Besøkssenter Folgefonna nasjonalpark Rosendalsvegen 10 5470 ROSENDAL Tel: 53483100 Fax: 53483130 Bankgiro: 3460.07.00083 Miljødirektoratet Postboks 5672 Sluppen 7485 TRONDHEIM Saksbehandlar Karen Løvfall Våge Tlf. direkte innval 95824275 Vår ref. 2016/104-2 Dato 13.01.2017 Søknad om utstillingsmidlar til Folgefonnsenteret 2017 Folgefonnsenteret skal etablerast i Rosendal som eit nasjonalt senter for tverrfagleg formidling med fokus på globale miljøutfordringar knytte til vann, klima, biodiversitet og bærekraftig forvalting i tillegg til å informere om Folgefonna nasjonalpark med dei verdiar og verneføremål parken har. Vatnet sitt kretsløp (den hydrologiske syklus) er det sentrale elementet som fører tematikken saman, og som også trekkjer globale problemstillingar inn i formidlinga. Bak det faglige initiativet står Folgefonna nasjonalpark, Bjerknessenteret og Havforskningsinstituttet med sine nasjonale og internasjonale nettverk. Institusjonane vil vera aktivt involvert i både utforming av utstillingar og i den kontinuerlege formidlinga rettet mot publikum. Senteret vil gje aktuelle tema mer merksemd og akademisk legitimitet, og løfte formidlinga både kvalitativt og kvantitativt gjennom aktuelle digitale og interaktive format. Idékonseptet er unikt tverrfagleg og i vektlegginga av den pedagogiske vekselverknaden mellom formidling inne i senteret og ute i naturen med breen, fjorden, vassdraga og kulturlandskapet. Prosjektstatus januar 2017. Bygg: Byggeprosjektet er eit prosjekt der ein med eit nybygg knyter saman to eldre sjøbuer og då får eit nytt senter på totalt ca 1000 m². I den eine sjøbua er det trebåtbyggjarmuseum og den andre trebua vert laboratorium, auditorium, 7 kontor og møterom. Nybygget vil fungera som turistinformasjon/resepsjon for senteret og utstillingsareal på ca. 300 m². Bygget er fullfinansiert med midlar frå, Hordaland fylkeskommune og næringslivet med ca 1/3 på kvar). Ein fekk ei ramme på 30,1 mill. til bygget. Byggeprosjektet er no fullført og kontora i forvaltningsknutepunktet er tekne i bruk i oktober 2016.
Side 2 I tillegg er det på utsida av Folgefonnsenteret i ferd med å ferdigstillast eit større kaiprosjekt til ca 10 mill. kr. Til saman vert det investert for ca 50 mill. kr. her, med utstillinga som no er under utarbeiding i senteret. Utstilling: Status for arbeidet med utstillinga januar 2017. Utstillinga vil verta ei spennande og brei fagleg utstilling med store institusjonar som bidragsytarar til innhaldet. Vi har med oss dyktige firma til utforminga av utstillinga, deriblant Gagarin til dei 3 stasjonane naturmangfald, friluftsliv og bygdene. Norges nasjonalparkar-skjermen er jo også laga av Gagarin for Mdir. Sidan førre søknad til Mdir har vi fått finansiering til utstillinga frå følgjande hald: Løyvingar/gåver til utstillinga: Løyving/gåve - - Miljødirektoratet - nasjonalparkseksjonen 1 000 000 Løyving frå Forskingsrådet - Vannkrets 500 000 Løyving frå Forskingsrådet - klimaprogrammet 500 000 Løyving frå DNB-stiftinga nasjonalt 2 000 000 Mdir - fiskeavd. 450 000 Miljødirektoratet - nasjonalparkseksjonen 1 000 000 Universitetsstiftingar og legat 70 000 UiB 1 500 000 HFI 1 000 000 totalt 8 020 000 Tidsrammer for arbeidet: Byggeprosjektet er ferdig, det nye senteret stod kart oktober 2016 og kontora er tekne i bruk. Arbeidet med utstillinga pågår for fullt og alt er planlagt ferdig til opninga 2. mai 2017.
Side 3 Kortfatta oppsummering av innhaldet i aktuelle stasjonar: Prosjektgruppa frå Havforskingsinstituttet, Bjerknessenteret for klimaforsking og Besøkssenter Folgefonna nasjonalpark, som arbeidar med utstillinga til Folgefonnsenteret, arbeidar med søknadar for finansiering av utstillinga. Det er gjort eit godt arbeid med ei felles plattform for innhaldet i utstillinga. Dette arbeidet er presentert i synopsis som ligg ved søknaden. Det er 13 stasjonar med ulike tema frå dei 3 institusjonane, men med felles uttrykk og design. I denne søknaden fokuserer vi på dei stasjonane i utstillinga som relaterer seg til nasjonalparken og verneføremålet for parken, stasjon 8-9-10-12. Denne skissa viser 2. etg. av utstillinga. Følgjande tema vil vi inkludera i dei aktuelle stasjonane: Naturmangfald I denne stasjonen vil vi ha to kikkertar der ei kikkar inn i eit stort panoramabilete ein plass i naturen på Folgefonnhalvøya. Etter kvart som ein dreiar på kikkerten vil ein oppdage dyr, fuglar og planter i nasjonalparken og få ein kort intro til desse saman med flotte bilete. Friluftsliv På denne stasjonen vil vi ha ein stor 3D-modell av Folgefonnhalvøya, slik at besøkjande kan får eit inntrykk av korleis landskapet her er og geografien i området. På kantane av modellen kjem 10 små skjermar/ipads som skal presentere dei ulike friluftslivsaktivitetane i området, eit tema på kvar skjerm. Bygdene, natur- og kulturressursar Dette er eit rundt bord med ein tidsakse på, som ein kan dreie for å bevege seg fram eller tilbake i historien. Langs tidsaksen som går frå 9000 år sidan og fram til i dag ligg det 30 små historiar som fortel om korleis menneska som bur rundt Folgefonna har nytta seg av naturressursane gjennom tidene.
Side 4 Norges nasjonalparkar Her brukar vi presentasjonen frå Mdir, laga av Gagarin til å presentere alle norges nasjonalparkar. Den er allereie komen på huset og er klar til bruk. Naturrettleiing i Folgefonnsenteret Den naturfaglege delen av Folgefonnsenteret femner tematisk over fire store tema: 1) Vatnet si rundreise på Jorda, 2) Klima og klimaendringar, 3) Biologisk mangfald og 4) Berekraftig forvalting av naturressursar. Det er vatnet sin syklus som bind det tematiske innhaldet i senteret saman. Vatn og vern av vatn stod også sentralt i vernemotiva for opprettinga av Folgefonna nasjonalpark. Den spennande og tidsaktuelle tematiske profilen til senteret står sentralt i forvalting og vern av natur og miljø både lokalt, nasjonalt og globalt. Naturrettleiinga ved Folgefonnsenteret har vore starta opp gjennom Folgefonna nasjonalparksenter seinare Besøksmål Folgefonna nasjonalpark. Ein har heile vegen understreka verdien av å knyta saman innhaldet inne i senteret med opplevingar og rettleiing ute i naturen, og besøkssenteret har heile vegen fungert som eit desentralisert senter med besøksmål og innfallportar i alle dei fem Folgefonnkommunane. Med Folgefonnsenteret på plass, eit nytt skulelaboratorium, nytt auditorium og tettare kopling mellom senter, forsking og forvalting opnar det seg mange nye mulegheiter for naturrettleiing i heile regionen. Gjennom utviklinga av det som i dag er blitt Folgefonnsenteret er det etablert eit framifrå fint nettverk av formidlarar innanfor mange ulike disiplinar som til dømes geologi, botanikk, ornitologi, landskap, klima, ferskvassøkologi, marin økologi. Senteret sin politikk har heile tida vore å satsa på ei stor breidde med innleigde forteljarar og bruk av besøksmål og innfallsportar heller enn å tilsetja ein fagperson med spesialisering innafor eitt avgrensa fagfelt. Dette vil vi utvikla vidare med tettare og meir forpliktande samarbeid med barnehagar og skular og utvikling av temapakkar som er tilpassa læremåla i barnehage og skule. Besøkssenteret og det nye Folgefonnsenteret vil ha stor fokus på at informasjonen ein får inne i senteret skal inspirera til å gå ut og oppdage ting i naturen. Derfor heng stasjonane i utstillinga; naturmangfald, friluftsliv, bygdene og norges nasjonalparkar tett saman med tilboda utanfor senteret. Det er fleire aktivitetsfirma som tilbyr gode aktivitetar i regionen og så arrangerer Besøkssenteret andre tilbod til folk i alle aldrar: Geologiens dag i Steinparken i Rosendal i samarbeid med Barnas turlag Livet i fjæra i samarbeid med Havforskingsinstituttet Kulturvandringar med ulike tema Fuglesong i nasjonalparken m.m.
Side 5 Flintkniv laga på geologiens dag Skuleklasse ute og kallar på fuglar på «Fuglesong» Behov for finansiering: Så langt har vi finansiert 8.020.000,- mill. av utstillinga. Totalkostnad vil liggja på ca. 14 mill. Estimatet for heile utstillinga ligg i synopsis, som er laga av Fuggi Baggi design og Gagarin. Prosessen med å lage utstillinga har vore meir kostnadskrevande enn vi håpte. Anbodsreglar har ført til høgare totalkostnadar med utstillinga. I 2016 søkte vi Miljødirektoratet om 2,7 mill til utstillinga. Vi fekk støtte på kr. 1.000.000,-. Finansieringsbehovet til desse 4 stasjonane er det same, så vi er dermed fri og søkjer Miljødirektoratet om kr. 1.700.000,- i støtte til utstillinga i Folgefonnsenteret for 2017. Spørsmål til søknaden kan rettast til Karen Løvfall Våge, Besøkssenter Folgefonna nasjonalpark på telefon 958 24 275. Med helsing Karen Løvfall Våge Besøkssenter nasjonalpark Folgefonna Tel. +47 958 24 275 www.folgefonna.info