Fedje Skule HANDLINGSPLAN OG FØREBYGGJANDE ARBEID MOT MOBBING Fedje kommune 2015/2016 Vedteken i Samarbeidsutvalet våren 2015
Innhald 1. Innleiing rektor har ordet... 2 2. Kva er mobbing?... 2 3. Førebyggjande arbeid... 3 3.1 Tiltak i klassane...3 3.2 Aktivitetar for å fremja trivsel mellom borna...3 3.3 Elevåtferd mot mobbing...3 3.4 Vaksen åtferd mot mobbing...4 4. Tiltak når mobbing vert oppdaga... 5 4.1 Første gang mobbing vert oppdaga...5 4.2 Andre gang mobbing vert oppdaga mellom partane...5 4.3 Tredje gang mobbing vert oppdaga mellom partane...5 4.4 Konsekvensar for mobbar...5 Vedlegg plakatar/hugsekort... Som elevar vil vi...7 Som foreldre/føresette vil vi...8 Som helsesøster vil eg...9 Som tilsett ved skulen vil eg... 10 Som rektor vil eg... 11
1. Innleiing rektor har ordet Fedje skule skal væra ein trygg stad å væra og ein god stad å læra. Vi vil at mobbing ikkje skal skje på vår skule. Frå tid til anna må vi diverre rekna med at dette skjer. Av og til kan mobbing vera lett synleg, andre gonger vil det vera vanskeleg å avdekka, men det er ingenting som heiter uskuldige tilskodarar. Skulen har 0-toleranse i forhold til mobbing. Målet i handlingsplanen er at: Alle elevar skal oppleva eit trygt og godt arbeidsmiljø fritt for mobbing på skulen. I føremålsparagrafen for skulen, opplæringslova 1 1 siste ledd, står det: «... Skulen og lærebedrifta skal møta elevane og lærlingane med tillit, respekt og krav og gi dei utfordringar som fremjar danning og lærelyst. Alle former for diskriminering skal motarbeidast». Opplæringslova kapittel 9a handlar om elevane sitt læringsmiljø. I 9a 1 står det at:... «alle elevar i grunnskulen og vidaregåande skular har rett til eit godt fysisk og psykososialt miljø som fremjar helse, trivsel og læring». Det betyr at ingen former for trakassering og mobbing skal tolererast! I følgje opplæringslova 9a 3 har både tilsette og leiing ansvar for at krenking og mobbing opphører straks. Rektor har ansvaret for at skulen jobbar kontinuerleg og systematisk med skulemiljøet ( 9a 4 i opplæringsloven).eit godt psykososialt miljø og eit godt læringsmiljø førebyggjer mobbing. Fedje skule sin handlingsplan er et viktig verktøy for å førebyggja mobbing og gjera tiltak dersom mobbing skjer. 2. Kva er mobbing? Med mobbing eller plaging meiner vi psykisk og/eller fysisk vold retta mot eit offer, utført av enkeltpersonar eller grupper. Mobbing vert utøvd både direkte mot ein person, eller indirekte gjennom skriftleg materiale eller gjennom elektroniske media. Mobbing føreset eit ujamt styrkeforhold mellom offer og plagar, og episodane vert gjentekne over tid. Mobbing kan vera: - Bruk av kallenamn - Utestenging frå gruppa - Negativt kroppsspråk - Spark - Slag - Øydelegging av personlege ting - Digital mobbing 3
3. Førebyggjande arbeid 3.1 Tiltak i klassane. Førebyggjande arbeid der elevane lærer å lesa andre sine kjensleuttrykk, å visa medkjensle med andre og å uttrykkja sine eigne kjensler på ein annan måte enn ved å bruka vald (sinnekontroll). Kvar klasse lagar sin/sine klassereglar mot mobbing gjennom arbeid med ordensreglementet for skulen. Det skal verta pent montert og hengja i klasseromma og gangane våre. Vi vil med dette heva store og små sin medvit om temaet. Aktuelle tema vert tatt opp i klassen / klassemøte. Samtale med elevar/grupper av elevar som er i konflikt. Utarbeida avtale om korleis dei skal vera mot kvarandre. Samtale med enkeltelevar som har problem. Kartleggja kva problemet gjeld og setja i gang nødvendige tiltak. Bruka positiv belønning til elevar for gjennomført avtale. Foreldra vil oppmuntra borna til å fortelja om mobbing. Skulen har fokus på nettvett. 3.2 Aktivitetar for å fremja trivsel mellom borna. Høg fokus på gode aktivitetar i friminutt- og matfriminutt. Aldersblanda aktivitetar for 1.-10.klasse 5.-10.klasse har ansvar for å setje i gong aktivitetar ein gong i månaden. Utedagar og turar. Fellessamlingar til høgtider. Markering av gebursdagar i klassane. Venskapsveke haust og vår Skulen/heimen arrangerer aktivitetar på fritida for å styrka samhaldet i klassen eller trinnvis. 3.3 Elevåtferd mot mobbing. Gjer mot andre det du vil at andre skal gjere mot deg. Ta vare på kvarandre. Inkluder alle både i venskap og leik. Våga å stå opp for dei som vert mobba og vera ein ven/førebilete. Sei i frå til ein vaksen dersom du ser at nokon vert mobba, eller vert mobba sjølv. Ikkje skrive noko på nett som ein ikkje er tøff nok til å seie andlet til andlet. Ikkje legg ut bilete av nokon på nett utan at dei har gitt deg lov.- VIS NETTVETT 4
3.4 Vaksen åtferd mot mobbing. Reagera konsekvent mot negativ elevåtferd. Registrera og rapportera negative episodar til kontaktlærar for å avdekka gjentatt negativ åtferd mellom enkeltpersonar. Ha merksemd retta mot mobbeplanen i personalet. Ha tema på dagsorden på alle fellesmøte / teammøte Gje elevane rikeleg med ros. Framheva elevane når dei gjer det gode/rette. Halda fram med tett inspeksjon ute i friminutta, spreidd over heile området. Ein vaksen er saman med elevane i kantina i matpausen. Ha tema mobbing ofte på dagsorden på klasseforeldremøte. Foreldra må undersøkja korleis barnet sitt er på skulen, og etterspørja kva lærarane opplever. 5
4. TILTAK NÅR MOBBING VERT OPPDAGA 4.1 Første gong mobbing vert oppdaga Den vaksne som ser mobbinga bryt inn på staden, eller så raskt som mogeleg etterpå, også ved mindre episodar. Dette set ein standard og er førebyggjande. Den som blir plaga, bør kontaktast før ein startar tiltak mot plagaren/plagarane. Læraren/den vaksne konstaterer plaginga og gjev forsikringar til den som blir plaga. Førebu eleven om neste møte. I møtet blir den plaga eleven informert om tidspunkt for når læraren tek saka opp med plagaren/-ane. Den/dei som plagar blir snakka med ein og ein. Dersom det er fleire mobbarar, er det viktig at dei ikkje snakkar saman/kommuniserer. Etter einesamtalane vert det gjennomført gruppesamtale. Det blir skrive referat frå alle møta. Leiinga ved skulen blir informert. Det blir gitt melding heim til den som blir plaga og til den eller dei som plagar. Tiltak overfor den som vart mobba: Få eleven til å fortelja kontaktlærar om kva som skjedde. Gje positiv respons. Oppfølgingssamtalar over tid 4.2 Andre gang mobbing vert oppdaga mellom partane Same prosedyre som over, men foreldra til mobbaren vert kalla inn og vert med under samtalen. Leiinga på skulen vert med. 4.3 Tredje gang mobbing vert oppdaga mellom partane: Same prosedyre som over, men foreldra til begge partar vert kalla inn og vert med under samtalen. Leiinga på skulen vert med, ved behov skal skulen melda frå til helseteam eller politi. 4.4 Konsekvensar for mobbar Konsekvensar dersom mobbinga ikkje tek slutt vert vurdert i kvart einskild høve, med sakshandsaming etter reglane for enkeltvedtak i Forvaltningslova. Moglege konsekvensar kan vera: Mobbar har friminutt på andre tidspunkt enn dei andre elevane. Mobbar må væra i nærleiken av inspiserande lærar i eit tal friminutt. Mobbar startar på skulen før (eventuelt sluttar seinare) dei andre elevane, slik at offeret ikkje vert plaga på skuleveg. Mobbar vert fråteke eit gode eller aktivitet. 6
Nedsett oppførselskarakter. Bekymringssamtale med politiet. Konsekvenser i heimen etter avtale med føresette. Utvisning for mobbar. 7
Som elevar vil vi - At elevane skal seia i frå til ein vaksen dersom dei ser at nokon blir mobba - At mobbing skal få konsekvensar for den som mobbar - Ha meir og oftare fokus på venskap og inkludering. - At alle skal prøva så godt dei kan å hjelpa og ta vare på kvarandre 8
Som foreldre vil vi - Ta initiativ til at problem som mobbing vert teke opp i klasseforeldremøte. - Vera bestemte og rettferdige, våga å ta opp upopulære standpunkt. - Tileigna oss kunnskap om borna sine sosiale nettverk, også på internett/mobil. - Snakka med eigen barn om bruk av digitalt utstyr og nettvett. - Snakka med eigne barn om mobbing og konsekvensar av mobbing. - Saman med klassekontaktane vera med å leggja til rette for sosiale tiltak på fritida som kan førebyggja plaging. - Verna om den som tør å seia ifrå om mobbing. 9
Som helsesøster vil eg - I samarbeid med elevar, foreldre og lærarar vera med og påverka og vera pådrivar for eit godt helsefremjande miljø på skulen. - Vera tilgjengeleg for elevar, foreldre og lærarar. - Gje tilbod om støtte til barn, unge og foreldra deira når dei opplever psykososiale problem. - Vera med og kartleggja omfanget av mobbing gjennom spørjeundersøkingar og ved samtale under helsekontrollar. - Vera obs. på teikn på mobbing hos elevane. - I samarbeid med foreldre og skulen gje tilbod om tiltak for mobbeoffer og mobbar 10
Som tilsett ved skulen vil eg - Ta alle signal på mobbing på alvor - Vere ein god rollemodell - Ha konsekvent reaksjon mot negativ åtferd - Ha fokus på NETTVETT, og vere oppdaterte på problematikk rundt elevane sitt nettbruk - Vere ein synleg vaksen i friminutta - Arbeide for eit godt skulemiljø 11
Som rektor vil eg - Vera ein tydeleg og synleg vaksen som alle kan ha tillit til - Sjå til at det vert gjennomført gode inspeksjonar - Dele uteområdet i ulike aktivitetssoner som skil ulik aktivitet - Samarbeide med elevrådet i arbeidet for eit betre fysisk- og psykososialt miljø - Stimulere foreldra til å skape gode sosiale møteplassar på fritida - Leggja til rette for eit sosialt inkluderande og engasjerande miljø både for læring og leik - Sjå til at kompetansen i førebyggjing og handtering av mobbing er god - Leggja til rette for auka kompetanse i forhold til problemåtferd og sosial meistring - Gjennomføra konsekvente reaksjonar og sanksjonar ved uønskt og antisosial åtferd 12