HORDALAND FYLKESKOMMUNE Samferdselsavdelinga Arkivsak 200907758-53 Arkivnr. 812 Saksh. Johansen, Helge Inge Saksgang Samferdselsutvalet Fylkesutvalet Møtedato 23.01.2013 31.01.2013 FYLKESVEGNETTET - UTLYSING AV NYE DRIFTSKONTRAKTAR PÅ FYLKESVEGANE I 2013 SAMANDRAG Drifts- og vedlikehaldsstrategien for fylkesvegnettet i Hordaland (2012-2021) vart vedteke av fylkestinget den 18. oktober 2011(FT-sak 47/11). Det er i strategien lagt opp til å legge fram driftskontraktane for fylkespolitiske organ før anbodet vert lagt ut. Fylkesrådmannen legg med dette fram sak gjeldande utlysing av kontraktane for Nordhordland, Stord og Haugesund som skal fornyast med verknad frå 1. september 2013. Konkurransegrunnlag for kontraktar er i samsvar med drifts- og vedlikehaldsstrategien for fylkesvegnettet i Hordaland. Kontrakten for Nordhordland er i samsvar med dagens kontrakt. Kontrakten for Stord er eit nytt kontraktsområde som omfattar gjeldande kontrakt for Midthordland, og får i tillegg den delen av dagens HaugaStordkontrakt som ligg i kommunane Bømlo, Fitjar og Stord. Fylkesrådmannen gjer merksam på at fylkesvegane i Sveio kommune av praktiske grunnar vert lagt til kontraktsområde Haugesund. Driftskontraktane er bygd opp etter ein landsmal med regionale og lokale tilpassingar. For dei nye kontraktane er det ikkje lagt opp til generelt auka standard når nye kontraktar vert lyst ut. Men det er gjort nokre endringar i ordlyden i kontraktsmalen, slik at det skal vera lettare å følgje opp kontraktane og sikre at ein får den kvaliteten som er avtala. I tidlegare kontraktar har vinterdrifta hatt ein fast rundsum som oppgjersform. I dei nye kontraktane vil oppgjersforma endrast til einingsprisar. Det er urovekkande å sjå at kostnadane for driftskontraktane framleis er sterkt aukande. Etter SSB sin kostnadsindeks for drift og vedlikehald av vegar, har kostnadsauka vore 46,3 % sia 1. kvartal 2004 og fram til 1. kvartal 2012. Til samanlikning har konsumprisindeksen auka med 16,0 % i same periode. Fylkesrådmannen tilrår at fylkesutvalet godkjenner framlagde føresetnader for konkurransegrunnlaget for dei tre driftskontraktane.
FORSLAG TIL INNSTILLING Fylkesutvalet godkjenner framlagde føresetnader for konkurransegrunnlaget for driftskontraktane 1203Nordhordland, 1207 Stord og 1107 Haugesund. Johnny E. Stiansen kst. fylkesrådmann Thorbjørn Aarethun kst. samferdselssjef Vedlegg: - Brev frå Statens vegvesen av 9. januar 2013 (m/kart) 2
FYLKESRÅDMANNEN, 11.01.2013: 1. Bakgrunn Drifts- og vedlikehaldsstrategien for fylkesvegnettet i Hordaland (2012-2021) vart vedteke av fylkestinget den 18. oktober 2011(FT-sak 47/11). Det er i strategien lagt opp til å leggja fram driftskontraktane for fylkespolitiske organ før anbodet vert lagt ut. Bakgrunnen er at fylkespolitikarane då vil kunne ta standpunkt til driftsnivå og innrettinga på kontraktane med utgangspunkt i drifts- og vedlikehaldsstrategien. Denne saka omhandlar utlysing av kontraktane for Nordhordland, Stord og Haugesund som skal fornyast med verknad frå 1. september 2013. Kontrakten for Midthordland skulle eigentleg vore fornya med verknad frå 1. september 2012, men vart forlenga med 1 år ut over dei 5 åra som opphavleg låg til grunn. Bakgrunnen for dette er at Statens vegvesen anbefaler å dela kontrakten som omfatta Haugalandet og Sunnhordland slik at kommunane Stord, Fitjar og Bømlo inngår i eit nytt kontraktsområde som omfattar både Midthordland og Sunnhordland, og at Sveio kommune går til kontraktsområde Haugesund. 2. Om kontraktane Statens vegvesen har utarbeidt eit forslag til konkurransegrunnlag for dei tre kontraktane som er i samsvar med drifts- og vedlikehaldsstrategien for fylkesvegnettet i Hordaland. I drifts- og vedlikehaldsstrategien for fylkesvegnettet i Hordaland er det lagt til grunn følgjande målsetjingar: Mål 2021 A. Sikre drift av fylkesvegnettet med betre forhold for trafikktryggleik, framkomst og miljø, med høgare grad av kostnadseffektivitet enn i dag. B. Sikre reduksjon av forfallet på vegnettet samanlikna med 2011-nivået (3 mrd kroner). Mål 2017 A. Sikre at kontraktsgrunnlaget for driftskontraktane vert vidareutvikla, slik at dei reelle behova vert lagt til grunn og at framtidige driftskontraktar vert prissett så riktig som mogleg. B. Sikre at kunnskapsgrunnlaget om verknader av ulike kontraktstyper og -formar vert utvikla, slik at nye kontraktar vert betre og meir kostnadseffektive. C. Stoppe veksten i forfallet på vegnettet. Driftskontraktane er bygd opp etter ein landsmal med regionale og lokale tilpassingar. Driftsstandarden er definert i Statens vegvesen si Handbok 111. Handboka er sist revidert med verknad frå august 2012. Det er i drifts- og vedlikehaldsstrategien for fylkesvegane i Hordaland lagt opp til at vegane skal driftast etter same standardkrav som tilsvarande for riksvegane. Ved graderinga av driftsnivået skal ÅDT på den aktuelle vegstrekninga leggast til grunn. For dei nye kontraktane er det ikkje lagt opp til generelt auka standard når nye kontraktar vert lyst ut. Men det er gjort nokre endringar i ordlyden i kontraktsmalen, slik at det skal vera lettare å følgja opp kontraktane og sikre at ein får den kvaliteten som er avtala. Statens vegvesen opplyser om at det for dei fleste vegane med dagens mellomstrategi er valt ny driftsklasse C, som er den som er nærast opp mot dagens mellomstrategi (sjå vedlegg til saka, brev frå Statens vegvesen av 9. januar 2013 om forklaring på driftsklassene). I tidlegare kontraktar har vinterdrifta hatt ein fast rundsum som oppgjersform. Etter samrådingar mellom Statens vegvesen og entreprenørbransjen, er oppgjersforma endra til einingsprisar. I kontrakten vert det lagt opp til at vinterdrifta vert betalt etter ei «grunnpakke» der entreprenøren 3
forpliktar seg til å halde naudsynt brøyte- og strøutstyr. I kontrakten vert det lagt opp til at vinterdrifta vert betalt etter ein pris pr brøyte km og per tonn salt/sand. I følgje Statens vegvesen er dette ein god løysing da risikoen vert delt mellom entreprenør og oppdragsgjevar. Ved snørike vintrar får entreprenør ein meirkostnad, og tilsvarande ved snøfattige vintrar vil det være ein mindrekostnad. Dette vil etter Statens vegvesen si vurdering jamnast ut over lengre tid, tildøme innafor den 5 årige kontraktsperioden. For Hordaland utgjer vinterdrifta mellom 44 og 60 % av kostnadene for driftskontraktene. Ved inngåing av nye driftskontraktar kan det av budsjettmessige årsaker vere aktuelt å senke enkelte krav til drifts- og vedlikehaldsarbeidet. Dersom dette er aktuelt på fylkesvegnettet skal Statens vegvesen avklare dette med Hordaland fylkeskommune. I motsett fall kan det også vere slik at ein på spesielle strekningar kan ha særleg vanskelege forhold for trafikantane. Her kan det vere naudsynt med større innsats enn krava tilseier. Kontrakt 1203 Nordhordland Grensene er dei same som for dagens kontrakt. Sogn og Fjordane fylkeskommune ønskjer at dei områda i Sogn og Fjordane som inngår i dagens kontrakt skal inngå i Nordhordlandskontrakten. Område Km veglengde (inkl armar og rampar) Riksvegar Fylkesvegar GS-riksvegar GS-fylkesvegar Nordhordlandskontrakten 96 714 10 20 Hordaland 477 20 Sogn og Fjordande 237 Det er i kontrakten lagt opp til å vidareføre same standard som kontrakten har i dag med nokre mindre justeringar. Statens vegvesen har foreslått å auke vinterstandarden på fv 57 frå E 39 til rundkøyringa i Isdalstø frå driftsklasse B til A. Statens vegvesen tilrår difor auka vinterstandard på denne strekninga. For vinterdrifta elles er det i hovudsak lagt til grunn vinterdriftsklasse C. Statens vegvesen opplyser at det er mogeleg å redusere kostnadane med vinterdrifta ved å velje ein lågare standard. Ved reduksjon i vinterdriftsklasse C til D (sjå vedlegg til saka, brev frå Statens vegvesen av 9. januar 2013). Totalt omfattar kontrakten ca 734 km fylkesveg i Hordaland (inkl g/s veg). Kontrakt 1207 Stord Dette er eit nytt kontraktsområde. Denne er samansett av gjeldande kontrakt 1205 Midthordland og får i tillegg den delen av dagens HaugaStordkontrakt som ligg i kommunane Bømlo, Fitjar og Stord. Fylkesvegane i Sveio kommune vert av praktiske grunnar lagt til driftskontrakt Haugesund (kontrakt 1107), og omfatter vel 90 km fylkesveg. Område Km veglengde (inkl armar og rampar) Riksvegar Fylkesvegar GS-riksvegar GS-fylkesvegar Midthordland/Sunnhordland 41 548,5 19,6 42,2 Totalt omfattar kontrakten ca 590 km fylkesveg (inkl g/s veg). Statens vegvesen gjer merksam på at kontrakten vil starte 1.septeber 2013 og avslutta 31.august 2019, altså eitt år seinare enn kontrakt 1203 Nordhordland. Dette er gjort for å få ein jamn fordeling av utlysing av kontraktane over åra. Det er i utgangspunktet lagt opp til ein vidareføring av same standard som kontrakten har i dag. Statens vegvesen føreslår likevel ei mindre oppjustering av standarden på nokre punkt når det gjeldt den generelle driftinga. For vinterdrifta er det i hovudsak lagt til grunn vinterdriftsklasse C og D. Det er mogeleg å redusere kostnadene med vinterdrifta ved å velje ein lågare standard, men ut frå erfaring over fleire år vil vi ikkje Statens vegvesen tilrå dette (sjå vedlegg til saka, brev frå Statens vegvesen av 9. januar 2013). 4
Kontrakt 1107 Haugesund Kontraktsområdet for noverande HaugaStord er som nemnd over endra ved at kommunane Stord, Fitjar og Bømlo er trekt ut av kontrakten. Kontrakten har fått nytt namn og skal heite 1107 Haugesund. I denne kontakten inngår Sveio kommune. Det også i denne kontrakten lagt opp til en vidareføring av same standard som kontrakten har i dag. Område Km veglengde (inkl armar og rampar) Riksvegar Fylkesvegar GS-riksvegar GS-fylkesvegar Haugesundkontrakten 110,5 475,5 22,9 54,7 Rogaland 382,9 47,4 Hordaland 92,6 6,3 Totalt omfattar kontrakten ca 99 km med fylkesveg i Hordaland (inkl g/s veg). 3. Kostnadsutvikling for driftskontraktane Det vert i driftskontraktar lagt inn ein klausul om at kostnadane skal justerast i samsvar med Statistisk sentralbyrå (SSB) sin kostnadsindeks for Drift og vedlikehald av vegar. I indeksen inngår materialar, maskinar og arbeidskraft. Per 1. kv 2004 var indeksen sett til 100. I 1. kv. 2012 er indeksen lik 146,3, dvs ein auke på 46,3 %. Til samanlikning har konsumprisindeksen i same perioden auka med 16,0 %. Kostnadane med noverande kontraktar for ein periode over er følgjande: Område Kostnad over 5 år Prisjustert til 2013- Total km Kostnad per kr m/år (2013-kr) Nordhordland 219,6 mill.2008-kr 269 mill.kr 814 km 66,- Midthordland 43,9 mill. 2007-kr 58,3 mill.kr 352 km 33,- Hauga/Stord 143,7 mill.2008-kr 175,3 mill.kr 962 km 37,- Tabellen over viser kostnadane med kontraktane over ein 5-årsperiode oppjustert med SSB sin kostnadsindeks. Det er lagt til grunn at det vert 6 % auke frå 2012 til 2013. Vi ser av tabellen at kostnaden per meter veg per år varierer mykje frå kontrakt til kontrakt. Dette har samanheng med kva type vegar det er i området og krava som ligg i kontrakten. Statens vegvesen melder om at for nyare kontaktar ligg kostnaden per meter per år noko høgare enn det som er vist over. Nedanfor er det vist nokre døme kva prisane er for andre kontraktar i 2012-kr. Stor-Bergen (frå 2010) Indre Ryfylke (frå 2010) Hardanger (frå 2011) ASOLA (frå 2012) 105,- kr per meter per år 45,- kr per meter per år 69,- kr per meter per år 85,- kr per meter per år Det er mykje som tyder på at kostnadane med ny kontrakt i Midthordland/Sunnhordland vil auke i høve til dagens kostnader. For Nordhordlandskontakten vil truleg kostnadane auke noko, men her vert det ikkje rekna med så stort utslag. 4. Vidare framdrift Statens vegvesen meldar om at kontraktsgrunnlaget har vore omfattande og tidkrevjande å få på plass. Heile vegnettet skal omtalast med alle vegelementa. Her vert Nasjonal vegdatabank (NVDB) nytta. Framleis er det mindre detaljar som er under justering. Siktemålet er å få fram eit godt konkurransegrunnlag til slutten av januar 2013. Då skal konkurransegrunnlaget ha vore gjennomgått og kvalitetssikra av Statens vegvesen si interne konkurransenemnd. 5
Når konkurransegrunnlaget er lagt ut i Doffin (Database for offentleg innkjøp), er det framleis høve til å justere konkurransegrunnlaget fram til ei veke før utløp av leveringsfristen. Normalt er innleveringsfristen for anbodet 60 dagar frå utlysing i Doffin. 5. Fylkesrådmannen si tilråding Fylkesrådmannen viser til gjeldande drift- og vedlikehaldsstrategi som legg opp til at alle driftskontraktar skal leggjast fram for fylkespolitiske organ før anbodet vert lagt ut. Det er ikkje lagt opp til auka standard når nye kontraktar vert lyst ut, men nokre justeringar vert gjort sett i forhold til tidlegare. Fylkesrådmannen merker seg at kostnadane til drifta av fylkesvegnettet framleis er sterkt aukande. Fylkesrådmannen tilrår at fylkesutvalet godkjenner det framlagde førresetnader for konkurransegrunnlaget for driftskontraktane slik det kjem fram av saka for kontraktane 1203Nordhordland, 1207 Stord og 1107 Haugesund. 6