Open Space møte i Ulstein kommune 28. mai 2015 Kommunereforma - Skremmande trugsel eller spennande moglegheit? Arrangør:! Tilrettelegging og rapport: Ulstein kommune Hege Steinsland Relasjonsutvikling SA www.rela.no hege@rela.no 1
Innhald 1. Bakgrunn og hensikt _ s. 2 2. Metoden Open Space _s. 2 3. Rapportar s. 3 3.1: Ungdom og medvirkning. Kan vi lære noko av ungdom når det gjeld å ikkje sjå grensene, eller når forelsking oppstår? 3.2: Størrelse på kommunen 3.3: Hvordan blir det å være funksjonshemma i en stor kommune? Får vi bedre lydforhold for hørselshemma? 3.4: Samarbeid/ samtale med nabokommunane i prosessen 3.5: Korleis oppretthalde tettstadsattraktiviteten i ei eventuell samanslåing? 3.6: Digitalisering i ei storkommune 3.7: Korleis vil ei større kommune påverke frivilligheit/ folkehelse. 3.8: Med Hafast - er det naturleg å bli ein del av Ålesund kommune? 3.9: Kva er stort nok og kva er for stort? - kommunestørrelse. 3.10: Oppgåvefordeling mellom nye kommuner og regionalt nivå 3.11: Demokratiet i den nye kommunen 3.12: Korleis kan ergoterapi/ velferdsteknologi vere ein ressurs i kommunereforma? 3.13: Korleis skal vi skape gode arenaer og metodar for eit levande demokrati i ei større kommune? 3.14: Belyse kvifor ikkje slå saman kommunar. 3.15: Tidsperspektivet - har vi god eller dårleg tid? 3.16: Tenestekvalitet. Storleik i høve til tenesteyting og distanse til brukar 3.17: Informasjon til innbyggarane 3.18: Kva er optimal skulestruktur i ei storkommune? 3. 19: Vi må ha berekraftige kommunar. Kva med rekruttering innen helse og omsorg om10-20 år? 4. Prioritering _ s 22 4.1 4.2 4.3 4.4 5. Vegen videre _s 22 2
1. Bakgrunn og hensikt. Det nasjonale arbeidet med kommunerforma er inne i ei utredningsfase. Det skal arbeidast med lokale prosessar, info, faktaformidling og utredningar for å sikre eit best mogleg avgjerdsgrunnlag innan sommaren 2016. I Ulstein har ei eiga prosjektgruppe fått mandat til å leie prosessen kring kommunereforma. Hensikta med møtet 28. mai var å forankre kommunereforma bredt i Ulstein kommune. Ønskje var å få fram det som rører seg av; - Ulike argument - Kritiske røyster - Ulike idear og løysingar 2. Metoden Open Space Open Space er ei møteform der deltakarane lager agenda for møte og får stor fridom til å ta del i dei samtalane som engasjerer. Metoden representerer likeverd og felles arbeid kring det å finne fram til løysingar rundt komplekse spørsmål. Så lenge møtet varer har ikkje den formelle leiinga meir eller mindre ansvar enn alle andre deltakarar. Men den formelle leiinga legg rammene for møtet og tek ansvar for at det som kjem fram vert teke vare på. Metoden vert gjerne kalla «Ein heil-dags kaffipause». Omgrepet sikter til den energien som oppstår når alle sjølve kan velje kven dei vil samtale med og kan kome til ordet i ei fokusert men avslappa atmosfære. Ein tydleg struktur, og nokre enkle prinsipp danner rammene for det opne rommet. Metoden er særelg egna når - det står eit reelt, ope og komplekst spørsmål på dagsorden - det er eit mangfald av interessenter - det er engasjement og kryssande interesser - det haster med å kome videre Motorane i metoden er engasjement og ansvar, og det heile kviler på ei grunnleggande tillit til den kollektive visdommen i ei gruppe og den store kapasiteten til sjølvorganisering. 3. Rapportar Etter ei innleiing vart rommet opna for at deltakarane kunne melde inn sine tema til gruppesamtaler. Det vart meldt inn 20 tema. Desse vart drøfta i sjølvorganiserande grupper i tre samtaleøkter. Det vart utarbeidd ein enkel rapport frå 19 av gruppene. Rapportane gjev eit lite innblikk i kva som rørte seg i denne store samtalen. Her følgjer bilder av rapportane slik dei vart utarbeidde der og då. 3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
4. Prioritering Etter tre økter med gode samtaler hadde forsamlinga produsert 19 rapportar som dekka eit bredt spekter av tema. Alle tema er viktige og alt vert teke med videre. Samstundes ville kommuneleiinga ha ein peikepinn på kva møtedeltakarnane. opplevde som viktigast å ta fatt. Alle fekk 10 poeng til rådvelde og kunne fordele dei på rapportane etter si eiga prioritering. Tre tema utkrystalliserte seg: 4.1 Tema som omhandlar demokrati vert framheva. - 99 poeng. a. «Korleis skal vi skape gode arenaer og metodar for eit levande demokrati i ei stor kommune» fekk 79 poeng b. «Demokratiet i den nye kommunen» fekk 20 poeng. 4.2 Korleis oppretthalde tettstadsattraktiviteten i ei eventuell samanslåing fekk 43 poeng. 4.3 Ungdom og medvirkning fekk 38 poeng. 4.4 Andre tema som vart framheva: Størrelse på kommunen Tenestekvalitet, storleik i høve til tenesteyting og distanse til brukar Informasjon til innbyggarane Berekraft og rekruttering innen helse og omsorg Samarbeid/ samtale med nabokommunane i prosessen. 5. Vegen videre Prosjektgruppa har fått mange nyttige innspel i prosessen: Prosjektgruppa ser allereie no at det særleg må fokuserast på korleis ein kan skape gode arenaer og metodar for lokaldemokrati i ei større kommune. Dette er noko Ulstein kommune også må ta med seg inn i samtalar med kommunar det kan vere aktuelt å slå seg saman med. Prosjektgruppa ser også at ein må ha fokus på tettstadsattraktivitet i det vidare arbeidet, og at ein må arbeide for løysingar som kan vareta og vidareutvikle Ulstein kommune som ein attraktiv tettstad. Ikkje minst vil det vere viktig å sikre engasjement på ungdomen sine arenaer og premissar, samt å vere lydhør for denne samfunnsgruppa. Det synest elles klart at samferdselsprosjekt som HAFAST vil påverke Ulstein kommune si samhandling med Ålesund og omegn uavhengig av om ein blir del av same kommune eller ikkje. Vidare ser det ut til at det i fleire grupper er problematisert kor stor kommunen bør vere. Prosjektgruppa vil ta med seg alle innspela i dette møtet vidare, bearbeide dei og ta stilling til korleis desse skal nyttast i den vidare prosessen. Møtet viste at ein må ha med seg fleire røyster for å verne om interessene til mange og ulike samfunnsgrupper i det vidare arbeidet. 22