«Kompetanseløft til kommunal beredskap» Voss 4. 5. november 2013 Foredraget til Fylkesberedskapssjef Arve Meidell Fylkesmannen i Hordaland 1
Øving Hordaland 2013 27. november 2013 ved fylkesberedskapssjef Arve Meidell
Vegen fram mot øvinga 1. Hensikt 2. Øvingsmoment 3. Målsetjing 4. Hovudscenario Informasjon som er kjent for alle 5. Manus 6. Spelmeldingar 7. Systematisere arbeidet 8. Evaluering 3
1. Hensikt (kven skal øvast og kvifor) Føremålet med øvinga er å gjere deltakarane betre i stand til å erkjenne risiko og styrke gjennomføringsevna med omsyn til både førebygging og krisehandtering, m.a. gjennom å: - Få meir merksemd og betre kunnskap om konsekvensane av hendingar med farlege stoff for å kunne ta naudsynte førehandsreglar i samfunnsplanlegginga (ROS-analysar) - Gje ei innføring i ein føremålstenleg arbeidsmetodikk i kriseleiinga - Tydeleggjere tydinga av god rolleforståing og samhandling 4
2. Øvingsmoment (kva funksjonar, ev. delar av planverket skal øvast) Sentrale øvingsmoment er m.a.: Rolleforståing på ulike nivå (eiga rolle, eigen organisasjon og andre aktørar si rolle) Varsling etablering situasjonsforståing rapportering (inkl. informasjonsinnhenting og bearbeiding) Arbeidsmetodikk i Kommunal KriseLeiing KKL (funksjonsorientert kriseleiing og proaktiv metode) Koordinering/samordning (prioritering/samhandling internt/eksternt) 5
Deltakarane skal: 3. Målsetjing (kva skal ein kunne etter øvinga) 1. Kunne gjere greie for kva som er kommunens, og ikkje minst eiga rolle i ein beredskapssituasjon. 2. Ha kjennskap til eigen organisasjons varslingsrutinar og kva oppgåver og plikter kommunen har i beredskapssituasjonar, samt ha forståing for kva dette inneber med omsyn til krav, rutinar, arbeidsmengde, dokumentasjonsplikt, behov for oppdaterte varslingslister, planverk, oppfølging m.m. 3. Ha oversikt over kontaktinformasjon til relevante samarbeidspartar og avklart ansvarstilhøve (avstemme forventningar) desse i mellom. 4. Eventuelt òg få innsyn i bruk av krisestøtteverktøyet DSB-CIM. 6
4. Hovudscenario (Bakteppe og scenario) Deltakarane får ulike scenario som dei skal øve på. Fellesnemnaren er at alle skal øve på å handtere konsekvensar som vil kunne kome som følgje av ei hending med farleg stoff. Primæroppgåva er IKKJE å "sløkke brannen", men derimot å ta hand om følgjekonsekvensane av hendinga. "Brannsløkking" er naudetatane si oppgåve! Do not fight the scenario! Øvingsscenarioet er avklart med respektive kommunale øvingskontakt som òg vil få ei dreiebok som inneheld "skjelettet" i øvinga. 7
4. Hovudscenario, framhald (Bakteppe og scenario) Det er opp til den einskilde kommune og øvingskontakt å vurdere kva omfang (henge noko på "skjelettet") og deltaking øvinga skal få utover dette, dvs. frå table-top til fullskala øving. Øvingskontakten er Fylkesmannen sin forlenga arm i øvinga og vil vere den som har ansvaret for detaljplanlegging og gjennomføring i respektive kommune. Dette gjeld òg eventuelle førebuingar utover denne samlinga. I tillegg til denne samlinga har øvingskontaktane vore i møte med oss 20. juni og møter oss på nytt 13. november. 8
Rolleavklaring og avklaring av forventningar I ein beredskapssituasjon er det viktig at roller er tydeleg og ein-eintydig avklart i forkant. Det same gjeld med omsyn til avstemming av forventningar, både kva andre kan forvente av oss, så vel som kva forventningar andre har til oss. 9
Fylkesmannen si rolle i ein beredskapssituasjon "Fylkesmannen si primæroppgåve er å vere bindeledd (dvs. å koordinere informasjonsflyt) mellom aktørar på ulike nivå (sentralt lokalt). Utover dette har Fylkesmannen ei tilbaketrekt rolle der hovudoppgåva er å overvake situasjonen og sjå til at dei aktuelle aktørane ("kriseeigarane") gjer det dei skal gjere og tek det ansvar dei faktisk har for å handtere situasjonen på ein adekvat måte. Om naudsynt kan Fylkesmannen gripe inn og rettleie aktørar som ikkje agerer i samsvar med forventningane. Berre unntaksvis vil det vere aktuelt for Fylkesmannen å ty til samordning med referanse til samordningsinstruksen." INFORMASJONSFLYT (VARSLING) Fylkesmannen i Hordaland Definisjon Fylkesmannen si rolle ved beredskapsrelaterte hendingar Arena for koordinering jf. «samordningsinstruksen» Nasjonalt nivå (Staten ved dep/dir) Regionalt nivå (Fylkesmannen) Lokalt nivå (Kommune) INFORMASJONSFLYT (RAPPORTERING) Arena for koordinering 10
Når skal Fylkesmannen "samordne"? Dagleg "samordning": Fylkesmannen skal vere pådrivar og rettleiar, samt føre tilsyn med fylkeskommunen, kommunane og regionale statlege organ si kriseplanlegging før krisa inntreff. Fylkesmannen i Hordaland Definisjon Fylkesmannen si rolle ved beredskapsrelaterte hendingar I krisesituasjonar: Kanskje er det lettare å nemne når Fylkesmannen ikkje skal setje i verk samordning: Når liv og helse er truga I akuttfasen av ulykkes- og katastrofesituasjonar Ved akutt forureining Ved tryggleikspolitiske kriser INFORMASJONSFLYT Arena for koordinering jf. «samordningsinstruksen» (VARSLING) Nasjonalt nivå (Staten ved dep/dir) Regionalt nivå (Fylkesmannen) Lokalt nivå (Kommune) INFORMASJONSFLYT (RAPPORTERING) Arena for koordinering Kva står vi att med? "Varsla" kriser og katastrofar Atomulykker Pandemiar Når politimeisteren ber om det Når Fylkesmannen vurderer at kommunen(ane)/aktøren(ane) ikkje er i stand til å handtere situasjonen sjølv 11
OBS Samordningsinstituttet endrar ikkje eksisterande ansvars- og myndigheitsforhold, rollefordeling, etc 12
Nokre øvingstekniske avklaringar Vi forventar at de tek kontakt med relevante samarbeidspartar og gjer naudsynte avklaringar! Husk å informere tydeleg om at det er ei øving, slik at det ikkje oppstår mistydingar! Informer òg om scenarioet slik at det får rett tilbakemelding! OBS: Naudetatane (11X) skal IKKJE involverast i øvinga! 13
Informasjon om Øving Hordaland 2013 finn de på våre heimesider http://www.fylkesmannen.no/hordaland/samfunnst ryggleik-og-beredskap/krisehandtering-ogsamordning/oving-hordaland-2013/ 14
SPØRSMÅL? Takk for meg! og Lukke til både desse to dagane, og ikkje minst med øvinga 27. november! 15