Hending med reaktordrive fartøy på HOS

Transkript

1 Hending med reaktordrive fartøy på HOS Risikoen for alvorlege konsekvensar størst ved ei ulykke med utslepp av radioaktive partiklar når eit fartøy ligg ved kai på Haakonsvern. Dette pga. nærleik til område med høg folketettleik. Det er stipulert at ei eksplosjonsulykke kan føre til utslepp som svarer til om lag fem ti prosent av den mengda av radioaktivt materiale som vert spreidd ved ei alvorleg ulykke med eksplosjon i eit atomkraftverk. Det er ein risiko i seg sjølv at ei kjelde vert liggjande i nærmiljøet. Då er det fare for akutte stråleskadar på menneske, særleg for personellet som er i nærleiken. 1

2 2

3 Særskilde utfordringar - aktørar og nivå 3

4 Mange utfordringar - viktig med planlegging på førehand Overordna plan Samordna planverk Felles tiltak Så enkelt som mogleg Realisme i planlegginga Øvinger m/evalueringer 4

5 Samordna plan Tek føre seg overordna føringar knytt til mottak av / uhell med reaktordrive fartøy under innsegling til, eller ved kai på Haakonsvern orlogsstasjon. Hovudfokuset ligg på initialfasen av ei uønskt hending, tida fram til sentrale styresmakter (Kriseutvalet og Atomberedskapsutvalet i Hordaland) er i stand til å ta over koordinering av handteringa. Det er ikkje ein operativ plan, men skildrar samordning, roller og ansvar i samband med mottak av/uhell med reaktordrivne fartøy i Hordaland. Den operative handteringa av hendinga på skadestaden inngår ikkje i planen og må ivaretakast og planleggast særskilt av naudetatane i samarbeid med objekteigar (HOS), Sivilforsvaret og andre med ei operativ rolle. Alle aktørar med ei rolle i handteringa av ei uønskt hending på dette området skal leggje planen til grunn i det vidare arbeidet med eigne planverk. 5

6 Samordna plan Rutiner for: Varsling av anløp Varsling om mogleg hending med reaktordrive fartøy Varsling om hending som kan medføre utslepp Avgjerd om å setje i verk førehandsdefinerte tiltak Gjennomføring av førehandsdefinerte tiltak Informasjonsinnhenting og rapportering Befolkning, media og presse Vedlegg: mellom anna tiltakskort for kommuner 6

7 Fortsett uavklara moment ROS-analyse frå HOS (objekteigar) Førehandsinformasjon til innbyggjarar (NRPA) Revidert kommunal rettleiar til kommunar (NRPA) Jod (HOD) 7

8 8

9 9

10 10

11 11

12 12

13 Kva må kommunen vere førebudd på? Kommunen si rolle og oppgåver ved atomhendingar, vil som ved dei fleste andre uønskte hendingar vere å oppretthalde eigen prioritert tenesteproduksjon støtte andre myndigheiter med ansvar for gjennomføring av tiltak generell ivaretaking av befolkninga si tryggleik og formidling av lokalt tilpassa informasjon 13

14 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? 14

15 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu i verksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg 15

16 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu i verksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg 16

17 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu i verksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg 14 i lov om kommunal beredskapsplikt kartlegge og vurdere risiko i kommunen samanstille i ROS utarbeide planverk i lys av dette Beredskap mot atomhendingar er også heimla gjennom sektorlovgjevingas pålegg om beredskap innanfor kommunal tenesteproduksjonen (t.d. lov om helsemessig og sosial beredskap) 17

18 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu i verksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Tiltakskort er ingen ulempe! utbrodering eksterne innspel arbeid står att 18

19 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg 19

20 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 1 Påleggje sikring av område som kan verte eller er sterkt forureina Hensikt: (i) Beskytte befolkninga mot radioaktiv forureining ved at dei vert heldt unna forureina område, (ii) hindre at personar spreier radioaktiv forureining til eit større område Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Støtte politi og nautetatar etter oppmoding. Dette kan vere oppgåver knytte til t.d. evakuering, transport, innkvartering, forpleiing, avsperring, kunngjering og informasjon Oppdater straks servicetorg/sentralbord/heimesider om tiltaket med tanke på spørsmål frå publikum Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon Heimel: Politiloven 20

21 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 2 Påleggje / gje råd om reinsing av forureina personar Hensikt: (i) fjerne radioaktiv forureining for slik å beskytte enkeltpersonar og liv og helse i befolkninga, (ii) eliminere fare for spreiing Heimel: Politiloven Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Støtte naudetatar og sivilforsvar med eigna lokale for reinsing og forpleiing av forureina personar ved behov. Dette kan vere oppgåver knytte til t.d. etablering av rein og urein sone, stille dusjanlegg til disposisjon, transport, innkvartering, avsperring, kunngjering, informasjon, handtering og deponering av radioaktivt forureina materiale Oppdater straks servicetorg/sentralbord/heimesider om tiltaket med tanke på spørsmål frå publikum Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon 21

22 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 3 Gje råd om innandørs opphald Hensikt: beskytte liv og helse i befolkninga mot radioaktiv forureining ved å redusere dosar frå direkte stråling og inhalasjon under passering av radioaktive luftmassar Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Kartlegge kva for institusjonar som vert omfatta av tiltaket (skuler, barnehagar, institusjonar, kommunale bygg) Varsle aktuelle institusjonar Oppdater straks servicetorg/sentralbord/heimesider om tiltaket med tanke på spørsmål frå publikum Etabler kontakt med lokalt politi for eventuell koordinering av tiltak Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon 22

23 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 4 Påleggje akutt evakuering av lokalsamfunn Hensikt: beskytte befolkninga mot sterk radioaktiv forureining gjennom evakuering frå område som er forureina eller som står i stor fare for å verte forureina Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Støtte politi og nautetatar ved oppmoding om bistand ved ein ev. akutt evakuering. Dette kan vere oppgåver knytte til t.d. evakuering, transport, innkvartering, forpleiing, avsperring, kunngjering og informasjon Oppdater straks servicetorg/sentralbord/heimesider om tiltaket med tanke på spørsmål frå publikum Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon Heimel: Politiloven 23

24 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 5 Gje råd om bruk av jodtablettar Tiltaket sin relevans er førebels uavklart politisk Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Kommunen skal ha ein plan for distribusjon og utdeling av jodtablettar til aktuelle grupper i befolkninga. Aktuelle kommunar får informasjon om dette Hensikt: redusere stråledosar frå radioaktivt jod som er anda inn 24

25 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 6 Gje råd om kosthald Hensikt: beskytte befolkninga mot radioaktivt forureina næringsmiddel ved å informere om kva for næringsmiddel som bør eller ikkje bør verte konsumert Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Informer om kosthaldsråd - Mattilsynet og landbruksmyndighetene set i verk informasjonstiltak og utarbeider retningslinjer til produsentar og distributørar av næringsmiddel - Kommunen må vere førebudd på å støtte Mattilsynet i gjennomføring av tiltak. Dette kan vere oppgåver knytte til t.d. kunngjering, informasjon til produsentar, distributørar, konsumentar, kontrolltiltak og rapportering - Kommunen har eit særskilt ansvar for at tiltaket blir følgt opp i eigen verksemd (pleie- og omsorgsinstitusjonar mv.) - Fylkesmannen koordinerer, informerer og rapporterer om tiltaka regionalt Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon 25

26 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 7 Påleggje kortsiktige tiltak i produksjon av næringsmiddel Hensikt: beskytte befolkninga mot radioaktivt forureina næringsmiddel ved (i) å hindre at matvarer vert radioaktivt forureina, og (ii) hindre at forureina matvarer kjem ut på marknaden Heimel: Matloven Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Kommunen må vere førebudd på å støtte Mattilsynet og å stille ressursar til rådvelde for gjennomføring av tiltak Tiltak som kan verte aktuelle: - Be husdyreigarar om å ta inn beitedyr, bruke ventilasjonsanlegg fornuftig - Hauste modne grønsaker - Hauste gras (silo, rundballar) til dyr som eventuelt må stå inne - Dekke til mark og avling med plast - Beskytte næringsmiddelbedrifter og -lagre mot radioaktivt nedfall - Forberede stopp i drifta av vassverk som kan bli forureina - Beskytte mineralgjødsellagre, kraftfôrverksemder og liknande bedrifter - Innhent opplysningar om jordsmonn, markslag og avlingar - Innhent opplysningar om husdyrbesetningar og produsentar - Innhent opplysningar om type vasskjelder i dei ulike vassverka (t.d. har ulike vasskjelder som overflatevatn, grunnvatn og sisternevatn, og parametrar som storleik, sirkulasjon, djupne og volum tyding for kor mykje vassforsyninga vert påverka av radioaktiv forureining) - Utarbeid oversynskart ved hjelp av geografiske informasjonssystem (GIS) Oppdater straks servicetorg/sentralbord/heimesider om tiltaket med tanke på spørsmål frå publikum Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon 26

27 Kva skal kommunen gjere når han har motteke varsel om ei (mogleg) atomhending? Handling Sette kriseleiing (KKL) og førebu iverksetting av kriserådet sine førehandsdefinerte tiltak. Førebu rapportering til Fylkesmannen Sette i verk eller bidra til iverksetting når tiltak vert beordra frå sentralt hald Tiltak 8 Påleggje / gje råd om andre konsekvensreduserande tiltak Hensikt: beskytte befolkninga mot radioaktiv forureining gjennom andre tiltak for å redusere dosar frå inhalasjon og direkte og indirekte stråling Kva skal gjerast / må vere på plass? Eigna lokale Servicetorg/sentralbord må mobiliserast Planverk, rapporteringsmal og varslingslister må vere oppdatert og tilgjengeleg Kommunen må vere førebudd på å stille ressursar til rådvelde for gjennomføring av ev. andre tiltak som er naudsynte for å sikre liv, helse og økonomiske verdiar. Oppdater straks servicetorg/sentralbord/heimesider om tiltaket med tanke på spørsmål frå publikum Rapporter til Fylkesmannen om status for situasjon 27

28 Spørsmål til diskusjon i grupper 1. Er dette dømet på tiltakskort mogleg å bruke i din kommune? 2. Er det noko som burde vore annleis, lagt til eller fjerna i tiltakskortet? 3. Korleis passar tiltakskortet med andre rutinar og planar i kommunen? 4. Andre kommentarar til det som har kome opp i løpet av dagen? 28