Lederutvikling og karakterbygging Kan og bør lederutviking være karakterbyggjande?
Karakter (positiv tyding av ordet) Kjerne i personlegdomen Verkar på verdiar, haldingar og adferd Ein psykologisk «substans» Giv retning og ein viss forutsigbarhet Psykologisk ryggrad Personen er gjenkjennbar i «godver og storm», på jobben og i privatlivet
Ledarar med karakter Moden innsikt i seg sjølv, andre og samspelet mellom oss Veit ein del om kven dei er, fortset å lære, og kan gi seg sjølv guiding også når de stormar Står for sine viktige verdiar og val Dei strekkjer seg etter å vere seg på sitt beste, ikkje å kopiere standard utgåver av den gode ledaren Dei er personar folk vil jobbe for Dei tener pengar på sikt
Bør lederutvikling stimulere karakterbygging? Stimulere Ikkje mekke Ikkje instruere Men invitere karakter byggjast innanfrå Innsikt om lederskap guider ofte ikkje den praktiske situasjonen Refleksjon og dømmekraft avgjerande (ref prof Hans Petter Graver) Verdimedvit verdihierarki avgjerande Refleksjon Som ein del av kvardagen det er ikkje sjølvsagt! Even til å gjeninnhente perspektiv Vane med å sjå situasjonar frå fleire vinklar enn sin eigen
Alment kvifor fokusere på ledarar Fordi dei har direkte påverknad på mange menneske Fordi dei har indirekte påverknad på mange fleire menneske Dei er vesentlege for samfunnsbygging Å skille organisasjonslivet/næringslivet frå samfunnet er neppe lurt på sikt
Level five leadership og karakter «Good to Great er bibelen i vår tenkning» Ref Morten Hanssen Samanheng mellom «level five» og det å ha karakter
Å kultivere Nivå 5 lederskap ett paradoks En blanding av personlig vilje og personlig ydmykhet Personlig vilje En tydelig katalysator i overgangen fra gode til ekstraordinære resultater En holdning til at man gjør det som er nødvendig for å få resultater, med standhaftig pågangsmot Setter standarder for å bygge ett ekstraordinært selskap, og intet mindre Ser i speilet, ikke ut vinduet, tar ansvar for dårlige resultater, skylder ikke på andre, eksterne faktorer, eller uflaks Personlig ydmykhet Demonstrerer beskjedenhet på en overbevisende måte, skryter ikke Handler med rolig overbevisning for å motivere Kanaliserer ambisjoner inn i selskapet, ikke for seg selv Ser ut av vinduet, ikke i speilet, for å gi anerkjennelse for suksess til andre mennesker, eksterne faktorer og flaks
Kan lederutvikling være karakterbyggande? JA! Ei mengde føresetnader «Expanding Your Leadership er 270 tette sider om dette» Ingen kvikk fix Samansatt prosess, krevande for alle partar Givande for alle partar (programeigar, deltakarar, verksemda som system, og konsulenten)
Typiske element i karakterbyggjande lederutviking Lego prinsippet Teama som heng saman Kvart element verdi i seg sjølv Raud tråd Tilrettelegging for sjølv å oppdage Relevans til lederrollen i det daglege både hjelp på kort og lang sikt Læringsfremmande klima «Vi utfordra kvarande heile tida og elske kvarandre medan vi gjorde det» Metodar for læring som er eksemplariske Metoden helgar ikkje målet, men skaper det Siktar mot fundamental kompetanse Det som er gjeldande i dei mange situasjonane Det som ikkje går av moten Det som so og seie alltid har ein veknad om det vert praktisert eller ikkje Siktar mot opplevde dilemma og utfordringar Skreddarsydd innhald Personleg tilpassa individuell oppfølging også
Ikkje sats på dette dersom 10 råd 1. Ingen tar eigarrolla alvorleg og sjølv byggjer sitt leiarskap innanfrå 2. Der ikkje finst konsulentar å oppdrive som har ein samansatt kompetanse; organisasjon og ledelse, pedagogikk og veiledning, klinisk kompetanse individuelt og i grupper 3. Du ikkje orkar motbakke 4. Å selje enkelt verktøy er sentralt 5. Du vil ha stormande jubel i tilbakemeldingane heile tida 6. Det ikkje er anledning til å skreddarsy innhald utifrå organisasjonens aktuelle situasjon og behov 7. Du sjølv som fagleg ansvarleg ikkje har teke din eigen tilværelse alvorleg og sett litt på kven du er og kva spor du har lyst til å sette 8. Du sjølv tenkjer svært adskilt på liv og virke 9. Det er umogeleg å lage eit heilskapleg program fordi «alt» skal med 10. Du ikkje får anledning til ei viss grad av indviduell oppfølging - med dei sikkerheitsmekanismane som det inneber
«Har vært med på det meste denne bedriften har stelt i stand av utviklingstiltak. Har aldri blitt mer utfordret som leder. I tillegg har jeg kjent meg respektert, følt vel meg vel gjennom hele prosessen»
KVA INNEBER DET Å HA KARAKTER? Inneber Å ha essensiel, moden, og klok (ikkje først og fremst instrumentell)innsikt om seg sjølv og andre og samspelet mellom oss Innsikta inkluderer verdiar og refleksjon om vesentlege livsval Ein veit kvar ein har seg sjølv, og dermed kan gi seg sjølv guiding også når det stormar (ref Simen Lieungh) Stimuli til å vere den beste du kan vere ikkje ein standart av ein god ledar «du tok til de grader utgangspunkt i meg - utan det hadde det ikkje gått med meg» Unngå at dei som er ansvarlege for veival er utan distanse, verdimedvit og evne til å tenkje heilhetleg om sitt virke. Personleg modning skjer forhåpentlegvis uansett. Det er leit om det skjer etter avslutta lederkarriere Unngå at det i realiteten er gutter og jenter på pluss / minus 30 (rett ut frå MIT) som styrer oss, men modne 40 åringar som har erfaring og medvit. Det gledelege er at dette er dei folk helst vil jobbe for og som tenar mest pengar på lang sikt.