Økonomiplan 2017-2020 Fedje kommune Rådmannen sitt framlegg
Innhald 1 Innleiing... 1 1.1 Om budsjettdokumentet... 1 1.2 Føresetnader... 1 1.3 Budsjettprosessen i kommunen... 1 2 Mål og satsingsområde... 2 2.1 Innleiing... 2 2.2 Overordna mål... 2 2.2.1 Statlege mål... 2 2.2.2 Lokale mål... 2 2.3 Utvalde satsingsområde... 2 2.3.1 Metode... 2 2.3.2 Konkretiserte mål... 3 2.3.3 Meir om kulturhuset... 3 2.3.4 Meir om sentrumsplan og kommunehus... 3 2.3.5 Kort om planarbeidet... 4 3 Kommentarar til økonomiplanen... 5 3.1 Innleiing... 5 3.2 Kort om historikk og status... 5 3.3 Driftsinntekter... 6 3.4 Driftsutgifter... 6 3.5 Investeringsbehov... 7 3.6 Finansiering... 7 4 Budsjettskjema... 7 i
1 Innleiing 1.1 Om budsjettdokumentet Økonomiplanen er tradisjonelt knapp. I og med at rådmann er ny og økonomiansvarleg har arbeidd 40 % stilling i haust, vert det ikkje gjort fundamentale endringar, verken materielt eller framstillingsmessig. Vi har likevel forsøkt å gje dokumentet ei form som harmonerer med det øvrige planverket, og vil arbeide vidare i same retning. 1.2 Føresetnader Budsjettet byggjer på rammene som er nedfelte i kommunelova. I 44 nr. 3 heiter det at «økonomiplanen skal omfatte hele kommunens eller fylkeskommunens virksomhet og gi en realistisk oversikt over sannsynlige inntekter, forventede utgifter og prioriterte oppgaver i planperioden. Planen skal være satt opp på en oversiktlig måte.» Vidare byggjer økonomiplanen på statlege og regionale føringar, samt kommunen sine prioriteringar, nedfelte i det kommunale planverket. Årsbudsjettet for 2017 utgjer ein integrert del av økonomiplanen. 1.3 Budsjettprosessen i kommunen Økonomiplanen byggjer på ei vurdering av sannsynlege inntekter og utgifter i planperioden, og er elles gjort i tråd med kommunelova 46. Vurderingane av framtidige inntekter, utgifter og investeringsbehov er føretekne av den administrative leiinga i kommunen, i samarbeid med økonomiansvarleg. 1
2 Mål og satsingsområde 2.1 Innleiing Sentralt i arbeidet med økonomiplanen har vore å identifisere dei viktigaste måla sentralt og lokalt, for så å leggje inn innsats der ein kan nå flest mogeleg av måla på same tid. Vi har valt å identifisere konkrete prosjekt og mål, for å sikre klar retning og kontinuerleg fokus. 2.2 Overordna mål 2.2.1 Statlege mål I planperioden legg vi opp til å la statlege føringar vere styrande for kva vi skal satse på. Dei mest framtredande momenta i så måte er folkehelse, natur og miljø, møteplassar, psykisk helse, frivilligheit, og helsefremjande og førebyggjande aktivitet generelt. For distriktspolitikken frå sentralt hald er det typisk at ein ynskjer å stø opp under lokal samfunnsutvikling og kommunen som utviklingsaktør. «Bulyst»-prosjektet og omstillingsprosjektet er gode døme på tiltak vi allereie har, i så måte. 2.2.2 Lokale mål Val av satsingsområde er basert på kommuneplanen, der det i samfunnsdelen avsnitt 2.2.2 heiter at «for Fedjesamfunnet er det altoverskuggande målet folketalsvekst». Til grunn ligg også den nyleg vedtekne planstrategien. 2.3 Utvalde satsingsområde 2.3.1 Metode Det framgår av teksten ovanfor at kommunen bør vere ein utviklingsaktør, at det er viktig å legge til grunn statlege føringar, og at det overordna målet for Fedje er folkevekst. Eit sentralt spørsmål i arbeidet i haust har vore kva som kjem først av folk og arbeidsplassar. Svaret er ikkje opplagt, men forsking tyder på at det er «begge deler». 1 Framfor alt synast det viktig å utvikle kjensla av stadtilhøyrsle og felles identitet. Difor er kultur og historie viktige element i utviklingsarbeidet. 1 Sjå gjerne Drevdal, Herman (2013): «Hva kommer først: folk eller arbeidsplasser? En casestudie av kommunale næringsstrategier, stedsattraktivitet og næringsutvikling i Arendal og Grimstad». Universitetet i Oslo. 2
2.3.2 Konkretiserte mål Forutan det generelle plan- og utviklingsarbeidet, har vi to konkretiserte mål. Det eine er utvikling av eit kulturhus, som skal fungere som møteplass for alle folk. Det andre er utvikling av eit sentrum ved sjøen, med nytt kommunehus. Begge deler er tenkt utført i tråd med statlege føresetnader og langsiktige mål. 2.3.3 Meir om kulturhuset Det vil bli lagt opp til å flytte biblioteket til 1. etasje i Hjartebankjen. Dette er i tråd med statlege mål. Sjå, til dømes, folkebiblioteklova 1 andre ledd: «Folkebibliotekene skal være en uavhengig møteplass og arena for offentlig samtale og debatt.» Og tilsvarande, i brev frå Fylkesmannen nyleg: «Folkebiblioteka skal vere sjølvstendige kulturareaner, formidle språklege og litterære uttrykksformer og målbere grunnleggjande fellesverdiar og den nasjonale kulturarven». I Hjartebankjen kulturhus skal det vere plass til forutan biblioteket lag og organisasjonar, psykisk helsearbeid, til ungdom som vil treffast uformelt og kanskje varme seg ein pizza, og til folk som treng ein stad å spele bridge eller ha quiz, osb. 2.3.4 Meir om sentrumsplan og kommunehus Kommunen manglar eit sentrum ved sjøen. Det naturlege området for eit sentrum ved sjøen er Steinborg. Over tid bør dette området utviklast til ein stad for folk å møtast, primært utandørs. Vesentlege deler av bygningsmassen kring kommunehuset er dyr i drift og for utrangert til at det svarar seg å påkoste den til å møte dagens krav til ventilasjon, universell utforming (tilkomst) mv. I staden blir det lagt opp til at ein inngår leigeavtale med opsjon på kjøp, i eit nytt bygg på/kring Steinborg. Ei slik løysing vil ikkje auke gjeldsgraden, den vil ikkje binde opp kapital, og den dermed ikkje vere til hinder for andre tiltak. Dessutan vil denne løysinga i høgst beskjeden grad påverke dei årlege driftsresultata. 2 Når dette er sagt, så er kan hende det aller viktigaste aspektet i dette at kommunen er med på å byggje opp under aktivitet i sentrum, og dette utan å yte noko form for økonomisk 2 Det vil bli lagt fram ei oversikt i budsjettmøta. 3
støtte (subsidiar) til næringslivsaktørar. Det er neppe tvil om at dersom ein er med på å skape aktivitet i sentrum, så vil det bidra til å gjere området meir attraktivt også for andre å investere i, eller eventuelt flytte arbeidsplassar til. Eit aspekt her vedkjem det faktum at dagens kommunehus sikkert nok kan sjåast på som sjarmerande. Det er like fullt rådmannen sitt syn at med eit slikt kommunehus gjev kommunen eit signal om at innbyggjarane sjølv ikkje trur på vidare utvikling av Fedjesamfunnet. Det er ikkje berre det at huset har ein dårleg standard som er problemet at huset ligg «langt oppå land» er kanskje verre. Kommunehuset burde vere noko av det første folk ser når dei kjem med ferja. Difor bør det ligge i det området ein har tiltenkt næringsaktivitet. Det noverande kommunehuset sin kulturhistoriske verdi må likevel framhevast. Mykje talar for å gjere dette huset om til støttebygg for kulturhuset, og til dømes ein stad der lag og organisasjonar kan ha tilhaldsstad. Kan hende er det, til dømes, naturleg at historielaget får nytte 1. etasje til utstillingsføremål. 2.3.5 Kort om planarbeidet Av planstrategien som blei vedteken i haust følgjer det at vi i planperioden skal utarbeide store sektorplanar som plan for helse og omsorg, sektorplan for oppvekst, samt næringsplan. I alle desse planane skal folkehelse stå sentralt. Det vil difor vere naudsynt å arbeide på tvers av sektorane. 4
3 Kommentarar til økonomiplanen 3.1 Innleiing Budsjettkommentarane gjev eit kort historisk oversyn, samt ei forklaring til dei konkrete talpostane i økonomiplanen. 3.2 Kort om historikk og status 5
3.3 Driftsinntekter Vi legg opp til vidareføring av dagens inntektssystem. Det er ikkje utenkjeleg at det er mogeleg å skaffe tilskot til deler av det utviklingsarbeidet vi skal gjere, men vi har anvendt forsiktigheitsprinsippet og ikkje budsjettert med det. 3.4 Driftsutgifter Det er lite gjort innan demografisk utvikling i kommunen. Dette påverkar grunnlaget for budsjettet. Driftsutgiftene som følgje av nye bygg og tiltak (kulturhus og kommunehus) treng ikkje bli høgare enn dei er i dag, fordi dagens arealbruken er overdimensjonert, oppvarminga er ineffektiv, og vedlikehaldskostnadene potensielt høge. 6
3.5 Investeringsbehov Sum i perioden eks. mva Asfalt 500 000 Kloakk 1 000 000 Ventilasjon sjukeheimen 3 000 000 Større vedlikehaldsprosjekt på kommunale bygg, til dømes ny papp på bygg med flate tak, ny taktekking på gamle-skulen, ny tekking på Husøyna 23. Dette er alle tiltak nemnde i notatet om vedlikehald datert 18. august 2016 3 000 000 Uteområde sjukeheimen 200 000 Kloakk vil vera sjølvfinansierande. 3.6 Finansiering Størsteparten av finansieringsbehovet vil bli dekka av driftsoverskot. Sjå oversikten nedanfor. Kommunen ligg godt under landsgjennomsnittet for gjeld per innbyggjar, også etter investering i bustader i gamle butikken i 2017. Det faktum at Fedje kommune i nokså omfattande grad finansierer bustader til folk, gjer biletet ytterlegare positivt. 7
4 Budsjettskjema Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjettskjema 1A - drift 2015 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Skatt på inntekt og formue 12 935,13 13 196,00 14 937,00 15 880,00 16 197,60 16 521,55 16 851,98 Ordinært rammetilskudd 37 942,85 37 475,00 36 629,00 39 008,00 39 788,16 40 583,92 41 395,60 Skatt på eiendom 2 110,83 2 100,00 2 100,00 2 111,00 3 300,00 3 300,00 3 300,00 Andre direkte eller indirekte skatter 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Andre generelle statstilskudd 220,24 300,00 3 100,00 4 430,00 4 430,00 4 430,00 4 430,00 Sum frie disponible inntekter 53 209,05 53 071,00 56 766,00 61 429,00 63 715,76 64 835,48 65 977,58 Renteinntekter og utbytte 1 136,50 1 270,00 1 120,00 1 100,00 1 000,00 1 000,00 1 000,00 Gevinst finansielle instrumenter (omløpsmidle 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Renteutg.,provisjoner og andre fin.utg. 732,52 1 040,00 1 040,00 952,00 1 200,00 1 200,00 1 200,00 Tap finansielle instrumenter (omløpsmidler) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Avdrag på lån 1 101,16 1 000,00 1 400,00 1 300,00 1 400,00 1 400,00 1 400,00 Netto finansinnt./utg. -697,18-770,00-1 320,00-1 152,00-1 600,00-1 600,00-1 600,00 Til dekning av tidligere regnsk.m. merforbruk 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Til ubundne avsetninger 3,76 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Til bundne avsetninger 294,48 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Bruk av tidligere regnks.m. mindreforbruk 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Bruk av ubundne avsetninger 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Bruk av bundne avsetninger 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Netto avsetninger -298,25 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Overført til investeringsbudsjettet 738,59 943,00 2 080,00 2 065,00 2 739,52 2 311,71 2 235,34 Til fordeling drift 51 475,04 51 358,00 53 366,00 58 212,00 59 376,24 60 923,77 62 142,24 Sum fordelt til drift (fra skjema 1B) 51 475,04 51 358,00 53 366,00 58 212,00 59 376,24 60 923,76 62 142,24 Mer/mindreforbruk 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 7
Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjettskjema 1B - drift 2015 2015 2016 2017 2018 2019 2020 1000 Rådmann 8 358 282 7 117 000 7 016 000 7 108 000 7 250 160 7 395 163 7 543 066 1100 Kultursekretær 1 189 335 1 264 000 1 345 000 548 000 558 960 570 139 581 542 1200 Bibliotekstyrar 639 753 709 000 727 000 767 000 782 340 797 987 813 947 1300 IT-konsulent 665 728 80 000 390 000 413 000 421 260 429 685 438 279 1400 Tiltakssjef 356 238 369 000 386 000 390 000 397 800 405 756 413 871 1500 Miljøvernleiar 2 180 2 000 2 000 0 0 0 0 2000 Driftssjef oppvekst og omsorg 1 532 516 1 579 000 1 780 000 1 991 000 2 030 820 2 071 436 2 112 865 2100 Rektor 11 600 884 11 368 000 11 154 000 12 774 000 13 029 480 13 290 070 13 555 871 2200 Barnehagestyrar 3 493 090 3 114 000 3 737 000 4 154 000 4 237 080 4 321 822 4 408 258 2300 Pleie-og omsorgsleiar 15 671 231 16 222 000 16 424 000 17 318 000 17 664 360 18 017 647 18 378 000 2400 Helsesøster 1 563 724 1 662 000 1 400 000 1 463 000 1 492 260 1 522 105 1 552 547 2500 Lege 3 345 617 3 355 000 3 362 000 3 766 000 3 841 320 3 918 146 3 996 509 2600 Sosialkontor -249 091 883 000 1 976 000 3 120 000 3 182 400 3 246 048 3 310 969 3000 Teknisk sjef 6 552 408 6 248 000 6 537 000 7 723 000 7 877 460 8 395 000 8 562 909 3500 Avskrivinger -3 251 176-2 614 000-2 870 000-3 323 000-3 389 460-3 457 249-3 526 394 T O T A L T 51 475 040 51 358 000 53 366 000 58 212 000 59 376 240 60 923 765 62 142 240 8
Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjettskjema 2A - investering 2015 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Investeringer i anleggsmidler 7 251,80 10 225,00 5 700,00 19 139,00 4 550,00 3 325,00 2 550,00 Utlån og forskutteringer 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Kjøp av aksjar og andelar 172,21 150,00 200,00 220,00 240,00 240,00 250,00 Avdrag på lån 442,31 500,00 500,00 450,00 500,00 500,00 500,00 Dekning av tidligere års udekket 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Avsetninger 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 345,34 Årets finansieringsbehov 7 866,33 10 875,00 6 400,00 19 809,00 5 290,00 4 065,00 3 645,34 Finansiert slik: Bruk av lånemidler 0,00 6 100,00 2 000,00 11 625,00 0,00 0,00 0,00 Inntekter fra salg av anleggsmidler 0,00 1 000,00 730,00 0,00 700,00 700,00 700,00 Tilskudd til investeringer 0,00 0,00 100,00 3 975,00 400,00 0,00 0,00 Kompensasjon for meirverdiavgift 1 096,49 675,00 550,00 688,00 610,00 365,00 310,00 Mottatte avdrag på utlån og refusjoner 239,72 600,00 400,00 450,00 400,00 400,00 400,00 Andre inntekter 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Sum ekstern finansiering 1 336,21 8 375,00 3 780,00 16 738,00 2 110,00 1 465,00 1 410,00 Overført fra driftsbudsjettet 738,59 943,00 2 080,00 2 080,00 2 739,52 2 311,71 2 235,34 Bruk av tidligere års udisponert 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Bruk av avsetninger 5 791,54 1 557,00 540,00 991,00 440,48 288,29 0,00 Sum finansiering 7 866,33 10 875,00 6 400,00 19 809,00 5 290,00 4 065,00 3 645,34 Udekket/udisponert 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 9
Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjettskjema 2B - investering 2015 2015 2016 2017 2018 2019 2020 1200 Administrasjon 172 211 175 000 200 000 220 000 240 240 250 1203 Fellesfunksjonar 114 799 250 000 250 000 250 000 250 250 300 1300 Administrasjonslokaler 0 0 0 188 000 0 0 0 2210 Barnehagelokaler 0 0 0 875 000 0 0 0 2220 Skulelokaler 1 662 249 1 565 000 625 000 813 000 0 250 250 2541 Heimesjukepleie 0 0 0 200 000 0 0 0 2610 Sjukeheimslokaler 1 069 384 1 069 000 1 000 000 125 000 2 000 1 000 1 000 2650 Kommunalt disponerte bustader 0 0 2 500 000 15 500 000 1 000 1 000 1 000 2830 Etabl./opprettholdelse eigen bustad 0 0 500 000 450 000 500 500 500 3150 Bustadbygging/bumiljøtiltak, salg av tomter 954 377 950 000 300 000 0 0 0 0 3203 Gamlebanken næringsbygg 0 0 0 0 500 0 0 3250 Tiltaksføremål 0 0 0 313 000 0 0 0 3330 Kommunale vegar 2 196 433 2 200 000 0 0 300 325 0 3390 Brannvern 0 0 500 000 500 000 0 0 0 3450 Distribusjon av vatn 75 000 75 000 0 0 0 0 0 3530 Kloakknett 625 186 625 000 150 000 0 500 500 0 3600 Naturforvaltning/friluftsføremål 554 375 550 000 125 000 0 0 0 0 3700 Bibliotek 0 0 250 000 0 0 0 0 3701 Bibliotekbygg 0 0 0 250 000 0 0 0 3812 Fleirbrukshall 0 0 0 125 000 0 0 0 T O T A L T 7 424 013 7 459 000 6 400 000 19 809 000 5 290 4 065 3 300 10