UNIVERSITETSBIBLIOTEKET I BERGEN Bergen, juni 2008 Side 1
INNHALD 1. ORGANISERING OG OPPBYGGING. 3 1.1. Organisasjonskart...... 3 1.2. Styret for UB..... 3 1.3. Bibliotek/einingar.. 4 2. RESULTAT...... 5 2.1. Universitetsbiblioteket i tal..... 5 2.2. Det digitale biblioteket..... 5 2.3. Effektiv ressursutnytting..... 6 2.4. Omorganisering 6 2.5. Kompetanseheving..... 6 3. TILGJENGELEGE RESSURSAR, ØKONOMI, PERSONALE.. 7 4. PUBLIKUMSTENESTER, LÅN, BRUK AV SAMLINGANE...... 15 5. SAMLINGAR: TILVEKST, BESTAND, KATALOGISERING... 25 6. FORSKING OG UTVIKLING, PUBLIKASJONAR, FORMIDLING..... 31 6.1. Publikasjonar frå tilsette ved UB i 2007....... 33 6.2. Utstillingar ved UB i 2007... 35 7. ARBEIDSMILJØTILTAK/HMS-ARBEID........ 36 Vedlegg: Kvalitets- og resultatindikatorar for Universitetsbiblioteket i Bergen 2003-2007 Side 2
1. ORGANISERING OG OPPBYGGING 1.1. Organisasjonskart Universitetsstyret Rektor Styret for Universitetsbiblioteket Bibliotekdirektøren Administrasjonen Tilvekstavdelinga Bibliotek for samfunnsvitsk. og humaniora Det mat.-nat. fakultetsbibliotek Det medisinske og Det odont. fakultetsbibl. Det psykol. fakultetsbibliotek Det juridiske fakultetsbibliotek Biletsamlinga 1.2. Styret for UB Universitetsbiblioteket har som sitt øvste organ eit styre som er ansvarleg overfor Universitetsstyret for utviklinga av bibliotektenestene ved Universitetet i Bergen. Styret skal sjå til at biblioteket kan utføre best mogleg dei oppgåvene biblioteket har ansvar for andsynes Universitetet og samfunnet elles. Styret har åtte medlemmer, fire representantar for det vitskaplege personalet ved fakulteta, to representantar for dei tilsette ved UB, og to studentrepresentantar. Styret hadde fire møte i 2007, og hadde dette året følgjande samansetjing: Side 3
Medlem Varamedlem Representantar for det vitskaplege personalet ved fakulteta Professor Jan S. Vaagen, Det mat.-nat. fakultet, leiar Førsteamanuensis Hilde Hetland Det psykologiske fakultet, nestleiar Professor Nils Erik Gilhus, Det medisinske fakultet Professor Vigdis Broch-Due, Det samfunnsvitskaplege fakultet Representantar for dei tilsette ved UB Førstebibliotekar Rune Kyrkjebø Bibliotekar Kirstine Folmann Studentrepresentantar Lena Grønningssæter Torbjørn Wentzel 1. Professor Lars Forsberg, Det hist.-fil. fakultet 2. Amanuensis Tine Eidsvaag, Det juridiske fakultet 3. Førsteamanuensis Marit Midtbø, Det odontologiske fakultet 1. Hovudbibliotekar Marit Kullerud 2. Fakultetsbibliotekar Olav Aas 1. Julie Brannfjell Eliassen 2. Stein Ove Lien I tillegg møter bibliotekdirektøren og kontorsjefane ved UB sin administrasjon i styret utan røysterett. 1.3. Bibliotek/einingar Universitetsbiblioteket hadde i 2007 følgjande bibliotek/fysiske einingar (jf. og organisasjonskart): Bibliotek for humaniora (tidl. Det historisk-filosofiske fakultetsbibliotek), H. Sheteligs pl. 7 Det matematisk-naturvitskaplege fakultetsbibliotek, C. Godskes hus, Johs. Brunsgt. 12 Det medisinske fakultetsbibliotek, Bygg for biologiske basalfag, Jonas Lies vie 91 Det odontologiske fakultetsbibliotek, Årstadvn. 17 Det juridiske fakultetsbibliotek, Magnus Lagabøtes pl. 1 Bibliotek for samfunnsvitskap (tidl. Det samfunnsvitskaplege fakultetsbibliotek), Herman Foss gt. 6 (mellombels lokale i Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5, under ombygging, frå juni 2006) Det psykologiske fakultetsbibliotek, Christies gt. 12 Biletsamlinga, Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5 Tilvekstavdelinga, Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5 Administrasjonen, Stein Rokkans hus, Nygårdsgt. 5 Side 4
2. RESULTAT 2.1. Universitetsbiblioteket i tal 2006 2007 Endring 2006-2007 Endring i prosent Lån av fysiske dokument Nedlastingar av elektroniske fulltekstdokument ("elektroniske lån") Sum fysiske lån + nedlastingar, viser samla bruk av UB sine samlingar/fulltekstressursar Publikumsbesøk Utførte årsverk 1) Reknskap (i 1 000 kr.) 2) Ordinær tilvekst trykte bøker og tidsskrift (i band) Tilvekst elektroniske bøker mv. (i band) Løpande tidsskriftabonnement (unike titlar) 3) Trykte abonnement Elektroniske abonnement Bestand bøker og tidsskrift (i band) Katalogisering/konvertering 384 100 353 300-30 800-8,0 888 300 1 161 800 273 500 30,8 1 272 400 1 515 100 242 700 19,1 711 300 748 900 37 600 5,3 98,4 95,6-2,8-2,8 101 786,6 104 707,4 2 920,8 2,9 24 600 21 070-3 530-14,3 7 900 8 200 300 3,8 16 002 16 620 618 3,9 7 030 6 530-500 -7,1 11 910 13 070 1 160 9,7 1 765 800 1 778 200 12 400 0,7 43 975 37 600-6 375-14,5 1) 2) Omfatter også ekstra engasjert personale på arbeidsmarknadstiltak mv. Inkl. tilskot frå fakultet og frå Haukeland universitetssjukehus på 2,55 mill. kr. i 2006 og 2,75 mill. kr. i 2007. 3) For ein del tidsskrift har UB abonnement på både trykt og elektronisk utgåve. Summen av trykte og elektroniske abonnement er difor høgre enn talet på løpande tidsskriftabonnement. 2.2. Det digitale biblioteket Det viktigaste satstingsområdet for Universitetsbiblioteket dei siste åra har vore oppbygging av det digitale biblioteket. I 2007 har det serleg vore arbeidd med følgjande saker: Plan for overgang frå trykte til elektroniske informasjonsressursar 2005-2007 er gjennomførd. Utgiftene til tilgang til elektroniske ressursar (e-tidsskrift, e-bøker og databasar) steig kraftig frå 14,4 mill. kr. i 2006 til 24,6 mill. i 2007, medan utgiftene til trykte tidsskrift vart reduserte frå 13,1 mill. kr. i 2006 til 5,7 mill. i 2007. Talet på vitskaplege publikasjonar produserte ved UiB som er gjort tilgjengelege i det elektroniske institusjonelle publiseringsarkivet BORA har auka med 275 i 2007, slik at samla tal på dokument i BORA no er 1 735. The Webometrics Ranking of World Universities har rangert BORA som nr. 89 på ei liste over "the top 200 Academic Repositories" i verda. Ingen andre norske arkiv er komne med på lista. UB har arbeidd for at mest mogleg av forskingsresultata skal gjerast fritt tigjengelege, både nasjonalt og internasjonalt. UB samarbeider på dette feltet m.a. med NORA (Norwegian Open Research Archive), OAI (Open Archives Initiative) og med Universitets- og høgskolerådet sitt bibliotekutval. Side 5
UB samarbeider med dei andre store universitetsbiblioteka i UniPort-konsortiet om ei felles portalløysing. Bibliotekportalen er den viktigaste inngangsporten til alle våre databasar og e-tidsskrift. UB har i 2007 arbeidd aktivt med å vidareutvikle Bibliotekportalen og gjere den meir brukarvenleg. Frå januar 2007 er Bibliotekportalen godt forankra i Studentportalen, der studentane frå Mi side har direkte lenker til fagleg relevante databasar i Bibliotekportalen på emnenivå. Frå hausten 2007 vert data frå alle UB sine e-tidsskrift overførde frå Bibliotekportalen til BIBSYS bibliotekkatalog kvar veke. Dette har ført til ein mykje betre oppdatert bibliotekkatalog enn før. Digitalisering og publisering av eldre verdfulle samlingar på Internett har halde fram. M.a. er 1 400 bilete og 1 100 manuskript og diplom digitaliserte. Prosjekta Kvinner i arbeidslivet, Ferdige mens De venter frå Landsutstillingen 1928 og Sverre og Astri har alle bidrege mykje til nettportalen Mellomkrigstid, som skal gjere tilgjengeleg ulike lokale dokumentsamlingar frå ABM-sektoren. I samarbeid med biblioteka ved Høgskolen i Bergen og NHH har UB dei siste åra arbeidd mykje med å utvikle undervisingsopplegg i informasjonskompetanse for studentane. Det er lagt stor vekt på å få i stand eit nært samarbeid med fagmiljøa på dette feltet. Eit resultat av dette arbeidet er det nettbaserte kurset Søk & Skriv, som skal hjelpe studentane til å kome i gang med og gjennomføre søke- og skriveprosessen i samband med oppgåveskriving. 2.3. Effektiv ressursutnytting UB har dei siste åra arbeidd målmedvete for å halde oppe kvaliteten på samlingar og tenester, og for å utnytte ressursane best mogleg. Dei siste åra har bruken av elektroniske ressursar auka kraftig. Nedlastingar frå nettet av elektroniske fulltekstdokument som UB abonnerer på erstattar i stigande grad fysiske lån. Talet på slike nedlastingar steig frå 890.000 i 2006 til 1,16 mill. i 2007. I løpet av femårsperioden 2002-2007 er talet på nedlastingar femdobla. I same periode har tala på fysiske lån halde seg relativt stabile rundt 350-380 000. Dermed vart det også i 2007 ein sterk auke i bruken av UB sine samla litteraturressursar (både trykte og elektroniske), frå 1,27 mill. i 2006 til 1,5 mill. i 2007, dvs. ein auke på 18,3 %. Talet på besøk ved UB sine avdelingar steig og merkbart frå 711 000 i 2006 til 749 000 i 2007. Sidan 2002 har besøkstala auka med om lag 72 %. Alt tyder på at etablering og oppbygging av læringssenter ved UB har hatt mykje å seia for denne utviklinga. Parallelt med den store auken i aktiviteten er det i stadig aukande grad tatt i bruk elektroniske tenester og ressursar, og det er gjennomført fleire andre effektiviserings- og rasjonaliseringstiltak. Dermed har det vore mogleg å gjennomføre den store aktivitetsauken utan nokon auke i personalressursane. Lønsutgiftene ved UB er haldne på om lag same realnivå dei siste åra, medan det meste av budsjettstyrkinga UB har fått har gått til mediekjøp. I 2003 brukte UB om lag 23,4 mill. kr. til mediekjøp og 38,6 mill. til løn, dvs at mediebudsjettet utgjorde 61 % av lønsbudsjettet. I 2007 brukte UB om lag 34 mill. kr. til mediekjøp og 41,8 mill. til løn, dvs at mediebudsjettet dette året utgjorde vel 81 % av lønsbudsjettet. 2.4. Omorganisering I 2007 vart det vedteke omorganiseringar som fekk konsekvensar for ein del avdelingar ved UB: Det historisk-filosofiske og Det samfunnsvitskaplege fakultetsbiblioteket blei samla til ei avdeling under namnet Bibliotek for samfunnsvitskap og humaniora, og med ein felles leiar. Biletsamlinga og spesialsamlingane blei og samla til ei avdeling under namnet Avdeling for spesialsamlingar, og med ein felles leiar. Den nye avdelinga for spesialsamlingar har og fått ansvaret for drift av UB sitt depotmagasin i Stein Rokkans hus. Dei andre Side 6
publikumsavdelingane ved UB har fått nye namn. UB har og halde fram arbeidet med betre koordinering av aktiviteten mellom avdelingane. 2.5. Kompetanseheving UB satsar og systematisk på kompetanseheving for dei tilsette. M.a. er det gjennomført større kurs i informasjonskompetanse og i kommunikasjon. I tillegg har ein stor del av dei tilsette delteke i studieturar, konferansar, seminar og ulike opplæringstiltak. Side 7
3. TILGJENGELEGE RESSURSAR, ØKONOMI, PERSONALE TABELL 1: ØKONOMI - FORBRUK Utgiftsart Forbruk 2006 Forbruk 2007 Endring 2006-2007 Endring 2006-2007 i % Løn ordinært budsjett 40 748 120 41 797 600 1 049 480 2,58 Løn, tilskot frå fakultet mv. 411 360 429 400 18 040 4,39 Sum løn 41 159 480 42 227 000 1 067 520 2,59 Datatjenester/BIBSYS-drift 3 215 000 3 348 500 133 500 4,15 Internhusleige 19 458 000 19 902 760 444 760 2,29 Øvrig drift (annuum) 2 662 520 2 698 460 35 940 1,35 Drift, tilskot frå fak. mv. 55 000-55 000 Trykte bøker 3 308 730 3 300 680-8 050-0,24 Trykte tidsskrift 12 907 400 5 340 360-7 567 040-58,63 Elektroniske ressursar 14 434 660 24 610 380 10 175 720 70,50 Andre utgifter til mediekjøp 291 980 22 360-269 620-92,34 Mediekjøp, tilskot frå fak. mv. 1 849 500 2 060 000 210 500 11,38 Sum mediekjøp 32 792 270 35 333 780 2 541 510 7,75 Sum drift inkl. mediekjøp 58 182 790 61 283 500 3 100 710 5,33 Sum løn og drift inkl. mediekjøp 99 342 270 103 510 500 4 168 230 4,20 Større utstyr/it-utstyr 739 665 1 039 460 299 795 40,53 Eigen tildeling til læringssentre 762 750-762 750 Eigen tildeling til sikringssystem/ automatisert utlån v/hf-biblioteket 941 900-941 900 Eigen tildeling til utstyr mv. v/sv-biblioteket 0 157 400 157 400 SUM TOTALT 101 786 585 104 707 360 2 920 775 2,87 Kommentarar til rekneskapen: Tala for 2006 omfattar utanom tildelingar frå Universitetsstyret følgjande midlar: Tilskot frå fakultet og Haukeland universitetssjukehus, i alt: Ubrukte midlar på totalbudsjettet i 2006, overførast til 2007: 2 545 850 3 360 000 Tala for 2007 omfattar utanom tildelingar frå Universitetsstyret følgjande midlar: Tilskot frå fakultet og Haukeland universitetssjukehus, i alt: Ubrukte midlar på totalbudsjettet i 2007, overførast til 2008: 2 764 320 1 792 600 Det står att kr. 2 342 600 av eigen tildeling til utstyr mv. til SV-biblioteket, medan det er ei negativ overføring på det ordinære budsjettet på om lag 550 000. I tillegg fekk UB i 2006 kr. 260 000 frå Norgesuniversitetet og SEVU til prosjekt for digital kompetanse (KULI). Av desse midlane står det ved årsskiftet 2007/2008 att kr. 231 300. Side 8
TABELL 2: PERSONALE/UTFØRTE ÅRSVERK Faste universitetsstillingar dekte av UB 1) Internt finansiert Engasjement mv. dekte av UB Engasjement mv. dekte av andre einingar ved UiB Eksternt finansiert Engasjert ekstrahjelp mv. 2) Samla tal på stillingar/ årsverk Fakultets- og univ.- bibliotekarar 23,3 0,0 0,0 0,0 23,3 Bibliotekarar 31,3 0,0 0,0 0,0 31,3 Administrative 34,9 0,8 0,1 1,3 37,1 Tekniske 2,9 0,0 0,0 1,0 3,9 SUM 92,4 0,8 0,1 2,3 95,6 1) Omfattar ordinære faste stillingar ved UB og vikarar i faste stillingar. 2) Omfattar m.a. personale engasjert på arbeidsmarknadstiltak (praksisplass mv.). TABELL 3: UTFØRTE ÅRSVERK FORDELTE PÅ AVDELINGAR Utførte årsverk Avdeling 2006 2007 Administrasjonen, inkl. transporttenesta 8,8 8,9 Tilvekstavdelinga 7,4 8,5 Biletsamlinga 6,0 5,3 Det historisk-filosofiske fakultetsbibliotek 29,2 28,5 Det matematisk-naturvitskaplege fakultetsbibliotek 12,9 11,8 Det medisinske fakultetsbibliotek 10,1 9,3 Det odontologiske fakultetsbibliotek 1,5 1,3 Det samfunnsvitskaplege fakultetsbibliotek 8,5 8,7 Det juridiske fakultetsbibliotek 7,0 6,8 Det psykologiske fakultetsbibliotek 6,5 6,4 Felles prosjekt (læringssenter, informasjonskompetanse mv.) 0,5 Sum heile UB 98,4 95,6 Tabellen omfattar både faste stillingar og alle typar engasjement, prosjektstillingar og internt og eksternt finansiert ekstrahjelp. TABELL 4: PERSONALE, UTVIKLING 1998-2007 År Årsverk Endring Endring i % 1998 109,6 1999 109,3-0,3-0,3 2000 107,3-2,0-1,8 2001 106,2-1,1-1,0 2002 105,4-0,8-0,8 2003 103,5-1,9-1,8 2004 106,3 2,8 2,7 2005 101,5-4,8-4,5 2006 98,4-3,1-3,1 2007 95,6-2,8-2,8 Side 9
FIGUR 1: PERSONALE, UTVIKLING 1998-2007 115,0 110,0 105,0 100,0 Årsverk 95,0 90,0 85,0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 TABELL 5: UTGIFTER TIL BIBLIOTEKFØREMÅL I HØVE TIL SAMLA UTGIFTER VED UiB 2001-2007 År Utgifter til bibliotekføremål i prosent av samla utgifter ved UiB Endring i % i høve til året før 2001 3,28 2002 3,11-5,2 2003 3,29 5,8 2004 3,56 8,2 2005 3,61 1,4 2006 3,53-2,2 2007 3,50-0,8 FIGUR 2: UTGIFTER TIL BIBLIOTEKFØREMÅL I HØVE TIL SAMLA UTGIFTER VED UiB 2001-2007 (PROSENTDEL) 3,70 3,60 3,50 3,40 3,30 3,20 3,10 3,00 2,90 2,80 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Side 10
TABELL 6: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP I HØVE TIL LØNSUTGIFTER 2001-2007 År Utgifter til mediekjøp Lønsutgifter Sum utgifter til mediekjøp og løn Utgifter til mediekjøp i prosent av lønsutgifter Endring i % i høve til året før 2001 21 902 500 35 100 000 57 002 500 62,40 2002 21 398 815 36 488 850 57 887 665 58,64-6,0 2003 23 627 370 38 374 250 62 001 620 61,57 5,0 2004 27 375 590 39 808 680 67 184 270 68,77 11,7 2005 28 146 730 40 445 000 68 591 730 69,59 1,2 2006 31 792 270 40 848 120 72 640 390 77,83 11,8 2007 34 023 780 41 797 600 75 821 380 81,40 4,6 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 FIGUR 3: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP I HØVE TIL LØNSUTGIFTER 2001-2007 (PROSENTDEL) 0,00 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 TABELL 7: UTGIFTER TIL TRYKTE OG DIGITALE RESSURSAR 1998-2007 År Utgifter til trykte ressurser (bøker + tidsskrift) Endring i % i høve til året før Utgifter til elektroniske ressursar Endring i % i høve til året før 1998 14 687 860 0 1999 17 191 200 17,0 102 540 2000 16 849 220-2,0 257 240 150,9 2001 18 393 330 9,2 505 930 96,7 2002 17 537 720-4,7 1 670 930 230,3 2003 18 386 790 4,8 4 506 570 169,7 2004 16 804 010-8,6 7 444 900 65,2 2005 16 716 354-0,5 9 975 300 34,0 2006 16 216 130-3,0 14 440 100 44,8 2007 8 641 040-46,7 24 610 380 70,4 Tilskot til mediekjøp frå fakultet og Haukeland universitetssjukehus er ikkje tatt med her. Side 11
30 000 000 FIGUR 4: UTGIFTER TIL TRYKTE OG DIGITALE RESSURSAR 1998-2007 25 000 000 20 000 000 15 000 000 Digital Trykt 10 000 000 5 000 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 TABELL 8: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP (LITTERATUR), FORDELTE PÅ FAGOMRÅDE 2003-2007 Rekneskap 2003 Rekneskap 2004 Rekneskap 2005 Rekneskap 2006 Rekneskap 2007 Endring 2006-2007 Endring 2006-2007 i % Humaniora 2 752 190 3 278 285 2 797 780 3 230 745 3 528 305 297 560 10,8 Realfag 8 920 070 8 934 780 11 016 731 11 942 430 12 566 452 624 022 7,0 Medisin 4 369 590 4 516 745 4 777 528 4 652 475 5 735 081 1 082 606 24,8 Odontologi 581 200 528 725 614 148 631 045 743 264 112 219 19,3 Samfunnsvitskap 3 003 130 3 487 665 3 090 487 4 017 885 4 771 801 753 916 25,1 Juridiske fag 1 097 355 1 078 965 1 126 453 1 393 360 1 346 199-47 161-4,3 Psykologi/ pedagogikk 1 311 355 1 557 575 1 987 020 2 046 780 2 566 451 519 671 39,6 UB felles 858 470 866 160 1 281 503 2 538 950 1 862 606-676 344-78,8 SUM 22 893 360 24 248 900 26 691 650 30 453 670 33 120 159 2 666 489 11,6 Tilskot til mediekjøp frå fakultet og Haukeland universitetssjukehus er ikkje tatt med her. Uoffisiell fordeling på fagområde av midlar til periodika og elektroniske ressursar er tatt med i denne tabellen. Side 12
TABELL 9: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP (LITTERATUR) 1998-2007, INKL. TILSKOT MV. År Nominelle beløp Prisauke i % Prisindeks Realverdi Endring i realverdi i % 1998 16 918 700 9,0 100,00 16 918 700 1999 19 128 500 9,0 109,00 17 549 083 3,7 2000 19 225 900 8,5 118,27 16 256 627-7,4 2001 19 906 910 8,3 128,08 15 542 439-4,4 2002 20 559 480 6,5 136,41 15 072 241-3,0 2003 23 902 620 7,1 146,09 16 361 448 8,6 2004 26 253 520 6,2 155,15 16 921 515 3,4 2005 28 565 250 5,8 164,15 17 402 197 2,8 2006 32 303 170 6,3 164,92 19 586 805 12,6 2007 35 311 420 5,5 173,18 20 390 542 4,1 Merknader: Tabell 9, 10 og 11 omfattar samla utgifter til mediekjøp ved UB, både ordinære løyvingar og tilleggsløyvingar frå UiB, samt tilskot frå fakultet og Haukeland universitetssjukehus. Andre utgifter til mediekjøp (mikrofilm av aviser, bytte, kopier mv.) tas ikke med. Det er i desse tabellane ikkje tatt omsyn til auka mva. pga. overgang frå trykte til elektroniske ressursar. FIGUR 5: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 1998-2007, INKL. TILSKOT MV. 40 000 000 35 000 000 30 000 000 25 000 000 20 000 000 15 000 000 Nominelle beløp Realverdi 10 000 000 5 000 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Side 13
TABELL 10: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 1998-2007 PR. VITSKAPLEG STILLING År Nominelle beløp Realverdi Antall vitsk. stillingar Nom. beløp pr. vit. still. Realverdi pr. vit. still. 1998 16 918 700 16 918 700 1 485,5 11 389 11 389 1999 19 128 500 17 549 083 1 366,6 13 997 12 841 2000 19 225 900 16 256 627 1 356,6 14 172 11 983 2001 19 906 910 15 542 439 1 395,8 14 262 11 135 2002 20 559 480 15 072 241 1 461,5 14 067 10 313 2003 23 902 620 16 361 448 1 541,1 15 510 10 617 2004 26 253 520 16 921 515 1 572,2 16 699 10 763 2005 28 565 250 17 402 197 1 736,5 16 450 10 021 2006 32 303 170 19 586 805 1 844,5 17 513 10 619 2007 35 311 420 20 390 542 1 930,0 18 296 10 565 20 000 18 000 16 000 14 000 12 000 FIGUR 6: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 1998-2007 PR. VITSKAPLEG STILLING 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Nom. beløp pr. vit. still. Realverdi pr. vit. still. Side 14
TABELL 11: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 1998-2007 PR. STUDENT År Nom. beløp Realverdi Antall studentar Nom. beløp pr. student Realverdi pr. student 1998 16 918 700 16 918 700 16 900 1 001 1 001 1999 19 128 500 17 549 083 16 400 1 166 1 070 2000 19 225 900 16 256 627 16 940 1 135 960 2001 19 906 910 15 542 439 17 205 1 157 903 2002 20 559 480 15 072 241 17 920 1 147 841 2003 23 902 620 16 361 448 17 188 1 391 952 2004 26 253 520 16 921 515 16 239 1 617 1 042 2005 28 565 250 17 402 197 15 845 1 803 1 098 2006 32 303 170 19 586 805 15 643 2 065 1 252 2007 35 311 420 20 390 542 14 468 2 441 1 409 3 000 FIGUR 7: UTGIFTER TIL MEDIEKJØP 1998-2007 PR. STUDENT 2 500 2 000 1 500 Nom. beløp pr. student Realverdi pr. student 1 000 500 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Side 15
4. PUBLIKUMSTENESTER, LÅN, BRUK AV SAMLINGANE TABELL 12: FYSISKE LÅN* Fjernlån Personlege lån Lån totalt Innlån Utlån 2006 2007 2006 2007 2006 2007 2006 2007 HF-fak.bibl. Mat.nat. fak.bibl. Med. fak.bibl. Odont. fak.bibl. SV-fak.bibl Juridisk fak.bibl. Psykol. fak.bibl. I ALT Original 123 586 123 125 9 920 9 921 10 086 10 720 143 592 143 766 Kopi 21 619 17 448 627 685 900 598 23 146 18 731 Sum 145 205 140 573 10 547 10 606 10 986 11 318 166 738 162 497 Original 14 337 16 521 1 142 1 239 1 539 1 640 17 018 19 400 Kopi 9 690 7 267 846 853 1 743 1 233 12 279 9 353 Sum 24 027 23 788 1 988 2 092 3 282 2 873 29 297 28 753 Original 8 973 9 255 683 735 985 976 10 641 10 966 Kopi 30 477 13 594 5 167 3 172 3 420 3 385 39 064 20 151 Sum 39 450 22 849 5 850 3 907 4 405 4 361 49 705 31 117 Original 1 661 1 927 40 55 97 67 1 798 2 049 Kopi 2 296 1 400 241 181 128 94 2 665 1 675 Sum 3 957 3 327 281 236 225 161 4 463 3 724 Original 45 670 46 276 4 865 5 666 4 978 1 949 55 513 53 891 Kopi 2 437 595 190 155 251 46 2 878 796 Sum 48 107 46 871 5 055 5 821 5 229 1 995 58 391 54 687 Original 15 467 19 615 674 826 1 451 1 455 17 592 21 896 Kopi 14 641 10 202 134 122 65 82 14 840 10 406 Sum 30 108 29 817 808 948 1 516 1 537 32 432 32 302 Original 21 515 21 943 1 457 1 429 4 482 4 172 27 454 27 544 Kopi 14 427 11 661 505 440 695 551 15 627 12 652 Sum 35 942 33 604 1 962 1 869 5 177 4 723 43 081 40 196 Original 231 209 238 662 18 781 19 871 23 618 20 979 273 608 279 512 Kopi 95 587 62 167 7 710 5 608 7 202 5 989 110 499 73 764 Sum 326 796 300 829 26 491 25 479 30 820 26 968 384 107 353 276 Endring 2006-2007 i % -7,9-3,8-12,5-8,0 * Tala omfattar alle registrerte lån ved UB, inkl. lån til og frå instituttbibliotek som vert formidla gjennom UB. Tala omfatter òg kopiar av tidsskriftartiklar mv. som vert leverte i staden for lån. Direkte lån frå instituttbibliotek til tilsette ved dei einskilde institutta vert ikkje registrerte i UB sin statistikk. Side 16
TABELL 13: FYSISKE LÅN, UTVIKLING 1998-2007 År HF MN MED OD SV JUR PS Totalt Endring i % 1998 115 758 71 643 75 125 7 593 81 550 49 501 33 587 434 757 1999 119 716 73 462 77 339 6 466 78 314 49 172 36 772 441 241 1,5 2000 125 636 66 701 76 250 7 795 74 050 45 979 36 906 433 317-1,8 2001 118 190 46 972 55 849 7 135 77 630 41 773 37 935 385 484-11,0 2002 119 798 41 030 42 175 5 114 79 930 44 369 46 500 378 916-1,7 2003 116 838 34 641 37 365 5 522 82 824 42 162 45 377 364 729-3,7 2004 143 615 32 677 44 485 5 858 67 757 33 400 37 778 365 570 0,2 2005 132 018 30 808 39 212 5 166 68 075 31 381 33 540 340 200-6,9 2006 166 738 29 297 49 705 4 463 58 391 32 432 43 081 384 107 12,9 2007 162 500 28 750 31 120 3 725 54 690 32 300 40 195 353 280-8,0 Hovudtendensen har dei siste åra vore at tala for fysiske lån er reduserte, særleg ved dei typiske "tidsskriftfakulteta" Mat.-nat. og Medisin. Samstundes har tala for nedlastingar av fulltekst-dokument frå nettet auka mykje meir enn denne reduksjonen. Slike nedlastingar erstattar fysiske lån, særleg kopiar av tidsskriftartiklar. Jf. tabell 18. Ved HF-biblioteket har det vore ein auke i fysiske lån etter gjenopninga av avdelinga i ombygde lokale. FIGUR 8: FYSISKE LÅN, UTVIKLING 1998-2007 500 000 450 000 400 000 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Side 17
FIGUR 9: FYSISKE LÅN, UTVIKLING 1998-2007 HF, SV, JUR, PSY 180 000 160 000 140 000 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 HF SV JUR PS FIGUR 10: FYSISKE LÅN, UTVIKLING 1998-2007 MN, MED, ODONT. 90 000 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 MN MED OD 30 000 20 000 10 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Side 18
TABELL 14: UTLÅN FORDELTE PÅ LÅNTAKARKATEGORIAR Studentar ved UiB % Tilsette ved UiB % Lokale lån utanom UiB % Fjernlån % Sum 2006 Sum 2005 HF-fak.bibl. 67 451 50,7 42 797 32,2 12 058 9,1 10 720 8,1 133 026 132 681 Mat.nat. fak.bibl. 8 344 49,8 5 150 30,7 1 628 9,7 1 640 9,8 16 762 14 448 Med. fak.bibl. 5 550 54,2 2 566 25,1 1 139 11,1 976 9,5 10 231 9 958 Odont. fak.bibl. 1 390 71,3 486 24,9 6 0,3 67 3,4 1 949 1 719 Samf.vit. fak.bibl. 32 240 67,0 11 264 23,4 2 675 5,6 1 949 4,0 48 128 50 616 Juridisk fak.bibl. 10 197 48,4 7 688 36,5 1 730 8,2 1 455 6,9 21 070 16 918 Psykologisk fak.bibl. 15 274 58,9 3 629 14,0 2 855 11,0 4 172 16,1 25 930 25 762 SUM 140 446 54,6 73 580 28,6 22 091 8,6 20 979 8,2 257 096 252 102 Denne tabellen omfattar berre utlån av originaldokument frå UB sine eigne samlingar registrerte i BIBSYS. Ved utlån i form av kopiar av tidsskriftartiklar mv. vert ikkje låntakerkategori registrert. Slike lån er difor ikkje med i denne tabellen. TABELL 15: FJERNLÅN TIL ANDRE BIBLIOTEK, UTVIKLING 1998-2007 År HF MN MED OD SV JUR PSY Totalt Endring i % 1998 12 520 7 696 12 095 636 7 855 1 610 5 904 48 316 1999 15 281 7 755 15 777 785 6 670 1 683 6 506 54 457 12,7 2000 13 350 7 316 12 657 489 8 450 1 094 7 503 50 859-6,6 2001 12 606 6 867 9 063 372 7 680 1 094 6 262 43 944-13,6 2002 5 042 5 747 8 189 428 5 900 1 098 7 661 34 065-22,5 2003 3 426 5 592 5 489 374 4 821 1 403 5 408 26 513-22,2 2004 11 670 3 429 4 105 232 6 150 1 637 4 405 31 628 19,3 2005 7 436 2 915 3 582 270 5 147 1 524 4 177 25 051-20,8 2006 10 986 3 283 4 405 225 5 229 1 516 5 177 30 821 23,0 2007 11 318 2 873 4 361 161 1 995 1 537 4 723 26 968-12,5 TABELL 16: INNLÅN FRÅ ANDRE BIBLIOTEK, UTVIKLING 1998-2007 År HF MN MED OD SV JUR PSY Totalt Endring i % 1998 8 593 7 971 11 259 643 5 195 435 3 145 37 241 1999 8 536 9 802 12 151 490 4 644 443 4 090 40 156 7,8 2000 10 274 9 847 14 039 560 4 350 455 4 307 43 832 9,2 2001 8 557 4 145 8 909 759 4 100 305 3 188 29 963-31,6 2002 6 770 4 021 5 717 605 3 530 278 3 607 24 528-18,1 2003 7 597 2 513 5 188 369 3 431 476 2 350 21 924-10,6 2004 9 213 2 663 6 202 275 4 000 465 2 337 25 155 14,7 2005 9 911 2 433 5 165 360 4 264 643 2 012 24 788-1,5 2006 10 547 1 988 5 850 281 5 055 808 1 962 26 491 6,9 2007 10 606 2 092 3 907 236 5 821 948 1 869 25 479-3,8 Side 19
TABELL 17: INNLÅNSDEL AV SAMLA LÅNEVOLUM, UTVIKLING 1998-2007 År HF MN MED OD SV JUR PSY Totalt Endring i % 1998 Innlån 8 593 7 971 11 259 643 5 195 435 3 145 37 241 Samla lånevolum 115 758 71 643 75 125 7 593 81 550 49 501 33 587 434 757 Innlån i % av alle lån 7,4 11,1 15,0 8,5 6,4 0,9 9,4 8,6 1999 Innlån 8 536 9 802 12 151 490 4 644 443 4 090 40 156 Samla lånevolum 119 716 73 462 77 339 6 466 78 314 49 172 36 772 441 241 Innlån i % av alle lån 7,1 13,3 15,7 7,6 5,9 0,9 11,1 9,1 6,2 2000 Innlån 10 274 9 847 14 039 560 4 350 455 4 307 43 832 Samla lånevolum 125 636 66 701 76 250 7 795 74 050 45 979 36 906 433 317 Innlån i % av alle lån 8,2 14,8 18,4 7,2 5,9 1,0 11,7 10,1 11,2 2001 Innlån 8 557 4 145 8 909 759 4 100 305 3 188 29 963 Samla lånevolum 118 190 46 972 55 849 7 135 77 630 41 773 37 935 385 484 Innlån i % av alle lån 7,2 8,8 16,0 10,6 5,3 0,7 8,4 7,8-23,2 2002 Innlån 6 770 4 021 5 717 605 3 530 278 3 607 24 528 Samla lånevolum 119 798 41 030 42 175 5 114 79 930 44 369 46 500 378 916 Innlån i % av alle lån 5,7 9,8 13,6 11,8 4,4 0,6 7,8 6,5-16,7 2003 Innlån 7 597 2 513 5 188 369 3 431 476 2 350 21 924 Samla lånevolum 116 838 34 641 37 365 5 522 82 824 42 162 45 377 364 729 Innlån i % av alle lån 6,5 7,3 13,9 6,7 4,1 1,1 5,2 6,0-7,1 2004 Innlån 9 213 2 663 6 202 275 4 000 465 2 337 25 155 Samla lånevolum 143 615 32 677 44 485 5 858 67 757 33 400 37 778 365 570 Innlån i % av alle lån 6,4 8,1 13,9 4,7 5,9 1,4 6,2 6,9 14,5 2005 Innlån 9 911 2 433 5 165 360 4 264 643 2 012 24 788 Samla lånevolum 132 018 30 808 39 212 5 166 68 075 31 381 33 540 340 200 Innlån i % av alle lån 7,5 7,9 13,2 7,0 6,3 2,0 6,0 7,3 5,9 2006 Innlån 10 547 1 988 5 850 281 5 055 808 1 962 26 491 Samla lånevolum 166 738 29 297 49 705 4 463 58 391 32 432 43 081 384 107 Innlån i % av alle lån 6,3 6,8 11,8 6,3 8,7 2,5 4,6 6,9-5,3 2007 Innlån 10 606 2 092 3 907 236 5 821 948 1 869 25 479 Samla lånevolum 162 497 28 753 31 117 3 724 54 687 32 302 40 196 353 276 Innlån i % av alle lån 6,5 7,3 12,6 6,3 10,6 2,9 4,6 7,2 4,6 TABELL 18: FYSISKE LÅN 1998-2007, FORDELING MELLOM BØKER OG ARTIKKELKOPIAR År Lån av bøker Endring i % i høve til året før Lån i form av artikkelkopiar Endring i % i høve til året før 1998 234 690 200 065 1999 239 130 1,9 202 110 1,0 2000 237 350-0,7 195 965-3,0 2001 236 215-0,5 149 265-23,8 2002 242 925 2,8 135 990-8,9 2003 241 135-0,7 123 595-9,1 2004 268 130 11,2 97 675-21,0 2005 252 225-5,9 87 975-9,9 2006 273 610 8,5 110 500 25,6 2007 279 510 2,2 74 765-32,3 Side 20
v Figur 11: Fysiske lån 1998-2007, fordeling mellom bøker og artikkelkopiar 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 Bøker Kopiar 50 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 TABELL 19: FJERNLÅN 1998-2007, FORDELING MELLOM BØKER OG ARTIKKELKOPIAR År Fjernlån av bøker Endring i % i høve til året før Fjernlån i form av artikkelkopiar 1998 24 300 24 015 Endring i % i høve til året før 1999 25 100 3,3 37 120 54,6 2000 24 850-1,0 26 010-29,9 2001 23 800-4,2 20 145-22,5 2002 17 358-27,1 16 707-17,1 2003 14 310-17,6 12 205-26,9 2004 23 785 66,2 7 842-35,7 2005 18 460-22,4 6 590-16,0 2006 23 618 27,9 7 202 9,3 2007 20 979-11,2 5 989-16,8 Side 21
Figur 12: Fjernlån 1998-2007, fordeling mellom bøker og artikkelkopiar 40 000 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 Bøker Kopiar 10 000 5 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 TABELL 20: INNLÅN 1998-2007, FORDELING MELLOM BØKER OG ARTIKKELKOPIAR År Innlån av bøker Endring i % i høve til året før Innlån i form av artikkelkopiar Endring i % i høve til året før 1998 15 530 21 715 1999 15 760 1,5 24 400 12,4 2000 16 260 3,2 27 570 13,0 2001 13 490-17,0 16 475-40,2 2002 12 280-9,0 12 250-25,6 2003 13 045 6,2 8 880-27,5 2004 15 745 20,7 9 410 6,0 2005 16 950 7,7 7 840-16,7 2006 18 780 10,8 7 710-1,7 2007 19 871 5,8 5 608-27,3 30 000 Figur 13: Innlån 1998-2007, fordeling mellom bøker og artikkelkopiar 25 000 20 000 15 000 Bøker Kopiar 10 000 5 000 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Side 22