Møte i FBR-H 14. & 15. januar ved fylkesberedskapssjef Arve Meidell

Transkript

1 Møte i FBR-H 14. & 15. januar 2016 ved fylkesberedskapssjef Arve Meidell 1

2 Transportberedskap som tema Gjennom funn i ulike ROS-analysar, ved tilsyn, møte og faktiske hendingar ser Fylkesmannen behov for å setje transportberedskap og kritisk infrastruktur på dagsordenen. Trass i at ein her står ovafor problemstillingar med betydeleg potensiale, har det vore (for) lite framdrift i oppfølgingsarbeidet. Samstundes ser vi at (gode) løysingar krev samhandling, noko som gjer at fylkesberedskapsrådet er eit naturleg forum for å følgje opp desse problemstillingane. FBR er fylkesmannens viktigaste organ for samordning før under etter kriser og uønskte hendingar! 2

3 Bakteppet Hordaland: Har 5 % av Noregs areal, 10 % av Noregs befolkning 72 % av dei innbyggjarane bur i Bergens-området Dekkjer geografisk alt frå fjord til høgfjell, frå 0 til 1900 m.o.h. med tilhøyrande natur- og klimamessige utfordringar. Har 25 % av alle norske tunnelar og 10 % av alle norske bruer. Har eit særs variert næringsliv som m.a. generer mykje transport av farleg gods. Fylket står òg for ein vesentleg del av inntektene til nasjonen Noreg, t.d.: Utgjer gass frå Kollsnes ca. 40 % av dei totale norske gassleveransane, noko som genererer ca. 900 MNOK per dag. 48 % av norsk eksport og 13 % av norsk kraftproduksjon. Likevel er redundansen på viktige delar av vegnettet heller dårleg! 3

4 Problemstillingar som må handterast (1a) Samfunnskonsekvensar (generelt og spesielt) som følgje av brot i brusamband med høg ÅrsDøgerTrafikk (ÅDT) utan reelle alternative kommunikasjonslinjer. (ÅDT Sotrabrua ÅDT Askøybrua ÅDT Nordhordlandsbrua ÅDT Osterøybrua 3000) 2013-tal. Utfordring: Ivareta liv/helse, lov/orden, oppretthalde drift av samfunnet, inkl. samfunnsviktige funksjonar og infrastruktur. Løysing:? Ansvar: HFK, SVV, kommunane, FMHO, 11X-etatane mfl. 4

5 Problemstillingar som må handterast (1b) Vi har i årevis både snakka om og ROS-analysert desse utfordringane på ulike nivå, men trass i at problemstillingane både er kjent og kan få dramatiske konsekvensar, har vi likevel ikkje kome særleg vidare i arbeidet med å finne løysingar for å ta hand om slike situasjonar. 5

6 Problemstillingar som må handterast (2a) Samfunnskonsekvensar og samfunnsøkonomiske utfordringar/tap som følgje av hendingar (uhell og ulykker) på vegnettet rundt Bergen sentrum. I dag er sentrumsringen/trafikkmønsteret i Bergen sentrum slik at blokkering av ein akse ut av Bergen sentrum (t.d. Fløyfjellstunnelen) fort medfører stopp i trafikken òg langs andre aksar ut av sentrum, t.d. mot Bergen vest. Utfordring: Enorme samfunnsøkonomiske konsekvensar. Andre samfunnskonsekvensar som t.d. liv/helse, lov/orden, drift av samfunnsviktige funksjonar og kritisk infrastruktur mv. Kva med behov for evakuering av sentrum ved hendingar som fell saman i tid med slik trafikal stopp? (T.d. uhellet på godsterminalen i 2008?) Kva med sekundærhending (brann i tunnel) ved trafikal på ein av hovudaksane til/frå Bergen sentrum? stopp 6

7 Problemstillingar som må handterast (2b) Kan det vere grunnlag for endra prioriteringar og eit spleiselag for å finne ei (del-) løysing? 7

8 Problemstillingar som må handterast (2c) Ein ting er spørsmålet og farlege stoff i det heile tatt bør lastast om i sentrumsnære strok. Er dette ein akseptabel risiko? Ein annan ting er plasseringa ved sida av og under trafikkmaskinen på Nygårdstangen, og som næraste nabo til både Jernbanestasjon og Busstasjon, for ikkje å nemne hovudbrannstasjon, Amalie Skram VGS, ADO Arena og Bergen storsenter mfl. 8

9 Problemstillingar som må handterast (2d) Samfunnskonsekvensar og samfunnsøkonomiske utfordringar/tap som følgje av hendingar (uhell og ulykker) på vegnettet rundt Bergen sentrum. I dag er sentrumsringen/trafikkmønsteret i Bergen sentrum slik at blokkering av ein akse ut av Bergen sentrum (t.d. Fløyfjellstunnelen) fort medfører stopp i trafikken òg langs andre aksar ut av sentrum, t.d. mot Bergen vest. Løysingar:? Bergingsbil/MC med blålys for raskare avklaring av situasjonen? Endring av trafikkmønster? Prioritet på tømming av lengre tunnelar ved uhell/ulykker som medfører trafikal stans? Ansvar:? Bergen kommune, SVV, 11X-etatane mfl. 9

10 Grunnleggjande prinsipp for krisehandtering Samfunnstryggleiks- og beredskapsarbeidet i Noreg er i dag tufta på prinsippa om: - Ansvar - Nærleik - Likskap St. meld. nr. 17 ( ) - Samvirke Meld. St. 29 ( ) I tillegg har vi innan redningstenesta òg: - Dugnadsprinsippet (som er ein av-art av samvirkeprinsippet) 10

11 Fylkesmannen i Hordaland legg følgjande rolledefinisjon til grunn i beredskapssituasjonar "Fylkesmannen si primæroppgåve er å vere bindeledd (dvs. å koordinere informasjonsflyt) mellom aktørar på ulike nivå (sentralt lokalt). Utover dette har Fylkesmannen ei tilbaketrekt rolle der hovudoppgåva er å overvake situasjonen og sjå til at dei aktuelle aktørane ("kriseeigarane") gjer det dei skal gjere og tek det ansvar dei faktisk har for å handtere situasjonen på ein adekvat måte. Om naudsynt kan Fylkesmannen gripe inn og rettleie aktørar som ikkje agerer i samsvar med forventningane. Berre unntaksvis vil det vere aktuelt for Fylkesmannen å ty til samordning med referanse til kgl. res. av " 11

12 Avdekte utfordringar Vi treng betre oversikt over kvar vi har den sårbare og kritiske infrastrukturen (kor vi manglar redundans). Det er behov for betre og meir oppdatert talmateriale/faktainformasjon for prioritering og avgjerd, og ikkje minst må dette materialet kunne etterprøvast (kjelde). Vurderingar bør grunngjevast. (Kva ÅDT snakkar vi om, bruk av pendlarstatistikk frå SSB, frå kvar til kvar skal den einskilde reisande osb.) Det er behov for samordning mellom fleire instansar, ikkje minst med omsyn til gjennomføring av naudsynte førebuande tiltak og samordning av planverk, noko som krev at representantane har naudsynte fullmakter til å gjere forpliktande avtaler. Realisme i dei tiltak/planverk som vert utarbeidd, til dette høyrer òg realisme i opplisting av tilgjengelege ressursar. 12

13 Vidare oppfølging Vi vurderer å setje dette temaet opp att på neste FBRmøte slik at aktørane kan gjere greie for kva tiltak dei har gjennomført i perioden. Men før både spørsmål og diskusjon, og eventuelt neste års oppfølging, skal aktørane få lov orientere med utgangspunkt i sine respektive ståstader. 13