VESTNES KOMMUNE Saksframlegg Arkiv: 460 Arkivsaksnr.: 2012/1565 Saksbehandlar: Karin Pedersen Dato: 25.10.2013 Permisjon ved langtidsfråver Utval Møtedato Utvalssak Administrasjonsutvalet Administrasjonssjefen si innstilling 1 Ein tilsett vil automatisk ha permisjon frå kommunen under sjukemeldingsperioden når kommunen har krav på refusjon av sjukepengar frå NAV. 2 Ein tilsett som ikkje kjem attende i heile stillinga, eller deler av stillinga når sjukepengeperioden er omme, vil kunne få ulønna permisjon i inntil eitt år når vedkomande er under utredning, behandling med utsikt til betring av arbeidsevna eller utprøving i kommunen eller anna verksemd. 3 Ein tilsett vil i heilt særskilde høve kunne få utvida permisjonen med ytterlegare eitt år, når behandling eller tilretteleggingstiltak gir grunn til å tru at vedkomande kjem attende til sin opphavlege stilling eller anna passande arbeid i kommunen. Totalt vil den tilsette kunne ha permisjon i totalt 3 år. 4 Når den tilsette vert innvilga varig uførepensjon, vert arbeidsforholdet å avvikle og stillinga kan lysast ut. SAKSUTGREIING: Bakgrunn: Vestnes kommune er ei IA verksemd. Det inneber at kommunen har ansvar for å arbeide systematisk med førebygging. Arbeidsgjevar har eit ansvar for å skape arbeidsmiljø som mellom anna har fokus på arbeidsnærvær eller førebygging av
sjukefråver. Når tilsette blir sjukemeldt eller står i fare for å bli sjukemeldt, skal arbeidsgjevar følgje opp den tilsette i løpet av og i etterkant av sjukdomsperioden. Oppfølgingsplan skal vere utarbeidd seinast etter 4 veker sjukemelding der aktuelle tiltak og plan for vidare oppfølging skal skisserast. Dialogmøte 1 skal avhaldast seinast innan 7 veker og innan 26 veker skal NAV innkalle til dialogmøte 2. Alle partane arbeidstakar sjølv, arbeidsgjevar, sjukemeldande lege eller NAV kan krevje at det vert halde dialogmøte 3 før sjukemeldingsperioden går ut. Alt dette for at vedkomande skal klare å stå i arbeid, eller at han/ho skal kome tilbake til arbeid så snart som mogleg, heilt eller delvis. Arbeidsgjevar skal dokumentere kva tilretteleggingstiltak som har vært prøvd ut. Endringar i ordningar og regelverk Arbeidsavklaringspengar (AAP) ble innført i 2010. Målsettinga med AAP er at den sjukemeldte skal avklarast tidlegare i høve arbeid eller varig uføre. I 2011 kom det nye sjukefråversreglar, som innebar endringar for den sjukemeldte, for arbeidsgjevar og for legane. Krava om tidligare og tettare oppfølging ble skjerpa. Kommunen har fleire tilsette som etter å ha vore langtidssjukemeldt, har kome over på arbeidsavklaringspengar(aap) frå NAV. Nokre av desse gjekk på tidsavgrensa uføretrygd, rehabiliteringspengar eller attføring og vart automatisk konvertert til arbeidsavklaringspengar då ordninga ble innført i 2010. Desse kan ha vore ute i 4-5 år eller meir. Møteplassen arena for oppfølging i Vestnes kommune Vestnes kommune har etablert ein arena for dialogmøte og oppfølgingssamtalar med tilsette der målsettinga nettopp er å kome tidleg inn. Tilrettelegging for arbeidstakarar som har vore lenge ute av arbeid er krevjande og lange fråver gjer at det er mykje vanskelegare å lukkast med tilrettelegginga. Tidleg og jamn oppfølging er viktig for å forhindre lange fråver frå arbeid. Det gir den einskilde moglegheit til å orientere seg på ny når dei arbeidsoppgåvene vedkomande har i jobben, ikkje lar seg kombinere med helsesituasjonen eller andre utfordringar. Ein prøver fortløpande å få avklara desse tilsette sin situasjon på Møteplassen.
Praksis i Vestnes kommune i høve permisjon frå stillinga ved sjukdom: Praksisen i kommunen har, etter det ein har klart å bringe på det reine, vore endra nokre gonger etter politisk handsaming. Med bakgrunn i kjennskap hos tilsette i organisasjonen som handterar desse sakene, samt saksframlegg frå 2007, er det gjeldande praksis som følgjer; 1 Den sjukemeldte har rett til permisjon i sjukemeldingsperioden, det vil seie til opphøyr av sjukepengar. 2 Når den sjukemeldte går over på AAP vil han ha rett til ulønna permisjon i ytterlegare eitt år til, når han/ho er under behandling med utsikt til betring av arbeidsevna 3 Det kan gjevast permisjon i ytterlegare eitt år når forlenging har samanhang med behandling, ventetid på operasjon el.l. 4 I særskilde høve kan ytterlegare permisjon gjevast etter ei individuell vurdering, men ikkje i meir enn 4 år. Den tilsette vert kontakta og tilsetjingsforholdet om mogleg avslutta. 5 Når arbeidstakar får varig uførepensjon, vert arbeidsforholdet å avvikla og stillinga kan lysast ut. I praksis har denne ordninga gjort at ein arbeidstakar kan ha vore ute i 5 år og fortsett ha krav på at det vert tilrettelagt for at vedkomande skal kome attende i arbeid. Vurdering: Korleis har oppfølginga vore? Arbeidsgjevar har i praksis eit oppfølgingsansvar så lenge ein person er tilsett. Dei som har permisjon er blitt satt på ei liste for uplasserte arbeidstakarar. Det kan bety at ein person som har vore ute av arbeid i fem år melder seg med ynskje om tilrettelegging for arbeid. Den tilsette har i røynda permisjon frå arbeidet og vil i prinsippet kunne forvente tilretteleggingstiltak frå Vestnes kommune. Vestnes kommune sitt oppfølgingsregime av langtidssjuke er ikkje godt nok, det vil seie med omsyn til ein systematisk oppfølging. Det inneber at enkelte har vore ute av arbeid grunna sjukdom i ei årrekkje, utan at arbeidsforholdet er blitt sagt opp, av den tilsette sjølv eller at kommunen formelt har avslutta tilsetjingsforholdet.
Tettare oppfølging tidleg i sjukefråversprosessen Med oppfølgingsreglane frå NAV definerer loven milepæler eller stoppunkt som skal sikre kontakta mellom den sjukemeldte, arbeidsgjevar, sjukemeldar og NAV. Når dette vert følgd opp frå arbeidsgjevar og arbeidstakar ligg det til rette for at tilrettelegging kan lukkast. Å kome attende til arbeid etter langvarig sjukefråver, når det har vore lite kontakt, kan vere vanskeleg. Derfor er dialogen mellom arbeidstakar og arbeidsgjevar viktig, heilt frå starten. Det er viktig å understreka at den tilsette har ei plikt til å medvirke. Det er avgjerande viktig at arbeidsgjevar er tett på den sjukemeldte frå dag 1 med det som er mogleg av tilrettelegging og ikkje minst dokumenterer kva som er forsøkt. Verneomboda og tillitsvalde har ei viktig rolle i denne prosessen. Det er viktig å dokumentera kva oppfølging og tilrettelegging som har vært gjort og korleis prognosane er for at arbeidstakaren kan kome attende i arbeid. Statistikken syner at berre om lag 25 % av dei som har vore sjukemeldt i eitt år kjem attende til sitt opphavlege arbeid. Det vil derfor vere samfunnsøkonomisk lønnsamt å vere tett på arbeidstakarar som av ulike orsakar fell ut av arbeid. Tilrettelegging så langt det er mogleg Ein kjend problemstilling er rekkevidda av arbeidsgjevar sin tilretteleggingsplikt. Ein arbeidsgjevar skal så langt det er mogleg sette i verk nødvendige tiltak (jf. aml 4-6). Kva som skal til må vurderast i kvart tilfelle som t.d. omfang og varigheit av den tilsette sin reduserte arbeidsevne. Fortrinnsvis skal det tilretteleggast for at den tilsette kan halde fram i sitt vanlige arbeid. Om det ikkje lar seg gjera å legge til rette i det vanlege arbeidet må ein vurdere omplassering. Tilretteleggingsplikta inneber ikkje at det skal opprettast ny stilling, då dette vil vere urimeleg. Arbeidsgjevar må også ta omsyn til dei andre arbeidstakarane i denne prosessen då plikta også inneber å tenke førebygging og organisering av arbeidsplassen som hindrar sjukefråver hos alle arbeidstakarane. Konklusjon: Når det har vore prøvd tilrettelegging arbeidsplassen og det ikkje har vore mogleg å gjennomføra, vil det ikkje vere behov for å ha permisjon frå kommunen lenger enn i 3
år. Målsettinga må vere at ei god oppfølging skal gjere at avklaring vert gjort langt tidlegare, anten ved at vedkomande kjem attende i arbeid hos same arbeidsgjevar, i anna verksemd eller at helsetilhøva gjer at deltaking i arbeidslivet ikkje er realistisk. Arbeidsforholdet vil då bli å avslutte. Særutskrift til: