Nordic Rutile AS DETALJREGULERINGSPLAN - ENGEBØ Dato: 04.04.19 Versjon: 02 www.asplanviak.no
Dokumentinformasjon Oppdragsgjevar: Nordic Rutile AS Tittel på rapport: detaljreguleringsplan - ENGEBØ Oppdragsnamn: Engebøprosjektet, VA Nordic Mining ASA Oppdragsnummer: 601608-01 Skriven av: Nils Husabø Oppdragsleiar: Karl Erik Johnsen Tilgang: Åpen Samandrag I 2011 vart reguleringsplanen for utvinning av rutil i Engebøfjellet vedteken av Askvoll og Naustdal kommunar, og i 2015 vart planen godkjend av departementet. Denne detaljreguleringsplanen for Engebø omfattar planendringar og meir detaljerte løysingar for landområdet i planen frå 2011. Endringane omfattar m.a. omlegging av fylkesvegen og nye kryssløysingar ved denne, omlegging av driftsveg til/på fjellet (to stader), flytting av serviceområdet på fjellet og at planlagd kraftleidning til fjellet og eksisterande kraftleidning langs fjorden vert lagde i jordkabel. Terrengavrundinga rundt dagbrotet vert no plassert i området for vegetasjonsskjerm (låg tidlegare inne i dagbrotområdet). Planen legg og til rette for leidning langs fylkesvegen frå vest for vasstilførsle frå Skorva (Markevatn kraftverk). I samsvar med krav i plan- og bygningslova, omfattar planen omtale av verknadene han vil ha, og det er gjennomført ROS-analyse med utgangspunkt i endringane. Det er utarbeidd naudsynte fagnotat som grunnlag for omtale og ROS-analyse. 02 04.04.19 Justert etter attendemelding frå kommunen NH KEJ 01 14.03.19 Planomtale NH HR VERSJON DATO SKRILDRING SKRIVEN AV KS side 1 av 41
Føreord I 2011 vart reguleringsplanen for utvinning av rutil i Engebøfjellet vedteken av Askvoll og Naustdal kommunar, og i 2015 vart planen godkjend i Kommunal- og Moderniseringsdepartementet, samstundes som Klima- og Miljødepartementet gav utsleppsløyve. Planen legg til rette for utvinning av mineral frå Engebøfjellet. For delar av planen frå 2011 er det krav om meir detaljert planlegging, men det har synt seg ynskjeleg med detaljering/endringar også andre stader i planområdet. På vegner av Nordic Mining ASA vert det med dette lagt fram ein detaljreguleringsplan for den delen av planområdet som ligg på land, inklusive kaien og litt av næraste sjøområde. Regulert område for deponi i sjø er såleis ikkje med i denne planen, og planen vedteken i 2011 gjeld der framleis. For Nordic Mining har Kenneth Nakken Angedal vore prosjektansvarleg. Hjå Asplan Viak har Malén Røysum, Rolf Rømsvik, Geir Are Guddal, Anette Gundersen, Hilde Ruud Steinar Nes, Birgit Katrine Rustad, Per Ihlen, Karl Erik Johnsen, Kjell Arne Valvik, Frode Knutsen, Hjalmar Tenold, Diana Ekren Grundt og Nils Husabø delteke i planarbeidet, sistnemnde som ansvarleg for reguleringsarbeidet. Hilde Ruud og Karl Erik Johnsen har kvalitetssikra denne rapporten. Leikanger, 04.04.2019 Karl Erik Johnsen Oppdragsleiar Nils Husabø PLANDOKUMENT: Planomtale (denne) Plankart, dagsett 04.04.19 Føresegner, dagsett 04.04.19 ROS-analyse, dagsett 14.03.19 VEDLEGG, KJELDER: Fagnotat mm. sjå liste i slutten av denne planomtalen side 2 av 41
Innhald 1. BAKGRUNN... 4 1.1. Føremål med planarbeidet...4 1.2. Planområdet...4 2. RAMMER FOR PLANARBEIDET... 5 2.1. Statlege og nasjonale føringar...5 2.2. Kommunale føringar...5 2.3. Tilhøvet til forskrifta om konsekvensutgreiingar...7 3. PLANPROSESS OG FRAMDRIFT... 8 4. TILTAKA OG DEI JURIDISK BINDANDE DOKUMENTA... 10 4.1. Reguleringsplan for Engebøfjellet og aktuelle endringar... 10 4.2. Orientering om plankart/føresegner... 11 4.3. Vassleidninga frå Skorva og omlegging av kraftline... 11 4.4. Området ved fjorden/fylkesvegen... 12 4.5. Serviceområdet på Engebøfjellet og arealet vest for dette... 18 4.6. Gråbergdeponiet BAS 1 3, #2 og #5... 19 4.7. Dagbrotet... 21 4.8. Gruva underjordisk utvinning, BRU... 23 4.9. Vegetasjonsskjerm (parkbeltet) og endra vegføringar med meir... 24 5. KONSEKVENSVURDERING... 27 5.1. Generelt... 27 5.2. Landskap... 28 5.3. Naturmangfald... 30 5.4. Støy knytt til driftsveg vest (dumperveg) og frå steinknusing i deponiområdet... 31 5.5. Dimensjonering fv. 611... 33 5.6. Kulturminne... 34 5.7. Skredvurdering... 35 5.8. Oppsummering av vurderte fagtema... 36 6. RISIKO- OG SÅRBARHEITSANALYSE... 38 7. OPPFØLGING AV NATURMANGFALDLOVA... 40 VEDLEGG, OG KJELDER... 41 side 3 av 41
1. BAKGRUNN 1.1. Føremål med planarbeidet Reguleringsplanen for Engebøfjellet, vedteken 2011, var utarbeidd etter Plan og bygningslova (PBL) som galdt til 2009, og hadde krav om utbyggingsplanar for deler av planområdet nærare bestemt for serviceområdet på fjellet og prosessområdet mellom fylkesvegen og sjøen. Etter gjeldande PBL, tilsvarar «utbyggingsplan» detaljregulering. Det har, gjennom plan- prosjekteringsarbeidet etter at planen for Engebøfjellet vart vedteken, synt seg aktuelt med endringar også andre stader i området, slik at detaljreguleringa no omfattar heile landdelen av planområdet. 1.2. Planområdet Engebøfjellet ligg på nordsida av Førdefjorden, i Naustdal kommune. Denne detaljreguleringsplanen omfattar heile landdelen av planområdet i reguleringsplan for Engebøfjellet (2011) - og litt av regulert «trafikkområde i sjø». Regulert område for deponi i sjø er såleis ikkje med i detaljreguleringa, og planen frå 2011 gjeld der framleis. Varsla planområde er vist på skissa nedom: Fig.1.2-1 Avgrensing av område for planvarsling side 4 av 41
2. RAMMER FOR PLANARBEIDET 2.1. Statlege og nasjonale føringar Planlegging etter plan og bygningslova skal bidra til å samordne statlege, regionale og kommunale oppgåver, jf. plan og bygningslova 3-5. Nasjonale forventingar: Regjeringa fastset kvart fjerde år eit dokument med nasjonale forventingar til kommunal planlegging, (pbl. 6-1) med mål om fremjing av ei berekraftig utvikling. Dei nasjonale forventingane til regional og kommunal planlegging vart vedteke ved kongeleg resolusjon 12. juni 2015, og forventingane er knytt til tre hovudtema: - Gode og effektive planprosessar - Berekraftig areal- og samfunnsutvikling - Aktive og klimavenlege by- og tettstadsområde Under kapittel om berekraftig areal- og samfunnsutvikling vert det peika på at Noreg har store mineralressursar som det moderne samfunnet har behov for, og vidare at den regionale og kommunale planlegginga er viktig for å sikre tilgang til gode mineralressursar i framtida og for å ta hand om andre miljø- og samfunnsomsyn. Forventingar frå regjeringa til regional planlegging: Fylkeskommunane og kommunane sikrar tilgjenge til gode mineralreservar for mogeleg utvinning og veg dette opp mot miljøomsyn og andre samfunnsinteresser. Behovet for og tilgangen til byggeråstoff blir sett i ein regional samanheng. Planarbeidet skal også fylgje statlege planretningsliner, jf.pbl. 6-2. Statlege planretningsliner vert brukt for å konkretisere dei nasjonale forventingane til planlegginga og markere nasjonal politikk på viktige område. 2.2. Kommunale føringar Følgjande planar har noko å seie for detaljplanarbeidet for Engebø: - Kommunedelplan Vevring - Reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal kommune, vedteken i 2011. - Mineralstrategi for Askvoll og Naustdal - Detaljreguleringsplan for vassleidning Skorva Engebø (under handsaming pr. februar 2019) side 5 av 41
Kommunedelplan for Vevring Fig. 2.2-1 Kommunedelplan Vevring 2016 2028, utsnitt av plankartet Planen vart vedteken av Naustdal kommunestyre 17. mars 2016. Om utvinning av rutil står det m.a. at det må setjast av areal slik at Vevringsamfunnet kan hauste gevinstar av prosjektet i form av arbeidsplassar, etableringar og bustadbygging. I kommunedelplanen er arealbruk for området på Engebø i samsvar med gjeldande reguleringsplan: Reguleringsplan for Engebøfjellet «Reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet i Naustdal kommune» omfattar også sjøområde i Askvoll kommune Plankart, over bakkenivå Fig.2.2-2 Reguleringsplan for utvinning av rutil i Engebøfjellet Plankart, under bakkenivå Planen for Engebøfjellet vart vedteken av Naustdal kommune og Askvoll kommune høvesvis 11. og 12. mai 2011. På grunn av motsegn frå Fiskeridirektoratet, vart planen endeleg vedteken av side 6 av 41
Kommunal- og moderniseringsdepartementet 17. april 2015, samstundes som det vart gjeve utsleppsløyve for tiltaka. Målet med planen for Engebøfjellet var i hovudtrekk at det skulle etablerast dagbrot og underjordsdrift (gruver) med naudsynte tiltak for produksjon av metall. Planen omfattar deponiområde for avdekkingsmassar og gråberg på land, samt deponiområde i Førdefjorden for avgangsmassar/restmassar frå produksjonen. Planen omfattar òg prosessområde og opprusting av eksisterande kaiområde, samt tekniske løysingar for ferdsel, kraftforsyning (ny kraftline) m.m. Detaljreguleringsplan for vassleidning Skorva Engebø Planområdet grensar til planen for Engebøfjellet, kryssar Førdefjorden og omfattar areal både i Askvoll og Naustdal kommunar. Målet med planen er å leggje til rette for vassforsyning til Engebøprosjektet frå vasskjelda i Skorva (Nedre Markevatn kraftstasjon) til Engebø. Vidareføring austover av vassleidning mm. skal avklarast i detaljreguleringsplanen for Engebø. Fig. 2.2-3 Planområde for detaljergulering for vassleidning Skorva - Engebø 2.3. Tilhøvet til forskrifta om konsekvensutgreiingar Plan og bygningslova 4-2 fastset at når reguleringsplanar kan få vesentlege verknader for miljø og samfunn, skal planomtala gje ei særskild vurdering med konsekvensutgreiing av desse verknadane. I samsvar med 9 i KU- forskrifta, gjorde forslagsstillar ei førebels vurdering av om planen eller tiltaket kan ha slike verknader. Det vart utarbeidd eit notat (dagsett 23.03.18): «Vurdering av KU-plikt mv.» og ei skisse (dagsett 19.04.18) over moglege endringar i den gjeldande reguleringsplanen. I den store samanhengen vart det vurdert slik at endringane i høve til gjeldande plan vert små. Det er ikkje snakk om å utvide planområdet, så endringane gjev heller ikkje arealmessige konsekvensar for andre partar. Men likevel kan endringane ha betydning for naboar/ålmenta i form av t.d. endra støytilhøve, landskapsverknader (fjernverknader) og trafikktilhøve. Det siste er knytt til fylkesvegen. Av dei tilhøva som vart vurderte, er det to som (notat 23.03.18) vart trekte fram med krav om ei ei ekstra grundig fagleg handsaming: Endra kryss/avkøyrsle i fylkesvegen: Ei eventuell endring som gjer at fylkesvegen langs prosessområdet i større grad enn tenkt til no, må nyttast i driftsperioden for gruveanlegget. side 7 av 41
Endra driftsveg mellom dagbrotet og serviceområdet/deponiet: Ei slik endring, som då vart vurdert, kunne gje meir synlegheit/støy mot Vevring, og det vart difor peikt på behov for konsekvensutgreiing knytt til landskap og støy. I si endelege vurdering kring KU-plikt la kommunen vekt på det siste av desse to. Konklusjonen var elles at tiltaket/planen ikkje er omfatta av forskrifta om konsekvensutgreiing, jf. brev 26.04.2018 frå kommunen, der det m.a. heiter: 3. PLANPROSESS OG FRAMDRIFT Arbeidet fylgjer reglane i plan og bygningslova med medverknad for styresmakter, grunneigarar/- festarar, naboar og organisasjonar/foreiningar m.v. Møte i planarbeidet Etter varsling av reguleringsarbeidet for vassleidninga Skorva Engebø, vart det arrangert offentleg informasjonsmøte i Naustdal (jan. 2018). På dette møtet var det og generell informasjon om heile gruveprosjektet. Det vart så halde startmøte for detaljplan Engebø med kommunen 19.02.18. Tiltakshavar og representantar frå Asplan Viak deltok i dette. Under vegs har det vore andre møte og kontakt mellom kommunen, m.a. møte i Naustdal 16. oktober 2018 og 11. februar 2019 med deltaking frå Nordic Mining, Naustdal kommune og Asplan Viak. Varsling av planarbeidet, innspel I etterkant av møtet 19.02.18, utarbeidde Asplan Viak ei vurdering kring KU-plikt (plikt til konsekvensutgreiing), og kommunen kom med sin konklusjon knytt til dette, jf. kapittel 2.3, over. Planarbeidet vart varsla i avisa Firda, på kommunen si nettside og med brev til styresmakter/- organisasjonar og til grunneigarar/naboar i samsvar med krava i plan- og bygningslova. På bakgrunn av kunngjeringa, kom følgjande 9 innspel: 1. Arctic Mineral Resources AS 2. Sunnfjord energi 29.05.18 3. Naturvernforbundet i Sogn og Fjordane 10.06.18 4. Direktoratet for mineralforvaltning 08.06.18 5. Statens vegvesen 08.06.18 6. NVE 11.06.18 7. Fylkesmannen i Sogn og Fjordane 11.06.18 8. Fiskeridirektoratet 15.06.18 9. Sogn og Fjordane fylkeskommune 23.06.18 I eige vedlegg er det gjeve eit samandrag av innspela med tilknytte kommentarar. Planframlegg og vidare medverknad M.a. på bakgrunn av innkomne innspel, er det utarbeidd framlegg til reguleringsplan etter plan- og bygningslova 12-3, med plankart, planomtale (med konsekvensvurdering), føresegner, og risiko- og side 8 av 41
sårbarheitsanalyse. Vidare handsaming er politisk vedtak om utlegging til høyring/offentleg ettersyn (minst 6 veker) i samsvar med reglane i plan- og bygningslova. Dette vert kunngjort på kommunen si heimeside, i avis og med brev til styresmakter/-organisasjonar og til grunneigarar/naboar. Planframlegget med alle grunnlagsdokument vil då bli tilgjengeleg på kommunen si nettside. I perioden for offentleg ettersyn vert det arrangert ope møte med orientering om planen og høve til å stille spørsmål. Det vert høve til å kome med skriftlege merknader til planframlegget. Merknadane vil bli vurderte i det vidare planarbeidet Planen vert så eventuelt justert m.a. med bakgrunn i innkomne merknader, og lagd fram for ny politisk handsaming med tanke på vedtak i kommunestyret. Vedteken plan gjev grunnlag for å søke om løyve til etablering av tiltaka som er med i planen. side 9 av 41
4. TILTAKA OG DEI JURIDISK BINDANDE DOKUMENTA 4.1. Reguleringsplan for Engebøfjellet og aktuelle endringar Planen for Engebøfjellet, vedteken i 2011, legg til rette for mineralutvinning frå dagbrot og gruve med tilhøyrande sjødeponi, fabrikkområde, serviceområde, gråbergdeponi og vegar m.m. Plankartet frå 2011 (landdelen og litt av sjøområde) er vist nedanfor. Fig. 4.1-1 Utsnitt av gjeldande plan vedteken i 2011, godkjend av departementet i 2015 planen omfattar og sjødeponi Føremålet med detaljreguleringa er å spesifisere arealbruken med utgangspunkt i planen frå 2011 og elles justere løysingane i tråd med det som har kome fram gjennom meir detaljert planlegging/-forprosjektering i tida etter 2011. Endringane omfattar m.a. omlegging av fylkesvegen og nye kryssløysingar ved denne, omlegging av driftsveg til/på fjellet (to stader), flytting av serviceområdet (gult område på kartet over) og at planlagd kraftleidning til fjellet og eksisterande kraftleidning langs fjorden vert lagde i jordkabel. Terrengavrundinga rundt dagbrotet vert plassert i området for vegetasjonsskjerm (låg i plan vedteken 2011 inne i dagbrotområdet). Planen legg og til rette for leidning langs fylkesvegen frå vest for vasstilførsle frå Skorva (Markevatn kraftverk). I eige vedlegg er det gjeve nærare orientering om endringane i planløysinga. side 10 av 41
Det er også gjort endringar i føresegnene. Det er m.a. lagt inn fleire rekkjefølgjeføresegner og dessutan krav om miljøoppfølgingsprogram. 4.2. Orientering om plankart/føresegner Planen skal m.a. gje formelt grunnlag for å gjennomføre dei aktuelle tiltaka. Samstundes skal reglane ivareta andre interesser/omsyn som er knytte til areala t.d. verneinteresser, skredfare osv. Føresegnene har reglar om utforming av tiltaka m.a. med krav om kva funksjonar og arealbruk som skal vere innanfor kvart område og om terrenginngrep, ivaretaking av eksisterande vegetasjon og tilstelling av område som vert rørde av anlegga. Anleggsarbeidet og delvis første del av driftsperioden vil fleire stader ta i bruk større areal enn dei regulerte permanente føremåla. Det vil også vere behov for mellombels bruk til andre føremål enn eit område er regulert til. Det vil verte behov for riggområde (t.d. brakkeriggar), tilkomstar, mellombels deponi og mellombels anleggsområde. T.d. krev veganlegg at ein i byggjeperioden må ha mellombels inngrep i areal langs vegen. Areal som er sett av til mellombels arealbruk skal tilstellast/tilplantast når byggjeperioden er slutt. Desse områda vert markerte på plankartet med eigen skravur og vert nemnt som #-område. Plankartet omfattar omsynssoner farområde for skred. På illustrasjonane i denne rapporten er ikkje desse faresonene tekne med. Etter at planen for Engebøfjellet vart vedteken i 2011, har det kome endra reglar for framstilling av planar m.a. for kodar knytt til arealbruksformål. Desse endringane er det teke omsyn til i detaljreguleringa. 4.3. Vassleidninga frå Skorva og omlegging av kraftline Det skal leggjast om lag 9,5 km vassleidning - frå Skorva i Askvoll (Nedre Markevatn kraftverk) til anlegga på Engebø. Traséen går fram av fig.2.2-3. Det er vidare avtalt med kraftselskapet SFE at ein høgspent kraftkabel skal følgje traséen som jordkabel heile vegen. Formålet med ny kraftkabel er å forsyne Engebøprosjektet, og samtidig auke forsynings-tryggleiken både for gruveprosjektet og regionen elles. Kraftlina langs fjorden vert då fjerna i heile planområdet. Det har tidlegare vore vurdert å føre leidninga i sjø forbi Engebøfjellet eller langs fjorden på land, men dette vart lagt bort - m.a. av landskapsomsyn. I detaljreguleringa for vassleidning Skorva - Engebø er vass-/kraftleidnings-traseen planlagd fram til vestre opning av Engebøtunnelen, og det er opna for to alternativ vidare austover: Gjennom fylkesvegtunnelen eller i eige borehol på sida av, og om lag parallelt med, tunnelen. Detaljreguleringa for Engebø opnar for begge desse løysingane. side 11 av 41
4.4. Området ved fjorden/fylkesvegen Fig.4.4-1 Utsnitt av plankartet: området ved fjorden/fylkesvegen. Fareområde (eksisterande) høgspentleidning og fareområde stormflo er vist med raud skravur, (nord er opp på teikninga). Fylkesvegen vert omlagd og kjem bak tuna på Engebø. Krysset for driftsvegen mot fjellet vert knytt direkte i fylkesvegen. Den tidlegare planlagde underkøyrsla under fylkesvegen går då ut, noko som gjev redusert arealinngrep der. Endra kryss/avkøyrsle gjer at fylkesvegen langs prosessområdet i noko større grad enn tenkt i planen frå 2011, må nyttast i driftsperioden for gruveanlegget. Det er difor, i samråd med vegvesenet, gjort ei vurdering som grunnlag for trafikkløysinga, jf. kap.5.5. I byggje/anleggs-områda er det lagt inn byggjegrenser 15 meter frå senter i den omlagde fylkesvegen. I reguleringsføresegna er det opna for opparbeiding av kantstopp eller busslommer ved avkøyringa til prosess/administrasjons-området. Det er lagt inn areal for skredvoll og andre sikringstiltak langs nordsida av fylkesvegen. Desse skal sikre bygningane i vestre del av prosessområdet. Det er og lagt inn betre avkøyrsle frå fylkesvegen til eigedom(ar) rett aust for planområdet. side 12 av 41
Fig.4.4-2 Driftstunnelar (stipla liner) med tilkomstvegar og transportband over fylkesvegen Det er lagt til rette for to driftstunnelar mellom dagbrotet/gruva og området ved sjøen. Den vestlegaste av desse skal vere for uttransport av knust stein (malm) med eit transportband (skissa under) som skal krysse fylkesvegen meir enn 6 meter over vegbana og føre stein-massane inn i produksjonssystemet sør for fylkesvegen. Den austlegaste tunnelen skal syte for tilkomst til lagersiloar inne i fjellet, innslaget for denne er flytt litt austover i høve til løysinga i førre plan. Fig.4.4-3 Transportband som kryssar fylkesvegen med min. 6,2 m fri høgde over vegbana Mellom fylkesvegen og fjorden er det sett av tomt for administrasjonsbygg, parkeringsanlegg, prosessområde, kai-areal og område for kommunalteknisk anlegg mm. Nedanfor følgjer ei nærare skildring av desse areala: side 13 av 41
Fig.4.4-4 Arealet mellom fylkesvegen og fjorden, vestre del: Fareområde (eksisterande) høgspentleidning og fareområde stormflo er vist med raud skravur. SK, kaiareal, omfattar eksisterande industrikai og arealet rundt den mindre kaien i aust. Aust for kaiområdet er det lagt til rette for oppfylling i bukta (omtala lenger nede) BKB1, industri/lager, omfattar m.a. dei gamle tuna på Engebø og skal bli prosessområdet for produksjon og lagring av rutil og andre produkt knytt til mineralressursen frå Engebøfjellet. Det vert tillate oppføring av naudsynt bygningsmasse og installasjonar med tanke på dette Området skal opparbeidast med «pallar» - planerte område der den høgast plasserte kan planerast på kt. 35. Bygningar/installasjonar kan ha ei maks høgde på opp til kt. 75. Søknad om tiltak skal omfatte istandsetting/ tilplanting av uteareala, og føresegnene har krav knytt til gjennomføring av dette. Det er vidare krav om at søknad om tiltak for bygningar m.m. skal dokumentere best mogleg tilpassa landskapsverknad, ved fargesetjing og materialbruk. Det skal også, som del av søknaden ligge føre visualisering og fagleg begrunna val av fasade. side 14 av 41
Fig. 4.4-5: Planering i prosessområdet (BKB1) og kaiområdet (SK). Grøn farge viser skjering/fylling og interne driftsvegar, fiolett er den omlagde fylkesvegen. Løysinga vil, i samsvar med reglane i reguleringsplanen, bli noko omarbeidd gjennom vidare prosjektering. BKB2, Industri/lager/avlaupsanlegg, ligg rett vest for prosessområdet og skal omfatte anlegg (sedimenteringsbasseng mm.) for handsaming av overvatn frå dagbrotet, gruva og eventuelt frå gråbergdeponiet. Området kan elles nyttast på same måte som BKB1 (sjå over) og med same krav knytt til istandsetjing av uteareala. Fig.4.4-6 Fotomontasje - tiltaka ved fjorden, Illustrasjon: Nordic Mining ASA. Løysinga vil bli noko omarbeidd gjennom vidare prosjektering innafor reglane (for høgde, utnytting mv.) som reguleringsplanen set. side 15 av 41
Fig.4.4-7 Arealet mellom fylkesvegen og fjorden, austre del: Fareområde (eksisterande) høgspentleidning og fareområde stormflo er vist med raud skravur, BAA 2, industri/lager/trafikkareal/ kaianlegg, omfattar bukta rett aust for kaiane, landarealet rundt denne og areal mellom den omlagde fylkesvegen og sjøen vidare austover. Bukta og arealet rundt skal fyllast opp og planerast med tanke på næringsbruk, i samband med dette kan det fyllast i sjø innanfor område VHS/#3. Området aust for dette kan nyttast for vegtilkomst frå fylkesvegen og ned til planert areal. Gjennomføring av ei slik løysing inneber ein eigen plan- og søknadsprosess som omfattar løysing av kryss i fylkesvegen. Føresegnene har nærare krav om bygningshøgde og plankrav knytt til søknad om tiltak m.m. Det er også her krav i føresegnene knytt til istandsetting/ tilplanting av uteareala og om planar for dette, og sameleis krav om dokumentasjon av landskapstilpassing, fargesetjing, materialbruk osv og fagleg grunngjeving for løysingane. BAA1 og SPP er areal for h.v. administrasjonsbygning og parkering. I BAA1 skal det, i tillegg til administrasjonsbygget, leggjast til rette for parkering og for vegsamband vidare til prosessområdet (BKB1 og BKB2) og kaiområdet (SK). Det er utarbeidd skisseprosjekt for administrasjonsbygningen og parkeringsareala, jf. situasjonsplan og 3D-teikningar nedom. Skissert bygning har ei brutto grunnflate på om lag 600m2. Det vert og lagt til rette for utvidingsareal, så reguleringsplanen opnar for BYA (bebygd areal) 1000m2 innanfor tomta (BAA1).I tillegg kjem areal for bil- og sykkelparkering. Bygget er planlagt med to etasjar, med maks høgde på om lag 9,0 m målt frå gjennomsnittleg planert terreng rundt bygget (ekskl. evt. tekniske installasjonar på tak). I føresegna til planen er det opna for tre etasjar, så det er lagt inn maks mønehøgde (14 m over ferdig planert terreng) og maks kote for bygningshøgde. side 16 av 41
Fig.4.4-8: Utsnitt som syner planlagd administrasjonsbygning og parkeringsplassar (X-form) Fig. 4.4-9: Illustrasjon administrasjonsbygg, fasadar oppover mot fylkesvegen (x-form) side 17 av 41
4.5. Serviceområdet på Engebøfjellet og arealet vest for dette Fig.4.5-1, utsnitt av plankartet: Serviceområdet (BAA3), driftsveg vestover m.m. Vegen (SKV) mellom serviceområdet og gruva er tenkt plassert lenger nord enn i planen frå 2011. Der service-området låg i 2011-planen, er det lagt inn eit grønt område med opning for mellombels deponering (#6) av stein som skal nyttast til produksjon av mineral. Mellomlagringa vil gjelde i perioden det ikkje er lov å sprenge på våren som definert i utslippsløyvet pga. smoltutvandring, og ev. knytt til andre kortsiktige behov i samband med gruvedrifta. På Serviceområdet, BAA3, skal det oppførast bygningar til servicebehov, drivstofflager, lager for sprengstoff-komponentar, hall for køyretøy, sanitærbygg. Det skal vidare leggjast til rette for parkering av ulike køyretøy og for bremsetesting av gruvekøyretøy. I området kan det og etablerast steinknusing. Fig.4.5-2 Situasjonsplan for serviceområdet, BAA3 (Service Area), nord er opp på teikninga. Situasjonsplanen over viser ei aktuell løysing for BAA3 med oppstillingsplass (grått område) for tunge gruvekøyretøy nede i høgre hjørne og servicebygningane (sanitærbygg mm) rett nord for side 18 av 41
dette. Rett vest for køyretøyoppstillinga kjem området for bremsetesting (rampar) med området for drivstoff-fylling nord for dette. Bygningar/installasjonar i BAA3 kan ha ei høgde på opp til 15 meter målt frå gjennomsnittleg ferdig planert terreng rundt dei. Heilt i vest er det lagt inn eit område for mogleg framtidig utviding (merka: Future Terrace). Dette området er der det er mest aktuelt å plassere steinknusar, og plasseringa her er vurdert i støyrapporten. Sør for BAA3 er vist ei mogleg avskjerande grøft (merka: Berm). Heile serviceområdet og vegen vidare vestover til tunnelen skal gjerdast inne med kombinert hjorteog tryggleiksgjerde. 4.6. Gråbergdeponiet BAS 1 3, #2 og #5 Figur 4.6-1 Utsnitt plankart: Deponiområdet mm. (nord er opp på teikninga) BAS1, 2 og 3, gråbergdeponi, skal nyttast til deponering av gråberg (malmfattig berg) og avdekkingsmassar frå dagbrotområdet. Det framtidige terrenget kan berre fyllast opp til kotehøgder som vist på reguleringsplankartet. Det vert lagt opp til ei etappevis utbygging med: Etappe 1 (BAS1), 2 (BAS2) og 3 (BAS3). Det skal lagast plan for snarast mogleg istandsetting av dei ulike delane av gråbergdeponiet, og heile området skal, etter avslutta driftsperiode, tilbakeførast til landbruk. Matjord skal gravast av før deponering startar og lagrast på ein trygg måte for å kunne nyttast til å dekke det ferdige deponiet. Ferdig og revegetert deponi kan nyttast til landbruksføremål (fig. 4.6-3). I området skal det etablerast sedimenteringsbasseng (eitt eller fleire) og drenerande grøft som leiar vatn inn til driftsvegen og langsetter denne ned til sjø. Dette er for å sikre mot avrenning frå deponiet til Grytaelva, Deponimassane skal vere tilgjengelege og i aktiv bruk for opparbeiding av t.d. for næringsareal i og utafor planområdet og for realisering av fortau i reguleringsplan for Skorva Engebø. side 19 av 41
Føresegnene opnar vidare for steinknusing i deponiområdet (BAS 1-3) t.d. produksjon av massar for sal, med tanke på best mogleg utnytting av steinressursane. Det er krav om at det vert gjennomført støyvurdering og utarbeidd plan for tiltak (skjerming mm før det kan gjevast løyve til steinknusing. Steinknusing i hele BAS ligg og inne i plan vedteken 2011 der omtala på plankartet som «pukkverk». Det er no gjort støyvurdering av slik verksemd i tråd med utsleppsløyvet som vart gjeve i 2015. Det er lagt inn mellombels deponiområde, skravert område i vest (#5) for mellomlagring av stein (malm) på toppen av hovuddeponiet. Mellomlagra massar vil vere malmhaldig stein som vert fjerna når han vert teken i bruk til produksjon av malm. Mellomlagringa skal vere avslutta 20 år etter at drifta i dagbrotet har starta. I aust er lagt inn mellombels riggområde (#2) for brakkeriggar knytt til anleggsperioden. Fig.4.6-2: Snitt A-A, som viser permanent deponi - og mellomlagring av ressurs (jf. snittmarkering på fig. 4.6-1) Fig.4.6-3: Fotomontasje: Ferdig revegetert deponi med Gryta i framgrunnen, illustrasjon Nordic Mining ASA side 20 av 41
4.7. Dagbrotet Fig.4.7-1 Utsnitt av plankartet - med dagbrotet (lysebrunt) og gruva (gul/grønt). Serviceområdet oppe til høgre. Området for underjordsdrift vert vist på same kartet som resten av tiltaka. Snitt C-C (sjå fig. 4.7-2 nedom) er markert med ei linje i retning om lag nord-sør (nord er opp på teikninga) I dagbrotet kan det takast ut og knusast stein og malm. Hovudtilkomst til gruva skal gå gjennom området. Dei to tunnelane ned mot fjorden er, som nemnt over, for uttransport av malm og for tilkomst til siloane og sjakta. Sjakt, transportband og siloar vert bygde før dagbrotet vert sett i gang. Før utsprenging tek til, skal avdekkingsmasse gravast av og lagrast i samsvar med reglar i reguleringsføresegnene. Brotkanten i dagbrotet skal avsluttast med palletrinn. Pallehøgder skal vere maksimalt 15 meter, og palletrinn skal vere minst 6 meter djupe Uttaket kan ikkje gå lågare enn til kote 40 over havet. Kvart palletrinn ned til kote 250 skal, etter kvart og seinast 2 år etter avslutta uttak på trinnet, tilførast lausmasser, gjødslast og såast/plantast til med stadeigen vegetasjon. Avrundinga mot kringliggjande terreng vert utanfor det regulerte dagbrotområdet i skravert område på planutsnittet over. Dette er ei endring i høve til planen frå 2011. I dette området skal det også setjast opp sikringsgjerde. side 21 av 41
Avrenning frå dagbrotet til Førdefjorden skal sikrast ved at det vert etablert leidningsanlegg og reinsetiltak med tilstrekkeleg kapasitet, dette inkludert sedimenteringsbasseng. Reinsetiltaka kan plasserast i regulert område for avlaupsanlegg (BKB2 - ved fjorden). Før start av gruvedrifta, skal konsesjon vere gjeve av Direktoratet for mineralforvaltning. Fig.4.7-2 Snitt C-C gjennom dagbrotet med driftstunnel (atkomsttunnel) og anlegga ved fjorden. Plassering av snittlinja er vist på fig.4.7-1. Fig.4.7-3: Fotomontasje: Dagbrotet med prosessområdet til høgre Illustrasjon: Nordic Mining ASA side 22 av 41
4.8. Gruva underjordisk utvinning, BRU Fig.4.8-1 Utsnitt av plankartet - med dagbrotet (lysebrunt) og gruva (gul/grønt). Området for underjordsdrift vert vist på same plankartet som resten av tiltaka gult/grønt område på utsnittet over. Arealføremålet er råstoffutvinning under bakken. Underjordiske siloar, sjakt, transportband og diverse driftstunnelar knytt til utvinninga både i gruva og i dagbrotet kan og liggje i dette området. Fig.4.8-2 Gruva i 3D. Dagbrotet oppe til høgre fylkesvegtunnelen vert vist ved gul stipling Engebøtunnelen (fylkesvegen) går gjennom gruveområdet, og i eit område regulert til vegføremål rundt denne, er det ikkje høve til å ta ut steinmassar unnateke moglege driftstunnelar for side 23 av 41
gruvedrifta. Desse kan etablerast i samråd med, og etter løyve frå, vegstyresmakta. Regulert vegføremål er ein sylinder med radius 50 meter og senter i midtlinja i fylkesvegen. 4.9. Vegetasjonsskjerm (parkbeltet) og endra vegføringar med meir Fig.4.9-1 Utsnitt av Plankartet: Vegetasjonsskjerm (grønt) med fylkesvegen og driftsvegar. Dagbrotet er brunt område til venstre og ein ser litt av massedeponiet (brun-oransje område) heilt i nord. Nord er opp på teikninga. Området for vegetasjonsskjerm skal stå fram som urørd natur, men med noko kulturpåverknad frå granplanting mv., og ved sprenging skal området ikkje unødig belastast med sprengstein/blokker. Blokker skal ikkje bli liggjande i vegetasjonsskjermen. Innafor området som er tilnærma urørd natur, skal eksisterande vegetasjon takast vare på. Der det alt er planta gran eller er anna kulturpåverknad, skal eigar melde frå om hogst til skogbruksetaten i kommunen og hogst skal skje i samsvar med plan for skogskjøtsel. Planen skal vere godkjend av skogbruksetaten seinast 1 år etter at drift av gruve/industrianlegget er sett i gang. Det leggjast vekt på vegetasjonen sin skjermande effekt og positive visuelle verdi. Terrenget mot dagbrotet skal avrundast og området rundt dagbrotet avflatast innafor avmerka føresegnsområde #1 som er vist på utsnittet over som eit skravert belte rundt dagbrotet. Innafor dette føresegnområdet skal det setjast opp kombinert vilt/sikringsgjerde på 2,5 meter rundt heile dagbrot-området, og det skal sikrast tilkomst for vedlikehald av gjerdet. Vilt/sikringsgjerde med 2,5 meter høgde skal også setjast opp rundt serviceområdet (BAA3) og rundt vegen som fører vidare vestover til tunnelen/dagbrotet. Deponiområdet skal også i naudsynt grad sikrast med gjerde etter nærare avtale med kommunen og eigar/rettigheitshavar med praktisk tilpassing av gjerdetrase, høgde og type gjerde. Dei nemnde gjerda skal vere ferdigstilte og godkjende før drifta av gruve/industrianlegget vert sett i gang. side 24 av 41
Det skal etablerast drenarande grøft frå gråbergdeponiet til driftsvegen og vidare langs den nye driftsvegen ned mot prosessanlegget og fjorden. Eksisterande driftsvegar i området kan nyttast i samband med anleggsverksemda (etablering av tiltaka). Eksisterande veg mellom planlagt serviceområde og føremålsgrensa for dagbrotet, kan dessutan nyttast vidare i driftsperioden for tilgang til inspeksjon og vedlikehald av områda rundt toppen av dagbrotet. Fig.4.9-2 Utsnitt av området aust ved Rusta. #7 er sett av til mellombels deponiområde i plankartet er #7 utvida litt vestover. Driftsvegen vert lagd i slyng vest for fjellformasjonen Rusta dette er ei endring i høve til planen for Engebøfjellet (2011) der vegen gjekk rundt og aust for Rusta Tunnel og sjakt for føring av steinmassar frå fjellet og ned til fabrikkanlegget, er mellom dei første anleggsstega. Massane skal lagrast mellombels i anleggsperioden og i byrjinga av driftsperioden.. Mellombels deponiområde for dette kjem i eit område som delvis er påverka av tidlegare gruvedrift mm (skravert område #7 i nedre slyng på skissa over). Ved varsel om planstart vart eit område nærare fylkesvegen vurdert som stad for dette deponiet, men den valde løysinga gjev ei meir skjerma løysing, slik kommunen tok til orde for i samband med starta av planarbeidet. Driftsvegen i vest mellom serviceområdet og dagbrotet vert i stor grad i tunnel så ein mest mogleg unngår eksponering mot Vevring. Dette er også for å unngå at dei massane frå dagbrotet som skal til gråbergdeponi, må løftast unødvendig opp i terrenget (betre økonomisk- og miljøvenleg drift). Tunnelløysinga gjer også at det vert større tryggleik for sjåførane, minska avtrykk på naturen (vegetasjonsbeltet) og mindre støy mot lokalsamfunnet. Trafikken med dumperane vert mindre synleg og gjev mindre lys-uroing (køyrelys) mot lokalsamfunnet. Det har vore vurdert ulike løysingar for dette, jf. illustrasjon nedom. side 25 av 41
Fig. 4.9-3: Til venstre (grått med raude kryss) trasé i planen frå 2011 blått: løysing vurdert ved starten av detaljplanarbeidet og forkasta. Til høgre: Vald løysing: tunnel. Kraftlina til Engebøfjellet (serviceområdet) vert lagd i jordkabel i/nær driftsvegen, og tidlegare framlegg om luftspenn er dermed lagt bort. VA-anlegg til fjellet (serviceområdet) vil også følgje ein slik trase. Det er sett av eit mindre areal for vassforsyningsanlegg (basseng/vasstank) knytt til driftsvegen. Vidare er det opna for fleksibilitet slik at nettstasjonar for el-kraft kan plasserast etter behov. Desse vert ikkje i seg sjølv omfattande inngrep. side 26 av 41
5. KONSEKVENSVURDERING 5.1. Generelt Sidan dette er ei detaljregulering som byggjer på ein gjeldande reguleringsplan og utan store endringar av denne, fastsette kommunen ved starten av planarbeidet at det ikkje er krav om planprogram eller om konsekvensutgreiing etter forskrifta. Det vart i forkant av denne konklusjonen vurdert ulike tema som kunne vere aktuelle for utgreiing, og spesielt fokusert på behov for utgreiing knytt til: - ei eventuell endring som gjer at fylkesvegen langs prosessområdet i større grad måtte nyttast i driftsperioden for gruveanlegget - ei mogleg endring der driftsvegen mellom dagbrotet og serviceområdet vert lagt meir eksponert mot Vevring enn han var i planen frå 2011 Kommunen fokuserte i sitt vedtak på det siste av desse to, og peikte på behov for konsekvensutgreiing knytt til landskap og støy. På bakgrunn av ovannemnde og ut frå innspel i høyringsperioden, er verknadene knytt til følgjande tema vurdert spesielt i planarbeidet: - Landskap - Naturmangfald - Støy knytt til driftsvegen («dumperveg») mellom Serviceområdet og dagbrotet - Dimensjonering av omlagd fylkesveg 611 m/kryss - Kulturminne (på bakgrunn av gjennomførde utgravingar) - Skredvurdering for prosessområde og infrastruktur Reguleringsplanen for rutilutvinning i Engebøfjellet, vedteken i 2011 (godkjend av departementet i 2015), er grunnlag for vurderingane nedanfor. I planen frå 2011 er konsekvensane allereie utgreidd. Vurderingane nedanfor vil såleis gjelde endringar i høve til 2011-planen. Heile planområdet (med unnatak for fylkesvegen) vart i planen frå 2011 regulert til bruk i samband med opparbeiding og drift av gruveanlegget på Engebø. Dei aktuelle endringane har bakgrunn i endra krav og løysingar som er avdekka i samband med detaljplanlegging og innleiande prosjektering. I tillegg har kommunen bede om at det vert gjort støyvurderingar knytt til planlagd steinknusing i deponiområdet. Slike vurderingar er teke med i notat frå Asplan Viak 27.03.19, og temaet er omtala i kapittel 5.4 nedom som også omfattar støy knytt til driftsvegen (dumpervegen) mellom dagbrotet og serviceområdet. side 27 av 41
5.2. Landskap Det er utarbeidd eit eige notat om temaet, Asplan Viak AS Skissa og omtalen nedanfor gjev eit samla oversyn over endringane for landskap: Fig. 5.2-1 Dei viktigaste endringane i høve til planen for Engebøfjellet (plan vedteken 2011) - markerte i plankartet for Engebøfjellet. Dei viktigaset endringane er: Avrunding av terrenget rundt dagbrot (1) Endringar for veg (svart stipla strek, tunnel: raud stipla strek) Flytting av serviceområde (3) Midlertidig deponi (4 produksjonsfasen) (6 anleggsfasen) Veg som utgår (5) aust for Rusta Planlagd kraftline (luftspenn) som utgår (7) Ny tilkomstveg /driftstunnel (8) Nytt kryss i fylkesvegen (9) køyring under fylkesvegen går ut Litt omlegging av fylkesvegen (10) Eksisterande kraftline (luftspenn) som utgår (11) Konklusjon: For landskapsbiletet vil det vere negativt at uttaksområdet i dagbrotet er trekt heilt ut til føremålsgrensa. Dette medfører at avrunding og tilpassing til terreng vert noko meir synleg. I tillegg vil det vere negativt med midlertidig deponi av steinmasser som utset revegetering av permanent deponi. Endringane er likevel vurdert til samla å ha noko positiv konsekvens for landskap. Grunnen til det er at luftspenna utgår og dei mest eksponerte veglinene, både mot Gryta og Vevring, utgår. Dessutan kjem serviceområdet på fjellet no på ein mykje mindre eksponert stad. side 28 av 41
Dagbrot Fig.5.2-2: Utsyn mot tiltaksområdet, sett frå butikken på Vevring. Illustrasjon: Nordic Mining ASA. Fig.5.2-3: Utsyn mot tiltaksområdet sett frå sørsida av Førdefjorden. Illustrasjon: Nordic Mining ASA. side 29 av 41
5.3. Naturmangfald Fig.5.3-1: Kart som viser verdiar og verknader for nyregistrerte naturtypelokalitetar -(nord er opp på teikninga). Det er gjennomført ei ny konsekvensvurdering med fokus på endringane, Asplan Viak AS. På grunn av flytting av planlagde tiltak, vart det gjennomført nye feltregistreringar, og det vart funne 3 nye naturtypelokalitetar som vert påverka av detaljreguleringa sjå kart over. Lokalitet Beskrivelse og verdigrunngjeving Verdi 1. Stommels- haugane sør 2. Stommels- haugane aust 4. Skarmyrane aust Gammel sump- og kildeskog, utforming gammel oresumpskog (B-verdi). Svartor og gråor dominerer i feltsjiktet. I busksjiktet finnes hegg, rogn og platanlønn. I feltsjiktet er vanlige arter bl.a. bringebær, ormetelg, fugletelg, myrtistel, hvitveis, jordnøtt, tepperot, stjernestarr, engsoleie, sølvbunke, gaukesyre, myrfiol og skogstjerne. I bunnsjiktet finnes bl.a. krusfagermose og kysttornemose. Lokaliteten gis middels vekt på størrelse, gammelskogselementer, påvirkning og småskalavariasjon. Lokaliteten er vurdert som viktig (B-verdi). Beiteskog, skogsbeite i gamle boreale lauvskoger (C-verdi). Lokaliteten er middels stor, med stort innslag av eldre, overveiende to-sjiktet, skog. Det synes å være kontinuitet i beitingen, men med redusert beitetrykk. Gamle gråortrær dominerer i tresjiktet, og einer dominerer i busksjiktet. Lokaliteten har middels utviklet mosaikkstruktur, og vanlige arter er gaukesyre, tepperot, skogfiol, stjernestarr, smyle og einstape. Lokaliteten er vurdert som lokalt viktig (C-verdi). Kystmyr, utforming åpen jordvannsmyr (C-verdi). Lokaliteten er intakt, med noe oppslag av bjørk. Vanlige arter er flaskestarr, rundsoldogg, torvmyrull, rome, tepperot, kvitlyng, skogstjerne, klokkelyng. Innimellom finnes tørre tuer med tyttebær, molte, bjønnskjegg og røsslyng. Lokaliteten er vurdert som lokalt viktig (C-verdi). Middels til stor Middels Middels side 30 av 41
Lokalitet 1: Vegløysing er omlag som før, og vil dermed medføre ubetydeleg endring for lokaliteten. Konsekvensgrad: ubetydeleg miljøskade (0) Lokalitet 2: Ny vegløysing gjev reduksjon av arealet som blir beslaglagt, i forhold til tidlegare vegløysing, og betrar dermed lokaliteten sin tilstand. Konsekvensgrad: Noko miljøforbetring (+) Lokalitet 4: Serviceområdet vert flytt austover og gjev totalt arealbeslag av lokaliteten. Konsekvensgrad: Betydeleg miljøskade (- -) Konklusjon: Endring gjennom detaljreguleringa gjev betydeleg miljøskade for naturtypelokalitet nr. 4. For lokalitet 1 vert det vurdert ubetydeleg skade, og for lokalitet 2 vil planen gje noko miljøforbetring. Ubetydeleg miljøskade av lokalitet 1, og noko miljøforbetring for lokalitet 2 vert vurdert å ikkje kompensere for miljøskaden for lokalitet 4. Samla vert endringane vurdert å gje noko negativ konsekvens for naturmangfaldet i planområdet. 5.4. Støy knytt til driftsveg vest (dumperveg) og frå steinknusing i deponiområdet Ved utarbeiding av reguleringsplan for Engebøfjellet (vedteken 2011) vart det gjennomført støyvudering (Kilde Akustikk) som gav eit bilete av støybelastninga som følgje av tiltaka i planområdet. Det er no vurdert slik at det berre er omlegginga av driftsveg i vest for store gruvekøyretøy (dumperveg) som vil gje endring av støybiletet frå 2011-planen. Kommunen har likevel bede om at det vert gjort støygranskingar også knytt også til planlagd steinknusing i deponiområdet. Fig.5.4.1: Driftsveg vest kjem i tunnel (raud prikka) der han i 2011-planen gjekk i dagen (grå). Asplan Viak AS har difor utført ei støyvurdering av dei ovannemnde tiltaka/aktivitetane, Asplan Viak 27.03.19. Støyvurderinga er i samsvar med Klima- og Miljødepartementet sine retningslinjer T-1442/2016 og viser at ingen støyfølsom bebyggelse vil hamne i gul eller raud støysone som følgje av dumperverksemda. Støykartet nedom viser at støysonene kring dumpervegen knapt når ut over planområdet (plangrense er heiltrekt svart strek). side 31 av 41
Fig.5.4-2: Støysoner dag ved driftsveg vest (nord er opp på teikninga) Fig.5.4-3: Driftsveg i tunnel, luftperspektiv frå Vevring-sida, dagbrot til høgre, serviceområde til venstre. I 2011-planen var denne vegen planlagd rundt fjellet altså synleg mot Vevringsida på heile strekket. Støykartet nedom viser at støysonene kring dumpervegen og kring alternativ D for steinknusing heller ikkje når vesentleg ut over planområdet, sjølv vurdert etter dei strengare kriteria for støy på kveldstid. Plangrense er heiltrekt svart strek. Heller ikkje dei andre vurderte alternativa for plassering av steinknusaren vil gje verknader i strid med regelverket for busetnaden i grendene her. side 32 av 41
Fig.5.4-4: Støysoner kveld ved dumperveg og steinknusing alt. D (nord er opp på teikninga) Konklusjon Driftsveg i 2011-planen ligg i dagen og høgt i terrenget, og sjølv om berekna støy i utgreiinga frå den gongen heller ikkje gav støybelastning i strid med retningslinene, er det grunn til å tru at tunnelløysinga gjev ei merkbar forbetring i opplevd støy. Steinknusing i deponiområdet er med også i reguleringsplanen for Engebøfjellet, som vart vedteken i 2011 (godkjend 2015). Støyvurderinga viser at denne aktiviteten ikkje vil gje støybelastning i strid med retningslinene. 5.5. Dimensjonering fv. 611 Det er utarbeidd ei eiga vurdering for dimensjonering av omlagd fylkesveg 611 gjennom planområdet, Asplan Viak 05.02.19. Det har vore nær kontakt med vegvesenet i samband med arbeidet. Eit sentralt tema har vore kor vidt endringa med direkte avkøyrsle i fylkesvegen for driftsvegen mot fjellet, kunne gje vesentlege verknader for trafikksituasjonen langs fylkesvegen. Prosessområdet, administrasjonsbygning m.m. kjem nedom fylkesvegen, medan dagbrot og gruve kjem på oppsida (nordsida). Vegsambandet mot fjellet gjekk i 2011-planen direkte frå prosessområdet ved fjorden og kryssa under fylkesvegen. Fylkesvegen langs prosessområdet vil difor no i større grad enn føresett i planen frå 2011 bli nytta til transport knytt til gruvedrifta. All transport av malm til prosessanlegget vil bli utført med transport-band over Fv611, fri høgde 6,2m med sikring mot nedfall frå bandet. Etter anleggsfasen vil gruvedrifta sin bruk av driftsvegen opp til fjellet og serviceområdet difor berre vere transport av tilsette (med minibussar) og materiell til dagbrotet, og gitt den låge trafikkbelastninga elles på fylkesvegen, vil ikkje endringa i avkøyrsleløysing gje problem for trafikkavvikling eller tryggleik. På grunn av den store avstanden mellom prosess- og administrasjons-anlegga ved fjorden og serviceområdet/gruva på fjellet, vert det biltransport på strekninga - og dermed ikkje auka fotgjengartrafikk over/langs fylkesvegen i samband med dette. Dagens tunnel er til hinder for gang/sykkeltrafikk frå Vevring. Tal gåande/syklande arbeidstakarar til anlegget frå Naustdal-sida vert stipulert til å vera mindre enn 20. side 33 av 41
Det er på bakgrunn av dette utarbeidd framlegg til dimensjonering etter vegnormalen av omlagd Fv611 forbi prosessområder på Engebø der dimensjonering (2-felts veg) og utforming av avkøyrsler mm. tek omsyn til den endra situasjonen for trafikkmønsteret. Dimensjoneringa av vegen som er lagt inn i plankartet er basert på ÅDT over 300. ÅDT vil seie årsdøgntrafikk: Gjennomsnittleg tal bilar i begge retningar i døgnet gjennom eitt år. ÅDT på staden er pr. i dag 200. (kjelde: NVDB, 2018). Dimensjoneringa er tilstrekkeleg for opp til ÅDT 1500. Det er nytta vegklasse L1 Lokalveger, med vegbredde 6.5m og dimensjonerande fart (Vdim) 80 km/t og med breiddeutviding for vogntog (VT). 5.6. Kulturminne Fig.5.6-1: Utsnitt frå Riksantikvaren sin kulturminnedatabase «Askeladden». Utsnittet viser registrerte kulturminne på Engebøen og Likkjestølen; Automatisk freda kulturminnelokalitetar, Marin kulturminnelokalitet og SEFRAK-registrerte bygningar i det aktuelle plan- og influensområdet. Dei automatisk freda kulturminnelokalitetane (Id 125165, 125191, 132298, 125198 og 134521) i planområdet er alle utgravne og fjerna. Den marinarkeologiske lokaliteten med uavklart vernestatus i Askeladden (Id 131781), består av eit anker tidfesta til mellom 1880 og 1920. Lokaliteten er avklart med Bergens sjøfartsmuseum i samband med gjeldande reguleringsplan i området. To SEFRAK- side 34 av 41
registrerte bygningar i tunet på Engebø vert råka. Dette er eit stabbur og ein sauefjøs frå siste del av 1800-talet, samt nyare gardsbygningar. Utgravingane viste at dei tre lokalitetane på Engebøen nede ved fjorden var noko forstyrra av jordbruksaktiviteten som har funne stad rundt garden Engebø opp gjennom tidene. Øvst på det flateavdekka feltet, der spora etter hus skulle være, vart det avdekka eit langhus frå folkevandringstid (eldre jernalder). I dette området var også forstyrringa størst. Det vart funne tufter etter fleire bygningar frå historisk tid som hadde viska ut alle andre spor rundt. Nedover skråninga var dyrkingsspora betre bevart enn venta, og dei vil gje viktig informasjon om livet på ein mindre gard, samt den økonomiske omlegginga som skjer her i jernalderen. Påvisinga av horget var også ei stor overrasking og ein viktig tilkomst til ei handfull liknande lokalitetar. Dyrkingsspora tilbake til yngre steinalder på Likkjestølen inngår i ressursområdet til Engebøen, og må sjåast i samanheng. Funna gjev, kvar for seg og samla, viktig ny kunnskap og grunnlag for vidare forsking. Konklusjon: Kulturminneverdiane på Engebø er vurderte og avklart i reguleringsplan for Engebøfjellet (vedteken 2011), der mellom anna dei automatisk freda kulturminnelokalitetane vart frigjevne med vilkår om vidare utgravingar. Utgravingane er no gjennomførde og Riksantikvaren har frigjeve det aktuelle planområdet. I detaljreguleringa er det ikkje kome til fleire kulturminneverdiar. Detaljreguleringa har difor ikkje verknader for kulturminne og kulturmiljø ut over det som vart vurdert i planen for Engebøfjellet, vedteken 2011. 5.7. Skredvurdering Det er gjennomført ei detaljert skredfarevurdering for detaljreguleringa. Føremålet med reguleringsplanen er gruvedrift- og dagbrotsdrift i Engebøfjellet og flytting av eksisterande FV611. Dei ulike delføremåla i planen er: - Prosessområdet og service-området som vurderast etter Byggteknisk forskrift (TEK 17). - FV 611 og tilkomstvegen til gruva som vurderast etter Statens Vegvesen sine risikoakseptkriteriar for skred på veg (Statens vegvesen 2014). - Deponiet og dagbrotet vurderast ikkje vidare då det ikkje skal vera personopphald i deponiet og dagbrotet ikkje vil gå under naturleg skredfare Store delar av reguleringsplanen ligg innafor aktsemdssoner for snøskred, steinsprang og/eller lausmasseskred. Det må difor utførast ein detaljert vurdering av faren for skred i etter tryggleikskrava mot skred gitt i TEK 17 og/eller SVV sine akseptkriteria mot. skred på veg. Plan- og bygningslova og TEK 17 stiller krav om tryggleik mot skred for nybygg eller tilbygg på eksisterande bygg og tilhøyrande uteareal. Vi har vurdert prosessområdet og sørvisområdet opp mot krava i tryggleiksklasse S1, S2 og S3. Krava til tryggleik mot skred i dei vurderte tryggleiksklassane er at årleg sannsyn for skred, eller sekundæreffektar av skred, ikkje må overskride henholdsvis 1/100, 1/1000 og 1/5000. SVV stiller krav om tryggleik mot skred for alle tiltak langs veg som krev byggeplan eller reguleringsplan. Dette gjeld bygging av ny veg, ombygging av veg og sikring av eksisterande veg. Akseptkriteria definerast ved hjelp av ein risikomatrise med sannsynsklassar for skred i den eine dimensjonen og ÅDT i den andre dimensjonen. Både FV 611 og tilkomstvegen skal vurderast etter trafikkmengde (ÅDT) på mindre enn 200, noko som gir ein sannsynsklasse for skred mot veg med einingsstrekning på 1 km på mindre enn 1/10 per år som akseptabel strekningsrisiko og mindre enn 1/2-1/10 per år for tolererbar strekningsrisiko. side 35 av 41