hentast. Ein kan gå ut i frå at alle heimeboande har kjøleskap. Frivillige kan difor ta med mat til heimeboande for fleire dagar per levering, ved at maten blir levert i den heimeboandes kjøleskap. Andre driftskostnader Når løns- og transportkostnadene er utgreidd, har ein og oversikt over dei viktigaste driftskostnadene. Ein skal likevel ikkje bagatellisere andre driftskostnader. Men all røynsle viser at samanlikna med løns- og transportkostnadene, blir andre driftskostnader relativt marginale. Det ligg ikkje i mandatet for dette notatet å stipulere andre driftsutgifter. Dei to produksjonskjøkkena som blir overflødige ved eit sentralt produksjonskjøkken, vil ikkje vere vedlikehaldsfri dersom produksjonen skal halde fram ved desse kjøkkena. Det er billigare å halde ved like og supplere utstyr til eitt kjøkken samanlikna med 3 kjøkken. Ved å gå over frå tre til eitt produksjonskjøkken, vil Luster få reduserte vedlikhaldskostnader og reduserte investeringskostnader ved

suppleringsinnkjøp av utstyr. Ei vanleg nedskrivingstid for produksjonsutstyr til eit produksjonskjøkken er 10 år. Ein kan og gå ut i frå at energikostnadene vil bli redusert når ein går over frå tre til eitt produksjonskjøkken. Mellom anna vil to fryserom bli overflødige. Konklusjonar Ut frå dei føresetnadene som det er gjort greie for ovanfor, ligg dei kjøkkenrelaterte tilhøva til rette for at produksjonskjøkkenet i Gaupne har tilstrekkeleg areal for produksjon og lager for å kunne overta den samla produksjonen som Luster kommune har trong for basert på 2 leveringar per veke. Produksjonsutstyret er ikkje vurdert i detalj, men i hovudsak er også produksjonsutstyret vurdert som tilstrekkeleg. Eksisterande kjølar fungerer, men er 12 år gamal og basert på luft. RO tilrår at kommunen investerer i ny kjølar basert på vatn. 9 Dei 3 omsorgssentra er vurdert å ha tilstrekkeleg lagerkapasitet med og utan kjøling for levering 2 gonger per veke. Alle 10 postkjøkken manglar utstyr for slutttilberedning av middag. Elles er postkjøkkena tilstrekkeleg utstyrt for å ivareta mattilbodet for døgnbrukarar. Går Luster over til levering av middag frå eit sentralt produksjonskjøkken tilrettelagt for hovudproduksjonsmetoden kok-kjøl, må det altså investerast i 10 kombidamparar tilpassa eit volum på 8 daglege brukarar. Innkjøp av utstyr for nedkjøling ved produksjonskjøkkenet er om lag 140 000 kroner eks. meirverdiavgift. Det er svært mange kvalitetar av kombidamparar på marknaden. Vi legg til grunn at stykkprisen for ein kombidampar er om lag 30 000 kroner til samen om lag 300 000 kroner eks. meirverdiavgift. Lønskostnader ved eit sentralt produksjonskjøkken er stipulert i forstudien og blir ikkje repetert her. Med dei føresetnader som det er gjort greie for, kan transportkostnadene stipulerast til om lag 235 000 kr per år ved 3 leveringar per veke, og om lag 202 000 kroner per år ved 2 leveringar per veke. Desse kostnadene omfattar løn til sjåfør, leie av bil og energikostnader. Trongen for supplerande investeringar i 9 Fordi kjølaren er 12 år, må kommunen truleg investere i ny kjølar om ikkje så lenge, uavhengig av om kommunen held fram med dagens opplegg eller går over til eitt sentralt produksjonskjøkken. Sakleg vurdert står difor kommunen fritt om investeringskostandene i ny kjølar er å sjå på som supplerande vedlikehaldsinvestering eller investeringskostnader for eit nytt produksjonsopplegg.

transportutstyr er ikkje vurdert, da dei eksisterande kjøkkena har ein del utstyr som truleg kan brukast.