Års m e l d i n g 2 0 14
Innhald Vi har tru på Sogn s. 3 Hovudtal s. 4 Verdiskaping s. 6 Eigarstruktur, styret og admininistrasjon s. 7 Årsmelding frå styret s. 8 Resultat s. 17 Balanse s. 18 Kontantstraumanalyse s. 20 Notar s. 21 Revisjonsmelding s. 33 2
V I HA R T R U P Å S O G N Sognekraft er og skal vera drivkraft i Sogn fordi vi har tru på Sogn. I tider då reformane står i kø og dei aller fleste svara peikar i retning av sentralisering til dei største byane, er vår strategi å byggje oss større og sterkare her vi høyrer heime, i Sogn. Dette gjer vi gjennom ein offensiv veksstrategi og ved å spele på lag med ressursane som er her i fylket. På einskilde område er Sognekraft mellom dei mest innovative kraftselskapa i landet. I 2014 stod statsminister Erna Solberg for den offisielle opninga av Sognekraft Fjordenergi og kalla det eit banebrytande anlegg. I 2014 har Sognekraft vakse seg større og sterkare gjennom kjøp av fleire større og mindre vasskraftverk. I løpet av dei nærmaste åra vil vi realisere fleire store kraftutbyggingar i Sogn. 2014 var også året då vi selde eigardalane våre i vindkraft. Vi vil reindyrke det vi er aller best på, produksjon av rein energi frå vatn. For vi er sikre på at produksjon av rein, fornybar energi vil vere viktig også i framtida, både i globalt og lokalt perspektiv. Med dei klimautfordringane vi står overfor, er vi i vår bransje temmeleg privilegerte. Alle investeringar vi gjer kjem framtidige generasjonar til gode. I dag produserer vi om lag dobbelt så mykje kraft som det er bruk for innan vårt eige konsesjonsområde. I løpet av nokre år har vi ambisjonar om å produsere fire gonger meir enn straumforbruket i vår region. Denne eksporten av kraft genererer verdiar og inntekter til eigarane våre og regionen vår. Gjennom etableringa og utviklinga av breibandselskapet Sognenett har vi sytt for ei storstila utbygging av fiber i Sogn. Sognenett har i løpet av kort tid teke store marknadsdelar, har sikra seg ein stor kundeportefølgje og driv god butikk. Skal vi halde fram med å vekse oss større og sterkare, må vi ha fleire medarbeidarar på laget vårt. I løpet av få år skal vi doble produksjonen vår, og vi skal byggje eit nett for framtida gjennom vill, vakker og krevjande natur. Dette er ein veksstrategi vi har planlagt lenge, og som vi står godt rusta til å realisere. Dei seinare åra har vi gjennomført eit generasjonsskifte i Sognekraft og vakse frå 70 tilsette for to år sidan til 91 tilsette i dag. Med den veksten vi legg opp til i utbygging av ny kraft vil vi ha behov for fleire dyktige medarbeidarar på laget i åra framover. Det som gler meg stort, og som styrkar meg i trua på framtida, er at det er så mange høgt kvalifiserte unge menn og kvinner som vil jobbe i Sognekraft. Sogn er vorte kjent for sine unike naturkvalitetar, og eg trur Sognekraft er kjent som ein attraktiv arbeidsplass. Denne symbiosen, kort veg til bratt natur og attraktive jobbar i ei verksemd som satsar offensivt, lokkar topp kvalifiserte arbeidstakarar til Sogn og til Sognekraft. Vi er mange som har tru på Sognekraft og som jobbar saman for å nå måla våre. Terje Bakke Nævdal Adm. direktør - set krefter i sving 3
HOVUDTAL Def 2014 2013 2012 2011 2010 Resultat Sum driftsinntekter 275 350 243 265 248 Brutto driftsresultat (EBITDA) 1 107 156 90 135 Driftsresultat (EBIT) 78 129 66 110 105 Resultat før skatt 72 122 58 106 96 Årsresultat 40 65 36 44 42 Kontantstraum Netto kontantstraum frå drift 2 105 84 6 97 71 Investeringar 330 73 68 24 241 Avskrivingar og nedskrivingar 29 34 26 25 26 Betalt utbytte 42 34 34 30 30 Balanse Eigendelar 1444 1035 782 748 765 Eigenkapital 367 375 336 254 258 Sysselsett kapital 3 1230 862 645 538 589 Frie likviditetsreservar 4 386 281 110 113 111 Renteberande gjeld 863 487 309 284 331 Netto renteberande gjeld 5 557 284 182 138 177 Nøkkeltal økonomi Eigenkapitalavkastning 6 10,8 18,3 12,1 17,1 16,5 Avkastning sysselsett kapital 7 8,6 18,8 12,6 21,2 22,7 Totalrentablitet 8 4,7 9,3 6,8 7,6 8,6 Eigenkapitalandel 9 25 36 43 34 33,7 Netto renteberande gjeld/ebitda 5,2 1,8 2,0 1,0 2,3 Nøkkeltall HMT Tal tilsette pr 31.12 91 79 70 70 68 Tal årsverk pr 31.12 80 68 61 61 58 Sjukefråvær 4,9 2,8 3,6 4,7 3,2 H1 verdi 10 22 22 16 8 9 H2 verdi 11 29 22 16 8 0 Nøkkeltal drift Vasskraftproduksjon, verkeleg i GWh 12 583 529 523 609 370 Vasskraftproduksjon, årsmiddel i GWh 12 573 515 515 515 446 Områdepris NO5, øre/kwh 22,7 29,2 21,7 35,8 43,6 Forbruk i eige område i GWh 237 260 252 239 258 Volum seld kraft til sluttbruk i GWh 346 347 266 142 139 Tal nettkundar 8628 8538 8353 8 213 8 116 Nettkapital (NVE-kapital) 13 222 208 179 176 160 4
Årsmelding for 2014 Definisjonar 1) Driftsresultat før avskrivingar og nedskrivingar 2) Netto kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar 3) Eigenkapital + renteberande gjeld 4) Betalingsmidlar og unytta bankrammer, ekskl. bundne midlar 5) Renteberande gjeld bankinnskot, kontantar o.l 6) Årsresultat/Gjennomsnittleg eigenkapital 7) Resultat før skatt + rentekostnader)/gjennomsnittleg sysselsatt kapital 8) Resultat før ekstra ordinære postar -skattekostnad + rentekostnader)/gjennomsnittleg totalkapital 9) Eigenkapital/totalkapital 10) Skader med fråvær pr mill. arbeidstimar 11) Skader med og utan fråvær pr mill. arbeidstimar 12) Alle produksjonstal er før pumping og tap 13) Avkastningsgrunnlag for utrekning av inntektsramma. Fastsett av NVE. - set krefter i sving 5
V e r d isk a pi n g Sognekraft set lokale krefter i sving gjennom rein kraftproduksjon og eit fruktbart engasjement i idrett- og organisasjonslivet i Sogn. Som netteigar står vi på heile året døgeret rundt for å yta ei påliteleg og sikker straumforsyning. 2014 274 595 106 963 167 632 29 189 138 443 12 874 151 317 2013 349 626 128 048 221 578 33 530 188 048 12 679 200 727 Tilsette Brutto lønn og sosiale ytelsar 44 028 48 897 Kapitalinnskytarar Renter til eksterne långivarar Renter og utbytte til eigarar 18 554 29 000 12 797 42 000 Stat, fylke og kommune Skatt Eigedomsskatt Arbeidsgjevaravgift Andre offentlege avgifter 31 989 10 729 5 601 864 57 196 11 238 4 648 846 Selskapet Tilbakehalde overskot 10 551 23 105 Sum fordelte verdiar 151 317 200 727 Totale driftsinntekter - forbruk varer og tenester Brutto verdiskaping - av- og nedskrivingar Netto verdiskaping + finansinntekter = Totale verdiar til fordeling Fordeling av verdiskaping 6
Årsmelding for 2014 EIGARSTRUKTUR, STYRET OG ADMINSISTRASJON Eigarstruktur Vik kommune; 19,8 BKK; 44,4 Leikanger kommune; 2,5 Balestrand kommune; 2,5 Sogndal kommune; 11 Luster kommune; 6,9 Luster Energi; 12,9 Styret i morselskapet har sju medlemmer. Fem blir valde av generalforsamlinga og to frå dei tilsette. Erling Stadheim, styreleiar Atle Neteland, nestleiar Agnes Landstad Geir Arve Sandvik Laura Kvamme Rune Øen, arbeidstakarrepresentant Kåre Fosse, arbeidstakarrepresentant Sognekraft er eit vertikalt integrert selskap der dei ulike forretningsområda er organisert i seksjonar. Konsernet og dotterselskapet Sognenett hadde, ved utgangen av 2013, 79 tilsette. - set krefter i sving 7
Årsmelding frå styret Konsernet Sognekraft Konsernet si kjerneverksemd er produksjon, distri busjon og sal av energi. I tillegg byggjer og driftar Sognekraft fibernett, leverer varme og kjøling frå fjordenergi i tillegg til produkt og tenester knytt til kjerneverksemda. Morselskapet Sognekraft AS vart stifta i 1947 og sette i drift sitt fyrste kraftverk i 1957. Sognekraft sitt eldste noverande kraftverk, gamle Årøy kraftverk, vart sett i drift allereie i 1943. Sognekraft har såleis lang og solid erfaring med å produsera og forsyna sogningar med fornybar energi. Målt etter produksjon og lengda på linjenettet er Sognekraft det tredje største energikonsernet tilhøyrande i Sogn og Fjordane. Sognekraft er eigd av kommunane Balestrand, Leikanger, Luster, Sogndal og Vik samt BKK og Luster Energi verk. Morselskapet si forretningsadresse er i Vik i Sogn. Strategi og rammevilkår Langsiktig verdiskaping Sognekraft sin visjon er å vera ei drivkraft i Sogn. Dette betyr at Sognekraft sin aktivitet knytt til selskapet si kjerneverksemd skal bidra positivt i regionen med god lønsemd og utvikling. Sognekraft sin strategi for å oppnå langsiktig verdiskaping er lønsam organisk vekst. Den viktigaste satsinga er utvikling av ny kraftproduksjon og utbygging av eit moderne og framtidsretta nett. Det er eit mål å dobla selskapet sin kraftproduksjon før 2020, samanlikna med nivået i 2010, og fornying av straumnettet vert samordna med utbygging av ny kraftproduksjon i regionen. Sognekraft legg stor vekt på samarbeid og alliansebygging med andre selskap i regionen og bransjen. Samarbeid gir synergiar og effektiv utnytting av kompetanse, og målet er å gjere konsernet endå betre rusta til å tilby lønsame tenester i Sogn. Rammevilkår og eksterne trendar Klimapolitikk og satsing på fornybar energi har prega energipolitikken dei seinare åra. Det har vorte tydelegare at det kan komme til å bli eit kappløp fram mot 2020 for å setje i drift produksjon som får tildelt elsertifikat. Vidare har det vokse fram ei stigande uvisse om korleis prisane på elsertifikat etter 2020 vil utvikle seg. I Europa er kraftmarknadene påverka av utflating i etterspurnaden og at vekst i fornybar produksjonskapasitet har medført eit mindre behov for anna kraftproduksjon. Som følgje av dette er kraftprisane på kontinentet moderate og prisen for CO 2 -utslepp har falle til eit lågt nivå. Reiten-utvalet la fram sin rapport med råd om framtidig organisering av kraftnettet i Norge. Utvalet er tydelege på at det ser på vertikaltdelte selskap som ei uheldig samanblanding av rollar. NVE har i ettertid følgt opp dette ved konkrete pålegg i samband med endring av kontrollforskrifta, og Olje- og energidepartementet har sendt på høyring eit lovforslag om krav til selskapsmessig og funksjonelt skilje mellom straumnettverksemd og anna verksemd. Sognekraft påreknar at lovforslaget vert vedteke og vil førebu selskapsmessige tilpassingar i tråd med dette. Skattesystemet innafor kraftproduksjon er vedteke endra ved at grensa for anlegg som er underlagt grunnrenteskatt er auka til 10 MVA. Endringa er i ein avklaringsprosess med ESA, og vil venteleg få verknad frå 2016. Denne endringa vil få direkte verknad for verdien av fleire kraftverk i Sognekraft si produksjonsportefølje. I desember 2014 la Scheel-utvalet fram si innstilling til framtidig skattesystem. For kraftselskapa sin del kan det få stor verknad at grunnrenteskatten er føreslege auka til 40%, medan selskapsskatten er føreslege redusert. Saman med auken i innslagspunktet for grunnrenteskatten kan dette medføre at det vert meir økonomisk lønsamt å bygge mindre installert effekt i kvart anlegg. Førebuing til innkjøp av nye målesystem og utstyr til smart straum (AMS) pågår for fullt i bransjen, og det er etablert samarbeid i store konstellasjonar på tvers av selskap og regionar. Vestlandsalliansen sitt samarbeid vart i 2014 utvida til også å gjelde mange av nettselskapa frå Haugaland i sør til Varanger i nord. Totalt har 29 selskap med om lag 700 000 målepunkt inngått gjensidig forpliktande avtale og samarbeid om innføring og drift av AMS. Validér AS er selskapa sitt felleseigde driftsselskap. Felles nordisk og etterkvart europeisk sluttbrukarmarknad er eit utviklingstrekk som har sin bakgrunn i EU si målsetjing om å skape ein harmonisert sluttbrukar marknad for energi. Eit viktig moment i dette er å samle kundekontakten hjå ein aktør i verdikjeda, såkalla «leverandørsentrisk modell». På nordisk nivå har det vore arbeidd med utgreiing av ulike alternativ, og det går mot ein marknadsmodell der kraftleverandøren får ansvaret for tilnærma all kundekontakt, og der samfakturering av nett og kraft hjå kraftleverandøren vert obligatorisk. Dette vil medføre nye og endra roller for alle aktørane i kraftbransjen. Statnett er i gang med bygging av ny 420 kv-linje mellom Ørskog i Møre og Romsdal og Sogndal. I tillegg er det planlagt fleire mellomlandssamband og innanlandske tiltak i sentralnettet. Framdrift i tiltaka betyr svært mykje for Sognekraft sine inntekter framover, ettersom det eksisterer til tider betydelege skilnader mellom ulike prisområde. Sognekraft ligg i eit prisområde med 8
Årsmelding for 2014 mykje produksjon, og det er viktig at det er tilstrekkeleg kapasitet til å frakte produsert energi fram til forbrukar. Utbyttepolitikk Utbytte frå Sognekraft tilfører eigarane verdiar som kjem fellesskapet til gode. Det er eit mål for selskapet å ha ei lønsemd som gir grunnlag for å betale utbytte. Samtidig har selskapet planar om store investeringar i lønsam fornybar energi og fornying av linjenettet som skal medføre auka verdiskaping. Dette har høg prioritet blant eigarane. For å oppnå tilfredsstillande lånevilkår, er det viktig at utbyttepolitikken er forutsigbar og tydeleg. Det er vedteke eit utbyttenivå der 70% av årsresultatet frå Sognekraft AS vert utbetalt som utbytte. Marknad og omdømme Prisar, produksjon og forbruk Den norske produksjonen vart på 141,6 TWh i 2014. Dette er 8 TWh høgare enn i 2013 og 5 TWh lågare enn produksjonsrekorden frå 2012. Mildt vêr bidrog til at forbruket vart noko lågere enn normalt, og Noreg enda dermed med ein nettoeksport på 15,7 TWh. Noreg var nettoeksportør i både andre, tredje og fjerde kvartal i 2014. Kraftprisen vart relativt låg i 2014, både samanlikna med 2013, og tidlegare. I området Sognekraft tilhøyrer, NO5 Vest-Noreg, vart gjennomsnittsprisen for året 22,7 øre/kwh, mot 29,2 øre/ kwh året før. Vinteren var mild og våt. Våren vart prega av stor snøsmelting og manglande overføringskapasitet ut av området og landet. Sommaren vart varm og turr, med aukande prisar. September vart månaden med den høgste prisen i 2014. Seinhausten kom med nytt vêromslag til mildt og vått vêr, og igjen låge prisar. Omdømme Energibransjen sine omdømmemålingar syner framgang. TNS Gallup måler og analyserar dette jamnleg. Viktige årsaker til omdømmeløftet er mellom anna at straumkundane stolar meir på prispolitikken i energinæringa, dei har større tillit til informasjonen dei mottek, og dei har eit betre inntrykk av næringa som innovativ og nytenkjande. I nokre delar av landet, spesielt Sør- og Vestlandet samt aller lengst nord, står energinæringa omdømmemessig sterkare. I desse områda uttrykkjer straumkundane også høg grad av tilfredsheit med eigen kraftleverandør. Inntrykket av eige selskap er viktig for kva haldning dei har til næringa totalt sett. Desse områda av landet har vore hardt ramma av uvêr dei siste åra og mange kundar har vore utan straum. Dei ekstreme vêrsituasjonane har gjeve næringa høve til å vise kva den er god for, og kundane sine attendemeldingar tyder på at bransjen har handsama utfordringane på ein god måte. AMS-utrullinga kan og kome til å styrke omdømmet til energinæringa. Tilliten til den nye teknologien er høg. Dei aller fleste meiner at målaravlesinga vert like god eller betre med dei nye målarane. Dei som allereie har tilgang til AMS er dei mest positive og dette forsterkar seg over tid. Det er ikkje gjort kundeundersøking i Sognekraft i 2014, men undersøkinga som vart gjennomført hausten 2013 synte god score på både tilfredsheit og lojalitet samt eit omdømmeresultat som generelt er betre enn bransjegjennomsnittet. Konsernet har gjennom fleire år arbeidd målretta med kunde kontakt og rekruttering og å verte meir synleg i ulike samanhengar. Innsatsen har gjeve resultat, men ein ser også at når ekstraordinære hendingar får verknad for kundane, er informasjonsbehovet stort. Sognekraft har difor teke i bruk Facebook som ein supplerande informasjonskanal i 2014. Dette har vore særs vellukka, både når det gjeld omtale av daglegdagse oppgåver og i meir krevjande situasjonar med større straumutfall. Sognekraft si verksemd Sognekraft er organisert i fire forretningsområde; produksjon, nett, kraftsal til sluttkundar og andre forretningsområde. Produksjon Konsernet eig Årøy kraftverk i Sogndal og Dyrnesli kraftverk i Vadheim, er medeigar i Statkraft Vikfalli med 12 %, eig 50 % av aksjane Nydalselva kraftverk i Jølster samt 10 % av aksjane i Svelgen Kraft Holding AS. Produksjonen i 2014 var på 583 GWh, som er fordelt slik: Installert Årsproduksjon i GWh effekt Kraftverk MW Middel 2014 2013 Årøy 94 349 384 369 Vikfalli (12%) 21 97 120 95 Dyrnesli* 7 49 4 - Svelgen (10%) 12 69 72 65 Nydalselva**(50 %) 3 9 3 - SUM 137 573 583 529 * Frå 1. desember 2014 ** Frå 3. juli 2014 Fyllingsgraden i Sognekraft-konsernet sine vassmagasin var 74 % ved utgangen av året, mot 87 % ved inngangen til året. Gjennomsnittleg fyllingsgrad på landsbasis var 68 % ved utgangen av 2014. - set krefter i sving 9
Ny vasskraft Utvikling av ny vasskraftproduksjon er den viktigaste satsinga for å oppnå langsiktig verdiskaping i Sognekraft. Det er gjennom dei siste 15 åra lagt ned eit stort arbeid for å sikre konsernet fallrettar og utvikle nye vasskraftprosjekt fram mot konsesjon. Elsertifikatmarknaden som vart etablert i 2012 tilfører kraftproduksjon ekstrainntekter som betrar lønsemda dei 15 fyrste åra etter oppstart. Produksjonen må starte opp innan utløpet av 2020 for å bli inkludert i ordninga. Lang sakshandsamingstid og nye føresetnader som har kome til undervegs, har medført at tidsløpet fram mot 2020 vert stramt. Det er pårekneleg at prisen på entreprenørtenester vert påverka av at mange utbyggingsprosjekt kjem til realisering samtidig. Avgjerder om investering vert fatta når endeleg vurdering av lønsemd er utført. Konsesjonsvilkår, oppdaterte investeringskalkyler og finansiering er nødvendige premissar. Det vert arbeidd med både tradisjonelle og ikkje tradisjonelle løysingar for finansiering og prissikring, frå obligasjons- og sertifikatlån til bygging med utleige. Kraftverk Feios Kommune Vik GWh 95 Leikanger Offerdal Leikanger Årdal 180 101 Nyasetdalen Kråkeelvi Brekka Fardalselvi Vik Balestrand Balestrand Sogndal 6 18 12 8 Status Konsesjon gitt, konsesjonssøkt nettløysing og endra plassering av kraftstasjon Innstilling om konsesjon gitt frå NVE til OED Konsesjonssøkt Konsesjon gitt Konsesjonssøkt Konsesjonssøkt Konsesjon gitt Energi frå Sognefjorden I tillegg til vasskraft, produserer Sognekraft fjordenergi til varme og kjøling til bygningsmasse i Sogndal. Statsminister Erna Solberg føresto opning av fjordenergianlegget den 8. mars 2014. Anlegget er delvis finansiert med tilskot frå Enova og det er lagt til rette for utviding av anlegget etter kvart som ny bygningsmasse kjem til. Eigarar Sognekraft 70 % BKK 20 % Veidekke 10 % Sognekraft 100% Sognekraft 80 % Årdal Energi 10 % Veidekke 10 % Sognekraft 100 % Sognekraft 100 % Sognekraft 100 % Sognekraft 100 % men fallande kraftprisar og forverring av finansvilkår gjorde det ynskjeleg for grunneigarane å avhende aksjane. Seinare, frå 1. desember overtok Sognekraft Dyrnesli kraftverk i Vadheim i Høyanger kommune. Tidlegare eigar var Vadheim Elektrochemiske Fabriker. Kraftverket produserer i underkant av 50 GWh årleg og har interessante moglegheiter for vidare utvikling. Viktige hendingar i 2014 Økonomiske resultat Den 3. juli signerte Sognekraft (50 %) saman med SKL (50 %) avtale om kjøp av aksjane i Nydalselva Kraft AS og overtok frå same dato aksjane. Selskapet driv Nydalselva kraftverk i Jølster kommune, som har ein årsproduksjon på tilsaman om lag 18 GWh. Kraftverket vart bygd av grunneigarane til fallrettane, 10 Forretningsområde produksjon oppnådde eit driftsresultat på 60 MNOK for 2014, samanlikna med 66 MNOK for 2013. Høgare produksjon har delvis kompensert for ein nedgang i prisane på 22,3%.
Årsmelding for 2014 Nett Sognekraft leverer lys og varme til meir enn 8600 kundar i Sogn, frå Mannhiller i aust til Lånefjorden i vest. Lengda på nettet er på 1815 km, fordelt på ulike spenningsnivå. I 2014 utgjorde forbruket 237 GWh, som er 9 % mindre enn året før. Nettanlegg Tal km Høgspent luftnett 66 kv 100 Høgspent luftnett 22 kv 334 Høgspent kabelnett 22 kv 165 Lågespent luftnett 675 Låspent kabelnett 541 Sum km 1 815 Fornyar nettstruktur Sognekraft har teke ei aktiv rolle i å sjå til at muligheitene for samarbeid og fornying av kraftnettet i konsernet sitt konsesjonsområdet vert nytta. Sognekraft samarbeider med ny kraftproduksjon og Statnett om fornying av straumnettet, slik at delar av eksisterande nett vert erstatta med nytt nett med auka overføringskapasitet og betre driftsstabilitet. Sognekraft byggjer ny transformatorstasjon på Hagafjellet i Sogndal, like ved Statnett sitt store knutepunkt. Denne lokaliseringa medfører korte og trygge innmatingsvegar til og frå Sognekraft sine transformatorstasjonar på nordsida av Sognefjorden. For sørsida er det planlagt ein tilsvarande stasjon i Refsdal i Vik. Vidare vil bygging av linja frå Leikanger til Fjærland i samband med bygging av Småkraft sine kraftstasjonar i Fjærlandsfjorden på sikt føre til tryggare leveranse til Fjærland. Samla investeringar i 2014 utgjorde 29 MNOK, der bygginga av ny transformatorstasjon på Hagafjellet utgjer den største delen. Sognekraft leverer Å halde i drift eit velfungerande straumnett er ei av dei viktigaste samfunnsoppgåvene, og Sognekraft tek dette på største alvor. Konsernet har ein beredskapsorganisasjon som er operativ 24 timar i døgeret året rundt. For å redusere risikoen for uventa straumbrot har ein gjennom fleire år brukt mykje ressursar på intensiv skogrydding. Kraftlinjer som kryssar plantefelt med barskog er spesielt utsette for trefall ved sterk vind. Nødvendig breidde på ryddebelte har vore undervurdert og tiltak med fjerning av tre utanfor ryddebelte er gjennomført. I tillegg har det vore spesielt fokus på å sikre straumnettet mot trefall i område som er vanskeleg tilgjengelege, spesielt i vinterhalvåret. Den økonomiske verknaden av straumbrot er betydeleg, gjennom at kompensasjon for ikkje levert energi (KILE) vert fråtrekt inntektsramma. Ei enkelthending i desember med store nedbørsmengder og temperatur rundt frysepunktet kombinert med vind kosta selskapet 0,8 MNOK. KILE for 2014 og 2013 fordelte seg slik mellom varsla avbrot og ikkje varsla avbrot: MNOK 2014 2013 Varsla brot 0,5 0,4 Ikkje varsla brot 2,2 2,3 Sum 2,7 2,7 Økonomiske resultat Driftsresultatet for nettverksemda i 2014 vart på 4 MNOK for 2014, samanlikna med 59 MNOK i 2013. Den viktigaste årsaka til redusert resultat er at inntektsramma var ekstraordinært høg i 2013. Straumnettet er monopolverksemd med tildelt inntektsramme frå Norges vassdrag- og energidirektorat (NVE). Høg inntektsramme i 2012 og 2013 har medført at Sognekraft hadde ei ikkje innkravd inntekt (mindreinntekt) på 51 MNOK ved inngangen til 2014, som er redusert til 35 MNOK ved utgangen av året. Kraftsal til sluttkundar Sognekraft er ein regional aktør innan kraftsal til sluttkundar i privatmarknaden, og marknadsdelen i eige område er relativt høg. I bedriftsmarknaden har ein valt å gå breitt ut og sel kraft til større næringsliv og offentleg forvaltning på landsbasis. For å kunne tilby større næringsliv aktiv forvaltning og ulike sikringsprodukt samarbeider Sognekraft med Bergen Energi, eit selskap som leverer energitenester både i Noreg og internasjonalt. Denne strategien har vore svært vellykka, både med tanke på volumvekst og lønsemd. Sluttkundemarknaden er prega av sterk konkurranse og mange tilbydarar. Skilnadene mellom dei ulike leverandørane sine prisar er over tid relativt små, men kan variere ein del gjennom året. Dette ser ein særskilt i periodar der prisane endrar seg kraftig på kort tid. Prisane i sluttkundemarknaden vert påverka av prisane på kraftbørsen Nord Pool og konkurransesituasjonen elles. For å redusera risikoen til eit minimum, sikrar Sognekraft alltid innkjøpspris der ein har kontraktar med garanti på fastpris. Vidare er den stadig aukande delen av spotpriskontraktar med på å dempe prisrisikoen. Det auka volumet i bedriftsmarknaden kjem frå store, anerkjende selskap samt frå offentleg sektor. Kredittrisikoen er såleis liten. Endring i rammevilkår I åra som kjem vil ein sjå store endringar i rammevilkåra for kraftsal til sluttkunde. Innføringa av AMS/Smart Straum og den nye elhuben vil opne for nye marknadsmodellar. Målet er mellom anna ein felles nordisk og etterkvart europeisk sluttbrukarmarknad, der ein skal samle kundekontakten hjå ein aktør i verdikjeda, - såkalla «leverandørsentrisk modell». Ein vil få ein marknadsmodell der kraftleverandøren får ansvaret for tilnærma all kundekontakt, og der samfakturering av nett og - set krefter i sving 11
kraft hjå kraftleverandøren vert obligatorisk. Dette vil medføre nye og endra roller for alle aktørane i kraftbransjen. Sognekraft er budd på denne omstillinga, og skal halde fram med å vere synleg og preferert leverandør for privatkundar og næringsliv i Sogn, og eit konkurransedyktig alternativ for stort næringsliv og offentleg forvaltning utanfor området vårt. Selskapet skal utviklast på grunnlag av kundane sine ynskje og behov. Det vert jobba kontinuerleg med å finne kundevennlege løysingar. Dette set store krav til fleksibilitet, kompetanse og vilje til omstilling. Økonomiske resultat Kraftsal til sluttbruk hadde eit driftsresultat i 2014 på 6 MNOK. Driftsresultatet for 2013 var på 3 MNOK. Andre forretningsområde Dette omfattar bygging og leveranse av breidband, tradisjonell entreprenørverksemd som utbygging og drift av veglys og andre nettanlegg på oppdrag frå private og offentlege kundar samt oppmålingstenester og sal av varmepumper. Fiber til heimen Selskapet Sognenett leverer raskt internett i Sogn, og starta i 2012 den fyrste utbygginga av fiber til private heimar i Sogndal. Kundane sine vanar og etterspurnad har endra seg dramatisk etter at smarttelefonar og nettbrett har vorte allemannseige, og raskt internett har vorte høgt verdsett. Ved utgangen av 2014 var om lag 1800 heimar i Sogn knytt til Sognenett sitt fibernett. Selskapet har ein stor kundevekst og planlegg 800-1000 nye privatkundar i 2015. Tenesteleveranse til Statnett Sognekraft har levert betydelege underentreprenørtenester til Statnett i samband med bygginga av det store knutepunktet på Hagafjellet i Sogndal. Slike oppdrag har vore økonomisk forsvarlege i tillegg til at det gir ein breiare kompetanse. Varmepumper Varmepumper er eit populært og anerkjend produkt for oppvarming av bustader, kontor og offentlege bygningar. Sognekraft sel og monterer både luft-luft og luft-vatn varmepumper. Marknaden for varmepumper er i ferd med å flate ut, då dekningsgraden er stor. Service- og ettermarknaden for utskifting til nyare modeller er i vekst. Økonomiske resultat Driftsresultatet for andre forretningsområde vart på 8 MNOK i 2014, ein auke frå 6 MNOK i 2013. Alle produkt viser positive resultat. Føretaksstyring Sognekraft si føretaksstyring er heilskapleg innretta med sikte på å realisera konsernet sine langsiktige mål. Styring er basert på vedtekter, konsernet sin overordna strategi, instruksar og fullmakter vedtekne av styret. Styret sitt arbeid Styret har halde 8 styremøte i 2014. Sognekraft inngjekk i november 2014 avtale med Vadheim Elektrochemiske Fabriker om kjøp av Dyrnesli kraftverk. Vidare kjøpte Sognekraft (50%) saman med SKL (50%) aksjane i Nydalselva Kraft i juli månad. Styret har følgt desse prosessane tett. Styret har elles arbeidd spesielt med strategi for å lukkast med ei lønsam utvikling av selskapet, i tillegg til å fylgja opp den daglege drifta. Risikostyring og internkontroll Sognekraft si heilskaplege risikostyring er fastsett ei samla risikoramme for selskapet som dannar grunnlag for rammene knytt til styring av dei viktigaste risikofaktorane. Desse omfattar marknads aktivitetar, finansforvaltning, rammevilkår og drift. Sognekraft sin finansielle risiko er først og fremst knytt til endringar i pris og volum ved produksjon og handel av kraft. Risikoanalyser syner at kraftpris er den faktoren som er mest avgjerande for selskapet sitt resultat. Kraftprisane vert påverka av brenselprisar og prisar på CO2-kvotar. Vidare vil storleiken på produk sjonen av kjernekraft bety mykje på lang sikt. Nedbørsforhold og temperatur medfører store end ringar i prisar og produksjonsvolum frå år til år. Manglande transportkapasitet som fylgje av flaskehalsar i overføringsnettet, kan føre til store prisutslag og skilnader mellom kraftprisområda. Sognekraft styrer marknadsrisikoen gjennom termin sikring av delar av framtidig produksjon. Det er etablert fullmakter, rammer og rapportering for all handel. Sognekraft er eksponert mot valutasvingingar i samband med at euro er notasjonsvaluta på Nord Pool. Alle oppgjer for fysisk kjøp og sal av kraft er utført i norske kroner. Selskapet sine lån er i norske kroner. Verknaden av endringar i rentenivået er moderat og styret vurderer renterisikoen som akseptabel ut frå selskapet sin finansielle stilling. Selskapet sin tilgang på likviditet er god. Sognekraft sin kredittrisiko innan sal til sluttkundar og nett er liten. Risikoen innan engrossal er redusert gjennom clearing og etablerte grenser for motpartrisiko. Operasjonell risiko vert styrt gjennom prosedyrar og beredskapsplanar. Deler av risikoen er avlasta gjennom forsikring. 12
Årsmelding for 2014 I arbeidet med HMS vert det arbeidd målretta med instruksar samt rapportering og analyse av uønskte hendingar for å redusere risikoen for skader. I selskapet sitt kvalitetssystem er hovud prosessar dokumentert og vert evaluert. Risiko- og sårbarheitsanalyser vert utført og dannar grunnlag for tiltak som reduserer sårbarheit innafor dimensjonane HMS, økonomi og forsyningstryggleik. Det er knytt risiko til selskapet og bransjen sine rammevilkår. Dette omfattar i hovudsak spesielle skattar og avgifter for energibransjen, regulering av nettverksemda og sakshandsamingstid i konsesjonsprosessen for bygging av nye kraftverk og nettanlegg. Styret sitt tilsynsansvar vert ivareteke gjennom månadleg rapportering av selskapet sin økonomiske status og prognosar, samt rapportering av drift, økonomi og framdrift i større prosjekt i kvart styremøte. Samfunnsansvar Sognekraft sin visjon er å vera ei drivkraft i Sogn. Dette inneber at Sognekraft sin aktivitet knytt til selskapet si kjerneverksemd skal bidra positivt i regionen. Verdiar Kulturen i selskapet har gjennom den over 60 år lange historia vore prega av samfunnsansvar og nøkterne val, der tæring er sett etter næring. Det er svært viktig at selskapet framstår som ein påliteleg og seriøs aktør og det er definert eit sett med kjerneverdiar som er styrande for selskapet og tilsette sine handlingar: - Tryggleik - Trivsel - Påliteleg - Nyskapande Klima og miljøpåverknad Sognekraft produserer og leverer rein, fornybar energi, til beste for miljø og komande generasjonar. Fornybar energi er løysinga på globale og lokale klimautfordringar, samstundes som behovet for kapasitet i straumnettet aukar. Vi legg stor vekt på å forvalte desse oppgåvene på ein ansvarsfull og framtidsretta måte. Sognekraft bidreg positivt til det globale miljøet gjennom ein kraftproduksjon der 100 % kjem frå fornybare kjelder. Selskapet tilbyr opphavsgaranti for kraft levert til både privat- og bedriftskundar. Utbygging av kraftproduksjon og bygging av kraftlinjer påverkar naturen og miljøet. Selskapet søkjer difor å ta omsyn til natur og lokalmiljø ved gjennom føring av prosjekt. Vasskraft og fjordenergi er reine og fornybare ressursar utan utslepp som ureinar det ytre miljø. Gjennom kjerneverdiar og reguleringsføresegner syter Sognekraft for å ta omsyn til naturen i regulerte vassdrag. Det har ikkje vore uhell som har påført miljømessige skader. I planlegging av ny kraftproduksjon er selskapet i dialog med grunneigarar og andre aktørar for å samarbeide om tiltak med felles nytteverdi i tillegg til avbøtande tiltak. Lokal medverknad Sognekraft er med på å gje kraft til lokalsamfunnet både i form av arbeidsplassar, energiforsyning, sponsing og nyskapingsevne. Sognekraft støttar difor gode tiltak innan kultur og idrett, med vekt på breiddetiltak retta mot barn og unge. I vårt geografiske område vert dette mellom anna synleggjort med Sognekraftlogoen på draktryggen til alle miniputtar og aldersfastlagde lag. Vi er og ein stor støttespelar innan andre kulturfelt, og ynskjer vere med og skape grobotn for sunne interesser og aktivitetar. Slik bidreg vi til å setje krefter i sving, til beste for einskildindivid og lokalsamfunn. Sogndal Fotball har gått i bresjen for ei utbygging som samlar idrett, forsking og utdanning på Fosshaugane Campus. Dette arbeidet er ei drivkraft i utviklinga av lokalsamfunn, skule og næringsliv i Sogn. Sognekraft støttar dette arbeidet og Sogndal Fotball er Sognekraft sin største enkeltsponsoravtale. Forsking og utvikling Å finne nye, smarte løysingar, gjennom eiga utvikling og samarbeid med andre, er prioritert i Sognekraft. Sognekraft deltek i Energi Norge sine fellesfinansierte forskings- og utviklingsprosjekt. Desse prosjekta fører til spreiing av kunnskap, metodar og verkty for auka verdiskaping og sikrar eit aktivt kunnskapsmiljø. I samarbeid med Høgskulen i Sogn og Fjordane og Vestlandsforsking, medverkar Sognekraft til eit kompetansemiljø for fornybar energi i regionen og byggjer kunnskap om samfunnsmessige vilkår for auke av produksjon og bruk av fornybar energi. Beredskap Selskapet har ei vaktordningar både innan nett og kraftproduksjon som er operative 24 timar i døgeret heile året. I tillegg er det etablert beredskapsavtalar med både omkringliggjande og andre bransjeaktørar som omfattar utveksling av både materiell og personell ved større kriser som til dømes ekstremværet Dagmar, eller ein større brann. Arbeidsmiljø og personale Ved utgangen av 2014 hadde konsernet 91 tilsette (inkl. 4 lærlingar). Morselskapet har gjennomført årlege undersøkingar - set krefter i sving 13
av med arbeidartilfredsheit. Resultata viser generelt god trivsel og motivasjon, men med variasjonar mellom avdelingar som vert fylgt opp spesielt. Attraktiv arbeidsgjevar Sognekraft satsar målretta på arbeidsgjevarprofilering blant skuleelevar, studentar og yrkesaktive for å tiltrekkje den kompetansen selskapet har behov for i åra framover. I samarbeid med Framtidsfylket AS deltek Sognekraft på studentmesser i lag med andre arbeidsgjevarar frå Sogn og Fjordane. Denne profileringa har synt seg svært effektiv. Likeverd, mangfald og diskriminering Andelen kvinner av alle tilsette inkl. lærlingar var ved utgangen av året på 20 % (19 %) som er ein framgang på 1 %-poeng frå utgangen av 2013. Alle kvinneårsverk er knytt til administrative og merkantile funksjonar. Utanom desse funksjonane er Sognekraftkonsernet si verksemd i hovudsak knytt til område der menn generelt i arbeidslivet er i sterk overvekt. Det vert arbeidd med å auka kvinnerepresentasjonen innafor dei tekniske faga. To av fem toppleiarar i selskapet er kvinner. Styret har sju medlemmer, der fem er aksjonærvalde og to er valde av og mellom dei tilsette. To av av fem aksjonærvalde styremedlemmer er kvinner. Av dei to valte representantane frå dei tilsette er begge menn. I selskapet sin rekrutteringsprosess er omsynet til mangfald og inkludering av personar uavhengig av kjønn, etnisk bakgrunn og funksjonsevne, ivareteke. Moglegheit for arbeidstreningsplassar blant anna i samarbeid med NAV vert nytta. Det er nulltoleranse for diskriminering. Helse, miljø og tryggleik Økonomiske resultat Årsresultatet for konsernet i 2014 vart på 40 MNOK. Kraftproduksjonen vart på 580 GWh, som er 51 GWh høgare enn året før. Områdeprisen i 2014 vart på 22,7øre/kWh mot 29,2 øre/kwh i 2013. I forhold til 2013 er hovudtala for konsernet slik, med desse endringane ( i MNOK): Inntekter kraftsal 173-13 % Inntekter kraftoverføring 59-50 % Andre inntekter 43 +30 % Driftsresultat 78-40 % Rekneskapsprinsipp og føresetnad om fortsatt drift I samsvar med rekneskapslova 3-3a, stadfestar styret at årsrekneskapen er avlagt under føresetnad om fortsatt drift og at selskapet er i ei sunn økonomisk og finansiell stilling. Der det ikkje er spesielt angitt, er det konsernet som vert omtala. Det er ikkje gjort endringar i rekneskapsprinsipp i 2014, og det er ikkje funne stad vesentlege hendingar etter balansedagen. Årsresultat konsern 70 60 65 Sjukefråværet i konsernet i 2014 var 4,9 % som er ein auke frå 2,8% i 2013. Auken skuldast langtidssjukefråvær. Korttidsfråværet har vore stabilt på under 1 %. Mill. kroner 50 40 30 44 42 40 36 Skadefråværsfrekvensen (H1) var 22 og som er på same nivå som året før. Samanlikna med andre aktørar i bransjen er dette høgt. Det er eit viktig mål for konsernet å arbeide mot null skader. Stor fokus på rapportering og oppfølging av uønskte hendingar er ein del av dette, og styret vil følgje utviklinga nøye. 20 10-2014 2013 2012 2011 2010 Nøkkeltal Konsern Morselskap Mål 2014 2013 2014 2013 Sjukefråvær <4 % 4,9 % 2,8 % 2,6 % 3,2 % Tal personskader null 4 3 4 3 Skadefråværsfrekvens (H1) null 22 22 26 25 14 Årsresultatet for konsernet vart 40 MNOK (65 MNOK). Det er ein reduksjon på 25 MNOK frå 2013. Lågare kraftprisar medfører redusert resultat frå kraftproduksjon, sjølv om auka produksjon veg opp for noko av dette. Ei ekstraordinær høg inntektsramme i 2013 medførte eit høgt resultat i nettverksemda det året. Avkastning på sysselsatt kapital vart på 8,6 % (18,8). Avkastning på totalkapitalen etter skatt var 4,7 % (9,3). Eigenkapitalavkastninga var 10,9 % (18,3) i 2014.
Årsmelding for 2014 Driftsinntekter auka driftsresultat frå 2013 til 2014. Til tross for stor ekspansjon i Sognenett gjekk dette selskapet med eit overskot på 1 MNOK. Mill. kroner 400 350 300 250 200 150 100 275 350 243 265 248 Finanspostar Netto resultat av finanspostar vart i 2014 6 MNOK (-7 MNOK). Bruk av sertifikatmarknaden som finansieringskjelde har medført reduserte lånekostnader for selskapet, medan oppkjøp i 2014 har medført høgare lån. Skattar 50-2014 2013 2012 2011 2010 Skattekostnaden i 2014 utgjorde 32 MNOK (57 MNOK), av dette var 12 MNOK (21 MNOK) grunnrenteskatt. Sognekraft hadde i 2014 samla inntekter i konsernet på 275 MNOK (350 MNOK). Kraftprisen vart redusert med 22 % frå året før til eit gjennomsnitt for 2014 på 22,7 øre/kwh. Inntekter frå kraftoverføring utgjorde 59 MNOK (119 MNOK). Reduksjonen kjem i hovudsak som mindre inntektsramme for 2014. Inntektsramma for 2013 var ekstraordinært høg som følgje av fleire forhold som hadde ein eingongseffekt det året. Kraftsal til sluttkundar viser inntekter på 97 MNOK (112 MNOK) i 2014. Reduksjonen på 18 % i forhold til året før kjem som resultat av reduserte kraftprisar. Andre driftsinntekter aukar til 43 MNOK (33 MNOK) i 2014. Auken kjem som følgje av oppkjøp i 2014 og auka aktivitet innan entreprenørtenester og auka sal i Sognenett. Driftsresultat Kontantstraum og kapitalforhold Samla netto kontantstraum frå drift var 105 MNOK (84 MNOK). Investeringsaktivitetane utgjorde -328 MNOK (-72 MNOK). Den største enkeltinvesteringa var kjøpet av Dyrneslik kraftverk i Vadheim. Finansieringsaktivitetane gav ein netto kontantstraum på 335 MNOK (149 MNOK), der netto opptak av ny gjeld utgjorde 462 MNOK og utbetaling av utbytte utgjorde -42 MNOK. Netto auke i likvide midlar utgjorde 112 MNOK. Sognekraft-konsernet sin totalkapital var 1 444 MNOK (1 035 MNOK) pr. 31.12.2014 og eigen kapitalen var 367 MNOK (375 MNOK). Eigenkapitalen er i 2014 belasta med 21 MNOK i estimatavvik knytt til pensjonar. Etter dette er bokført eigenkapitaldel på 25 % (36 %). Marknadsverdien av produksjonsanlegga er vesentleg høgare enn den bokførte verdien. Mill. kroner 150 125 100 75 50 25-129 110 105 78 66 2014 2013 2012 2011 2010 Netto renteberande gjeld (fråtrekt mest likvide omløpsmidlar) utgjorde 492 MNOK (292 MNOK). Kortsiktig ikkje renteberande gjeld var 162 MNOK (141 MNOK), av dette utgjorde betalbar skatt 37 MNOK (44 MNOK) og utbytte 29 MNOK (42 MNOK). I 2012 starta Sognekraft å nytte den norske sertifikat marknaden som finansieringskjelde. Det vart i 2014 teke opp sertifikat- og obligasjonslån med løpetid frå 3 mnd til 3 år. Bankbeholdninga var på 270 MNOK ved utgangen av året. I tillegg kjem 20 MNOK i marginkonto hjå Nasdaq OMX AS og unytta lånerammer på 120 MNOK. Driftsresultatet for Sognekraft-konsernet vart 78 MNOK (129 MNOK). Driftsresultatet før avskrivingar (EBITDA) vart 107 MNOK (156 MNOK). Reduksjonen i driftsresultat frå 2013 til 2014 vart på 51 MNOK kjem i hovudsak frå kraftoverføring (-55 MNOK) og kraftproduksjon (-8 MNOK), medan dei øvrige aktivitetane viser Utbytte og disponering av årets resultat Rekneskapet viser eit årsresultat på 41 MNOK for morselskapet og 40 MNOK for konsernet etter minoritetsinteresser. Morselskapet sin frie eigen kapital før avsetning til utbytte er 240 MNOK og konsernet sin frie eigenkapital er på 252 MNOK. Styret føresler eit utbytte på 29 MNOK for 2014. Utbyttet utgjer 70 % årsresultatet for morselskapet og vert vurdert som forsvarleg - set krefter i sving 15
i forhold til selskapet sin soliditet og tilgang til finansiering av drift og investeringar framover. Vurderinga av soliditet og tilgang til finansiering er sett i samanheng med forventa økonomisk utvikling, mellom anna basert på resultat, kontantstraumar til/frå drift og investering samt utvikling i eigen kapital del. Styret føresler at årets overskot vert disponert slik (i MNOK): Disponering av årets resultat Mor Konsern Avsett til utbytte 29 29 Overført til annen eigenkapital 12 11 Årsresultat 41 40 Utsiktene framover Marknadsprisane på kraft dei næraste åra ligg på eit nivå på rundt 25 øre/kwh. For ein bransje som står framføre betydelege investeringar fram mot 2020 er dette eit lågt nivå. Det er også knytt uvisse til effekten av innfasing av store mengder ny fornybar energi som er forventa utløyst av elsertifikatlova. Ein forventar imidlertid ein auke i kraftprisane i eit lengre perspektiv, og utbygging av ny vasskraft vert planlagt i tråd med dette. Sognekraft har ei stor portefølgje av investeringsprosjekt knytt til vasskraftproduksjon. Desse framstår som gode, men hovudutfordringa framover vert å ta stilling til om den forventa lønsemda i prosjekta er tilstrekkeleg for å møte den uvissa som rår rundt prisar på kraft og elsertifikat, samt politiske rammevilkår elles. Regjeringa sitt høyringsnotat knytt til lovforslaget om selskapsmessig og funksjonelt skilje mellom nettverksemd og øvrig verksemd er ei direkte oppfølgjing av Reiten-utvalet sine tilrådingar. Det er knytt spenning til korleis nye rammevilkår vert på øvrige område innan nettverksemda, men det er tverrpolitisk semje om at det er viktig å redusere nettleiga. Sognekraft vil ta ei aktiv rolle for å tilpasse konsernet til forventningane som ein møter. Tilstrekkeleg linjekapasitet for levering av kraftproduksjon er viktig for Sognekraft. Prisområde NO5, der Sognekraft sine kraftverk ligg, har høg produksjon i forhold til forbruket. Auka linjekapasitet mot Midt-Norge etter at linja frå Sogndal til Ørskog er ferdigstilt vil avhjelpe dette. Framover er det viktig at også andre flaskehalsar i nettet vert utbetra samt at planlagte mellomlandsforbindelsar vert bygde slik at lønsemda i ny kraftproduksjon vert tilfredsstillande. Styret peikar på risikoen for svingingar i resultatet som fylgje av at selskapet si hovudinntening er basert på vasskraftproduksjon. Det er naturlege variasjonar i kraftproduksjon og inntekter frå kraftoverføring frå år til år. Basert på noverande forventningar til utviklinga i kraftprisen framover, normal nedbør resten av året samt vesentleg lågare inntekter frå kraftoverføring i 2015, forventar styret eit resultat etter skatt for 2015 som er noko lågare enn i 2014. Vik, 24. april 2015 Erling Stadheim styreleiar atle Neteland nestleiar agnes Landstad Geir Arve Sandvik laura Kvamme Rune Øen Kåre Fosse Terje Bakke Nævdal arbeidstakarrepresentant arbeidstakarrepresentant adm. direktør 16
Årsmelding for 2014 RESULTAT KONSERN Morselskap 2 013 2 014 Noter 2014 2013 197 582 173 018 Energisal 3,19,20 173 018 197 582 118 997 59 018 Inntekter frå kraftoverføring 59 018 118 997 33 047 42 559 Andre driftsinntekter 24 613 19 626 349 626 274 595 Sum driftsinntekter 256 649 336 206 85 046 61 761 Energikjøp 3 62 905 85 046 5 896 6 266 Materiell for vidaresal 3 429 1 712 12 916 18 072 Sentralnettsavgifter 17 990 12 916 42 965 39 265 Løn og andre personalkostnader 4,14 34 551 37 976 34 272 30 772 Andre driftskostnader 4,15 25 237 31 980 12 083 11 593 Eigedomsskattar og avgifter 6 11 590 12 083 26 950 29 189 Ordinære avskrivingar 8 25 422 24 775 363 76 Tap på krav 70 346 220 492 196 994 Sum driftskostnader 181 195 206 835 129 134 77 601 Driftsresultat 2 75 454 129 370 Inntekt på investering i tilknytta selskap 9 12 679 12 874 Finansinntekter 7 12 929 12 409 19 377 18 554 Finanskostnader 7 16 081 19 376 6 698 5 680 Netto finanskostnader 3 152 6 967 122 436 71 921 Resultat før skattekostnad 72 302 122 403 57 196 31 989 Skattekostnad 17 31 091 57 160 65 240 39 933 Årsresultat 1,2 41 211 65 243 136 382 Minoritetens del av resultatrekneskapet 65 104 39 551 Årsresultat etter minoritetsinteresser 42 000 29 000 Føreslege utbytte til utbetaling 29 000 42 000 23 105 10 551 Overføring annan eigenkapital 12 211 23 243 - set krefter i sving 17
EIGENDELAR KONSERN MORSELSKAPET 31.12.2013 31.12.2014 Note 31.12.2014 31.12.2013 Anleggsmidlar Immaterielle eigendelar 20 090 28 450 Utsett skattefordel 17 30 960 19 025 4 570 4 428 Andre immaterielle eigendelar 22 4 428 4 570 24 660 32 878 Sum immaterielle eigendelar 35 387 23 595 Varige driftsmidlar 44 880 61 613 Tomter, bygningar og annan fast eigendom 8 18 44 741 44 880 142 702 178 038 Reguleringsanlegg og kraftstasjonar 8 18 134 418 142 702-154 367 Fallrettar 8 18 192 902 218 202 Nett- og fiberanlegg 8 207 845 190 058 40 790 39 334 Fjernvarmeanlegg 8 39 334 40 790 13 744 8 805 Andre driftslausøyre 8 8 182 10 059 87 931 103 326 Anlegg under arbeid 8 76 060 61 819 1 500 1 500 Reservedelslager 8 1 500 1 500 524 449 765 185 Sum varige driftsmidlar 8 512 080 491 808 Finansielle anleggsmidlar 230 2 798 Investeringar i dotterselskap og tilknytta 9 140 472 26 723 1selskap 124 737 179 737 Investeringar i aksjar og andelar 9 179 737 124 737 - Langsiktig lån til dotterselskap 10 70 150-45 023 43 425 Andre langsiktige fordringar 10 43 422 45 019 169 990 225 961 Sum finansielle anleggsmidlar 433 781 196 480 719 099 1 024 023 Sum anleggsmidlar 981 248 711 883 Omløpsmidlar 4 187 6 728 Varelager 6 728 4 187 Fordringar 66 982 66 822 Kundefordringar 66 044 66 109 - (0) Fordringar konsern 1 850 2 729 53 281 30 237 Netto mindreinntekt 16 30 237 53 281 8 169 21 544 Andre fordringar, forskotsbetalte kostnader 20 018 6 120 128 432 118 602 Sum fordringar 118 149 128 239 183 442 295 009 Bankinnskot, kontantar og liknande 11 282 330 175 031 316 061 420 339 Sum omløpsmidlar 407 207 307 457 1 035 160 1 444 362 SUM EIGENDELAR 1 388 454 1 019 339 18
Årsmelding for 2014 GJELD OG EIGENKAPITAL KONSERN MORSELSKAPET 31.12.2013 31.12.2014 Note 31.12.2014 31.12.2013 Eigenkapital Innskoten eigenkapital 144 220 144 220 Aksjekapital 2 13 144 220 144 220 43 170 43 170 Overkurs 3 43 170 43 170 187 390 187 390 Sum innskoten eigenkapital 13 187 390 187 390 Opptent eigenkapital 178 786 169 544 Annan eigenkapital 13 167 558 176 694 8 994 9 976 Minoritetsinteresser 13 187 780 179 519 Sum opptent eigenkapital 167 558 176 694 375 170 366 909 SUM EIGENKAPITAL 13 19 20 354 948 364 084 Gjeld Avsette forpliktingar 27 400 51 245 Pensjonsforpliktingar 14 51 245 27 400 27 400 51 245 Sum avsette forpliktingar 51 245 27 400 Langsiktig gjeld 187 250 111 966 Gjeld til kredittinstitusjonar 15 18 111 966 187 250 300 000 750 000 Sertifikatlån 15 750 000 300 000-1 350 Øvrig langsiktig gjeld 15 - - 487 250 863 316 Sum langsiktig gjeld 15 861 966 487 250 Kortsiktig gjeld - Kassekreditt 11 18-23 349 24 174 Leverandørgjeld 18 653 20 019 22 587 22 594 Skattetrekk, feriepengar, offentlege avgifter 22 105 22 149 44 343 37 797 Avsett til påløpne skattar 17 37 435 44 295 13 061 49 326 Påløpne kostnader / anna kortsiktig gjeld 22 23 13 103 12 143 - - Netto meirinntekt 16 - - 42 000 29 000 Utbyte 13 29 000 42 000 145 340 162 892 Sum kortsiktig gjeld 120 295 140 605 659 990 1 077 453 Sum gjeld 1 033 506 655 255 1 035 160 1 444 362 SUM EIGENKAPITAL OG GJELD 1 388 454 1 019 339 Erling Stadheim styreleiar atle Neteland nestleiar agnes Landstad Geir Arve Sandvik laura Kvamme Rune Øen Kåre Fosse Terje Bakke Nævdal arbeidstakarrepresentant arbeidstakarrepresentant adm. direktør - set krefter i sving 19
KONTANTSTRAUMANALYSE KONSERN MORSELSKAPET 2013 2014 2014 2013 Kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar 122 438 71 921 Ordinært resultat før skattekostnad 72 302 122 403 (18 957) (44 343) Betalt skatt i perioden (44 295) (18 957) 33 530 29 189 Av- og nedskrivingar 25 422 31 355 (16) (28) Gevinst sal av anleggsmiddel (28) (16) 1 279 Postar klassifisert som invest. eller fin. -aktivitetar (2 069) (2 541) Endring i varelager (2 541) (2 069) (20 611) 161 Endring i kundefordringar 944 (22 468) 9 829 825 Endring i leverandørgjeld (1 366) 6 499 (1 141) 2 498 Forskjell mellom kostnadsført pensjon og inn-/utbetalingar 2 497 5 632 (38 587) 46 007 Endring i andre tidsavgrensingspostar 21 295 (35 814) 84 416 104 967 Netto kontantstraum frå operasjonell aktivitet 74 230 86 566 Kontantstraum frå investeringsaktivitetar 16 50 Innbetalt frå sal av anleggsmiddel 50 16 (68 947) (271 008) Utbetalingar ved kjøp og tilvirking av varige driftsmidlar (45 574) (62 785) (4 466) (58 706) Utbetalingar frå andre investeringsaktivitetar (255 623) (1 302) 1 500 1 598 Innbetalingar frå andre investeringsaktivitetar 1 500 1 500 (71 897) (328 066) Netto kontantstraum frå investeringsaktivitetar (299 646) (62 572) Kontantstraum frå finansieringsaktivitetar 200 000 461 947 Innbetalt frå opptak ny langsiktig gjeld 460 597 200 000 (21 706) (85 881) Utbetalingar ved nedbetaling av langsiktig gjeld (85 881) (21 706) - - Innbetalt frå opptak av ny kortsiktig gjeld - - (14 712) - Utbetalt frå nedbetaling av kortsiktig gjeld - (14 712) - 600 Innbetaling av eigenkapital - - (34 000) (42 000) Utbetaling av utbytte (42 000) (34 000) 19 888 - Nettoeffekt av konserndanning * 149 470 334 666 Netto kontantstraum frå finansieringsaktivitetar 332 716 129 582 161 988 111 567 Netto endring i kontantar og bankinnskot 107 300 153 576 21 454 183 442 Behaldning av kontantar og bankinnskot pr. 01.01. 175 031 21 454 183 442 295 009 Behaldning av kontantar og bankinnskot pr. 31.12. 282 330 175 031 20