Leverandørskifteundersøkinga 2. kvartal 2007

Leverandørskifteundersøkinga 2. kvartal 2007 Samandrag Om lag 46 400 hushaldskundar skifta kraftleverandør i 2. kvartal 2007. Dette er ein nedgang frå 1. kvartal i år då 69 700 hushaldskundar skifta leverandør. Dette er og ein nedgang frå 2. kvartal 2006, då om lag 66 000 hushaldsskundar skifta leverandør. Framleis er standard variabel kontrakt vanlegast blant hushalda, sjølv om talet på kundar med denne typen kontrakt er på veg nedover. I 2. kvartal hadde 51,7 prosent av hushaldskundane standard variabel kontrakt. Samanlikna med 1. kvartal 2007 blei auka denne med 2,2 prosentpoeng. I same periode minka talet på hushaldskundar med fastpriskontraktar 5,6 prosentpoeng. Talet på hushaldskundar med spotpriskontrakt har i 2. kvartal auka med 3,3 prosentpoeng. Omlag 5000 næringskundar skifta leverandør i 2. kvartal 2007. Dette er ein klar nedgang frå 1. kvartal, då omlag 8 850 skifta leverandør. Det tilsvarande talet for 2. kvartal 2006 var 5 700. Prisen for standard variabel kontrakt inkludert mva låg i uke 14 i år på 31,4 øre/kwh for eit utval beståande av dominerande kraftleverandør i 21 av de største nettområda. Prisen har falt gjennom kvartalet og den enda på 24,8 øre/kwh i uke 26. Prisen for ein spotpriskontrakt med eit påslag på 1,9 øre/kwh viste ein fallande tendens gjennom kvartalet, men økte igjen dei siste tre vekene, frå 25 øre/kwh i uke 14 til 26,2 øre/kwh i uke 26. I snitt var prisen for ein spotpriskontrakt 23,9 øre/kwh i andre kvartal. For dei dominerande leverandørane med standard variabel kontrakt, låg den volumvegne prisen i snitt på 27,4 øre/kwh i 2. kvartal 2007. For dei billigaste landsdekkjande leverandørane med standard variabel kontrakt, låg den aritmetiske snittprisen på 26,2 øre/kwh i 2. kvartal. Ein spotpriskontrakt med eit påslag på 1,9 øre/kwh gav til samanlikning ein snittpris på 23,9 øre/kwh, 3,5 øre/kwh lågare enn snittet for dei dominerande leverandørane med standard variabel kontrakt. I hushaldsmarknaden har dominerande leverandørar framleis høg marknadsdel, både i høve til målepunkt (77,8 %) og etter estimert årleg omsett energi (70,9 %). Også i næringsmarknaden har dominerande leverandørar relativt høg marknadsdel om vi ser på talet på målepunkt (68,9 %). Målt i volum er derimot marknadsdelen ein god del lågare (49,3 %). Tendensen over tid har vore at marknadsdelen til dominerande leverandør gradvis har blitt noko redusert. Denne tendensen har helde fram i 2. kvartal 2007. Både i hushaldsmarknaden og næringsmarknaden har dei fleste dominerande leverandørane ein vesentleg marknadsdel berre i eit fåtal nettområde. Det vanlege er at ein leverandør er dominerande i sitt eige område og eventuelt nokre få tilgrensande.

2 Innhald Innhald...2 1. Bakgrunn for leverandørskifteundersøkinga...3 1.1 Omfanget av undersøkinga... 3 1.2 Opninga av den norske kraftmarknaden... 3 2 Hushaldsmarknaden...3 2.1 Prisutviklinga i hushaldsmarknaden... 3 2.2 Prisspreiing... 6 2.3 Samanhengen mellom leverandørskifte og prisutvikling... 8 2.4 Kraftkontraktar - hushaldskundar... 8 2.5 Kraftkontraktar tenesteytande næringar... 9 2.6 Talet på leverandørskifte for hushaldskundar... 10 2.7 Marknadsdelar... 11 3 Næringskundar...12 3.1 Talet på leverandørskifte for næringskundar... 12 3.2 Marknadsdelar... 13 4 Marknadssituasjonen i detaljmarknaden...14 5 Konklusjon...16

3 1. Bakgrunn for leverandørskifteundersøkinga Som eit ledd i arbeidet med å undersøkje om kraftmarknaden fungerer tilfredsstillande, har (NVE) sidan 1997 gjort kvartalsvise undersøkingar om leverandørskifte og prisutvikling. Frå og med 1999 blei undersøkinga utvida frå å omfatte berre hushald og hytter/fritidsbustader til også å omfatte næringskundar. Frå og med 4. kvartal 2004 er nettselskapa også blitt bedne om å rapportere om marknadsdelar for dei fem største leverandørane innanfor hushalds- og næringsmarknaden. 1.1 Omfanget av undersøkinga Undersøkinga viser utviklinga i talet på leverandørskifte 1 og fordelinga av marknadsdelar i hushalds- og næringskundemarknaden. Rapporteringa er avgrensa til dei fem største selskapa i kvart segment i nettområdet. NVE kontaktar kvart kvartal nettselskapet i om lag 30 av dei største distribusjonsnetta i Noreg. Vi vil først presentere prisutviklinga og prisspreiinga for hushaldskundar og utviklinga i kraftkontraktar for ulike kundesegment. 1.2 Opninga av den norske kraftmarknaden I dag kan norske hushaldskundar velje kraftleverandør heilt fritt. Om lag 30 leverandørar er landsdekkjande. I dei fleste nettområda er det i tillegg fleire lokale og regionale leverandørar. Kvart nettområde har gjerne ein dominerande leverandør. I dei fleste tilfelle har denne leverandøren vore integrert med det lokale nettselskapet sidan opninga av kraftmarknaden i 1991. Prisane på kraft frå den dominerande kraftleverandøren i kvart einskilt nettområde er henta frå Konkurransetilsynet si oversikt. Den prisen som blir brukt er standard variabel pris. Oversikta finn ein på Konkurransetilsynet sine heimesider på Internett. 2 2 Hushaldsmarknaden 2.1 Prisutviklinga i hushaldsmarknaden Figur 2.1 under samanliknar prisen til hushald med gjennomsnittleg vekepris inkludert meirverdiavgift i spotmarknaden 3 frå januar 2000 til og med 1. juli 2007. Prisen til hushald er standard variabel pris henta frå Konkurransetilsynet si prisoversikt 4. Utrekningane omfattar leverandørane i 21 av nettområda som er med i leverandørskifteundersøkinga. 5 Prisane blir vegne med totalvolumet levert til hushald i nettområdet. Prosentdelen av leverandørar med standard variabel kontrakt som standardprodukt er på veg ned. 1 I desse tala er flyttingar og reforhandling av kontrakt med eksisterande leverandør haldne utanfor. 2 http://www.konkurransetilsynet.no 3 Vekepris i Oslo. Kjelde: Nord Pool 4 Standard variabel kontrakt er ein kontrakt med variabel pris. Prisvariasjonen er basert på utviklinga i kraftmarknaden. Leverandørane pliktar å informere om prisendringar 14 dagar før dei trer i kraft. Kontraktane har ingen direkte oppseiingstid, men det tek vanlegvis tre til fire veker å skifte frå ein leverandør til ein annan. Nokre leverandørar krev ein fast sum årleg i tillegg til det variable leddet som er knytt til forbruket. 5 Per 01.07.2007

4 Figur 2.1 Utviklinga i volumvegen pris og spotpris (inkl. mva) f.o.m. 1998 t.o.m. 1. kvartal 2007. Kjelder: Nord Pool, Konkurransetilsynet og NVE 100 90 80 70 Standard variabel kontrakt m/mva, utval Spotpris m/mva 60 øre/kwh 50 40 30 20 10 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Differansen mellom kraftpris til hushald og spotpris kan vi kalle den marknadsmessige bruttomarginen som leverandøren ville fått ved å kjøpe inn all kraft på spotmarknaden. Marginen skal dekkje risikoen når det gjeld volum, pris og andre driftskostnader. Kraftleverandørar som kjøper kraft på spotmarknaden når spotprisen er låg, og sel krafta til ein høgare pris til hushald, vil få ein positiv bruttomargin. Tilsvarande vil kraftleverandørar som kjøper kraft på spotmarknaden og sel krafta til ein lågare pris til sluttbrukaren, få negativ bruttomargin. Prisen for standard variabel kontrakt inkludert meirverdiavgift (mva) låg på 31,4 øre/kwh i veke 14. Prisen viste ein fallande tendens heile 2. kvartal og enda på 24,8 øre/kwh i veke 26. Dette gjeldande for eit utval samansett av dominerande kraftleverandør i 21 av dei største nettområda. Den volumvegne gjennomsnittprisen for dominerande leverandørar var 27,4 øre/kwh i 2. kvartal 2007. Dette var om lag det same som den aritmetiske snittprisen, det vil seie at det samla sett ikkje var stor forskjell i fastsetting av pris mellom store og små aktørar i utvalet i siste kvartal. Den aritmetiske snittprisen for dei billigaste landsdekkjande leverandørane var 26,2 øre/kwh i 2. kvartal, altså 1,2 øre/kwh lågare enn det volumvegne snittet for dominerande leverandørar i same kvartal. Prisen for spotpriskontrakt inkludert mva heldt seg rimeleg stabil gjennom kvartalet, frå 25,1 øre/kwh i veke 14 til 26,2 øre/kwh i veke 26. Påslaget for spotpriskontraktar har i 2006 i snitt vore 1,9 øre/kwh ved eit forbruk på 20 000 kwh/år. Som figur 2.2 synar, har prisen på spotpriskontrakt i store delar av 2. kvartal vore lågare enn prisen på standard variabel kontrakt. Hushaldskundar med spotpriskontrakt har difor totalt sett kome betre ut enn kundar med standard variabel kontrakt i denne perioden.

5 Figur 2.2 Utviklinga i kraftprisar gjennom kvartalet 35 33 31 29 Standard variabel kontrakt m/mva, utval Spot pluss 1,9 øre/kwh Dei (15) billigaste landsdekkjande leverandørane, standard variabel kontrakt øre/kwh 27 25 23 21 19 17 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 Veke I figur 2.3 nedanfor vert gjennomsnittleg standard variabel kraftpris for dei dominerande leverandørane samanlikna med gjennomsnittleg kraftpris for kvar enkelt av dei landsdekkjande leverandørane i 2. kvartal 2007. Gjennomsnittleg standard variable kraftpris for dominerande leverandørar var i snitt 27,4 øre/kwh i 2. kvartal (volumvege). Alle så nær som ein av dei landsdekkjande leverandørane, låg under dette snittet. Gjennomsnittleg spotpris, med påslag lik snittet for dei landsdekkjande leverandørane (1,9 øre/kwh i 2006), var til samanlikning i snitt 24 øre/kwh. 6 6 Det er berre brukt aritmetiske gjennomsnitt og ikkje teke omsyn til forbruksprofil.

6 27,50 27,00 26,50 26,00 25,50 25,00 24,50 24,00 Snittpris 2. kvartal 2007 for ulike leverandørar Spotpris pluss påslag (1,9 øre/kwh) Standard variabel kontrakt, dominerande leverandørar 23,50 SEA Norge AS Total Energi ASA Gudbrandsdal Energi Lavpris NorgesEnergi AS LOS ekunde Lærdal Energi Ustekveikja Energi AS Tussa-24 AS Telinet Energi AS Gudbrandsdal Energi Luster Energiverk AS Lyse AS SKS KraftSalg AS Fitjar Kraftlag PL HurumKraft AS Hafslund Direkte Nordvest Kraft AS Figur 2.3 Aritmetisk snitt for 16 landsdekkjande kraftleverandørar samanlikna med snittet for utvalet av dominerande leverandørar, begge standard variabel kontrakt, og med ein spotpriskontrakt med påslag på 1,9 øre/kwh, prisar inkl. mva. 7 Kjelde: Konkurransetilsynet og NVE 2.2 Prisspreiing For å få eit bilete av prisutvikling og prisspreiing viser vi to ulike figurar. Prisane som er nytta, er standard variabel pris henta frå prisoversikta til Konkurransetilsynet. Også her omfattar utrekningane dei dominerande leverandørane i 21 av dei nettområda som er med i undersøkinga. Samstundes blir prisane vegne med totalt volum levert til hushald i nettområdet. 8 Den volumvegne gjennomsnittsprisen var 27,4 øre/kwh 2. kvartal i år. Dette er heile 27,3 øre/kwh lågare enn den volumvegne gjennomsnittsprisen for 2. kvartal i fjor (54,7). Hovudårsaka er høgt tilsig til dei norske vasskraftmagasina. Prisspreiinga mellom dei dominerande leverandørane har i snitt vore 0,8 for 2. kvartal 2007. Dette er lågare samanlikna med 2. kvartal i fjor (1,8), og noko lågare i snitt samanlikna med 1. kvartal i år (1,1). Figur 2.4 nedanfor viser grafar som illustrerer prisspreiinga 1. oktober 2006, 31. desember 2006, 1. april 2007 og 01. juli 2007. Grafane illustrerer kor stor del av volumet som har vore omsett til kva pris. Figuren illustrerer dermed prisspreiinga på slutten av kvart kvartal. 7 Det er ikkje tatt omsyn til ulike faktureringskrav. 8 Ettersom marknadsdelen til den dominerande leverandøren i dei einskilde nettområda stadig blir mindre, vil denne utrekningsmetoden gje ein mindre rett gjennomsnittspris enn tidlegare for kraft som blir seld til hushald.

7 Figur 2.4 Prisspreiinga ved utgangen av dei fire siste kvartala 90 % 80 % 01.10.2006 70 % 31.12.2006 01.04.2007 60 % 01.07.2007 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 85 Pris[øre/kWh] Også figur 2.5 illustrerer kor stor prosentdel som har vore omsett til kva pris, men her er det teke utgangspunkt i gjennomsnittet i eit kvartal, og ikkje på ein bestemt dato som i førre figur. Figur 2.5 Prisspreiinga i dei fire siste kvartala 50 % 3. kvartal 2006 4. kvartal 2006 1. kvartal 2007 2.kvartal 2007 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 Pris[øre/kWh]

8 2.3 Samanhengen mellom leverandørskifte og prisutvikling Figur 2.6 nedanfor viser utviklinga i differansen mellom dyraste dominerande leverandør og billigaste landsdekkjande leverandør, saman med talet på leverandørskifte frå og med 1. kvartal 2001 til og med 2. kvartal 2007. Forskjellane mellom billegaste landsdekkjande leverandør og dyraste dominerande leverandør har i 2. kvartal variert mellom 3,5 øre/kwh og 7,6 øre/kwh. Årsaka til variasjonane frå veke til veke er dei raske prisendringane og det at ikkje alle leverandørane endrar prisane på same tidspunkt. Prisspreiinga, målt som standardavviket mellom dei dominerande leverandørane, har også variert mykje grunna raske prisendringar. I snitt har differansen i pris mellom dyraste dominerande leverandør og billigaste landsdekkjande leverandør vore 4,8 øre/kwh i 2. kvartal 2007. Dette er i snitt lågare samanlikna med 2. kvartal 2006 (9,2 øre/kwh) og 1. kvartal 2007 (7,3 øre/kwh). Figur 2.6 Utviklinga i leverandørskifte og differansen mellom dyraste leverandør og billigaste landsdekkande leverandør. 90 160 000 80 Antall leverandørskifte 140 000 70 Differansen mellom dyraste leverandør og billigaste landsdekkande leverandør 120 000 øre/kwh 60 50 40 30 100 000 80 000 60 000 Antall skifte 20 40 000 10 20 000 0 0 1. kv. 2001 3. kv. 2001 4. kv. 2001 2. kv. 2002 4. kv. 2002 2. kv. 2003 4. kv. 2003 3. kv. 2004 1. kv. 2005 3.kv.2005 4. kv.2005 2. kv. 2006 4. kv. 2006 2. kv. 2007 2.4 Kraftkontraktar - hushaldskundar Standard variabel kontrakt er framleis den mest vanlege kontraktsforma for hushaldskundar i Noreg, men denne prosentdelen har over tid vorte redusert. Medan 57,5 prosent av hushaldskundane hadde standard variabel kontrakt 2. kvartal 2006, er dette talet for 2. kvartal 2007 redusert til 51,7 prosent. Men samanlikna med 1. kvartal har denne delen vorte auka med 2,2 prosentpoeng, det vil seie frå 49,5 prosent til 51,7 prosent.

9 Talet på hushaldskundar med fastpriskontrakt låg i 2. kvartal 2007 på 11,3 prosent. Samanlikna med 1. kvartal 2007 er dette ein nedgang på 5,6 prosentpoeng. 37 prosent av hushaldskundane har spotpriskontrakt 2. kvartal i 2007. Dette er ein auke på 3,3 prosentpoeng frå 1. kvartal i år, og ein auke på heile10,8 prosentpoeng frå 2. kvartal 2006. Figur 2.7 Prosentvis fordeling av ulike kontrakttypar i hushaldsmarknaden. Kjelde: SSB 70 % 60 % 50 % 40 % 2. kv. 2006 3. kv. 2006 4. kv. 2006 1. kv. 2007 2.kv.2007 30 % 20 % 10 % 0 % 1 års fastpriskontraktar Andre fastpriskontraktar Kontraktar knytt til elspotprisen Standard variabel 2.5 Kraftkontraktar tenesteytande næringar Ser vi på tenesteytande næringar, er biletet litt annleis. Næringskundar utanom industrien vel å vere meir eksponert for spotprisen gjennom ein høg prosentdel på spotpriskontrakt. Standard variabel kontrakt er mykje mindre vanleg enn i hushaldssegmentet. Også fastpriskontraktar er mindre vanlege for tenesteytande næringar. Innanfor industrien er fastpriskontraktar dominerande.

10 Figur 2.8 Prosentvis fordeling av ulike kontrakttypar i tenesteytande næringar. Kjelde: SSB 80 % 70 % 60 % 50 % 2. kv. 2005 2. kv 2006 2.kv.2007 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 1 års fastpriskontraktar Andre fastpriskontraktar Kontraktar tilknytta elspotprisen Standard variabel 2.6 Talet på leverandørskifte for hushaldskundar Undersøkinga omfattar 81,7 prosent av hushald og hytter/fritidsbustader i Noreg. Totalt finst det om lag 2,3 millionar hushald og hytter/fritidsbustader i Noreg, 9 og nøkkeltala er difor skalerte opp med 1,22 for å representere heile landet. 10 Det var om lag 46 390 hushaldskundar som skifta kraftleverandør i 2. kvartal 2007. Dette er ein nedgang frå 1. kvartal i år då 69 700 hushaldskundar skifta leverandør. Dette er og ein nedgang frå 2. kvartal 2006, då om lag 66 000 hushaldsskundar skifta leverandør. 9 I undersøkingane frå 1. kvartal 1999 til og med 3. kvartal 2001 blei talet på leverandørskifte skalert opp med utgangspunkt i 2,2 millionar hushaldskundar. Undersøkinga som blei utført før 1999 tek utgangspunkt i 2 millionar hushaldskundar. Frå 4. kvartal 2004 til 1. kvartal 2005 er talet på hushaldskundar også skalert opp, frå 2,28 til 2,30 millionar. Tala kan såleis ikkje heilt samanliknast. 10 I og med at utvalet er dei 28 største nettområda, er det ikkje statistisk representativt. Utvalet er gjort ut frå den vurderinga at dei mindre nettselskapa har avgrensa ressursar til å drive denne typen rapportering. Dersom det er slik at kundar i mindre nettområde er meir lojale mot ein lokal leverandør, vil dei skalerte resultata gi for høge estimat, men dersom det er motsett, vil estimata bli for låge.

11 Figur 3.1 Kundar med ikkje-dominerande kraftleverandør og talet på skifte per kvartal 700 000 600 000 Talet på hushaldskundar med ikkje-dominerande kraftleverandør Tall på skifte dette kvartalet 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000-1. kv. 1997 2. kv. 1997 3. kv. 1997 4. kv. 1997 1. kv. 1998 2. kv. 1998 3. kv. 1998 4. kv. 1998 1. kv. 1999 2. kv. 1999 3. kv. 1999 4. kv. 1999 1. kv. 2000 2. kv. 2000 3. kv. 2000 4. kv. 2000 1. kv. 2001 2. kv. 2001 3. kv. 2001 4. kv. 2001 1. kv. 2002 2. kv. 2002 3. kv. 2002 4. kv. 2002 1. kv. 2003 2. kv. 2003 3. kv. 2003 4. kv. 2003 1. kv. 2004 2. kv. 2004 3. kv. 2004 4. kv. 2004 1. kv. 2005 2. kv. 2005 3. kv. 2005 4. kv. 2005 1. kv. 2006 2. kv. 2006 3. kv. 2006 4. kv. 2006 1. kv, 2007 2.kv. 2007 Om lag 634 900 hushald og hytter/fritidsbustader (målepunkt) har ein annan kraftleverandør enn den dominerande i nettområdet per 1. juli 2007. Dette utgjer ca. 27 prosent av kundane, det vil seie av målepunkta. Også i 2. kvartal 2007 har talet på kundar med ikkje-dominerande kraftleverandør hatt ein liten auke. Det totale talet på leverandørskifte i hushaldsmarknaden i perioden 1. januar 1995 1. juli 2007 ligg på om lag 2 166 200. 2.7 Marknadsdelar Figuren nedanfor viser gjennomsnittleg marknadsdel for dominerande kraftleverandørar. Per 1. juli 2007 var denne 72,4 prosent, basert på fordelinga av målepunkt. Dette er ein marginal nedgang samanlikna med den gjennomsnittlege marknadsdelen for 1. kvartal 2007 (72,7 prosent). Når det gjeld storleiken på marknadsdelane finn vi relativt stor spreiing mellom dei ulike nettområda. Medan den lågaste marknadsdelen for ein dominerande leverandør i eit nettområde er 30 prosent, ligg den høgaste på 95 prosent. Marknadsdelar blir elles meir utførleg omtala i kapittel 4.

12 Figur 3.2 Prosentdel hushaldskundar med dominerande kraftleverandør 100 % 90 % 80 % 70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 1. kv. 1999 2. kv. 1999 3. kv. 1999 4. kv. 1999 1. kv. 2000 2. kv. 2000 3. kv. 2000 4. kv. 2000 1. kv. 2001 2. kv. 2001 3. kv. 2001 4. kv. 2001 1. kv. 2002 2. kv. 2002 3. kv. 2002 4. kv. 2002 1. kv. 2003 2. kv. 2003 3. kv. 2003 4. kv. 2003 1. kv. 2004 2. kv. 2004 3. kv. 2004 4. kv. 2004 1. kv. 2005 2. kv. 2005 3. kv 2005 4. kv. 2005 1. kv. 2006 2. kv. 2006 3. kv. 2006 4. kv. 2006 1. kv. 2007 2.kv. 2007 3 Næringskundar Undersøkinga omfattar i dette kvartalet 95, 2 prosent av næringskundane. Totalt er det om lag 270 000 målepunkt innanfor næringssegmentet i Noreg. 11 Nøkkeltala frå undersøkinga er difor skalert opp med 1,05 for å representere heile landet. Det er ikkje henta inn informasjon om prisar i næringsmarknaden. 3.1 Talet på leverandørskifte for næringskundar I 2. kvartal 2007 blei det registrert rundt 5 000 leverandørskifte. Dette er ein klar nedgang frå kvartalet før, då 8 850 skifta leverandør. Det tilsvarande talet for 2. kvartal 2006 var 5 700. Talet på målepunkt som har ein annan kraftleverandør enn den dominerande i nettet, er om lag 87 300, det vil seie 32,3 prosent av den totale marknaden målt i talet på målepunkt. Figuren under viser utviklinga i leverandørskifte og talet på næringskundar som har ein annan leverandør enn den dominerande i nettområdet. 11 Talet er henta frå dei økonomiske og tekniske rapportane som selskapa sender til NVE, og utgjer abonnentane i kategorien "næring" knytte til regionalnett og distribusjonsnett. Dette talet vil likevel i mindre grad enn i hushaldsmarknaden vere samanfallande med talet på kundar, ettersom éin næringskunde, til dømes ein stor kommune eller ei større bedrift, kan ha ei lang rekkje målepunkt og dermed abonnement.

13 Figur 4.1 Næringskundar med ikkje-dominerande kraftleverandør og talet på leverandørskifte per kvartal 100000 90000 80000 Talet på næringskundar med ikkje-dominerande kraftleverandør Talet på skifte dette kvartalet 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 1. kv. 1999 2. kv. 1999 3. kv. 1999 4. kv. 1999 1. kv. 2000 2. kv. 2000 3. kv. 2000 4. kv. 2000 1. kv. 2001 2. kv. 2001 3. kv. 2001 4. kv. 2001 1. kv. 2002 2. kv. 2002 3. kv. 2002 4. kv. 2002 1. kv. 2003 2. kv. 2003 3. kv. 2003 4. kv. 2003 1. kv. 2004 2. kv. 2004 3. kv. 2004 4. kv. 2004 1. kv. 2005 2. kv. 2005 3. kv. 2005 4. kv. 2005 1. kv. 2006 2. kv. 2006 3. kv. 2006 4. kv. 2006 1. kv. 2007 2. kv. 2007 Talet på leverandørskifte i næringsmarknaden har minka i 2. kvartal samanlikna med dei føregåande kvartala. Når det gjeld talet på næringskundar med ikkje-dominerande kraftleverandør, har desse minka marginalt. 3.2 Marknadsdelar Den samla marknadsdelen for dominerande kraftleverandør per 1. juli 2007 er 67,7 prosent målt i talet på målepunkt. Dette er ein reduksjon samanlikna med kvartalet før (67,4 prosent). Men det er ein auke samanlikna med 2006 då marknadsdelen i snitt var 66,8 prosent. Lågaste marknadsdel 2. kvartal 2007 var 38 prosent, medan høgaste marknadsdel var 87 prosent.

14 Figur 4.2: Prosentdel av næringskundane med dominerande kraftleverandør 100 % 90 % 80 % 70 % 60 % 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % 1. kv. 1999 2. kv. 1999 3. kv. 1999 4. kv. 1999 1. kv. 2000 2. kv. 2000 3. kv. 2000 4. kv. 2000 1. kv. 2001 2. kv. 2001 3. kv. 2001 4. kv. 2001 1. kv. 2002 2. kv. 2002 3. kv. 2002 4. kv. 2002 1. kv. 2003 2. kv. 2003 3. kv. 2003 4. kv. 2003 1. kv. 2004 2. kv. 2004 3. kv. 2004 4. kv. 2004 1. kv. 2005 2. kv. 2005 3. kv 2005 4. kv. 2005 1. kv. 2006 2. kv. 2006 3. kv. 2006 4. kv. 2006 1. kv. 2007 2.kv. 2007 4 Marknadssituasjonen i detaljmarknaden Både i hushaldsmarknaden og i næringsmarknaden har dei fleste leverandørar ein vesentleg marknadsdel i berre eitt eller to nettområde, gjerne sitt eige og eventuelt nokre få tilgrensande. Mange av leverandørane med marknadsdelar i berre eitt område er store næringskundar som gjerne kjøper kraft på Nord Pool via ein meklar. Dei står då sjølv som leverandør, trass i at fleire av dei brukar same meklarhus. Det høge talet på leverandørar i næringsmarknaden med store marknadsdelar i berre eitt nettområde er difor noko misvisande.

15 Figur 5.1 Nettområde der kraftleverandørane er mellom dei fem største leverandørane og dermed med i talgrunnlaget som blir rapportert inn til NVE 40 35 Hushald Næring 30 Kraftleverandører 25 20 15 10 5 0 1 2-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25- Talet på nettområder der ein kraftleverandør er blant dei fem største Ser vi på marknadsdelen for dominerande leverandør, er det aritmetiske snittet høgt i hushaldsmarknaden både målt i talet på målepunkt (77,8 %) og i estimert årleg omsett energi (70,9 %). Også i næringsmarknaden er marknadsdelen til dominerande leverandør målt i talet på målepunkt relativt høg (68,9 %). Målt i volum er marknadsdelen mykje lågare (49,3 %). Ser vi på totaltala, det vil seie talet på målepunkt eller estimert årleg omsett energi hos dominerande leverandør totalt sett, er 72,4 prosent av kundane (målepunkt) hos dominerande leverandør i hushaldsmarknaden. Desse står for 66,5 prosent av estimert årleg omsett energi. I næringsmarknaden er tala høvesvis 67,7 og 44,5 prosent.

16 Figur 5.2: Marknadsdelar for dei fem største leverandørane og restleverandørane 90 % 80 % 70 % 60 % Hushald, kundar Hushald, forbruk Næring, kundar Næring, forbruk 50 % 40 % 30 % 20 % 10 % 0 % Dominerende Nummer to Nummer tre Nummer fire Nummer fem Rest Leverandør 5 Konklusjon Om lag 46 400 hushaldskundar skifta kraftleverandør i 2. kvartal 2007. Dette er ein nedgang frå 1. kvartal i år då 69 700 hushaldskundar skifta leverandør. Dette er og ein nedgang frå 2. kvartal 2006, då om lag 66 000 hushaldsskundar skifta leverandør. Framleis er standard variabel kontrakt vanlegast mellom hushalda, sjølv om talet på kundar med denne typen kontrakt er på veg nedover. I 2. kvartal hadde 51,7 prosent av hushaldskundane standard variabel kontrakt. Samanlikna med 1. kvartal 2007 blei denne delen redusert med 2,2 prosentpoeng. I same periode minka talet på hushaldskundar med fastpriskontraktar 5,6 prosentpoeng. Talet på hushaldskundar med spotpriskontrakt har i 2. kvartal auka med 3,3 prosentpoeng. Tendensen med at fleire og fleire hushaldskundar vel ikkje-dominerande kraftleverandør har helde fram også i 2. kvartal. Om lag 634 900 hushald og hytter/fritidsbustader (målepunkt) har ein annan kraftleverandør enn den dominerande i nettområdet per 1. juli 2007. Dette utgjer ca. 27,5 prosent av kundane, det vil seie av målepunkta. Samanlikna med fjordåret er dette ein liten auke. Omlag 5000 næringskundar skifta leverandør i 2. kvartal 2007. Dette er ein klar nedgang frå 1. kvartal, då omlag 8 850 skifta leverandør. Det tilsvarande talet for 2. kvartal 2006 var 5 700.